DONDERDAG 15 JULI 1926 bissüenland KEBKW8EUWS 17e Jaargang. No. 5301 Se Sctcbclve (Bou/tomt Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden cent per week I 2.50 per kwartaaL H „nze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL "ninco per post I 2.95 per kwartaaL kt Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver» gabaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, by voor- nitbctaling. Afzonderlijke nummers 5 ct* met Geïllustreerd 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen r Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDAGTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II ra»*?1!"*? -TgimPTTan Hl NUMMER BESTAAT ÜIT TWEE BLADEN. Vriendschap in de politiek. Voor een eventueel herstel van de poli ce saröenwerking der drie reclitsche arlijen is noodig, dat er weer komt een tkere vriendschappelijke verhouding tus- rhen die partijen. WÜ spreken met opzet van een zekere vriendschappelijke verhouding een vol umen vriendschappelijke verhouding mil men al heel weinig aan onder ge- ijkgezinde menschen en is dus nog minder j verwachten van in zoo vele opzichten verschillend denkende groepen van men- iclien of partijen, gelijk de drie rechtsche urlijen zijn. Maar zelfs voor die zekere vriend- tcliappelijke verhouding wordt toch ook al itreisclil: een elkaar zooveel moge lijk w i 11 e n b e g r ij p e n. terwijl iü dat ^aar-begrijpen ligt opgesloten, dat men (ai- of ander voorval, hetwelk onaan- ffoaam aandoet, niet opblaast tot een ge wichtig feit, doch er naar streeft, dit te jcgligeeren. Zulle een stemming nu is er onder de coalitie-partijen zeker momenteel niet. Hoe gaarne wij ook de coalitie, als 't ion, zouden hersteld zien. wij willen niet i? werkelijkheid verdoezelen. bewijs voor deze stemming behoeven ij niet te wijzen op de houding dor Cbr. Kist. tegenover de Katholieken, welke in scheiden opzicht niet getuigt van een icoveel mogelijk willen begrijpen. Oók tusschen. deChrist. Hist, eenerzijds h de Antirev. anderzijds is het ceen koek n ei al lang niet, maar wij zouden kast willen zeggen: vooral niet den laat- •m tijd. Wij wijzen in dit verhand de rubriek „Uit de Pers" in het 2de „Vreemde politiek." Inderdaad: het jperspectief voor een irslel der geschokte rechtsche samen- rerkiug is nog niet helder helaasI ügUlTEüLAÜD België De redding van den Franc. Gedeeltelij ke beurs sluiting. bijzonder comité voor het herstel 3D den franc heeft gisteren een reeks [ieuwe maatregelen besproken, waarom- mol natuurlijk het grootste geheim be iaard blijft. De „Msb." meent echter te weten, dat gevolge deze conferentie de banken een rcuiaire hebben ontvangen, waarin wordt lischt, dat voor den handel van vreemde eviesen voorlaan niet alleen een factuur, aar ook een cognossement moet worden feclit. De commissie zal eerstdaags nog andere maatregelen decreteeren. iïetzou in de bedoeling liggen van de legeering, de beurs gedurende een of twee wrkdagen per week te sluiten. De Brusselsche redacteur van de „Msb." ;oe!dt nog: De lichte daling, die gisteren het pond ide andere buitenlandsche munten op de kurs van Brussel heeft ondergaan, heeft No kleine paniek veroorzaakt in de we- ffld der kleine speculanten en van de j'reemdelingen, die op het oogenblik in de' pofdslad vertoeven. Het was met hondenden, dat men in de loken en wisselkantoren het vreemde geld mag wisselen, en de wisselaars, gebruik bakende van de paniekstemming, namen «gelegenheid te baat om veel minder te en dan de eigenlijke bcursnoteeringen ingaven. Desanee rings wet in eerste lezing aangenomen. In de avondzitting van de Kamer toon- He Minister van Justoti© Hymans aan, iat het ontwerp-saneeringswet, waarbij Koals bekend, aan den koning volmacht fgrdt gegeven voor de te nemen maatre- 1K constitutioneel is. hgen middernacht werden de discussies Noten en wordt het ontwerp in eerste ;u'ng aangekomen. De tweede lezing werd op lieden, Don- -irdag, vastgesteld. De stakingen te Antwerpen. Do arbeiders in de metaalindustrie aan haven van Antwerpen, hebben de voor- rp"rden der patroons aanvaard, waarmee "taking is geëindigd. Hol werk wordt 'Hen hervat. Frankrijk. rRANSCH— BRITSCH ACCOORD. Waardecring en critick. •"'stemming in Engeland. l"; ''indeiiik lot stand gekomen overeen- w.5| lüssciion Frankrijk en Engeland, ,r? '"iido de betaling der oorlogsschul- aHM0 'IC' °nvsl° I;in(I aan bet laatste, •in r i°r Dli'i' -éhe publieke opinie met 'ö-'O voldoening begroet. Het mee- rendeel der persorganen geeft zelfs blijken van zekeren trots over de edelmoedigheid van Engeland ten aanzien van den Fran- schon debiteur, al spruit die edelmoedig heid zeker voor een groot deel voort uit het feit, dat Engeland van twee kwaden het minst slechte moest kiezen. Het grootste kwaad was de Franschen concurrentie, die er meer en meer in ging slagen, dank zij den lagen frankstand, de Britscho mededinging van zekere markten te verdringen. Fn dat in een tijd, waaTin de Engelsche industrie met de allergrootste moeilijkheden worstelt. Voor Frankrijk als staat beteekent deze Engelsche edelmoedigheid evenwel steun van een helpende hand, want alleen de fundeering der oorlogsschulden maakt het Frankrijk mogelijk eenig internationaal financieel houvast te krijgen, dat mede ster ken invloed op de stabilisatie van den franc kan doen gelden, al kun het dié niet beweï- ken. Men wijst er op. dat. deze stabilisatie, zij bet dan op een veel lager peil dan het vroeger onderstelde, de belangrijkste taak is, die Caillaux wacht en men hoopt, dat de Minister van Financiën, gerugsteund thans door do behoorlijke voorwaarden, die hij te Londen heeft verkregen, van de Ka mer de noodige volmachten zal krijgen, opdat zijn reconstructief werk niet langer belemmerd wordt. Is er eenmaal een gezonde financieele toestand, dan is de city zeker niet ongene gen Frankrijk ter wille te zijn, al is er ook bij een doel van het Britsch© publiek van weinig welwillendheid tegenover Frank rijk sprake. Frankrijk is minder tevreden. Do Fransche perscommentaren over de overeenkomst, gesloten tusschen Caillaux en Churchill, zijn verre van onverdeeld gunstig, zelfs van die bladen, welke toege ven, dat Frankrijk de beste voorwaarden heeft verkregen, die onder de bestaande omstandigheden te bedingen «waren. In sommige gevallen wordt deze hou ding ongetwijfeld ingegeven door de poli tieke vijanlschap' legen Caillaux en door do onzekerheid ton aanzien van het succes van de rest van zijn plannen, waarvan de details nog moeten worden bekend ge maakt. Overigens kan deze wei-nig opti mistische toon van de pers worden toege schreven aan de algemeene bittere stem ming, welke veroorzaakt wordt 'door de voortdurende prijsstijging en daardat men thans gedwongen is er zich rekenschap van te geven, dat Frankrijk toch altijd nog aan zijn crediteuren een belangrijk bedrag zal moeten betalen. De 14e Juli te Parijs. Onbeteekenende relletjes. De militaire revue ter gelegenheid van Frankrijks nationalen feestdag, is giste- ren^voor het graf van den onbekenden sol daat gehouden in tegenwoordigheid van president Doumergue, den Sultan van Marokko, generaal Primo de Rivera, alle leden van het corps diplomatique, en een ontzaglijke geestdriftige menigte. Gefluit van communisten maakte de verontwaardiging vap bet publiek gaande. Het kwam tot eenige onbelangrijke vecht partijtjes, waarbij twintig personen wer den gearresteerd. De meest en werden ech ter later weer in vrijheid gesteld. Bulgarije. De Russische vluchtelingen. Tsjitsjerin protesteert te Sofia: Het persagentschap „Tass" meldt, dat Tsjitsjerin aan den Bulgaarsclien minis ter van Buitenlandsclie Zaken een tele- granf heeft gericht, waarin krachtig "ge protesteerd wordt tegen het optreden van de Bulgaarsclie regeering, die, aldus luidt het telegram, naar Russisch gebied re- patrieerende Russische vluchtelingen over brengt, die niet in liet bezit zijn van gel dige Sovjet-visa, en zich dikwijls in een toestand van volkomen berooide schip breukelingen bevinden. Do Sovjet-regeering stelt- Bulgarije ver antwoordelijk voor de represailles, welke zij genoodzaakt is tegenover repalriee- r en den. en officieren van smokkelschepen le nemen. De Sovjet-rcgeering vestigt de aandacht der beschaafde wereld op Bulgarije's op treden in dezen, hetwelk een schending van het internationale recht is. Turkije. De samenzwering tegen Kemal. Samenzweerders terecht gesteld. Uit Smyrna wordt gemeld, dat de 13 ter dood veroordeelden wegens de samen zwering tegen Moestafa Kemal gistermor gen bij het aanbreken van den dag zijn opgehangen. Omtrent clcze executie worden uit Smyr na nog de volgende bijzonderheden ge meld: De terechtstelling had plaats om twee uur 's nachts op de plek, waar do aanslag gepleegd had moeten worden. Zigeuners traden op als gerechtsdienaars. De ver oordeelden spraken geen woord, met uit zondering van een hunner, die uitriep: „Maakt het kort: in een land, waar geen vrijheid beslaat, wil ik niet leven". De lijken der terechtgestelden bleven een halven dag aan da galgen tentoonge steld. Marokko Fransche opmarsch in Marokko. Successen bij Taza. Gistermorgen werden de Fransche troe pen nabij Taza samengetrokken. Zij voer den een gezamenlijke operatie uit in de richting van den centralen sector. Do troe pen blijven gestadig oprukken. De gevechten, welke in den morgen ge leverd zijn door de Fransche troepen te gen eenige groepen in de streek van Taza, hebben voor de Fransihen zeer gunstige resultaten gehad. Voor den middag had den drie colonnes reeds aanzienlijke vor deringen gemaakt, waarbij hun tweederden van hot gebied in handen viel. Gemeld wrodt, dat de vijand door do plotselinge aanvallen verrast werd- en zich aan aile zijde door de Franschen troepen zag om singeld, zoodat zij luin'heil zochten in de vlucht naar de Franseh© linies. De stam men hebben hun kudden meegebracht, om dez© als eerste waarbtfrg te geven voor hun onderwerping. Amerika Da staking bij de ondergrondsche. 688 man van het personeel ontslagen. De termijn, ivaarbinnen de stakers aan do ondergrondsche spoorwegen te New- York den arbeid konden hervatten, zon der hun rechten te verliezen, liep Dins dagmiddag af. In het' geheel weigerden 688 man de gestelde voorwaarden te aan vaarden; zij worden ontslagen. Naar schatting heeft de staking tot dus ver 240.000 dollar schade in de ontvang sten veroorzaakt. Do ondergrondsche ^spoorwegmaatschap pij is voornemens, te gaan procedeeren, tegen' zes barer stakende employe's, die lid zijn van een vakvereeniging, en van hen de 240.000 dollar te eischcn, welke de maatschappij, naar zij beweert heeft ge derfd. Voorts verzoekt do maatschappij de rechtbank, een zoodanig vonnis te vel len, dat de vakvereeniging er door wordt belet, de slaking voort te zetten en af breuk te doen aan de zaken der maat schappij. Er zijn 62 personen gedagvaard, w.o. de voorzitter van de vakvereeniging der stakers. De Katholiekenvervolging in Mexico. Tegenmaatregelen der Katholieken. Uit New-York wordt gemeld, dat bij de vruchteloosheid der bisschoppelijke pro testen bij de Mexicaansche Regeering, do Katholieken van Mexico er meer en meer top overgaan zichzelf le helpen. Het eerste middel dat zij aanwenden is dat van den boycot. Men zal er zich namelijk zoolang de Kerkvervolging duurt toe beperken, slechts het allernoodzakelijkste to koopen. Daardoor werden begrijpelijkerwijze op de eerste plaats de kooplieden getroffen, en eveneens begrijpelijk zetten dezen het op een klagen, als men ziet, dat in verschil lende plaatsen van Mexico de achteruit gang in zaken reeds 25 percent en meer bedraagt. De kooplieden zien geen anderen uitweg dan zich lot de Regeering te wen den en den eisch der Katholieken om met de Kerkvervolging op te houden, te steu nen. Mocht de Regeering niet toegeven, dan is het niet'uitgesloten, dat' het tot een burgeroorlog komt, daar de Katholieken vast besloten zijn, liever goed en bloed te verliezen dan hun rechten prijs te ge ven. EERSTE KAMER. Overzicht. Varia De Autobuswet. De Eerste Kamer heeft gisterenmiddag een negental wetsontwerpen, waaronder de wijziging der Middelbaar-Onderwijswet (verhooging der examengelden), de Lucht vaartwet, de regeling van het autobus- vc-rvoer (vervoervergunningen door Gede puteerde Staten) en de intrekking van ver schillende crisiswetten, goedgekeurd. Gestemd werd er niet. En gepraat werd alleen even over de autobuswet, waardoor de aulobus-exploi ta lie voortaan eerst aan de goedkeuring der Gedeputeerde Staten zal zijn onderworpen. Hierbij nam de heer v. d. Bergh (V.B.) het op voor de autobussen, waarvan hij de voordeelen schetste, speciaal voor het platteland. De minister heeft z. i. over het hoofd gezien dat de toestanden ten opzich te van de Spoorwegen ten eenenmale zijn gewijzigd en het eerste belangrijke verlies- soldo in 1925 voor een batig saldo heeft plaats gemaakt. Hij betreurde het dat de Tweede Kamer bij de behandeling zoo wei DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gawono adverlenliën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. - Kleine adverlenliën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hunr en ver* huur, koop en verkoop I 0.50. nig sympathie toonde voor de autobussen. Wat de intercommunale autobussen betee- kenen, ziet men speciaal in een stad als Rotterdam waar men er 20 telt. Tusschen Delft en Rotterdam bedraagt het vervoer per bus per jaar alleen reeds 500.000 pas sagiers. Ten sldte vroeg hij den minister zijn invloed zooveel mogelijk ten goede aan te wenden en een ruim standpunt in te nemen. In zijn antwoord vestigde de M i n i s t e r van Waterstaat de heer v. d. V e g t o er de aandacht op dat het niet aDeen gaat om den strijd autobustram of autobus spoor, maar ook om het behoud der spoor wegen. Spreker zou het zeer betreuren als liet kostelijk vervoermiddel dat de autobus is gebleken le zijn, door dit wetsontwerp in 't gedrang zou komen. Maar juist door de toeneming van dit vervoermiddel is- be hoefte aan een regeling waardoor dit be drijf vaster grond onder de voeten krijgt. Bij slechte toepassing zou de autobus een dood el ijk© concurrentie kunnen aan doen aan de spoorwegen en daarvoor moet gewaakt. Do toestand der spoorwegen is minder rooskleurig dan de vorige spre ker doet vermoeden. Na re- en dupliek werd bet wetsont werp z. li. st. aangenomen. De Koninklijke familie in Zwitserland. De Koningin heeft gisteren bij heerlijk zonnig weer een kleino wandeling in de bossclien te Sankt Beatenberg gemaakt. II. M. zal vermoedelijk nog tot a.s. Maan dag to Sankt Beatenberg blijven. Prins Hendrik en Prinses Juliana aanvaarden vandaag den terugtocht naar Nederland Zij hebben gisteren een bezoek aan .Tong- fraujoch' gebracht. Het gezelschap begaf zich per auto naar Grindelwald en stapte daar op den trein naar Jongfraujoch. Te gen het vallen van den avond waren de hooge gasten in hot hotel Regina Palace te Sankt Beatenberg terug. De Internuntiatuur. Zijne Excellentie mgr. L. Schioppa, in ternuntius te 's-Gravonhage, is hedenmid dag om 4.06 naar Rome vertrokken voor zijn gewone jaarlijkselie vacanlie. Tijdens zijn afwezigheid zal mgr. Fioretti audilore bij de nuntiatuur te Boedapest, de nuntiatuur (e 's-Gravenhage waarne men. Nederlandsch—Belgisch verdrag. Uit Brussel wordt gemeld: Het Kamerlid Van Cauwclaert heeft gistermiddag bij de Belgische Kamer een rapport ingedient, samengesteld in op dracht van de commissie voor Buitenland sclie Zaken in zake het vetsondorwerp tot ratificatie van het Nederlandsch-Belgische verdrag. Het rapport concludeert tot aan neming. Het is nog niet gedist/'bucerd én even min gedrukt. Men wocc nog niet zo ft 3 r of de Kamer voor do vacant ie, die Zaterdag begint, over het ontwerp zal kunnen stom men. Alle maatregelen die genomen waren, om de orde der werkzaamheden vast te stellen, zijn gewijzigd moeten worden door de financieele ontwerpen, die urgent waren Op te merken valt, dat in soortgelijke gevallen het land, dat do kleinste bevol king heeft, heb eerst over een dergelijk verdrag moet stemmen, overeenkomstig de diplomatieke tradities. Volgens nnadere inlichtingen uit goede bron zal het verdrag nog voor de v&can- tie behandeld worden. Electrische verbinding AmsterdamScheveningen. Het „Hbld." verneemt, dat plannen wor den uitgewerkt voor een directe electrische spoorwegverbinding van Amsterdam naar Scheveningen over Den Haag. De route zou gaan over de lijn der voormalige stoom tram van het Holland.scho Spoorwegsta tion naar Scheveningen, welke van „Hotel Zeerust" over den boulevard door- gelrokken tot het Kurhaus geëlectrifi- ceerd wordt. De electrishce treinen zouden van Am sterdam uit over Den Haag een recht- streekse.he verbinding tot stand brengen in don tijd van ongeveer 47 minuten (de rij tijd AmsterdamZandvoort is 42 min.) De bedoeling zou zijn dc verbinding voor 1 Juli 1927 lot stand (e brengen. Zij zou vooral met liet oog op dc Olympische Spe len in 1928 van belang worden geacht, maar ook in gewone tijden van veel be- teekenis worden voor een snelle verbin ding van de hoofdstad met do badplaats. Do gewezen Duitsche keizer. Gistermiddag was do gewezen keizer "Wilhelm de gast van den lieer J. II. van Heek, eigenaar van het liuis „Berg" le 's Hccrenbcrg. Het gezelschap arriveerde om 1 uur in vijf auto's op het Montferland waar de lunch werd gebruikt. Na de lunch werd de reis voortgezet naar het huis „Berg" vanwaar om G uur de terugreis werd aanvaard. Het bericht van de aanwezigheid van ex-keizer ging als een loopend vuurtje naar Emmerik; verscheidene Duitschers kwamen oyer de grens hm hun ouden kei zer te begroeten. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Maatregelen tot redding van den Bel gischen franc. Waardeering en critïek over het Britsch- Franschc accoord. Turksche steld. samenzweerders terechtge- Tcgenmaatregelen der Mexicaansche Ka tholieken tegen de Kerkvervolging. BINNENLAND. De Eerste Kamer heeft nisteren een aantal wetsontwerpen afgedaan, w.o. het z.g. Autobus-wetje. (Overzicht, 1ste blad). Aan de voorzitters der R. K. Rijkskies- kringorganisatics in Nederland is door den voorzitter der R. K. Staatsoartij Jhr. mr. Ch. Ruys dc Beerenbrouck een schrij ven gericht, waarin wordt aanaedrongen op een veelzijdige samenstelling van het stemgerechtigde deel van den Partijraad. (2de blad). Een directe verbinding tusschen Am sterdam en Scheveningen? (1ste blad). Oostenrijksche kinderen. Vanochtend is te Zevcnaar per extra- trein uit Wccncn een groot transport Oos tenrijksche kinderen aangekomen. De Hongaarsche kinderactie. Zoo even kom ik uit Budapest terug. Ik ben er ruim 14 dagen geweest, en heb ook andere streken van Hongarije bezocht. Da ellende, dio ik daar gezien heb, deed mij besluiten, allo pogingen aan te wondon om do Hongaarscho kinderactie, dio hier in Holland geëindigd is helaas, weer te bc-ë ginnen. Nu ik Woensdag j.l. het stuk over deze kwestie gelezen heb van den heer Leo .Speet, heb ik weinig daaraan moor too to voegen. Wat do heer Speet schrijft, ia d© zuivere waarheid, zonder' eouigo overdrij ving. Slechts do cvolgonde eeijfers moge ik hier nog bekend maken. Zij werden mij ge geven door Dr. Knobel, dio zo zoo juist officieel van het Stadsbestuur ontvangen had. Budapest is eon stad van 1.28B.0U) in woners. Hiervan hebben 107.483 huisgezinnen niet meer dan één kamer om in te wonen, 54.282 gezinnen hebben twee kamers; 10.842 gezinnen wonen in drie kamers; 1359 families kunnen over meer dan drie kamers beschikken. In do stad leven op dit oogenblik 58.000 middenstanders, die eerst een- betrekking hadden,.nu ontslagen zijn, en absoluut gpou bronnen van inkomsten meer hebben lederen dag gebeuren er in Budapcsi 20 tot 22 zelfmoorden. Deze cijfers zijn officieel. Letg nu deze cijfers nansl hetgeen de lier Speet over den toestand in Hongarije geschreven heeft, en zegt dan eens of wij hier de vele, vele arme Hongaarscho ouders, die hun kinderen zien verhonge ren, moeten afwijzen als zij ons smeeken, die kinderen weer naar Holland to mogen zenden. Wij vragen geen geld aan het Ne derlandsch© volk! Wij vragen alleen aan Regeering en Directies dor Spoorwegen het aan do zeer vele ^I-Iolland.scli© pleeg ouders, die zoo gaarne weer een Hon- gaarsch kind willen opnemen, dit moge lijk te maken. F. J. SCHIMMEL, pr. Velp. Rector M. A. Thompson. De ZccrEerw. heer M. A. Thompson, di recteur van het St. Lucia-geslicht te Bcu-t nebroek, heeft tegen 1 October e.k. ontslag aangevraagd uit do H. Bediening. 1 „Msbd." P. H. H. Baeten t To Wansum is op 49-jarigen leeftijd overleden do WelEerw. lieer P. If. TI. Bae-< ten, cm. kapelaan van Well. LAMP- Em TUIK1B0UW Boeren- en Tuinders-Onderlinge. Do afd. L. T. 13. van deze Bed rijf sver- eeniging, welke belast is met de uitvoering der Land- en Tuinbouw-Ongevallenwet, hield Woensdag 14 Juli j.l. bare jaarver gadering' in het gebouw „St.-Bavo", l© Haarlem. De voorzitter, de hoer P. Han, te Nicu- wer-Amstel, opende oin circa 2 uur de vergadering op 'de gebruikelijke wijze, waarna de secretaris do notulen las, wel ke onveranderd werden goedgekeurd. Na eenige mededeelingen en ingekomen stukken, kreeg de directeur, do heer Nico van Ommen, te Leiden, het woord lot toelichting van de Exploitatierekening cd Balans over liet boekjaar 1925,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1