DONDERDAG 22 JULI I92t>
HET KABINET-HERRIOT GEVALLEN-
17e Jaargang.
No. 5307
Se £cicbclie (Sowtcmk
pe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
jijj onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
franco per post I 2.95 per kwartaaL
jlet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, by voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met QoOluBtreerd
Zondagsblad ct.
Dit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewone advertcntlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele rzn het tarief berekend. c
Kleine advertentlên, van ten hoogate 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden oi gevraagd, huur en ver-
buur, koop en verkoop IO.50.
IMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
Iratis Ongevallenverzekering voor
iunné's op „De Leidsche Courant".
Aan cjp wed. G. R. v. cL PeetToledo, to
foorscliotcn, is wegens een ongeval met
bodelijken afloop, overkomen aan haar
riugenoot, een bedrag uitgekeerd van
(O gulden.
Iedere abonné van ons blad is, zonder
bet bezit te zijn van pen polis, opgeno-
n in onze gratis verzekerig voor onge-
u-Q met doodelijken afloop. Het als
fonné bij ons te boek slaan is voldoende.
Duitschland.
Koningsbergen een versterkte plaats?
:itonnen onderkomens voor de
infanterie ontdekt.
De Matin" meldt, dat in de omstreken
nu Koningsbergen 63 betonnen schuil-
putsen voor de infanterie zijn ontdekt,
itlkc deel uitmaken van een uitgebreid'
mtcrkingsstelsel voor deze stad.
Engeland.
Het mijnconflict.
Dc kosten van de staking.
Tijdens hot Lagerhuisdebat van gistor-
ciJdag kwam het liberale Lagerhuislid,
heiman, met een raming der kosten van
id steenkoolconflict. Hij raamde deze kos-
op 148 millioen pd. st. De verliezen der
poorwegen worden geraamd op 2 millioen
I. st., veel minder dan velen verwacht
wden hebben; de daling in den export
t ijzer- en staalindustrie op 15 millioen
st., die in do textielnijverheid op bijna
millioen én in de andere export-indus-
ieën op ongeveer 1% millioen pd. st.,
it. met nog enkele kleinere posten on
bedrag van 28 millioen pd. st. voor de
ijuipdustrie zelve, berekend van 16 Mpi
een totaal oplevert van 63 millioen
st.
De daling in de productie voor de bin-
nltjndsche markt raamt Runciman tus-
tèen dc 13 en 20 millioen pd. st., het loon-
bcs dor mijnwerkers op 25 millioen, en
t loonsverliezen in andere bedrijven door
èeele of gedeeltelijke werkloosheid door
staking op 10-millioen pd. st. Wanneer
in hierbij dc 30 millioen pd. st. rekent,
hike dc algemeene staking gekost heeft,
tal men tot een totaal van 148 millioen
hl sterling.
Polen.
Om het decreet-recht in Polen.
Do Landdag nog onwillig.
Do Poolscho Landdag heeft de tweede
sing der voorstellen tot wijziging dor
loiidwet beëindigd.
Zooals bekend, ging het voornamelijk
-dc bepaling, waarbij aan den president
«f republiek het recht zou worden ver-
'i'l, oin decreten met kracht, van wet uit
vaardigen, en wel vanaf het oogenblik
de Landdag ontbonden zou zijn tot op
oogenblik dat de nieuwe Landdag we-
bijeen zou zijn 'gekomen. Op grond
>n dit recht zou ook een wijziging der
«wofi mogelijk zijn.
Neb verzet der partij van links en dat
',(,f nationale minderheden richtte zich
de eerste plaats tegen het decreetrecht.
resultaat is thans, dat het princi
ple dccrcetrecht is verworpen en dat
;'«n dc bepaling is aangenomen, dat
een speciale wet, een z.g. „volinacli-
Sret", aan den president voor een be
dden tijd n voor speciale bestuursge-
«don het recht tot «jlecretoering kan wor-
gegeven. Ten aanzien van den inhoud
"r volmachtenwet zal de Landdag de-
dagen beslissen.
«mengevat 13 het resultaat der tweede
ig als volgt:
D al haar wcnsclien heeft dc regee-
slechts het recht tot ontbinding van
kinddag door den président ingewil-
kunnen krijgen, terwijl het haar mo-
is, begrootingen af te kondigen, in-
12 deze vier maanden na indiening niet
r bet parlement zijn afgehandeld,
irentegen werd de wensch der regee-
la zake het vetorecht, voor den pre-
'-i verworpen, evenals alle door de
van rechts ingediendo amende-
Mijer
Hen.
1 e derde lezing der regeeringsvoorstel-
?,1 lieden plaats vinden. Deze zitting
nog verrassingen opleveren, daar de
aan het decreetrecht groote
nj Daarom worden tlians ach-
coulissen onderhandelingen gevoerd
émde dit artikel alsnog in derde le-
5 "angenomen to krijgen. Het is niet
aten, dat de Regeering ten aanzien
artikel de vertrouwenskwestie zal
Na twee dagen.
Motie van vertrouwen verworpen inet 290 tegen 237 stemmen.
POINCARE VOLGT HERRIOT OP.
De regeeringsverklaring.
In tegenstelling met helgcen aanvanke
lijk besloten was, presenteerde .het nieuwe
kabiuet-Hcrriot zich reeds gisteren aan de
Kamer. Gistermiddag om 5 uur werd de
zitting geopend.
Terriot besteeg terstond het spreekge
stoelte om do aangekondigde regeerings
verklaring voor te lezen, waarin hij o.a.
zeide, dat de Dinsdag gevormde regeering
haar zorgen uilsluitend op het fiuancieele
program heeft gericht.
Nooit is de toestand duidelijker geweest
dan thans, en tevens is nooit een beslissing
dringender noodig geweest. De ontzaglijko
moeilijkheden, waarvan er enkele terstond
tot oplossing moesten worden gebracht,
dwingen er toe, dat terstond een verklaring
wordt gegeven.
Wij gelooven, aldus zeide Herriot ver
der, dat de moeilijkheden, zelfs die van
den dringendsten aard, onder medewer
king van- het parlement moeien worden
opgelost. Hij verklaarde verder, dat de re
geering geen verklaringen wil afleggen,
die er op berekend zijn slechts stemming
te maken. Het program der regeering be
rust op de overtuiging, dat Frankrijk zich
zelf moet redden (bijval van links eu
uiterst-links). Frankrijk zal de schulden
betalen, die liet op zich genomen heeft 0111
zijn vrijheid te verdedigen, doch slechts
in zoodanige mate en in een dusdanigen
vorm, dat het verzekerd is zijn verplich
tingen 11a to kunnen komen. Echter kan
niet Onderhandeld worden, zonder dat de
absolute onafhankelijkheid van Frankrijk
op allo gebied vaststaat.
Onder alle omstandigheden zal de re
geering weigeren, de grens van de bank-
biljeltencirculatie uit te b'reiden. Het doel
der regeering is de valuta lo stabiliseeren,
doch de regeering is van opvatting, dat
dezo poging niet alleen door een buiten-
landsche leening kan worden verwezen
lijkt. Het is noodig, dat de buitenlandsclie
deviezen, welke buiten Frankrijk in
Fransch bezit zijn, weder in het land wor
den teruggebracht. Voor dit doel zal een
bijzondere rekening voor dergelijke devie
zen hij de bank van Frankrijk worden ge
opend.
Ten slotte wenscht de regeering terug te
keeren tot het herstel van vrijheid voor
alle kapitaal. Daarom zal een nieuw aan
bod voor amnestie worden gedaan, doch
indien dit aanbod geweigerd wordt, zullen
de slraffen worden vastgesteld.
Wij zijn thans op het punt gekomen,
dat het verleden geliciuideerd moet wor
den. Wij vragen u, ons op den weg te
volgen, die misschien smartelijk zal zijn,
doch tot het nationale, heil zal leiden.
Evenals alle volken gedaan hebben, die
hun financiën weer in orde hebben ge
bracht, willen ook wij den levensstan
daard van het laud beperken. Do staat
zal daarmede beginnen. Tot dit doel heb
ben wij een regeering der repuhlikeinschc
eenheid gevormd, welke de binnen de par
tijen bestaande tegenstellingen zoo goed
mogelijk zal overbruggen, aangezien het
onmogelijk is gebleken op den he'staanden
grondslag en de bestaande gewoonte een
stabiele regeering te hebben.
Herriot liet het ten slotte aan de kamer
over om te beslissen, of zij een anderen
vorm wenscht en daarvoor een meerder
heid denkt te kunnen vinden, of dat de
kamer zich bij zijn opvatting wil aanslui
ten, en den door hem aangewezen weg wil
gaan.
De Monzie aan 't woord.
Daarop nam minister Do Monzie het
woord om zijn financieel© en stabilisatio-
plannen uiteen te zetten. Hij verlangde in
dc ecrsle plaats machtiging van de regee
ring om het overschot van de Morganlee-
ning ten bedragen van 30 millioen dollar
over te dragen op do Bank van Frankrijk,
opdat dezo daaruit verdere voorschotten
aan den staat lean doen. De Monzio merk
te hierbij op, dat de kamer daarover be
slissen kan, zooals zij wil, doch dat zij dc
volle verantwoordelijkheid ervoor moet
dragen, indien deze eisch, die noodzakelijk
voor den staat is, wordt-afgewezen.
Deze verklaring gaf aanleiding lot
scherpe interrupties, die zoodanig toena
men, dat tenslotte het verder spreken
den minister onmogelijk werd gemaakt.
Do zitting werd daarop onderbroken.
Na de heropening van do zitting zette
de Monzio zijn rede voort, die niet veel
nieuws bevatte.
Ten slotte nam Herriot nogmaals 't
woord 0111 zijn houding van Zaterdag te
rechtvaardigen.
Dc vertrouwensmotie.
'Aan het slot der zitting aanvaardde
Herriot. de motio, ingediend door den af
gevaardigde Casals, waarin de kamer het.
vertrouwen uitspreekt, dat de regeering
de krachtdadige fiuancieele politiek zal
volgen, dio noodig is.
Deze motie word in stemming gebracht,
waarbij 200 stemmen tegen en 237 stem
men voor werden uitgebracht, zoodat do
motio verworpen is.
Na afloop van de zitting moesten de le
den van het kabinet zich door een achter
deur verwijderen, daar de ontzettende me
nigte, die bij hct.gèbou der kamer was
samen geschoold, een dreigende houding
aannam.
Herriot begaf zich terstond naar den
president- der republiek in het. Elyséo om
het. ontslag van het kabinet in te dienen.
Tegen het oogenblik der stemming en
na afloop daarvan, hadden rondom het
Paleis Bourbon hevige betoogingen legen
Herriot plaats.
Do betoogingen buiten de Kamer duur
den nog lang voort nadat het ministerie
reeds gevallen was. Honderden personen
verzamelden zich voor het Palais Bour
bon en in do straat daarachter, het resul
taat der stemming werd toegejuicht en de
gevallen ministers uitgejouwd. Zelfs op de
boulevards waren er optochten van jonge
lieden, die hun vreugde uitten over den val
der regeering.
Tegen de daling van den franc.
De demissionaire minister do Monzie
liet in een naehtzïtting het voorstel be
handelen om dc deviezen, waarover do re
geering beschikt, ter beschikking van de
bank te stellen om de vernietiging van heb
plafond der bil je II en-uitgifte te voorko
men.
De Kamer heoft. om 1 uur 15 het wets
ontwerp van do Monzie aangenomen,
waarbij dc Banquo do Franco gemachtigd
wordt de buitenlandsche credielen weer
af tc staan en te beschikken over het over
schot van heb Morganfonds om in de be
hoefte van de schatkist te voorzien.
Poincaré kabinetsformateur.
Poincaré heeft do opdracht tot kabinets
formatie aanvaard.
Onmiddellijk nadat. Poincar de kabinets
formatie had aanvaard, begaf hij zich
naar dc Senaat, waar hij met verschillende
politici confereerde.
Rusland
Djersjinski overleden.
„De zwarte pope van het
bolsjewism c."
Het lid van den Hoogsten Economischen
Raad on voorzitter der voormalige Tsjeka,
Djerzjingski, is in den ouderdom van 49
jaar overleden.
Volkscommissaris Djerzjingski,, is ge
storven aan een hartverlamming.
Onder liet tsaristisch régime bijna onaf
gebroken banneling in Siberië, koerde Fe
lix Djerzjinski na de Kerenski-revolutie
vandaar terug. Hij word na de tweede, de
communistische revolutie, belast met de
leiding der Tsjeka, de politieke staats
politie, en kreeg 'als zoodanig den naam
van den „Zwarten Pope van het Bolsje
wisme", om de ontzettende wreedheden,
die onder zijn oppertoezicht de Tsjeka
aan baar slachtoffers pleegde. Djerzjinski
oefende zulk oen terreur uit, dat men al
gemeen aan zijn verstand twijfelde. De
taak der Tsjeka die later den naam
kreeg van G. P. U. (Gepeoe) was, de
tegenstanders van hot bolsjewistisch ré
gime uit te roeien. Djerzjinski sjaardc er
niet één. Marteling en massamoord was
schering en inslag van zijn beleid. Hij liet
512 onschuldigen terechtstellen 11a de ver
moording van zijn mede-terrorist Oeritski.
Perzië.
Perzische opstandelingen over de
Russische grens.
Een detachement Perzische opstandelin
gen van ongeveer 700 man, dat door re-
geeringslroepen achtervolgd, werd in de
streek van Gaudan, is de grens .van Sov-
let-Rusland overgekomen. Het detachement
werd ontwapend en geïnterneerd
Britsch-lndie.
Nieuwe onlusten te Calcutta.
De politie vuurt op de menigte.
Gistermorgen zijn in het Noordelijk ge
deelte van Calcutta nieuwe ernstige on
lusten uitgebroken. De politie nam de
menigte onder vuur.
Bij de gevechten zijn zqyen personen
gedood en verscheidene ernstig gewond.
De winkels in de woelige wijkeu der stad
zijn gesloten. De toestand is zeer ernstig.
Nader meldt Reuter, dat de politie, na
op verschillende punten der stad op de
menigte gevuurd te hebben, er in geslaagd
is, de rust te herstellen. Tot dusver wer
den 33 personen ernstig gewond.
Gevecht tusschen politie en Indische
arbeiders.
Vier dooden; een twintigtal
gewonden.
Uil Bangalore (Voor-Indië) wordt ge
seind: Arbeiders van spinnerijen alhier,
die 011 tevreden waren, omdat zij geen gra
tificatie ontvingen, begonnen zich opstan
dig te loonen. De politie opende het vuur
op hen, doodde vier en wondde 14 arbei
ders. Eenige agenten werden door sleenen
gewond.
China.
De zendelingen in Sianfoe in veiligheid.
De gouverneur van Honan verklaard,
dat alle zendelingen in Sianfoe. waarover
men zich ongerust maakte, in veiligheid
zijn.
Amerika
Anierika's reserves in zake het Int. Hof.
Slechts instemming b ij Cuba,
Griekenland en Liberia.
In Februari 1.1. vroeg de regeering der
Vereenigde Staten aan de regceringen
van 42 landen, of zij do reserves aanvaard
den, welke de Senaat der V. S. verbonden
had aan zijn goedkeuring voor Amerika's
toetreding tot liet Permanent Hof van In
ternationale Justitie. Thans wordt mede
gedeeld, dat slechts drie landen, namelijk
Cuba, Griekenland en Liberia do reserves
hebben aanvaard, negentien landen heb
ben slechts formecle ontvangstbevestigin
gen gezonden, zes regeeringen verklaar
den, dat zij zich haar beslissingen voorbe
houden tot na do conferentie van Geneve,
terwijl veertien landen, waaronder Enge
land. Japan, Italië, België en nog ver
scheidene andere Euiopecseho landen in
het geheel geen antwoord hebben gezon-
den.
BIBHllENLAItlD
Vragen van Kamerleden.
Onwettige toelating tot
1 a
scholen.
Op vragen van mejuffrouw Woslcrinan,
lid van de Tweede Kamer, betreffende het
instellen van een onderzoek ter zake van
de toelating tol lagere scholen van kinde
ren, die nog niet den minimumleeftijd
hadden of hebben bereikt, heeft de Minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen geantwoord, dat in enkele spo-
radisoho 'gevallen Ier kennis van het de
partement kwam, dat een kind van to
jeugdigen leeftijd op een school voor ge
woon lager onderwijs was toegelaten.
Zoowel zijn toenmalige ambtsvoorganger
als de ondergeleekendo hebben toen als
hun meening to kennen gegeven, dat zoo
danige kinderen onverwijld van de school
verwijderd behoorden te worden ter voor
koming van verlies van aanspraak op de
rijksvergoeding.
De minister is bereid, alsnog een onder
zoek in le stellen naar de naleving van
art. 7 van liet betreffende Koninklijk Be
sluit en hoeft aan bet schooltoezicht op
dracht gegeven, hem daaromtrent in le
lichten.
De Forensen-belasting.
Een nieuwe uitbreiding?
Naar het „Wcekbl. v. BI. cultuur" ver
neemt is er crnslig sprake van. dat dege
nen, die in een der bloembollenveilingsge-
bouwen in dc streek een zitplaats gepacht
hebben voor zoover Zij niet in de ge
meente wonen waar de veiling gelegen is
zullen worden aangeslagen als forens
in de plaatselijke inkomstenbelasting, liet
voorschrift in do gemeentewet, dat een
gemeente voor 2'3 van hot inkomen belas
ten kan hem, „die op moor dan 90 dagen
de beschikking hoeft over een vaste in
richting tot uitoefening van zijn bedrijf",
zou dus ook worden toegepast op de koo-
pers op bloembollen veilingen, die ten be
hoeve van hun handel in de geheele
streek hun bollen koopen en onder meer
ook op veilingen. „Als de zaak niet zoo
ernstig en vervelend was in haar gevol
gen, zou men geneigd zijn om een derge
lijke toepassing van de wet to lachen.
Wanneer dan ook werkelijk tot dc aan
slagen wordt overgegaan wat voor zoo
ver het blad weet nog niet is geschied
dan lijkt het noodig dat eens aan de be
trokken gemeentebesturen wordt uitge
legd, hoe men in <lo bloembollenstreek
zijn bedrijf uitoefent."
Postzegelnieuws.
Nieuwe p 0 st z e g e 1 s.
De eerste postzegels met watermerk in
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het kabinet-Herriot Is na twea dagen
van leven gisteravond reeds ten val ge
bracht. Poincaré is thans kabinetsforma
teur.
Djerzjinski overleden.
Nieuwe onlusten te Calcutta.
BINNENLAND.
Benoeming van hoogleeraren aan de
Amsterdamsche Universiteit. Prof. C0-7
hen, bijzonder hoogleeraar te Leiden, is te
Amsterdam benoemd (1ste blad).
Het voornemen zou bestaan om bezoe
kers van bloembollen-veilingen aan te
slaan in dc forensenbelasting, (lslo blad).
De Brabantsche textielindustrie be
raamt maatregelen tegen de valuta-con-
currentie (1ste blad).
do 5-cents waarde zijn, volgens hot Ne-
derlandscli Maandblad voor do Philatelic,
aan do postkantoren verstrekt.
Postzegels voor vorzameiaars.
De in 1923 en 1924 door de administra
tie der posterijen gebruikte bijzondero
opdrukpostzegels van 11 en 15 cent op
frankeerzegels van 221 en 171 cent zijn
thans door don directeur-generaal voor
verzamelaar^ verkrijgbaar gesteld. Dezen
moeten lid zijn van officieel erkende Nc-
derlandsche vercenigingen. Do prijs be
draagt 3 voor het zegel van 15 cent en
1 per stuk voor hot zegel van 11 cont.
De Universiteit te Amsterdam.
Nieuwe hooglceraren.
Do gemeenteraad van Amsterdam heeft
benoemd
tol gewoon lioogleeraar in de histiolo-
gie tlx*. G. C. Heringa, te Utrecht;
tot gewoon hoogleeraar in de oude ge
schiedenis en de Romeinsche antiquiteiten
dr. D. Gohcn, (hans bijzonder hoogleeraar
aan do Rijksuniversiteit te Leiden.
Dr. G. C. Heringa, de opvolger van prof
Wocrdemann, werd den lOdcn April 1^90
to Fort do Kok geboren, waar zijn vader
officier van gezondheid was. Hij bezocht
in Leiden hot gymnasium en de uivorsi-
tcit, en deed in 1914 het artsexamen.
Twee jaar later promoveerde hij te Lei I.11
cum laudo op ren proefschrift: „Do ont
wikkeling der lichaampjes van Grand en
Herbst".
Prof. dr. D. Cohen, de opvolger van
prof. Ëoissevain op den leerstoel der oude
geschiedenis en Romeinsche antiquiteiten,
werd 31 Dec. 1881 te Deventer geboren.
Hij doorliep daar het gymnasium en stu-
deerdo daarna lo Leiden. Na zijn docto
raal examen studeerde hij te Leipzig en te
Götlingen, waar hij zich speciaal toele do
op de studie van het hellenistische tijdvak
en do papyrologie. In 1910 werd hij be
noemd tot loeraar in de klassieke talen
aan het Ned. Lyceum te 's-Gravenhage, er
in 1919 aldaar belast niet hot conrcrioraat
welk ambt hij thans nog bekleedt. Onder-
tusschen was hij le 1 :iden gepromoveerd
n.l. in 1912, tol doctor in de classieko let
toren. Hij verwierf daarbij den graad cum
Jamie.
In 1922 werd hij toegelaten lol privaat
docent aan do Leidsche universiteit in do
Grinksche papyrologie.
In 1924 werd vanwege het Leidecho
Univorsiteitsfonds benoemd lot bijzonder
hoogleeraar aan de Leidsche universiteit
in dc oudu geschiedenis, in het hijzonder
die van den hellenistischen tijd.
Den lOden December 1924 aanvaardde
hij het ambt van hijzonder hoogleeraar.
Dc Zuidcrzeevisschers.
Ni 0 t t 0 s t r c n g 0 e i s c h c n b ij li et
geven van een betrekking.
Do Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland heeft do volgende circulaire ver-
zouden aan de besturen van gemeenten,
polders cn waterschappen in die provin
cie:
Zooals wellicht bekend zal zijn, beoogt
de Zuiderzeestepnwet 1925 door middel
van do daarin vervatte maatregelen do
Zuiderzeevissclicr.>hevolking en andere
personen tegemoet te komen in schade, dio
de afsluiting der Zuiderzee hun mocht be
rokkenen. Onder die maatregelen neemt
bevordering van den overgang naar betrek
kingen buiten het Zuiderzeevissclursbe-
drijf een niet onbelangrijke plaats in.
De krachtens art. 3 van genoemde wet
ingestelde .Generale Commissie heeft don
Minister van Waterplaat aks haar oordeel
doen kennen, dat het in lal van gevallen
zoowel in 's lands belang als in dal van
de heirokkenen zijn zou, indien zij reeds
thans, zooveel mogelijk voor een anderen
werkkring in aanmerking zouden worden
gebracht. Tor voldoening aan een desbe
treffend verzoek vuu liet. bestuur van voor
melde Commissie beeft de Minister aan-