MAANDAG 8 NOVEMBER 1926
INGEZONDEN NIEOEDEELING
18e Jaargang.
No. 5408
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent pex week 12.50 pei kwartaal.
Rij onxe Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
finco per post I 2.95 per kwartaal
gri Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver-
fcnjpbnar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bjj voor
uitbetaling Afzonderlijke nmnmera 5 ct. met Oeïllustreerd
^ondaeablad 9 ct
Dit blad verschijnt elicon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 r POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT.
Go wo n o advortenllén 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt h^t
s dubbele van het tarief berekend
Klolne advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd buur en ver
buur, koop en verkoop I 0.50.
Q|] NUMMER BESTAAT UIT TWFï BLADER-
ifC
WELKE WEGEN MOEIEN WIJ INSLAAN?
b. Wij moeten onverdroten ver
beteren de gebreken, welke In
instellingen en in zeden bestaan,
en die hun krachtdadige elemen
ten leveren, om het volk op te
ruien.
Na in a. te hebben gewezen op do di-
jecte bestrijding van het socialisme geeft
Vermeersch hier aan, hoe wij op indirecte
^njze den strijd tegen het socialisme moe
ten aanbinden.
En die indirecte bestrijding, welke
i punten nog nader wordt uitgewerkt,
is wel do voornaamste, moet op de eerste
plaats komen.
meeste volgelingen van het socia
lisme worden niet gewonnen door wat zij
aan moois zien in 't socialisme zelf, maar
door wat zij aan leelijks zien en door wat
er aan leelijks i s in onze samenleving.
En des te gemakkelijker wint het soci
alisme terrein, ais dat leelijks wordt aan
getroffen in de kringen van Christe
nen, van Katholieken, of zelfs ondpr
een Christelijk, een Katholiek etiquet
wordt vertoond!
Zoo is het ergerlijk als in een instelling,
welke ten algemoenen nutte is, persoon
lijke belangen van beheerders ongemoti
veerd ver naar voren worden geschoven.
Maar héél ergerlijk is het, als zulk 'n in-
eteUing het praedicaat „Katholiek"
draagt.
Zoo geeft het ergernis, als in oen on
derneming, dio finaneieel gezond is, aan
degenen, die daarin werken, een, naar ge
lang van hun arbeid, behoorlijk loon
wordt onthouden. Doch de ergernis is véél
grooter, als die zaak wordt gedreven door
een Katholiek.
Zoo is het een maatschappclijk-kwaad,
dat tegen de Christelijke zeden
druischt, als de bezitters van inkomens of
vermogens, die grooter zijn dan voor de
persoonlijke- gezins- en standsbehoeften
noodig is, hun geld óf in overdaad ver
kwisten óf in gierigheid oppotten. Maar
dat maatschappelijk-kwaad vloekt nog veel
krachtiger tegen wat rechtvaardigheid en
liefde eischen, als het wordt bedreven door
een Katholiek.
Wij, Katholieken, moeten ernstig er
naar streven, om op alle instellingen en
op alle zeden, voorzoover in ons vermo
gen ligt, niet slechts te drukken een
Christelijk stempel, maar om deze te doen
zijn waarachtig Christelijk, dus geba
seerd op, gedragen door het plichtsbesef
van de rechtvaardigheid en de harte-
drang van de liefdel
Bij b. sluit zich aan wat Vermeersch
noemt als c.
c. Wij moeten trachten ook in
tijdelijke zaken het lot van de
menschen van geringe positie be
ter te maken, opdat er zoo min
mogelijk redenen tot verbittering
overblijven.
In o.m. vele uitspraken van Pausen
*ordt deze plicht ingescherpt aan de
Katholieken, vooral aan de hoogere stan
den.
Zoo zegt Paus Leo XIII in zijn ency-
„Graves de Communi re" (over d*e
Christelijke democratie): „Dezen moeten,
*ij drukken er op, begrijpen, dat het hun
vrijstaat zich het lot der minderbe
deelden aan te trekken of te verwaarloo
st!, maar dat zij daartoe strikt verplicht
Want, eenieder leeft niet alleen
Voor zijn eigen belangen in de maat-
echappij, maar ook voor het algemeen
zoodat men, wat anderen zelf niet
Voor hun deel in de algemeene belangen
^QDen Bijdragen, op ruimer wijze moet
^Brengen als men er toe in staat is. En
Sroot het gewicht is van dezen plicht,
ons de waarde zelf der ontvangen
gieren, waarop noodzakelijk een stren-
ïosenschap zal volgen, af te leggen
den allorhoogsten Gever, God."
aus Benedictus XV schreef naar aan-
van oenige volksoproeren in Ber-
1911 een brief aan den Bisschop
n fezo etad, waaraan wij de volgende
ontleenen. (De verhaling van do
encycliek is ontleend aan „Pauselijke Do
cumenten, betreffende het Sociale Vraag
stuk, voor het Centraal Bureau der K. S.
A. bewerkt door J. D. J. Aengenent, hoog
leeraar aan het Seminarie te Warmond):
„Degenen nu, die door Gods goedheid en
welwillendheid beter met aardse he goede
ren bedeeld zijn, moeten tot de opheffiug
der minderbedeelden, zooals wij die be
doelen en zooals de christelijko gedachte
verlangt, ook moer dan anderen bijdragen.
En daarom mogen degenen, die in stand
of in geestesbeschaving boven do anderen
uit staan, niet weigeren om door bun
raad, hun gezag en hun woord do arbei-
lers te helpen, zij moeten vooral passende
instellingen begunstigen. Zij, die met rijk
dom gezegend zijn, moeten hun verhou
ding tot de arbeiders niet regelen volgens
het strikte recht, maar veelmeer moeten
zij die elfmeten volgens de billijkheid. Ja,
wij sporen hen zelfs met alle kracht aan
om zich in deze aangelegenheid zoo toe
gevend mogelijk te gedragen, en, zooveel
als zij maar kunnen, met mildheid en
vrijgevigheid van het hunne af te staan
en te geven. Want volkomen past op hen
het woord van den Apostel aan Timo-
theus: „beveel den rijken dezer wereld
gemakkelijk te geven en mede te doelen."
Wij., besluiten dit artikel, waarop wij
nog een slot-artikel doen volgen, met
het slot van het ool^ reeds Vrijdag door
ons geciteerd kruiskopje „gewetensonder
zoek" uit „De Maasbode":
„Voor zoover wij het stoffelijk lot van
den evenmensch in handen hebben, doen
wij alles om zijn belang te dienen? Onze
goede, Christelijko, dus sociale, patroons
zijn er altijd nog in ruimen getale, die
zich op dit punt niets te verwijten heb
ben. Maar uitzonderingen zijn er; en deze
worden ons telkens weer tot beschaming
voorgehouden. Welk een ergernis en welk
een afval hun bot egoïsme veroorzaken,
bedenken wij met ontzetting.
Voor gewetensonderzoek is er reden te
BUITENLAND
Het a.s. huwelijk van den Kroonprins.
Een herderlijk schrijven der
Bisschoppen.
Do bisschoppen van België hebben in
verband met het as. huwelijk van den
kroonprins een schrijven to< hun geloovi-
gen gericht, dat gisteren in alle kerken is
voorgelezen.
De tekst van dit herderlijk schrijven
luidt:
„Den lOden November aanstaande, zal
te Brussel het huwelijk gevierd worden
van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins
Leopold van België, Hertog van Brabant,
met Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Astrid van Zweden.
Deze gebeurtenis is van de allergrootste
aangelegenheid voor de toekomst van ons
Vorstenhuis en net welzijn van ons Va
derland.
Getrouw aan de aanbeveling van den
Apostel die vermaant, „dat er gevraagd,
gebeden, gesmeekt, gedankt worde.
voor koningen en al de overkedon, opdat
wij rustig en vredig ons leven mogen lei
den in alle vroomheid en treffelijkheid"
(I Tim. H, I), hebben de Belgische Ka
tholieken het steeds als een plicht aan
gezien Gods zegen over hunne Vorsten en
over de Koninklijke Familie in to roepen.
Zij zullen niet nalaten, het bijzonder :e
doen ter gelegenheid van het prinselijk
huwelijk, dat gaat voltrokken worden.
Wij vertrouwen dat de priesters en de
geloovigen hunne gebeden met de onze
zullen vereenigen, om van den Hemel te
verkrijgen de vervulling der wenschen die
wij voor do doorluchtige Verloofden vor
men, en om over ben de genaden te doen
nederdalen, welke hun volkomen geluk,
zoo geestelijk als tijdelijk, zullen verzeke
ren.
Deze gunsten zullen wij afsmeeken door
de voorspraak van de Moeder Gods, Mid
delares aller genaden."
De aankomst der kon. familie.
Gistermorgen kwam de koninklijke fa
milie te Ostende aan. De mailboot „Marie-
Jose" legde aan den landingssteiger, die
keurig versierd was, aan. De koning, de
koningin, de prinsen Leopold en Karei en
de prinses Marie-José werden op alge
meene kreten van: „Leve de koning en de
koninklijke familie" ontvangen, terwijl de
muziek de Brabangonne speelde.
De burgemeester hield eene toespraak,
Warmte voor Uw geld.
't Is niet alleen de vraag hoeveel kolen
Gij voor Uw geld krijgt, doch ook hoeveel
warmte. Onze Anthraciet bezit een hoog
warmte gevend vermogen. Verzegelde zakken
AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET M»
HEERENSINGEL 34/35, TELEF. 1523
434
welke door de koning werd beantwoord.
To 10.10 had het vertrek per specialo
treir^ naar Brussel plaats.
Te 11.50 had de aankomst plaats aan de
Noordstatie te Brussel. Onder de toejui
chingen der menigte, had het vertrek per
auto naar het koninklijk paleis plaats
De vorstelijke familie was opgewacht
door den Franschen generaal Gourand,
de gezant van België te Stockholm, de
heer De Groote en andere waardigheids-
beklocders.
Frankrijk.
De samenzweringen.
Do rol van Garibaldi.
♦De Fransche bladen staan vol met uit
voerige berichten over de verschillende
complotten, welke gedureudo de laatste
dagen zijn ontdekt en de botsingen, die
tusschen fascisten en anti-fascisten heb
ben plaats gehad. Alles loopt thans ineen:
de ontdekking van de samenzwering der
CataJaansche separatisten, de relletjes,
welke zich hebben voer gedaan als reactie
op den aanslag op Mussolini in Italië en
ten slotte de ontmaskering van kolonel
Ricciotti Garibaldi, neef van den ver
maarden Guiseppo, die in Nice voor re
kening der fascistische regeering als agent
provocateur werkzuam schijnt te zijn ge
weest. Ricciotti echter is niet formeel door
de Fransche politie gearresteerd, maar
alleen naar Parijs overgebracht om do
noodige inlichtingen over zijn doen en la
ten to verschaffen.
Zijn overbrenging naar Parijs is met
groote geheimzinnigheid geschied. In La-
roche, het laatste stopstation der express-
treinen voor Parijs, werd order gegeven
dat de trein voor dezen keer in Melun
zou stoppen. Dit geschiedde, doch bij
aankomst aldaar bleek dat men reeds op
de hoogte was van hot plan, en een groot
aantal persfotografen stond gereed. Zelfs
was Garibaldi al uitgestapt, doch men
verzocht hem weer in den trein te gaan,
die doorreed naar Charenton. Daar lukto
het beter. Ongemerkt werd Garibaldi in
een auto gezet, welke rechtstreeks naar
het ministerie van binnenlandsche zaken
te Parijs reed.
In de Fransche bladen wordt de opvat
ting verkondigd, dat thans bewezen is,
dat de anti-fascistische beweging in
Frankrijk door Mussolini zelf wordt ge
voed, teneinde een voorwendsel te hebben
om de openbare meening in Italië tegen
Frankrijk op to zetten en Frankrijk Ie
kunnen beschuldigen dat het de anti-fas
cistische elementen in Frankrijk tegen
Mussolini steunt. Ook de samenzwering
tegen Spanje, is door de fascisten ge
steund, waarbij het Italiaansche fascisme
de bedoeling had Je verantwoordelijkheid
op de schouders der Fransche regecring
te schuiven en de Italiaansch-Spaansche
entente te bevorderen.
De samenzwering tegen Spanje
Op zijn verzoek opnieuw door den pre
fect do Pyrenées Orientalcs gehoord, ver
klaarde kolonel Macia, dat het geld voor
bet complot geenszins van communisti
sche zijde afkomstig was.
Hij zou voorts zijn eerewoord hebben
gegeven, dat de separatistische beweging
geen enkel verband hield met de door ko
lonel Ricciotti Garibaldi aangeduido be
weging, met wien, naar hij plechtig ver
zekerde, hij nooit in verbinding heeft ge
staan.
Engeland
Het mijnconflict.
Het Lagerhuis in de kou.
Tengevolge van de kolenstaking zal het
Lagerhuis morgen bijeenkomen in een tem
peratuur van 4 a 5 graden beneden do
normale. Zulks houdt verband met do be
zuiniging op het kolenvorbruik.
Gook ziet nog geen vrede.
Do secretaris der mijnwerkersfederatie,
Cook, zeide te Liverpool:
„Ik zie nog geen teeken van vrede in
het kolcnconflict. De onderhandelingen
zijn teeken van een nederlaag Ik zal
nooit een overeenkomst sluiten, wellke lan
ger werken beteekent"
Italië.
NA DEN AANSLAG OP MUSSOLINI.
Alle functies aan Mussolini.
„De Staatsbc8cherming in één
h a nd".
Het aftreden van Federzoni als minister
van Binnenlandsche Zaken, na een arbeid
van 2 H jaar, die algemeen wordt be
schouwd als do meest waardevolle, welke
onder het fascistisch regimo is verricht,
en het reeds gemelde aanvaarden door
Mussolini van nog een portefeuille nd.
de mijnen, wordt in do pers druk bespro
ken. De bladen verklaren deze verandering
door de noodzakelijkheid, aangetoond
door de jongste gebeurtenissen, om de be
scherming van het fascistisch regime, dat
is de bescherming, van den Staat, in de
hand van een man te plaatsen.
Men zou, met andere woorden, kunnen
zeggen, dat, zoolang de persoonlijke vei
ligheid van één man de belangrijkste» fac
tor is in do verdediging van den staat,
niemand in staat is de verantwoordelijk
heid voor dio persoonlijke veiligheid op
zich te nemen, behalve die eene man zelf.
Deze gemakkelijke door de pers gevonden
verklaring voor Federzoni's aftreden van
een*post, waar hij zijn matigenden invloed
kon doen gelden, geeft wel a'lerminst be
vrediging aan hen, die zijn naam in de pe
riode van spanning na ae moord op Mat-
teotti ah een garantie aanvaarden, dat de
heethoofden in de partij niet altijd bun
zin zouden krijgen. Het mag thans duide
lijk zijn, dat de meening van do gematigde
aanhangers van het fascisme, dat de re
volutie zich geleidelijk zal ontwikkelen tot
een sterke regeering, gebaseerd op de oudo
constitutioneele basis, niet godeo'd wordt
door de leiders der fascistische partij.
Een ware terreur te Turijn.
Molestatie van niet-fascisten.
Uit Zurich wordt gemeld, dat het tele
grafisch verkeer met Italië scherp wordt
gecensureerd Teh :oni«che verbindingen
worden veihroken. zoodra over een politie
ke kwestie wordi gesproken.
Do „Bascler Nachrichten" verneemt uil
Italië, dat een algemeene vreemdelinge-
controlo wordt uitgeoefend cn allen, die
verdacht worden van vijandig te zijn aan
hot fascisme gearresteerd worden, onver
schillig tot welke nationaliteit zij behoo-
ren. Ook het vertrek uit Italië van buiten
landers wordt onmogelijk gemaakt.
De „Tages-Anzeiger" meldt uit Turijn,
dat de fascistische terreur aldaar villes
overtreft, wat men tot dusverre hoeft mee
gemaakt. Socialistische leden van vakver-
eenigingen worden door jeugdige fascisti
sch agitatoren op straat overvallen zon
der dat de politie tusschenbeide komt. Der
tien personen werden gemolesteerd; vijf
hunner moesten in een ziekenhuis worden
opgenomen.
Uit Milaan wordt bericht, dat de eerste
krijgsraden Dinsdag te Monza en Verona
bijeenkomen. Onder anderen staan vijf
verkoopei van buitcnlandscho bladen te
recht, omdat zij zich door het te koop aan
bieden van buiten'andsche hinden schul
dig hebben gemaakt aan een misdaad te
gen do fascistische regeering."
Oostenrijk
Anti-fascistische demonstraties.
Een gevecht te Weonen.
Zaterdagavond hoeft te Weenen een
anti fascistische demonstratie plaats ge
had. Men riep: .,Weg met Mussolini, dood
aan de fascisten".
Een gevecht ontstond tusschen socialis
tische arbeiders en studenten. De Ita
liaansche gezant Aurini, dio uitgefloten
werd, heeft een diplomatiek protest ingo-
diend.
Een overeenkomst met de
ambtenaren.
Do onderhandelingen van do rogeering
met de rijksambtenaren hebben tot een
overeenkomst geleid.
De ambtenaren beschouw» n do regee-
ringsconcessies echter als onvoldoende en
spreken do hoop uit. dat er nieuwe verbe
teringen in de salarissen zul'en worden ver
kregen bij de bespreking der wet op de sa
larissen in den Nationalen Raad.
Marokko
Hariro gedood.
Een succes der Spanjaarden.
Uit Tetoean wordt gemeld, dat Ilamido
Hariro, aan wien Abd-el-Krim het bevel
over do Djeballa-troepen had toever
trouwd, tijdons oen gevocht der Boni Idir
mot de Spaanscbe troepen is gedood. Dat
gevecht verliep zeer succesvol voor de
Spanjaarden.
Hariro, die nauwelijks 30 jaar kan zijn
geweest, heeft een zeer avontuurlijke loop
haan gehad. Als jongeman was bij een
toegewijd aanhanger van Raisoeli, met
wien hij evenwel twist kreeg over de ver
deeling van den buit na een geslaagden
aanvul. Hij zwoer zich te zullen wreken
cn sloot zich mot het gros zijner troepen
bij Abd-el-Krim aan.
Het is Hariro geweest, die den aanval
op Tazroet heeft geleid, waarbij Raisoeli
werd gevangen genomen, die zooals be
kend enkele maanden later als gevangene
van Krim overleed.
Door Abd-el-Krim tot bevelhebber over
de Djeballatroopen benoemd, beeft Hariro
voortdurend in de streek rond Tetoean
oorlog gevoerd, waarbij hij vaak gewaag-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het a.s. huwelijk van den Belgischen
kroonprins.
Een fascistisch terreur te Turijn.
Een concessief?) van president Calles
aan de Mexicaansche Katholieken.
Overstroomingen to Bari (Italië). Reeds
25 dooden. (Ruilenl. Berichten, 2e blad).
BINNENLANO.
Overleden is Mgr. E. F. H. Stoffels, oud
deken van Haarlem. (Kerknieuws, 2de
blad).
Een ernstige brand te Nijmegen. (Go-
mengde Berichten (2e blad).
Te Rotterdam is een varensgezel ver
moord. (Gemengde Berichten, 2e blad).
In hef Voorl. Verslag (Tweede Kamer)
der begroot inn Posterijen 1927 wordt ge
vraagd naar definitieve ontossinq van het
vraagstuk der opperste leiding. Vele leden
drongen op verdere tariefsverlaging aan.
(2de b'ad).
In het Voorl. Verslag (Tweede Kamer)
der Waferstaatsbegrooting 1927 wordt
aangedrongen om de dijken langs de nroo-
te rivieren In beheer en onderhond hij het
rijk te brengen. Men wenscht prijsver
laging der vnenntieknarten en 3e kl.
spoortarieven. (2de Mnd).
do aanvallen ondernam en de stnd born-
bardeerde, met kanonnen dio hij door 'o
ineesl on been an ha ro gebieden naar do
grens der Spaanscho zone wisl te hreti-
gon.
Hariro is eon man van groote raven en
zeldzamon moed geweest. Do Spnanseho
autnritoiton hebbon vaak getracht, ijn
onderwerping to verkrijgon Hij stelde
evenwol eisehon. welke de onderhandelin
gen steeds tot falen doemden.
Door zijn dood Ls de laatste crusti*/e
bedreiging opgeheven, die do Spaanscho
pacificatie van het Pjeballa-gebied tus
schen Tetoean, Sjesjoean on de
zone nog In don weg stond
Amerika
De kerkvervolging.
Een „concosflio" van C a 11 e
President Calles hooft aan het conwcs
een wetsontwerp voorgelegd, volgens het
welk de parochies van buitenlanders boi-
tenlandsche priesters mogen hebben, m»»a
deze zich verhinden, aan Mexicanen »-en
opleiding in godsdienstzaken to ge von. op
dat de aldus onderrichten hen in zes jaar
tijd kunnen vervangen
UIT UE OMGEVING
ROELOFARENDSVEEN.
„Eendracht maakt Macht". Vrijdag
avond had in do St.-Pancratiuszanl een
algemeene ledenvergadering p'nat.s van do
R.-K Coöp. Tuindersveroen „Eendracht
maakt Macht", welke slechts matig
was bezocht.
net hoofdpunt der agenda was het voor-
loopig verslag der veiling over 1920 Dit
verslag door den direeteur. den heer N.
Wagenaar. uitgebracht, gaf in korte trek
ken woer de totaalaanvoer der verschil
lende producten met doorsneeprijs en hot
vol'edig omzetcijfer hetwelk bedroeg
907042 29; voorts gaf do vuorloopigo
liulans nog oen zoodanig winstcijfer aan,
dat zeer waarschijnlijk 1 VS pet der vei-
lingkosten aan de leden kan worden geri'S-
titueerd, welko mededeeling door de ver
gadering met appalus werd begroet In
aanmerking nemende, dat het jaar 1926
voor do tuinbouw een zeer ongunstig jaar
is geweest, waarvan we! getuigd het ge
ring omzetcijfer, hetwelk bijna 3 ton min
der is dan het vorig jaar, zoo moet toch
worden erkend dat de uitkomsten der vei
ling nog zeer bevredigend zijn, waarvoor
dan ook een woord van lof ann bestuur en
directie voor de bekwame en tactvolle lei
ding in dezen, hier zeker op zijn plaats is.
Do verkiezing van een bestuurslid Ier
voorziening in do vacature ontstaan door
het bedanken van den heer J J. v d.
Meer, had tot uitslag, «lat van de door het
bestuur gestelde candidaten J Loos Hz. en
N Koek Pz. laatstgenoemde met 36 van
de 67 iiitg» hrachte stemmen als bestuurs
lid werd gekozen.
Door do voorz. word nog de mededee
ling gedaan dat, vanwege de belangrijke
uitbreiding der glascultuur het bestuur
zich genoodzaakt ziet, een kleine verande
ring te moeten aanbrengen aan het veiling
gebouw, en het terrein zoodanig in te rich-
te dat meer ruimte boschikbaar komt voor
plaatsing der producten, zooals vooral
aardbeien en sla. Voorts gaf de directeur
nog een dtiidc'ijk en uitvoerig relaas van
dc gevoerde actie met enkele inzouters,
betreffende do op kunstmest geteelde