17e Jaargang.
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1926
No. 5334
OeABONNEMENTSPRIJSbedraagtbij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kwaxtaaL
Bij onze AgenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et. met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Oil nummer beslaat uil vijl bladen, waaronder
hel Geïllustreerd Zondagsblad.
buitewlawd'
Mexico.
DE KERKVERVOLGING.
Calles verwerpt de voorstellen der
bisschoppen.
Bloedige govechten tussclien
Congres-loden.
Do president van Mexico, Calles, heeft
in een scherp gesteld schrijven de vredes
voorstellen van het Mexicaansch Episco
paat van de hand gewezen.
Gisteren hebben in de hoofdstraat van
Mexico-City, na heftige debatten in het
Congres, ernstige gevechten plaats gehad
tusschen afgevaardigden. Een van hen
werd gedood; twee, onder wie een vroegere
gouverneur, werden doodelijk gewond. Een
voorbijganger werd gedood en vele anderen
kregen ernstige verwondigen.
De burgemeester van San Juan werd
door de menigte wegens zijn anti-kerkelijke
maatregelen doodgeslagen.
Twee priesters vermoord?
De „Times" maakt melding van berich
ten, dat te Tepalcingo in den Staat Guer-
rera twee priesters zijn vermoord.
V r ij 1 a t i n
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon-
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. M
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertonllën 30 oenl per regel
Voor Ingezonden Mcdedeelingen wordt het
z dubbele van het tarief berekend. s
de communistische internationale gesloten
Voorts worden hun ten laste 11 ~-
haaldelijko inbreuk op de par
bedrog tegenover de partij en dé commu
nistische internationale, en aan Mas
nog speciaal laster en het aannen
eener onwaardige houding voor de ree
bank
De beide Landdagafgevaardigden w„
dert beschuldigd van samenwerking met
den „arbeidersverrader" Korsch.
Volgens een bericht van den „Reichs
dienst der deutschen Presse" zou
ti" ls/ad)
waren genomen nnrirt~ hechtenis
Van vrouwen en Mht^raannon11
Volkenbond
Int. controle op de o n t w a n 1
j, AiuenKa, Italië, Japan, Chili
cn Zweden hebben zich in dc militaire sub
commissie voor ontwapening krachtig ver
zet tegen de Fransche these om, ter wille
van de veiligheid, een strenge internatio
nale controle op de bewapeningen te orga-
niseeren door middel va een internationale
commissie, van deskundigen te Genève, die
klachten over niet-naleving der overeen
komsten met betrekking tot de ontwape
ning zou onderzoeken, alsook enquêtes zou
houden inzake het agressieve of defensieve
karakter van bepaalde ontwapeningen.
De oppositie verklaart in een minder
heidsrapport, dat een dergelijke commis
sie gevaarlijke initiatieven zou kunnen ne
men, en onder politieke invloeden zou kun
nen staan.
Dat Nederland niet formeel tot deze op
positie behoort, beteekent niet, dat het de
Fransche these geheel aanvaardt. Het Ne-
'derlandsche standpunt is tegen interna
tionale controle ter plaatse of betreffende
bepaalde aangelegenheden van zuiver na
tionale verdediging. Nederland is evenwel
niet tegen internationale organisatie tot
verzameling en publicatie van gegevens be
treffende de bewapening.
ruiciö \,m up oppo
sitie door te drijven
Frankrijk.
Bezuinigingsmaatregelen.
Weer maatregelen als tijdens
den oorlog.
De maatregelen, welke do Fransche re
geering nemen zal, ten einde aan het pu
bliek en aan den staat bezuinigingen op
te leggen, zijn gistermorgen door den mi
nisterraad goedgekeurd.
Het verslag van de zitting is zeer uit
voerig. De genomen maatregelen hebben
een tweeledig doel, namelijk in de eerste
plaats inkrimping van de uitgaven der be
stuurslichamen en ten tweede verminde
ring van de kosten voor het levensonder
houd.
uuu.
—«tSSrjï
Detnaa'rosolen die genomen
aon "oorlog. Hofpubliek]
zal worden gedwongen zooveel mogelijk
oudbakken brood tc eten. De maaltijden in
de restaurants zullen voorts worden be
perkt tot twee schotels, doch als thans de
zelfde uitlegging wordt gegeven aan het
begrip „schotel" als in 1918, zal deze be
paling geen groote opofferingen van hot
publick cischen. In 1918 namelijk kon een
maaltijd, die slechts uit twee schotels be
stond, toch altijd nog omvatten: soep of
hors d'oeuvre visch of eieren, een zwarou
schotel en kaas cn dessert.
Bovendien ziju uitvoerige regelingen ge
troffen om de prijzen tc controleeren. De
minister van Handel zal een commissie in
stellen, die beslissen moet wat een rede
lijke prijs is en de minister van Binnc-n-
landsche Zaken zal een andere commissie
in stellen, die toezicht houdt, dat deze rc-
tlelijke prijzen in den kleinhandel niet wor
den overschreden.
De officieele prijzen zullen overal wor
den aangeplakt.
kunnen doen om de oploss
brengen.
In Nottinghamshire hebben de gedele
geerden van 14 000 mijnwerkers, zooals
reeds kortelijks gemeld, met de directie
eener groote maatschappij een contract
geteekend voor hervatting van het werk
legen de oude loonen met oen werkdag
van 74 uur, on bij talrijke mijnen in dit
district keeren mijnwerkers terug op de
zelfde voorwaarden. Ook in Derbyshire
waar deze voorwaarden eveneens' rijn'
aangeboden, hebben reeds edh duizend ar
beiders contracten voor hervatting geleo-
kond, veelal met een garantie voor 7
niaauden. In Warwickshire, het district
waar al sedert oenige weken door onge
veer 5000 man wordt gewerkt, op soms
Kamenef verliest nog een functie.
Kamenef, die lot dusverre nog lid var
den Raad van Arbeid cn Verdediging was
ia thans door den Raad van Volkscommis
sarissen ook van deze functie ontheven en
door Mikojan vervangen.
China.
Een succes voor Tsjang.
Kalgan bezet,
de
zelfs gunstiger voorwaarden dan de oude,
is het aantal lot dusverre nog niet voei
grooter geworden. In Yorkshire blijven de
r—'-1- 1 volstrekt verzetten tegen
augere arbeidsdagen, evennis in onkels
kleinere districten.
Niemand waagt zich aan het uitspreken
•au verwachtingen omtrent de houding
der mijnwerkers, maar de kans schijnt
groot, dat in de districten, waar gunstige
voorwaarden zijn aangeboden, het reeds i
gegeven voorbeeld niet zonder invloed zal
blijven.
Rusland
Kerkelijke strijd in Odessa.
Iriesters vail do „lovonde
kerk" bijna doodgeslagen.
Het gebeurde Ie Odessa. Do fabrieken
stonden stil, de troepon werden gealar
meerd en de heelo stad verkeerde in groote
opwinding omdat drie kerkelijke gemeen
ten een woest gevecht loverden om twee
kerken in 1^ ^ill 'liïuVfiffc 4f>u -«ii
Hsoe-lisng, de zoon van Tsjang-Tso-Iin,
deelt mede, dat de Mandsjoerijsche troe
pen Kalgan hebben bezet.
Draadloos wordt nog gemold, dat ge-
noemdo zoon van Tsjang-Tso-lin tot veld
maarschalk is benoeihdoji zijn vader
wenscht, dat zijn zoon tot gouverneur van
Isjih wordt benoemd.
Amerika
Gevechten in Nicaragua.
San Antonio door
opstandelingen hango vallen.
Opstandelingen hebben San Antonio
aangevallen en den directeur en verschei
dene arbeiders van een groote suikerplan
tage gedood. Vorder hebben opetandelin-
gen gepoogd een trein, die regeeringstroe
pen tusschen Managua en Corinto vervoer
de, in do lucht te laten vliegen. Er werden
slechts enkele soldaten gewond.
BUITENLAND.
De Kerkvervolging in Mexico. Cailej
verwerpt de nieuwe vredesvoorstellen van
de bisschoppen.
Ruzie onder de Duitsche communisten.
De werkhervatting in de Britsche mijnen
Is de spoorwegramp bij Lehrte te wijten
aan misdadig opzet? (Buiten!. Berichten).
BINNENLAND.
Bij de Tweode Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging van arL 31 der wet
op de personeele belasting 1896 (belasting
motorrijtuigen). (2e Blad).
Het Kamerlid Bulten heeft eenige vra
gen gesteld aan den voorzitter van den
Raad van Ministers Inzake den heropbouw
In Maas en Waal (4e blad).
Verschenen is het Staatsblad, waarin is
opgenomen het Kon. besluit van den 31en
Juli j.l. tot toepassing van de artikelen
14 en 15 der Warenwet op bier (Bierbo-
sluit). (2e blad).
BINNENLAND
President Coolidge wil'daden.
De correspondent van de „New York
World" in het zomerverblijf van president
Coolidge meldt, dat de president van plan
is tot verdere beperking van de maritieme
bewapening, over te gaan, geheel afgezien
van het al dan niet slagen der Volken
bondsactie voor ontwapening.
Dit is de eerste concrete mededeeling,
sedert do Volkenbond is begonnen met zijn
voorbereidende besprekingen, dat Coolidge
zijn ontwapeningsprogram slechts tijdelijk
laat rusten cn bereid is het weder in be
handeling te nemen, indien de besprekin
gen van den Bond geen resultaat zouden
hebben.
Duitschland
Ruzie onder de communisten.
Uit de par tij gezet.
Het communistisch orgaan, do „Roto
Fahno", deelt mede, dat het centrale co
mité der Duitsche communistische partij
besloten heeft, Maslow en Ruth Fischer
uit de partij te stooten, daar zij hebben ge
poogd een splitsing in do partij te veroor
zaken. Van Ruth Fischer wordt verlangd,
'dat zij haar mandaat als Rijksdagafge
vaardigde zal neerleggen.
Behalve Maslow en Ruth Fischer zijn
pok de beide Landdagafgevaardigden Los-
sau en Loquingen en de Rijksdagafge
vaardigde Tidt uit de partij gestooten.
Uit de motiveering van het besluit tot
uitsluiting uit de partij blijkt, dat men
Ruth Fischer vooral haar samenwerking
met Korsch verwijt, die inmiddels reeds
.vroeger uit de partij is gestooten. De „mis-
daden" van Korsch bestaan in de eerste
plaats hierin, dat hij de Sovjet-unie een
kapitalistischen staat heeft genoemd. Met
'dezen „partijverrader", zoo zegt de reso
lutie, hebben Maslow en Ruth Fischer een
bondgenootschap tegen de partij en tegen
Engeland.
Het mijnconflict.
Na de m i s 1 u k te conferonlie.
Do mijnwerkersleiders ziju blijkbaar
minder verheugd over de mislukking van
de conferentie van gisteren, dan do „Mor
ning Post" en de „Daily Mail" hot pu
bliek willen doen gelooven. Beide blader,
willen namelijk uit een. artikel van Cook,
in do „Miner", geschreven vóór de con
ferentie plaats had, lezen, dat hij een
mislukking daarvan wenschen zou, om
dan daarna een politieke agitatie te kuu-
nen beginnen. In dit artikel zegt Cook,
dat, als do onderhandelingen op niets uit-
loopen, een nationale campagne moet wor
den gcvocid voor de intrekking van de
8»ureuwet en voor reorganisatie onder
dwang vau de regeering, voor welke cam
pagne hel T. U. C. zijn steun heeft toege
zegd. Cook besluit zijn artikel dan met de
opmerking, dat, wanneer de regeering
nog langer werkeloos blijft toezien, alge-
mcene verkiezingen eerder mogelijk zullen
ziju, dan velen verwachten.
Uit wat er verder nog bekend is gewor
den omtrent de conferentie van eergiste
ren, blijkt evenwol duidelijk, dat de eige
naars de mijnwerkers in een weinig ver
zoenende stemming ontvangen hebben.
Het communiqué der eigenaars geeft
onomwonden toe, dat zij zelfs kortweg
verklaard hebben, do onderhandelingen
niet verder te willen voortzetten, omdat
zij geen nationale overeenkomst wenschen.
De liberale bladen roepen alle om in
terventie van de regeering, omdat zij uit
billijkheidsoverwegingen geen volkomen
nederlaag der mijnwerkers wenschen cn
ook uit vrees, dat, als de eigenaars er in
slagen om door districtsregelingen de fe
deratie uiteen te slaan, en alle reorganisa
tieplannen van de haan te schuiven, te
©eniger tijd, dat is* dus onder de eerstvol
gende Labourregeering, de nationalisatie
der mijnen toch zal worden doorgevoerd.
Er is evenwel geen enkele aanwijzing,
dal de regeering lusschenbeide zal komen
en evenmin is het duidelijk wat zij zou
strijd.
Twee der 6UQH0 "oriliodoxo kerken
de stad, do Kazan- en de Alaxejef-kerk,
'ormden den inzet van den strijd. Een ge
meente van de z.g. „levende kerk" verlang
do het gebouw van do Kazan-kerk in be
zit te krijgen; de aanhangers der z.g.
„Oekraienscbe Autonome Kerk" hadden
hun zinnen op de Alexejefkerk gezet. De
ambtenaren, belust met het beheer der
geconfisceerdo kerkelijke eigendommen
meenden er in geslaagd te ziju, een com
promis lot stand te brengen. Zij meenden
verkeerd. Toen de kerken aan do nieuwe
gemeenten zouden worden uitgeleverd,
kwamen de leden der orthodoxe gemeente
bijeen, om zich tc verzetten tegen een han
deling, waarvoor hun toestemming -niet
was gevraagd.
Zij stonden om do Alexejef-kerk
produceerden zulk een lawaai, dat do
priesters der autonome kerk, die de' mis
trachtten tc celebreeren, hun eigen woor
den niet konden verstaan. Een paar door
de orthodoxen gehuurde straatjongens
klommen in den toren en luiden de klok
ken zoo wild, dal de priesters den dienst
beëindigden en de geloovigen uitnoodlgdcn
do indringers te verdrijven. Cavalerie
moest een eind maken aan do vechtpartij.
De Kazan-kerk werd door orthodoxe
vrouwen bestormd, toon de priesters de
mis zongen. Zij sleurden drie popen hij
hun baarden de deur uit en de straat op
en ranselden hen bewusteloos. De politic
kwam net bijtijds om de „levende" pries
ters van den dood te redden.
Inmiddels snelden andere vrouwen naar
de fabrieken, waar zij de arbeiders aan
spoorden, hun kerken te verdedigen. En
overal werd de arbeid gestaakt, lot de
troepon de stralen gezuiverd hadden
VomttlIJk bezoefj.
Daarna zal de koningin-moeder zich
r.aar Den Haag begeven om
dag van TT. ÏVT. de Koningin aldaar to
Naar wij vernemen, eindigt, half .Septem
ber het zomerverblijf van de koningin^-
moeder ten palcize Soes ld ijk; H.M. zal dan
eerst een bmtcnlandsche reis maken,
waarna het paleis in Den Haag weer wordt
betrokken.
De Limburgsche Middenstand.
Tn een te Roermond gehouden bestuurs
vergadering van den R. K. Limburgschen
Middenstand werd besloten zich te wenden
tot den Commissaris der Koningin, in ver
band met den buitengewoon slechten toe
stand, waarin dc Limburgsche midden
stand ten gevolge van de Belgische valu-
tn-concurrentie verkeert.
Den Commissaris der Koningin zal wor
den medegedeeld, dat, waar het kapitaal
van den middenstand met vernietiging
wordt bedreigt!, het gewenscht is, voor de
zo provincie uitzonderingsbepalingen in
het leven to roepen.
Een geheim anti-bolsjewistisc^ genoot
schap?
Dc Broeders van de Zwarte
Ster!
Volgens een bericht van liet nieuwsbu
reau Central News uit Riga moet er op
het oogenblik in Rusland een geheim ge
nootschap bestaan, welks leden zich Broe
ders van de Zwarte Ster noemen, cn die
zich ten doel stellen de bolsjewistische lei
ders uit den weg tc ruimen en het Sovjet
bewind omver te werpen. Het genootschap
heeft vertakkingen tc Moskou, Leningrad,
G'harkoff, Kicff en Odessa, en dringt zich
in alle officieele bureau's tot in de on
middellijke nabijheid van Kalinin, Ste l in
en Trotsky.
Ten bewijze van het bestaan van het ter
roristisch genootschap haalt men den
moord aan, die eenige dagen geleden te
Moskou op den Sovjctbeam'ole Mart.va-
nofski plaats vond, die werd gevonden ge
worgd met een touw, waarop men een
zwarte ster kon onderscheiden. In een zij
ner zakken vond met een dreigbrief, die
hetzelfdo teckcn droeg. Enkele dagen te
voren was een ambtenaar van de Tsjeka,
Valkoff onder gelijksoortige omstandighe
den geworgd.
Het feit, dat men onder de papieren
Djersjinski verscheidene dreigbrieven, met
Legaten uit de nalatenschap van
Dr. H. F. R. Hubrecht.
Naar het V. D.-bureau verneemt, beeft
wijlen dr. tT. F. B. Hubrecht, naast be
langrijke legal en aan particulieren, do na
volgende instellingen van openbaar nut
bedachtVer. „Vrij Ruilverkeer" f 1000,
Ver. „Rembrandt" tot behoud in Ned. van
Kunstschatten f 10.000, Ver. tot aanleg van
rij- cn wandelpark (Vondelpark) f 10.000,
Ver. voor Voortgezet Handelsonderwijs
f 10.000. Ver. Int Veredeling van het Am
bacht f5000, Ned. Alncnverecniging f 1000,
Prins Hondrikstiehting te F.gmond aan
Zee f ?000, Alg. Ned. Verbond f2000, Fonds
Tropische TTvgicne f 10.000, Ver. voor
Kantoorloopers f 5000, Ver. voor Openb.
Leeszalen cn Bibliotheken te Amsterdam
f5000. Kon. Ned. ^Aardrijkskundig Gen.
len behoeve van het Velh-fonds f50.000,
net Leesmuseum te Amsterdam f25.000.
Al deze legaten zijn vrij van rechte en
kosten vermaakt.
Het overschot \an den hocdoi, waar/ai
•het bedrag, dal zeer aanzienlijk is, niet te
benaderen valt, komt, naar wij meldden,
aan het Kou. Koloniaal Instituut, als uni
verseel erfgenaam.
Een millioen batig saldo.
Do gemeenlerekening van Groningen
over 1025 sluit, met inbegrip van de winst
op de lichtfabrieken, met een batig saldo
van*ongeveer één millioen.
Bestrijding van de werkloosheid.
Men schrijft aan de „N. B. Crt.":
Tn eenige gemeenten in ons land, n.l. te
Utrecht en Ie Leiden, is men sinds ecnigo
maanden ernstig bezig to trachten, do
werkloosheid te bestrijden door het geven
van cursussen aan onvoldoend geschoolde
arbeiders.
Voorts worden in sommige gemeenten
z.g. „omvormiugscursuss'en" gehouden,
aarbij arbeiders, werkzaam in bedrijven,
waarin het aanbod van arbeidskrachten
maakt *?0ot'di^'oefei?** vaTvaW-^'
waarin een te 1-nrF vakkon,
hostaafc. arbeidskrachten
SS-1.™:
tingen '""■h™ Tfaifljl-
tot de bestrijding van de werkloosheid ia
one land zullen kunnen modeworkon.
it xl© Uorliinncho bcrichtgover vutn
liet „Hbld." telefoneert, wordt aan de
„Vossisoho Ztg." uit Don Haag gemeld,
dat binnen tien dagen do gowezon Du!tscho
kroonprins te Doorn zal aankomen om zijn
vader to bezoeken.
Ontslag bij van Gelder Zonen.
Wegens stagnatie in don aanvoer var:
hout uit Rusland, heeft gisloron do cliroo
tle der Ver. Kon. Papierfabrieken van do
fa. Van Gelder Zonen *5 arbeiders ontsla
gen.
Het conflict aan de Azljnfabriek te Tiel.
Do bemiddelingspoging van den Riiksbe-
middelaar in hot confljot aan do azljnfa
briek to Tiel is misluk^. Van dc zii.le der
arbeiders word ontslag van het .nieuwe
personeel cn weder aanneming van liet
ontslagen personeel op do oudo voorwaar
den gevraagd. Do directie wees di' urm-
bod van do band, waarop do hoor Y"1-
stoyn de besprekingen rIooI.
Station rechter-Maasoever te Rotterdam.
Voor hot station Rotterdam Rechter-
Maasoevor, waarvoor tot dusver de l o
afstanden van do zeer uiteenligcendc sta
tions werden aangehouden, is lhn"s een
regeling getroffpn. waarbij ook dit «l-v-
lion uitgerekende afstanden kriiet TT Ar
mode is de bevoorrechte nnsilie van Dt
station tegenover allo andere Rott<"-Ioni
sche» stations opgeheven en v.-orden do
vrachten naar cn van dit station nil" duur
der. -
feu R -1
deel
van 1'.
bedn.
Op leenlnq aan het Fnnelsehe Vu'
Dc Algomeene NcdcrV Tvj
heeft bij referendum beslot r
men aan de leening ten bat*
gelsebe Vakverbond tot rei
f 10.000.
Voor uitvoer bestemde schapen.
Bi) Kon. besl. ia bepaald, dat dc knutcn
voor het keuren van voor •utvocrbe,i«m<lo
schapen nader worden TO.Dte.tcM op C.JS
per stuk.
Dc gewone audiëntie van den minister,
van financiën zal Maandag 23 Augus u
niet plaats hebben.
UIT DE OHIGEtfWG
katwijk aan den rijn.
Tuinbouw. Men boort niets anders
dan' minder goede berichten bct™ffen
den tuinbouw in het algemeen. Me. e
aardappelen -blijft bet slecht faam
voorraad is ook te groot m vergelijk mg
der vraag en met de groenten is b t
ZOO misère. Booncn -laan geregel!
tn nriis wat wol do hoofdoorzaak
ook andere gr enten nis
hierdoor steeds in prijs bluft dalen
in bloemkool extra is gaat n°k'. 1 1