17e Jaargang.
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1926
No. 5338
Oe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
7ooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
gij onze AgenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
franco per post I 2.95 per kwartaaL
Jet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver»
krijgbaai tegen betaling van 50 ct, per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct* met Geïllustreerd
'agsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertonllën SO cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingan wordt het
z dubbele van het tarief berekend. 5
Kleine advertentiön, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
Ill NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
Over: vacantie.
Wij behoor en niet tot die bekromp ene
of afgunstige lieden, welke den menschen
den zoogenaamd „minderen" stand,
den zoogenaamd „gewonen" menschen.
geen cenigszins beteekenendo vacantie,
{een reisje binnen of ook over de grenzen
gunnen.
Wij gunnen ieder een zoo aangenaam
mogelijke vacantie als men dat aange
name ook werkelijk zoekt, waar men 't
einden kan; als men bet daarbij ver
standig aanlegt.
Onverst a'n d is het reizen van ve
len on zeer velen, die de grenzen van hun
nitgaan veel verder trekken dan hun por-
temonnaio hun toelaat te doen en
dan al gauw na hun vacantie veel meer
hebben dan voor dien tijd. Onver
stand is het reizen van al diegenen, die
verre reis maken en dan als éénig
nut daarvan meenemen, dat zij er over
kunnen pochen en zwetsen, en er de af
gunst mee kunnen prikkelen van hun
„vriendinnen" en „vrienden"....
't Klinkt zwaar-op-de-hand, als men 't
keelt over vacantie, maar 't is toch niet
anders; Vacantie moet strekken om ons
'frissche krachten te geven, teneinde te
kunnen blijven vervullen de plichten van
onzen staat, teneinde God goed en beter
'te kunnen dienen.
En daarom zal de maat van de vacan
tie voor verschillende personen verschil
lend mogen en moeten zijn, naar gelang
van hun arbeid en van hun persoonlijk
karakter en hun persoonlijke behoeften.
Voor wie zuiveren geestelijken en ver
antwoordelijken arbeid heeft zal meestal
een langere vacantie gewcnscht en noo-
dig zijn, dan voor anderen.
Kort gezegd: Een vacantie moet ons
goed doen, ons beter maken.
Maar hoe ergerlijk is dan oen pleizier-
xeiSjö naar Parijs, dat „Het Volk" voor
zijn lezers organiseert, en dat maar oven
tjes 120 gld. kost; het „Dagblad van N.
Brabant" heeft er al terecht op gewezen,
"dat in bet reisprogram niet voorkomt
een bezoek aan een dier schitterende Ka
tholieke kunstgewrochten, een dier heer-
lijk-schoone Kerken als Notre Dame, Ma
deleine, Sacré Goeur, St. Sulpice en an-
'dere, maar wol bezoeken aan meerde
re meest beruchte revue-theaters en
barets!
Ziet, dat is nu een vacantie, die
den ;proletariërs"-lezers van' „Het Volk"
niet gunnen niet omdat het „prole
tariërs" zijn, maar omdat het menschen
zijn die niet zoo hun geld mogen wegsmij
ten en hun geest in plaats van to ver
heffen neerdrukken naar het lagere.
Is dat nu volksopvoeding? Is dat volks
veredeling of volks verlaging? Is dat
volkscultuur of volksvergiftiging?
BUITENLAND
Van het Vaticaan.
Mexicaansche pelgrims bij den Paus.
Een toespraak van den
H. Vader.
Een particulier telegram d.d. 25 dezer
uït Rome meldt aan de „Msb.":
Do H. Vader ontving heden oen groep
jMexicaansche pelgrims. In een toespraak
Jfojdens deze audiëntie gehouden, verklaar
de do Paus, dat Hem nimmer bezoek aan
genamer was dan dit, waarop Hij Zijn
'zonen uit Mexico, het zwaar beproefde
land, voor Zich zag.
Z. H. verzekerde den pelgrims, dat Zijn
gedachten voortdurend uitgingen naar hun
tyand, waar de Katholieke Kerk aan zoo
tiwreedo vervolging bloot staat en dat Hij
'jaldoor dacht aan de groote vernedering,
l^welke men het Mexicaansche volk aandoet,
.door zijn heiligste en onschendbaarste
frechten, de vrijheid van geweten, met voe
ten fe treden.
De H. Vader zegende ten slotte de pel
grims en zeide, dat Hij in hen heel het
volk van Mexico wilde zegenen.
Wanneer gij zult zijn teruggekeerd
,uw vaderland, zoo sprak de H. Vader bij
'jhet afscheid, zeg dan aan uw mede-bur-
•gers, dat de Paus voor Mexico bidt dat Hij
(God bidt, den geloovigen van dat land de
^oodige kracht te verleenen, om te vol
harden in die heerlijke uiting van moed,
tïlie zij aan de wereld te bewonderen ge
lyen. De wereld weet, aan welke zijde het
'recht is.
Zeg hun, dat de Paus ook bidt, dat God
ijtlie anderen, die het zoo noodig hebben, tot
'.inkeer zal brengen.
Frankrijk.
De graanvoorziening.
'Aan de pers een uiteenzetting gevend
TOn den stand der graanvoorziening, ver-
Üaarde de Fransche minister van land
bouw, dat ondanks bet slechte weer van
ften laatsten tijd de binnenlandsche graan
oogst van betere hoedanigheid zal zijn dan
die van 1925. De oogst is op zeer bevre
digende wijze gerijpt. De minister schatte
het tekort aan broodkoren op 6 a 8 mil-
lioen centenaars en wees er op, dat de
jongste maatregelen welke genomen wa
ren, hadden in staat gesteld groote hoe
veelheden buitenlandsch graan in te voe
ren, waardoor het binnenlandsch tekort
was verminderd. Teneinde hel sluiten van
contracten op gunstige oogenhlikkon te be
vorderen, verklaarde de minister, dat het
geschikt zou zijn om do invoeren over dc
heele campagne 19261'27 te verdeelen. Hij
gaf daarbij in overweging, dat de groote
meelfabrieken in hoofdzaak buitenlandsch
graan zouden koopen en de provinciale bin
nonlandsch.
Engeland
Het mijnconflict.
eor contact met de regeering.
Het executieve comité van de mijnwer
kersfederatie heeft gisteren den geheelen
dag vergaderd ter bespreking van den toe
stand in de mijnen en om te trachten een
to vinden voor een regeling van het
conflict. In den namiddag heeft Cook een
onderhoud gevraagd met de ministers van
Arbeid en het Mijnwezen.
Intimidatie der stakers.
De Britsche minister van Binnenland
sche Zaken organiseert de mobilisatie van
detachementen politie te Londen en elders
in verband met de intimidatie der staken
de mijnwerkers. De minister is besloten
den werkwilligen in de mijndistricten de
grootst mogelijke veiligheid te waarbor
gen. De geruchten aangaande botsingen
zijn vaak overdreven, doch de situatie is
niettemin moeilijk. Er is in het geheel geen
sprake van, dat men tot andere troepen
dan tot die der politie zijn toevlucht zal
nemen.
Minder werk in de Silezische
m ij n n.
Alle arbeiders van de Emanuel Segen-
mijn in het district Ploss (Dultscbland) die
op 15 Juli waren aangenomen in ver
band met de grootere productie tengevolge
van de Engelscho mijnstaking, zijn weer
opgezegd. Tot denzelfden maatregel hebben
zich de directies van de overige zeven
mijnen in de districten van Pless. Ryb-
nick en Myszlowitz genoodzaakt gezien. In
totaal worden thans 700 arbeiders ontsla
gen.
Griekenland.
Na de omwenteling.
Pangalos op Aegina.
Pangolos zal op Aegina gevangen wor
den gehouden. Toen hij daar aankwam
toonde do menigte zich zeer vijandig en de
orde werd met moeite hersteld. Be
voelens zijn sterk tegen hem ingenomen
en nergens is eenig teeken van sympa
thie- te bespeuren,
Aan de Bulgaarsche grens.
Naar gemeld wordt is in het gebied ten
noordwesten van Saloniki een krachtig
artilexievuur hoorbaar. De Bulgaarsch(
grenswacht heeft reeds voorzorgsmaat
regelen getroffen om hel overschrijden
van de grens door de vluchtende Griek-
sche troepen te verhinderen.
Het schijnt, dat de revolutionaire bc
weging in Athene, zij het ook gedeeltelijk,
op tegenstand ie gestuit.
Geen coalitie-regeering,
.De leiders der politieke partijen zijn er
niet in geslaagd overeenstemming te be
reiken aangaande de vorming van een
coalitie-kabinet in Griekenland. Kondilis
zal nu een tijdelijk kabinet vormen,
voorwaarde, dat uiterlijk in October ver
kiezingen worden gehouden.
Rusland
Zinowjef afgezet als leider der Komintern?
Inkrimping der buitenland
sch© propaganda.
Volgons een bericht uit Moskou, zoo
meldt men uit Riga aan de „Daily Mail"
heeft Stalin besloten, Zinowjef thans ook
te ontheffen uit zijn functie van voorzit
ter der Derde Internationale.
Zinowjef, die thans met vacantie in den
Kaukasus vertoeft, heeft, zooals men
weet, reeds eerder zijn ontslag moeten
nemen als lid van het executief comité
der communistische partij.
Naar alle waarschijnlijkheid zal hij
door Boecharin worden opgevolgd.
Stalin zou, volgens hetzelfde bericht;
voornemens zijn, een einde te maken aan
de activiteit dér Derde Internationale
buiten Rusland. Hij zou voornemens zijn,
een bestuurscommissie te vormen, welke
tot taak zou krijgen, de kosten der propa
ganda van de Derde' Internationale aan
merkelijk te verlagen.
Ruslands luchtvaart en Britsch-indië.
Een Londensch blad geeft een overzicht
van luchtroutes, door de Sovjets ingesteld
op de Noordgrens van Indië. Het blad
herinnert er eveneens <tan, dat Rusland
ongeveer 1500 vliegmachines bezit en be
sluit met de mededeeling dat Rykof het
vorig jaar een crediet van 43 milÜoen
gulden kreeg tot het doen van proefne
mingen op luchtvaartgebied.
Het blad vreest dat Indië gevaar loopt
indien de emir van Afghanistan zwicht
voor den invloed der Sovjets.
Marokko
De kwestie van Tanger.
Spanje vraagt een mandaat
over Tangor.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph" weet te vertollen, dat
Spanje om een mandaat gevraagd heeft
over Tanger voor den duur van 13 a 15
jaar; Tanger zou dan bij de Spaansche
zone worden ingelijfd. Spanje zou deze
kwestie in verband brengen met het ver
zoek om een zetel in den Raad van don
Volkenbond.
Van bovoegde Fransche zijde heeft de
Parijsche correspondent van het blad ver
nomen, dat de Spaansche eischen in
vagen en niet in beslisten vorm zijn inge
diend en meer het karakter hebben van
een proefballon. Het is dus niet zoozoer
een kwestie van onderhandelingen als wel
van besprekingen en het is heel goed mo
gelijk, dat deze nog eendgen lijd zullen
voortgezet worden. De correspondent
heeft evenwel reden te gelooven, dat het
officieole Fransche standpunt gekant is
tegen het geven van een mandaat aan
Spanje en dat men geen wijziging van
den status quo van Tanger wenscht.
Nieuwe operaties in Marokko.
Ernstige tegenstand
verwacht.
Een Fransch offensief, dat oen aanvul
ling moet zijn van den Spaanschen op-
marsch naar Sjosjoean, is gistermorgen
begonnen. Dit is de perste van twee troe
penbewegingen, welke dé Fransche heb
ben voorbereid. Het einddoel van deze
operaties is de Fransche linies te verleg
gen naar de grens van het gebied, be
woond door den Ghezaooa-stam, welke
grens wordt gevormd door een reeks heu
vels, die den linkeroever van een zijri
vier van den Wad Loekkos vormen. Men
verwacht ernstigen tegenstand in dit ge
bied, dat door af deelingen van den Djo-
balla-stam en door oen vijandelijk deel
van den Ghezaooa-stam bezet is.
Deze Fransche operaties hadden, naar
aanvankelijk was vastgesteld, tegelijk
moeten plaats hebben met het jongslo
Spaansche offensief tegen Sjeejoean, doch
ten gevolge van den snellen opmarsoh
der Spaansche troepen en ten gevolge vau
het feit, dat de Fransche troepen, die in
het Midden-Atlasgebiod gevochten hebben
rust behoefden, heeft de Fransche bevol-
voerder besloten, zijn operaties in two©
troepen-bewegingen te verdeelen.
Syrië.
De toestand in Syrië.
Hervatting van den strijd?
Volgens een bericht van „Gentral News"
uit Beiroet aan do Engelscho bladen zijn
de Syrische rebellen een nieuwe krachtige
campagne begonnen in heel Syrië tegen
Frankrijk.
De rebellen-leider, sultan Atrasj, hoeft
een proclamatie uitgevaardigd, waarin hij
verordent, dat alle weerbare mannen bo
ven de twintig jaar zich bij de rebellen-
strijdkrachten zullen aansluiten.
De Druzen, die liun onderwerping aan
de Fransch en hebben aangeboden, worden
gesommeerd, de wapens weer op te vat
ten, wijl anders hun huizen in brand zul
len worden gestoken en hun eigendommen
geconfiskeerd.
Britscli-lndie.
Een losbandig heerscher.
De correspondent van de „Daily Ex
press" te Bombay meldt, dat de bevol
king vap den slaat Idar (Britsch-indië) le
gen den maharadja Daulat Singh zou zijn
opgestaan, wegens het losbandig leven
van dezen heersclicr.
China.
De burgeroorlog in China.
Do „Chicago Tribune" meldt, dat
Gantonleger een heftigen strijd begonnen
is in Noord-Hoenan, ten einde te tracl;
ten hel industrie-centrum Hankow te ver
overen.
Woe Pei Foe's troepen bicden wanhopi-
gen tegenstand.
BISIRSe&LASSD
WIJZIGING LAGER ONDERWIJSWET
Toelating hoofdakte-examen,
Bij de Twebdc Kamer zijn ccn driel
wetsontwerpen ingediend, strekkende tot
wijziging van eenige artikelen der Lager
Onderwijs wet-1920.
Het eerste ontwerp geldt do reeds aan-
gekondigde wijziging met betrekking tot
de toelating voor het examen als hoofd
onderwijzer. Toen bij do wet van 30 Juni
1924 het instituut der assistenten als tijde
lijke maatregel in het loven word geroe
pen is aldus de minister van Onderwijs,
K. on W. niet tevens bepaald, dat ook
de dienst van een assistent., die in het be
zit van de onderwijzersakte is, mede zal
lollen voor het bewijs, noodig voor het
li oofdak l e-examen
Doch ook om andere redenen acht de
minister herziening van het betrekkelijke
voorschrift noodig. De overvloed van bezit
ters der onderwijzersakte maakt het voor
velen onmogelijk om als vast of tijdelijk
onderwijzer of waarnemer aangesteld te
worden, en zelfs om als kweekoling te wor
den toegelaten. Daarbij komen de bezwa
ren tegen de in art. 82 der wet van 1878
bedoelde aanwijzing vdn kweekscholen als
bevoegd tot het afgoven van con verkla
ring van tweejarige studie aan die inrich
tingen. Deze bepaling, zegt de minister,
strookt, niot meer met den thans bestaan-
den toestand.
Voor een behoorlijke studie voor do
hoofdakte stelt do minister voor, in art.
210ter te bepalen, dat do onderwijzersakte
tenminste anderhalf jaar voor de toelating
het hoofdonderwijzers-examen moet
zijn verkregen.
Compensatie zou de minister verkregen
willen zien in den eisch, dat niemand tot
hoofd eener school benoembaar is, die niet
ten minste drie jaren in een lagere school
volledig werkzaam is geweest. Daarvoor
komt in aanmerking de diensttijd als vast
of tijdelijk onderwijzer aan een lagere
school, als waarnemer volgons art. 41 dor
wet en als assistent mot akte mits tijdons
den vollen schooltijd dienst doende.
desbetreffende wijzigingen worden
in het ontwerp voorgesteld.
Vervallen van wachtgeld vervangend
pontieeru.
Het tweede wijzigin.gaoul.worp is inge
diend wegens het vervallen van het wacht
geld-vervangend pensioen, alsmede om de
wachtgeldregeling der onderwijzers nau
wer te doen aansluiten aan die van de bur
gerlijke ambtenaren.
Voorgesteld wordt, te bepalen, dat bij
de vaststelling van het bedrag van het
wachtgeld uitgegaan wordt van dc som die
belanghebbende als zijn jaarwedde be
schouwt, dus inclusief do toelagen, die voor
Lorn oen integreerend deel zijnor jaarwed
de uil maken.
Nu het wachtgelden-besluit voor dc bur
gerlijko Rijksambtenaren wijziging heeft
ondergaan, zullen sommige wijzigingen ook
terugslag beboeren te vinden in de onder
wijzers-wachtgeld regeling, waartoe de mi
nister dc noodige wijzigingen van art. 51
der wet voorstelt.
Bezuiniging op toelagen,
In het derde wijzigingswetjo wordt voor
gesteld, de toelagen, welke lcraclitens art..
215, dei$e lid, der Lager Ondorwijswet-
1920 aan de gewezen arrondissements-
scboolopzieners zijn verleend, voor elk vol
jaar dienst met 10 pet. te verminderen en
de minimum- en maximum-bedragen van
f 400 en f 1200 te verlagen tot f 300 en
f 1000. Er zal hierdoor op eon uitgavo van
f 44.800 een bezuiniging van f 6250 worden
verkregen.
DE BE ORGANISATIE-PLANNEN VAN
MINISTER LAMBOOY.
Inqriipende wiizipinq in de hoogcre leger-
leiding?
O u d-M inistor van Dijk wenscht
eerst bespreking in de Kamer.
Door den heer J. J. C. van Dijk zijn
den minister van Oorlog de volgende
schriftelijke vragen gesteld:
1. Ts er grond voor de geruchten, zooals
die in do pers tot uiting komen, dat ten
aanzien van een ingrijpende wijziging in
do hoogcre legerleiding waaronder mede
begrepen het commando van dc vesting
Holland reeds een principieel© beslis
sing is genomen of althans spoedig zal
worden genomen?
2. Indien ja, is de minister dan boroid,
en zulks in ovcreonstemming mot de door
Zijne Excellentie gedane toezegging in de
Tweede Kamer op 27 Mei j.l., goep uitvoe
ring to geven aan zoodanige wijziging, al
vorens do Volksvertegenwoordiging in de
gelegenheid is gestold zich daarover uit te
spreken?
UITVOER VAN BLOEMBOLLEN NAAR
AMERIKA.
Nieuwe uitsluiting te wichten.
Het hoofdbestuur van de Alg. Ver. voor
Bloembollencultuur heeft, blijkens mede
deeling in het .Weekblad van Bl.-GuK
liet volgende schrijven ontvangen van den
waaru directeur-generaal van den land-
bou w
„Nunr ik verneem, heeft onlangs een
veroeniging van quarantaine-ambtenaren
in ui i in 11 asMm
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Mexicaansche pelgrims bij den Paus.
De secretaris der Engelsche mijnwer
kers Cook zoekt contact met de regecring.
Zinowjef afgezet als leider van het
Komintern.
BINNENLAND.
Wijziging Lnger-Onderwijswet 1920.
De toelating tot het hoofdakte-examen.
Het vervallen van het wachtgeld-vcrvan-
gend pensioen. (1ste blad).
Men wil van Anti-Revolutionaire zijde
de reorganisatieplannen van den minister
van Oorlog in dc Tweede Kamer bespre
ken, alvorens deze worden verwezenlijkt.
(lste blad).
der Westelijke Staten van Noord-Amerika
zich tol den Federal Horticultural Board
gewend met het verzoek om oen onder
zoek te willen instollen naar do ziekte^
welke verspreid worden door die bloem
bollen, welke thans nog ongehinderd in de
Vereenigdo Staten kunnen worden inge
voerd.
Gelet op de omstandigheid, dat do „Wes
tern Quarantine Board" in nauwe verbie
ding staat met de overoenkomstigo organi
saties in do Gentraio en Oostelijke Staten
den „Central" en den „Eastern Quaranti
ne Boord", is het waarschijnlijk dat deze
laatste voreenigingen het bovenvermelde
verzoek zullen steunen. Verwacht mag
worden, dat de F.H.B., wellicht roeds in
het thans weer begonnen zijnde verzend-
seizoen, de zendingen bloombollen, welke
nog vrij daar te lande kunnen worden in
gevoerd, aan een extra grondig onderzoek
zullen onderwerpen. Van het resultaat
daarvan kan wellicht veel afhangen of
ook die bollen spoedig zullon worden uit
gesloten."
Het hoofdbestuur van de Alg. Vor. wijst
in verband, hiermee nog eens mot nadruk
op de gevaren, verbondon aan het expor-
teeron van bloembollen, waarvan de ge
zondheidstoestand te wcnschen laat.
De Zomertijd.
Do heer Braat vraagt
verkorting van den termijn.
Door den heer Braat zijn aan don Minis
ter van Binnonlandacho Zaken on Land
bouw do volgendo schriftelijk© vragen ge
steld:
Is hot don Minister bekend, dat in do
volgendo maand do druk van don zomer
tijd, wegens het korten der dagen, weer
voor menschen, die 's morgens vroeg naar
him werk moeten gaan, en voor school
ga and o kinderen zich zoor zwaar zal doen
gevoelen?
Is do Minister bereid, om te hunnno ge-
riovo don zomertijd nu nog te verkorten?
De portverlaging voor briefkaarten.
Een raad van den Di r.-G o n e r a a L
In verband mot oen in overweging geno
men verlaging van het port der binnen
landsche briefkaarten, wordt aan degoncn,
die voor 1 October aa. briefkaarten
voor het binnenlandsch vorkeor koopen, in
overwoging gegeven geen grootcr voor
raad in to slaan dan zij voor gebruik tot
genoomdon datum noodig zullon hebben.
Do Zuid-Hollandschc Bakkersbond.
Gisteren heeft, zooals reeds in T kort
gemeld, de Zuid-Hollandscho Bakkersbond
te Schiedam zijn 8o jaarlijkscho vergade
ring gehouden.
Na oen woord van wolkom van don hoor
G. Schaefer, voorzitter van do afd. Schie
dam, nam do heer J. Schouten, van Kra-
lingschevcer de leiding.
In hot jaarverslag werd uitvoerig geme
moreerd hoe do bond dit jaar geageerd had
voor de invoering van een uniform be-
ginuur voor alle bakkerijen om 5 uur dos
ochtends. Thans beginnen do fabrieken
met moer dan 0 personen, om 4 uur, ter
wijl dio mot minder personeel eerst om 6
uur mogen aanvangen.
De bond bleek thans 17 afdcelingen to
hebben met ruim 5(X) leden.
Bij do rondvraag bepleitte de hoor M.
den Ouden, chef bij Centraal beheer, dat
onderlinge verzekering de voorkeur ver
dient boven dio bij de Rijksverzekerings
bank.
In liet algemeen bestuur worden geko
zen en herkozen de hoeren J. H. Adam, G.
J. Vergeer, J. Schouten en J. Raaphorst;
tot plaatsvervangers de heeren J. Schol
ten, van Noppen, Zaal on P. 0. Out.
Do heer J. Schouten aanvaardde op
nieuw het voorzitterschap ondor harto-
lijk applaus.
Na afloop werd een rondvaart gemaakt
door de Rotterdamscho havens, waarna is
gemaaltijd. Ruim 200 leden rr n:< m aen do-
'Oijd deel
