1/e Jaargang.
diNSDAG 31 AUGUSTUS 1926
No. 5342
3)e Gou/fcant
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 10 cent £er week 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal.
Het Geillufltreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver*
krijgbaar tegen betaling van 50 cL per kwartaal, by voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgeznnderd Zon- en Feestdagen l
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gawono advertentlën 30 cent par ragal
Voor IngesondoD Medodoolingon frordt bot
3 dubbele van het tarief berekend. -
Klafna advortontiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrokkingen worden aangeboden of gevraagd, bont en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
DU NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN-
KON INGIN NED AG.
Vandaag viert onze geëerbiedigde Ko
ningin haar 46sfen verjaardag.
Zooals gebruikelijk hebben wij Zondag
in onze kerken den dankzang, het Te Deum
gezongen, om Gods zegen over onze Vorstin
af fe smeeken.
Wij welen het te waardeeren, dat onze
wettige vorstin die het hoogste wereldlijke
gezag vertegenwoordigt is de edele Vrouwe,
wier leven harmonieert met do verheven
heid van haar taak; dat zij is een Ghrisbn-
vorstinne ook in haar persoonlijk leven.
Niet allereerst door Koninklijke Majes
teit, maar op de eerste plaats door haar
oprecht en hartelijk meeleven en meevoelen
met de belangen van de natie, heeft zij zich
als Vorstin een plaats veroverd in de har
ter. van alle vaderlanders.
Zij heeft aller hoogachting, zoowel van
landgenoot als van vreemdeling door haar
karakter, haar bekwaamheid, haar plichts
betrachting.
De Koninginnedag is een nationaal
feest. Terecht merkt „Het Huisgezin"
op:
„Ook de sociaal-democraten zouden het,
zonder zich te verminderen, kunnen, mee
vieren.
In België, in Denemarken,' in Zweden,
waar sociaal-democraten aan de regeering
deelnemen, zijn de feestdagen van het ko
ninklijk huis nationale feestdagen gebleven
Waarom ook niet?
En in ons land is na de Novemberdagen
van 1918, toen het gezond verstand dreig
de zoek te raken, de strijd om den regee-
ringsvorm een theoretische kwestie gewor
den.
Laten de sociaal-democraten blij zijn, dat
zij zich niet het hoofd hebben te breken
met de vraag, wie tot president van de re
publiek Nederland zou moeten worden aan
gewezen".
Wij vieren heden den verjaardag van
haar, die wij erkennen, en gaarne erkennen
als Vorstinne-bij-Gods-genade; als het sym
bool niet alleen, maar als de kracht van
onze nationale eenheid!
God bescherme onze Koningin!
BUiTEHLftHD
Volkenbond
De reorganisatie van den Raad.
De commissie bijeen.
•De commissie voor de hervorming van
den Raad van den Volkenbond hield gis
termorgen haar eerste zitting. De verte
genwoordiger van Frankrijk deed mede-
deeling van de voorstellen tot amendeering
van het plan-Cecil, hetwelk in Mei in eer
ste lezing werd aangenomen.
De vertegenwoordiger van Spanje vroeg
opnieuw aan de commissie zich uit te
spreken over de aanspraak van Madrid
op een permanenten zetel.
De commissie besloot eerst in tweede
lezing te beraadslagen over het plan-Cecil,
dat slechts betrekking heeft op de niet-
permanente zetels. Vervolgens zal zij zich
uitspreken over de permanente zetels.
Zij nam in de ochtendzitting zonder de
bat artikel een aan van hot geamendeerde
ontwerp-regeling. Dit artikel luidt aldus:
de niet-permanente leden zullen worden
gekozen voor den duur van drie jaren en
zullen onmiddellijk na hun verkiezing in
functie treden. Ieder jaar wordt een der
de der leden gekozen.
Do wijze van Duitschland's
toelating.
Do vertegenwoordiger van Havas bij
den Volkenhond meent te weten, dat in den
loop der vorige week besprekingen hebben
plaats gehad tusschen den secretaris van
den Volkenhond ter eenre en do Staten,
'die lid zijn van den Raad, alsmede Duitsch
land ter andere zijde om tot in de kleinste
details de wijze van toelating van Duitach-
larul tot den Volkenbond te regelen.
i¥.len waren het er over eens, dat het
noodzakelijk was van het begin der As
semblee af die tegen 6 September a.s. bij
eengeroepen is eiken hinderpaal uit den
,weg te ruimen die, zij het slechts voor en
kele dagen, de definitieve toelating van
Duitschland tot den Volkenhond zou kun
nen ophouden.
De Duitscho delegatie voor do Assem
blee zal waarschijnlijk voor 10 September
worden uitgenoodigd tusschen do andero
delegaties plaats te nemen.
Roemenië in den Raad?
De Roemeensche minister van Buiten
land scht Zaken Miliiineu zal 3 September
a.s. naar Genève vertrekken. Naar ver
luidt, zou voor het bijeenkomen der Vol
kenbondsvergadering een bespreking plaats
hebben, waarop zal worden voorgesteld,
Roemenië een plaats in den Volkenbonds
raad te geven.
Engeland
Het mijnconflict.
Naar een regeling?
Het bestuur van* den mijnwerkersbond
heeft besloten, tegen 2 September een gc-
delegecrdenconferentie der mijnwerkers
bijeen te roepen. Er zijn goede redenen om
te gelooven, dat 'n belangrijke wending op
komst is en dat deze week getuige zal zijn
van een definitief optreden van den mijn
werkersbond om een einde to maken aan
de „impasse" en onderhandelingen aan te
knoopen met bet oog op een regeling.
Botsing tusschen stakers en
politie.
Zevenhonderd werklooze mijnwerkers
verzamelden zich bij een mijn te Ponty-
pool in Wales, waar verscheidene mijn
werkers arbeidden en vielen de politie aan,
waarbij zij met steenen en andere projec
tielen wierpen. De politie verspreidde do
mijnwerkers. Verscheiden politiebeambten
en mijnwerkers werdon gewond.
Spanje
Een militaire beweging?
Ongeregeldheden te Madrid.
Te Parijs zijn telegrammen ontvangen,
welke gewag maken van een militaire be
weging, welke in Spanje tot onlusten zou
hebben geleid.
Het Agentschap Fournier meldt, dat tc
Madrid ernstige ongeregeldheden hebbeh
plaats gehad. Wegens het instellen van een
perscensuur zijn geen directe berichten
uit Madrid ontvangen.
Een „Central News"-telegram uit Gi
braltar meldt, dat alle telegrafische en te
lefonische verbindingen in Spanje verbro
ken zijn. Er loopen talrijke geruchten be
treffende ernstige gebeurtenissen, die uit
gebroken zouden zijn in verband met de
houding der ontevreden artillerie-offi
cieren.
Do burgerwachten beschermen den
spoorweg van Boladilla af.
De discipline niet verstoord?
De Spaansche premier heeft een tele
gram gezonden aan het Gentral News
Agentschap, waarin hij meldt, dat het re-
geeringsbesluit om de promotie te doen
plaats hebben naar verdienste in plaats
van naar ouderdom veel oppositie ont
moet heeft in do kringen der artillerie
doch dat deze kwestie geregeld is, zonder
dat de discipline verstoord is. Er is geen
enkele reden voor do openbare mcening
om verontrust te zijn.
De Spaansche cischen omtrent Tanger
Ook Italië zou het Spaansche
voorstel afgewezen hebben.
Volgens berichten uit Engelsche bron
heeft Spanje aan alle bij do Tanger
kwestie betrokken en te betrekken mogend
heden in een nota voorgesteld een confe
rentie over deze zaak to houden in den
loop van deze week, n.l. op 1 September,
in Genève.
Officieelo berichten over do antwoorden
der betrokken mogendheden zijn nog niet
bekend. Uit Rome is slechts gemeld, dat
de Spaansche nota vriendschappelijk be
antwoord is.
Wel komen er intusschon uit Engelsche
bron een mededeeling over den inhoud van
do Italiaansche nota. Een V.-D.-bericht
uit Londen meldt, dat volgens daar ont
vangen berichten, Mussolini zijn ant
woord op de Spaansche eisclien inzake
Tanger en den permanenten zetel in den
Volkenbondsraad verklaart, dat Genève
niet de geschikte plaats is om de Tanger
kwestie te bespreken. Er kan geen verband
gelegd worden tusschen Tanger en do Vol
kenbondsbesprekingen betreffende Duitsch
land's toetreden en de Spaansche cischen
Inzake een permanenten zetel. Mussolini
stelt verder voor een speciale conferentie
te houden in een andere plaats dan Genè
ve waaraan Italië, Spanje, Groot-Brit-
tannië en Frankrijk zullen deelnemen, ten
einde do Tanger-kwestie -te bespreken.
Volgens dit bericht zou Italië dus het
Engelsche standpunt innemen tegen
Spanje.
Een interview met Yanguas.
Het Journal heeft Yanguas, den Spaan-
schen minister van Buitenlandscho Za
ken, geinterviewd. Deze verklaarde dat de
eenige voldoende compensatie voor het
niet verkrijgen van een permanenten Vol-
kenbondraadszetel het indeelen van Tan
ger in de Spaansche zone zou zijn. Indien
do Spaansche eischen inzake Tager en
den Volkenbondsraad échec zouden lijden,
zou het niet verwonderlijk zijn, dat Spanje
den Volkenbond zou verlaten en er over
zou denken de actie in Noord-Afrika stop
te zetten.
Griekenland.
Venizelos naar de Kamer?
S t rij d over het kiesstelsel.
Een groep leden der liberale partij beeft
besloten in principe de candidatuur van
Venizelos voor do eerstkomende verkiezin
gen in te dienen. Later zal overleg wordeu
gopleegd met de leiders der liberale partij,
terwijl dan ook bij Venizelos zelf do noo-
dige stappen zullen worden gedaan.
Er is veel verschil van meening ten aan
zien van Kondilis' plan bij de eerstvolgen
de verkiezingen het evenredig kiesrecht
toe te passen. Do monarchie en do conser
vatieve democraten zijn voorstanders van
het meerdorheidsstelseL
China.
De burgeroorlog.
Studenten on ambtenaren ter
dood veroordeeld.
Het Roode Canlonleger is Vrijdag een
offensief begonnen tegen Hsienning, op
50 mijlen van Hankau. Woe-Pei-foe heeft
troepen ter verdediging gezonden, die zich
in de posities handhaven. Bovendien
treedt hij met kracht op tegen spionnen,
die de verbindingslinies bedreigen. Acht
studenten, dio een brug in do lucht deden
vliegen, werden onthoofd, evenals de so
cialistische leidor Tsjan-Li-ting.
Verscheidene ambtenaren en agitatoren
werden wegens oplichterij en spionnage
ter dood veroordeeld.
Amerika
De Kerkvervolging in Mexico.
Dreigementen van een
kfexicaanschen gezant.
Men schrijft aan do „Msbd.": De Moxi-
caansche gezant bij het Quirinaal, dr. Car
los Puis Casaurano, meende do „Corrioro
della Sera" gelukkig te moeten maken met
cenige „ophelderingen", inzake het Mexi-
caansck godsdienstig conflict. Waarom hij
zijn verklaringen juist aan dit blad zond
is niet erg duidelijk, daar dit orgaan ze
ker geen uitzondering maakte op do hou
ding der Italiaansche pers, welke togen de
Mexicaansche regeering partij koos. Do
„Corriere dTtalia", het Katholieke orgaan,
bleef dr. Casaurano het antwoord niet
schuldig. Hier volgen de „ophelderingen"
met het antwoord van do „Corriere d'Ita-
lia".
Na wat complimenten schrijft do Dr.:
1. Signor generaal Calles enzijnregoo-
ring kunnen nooit eenige schikking of on
derhandeling, onder welken vorm ock,
hetzij direct, hetzij indirect,- met de geeste
lijkheid aangaan, en des te minder, wan
neer deze onderhandelingen ten dool heb
ben, do volmaakte uitvoering onzer wetten
te belemmeren. Generaal Calles slaat den
eenigen weg in, dio mogelijk is, om onze
wetgeving te verbeteren; het is bekend, dat
de kamer- en senaatsleden op den lsten
September a.s. in functie treden en dat de
kamerleden tot Augustus 1927 en de se
naatsleden tot einde Augustus 1930 in
functie blijven, en daar beide kamers zijn
samengesteld uil elementen met revolutio
naire principes en liberale ideeën eener-
zijds en uit socialisten anderzijds, is het lo
gisch te voorzien, dat ieder voorstel lo'.
hervorming in den geest, zooals door do
geestelijkheid wordt verlangd, van de hand
zal worden gewezen.
2. Onlangs publiceerden de couranten
een bericht, dat generaal Serrano eon
overtuigd Katholiek ia en dat do generaal
zijn ontevredenheid had betuigd met het
optreden van president Calles. Dat kan
niet waar zijn, schrijft de Mexicaansche
gezant, want dan zou hij nooit do functie
van gouverneur hebben aanvaard, „waar
mede hem de president heeft begunstigd,
waaruit blijkt dat zijn politieke en gods
dienstige overtuiging niet in het geringste
van onzen „grooten president" afwijkt".
3. De Mexicaansche regeering heeft niet
do bedoeling, de Katholieken te vervolgen
of hen in de uitoefening van hun gods
dienstplichten to belemmeren; evenwel is
de regeering, daartoe genoodzaakt door
gebeurtenissen uitgelokt door do geestelijk
heid, en zij is vastbesloten nu voor goed
het arbeidsveld van geestelijkheid, hetzij
van Katholieken-, Protestanten- of an
deren godsdienst te beperken.
Het is gemakkelijk te begrijpen, dat de
Katholieke geestelijkheid, welke zich in
haar matericelo interessen bedreigd voelt,
zich verdedigt en de Mexicaansche regee
ring aanvalt, zooals tot heden in bevrien
de couranten geschiedde. Maar noch
klaagredenen, noch belcedigingen, noch
aanvallen zullen de houding der regcering
van mijn land doen wijzigen.
4. Ik geloof, dat de gereserveerde houding
en het gebed, zooals dat door hot Vaticaan
wordt aanbevolen, voor de Katholieken in
het Algemeen reeds het beste is, maar ze
ker ook voor de matorieelo en moreelo be
langen van het Vaticaan, daar een ander
meer actief optreden, deze of gene zou voe
ren gelijk in andero landen is geschied
en zooals het nog wel meer voor zal komen
tot het instellen van de Nationale Mexi
caansche Kerk, welke Kerk, omdat ze zoo
genoemd zou worden, niet minder christe
lijk en niet minder Katholiek zou zijn,
waaruit volgt, dat het Vaticaan zich reken
schap heeft gegeven van de actueelo si
tuatie.
Ziehier de repliek van do „Corriere
dTtalia":
Do „Gorriero dTtalia' herinnert aan het
geen zij reeds eerder schroef omtrent den
raad door president Calles gegeven, dat de
bisschoppen zich tot het Congres kunnen
wenden, welken raad het blad een „ferro-
se scherno", een wreede bespotting noemt.
Do brief van den gezant bovestigt deze
opinio. Een kamer, welke inderdaad uit
revolutionaire en socialistischo elementen
is san ingesteld, zal iedor voorstel verwer
pen, dat een hervorming, volgens den
wensch der Katholieke geestelijkheid, ten
doel heeft.
Do brief bezit waarde, in zooverre, hij
bewijst dat de handelingen der Mexicaan
sche regeering geinspiroerd zijn door haat,
wat bevestigd wordt door het voornemen
der regeoring, voor altijd het arbeidsveld
der geestelijkheid to beperken.
„Het is goed", voegt de „Corriere dTta
lia" er aan toe, „dat do officieele vertegen
woordiger der Mexicaansche rogeoring er
kent, dat een der doeleinden van do liuidi-
go campagne tegen do Kerk is: oen deel
der burgers in een minderwaardige civiele
positie te brengen".
Het blad zet vervolgens uiteen, welk een
dwaling de gezant begaat, wanneer hij het
gedrag van den Heiligen Stool prijst, voor
zooverre de Paus oen krachtdadig gebed
en gereserveerdheid aanbeval. Do Hoiligo
Stoel heeft nooit Katholieken aangeraden,
zich aan slavernij to onderworpen, maar
heeft alleen den wensch geuit, dat Katho
lieken zich verre hielden van revolutionairo
handelingen, welke met do loer der Kerk
niet zijn overeen te brengen.
Do „Corriere dTtalia" herinnert aan de
woorden, welke door Pius XI tot Mexi
caansche pelgrims zijn gesproken, woorden,
welke duidelijk maken, hoozeor de gezant
zich vergiste hij het bcoordeelen van de
Vatieaanscho houding.
Wanneer het blad dan d_ bedreiging be
spreekt, welke in don brief voorkomt, n.l.
de mogelijkheid van het vormon eoner na
tionale Katholieke Kerk. toont de „Cor
riere dTtalia" de absurditeit van een der
gelijk beweren aan, wijzend op het voor
beeld van dergelijke pogingen in andero
landen, speciaal ook in Frankrijk. Romo
heeft zich door een dergelijke bedreiging
nooit laten beïnvloeden, schrijft het blad,
in negen van de tien gevallen is zulk een
bedreiging niet verwezenlijkt kunnen wor
den.
Hot blad eindigt: „De Katholieke KerlC
vroesl^ vleierijen. noch bedreigingen; de
Geschiedenis is haar getuige. Zij vreesde
niet, tusschen 500 en 600. het verlies van
half Europa te trolseeren, om do onge
schondenheid van haar geloof en haar dis
cipline to bevestigen. Men kan zich toch
wel voorstellen, dat diezelfde Kerk zich
niet minder standvastig zal betoonen te
genover al hel groteske, wat tenslotte nog
in do Mexicann.sehc tragedie gelegen is.
BINNENLAND
R. K. Universiteit.
Do aanvang van hot nlouwc
studiojaar.
Naar de „Msbd" verneemt, za ld." iU
raatsoverdracht aan do R. K. Univem't :t
to Nijmegen plaats vinden op Dinsdag :!l
September a.s
Tot rector magnificus voor het nieuwe
studiejaar is benoemd de ZeerEerw Hoog
geleerde Pater prof. dr. \V. .1 M. Mulder
S J.
Dc verlaging van ilc Pcsttarievcn.
Bedrag der verlagingen ruim
drie m i 11 i o e n
Onlangs hebben wij al eens een en ander
medegedeeld over met 1 October a.s. in
gaande verlagingen van liet posparief. Vol
ledigheidshalve laten wij hieronder de ver
schillende wijzigingen volgen:
Hel port voor briefkaarten wordt ge
bracht van 7.5 op 5 cent. Het recht voor
expresse-bestelling van brieven wordt ver -
minderd van 30 tot 20 cent en voor po
pakketten van 40 tot 30 cent
Het tarief voor postpakket ten wordt als
volgt: tot een gewicht van 1 Kg. 30 cent
(thans 40 cent); voor een gewicht van 1
tot 3 Kg 40 cent (thans 50 rent) en voor
een gewicht van 3 lot 5 Kg 50 cent (than*
60 cent).
Naar wij vernemen wordt met Tndië nog
onderhandeld over de wijziging van enkele
tarieven (landmailbrieven en briefkaar
ten), doch daaromtrent is nog geen !;-.-
sing gevallen.
Het bedrag, dat door de bovengenoemd"
verlagingen door de Posterijen zal worden
gederfd, wordt op ruim 3 millioon gulden
per jaar gescha'
Van verlaging van het tarief voor biu-
nenlandsche h i '.e i i ijnt vooreer
niets te zullen k IT l !i"i in de h hv
ling, om dit tarief van !0 op 7.5 een:
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Do commissio ter reorganisatie van der
Volkenbondsraad is gisteren bijeengeko
men.
Geruchten over een militaire beweging
in Spanje.
Scheepsramp bij Leningrad; ongeveer
100 dooden (Builonlandsche Berichten)
Een Japansche vrachtboot gezonken; 28
personen omgekomen. (Biytenl. Berichten)
BINNENLAND.
Het Engelsch Invoerverbod voor vlcesch
Geen wijziging ten gunste van Ncd-r-
land (2de blad).
De werkplaatsen van klein fnluiht dcu
en de Tabakswet. Verlenging va:i be
staande toestanden voorgesteld (2de blad)
Onze Geïllustreerie Pa' ina
Do photo-pagina geeft o.m.: Nog eon
photo van do Winkclwook te Oogstgoost
Do jubileorendo wethoudervan Ilillcgom,
do boor J. H. M. Balvers Do Kano-wod-
strijd te Leidschendam Do proofvaart
van do P. C. Hooft Voetbalwedstrijd
NederlandBelgië.
brengen, doch de Regeering wenscht bel
bedrag, dat do verlaging van het- binnen
landsch briefport met zich zou brengen,
niet te missen, hoewel de in to dienen be
groeting voor 1927 van hel Staatsbedrijf
van do posterijen, tolcgrafio en telefonie,
indien wij wol zijn ingelicht, mot een over
schot van ruim 4 millioon gulden sluit.
..Tol
Verdwenen stadsschoen
To Utrecht is vanwege de Veroeni. ing
Oud-Utrocht oen tontoonrtelling geopend
van platen en afbeeldingen betreffend" liet
in do 19o eeuw verdwenen stadsschoen.
In zijn openingswoord schetste de voor
zitter, dr. W. A F Bannier, de vermin
king van hot stadsbeeld van Utrecht In de
19de eeuw als gevolg van de gevellopvr.oos
en do pleisterwoede, waardoor het'aanzien
van vele huizen geheel bedorven is gewor
den. Tn gedeelten van de stad éOudegraeh'.
Zee-Vischmarkt cn Janskerkhof), waar
het aantal gepleisterde huizen minder
groot is, hebben de stralen dan ook '-en
veel vroolijker en levendiger aanzien Hii
sprak do hoop uit, dal vele eigenaars r
toe zullen besluiten zoo mogelijk de plels-
torlang van hun huizon (e verwijd eren. ten
einde do Utreehlscho straten sehooner (e
maken, waardoor do huizon op don duur
voor de eigenaars en de besehouwer' "er
waardevoller bezit zullen worden.
24-uur tijd hij de Ned. Spoorweg"!
Bij de Ned. Spoorwegen is invoering van
den 24-uur tijd in overweging. Van do En
gelsche spoorwegen heeft de directie van
de Ned. Spoorwegen hel vcorslel tot in
voering ontvangen.
--- De Minister van Onderwijs. Kun den
en Wetenschappen zal l September Heer
len verlaten, om zich VGravenhaeo lo
vestigen, cn wel in de Juliana van S'tol-
berglaan.
Oud-mini-lor Aalherso is licht r' ~e-
sleld: hij heeft bronchitis en moet zich ont
zien. Vandaar, dat hij Zondag te K''no
veen op den politieleen b'nddig n: Hs
Regent Ebbinkhuyser.
De Hoogeorw. lieer Th. F. Ehhinkhuy-
sen, rogent van het Sominario TTagevoM,
heeft zich, op last van zijn geneesheer, voov
herstel van oen lichte ongesteldheid voor
den tijd van eenige weken begeven mar
de zlekeninrfchtiAg „Maris Stella" te 8cha-
voningen, „Msbd."
Pater P. Boelen SJ.
Op Woensdag 8 September hoopt do
woleerw. pater P. Roeien S.J., kapelaan
aan do Krijtbergkerk to Amsterdam zijn
50-jarig Priester-jubileum te vieren.
Z. D. n. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot kapelaan te Uitgeest don Wel
eerwaarden heer B. J. van Houten (neo
mist).
SPORT
CRICKET.
Ajax—Mrs. Chambers XI.
E e r s t o dag.
Evenals twee jaar geleden boslnit Ajax
"1 cii' !"."i "izo.'n mei een tweednaj' "lion
•cdstrijd tegen een elftal in Holland we
