ZATERDAG 30 OCTOBER 1926
18e Jaargang.
No. 5402
9e- StoAdóohd (Sou/temt
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per. kwartaaL
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
Franco per post I 2.95 per kwartaaL
get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cL per kwartaal, tyj voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 et
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen IL
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Oewone advortentlSo 30 cent per regel
Voor Ingebonden Mededeelingen wordt het
5 dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertenllën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hunr en ver-
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nummer bestaat uil zes bladen waaronder
hel Geïllustreerd Zondagsblad.
Maandag, Feest van Alle
Heiligen zal „De Leidsche
Courant" niet verschijnen.
Allerheiligen. - Oogstfeest.
Als het jaar ten einde loopt, als de
vruohten, in lentetijd gezet en in den mil-
den zomergloed gerijpt, zijn binnenge
haald, als de voorraadschuren gevuld zijn,
is het de tijd om het oogstfeest te vieren
en den Gever van alle vruchtbaarheid to
danken.
Daar wij van Christus zelf geleerd heb
ben de dingen van het gewone dagelijk-
Fcho leven in een hooger licht te zien en
naar een dieperen zin te vinden kan het
ons niet bevreemden, dat ook de Kerk
tegen het einde van den kerkelijken jaar
kring met voldoening ziet, hoe de hemel-
scho voorraadschuren gevuld worden en
ons opwekt een blijgestemd oogstfeest te
vieren. Dit oogstfeest is het feest Aller
heiligen!
Hoe menigmaal vergelijkt Christus zich
zelf of den hemelschen Vader met epn
landman, wijngaardenier of zaaier, Zijn
woord en genade met een zaad of sap, de
werking dier genade met de kieinkracht
van het zand, deugd en heiligheid met den
groei en vrucht der gewassenl Is het ook
Christus zelf niet, die zijn knechten, be
angstigd om het zich vertoonen van on
kruid te midden der tarwe, wijst op do
geheimnisvolle bestemming van dat on
kruid en him vertrouwen verlevendigt
door hen te herinneren aan wat bij den
o o g 8 t geschieden zal? Is heel de Kerk
niet een aanplanting Gods, een wijngaard,
en zijn niet bij uitstek de apostelen en, de
genen, die hun werk zullen deelen en
voortzetten, door Christus gesteld om'
vruchten en nog wel blijvende vruchten
aan to dragen? 't Is waar deze oogst zal.
eerst voleind wezen op het einde der tij
den maar is ook nu in vollen gang en
daarom past het telken jare zich te ver
blijden en feest te vieren om hetgeen van
den oogst is binnengehaald.
De Heiligen zijn de vruohten van Chris
tus' woord en genade en hebben met
Christus den wijnstok slechts één leven.
Daarom zijn de Heiligen een wonderbaar
en heerlijk blijk van de deugdelijkheid van
Christus' leer en van de kracht Zijner ge
nade. De vreugde over hun bloei is vreug
de over den wasdom van Christus, die
natuurlijkerwijze volgroeid, op 'n gehei-
menisvolle manier nog groeit in hen, en
ook de oorzaak is, dat zij bloesem en
vrucht kunnen dragen. Zonder Christus
beleekenen ook zij niets. Hij is het dio in
beu leeft. Lof en eer aan de heiligen ge
bracht va^t noodzakelijk terug op Christus
Zij voeren ons niet van Christus af maar
zijn een voortdurende verwijzing naar
Hem. „Niet ik maar de genade Gods met
mij."
De Heiligen zijn ook de vruchten van
de werkzaamheid der Kerk, want Chris
tus woord en Christus' genade zijn toe-
betrouwd aan de bediening der Kerk. De-
zelfde goddelijke waarheden die de Kerk
°ns predikt, heeft zij ook gepredikt aan
ben, die wij nu als heiligen gedenken. Die
baarheden hebben den bodem hunner ziel
toebereid en vruchtbaar gemaakt, die
baarheden zijn het immer krachtig voed-
6?1 geweest van hun genadeleven, ont-
Tangen aan dezelfde bronnen waaruit wij
Pullen nj. de door de Kerk bediende sa-
CTamenten. Daarom zijn de Heiligen ook
^ende geloofsverdediging een levend
S^tuigenis dat de Katholieke Kerk inder-
aad do Kerk is van Christus. Geen won-
*r dat de Kerk fier is op hen en ons
*°«Pt tot feestbetoon.
Heiligen. Ontsproten aan de Kerk was
hun bloed, voor Christus gestort, weer
nieuw zaad van christenen, hun kennis en
wetenschap in dienst der Openharing ge
steld bouwde een katholiek leerstelsel,
hun geloofsijver won nieuwe gebeden voor
de kerk in de missies, hun streven naar do
volmaaktheid" deed de verschillende kloos
terorden en Congregaties ontstaan. Daar
is bijna niets wat de Kerk niet, na God,
aan hare Heiligen dankt. De geschiedenis
van hun leven en hun werken zijn do
schoonste en schitterendste bladzijden uit
de geschiedenis der Kerk. Was en is de
Kerk meermalen gelijk aan een die on
der veel tranen zaait, omdat zooveel zaad
niet tot wasdom komt, bij het zien van de
vrucht der Heiligen maken die tranen
plaats voor jubelzang, omdat er van hen
volle schooven zijn weg te dragen.
Ieder waar katholiek stemme van harte
met dezo feestvreugde in, omdat wat der
Kerk in de Heiligen ten goede kwam ook
ons ten goede komt en omdat de blijde
herdenking van wat het zaad in de Heili
gen uitwerkte voor ieder onzer oen aan
sporing kan wezen ook overvloediger
vruchten te gaan dragen. Uif de geschie
denis van dezen dag is ons bekend, dat
reeds in het begin der 7e Eeuw het hei-
densch Pantheon onder aanroeping der
Allerheiligste Maagd gewijd werd tot een
christenkerk met den titel „Kerk der Al-
lerh. Maagd bij de Martelaren en de 13e
Mei tot een feestdag werd voor allen clie
om wille van het geloof gemarteld waren.
In de 8e eeuw werd deze feestdag uitge
strekt tot alle rechtvaardigen, die over
gansch de aarde in den Heer ontslapen
zijn. Daar evenwel in Mei de bezigheden
op liet veld te overstelpend waren, en ook
de pelgrims daardoor niet voldoende ver
pleging konden vinden heeft Paus Gre-
gorius IV (827844) den feestdag ver
plaatst naar 1 November, opdat allen
daaraan zouden deelnemen.
Ook onze Bisschop vermaant in dezen
tijd zijn onderhoorigen met meer nadiuk
dezen dag te vieren en door onthouding
van arbeid en viering van godsdienstige
plechtigheden te maken tot een eeredag
zijner Heiligen en een dankfeest aan
Christus, die is „de kroon van alle hei
ligen."
J. H. NIEKEL, Pr.
En
Qiet slechts tegenover anderen
r°tmt Kerk op haar Heiligen, doch
u. T00^ ^chzelf. Zij zijn haar sieraad.
!n Kerk» een goddelijke en
instelling, niet direct van
is dankt de Kerk aan haar
God
V De Katholieke Pers.
Er wordt niet meer gevraagd om
„s t e u n" voor de Katholieke pers in Lei
den en Omstreken, zooals dat in het ver
leden gedaan werd, moést worden gedaan.
Wij vragen nu: juist inzicht en
juiste waardeering.
Juist inzicht in het feit, dat de Ka
tholieke pers in ons gewest een noodzake
lijk, wij mogen wel zeggen: het meest on
ontbeerlijke middel is, om voor allen het
openbare leven te belichten door do waar
heid der Katholieke beginselen, om de Ka
tholieke beginselen te propageeren.
Juist inzicht in den plicht van ieder
Katholiek, om door lezing en verspreiding
van de Katholieke pers daadwerkelijk
medé te werken aan do kennis en beleving
van de Katholieke beginselen, de practi-
sche doorvoering daarvan ook in ons levcn-
naar-buiten op héél het terrein van het
menschelijk streven en werken, onszelf en
der geheele samenleving ten zegen, God lot
eere.
Wij vragen nu: juiste waardecring.
Juiste waardecring van het feit,
dat de Katholieke pers haar taak en roe
ping heeft begrepen de „groote" zoowel
als «de „kleine", de provinciale pers. Van
deze laatste heeft de redacteur van „De
Maasbode" pater Hyacinth Hermans eens
aldus de taak uiteengezet:
„De groote pers in als een warenhuis,
men raakt er spoedig is verdwaald, men
vindt er eigenlijk nooit goed den weg,
bij de massa artikelen ziet men zoo vaak
do beste qualiteiten nog over 't hoofd.
Maar de provinciale pers is meer het
speciaal Geschaft, waar men alles veel
gemakkelijker kan overzien, spoediger
zijn keus kan doen en meer naar wensch
kan slagen.
De groote pers geeft altijd een „em-
barras de choix", de kleine pers legt
haar lezers een selectie voor.
De groote pers is een soort-Jaarbeurs,
men kan toch niet alles zien, maar de
kleine pers is als een keurig gekozen
monstercollectie, welke practisch te over-
schouwen valt.
Do groote pers is als een encyclopedie,
prachtig om na te slaan, men weet zeker
dat*'t er in zal staan, maar de kleine
pers is als Het practische handboek,
waarin men dadelijk thuisraakt.
't Gaat met de pers als met de vloot,
er zijn slagschepen, kruisers, torpedo's,
duikbooten, maar samen maken zij de
vloot uit.
Waar het slagschip op hooge zee moet
blijven, daar schiet do vlugge torpedo
boot de kléinste haven in.
Kuyper noemdo zijn „Standaard" geen
slagschip, maar slechts een torpodoboot,
en toch was hij niet do eerste comman
dant in do rijen der journalistiek?
De provincial^ pers vormt een groot
deel van de weerbaarheid bij de vader-
landsche mogendheid der katholieke
partij."
Onder de „provinciale pers" hooren te
genwoordig vele bladen, die moexelijk meer
tot de „kleine" kunnen worden gerang
schikt.
Er is opbloei, cultuur-drang in onze Ka
tholieke pers. En dat zal worden inge
zien bij een juiste waardeering.
Die waardeering wordt in steeds breede-
ren kring geschonkenWij ondervinden
het! Maar 't kan nog crescendo!
Waar de Katholieke school niet minder
goed onderwijs geeft, omdat zij Katholiek
is, daar biedt de Katholieke courant niet
minder actueel en volledig nieuws omdat
zij Roomsch is! In deze laten nog enkelen
zich of door valsche schijn of door voor-
oordeelen bedriegen
De Kathólieke courant zij do trouwe
vriendin in ieder gezin!
V „Protestantsche geloofsverdedi
ging".
Wij lezen in het Hutir. v. dagblad „Do
Nieuwe Leidsche Courant":
„In ons verslag van do rede van
Ds. Lingbeek (wij nebben bedoeld
verslag van den antipapistischen do-
miné uit de „N. Ti. Irt." overgeno
men, Red. L. Crt.) t.edon vrij reeds
uitkomen, hoe verkeerd Ds. Lingbeek
zijn hoorders inlicht.
Stelt men de strijdwijze van Ds.
Lingbeek tegenover die van b.v. Pater
Hendrichs, dan valt het oordeel verre
in het nadoel van Ds. Lingbeek uit."
Dit eerlijk gegeven getuigenis kan
door niemand worden tegengesproken!
Bedoeld soort „Protestantsche" „ge
loofsverdediging" is noch „geloofsverde
diging" noch „Protestantsch", maar is
louter negatieve bestrijding van Rome,
louter antipapisme.
Ziet nu 'ns hier de tegenstelling met
Rome!
In Leiden heeft pater Hendrichs S. J.
5 avonden gesproken voor niet-Katholio-
ken; deze week is prof. Verhaar begonnen
met 2 serie's van 4 voordrachten óók
voor andersdenkenden, en de eerste Dins
dagen van het volgend jaar komt pater
Sluis O. F. M. met een reeks van 6 con
ferenties speciaal voor niet-Kalholie-
ken
En allen verklaren positief do waar
heid en goedheid en schoonheid van liet
Katholicisme, en geen van hen hindert do
aanwezige Protestanten en andere nict-
Katholieken door deze in hun geloofs
overtuiging te krenken, door dezer ge
loofsovertuiging aan te vallen!
En daartegenover komt nu 'ns ds. Ling
beek wat sputteren en lasteren tegen
Rome. En daartegenover zal binnenkort,
naar wij vernemen, 'n Ds. Riemens, pre
dikant van de Ned. Herv. Gemeente te
Leiden, drie voordrachten gaan houden
niet over het Protestantisme, maar
over, dus tegen het Katholicisme....
Dominé Riemens gevoelt blijkbaar niet
zich getrokken, uni het Protestantisme
zuiver positief te gaan uiteenzetten
in andere kringen, dan die welke hij
's Zondags door zijn prceken bereikt
niet?
Misschien is hel lo moeilijk voor een
Dominé der Ned. Herv. Kerk h e t Pro
testantisme te gaan verklaren.
Doch dan late de Dominé aan de Ka
tholieken zelf over, om oen uiteenzetting
te geven van "het Katholicisme...., gelijk
wij hem rustig over het Protestantisme
zouden laten spreken.
Het verschil lusschen die soort Prq-
tcslanlscho apologie en de apologie der
Katholieken moet voor iedereen duidelijk
zijn en óók voor iedereen pleiten ten voor-
deele van de laatste!
BajjTEHLASaP
België
Na dc stabilisatie.
Belga en frqnk.
„Het Laatste Nieuws" stelt do vraag
wat het verschil is tusschen belga en frank
en waaromeerstgenoemde in het leven
werd geroepen.
Volgens het koninklijk besluit is do bel
ga 5 gestabiliseerde franken waard en
daar een gestabiliseerde frank 1/7 van zijn
waarde van vóór den oorlog heeft, verte
genwoordigd de belga 6/7 Yan den frank
van vóór den oorlog.
Daarnaast valt dit aan te stippen, dat
de belga rechtstreeks gewaarborgd ia
door den goudvoorraad en de vreemdo de
viezen der Nationale Bank. Do gestabili
seerde frank is dit ook wel, doch over don
belga heen. Tusschen belga en frank is
er in dit opzicht, hetzelfde verschil als tij
dens den oorlog tusschen een bankbiljet
van do Nationale Bank en een van do
„Sociétó Génerale". De bankbiljetten van
de Nationale Bank waren toen gedekt door
den goudvoorraad, die van de „Sociétó
Générale" door bankbiljetten van de Na
tionale Bank.
Het was misschien een lichte schakee
ring maar ze werd, in den vreemde toen in
acht genomen: voor een bankbiljet van do
Nationale Bank werd iets meer betaald.
Daaruit blijkt het voordeel van den bel
ga. De gewone steeds voorhanden zijnde
schommelingen op de wisselmarkten en de
gebeurlijke pogingen van speculanten bot
sen thans op oen eenheid, den belga, met
zeer groote gouddekking in verhouding
met het aantal uitgegeven belga-biljet-
ten. Achter dezen dam zit de gestabili
seerde frank veilig. Anderdeels is de Bel
gische munt thans volledig van de Fran-
scho gescheiden. Moest dus in het buiten
land, do roep gaan, dat do Franscho
frank b.v. zakt, dan bestaat er geen go-
vaar dat men daar evenals vroeger, con
cludeert dat het ook slecht moet gaan met
den Belgischen frank.
Het blad drukt nog eens het telegram,
dat do president van de Nationale Bank
van do Nederlandscho Bank heeft ontvan
gen, en waarvan wij in ons blad reeds
melding maakten, als volgt af:
„Wij bieden u onze hartelijke gcluk-
wensclien aan voor het besluit van den be
langrijken maatregel dien gij hebt geno
men door de stabilisatie van den frank.
Wij zijn overtuigd dat zij heilzaam zal
zijn voor uw land en uw instelling."
Luxemburg past zich aan.
In het officieele Luxemburgsch blad
verschijnt een Ufisku' houdende wijziging
v. den wisselkoers in dien zin, dat de gemid
delde officieele koers van den frank be
paald is op 175 fr. het pond.
Die maatregel is een aanpassing aan
de Belgische muntstabilisatie.
Duitschland
Hoe dc Berlijnschc communisten
„protesteeren".
Met politie de zaal uitgezet.
In den Berlijnschen Gemeenteraad voer
den dc communisten obstructie tegen do
verkiezing der wethouders door hel -ma
ken van helsch lawaai. Daar do sociaal
democratische voorzitter Hass ondanks
herhaalde onderbreking der zitting den
toestand niet meester kon worden, zag hij
zich ten soltlo genoodzaakt, do van do
zitting uitgesloten communisten, die wei
gerden zich te verwijderen, door politie
beambten uit de zaal te doen zetten.
De obstructie begon met het indienen
door de communisten van een motie, waar
in verlangd werd, dat het Gemeentebestuur
bij den Pruisischcn minister van Binnen-
landsche Zaken zou proteslceren tegen hot
HohonzolLorn-vergelijk. Een communist
hield een rede, waarin hij do Ilohcnzol-
lern steeds weer „dieven" en „roovers"
noemde, hetgeen do Duitsch-nationalen
met luide protesten beantwoordden.
Daarop kondigde een ander communis
tisch gemeenteraadslid aan, dat obstruc
tie zou worden gevoerd. Op hetzelfde
oogcnblik begonnen de communisten dan
ook oorverdoovend lawaai te maken.
De communisten sloegen op twee groote
slag)) I.kens, terwijl ralels en belgerinkel
het orkest versterkten. Do voorzitter moest
ten slotte zijn zetel veria ten.* Zoodra ocni-
ge rechercheurs var. politie te hulp waren
geroepen verscheen hij weer en het tumult
begon opnieuw. Een communistisch Ge
meenteraadslid sloeg voor afwisseling op
een pauk; een ander had de voorzittersbei
verstopt en do zitting moest opnieuw wor
den verdaagd, totdat men een nieuwe bel
gevonden had.
Daarop riep de voorzitter eerst drie en
vervolgens nog negen andere politiebe
ambten do saai binnen, hetgeen aanvan
kelijk het rumoer nog meer deed toeno-
men Volgens het Reglement van Orde
moet do voorzitter namelijk aan de uitge
sloten leden persoonlijk mededeelen, dat
zij van do zitting uitgesloten zijn.
Een der communisten rukte een Schu-
po-rnan do sjako van het hoofd, maar ten
slotte slaagden do politiebeambten er toch
in, zeven communisten, o.w. een vrouw,
uil do zaal lo verwijderen.
Daarna gaf de coinmunislischo fractie
den strijd op en verliet zij onder „Hoch"-
geroep op de communistische partij do
zaal
Frankrijk.
Dc FranschDuitsche locnadering.
Briand'a besprekingen miet
Von Hoesch.
In verband mét oen onderhoud, dat do
Duitsche gezant te Parijs met Briand heeft
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Nadere toelichting van het instellen
van de Belga.
De bemiddelingspogingen in het Brit-
sche mijnconflict beloven vruchtbaar te
worden.
BINNENLAND.
Ook de logger K.W. 148 is met twaalf
opvarenden vergaan (Gemengde Bericht
en).
Hot Verdrag met België in de Tweede
Kamer (Kamerverslag, 4e blad en -Over
zicht, 1ste blad). Een verklaring van
Minister Vandervelde. (lsto blad).
gehad, schrijft de „Matin", dat hot ver
keerd zou zijn, to gclooven, dut do voor-
loopigo besprekingen reeds tot een prac
tisch resultaat hebben geleid.
Men ontveinst zich niet, dat dc onder
handelingen nog lang zullen duren en men
moet cr zich over verheugen, dat men zich
zoowel to Berlijn als te Parijs do moei
lijkheden goed voor oogen stclL
Aangezien van con to gelde maken van
do Duitscho spoorwegobligatios op hot
oogenblik geen sprake is, moet men trach
ten tot oen overeenstemming op andere
grondslagen te komen. Dit zal geleidelijk
door uitvoerige godachtowisseüngi-n kun
nen worden bereikt.
Van belang is, dat de vóór het voortzet
ten. van de onderhandelingen noodzakelij
ke atmosfeer voorhanden is. De Fransche
regeering heeft bewijzen van den goeden
wil van do rijksregeering ontvangen, waar
van zij de beteekenis niet onderschat
Duitschland zal niet in gebreke blijvon,
voor de ontruiming van het Rijnland een
overeenkomstige compensatie te vin.Ion
De „Excolsior" meent, dat Duitschland
do moeilijkheden voor het ten gelde maken
van do Duitscho spoorwegobligaties zal
kunnen ontwijken, door een binnenlai-1-
scho bevrijdingsleening uit to geven. Dr.
Schacht heeft nog onlangs verklaard, dat
Duitschland ovor oen bolangrijkon vt r-
raad buitenlandscho deviezen beschiut,
zoodat het Dawesplan daarbij geen gevaar
zal loopen.
De Sociaal'Dcmocraten en Thoiry.
Do Britscho Labour Party heeft de uit-
noodiging van do Duitscho sociaal-demo
craten aangenomen, om deel te nemen aan
een bijeenkomst van vertegenwoordigers
der socialistische partijen in Frankrijk,
Duitschland, Engeland en België voor be
spreking van de wijzo, waarop men do too
nadering tusschen Duitschland en Frank
rijk, zooals die door den Duitschen minis
ter van Buitenlandscho Zaken, Slreso-
mann en don Franschen minister van
Buitenlandscho Zaken, Briand, te Thoiry
werd besproken, zou kunnen helpen bevor
deren.
Dezo bijeenkomst zal de vu gi n.le
maand to Luxemburg plaats hebben, do
datum is echter nog niet vastgesteld.
De Britscho Labour l'arly zal vertegen
woordigd worden door Cramp.
Naar stabilisatie.
Verkoop van buitenlandscho
schilderijen.
De hulp van do politio moest gisterna
middag plotseling ingeroepen worden om
een einde te maken aan de relletjes <lio
veroorzaakt werden door een groote vij
andige menigte, welke zich verzameld had
in het Galliara-museum toen do verkoop
van buitenlandscho schilderstukken her
vat werd Do opbro»gst van den verkoop
is gestemd voor de Mobilisatie van den
franc, doch oin onbegrijpelijke redenen
nam het publiek een vijandige houding
aan en begon te fluiten, liet kabaal be
reikte z'n hoogtepunt, toen het portret
van Anatole Franco, geschilderd door den
Ncdcrlandschcn meester Kees van Don
gen werd ingezet voor 50.000 francs. Met
stuk werd verkocht voor 05.000 francs.
Men veronderstelt hier te doen gehad Ie
hebben met een anti-vreemdelingen de
monstratie
Fransch-Italiaansche hondgenootschap.
De „Excelsior" meent te weten, dat in
Januari een bijeenkomst zal plaats heb
ben tusschen Briand en Mussolini, waar
hij de mogelijkheid van een Fransch
Italiaansche bondgenootschap en do
kwestie van do anti-fascistische propagan
da in hot buitenland besproken zullen
worden.
Engeland
CONCESSIES VAN BEIDE PARTIJEN.
De bemiddeling in het mijnconflict.
Eon algemeen hoopvol lor
toestand.
De conferontio van het Vakvcreeni-
gingscongres met het bestuur der mijn-
werkersfederatio is vruchtbaarder geweest
dan men had durven verwachten na do
weinig belovende uitlatingen van Gook en
Smith. De situatie kan hoopvoller ge
noemd worden.
