WOENSDAG 15 DECEMBER 1926 18e Jaargang. No. 5441 e Seicbdxe (Bow^ant ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling r Leiden 19 cent per week 12.50 per kwarta&L onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. sdco per post I 2.95 per kwarta&L it Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver- ijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bjj voor- ibetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd ndagsblad 9 ck Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentlén 30 cent pet regel Voor Ingexonden Mededcelingen word! het dubbele taD het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hum ro ver buur, koop en verkoop I 0.50. NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN- BUlTEKLAëiD De rechterzijde bestaat nog, maar.... het antipapisme ook. Jlen behoeft heusch niet verblind te voor de werkelijkheid der feiten, als d verklaart, dat de rechterzijde in de litiek nog bestaat. Het tegendeel is waar: Wie de dingen de politiek ziet, zooals ze zijn, kan iet ontkennen, dat er een rechterzijde a anti-rev. leider, de heer Colijn, ci- ie dezer dagen in een politieke rede woord van Groen van Printerer, 75 ir geleden gesproken: „Het grootste derscheid is niet Roomsch en on- lomsch, maar geloof en ongeloof" urmede is het bestaan van wat we hier «men de rechterzijde in de politiek •constateerd! „Het Huisgezin" teekent hierbij aan: Dit moest, dunkt ons, het tekst woord voor alle politieke redevoerin gen zijn. Eerst als men dit aanvaardt, zijn wij in politieken zin op den goeden weg. Zoo lang nog geloovige protestan-^ ten hun afweer van en beduchtheid voor Rome moeten worden genezen, zijn we niet waar we komen moeten: het inzicht van een gemeenschappe lijke christelijke staatkunde tegen over die der liberale en der revolutio naire partijen. Zoo'n Protestant, die helaas nog lijden lis aan „afkeer van", althans „beducht lid voor" Rom£ kwam eergisteren te wrschijn op een vergadering van de Chr. isL Unie te Oegstgeest. Op die vergadering sprak de Chr. Hist, ider de heer Schokking. Na eerst te hebben gewezen op de beiee- nis der verkiezing voor de Prov. Staten Jliedo 6Dr. do AnndnoM r\n don ..picren- irdigen politieken toestand, dien wij thans bben, nu de samenwerking tusschen de chtsche groepen verbroken is. Sommi- i juichen, anderen treuren daarover; r. zou met den spreukendichter willen ■$en: „weest niet al te blij en niet al te idroefd". Spr. heeft indertijd gezegd, dat niet was voor een geforceerd huwelijk; heeft hij niet zoo bedoeld, alsof de roegere samenwerking een geforceerd awelijk zou zijn, doch z.i. moet herstel ir verbroken samenwerking niet gefor- ?erd worden, 't Moet niet gedwongen och vanzelf gaan. Van de gelegenheid tot discussie na de lie van mr. dr. Schokking werd ge- ruik gemaakt door een zekeren heer H. oom. Deze zeide niet te begrijpen, hoe samenwerking mogelijk was met de •K. en de A.-R., die inzake het Bei- ;ch Verdrag zoo weinig verantwoorde- Üheidsgevoel getoond hadden. Het doel an dit verdrag is dat België ons over- d en Holland weer onder het Rocm- :he juk komt(l) De Roomschen moeten op ivel van Nolens stemmen zooals deze lil, en den A.-R verweet spr. onopreclit- lid. Deze spreker bleek zoo goed inge- :ht, dat hij zeide, dat het Moerdijkfca- tal op kosten van Nederland gegraven' worden. Mr. Dr. Schokking zette een en ander iht. Hij wees op de uiterst moeilijke i'issing. waartoe de volksvertegenwoor- iging geroepen wordt in deze. Het gaat er niet 'n wet doch 'n over een tractaat hl tusschen twee regeeringen gesloten is, wdat verwerping neerkomt op $en des- foueeren der Nederlandsche regeering. tok weet niemand, aldus spr., welke ern- gevolgen een eventucele verwerping ia hebben. Spr. kan zich heel goed be- rijpen en hij was zoo eerlijk dat te er- finen dat men meent vóór dit verdrag moeten stemmen, al is hij zelf van een ader gevoelen. De tegenstand gaat voor- tegen het Moerdijkkanaal, dat echter et op onze kosten gegraven zal worden, tth door Nederland en België tezajnen elaald zal worden. üs- Schokking heeft, den heer Vroom ant- nordend, duidelijk en onomwonden diens onzijdigheid en vooringenomenheid, en °k indirect diens Rome-vrees, aan de tok gesteld. Maar hij had hierbij nu een mooie gelegenheid gehad, om do aÜ-papisten, die in zijn partij rond loo- en aan wier beteekenenden invloed *n kool-en-geit-sparende leiding niet T»md mag heeten! op hun nummer te Uien. Zoolang niet alle achterdocht en chterklap en leuter- en lasterpraat van it anti-papismo uit de Christelijk-Histo- toche Partij, althans grootendeels, is ver enen, zal een daadwerkelijk, samen- f.® r k e n van de drie Christelijke par- j®. die feitelijk, al zou 't zijn ondanks tóhzelf naast elkaar staan en bij elkaar toren, niet gemakkelijk zijn. Er zijn Christelijke politioi todig om deze samenwerking te herstel- Mogen deze zulks ook weten te berei- Volkenbond Lord Cecil over de beperking der bewapening. N. T. A. meldt draadloos uit Londen: In een overzicht door lord Cecil in het Lagerhuis voor de parlementair© Volken bondscommissie gegeven van de te Genèvo gevoerde besprekingen over het vraag stuk der ontwapening, zeide hij dat over eenstemming was bereikt op een funda menteel pimt, n.1. dat bij de vermindering of beperking do feitelijke vredesbewape- ningen der verschillende landen de grond slag der vermindering moest zijn en dat het onmogelijk was do potentieele oorlogs sterkte te beperken, die op verschillende niet te controleeren factoren berustte. Wat de tegenstrijdige meeningen betrof over de methoden om de bewapningen ter zee te bepalen, was Cecil van oordeel dat een compromis kon worden verkregen door het verbinden van de beperkingen van het totaal der tonnage met een overeen komst inzake de toekomstige bouwpro gramma's. De beperking van de bewape ning in de lucht was moeilijker, doch de deskundigen bleken voor een beperking van de motorkrachten van de lucht macht van elk land. Reuter seint uit Londen: Het woord voerend in een vergadering van den Raad van de Volkenbondsvereeni- ing, zeide Lord Cecil, dat het prestigo en het gezag van den Volkenbond voor tak van jaren zou afhangen van zijn suc ces of echec inzake het groote en ernstige vraagstuk van de vermindering en de be perking der bewapeningen. De crisis na- dorde en spr. hoopte, dat de voorberei dende commissie inzake de ontwapening in Maart a.s. niet zou uiteengaan vóór zij een conventie voor de beperking der be wapeningen had opgesteld. Cecil was van meening, dat het mogelijk zou zijn een conventie op te stellen, tot in allo onder deden volledig, behalve wat betrof de eigenlijke cijfers. Hij verklaarde vol_ ver der te Genève vergaderde regoeringen waarlijk en oprecht ten gunste van den vrede was. Lord Grey zeide, dat de grootste moei lijkheid was, dat Rusland geen lid van den Volkenhond was en er beslist vijandig tegenover stond, maar z.i. kon het hui dige standpunt van Rusland niet van blij- venden aard zijn. Wij moeten, aldus Lord Grey, iedere gelegenheid aangrijpen om de toetreding van Rusland tot den Volken bond te vergemakkelijken. België Botsing tusschen Waalsche en Vbamsche studenten te Leuven. De „Peuple" meldt, dat te Leuven een botsing heeft plaats gehad tusschen Waal sche studenten en Vlaamsche studenten, die naar het heet een lokaal wilden over rompelen waar de eerste minister Jaspar een lezing hield. De ruiten van den auto van den minister en enkele vensters wer den stukgeslagen. De Vlamingen werden daarna verwijderd, doch de vechtpartij begon later in de stad opnieuw. Uit de omgeving van Jaspar wordt gemeld, dat de persoon van den eersten minister met de zaak niets uitstaande heeft en dat het hier weer om een episode uit den strijd tusschen Vlamingen en Walen aan de Leuvensche universiteit gaat Engeland De werkloosheid. Het aantal werkeloozen bedroeg op 6 December 1,506.000, hetgeen 10,233 meer is dan in de daaraan voorafgaande week. Zuid-Slavië. De politieke crisis. De Koning heeft gisteren een bespre king gevoerd met den voorzitter van de Skoeptsjina, waarna hij op diens voorstel den afgetreden minister-president Oesono witsj met de vorming van het nieuwe ka binet wil belasten. Italië. De belasting op de vrijgezellen. De ministeries van financiën en bin- nenlandsche zaken werken thans het wetsontwerp uit inzake de vrijgezellenbe lasting. Naar schatting zullen drie mil- lioen Itallaansche vrijgezellen onder de wet -vallen. De belasting zal progressief zijn en van 20 tot 50 lire per jaar bedra gen. Mannen, die den 25-jarigen leeftijd bereikt hebben en nog niet getrouwd zijn, zullen onder de wet vallen totdat zij 65 jaar zijn of zich een echtgenoote kiezen. Van 45 jaar af zal de belasting vermin der worden. Zij, die uit den aard van hun beroep vrijgezel moeten blijven pries ters, onder-officieren van het leger en politiebeambten vallen niet onder de wet, evenmin als de vrijgezellen, die ouders of broers of zusters te verzorgen hebben. Turkije. Het verbod van den sluier voor vrc-.ven. Het besluit fan den gouverneur van Trebizonde, waarbij aan vrouwen verbo den wordt, gesluierd over straat te gaan, wordt uitgestrekt tot het heeleland, zelfs de Oostelijke Vilajetz, die voor zeer con servatief gelden en in den laatsten tijd zich sterk hebben verzet tegen de Weste lijke hervormingen. Deze hervorming blijkt echter geen ver zet te ontmoeten, behalve enkele hod- ja's (professoren). China. De Chineesch-Bclgische betrek, i.rgcn. Verklaringen van V andervelde Vandervelde heeft, uit Genève terugge keerd, aan do journalisten een uiteenzet ting gegeven van do besluiten van Geève en daarbij den nadruk gelegd op de Chi- neesch-Belgische kwestie, waarover hij zich langdurig met Briand en Chamber lain had onderhouden. Na verklaard te hebben, dat België geen politieke oogmer ken in China heeft, zeide de minister, spre kend over de Chineesche 'nationale aspi raties, dat Belgi steeds aan de zijde heeft gestaan dergenien, die ton opzichte van China een eind wilden maken aan instel lingen, welke Europa het door geweld had opgelegd. Trouwens Chamberlain overweegt thans een gemeenschappebjk optreden der bo- langhebhende mogendheden ,om tegenover de Chineesche nationale beweging een li berale en vreedzame politiek toe te passen. België zal steeds zijn medewerking ver- leenen tot een breede politiek van svmna- thie ten aanzien der nationale a :r lios van een groot volk. Van het Vaticaan. Het a. s. consistorie. Men schrijft uit Rome aan do „Mslul.": Zooals bekend is, zal mgr. Lauri, Pau selijk Nuntius te Warschau, in het a.s consistorie van 20 December kardinaal benoemd worden. De nieuwe kardinaal zal daartoe ech ter niet naar Rome komer xffngen.-ignYfti dê près cfénF öer footsóhe republiek Z. Em. namens den Paus de kardinaalsba- retto zal opzetten. Bij het cröeeren van nieuwe kardinalen geschieden meerdere plechtigheden. Voor eerst deelt de Paus de benoeming der nieuwe kardinaal mede in een geheim consistorie. Na dit geheim sonsistorio brengt een prelaat uit do omgeving van den H. Vader de benoeming aan do be noemde kardinalen over, die den prelaat, omgeven van hun vrienden, opwachten. Terstond daarna beginnen de zooge naamde „visite di ealorc" warmte-bezuc- ken. De nieuw benoemde kardinalen hou den dan receptie voor allen die hen wil len gelukwenschen. Den volgdenden dag worden zij door den Paus in de consistorie-zaal van het Vaticaan ontvangen en Z. H. houdt dan oen toespraak, waarin Hij de verdiensten van ieder hunner prijst en hun do roode kardinaals barelte opzet. Dam volgt het eigenlijke openbare con sistorie, waarin do nieuw-gecreëerden uit 's Pausen hand den roeden kardi naalshoed ontvEingen. Nieuwe kardinalen, die in andere lan den verblijven, ontvangen do kardinaals- barette dikwijls uit de handen van hel staatshoofd van dat land, wanneer n.L de Paus dezen dit voorrecht gegeven heeft. Zoo heeft de koning van Spanje dit voorrecht alsook de pres dent van Portugal. Vroeger had ook de keizer van Oostenrijk het voorrecht en in den allcr- laatslen lijd vóór zijn aftreden de koning van Beieren. Thans heeft de II. V. d v (o gestaan, dat de president van de Poolsclie repu bliek voortaan aan de nieuw benoemde Poolscho kardinalen en aan de Pauselijke Nuntii aldaar de barette mag opzetten Dit geldt als een heel bijzondere gunst. iBBESLflaD wiüZIGING DER ZIEKTEWET. Het vóór-ontwerp. Hot door den Minister van Arbeid, H. en N. bij do Troonrede in uitzicht gestel de ontwerp van wet tot wijziging di r Ziektewet is thans aan den Hoogen Raad van Arbeid om advi s toegezonden. Het wetsontwerp bevat vooreerst een aantal voorstellen tot wijziging en aan vulling der Ziektewet, welke er o;i richt zijn om die wet aan de sinds 11)13 gewijzigde economische verhoudingen aan te passen (welstandsgrens) en de wet ii overeenstemming te brengen met s n I 1913 tot stand gekomen wettelijke rege lingen en internationale verdragen. Een aantal artikelen omvat do wijzi gingsvoorstellen, verband houdende nut de regeling van het Ziekenfondswezen hij afzonderlijke wet. Bij art. 48 van liet oorspronkelijk ont- werp-Ziekenfondswct wordt voorgesteld in de Ziektewet de artikelen liandeler. i over de toegelaten ziekenfondsen te la ten vervallen. Aangezien ook de Minist de voorkeur geeft aau oen regeling van het ziekenfondswezen bij een afzonder lijke wet, schijnt het hem gewenscht om van de gelegenheid gebruik te maken om den in de Ziektewet bestaanden band met het ziekenfondswezen to doen vervallen. De Minister hoopt binnenkort een Nota van Wijziging ter zako van het ontwerp- Zickenfondswe* gereed to hebben, zoodat wellicht het onderhavige ontwerp van wet en voornoemd ontwerp te zamen door d)o Stajten-Generaal kunnen worden be handeld. Een derdo groep der voorgestelde wij zigingen en aanvullingen heeft tot strek king om meer plaats in tc ruimen aan voorzieningen, welko uit het maatschap pelijke leven opkomen. De ontworpen regeling komt in hoofd zaak hierop neer, dat als gelijkwaardige voorziening in geldelijke gevolgen van ziekte naast de verzekering bij de zieken kas van den Raad van Arbeid worden erkend verzekering bij bijzondere kassen, opgericht door de verzekerden zelf, hij ondernemingsziekenkassen, opgericht voor de verzekering van arbeiders iii dienst van een of meer bepaalde onder nemingen, verzekering bij een bedrijfs- veroeniging en ten slolto do ziekengeld- voorziening, opgenomen in collectieve arbeidscontracten. Do arbeiders, voor wie op een der vo rengenoemde wijzen een voorziening te gen geldelijke gevolgen van ziekte is ge troffen, zullen niet verzekerd zijn bij do ziekenkas van een Raad van Arbeid. Het ontwerp bevat verder vusdlillende voor schriften, ter waarborging dat do arbei ders, die onder een bijzondere zieken- geldregeliug vallen, mot betrekking tot hun aanspraken op ziekengeld, niet ach terstaan hij do overige arbeiders. Bepaald is, dat do bijzondere ziekengeldregeling niet minder gunstig mag zijn dan de wet telijke regeling. Voorts worden voor waarden gesteld inzake de zeggenschap der arbe.ders over de toekenning van j^ekengeld en wordt do eisch gesteld van OVÓF 'tl aUsiji aicii' IWJUUp, Wiv-»--- li'JUm hot stellen van zekerheid gevorderd voor do verhaalbaarhcid van do aanspraken van den arbeider op ziekengeld. Het aantal arbeiders, verzekerd bij on derlinge ziekenkiissen en bij onderne mingsziekenkassen, wordt door den Mi nister geschat op pl.m. 200.000, zoodat volgens een ruwe schatting thans in to taal pl.m. 500.000 arbeiders voorziening genieten tegen geldelijko gevolgen van ziekte. De minister van Arbeid heeft den Uoo- gen Raad van Arbeid verzocht, zich bij zijn advies te willen bepalen tot het uit spreken van een oordeel over de techni sche zijdo van het vóór-ontwerp en niet to treden in principicele beschouwvingen inzake de wenschelijkhcid van i' oe- rLu'T der Ziektewet 1913. Koninklijke Besluite. Politie. Lij Kun. besluit is aan P. van Dam, ingevolge zijn verzoek, met ingang van 1 Januari a.s., eervol ontslag verleend uit zijn betrekkingen van commissaris van politie te 's-Hcrtogenbosch en com missar s van Rijkspolitie. Notariaat. Bij Kon. besluit is aan mr. F. G. H A. van Wintershoven, op zijn verzoek, met ingang van den dag, waarop zijn opvol ger als notaris zal zijn beüedigd, eervol ontslag verleend uit zijne betr van notaris te Gronsveld. Wa r b o r HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Lord Cecil over de beperking der be wapening. Een Noorsch stoomschip bij IJsland met man en muis vergaan. (Buitenl. Ba- richten, 2de blad). BINNENLAND. De wijziging der Ziektewet; het voor ontwerp aan den Hoogen Raad van Ar beid toegezonden. (1ste blad). Dc samenstelling van den Spoorweg- raad. (1ste blad). Voor den krijgsraad te Den Bosch vraagt de auditeur-militair voor de ver dachten in zake de relletjes te Ede straf fen van 12 tot 9 maanden. (Rechtzaken, 2de blad). Voor een verdachte in zake de rellcfjcs te Assen vordert de auditeur-militair te Den Bosch 12 maanden met aftrek van voorarrest, en ontslag uit den dienst. (Rechtzaken, 2de blad). gersveroeniging te Rotterdam; R W H. Bolstede Crull. voorzitter der Kamer van Koophandel te Arnhem; F. P A Lands- kroon, hoofdbestuurslid Nod Ver van Spoor- en Tramwegpersoneel te Zwolle; W. G. A. M. v <1 Lugt. lid van de Kamer van Koophandel te Rotterdam. .T G Mes- selaar, lid van de Kamer van Koophandel voor Hollands Noorderkwartier, te Alk maar; G. Scrton, voorzitter der Kamer v Koophandel te Utrecht: mr. A. W Stork, plaatsvervangend hoofdconsul van den N. W. B. te Amsterdam; ir. C F Stnrk, lid van de Kamer van Koophandel voor Twente te Hengelo; en D H Wiehertson, lid van de Kamer van Koophandel vnor Drente te Steenwijk. DePgwoue audii nt e van den mi- niet plaats hrliDPn. STATO'-SEMERAÜB. Bij Kon. besluit zijn, met i ,i 1 Maart a.s.: opgeheven de kantoren van den waar borg en dc belast.ng der gouden en zil veren werken to Amsterdam I en to Am sterdam II, en is ingesteld een kantoor van den waarborg en do belastingen der gouden en zilveren werken te Amsterdam omvattende de rechterlijke arrondisse menten Amsterdam, Alkmaar en Haar lem (met uitzondering van de gemeenten Alkcmade, Hillogom, Lcimuidcn en Lisse) is aan J. Lucassen, controleur van den waarborg en do belasting der gouden en z:lveren werken te Amsterdam I, en W. G. Mauve, essaieur van den waarborg en do belasting der gouden en zilveren wer ken te Amsterdam II, eervol ontslag ver leend uit 's Rijks dienst, wegens verande ring in do inrichting van het dienstvak, waarbij zij werkzaam zijn, en waardoor hunne werkzaamheden overbodig zijn geworden. De Spoorwegraad. Bij K. B. is herbenoemd voor drie jaar liet grootste doel der leden en plaatsver vangende loden van den Spoorwegraad. Nieuw benoemd zijn als lid: de heeren A. Donker, lid van de Kamer van Koophan del te Amsterdam; J. H. Dupont, voorzit ter dor afd. Grootbedrijf van de Kamer van Hophandel te Heerlen; A. Hartog, lid van het dag. best. van den nandelsrcizi- TWEEDE KAMER. Vergadering van gisteren. BEGROOTING VAN ONDERWIJS. Nijverheidsonderwijs. Aan hot Nijverheidsonderwijs wijdden een dozijn sprekers hun aandacht. Het drukst werd bes roken het vi*>rne- fhen van Minister Waszink, om in éèn nl- gemeene wet het aanvullend onder "ijs io regelen, dat wil zeggen het onderwijs, be stemd voor al die jeugdige personen, die de lagere school te boven zijn en die niet meer in den vorm van voorbereidend hoogcr-, middelbanr- of vakonderwijs vol ledig dargondorwija genieten. Een plan, waarvan de Minister een scbema heeft, dut intussehen nog zal worden onderworpen aan hot oordeel ven een commissie van deskundigen, alvorens het tut een wets- ontwerp zal worden uitgewerkt. Instemming vond 1 et plan nog m- al leen bij den heer Van Wijnbergen (R. K.) Dr. Mol Ier (R. K.) cn dc herren K e- t e 1 a a r (S. D.), Z ii 1 s t r a (A. R.) en T i- 1 an u s (Chr. H.) opperden echter ernstige bedenkingen. Het denkbeeld des Ministers botste to gen den wensoh van Dr. Muller, reeds uit gesproken bij de behandeling der nfdee- ling Middelbaar Onderwiis, dat bet han delsonderwijs in zijn vollen omvang af zonderlijk zal worden geregeld. Tnu- s, do Minister wil het een youdig handelsr derwijs regelen in de wet. op hot aanvul lend onderwijs cn het uitgebreider han delsonderwijs in zijn nieuwe wet op het voorbereidend hoogcr- cn middelbanr on derwijs. Voor liet overige werd gepleit voor meer hulp van Riikswege voor liet nijverheids onderwijs. Movr. BakkerNort (Chr. H.) drong aau op opheffing van et z"n. Stopwetje en de heer Van Wij b er gon (R. K.) wil le, dat het nijverheidson derwijs zal staan in hot centrum van 's Ministers belangstelling. Door verscheidene leden werd aange drongen op een betere, vooral meer vai en uniforme salarisregeling voor het per soneel bij het nijverheidsonderwijs; ten aanzien waarvan men inderdaad staat voor onpohoudelijke verandering en on ontwarbare moeilijkheden. Do lieer Anient (R. K.) vertelde ccn wel heel sterk staaltje daarvan. Hij wccb namelijk op het geval van een lccrares bij het landbouwhuishoiidondcrwijs, wier salaris in 1025 niet minder dan zeven maal veran dering onderging! Speciaal voor het nij verheidsonderwijs voor meisjes kwamen do dames Meyer (R. K.), Rakkor- Nort (Chr. II.), Westerman (V. L>) en Groenoweg (S. D.) op. Minister Waszink zou gi aag meer doen voor het nijverhcidsonder- ijs.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1