3)e Steidóohz (Sou^omt 17e Jaargang. DINSDAG 7 SEPTEMBER 1926 No. 5348 De ABONNEMENTSPRIJSbedraagtbij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 12.80 per kwartaaL Franco per post t 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, by voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers o ct. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eikon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowone advertontlën 30 ceal per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine advortentlön, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fO.50. Pil HUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADER. V Een circulaire aan de leerlingen van het Leidsch gymnasium. Zooals onder „Stadsnieuws" wordt jnodegedeeld, hebben Curatoren van bet Gymnasium te Leiden een circulaire ge richt tot do leerlingen. Do ernstige vermaning, daarin vervat, kan ook beschouwd worden als gericht tot de Ouders der leerlingen. En zij kan zich evenzeer uitstrekken tot do ouders van jongelui, die gaan op de H. B. 6. of op een andere school, welke zich bij de lagere aansluit. En ten slotte fbt allen, die met de opvoeding van oude re kinderen belast zijn. Voor alle men- schon toch is het noodig, dat zij reeds in hun jeugd leoren kennen en lief hebben den ernstigen arbeid, de moei zame plichtsbetrachting, de gewetensvolle toewijding. Dat komt allen, in welk be roep zij dan ook gaan, in den lateren levensstaat te pas: dal zal hun nuttig zijn, meer dan elk van de ouders geërfd gel- 3olijk bezit! Zeker in 't algemeen genomen eon jonge man heeft behoefte aan, mag laarom aanspraak maken op meer jolijt, jan iemand, dio reeds op gevorderden leeftijd is. Maar ook hij moet er van doordrongen zijn, dat het leven niet ia 'n pret-makenl En te veel ouders, helaas, slaan die behoefte te hoog aan; en te veel l0ngelui scheppen zich, jammerlijk, een /Steeds breedere en meer-oischende be hoefte aan genoegens. En dan allen genoegens buitenshuis; genoegens op danspartijen, die de pittige levenskracht van de jongelui ontzenuwen; in schouw burg en bioscoop, waar hot te vele be doek, ook al zou overigens het daar-ver- toonde niet verkeerd zijn, voor de jonge ren verslappend werkt op de frissche da den-kracht voor het practische leven; in sport-beoefening, welke door een te veel de beoefenaars doet vergeten en version- sen de cultuur van den geest, de gods dienstige eischen van de ziel. Ooh, mocht dat schrijven van Curato ren van hot Leidsch Gymnasium, dat h&utraal, buiten elke godsdienstige be schouwing, is gesteld, maar dat ons toch om zijn bedoeling en strekking heel sym pathiek is, velen tot nadruk stemmen en dan ten slotte in het geweten wakker roepen deze groote levensvraag: Is, we derom in 't algemeen beschouwd, een op voeding tot ware, goede tnenschen moge lijk, als dio opvoeding zich niet tegelij kertijd tot doel stelt, godsdienstigo menschen to vormenl.... Do waardo van den Godsdienst is bij do opvoeding zoo ontzaglijk groot; dat die waarde moge worden benut, zoo vol komen mogelijk, doof alle opvoeders, die zélf den Godsdienst kennen en bezitten! BUITENLAND Volkenbond De Volkenbondsvergadering bijeen. De opening. Gietervoormiddag om halftwaalf ia in de Reformatiezaal van het Volkenbonds gebouw de 7de gewone vergadering van den Volkenbond geopend. De voorzitter der vergadering, de Tsje- cho-Slovaaksohe minister van Buiten landsche Zaken, Benesj, wees in zijn ope ningsrede op de bijzondere beteekenis, die de huidige Assembiée niet alleen in de ge schiedenis van den Volkenbond, maar ook ten aanzien der groote politiek heeft. Be nesj verklaarde voorts, dat hij geen groote triomfzangen wilde aanheffen en geen of ficieel optimisme wilde verkondigen; maar ook zonder overdrijving, aldus spreker, kan men zoggen, dat de Bond voor het be houd van den wereldvrede een en ander heeft bijgedragen. Het overzicht, dat Benesj daarop over ao werkzaamheden van den Bond gaf, was jeer uitvoerig. Als permanent rapporteur der Volkenbondscommissie voor ontwape ningskwesties was een groot deel van zijn Overzicht uiteraard gewijd aan de voorbe reiding der internationale ontwapenings conferentie. Het is buiten allen twijfel, aldus Benesj, gat wij op het oogenblik het probleem der Ontwapening niet in zijn geheel zullen kun nen oplossen. Wat wij ondernemen, is een fierste stap naar het bereiken eener eerste internationale overeenstemming ten aan- gion eener zekere beperking der oorlogs voorbereiding. Uit het rapport der commissie tot on derzoek der geloofsbrieven, welk rapport gewoonte door den Gubaanschen gedelegeerde, Aguero, werd uitgebracht, gieek, dat aanwezig zijn de gedelegeerden van 48 Volkenbondsstaten. Niet .vertegen woordigd zijn: Argentinië, Bolivia, Bra- 2iüe, Costa Rica, Honduras, Peru en Spanje. firvolgens werd door de Assembiée de •»oego-Slavische minister van Buitenland- scho Zaken, Nintsjitsj, tot voorzitter der vergadering gekozen, en wel met 42 van de 48 uitgebrachte stemmen. Taakverdeeling der Neder- 1 andsche delegatie. De leden der Nederland scho dele gatie zijn als volgt over de Volkonbonds- commissies verdeeld: In de eerste (do juridische) commissie, waarin Nederland sedert het overlijden van prof. Struycken door mr. Limburg vertegenwoordigd was, zullen dit jaar zoo wel mr. Limburg als de eerste gedelegeer de, jhr. Loudon, zitting hebben; in de tweede (de technische) commissie prof. v. Eysinga en prof. Francois, in de derde commissie (die voor de ontwapening) jhr. Loudon; in de vierdo (de financieele com missie) prof. Van Eysinga; in de vijfde commissie (die voor sociale en humanitairo aangelegenheden) prof. Francois en in de zesde (de politieke) commissie graaf van Lijnden van Sandenburg. Frankrijk. Loewenstein doet een nieuw aanbod. Thans aan Frankrijk. De Parijsche correspondent van de „Daily Mail" verneemt, dat Alfred Loe wenstein, die zich zooals bekend in een te- logram uit Biarritz aan het Brusselsche dagblad „Le Soir" bereid heeft verklaard België 10 millioen pond sterling geheel vrij van rente te leenen, thans een gelijk bedrag aan Frankrijk heeft toegezegd tegen 2 pet. rente, terwijl later nog een bedrag van 20 millioen beschikbaar zal worden gesteld. Loewenstein's motief voor deze leenin- gon is de wisselkoersen te stabiliseeren. Bijzondorheden van zijn plan zullen Vrij dag worden bekend gemaakt. In officieele kringen wordt beweerd dat nog niets be kend is van Loovvenstein's aanbod, hoe wel in bankierskringen wordt toegegeven, dat zijn fortuin groot genoeg is om hem dergelijke uitgaven te veroorloven. Spanje DE ONRUSTIGE POLITIEKE TOESTAND. Is de opstand onderdrukt? Goon ongeregeldheden te Madrid. Zondagavond om twaalf uur werd er in het departement van Oorlog een tweede ministerraad gehouden, die tot halfdrio düurdo. Na afloop ontving do president den vertegenwoordiger van do „Noticiero del Lunes" en deelde hem mede, dat de opstand overal onderdrukt is en dat geen andere elemten in het leger zich bij de ar tillerie-officieren hebben aangesloten. Een koninklijk besluit, dat gistermor gen gepubliceerd is, geeft last, dat eon dringend justitieel onderzoek zal worden ingesteld .om de verantwoordelijkheid vast te stellen, welke op de voornaamsto agita toren en aanstokers tot de opstandige be weging rust. Het onderzoek zal worden ingesteld door den oppersten vloot- en lo- gerraad. Van de uitspraak van dezen raad bestaat geen hooger beroep. De „Noticiero del Lunes", welke dit jaar door de regoering gesticht is met het doel, het land van een Maandagmorgen courant te voorzien, verklaart, uitsluitend nieuwsgevend en volkomen onafhankelijk te zijn en slechts naar voorlichting van het publiek te streven. Het blad verklaart, dat het land de ac tie der artillerie-officieren betreurt, om dat het gelooft, dat op een oogenblik, waarop groote internationale problemen worden behandeld, geen regoering in bin- nenlandsche moeilijkheden moot worden gebracht. Vooral waren er troebelen ia het Noorden. De meeste troobolen hebben blijkbaar in de Noordelijke provinciën plaats gehad. In een manifest van de regeering werd me degedeeld, dat do garnizoenen van Sego via en Valladolid zich volkomen in oproer bevonden, ofschoon bot schijnt, <lat dit oproer sindsdien onderdrukt is. Verster kingen van de Guardia Civil zijn naar Se govia gezonden. Te Pamplona hebben plunderingen plaats gehad en het is wellicht van betee kenis, dali de drie of vier artilleristen, die gedood of gewond zijn, geen officieren waren. Te Madrid hebben geen ongeregeldheden plaats gehad. Het volk is in het algemeen geïnteresseerd, maar niet buitengewoon, i De zaak is er een tussohen den president en zijn aanhangers, en do officieren der artillerie, en do menigte kijkt kalm toe. De ongeregeldheden in Baroelona. Twee artilleriokazernes te- Barcelona weigerden den kapitein-generaal te gehoor zamen en de wapenen af te geven. De in specteurs en officieren weigerden even eens hun kazernes te verlaten, welke door do cavalerie en infanterie werden geslo ten zonder dat do wapenen te hulp geroe pen moesten worden. Na ecnig onderhan delen gaven do inspecteurs en officieren hun houding op en gingen in goede orde heen. In do geheel streek is het rustig. Het plebisciet een comedio? Aan de „Evening Standard" wordt nog uit Madrid gemeld, dat de voor de stem ming in aanmerking komende Spanjaar den vóór Primo's regeering en politiek moeten stemmen of zich van stemming moeten onthouden De rijksambtenaren zijn er indirect van in kennis gesteld dat als zij niet vóór de regeoring stemmen, zij hun baantje zullen verliezen. De gemeen tebesturen hebben den ambtenaren mede gedeeld, dat zij nauwkeurig zullen nagaan of de ambtenaren stemmen of niet. Propa- ganda-vergadcringen, welko tegen de ro- geering zijn gericht, zijn verboden. Rusland Verzoening van Stalin en Zinovjaff. Naar do bladen vernemen, worden thans pogingen in het work gestold om oon verzoening tusschen Stalin on Zinovjoff tot stand to brengen. Er schijnt alle kans op een bevredigend resultaat to bestaan en in dat geval dient men hierin een verster king van den politieken koers van Sovjet- Rusland to zien. China. Hevige brand bij Woelsjang. Woe-Poi-foo niet gewond. Do Zuidelijke troepen,, dio de gebou wen aan den rand van Wootsjang hebben bezet, hebben de stad op 3 September op nieuw aangevallen. Zij waren tot dicht bij do verschansingen gekomea en sommigen trachtten reeds do muren der stad to be klimmen, toen de Noordelijke troepen een hevig mitrailleur- en geweorvuur op do aanvallers openden, terwijl 'n kruiser eveneens zijn kanonnen op do Zuidolijkou richtte. Dezen moesten ten slotto met een verlies van 1200 manschappen terugtrok ken. Volgens een ofiicuelo communique bedragen de verliezen der noordelijke troe pen 200 man, doch dit aantal is waar schijnlijk te laag. Do berichten uit Japanschen bron. dal Woo-Pei-foe gewond zou zijn, zijn volko men ongegrond. Optreden van Britsche matrozen to Hongkong. Berichten uit Hongkong melden, dat Britscho matrozen Zaterdag zijn geland aan do Engelsche kade van de Sjamien- wljk, waar zij do stakersposten sommeer den zich terug te trekken. Toen dit bevel niet tijdig werd opgevolgd, werden vijf stakers gearresteerd, waarop do andoren zich terugtrokken. Het optreden van vele stakersposten is in den laatsten tijd in daadwerkelijke zee- rooverij ontaard, er wordt voortdurend op buitenlandsche schepen geschoten. Ook Ghineesche passagiers, die in bootjes van do stoomschepen naar den wal werden gebracht, stonden aan het vuren bloot. Dit vervoer heeft thans plaats onder toezicht van oorlogsschepen. Er werd het meest ge vuurd van do Britsche kade af, dio sinds do boycot begon door stakersposten werd bezet; thans wordt deze kade door Brit scho matrozen bewaakt. Amerika l)e opstand in Nicaragua. Beide partijen, rogeeringsgezinden en revolutionairen, in do midden-Amerikaan- sche republiek Nicaragua, beweren over winningen te hebben behaald. Dit is heel goed mogelijk; de regeoring van president Ghamorro schijnt n.l. gezegepraald te heb ben aan de kust van den Stillen Oceaan, terwijl anderzijds n.l. aan den kant van de Garaibische Zee do revolutionairen aan do winnende hand schijnen to zijn. Intussc'uen is de Volkenbond nu ook al, zij het dan zijdelings, in het conflict be trokken. De in October van verleden jaar afgezette president van Nicaragua, Juan Sacasa, dio do wijk heeft genomen naar Guatemala heeft van daar uit een nota aan den Volkenbond gezonden, waarin hij beweert, dat de tegenwoordige president, Ghamorro, toen hij in October met succes naar de macht groep, daarmee een door hem zelf geteokend verdrag heeft geschon ken. Voorts beschuldigt de afgezette pre sident er zijn opvolger van, het gerucht in omloop te hebben gebracht dat de opstan delingen door een IJexicaanscho kanon neerboot zouden gesteund zijn. bihmeblabp DE TOESTAND IN DE TEXTIEL INDUSTRIE. Italiaansche vaiuta-concurrentie en do werktijdverlenging daar te lande. Zoonoodig zal ook hier langere werkt ij d worden toegestaan. Zooals gemeld heeft do heer Blomjous onlangs tot den Minister van Arbeid, Han del en Nijverheid eenige vragen gericht betreffende het verleenen van overwork- vergunningen in de textiel-industrie in verband met wcrktijdverlonging in Italië. In antwoord hierop, deelt Minister Slo- temaker de Bruino mede, dat hij kennis heeft genomen van de motieven tot dio worktijdverlcnging jn Italië, n.l. om do productie van sommige industrieën to ver- grooton door de kosten per eenheid te ver mindoren en over eens van de verklaring van Mussolini, die de textiel-industrie noemde als een der industrieën, welke we gens buitenlandsche concurrentie dio ar beid s verlenging noodig heeft. Voorts verklaart, do Minister bekend te zijn met hot feit, dat do Italiaansche tex tiel-industrie vooral de laatste jaren ten- govolgo harer goedkoope productie tot groeten bloei is gekomen cn meer en meer op do woreldmarkt als zeer ernstige con currente, ook van de Ncderlandscho tex tielnijverheid, optreedt, zoodat vooral or- dors in stapclartikelen, tegen de concur rentie van Italië in, op do wereldmarkten veelal niet dau mot verliezen kunnen ge- bookt worden. Omtrent zijn standpunt ten opzichte hiervan en van daartegen te nemen maat regelen, zegt de Minister, dat hij en zijn beide ambtsvoorgangers bij voortduring hebben blijk gegeven van den wil om door het verleenen van overwerkvergunningen het voortwerken mogelijk te maken in die industrieën, waar de buitenlandsche con currenten oen bijzonderon voorsprong had den door lagcro productiekosten (vooral in perioden van dalende valuta), tnvoerbelem- meringen of andero beschermende maatre gelen, huisindustrie, langeren werktijd enz. Bij het bopalen van omvang en duur dier vergunningen staat steeds hot. streven voorop om zoo min mogelijk do internatio- nalo doorvoering van de 48-urlge werk week tegen te houden. Daarom worden die vergunningen steeds incidenteel verleend voor oen zoodanigen termijn, dat geen voortzetting plaats heeft, nadat de bijzon dere motieven opgehouden hebben te be staan. In heb complex van omstandigheden, dio moeilijkheden in do Nedorlandsche textiel industrie veroorzaken, kan een werktijd- verlenging in Italië van zoodanigen invloed zijn, dat noodgedwongen ook hier Tverk- tijdverlenging noodig wordt om werkloos heid te voorkomen of to verminderen. Blijkt dat het goval to zijn, dan zal de Minister to dien aanzien in donzolMon geest handelen als tot duavorre blijkens het in do vorige alinea mcdegodeeldo is go- schiod. De Zuiderzee Steunwet. In werking getreden. Op 1 Februari j.l. ig volgens oen K. B. van 14 Januari de wet van 29 Juni 1925 tot regeling der tegemoetkoming aan de Zuidorzeo visschersbevolking wegens do schade, welke do afsluiting der Zuidezee hun mocht berokkenen mot uitzondering van de artt. 5 tot en met 13 van deze wot in werking getreden. In dit godenlto der wet dat bij genoemd K B. in werking is gel reden, werden o.a. geregeld de ver plichtingen der autoriteiten, do instelling van de generale commissie en do geldolijko gevolgen. Wij vernamen thans, dat nog in den loop van dit jaar, waarschijnlijk reeds to gen hot einde van do volgende maand een K B. is tp verwachten, waarbij de in werking treding wordt bepaald der overige artikelen van de Zuiderzee Steunwet, waar in de eigenlijke maatregelen tot tegemoet koming aan de Zuiderzee visscbershevol- king zijn vervat. H. M. de Koningin weer ter ker!:". If. M. de Koningin ging Zondag voor de eerste maal na haar onvcsteblheid weer ter kerke. Zij voondo de vooitnidda^gods dienstoefening bij in do Bedkapel te Sohe,- veiiiegen, waar voorganger was dg. Adria- ni, predikant te Baarn, dio in het gebed hef herstel vin TT. Majesteit herdacht. Een interpellatie over „stoepknechts" in den Haaqschen Raad. In do vergadering van den gemeente raad to 's-Ciravenhage heeft do heer Guit gisteren een interpellatie gehouden over „stoepknechts". De heer Guit geeft een gedetailleerde beschrijving van taak en methodes van do stoepknechts. Er is den laatsten tijd zulk een uitbreiding te constateercn dat men sommige straten zal moeten mijden. Het. is gebeurd dat een man die in de cono win kel een pak gekocht had in oon andere winkel binnengehaald werd om hem te be wijzen dat hij f 5 te duur geweest was. Do stoepknechts maken het zoo erg, dat dio straten gemeden worden. De heer Merchant: Dat kan toch niet de bedoeling van do sloep' nechts zijn? Do heer Guit: Nee, dat is het mk niet.. Do politie heeft de zaak al eens onder zocht. Maar do burgemeester mc°nt dat cr niet vrrl aan le doen is. De beer Ooi» meent echter dat de zaak zoo ernstig is, I *gd 1 HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Voikenbondsijassemblée te Gcuève bijeen. Do toestand in Spanje. De rust zou hersteld zijn. In Ierland is een brand ontstaan in een bioscoop, waarbij bijna 50 personen zijn omgekomen. (Buitoni. Berichten, 2de bl.) BINNENLAND. De Minister van Arbeid over arhoids- tijd-vcr'lenging, speciaal wat betreft de textielindustrie (Lste blad). LEIDEN. Mededeelingen over plannen van do H. T.M .(late blad). Een circulaire van Curatoren van liet Gymnasium aan de leerlingen (late blad). OMGEVING. Een beschouwing over het Warmonder- hok (2de blad). Onze Geïllustreerde Paoina De photo-pagina gooft o.m. oen photo van: Do Roormondscho Miasieweok Een brand te Rotterdam Luchtvaart en sportbooefening. Spr. dient een aantal vragon in, met zoo ja, en zoo neon. De hoer v. d. Moulen: Inderdaad kreog do politie klachten uit do Boekhorststraat. Do patroons zijn opgeroepon, hobben oen aanmaning gokrogon en beloofdon hun knechts te zullen instrueoren. Uit andere straten zijn nog geen klach ten ontvangen. Komen er klachten, dan zouden dezelfde maatregelen genomen kunnen worden. Eon nieuw artikel in do ovorigens toch al dikke A. P. V. heeft bezwaren. De zaak heeft de aandacht, van de politie. De heer Guit wijst erop, dat de hcorcn uit do Boekhorststr. niot genogen zijn hun stoopknechts nf to schaffen. TToo zou Den Haag er uit zien, als alle winkeliers eon stoepknoeht. namen? Temand: Dat zou do werkloosheid ver minderen. Do heer Guit zal tevreden zijn als do zaak nog eons onderzocht wordt. Do Voorzitter: Hot woord is aan den heer v. Bommel. Iemand: Daar kond de deskundigeI De heer v. Bommel (Midd.) Do heer Guit bedoelt het goed. Maar waar begint, bij aan? Do meeste last van do stoepknechts ondervinden do concurrenten zonder «loop knecht. Als er aanleiding zou zijn legen misloi- dendo reclamn op te troelen dan bestaat er altijd nog hot artikel van.... Tomand:' .het hinderlijk volgen. Do hoer v. Bommel: ....van onoorlijke concurrentie (W. v. S.). net is onaange naam. Dat do heer Guit hot tor sprake brengt is goed. Dat znl do betrokkenen doen inbinden. Do Voorzitter zegt do zaak ter sprako te zullen brengen in de bolreffendo com missie. Do heer H. A. J. Muiier te 's-Graven- hago heeft gisteren zijn diamanten jubi- leum als Vineenliaan herdacht. Do audiëntie van don Minister van Watorstaat zal a.s. Maandag 13 dezer niot plaats hebben. dat een intc KEBKW1FJIW8 BENOEMINGEN. Z.D.H. do Bisschop van Haarlem hoeft do volgende weleerw. hoeren benoemd tot pastoor: te Heemskerk H. F. Hoylveldt, te Kethel II J. G. van Baaren cn te Aker sloot I. M. P. A. Wils, die kapelaan waa to Amsterdam (H. Willibrordus buiten do V Missieweek voor Midden-Limburg. In eeu illustro samenkomst van goos- telijke en wereldlijke autoriteiten is Za terdagmiddag in do kourig versierde grooto zaal van het St. Christoffelhuis te Roermond do missieweek voor Midden- Limburg op plochtigo wijze geopend. Naast Rocrmonds Bisschop, Mgr. L. J. H. Schrijnen, waren hierbij o.m. tcgon- woordig Mgr. F. Geurts, van do Congro- gatio der missies van do Paters Lazaris ten; Mgr. Dr. J. M. Buckx, van de Pries ters van hot H. Hart; Mgr. Roolens van de missiecongregatie van Opper-Congo; Mgr. Dr. P. Mannen®, vicaris-generaal van tiet Bisdom; Mgr. L. N. Le Bron do Vcxela, Plebaan-Deken van Roormond en meerdere geestelijke autoriteiten. Van de wereldlijke autoriteiten merkten wo op do hoeren M Bongaerts, oud-Minister van Waterstaat; Haffmans, lid der Eersto en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1