VRIJDAG 9 JULI 1926
1/e Jaargang.
No. 5296
Do ABONNEMENTSPR! JS bedraagt bij voor uitbotaling
Voor Leiden 19 cent per weck 12.50 per kwartaal
pij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per IcwartaaL
Franco per post 1 2.05 per kwartaaL
flet Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, by voor-
uilbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eikon dag uitgezonderd Zen- en Feestdagen J.
Bureaux: RAPENBURG No, 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Ga wo no advorlenliSn 30 ocnl por regol
Voor Ingezonden Medodeolingen wordt het
s dubbele een bet Larief berekond. s
Kleine advertentfön, van ten hoogate 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gerraagd, huur on ver.
huur, koop en verkoop IO.50.
SIT HUMMER BESTAAT UIT DRIE DEADEN.
V Herziening Onderwijswet
Zooals gisteren medegedeeld in een ge-
«lceltc onzer oplage is ingesteld een
Staatscommissie, waaraan is opgedragen;
lo overwegen, of in do Lager-Onder-
vret 1920 wijzigingen bchooren te worden
aangebracht, waardoor met volkomen
eerbiediging van het beginsel der finan-
cieolo gelijkstelling tegenover de openbare
kassen van het openbaar en bijzonder la-
«er onderwijs, gelijk dit is neergelegd in
artikel 195 der Grondwet, on zonder
schade tc doen aan do vitale belangen van
liet onderwijs aan dat beginsel eene
minder kostbare toepassing wordt gege
ven.
niet noodzakelijke beperkingen der vrij
heid van het onderwijs worden weggeno
men, en
in het algemeen bezwaren, welke bij de
toepassing der Lager-Onderwijswet 1920
zijn aan het licht getreden, worden opge
heven.
Deze Staatscommissie kan onderdaad
zeer nuttig werk doen.
De pructijk van de pacificalio heeft wel
aangetoond, dat de Lager-Onderwijswet
1920 op verschillende punten verduidelijkt
en verbeterdk kan worden.
Met belangstelling wachten wij het re
sultaat van den arbeid dezer commissie af.
V Over opvoeding
i Do appel valt niet vor van den hoorn.
Als allo spreekwoorden kan ook dit
spreekwoord, in z'n algemeenheid juist, in
toepassing op 'n bijzonder geval onbil
lijk zijn.
Zonder cenigen twijfel kunnen goede,
voorbeeldige ouder3 kinderen hebben, die
veel minder deugdzaam zijn dan zij. Dat
ziet men meermalen; en ook wel hel omge
keorde.
Maar toch blijft staan de waarheid, dat
f'c opvoeding der ouders veel vermag, bui
tgewoon veel.
Lr wordt in onzen tijd zeer veel aan
Mcdagogie gedaan, op papier en in theo
rie, maar goed opgevoed wordt er helaas
niet zooveel.
Do opvoeding moet op do eerste plaats
steunen op het goede voorbeeld. Do ouders
inoefen aan hun kinderen in hun verhou
ding tot God, tot zichzelf en den even-
taensch, zoowel meerdere als m i fl
oer o, op gelijke wijze steeds kunnen zeg
gen: „Leert van ons, weest onze navolgers,
roti voorbeeld heb ik u gegeven."
Ouders, die zoo leven, slagen, althans
gewoonlijk, in do opvoeding hunner kin-
U'reB, gaarne zullen de kinderen zulke
Juders volgens en hun voorbeeldig leven
«uien zij prenten in hunne ziel.
j Al hebben zij geen enkele stoffelijke af-
>0'.-kling meer van hunne ouders, diep in
ziel leeft de herinnering aan vader en
inoeder. Gelukkig de menscb, als in die
«"r «nering voor Item ligt een steun in het
streven naar hel goede, door het voor-
"oe.d, dat lichtend voor hem staat.
Maar niet alleen zijn het de ouders, die,
in do opvoeding het krachtig element van
'et oorbeeld leggend, zóó op het verdere
1'"'u der kinderen uitoefenen een onbere-
'''baren invloed.... ook de onderwij
zers, die do kinderen dagelijks zien en tot
Wl° Z'J als tot hun leiders opzien, ook hun
oorbeeld is van zulk 'n belangrijke practi
ce beteekenis voor hot latere leven der
jeugd. Ook daarom moet het ouderwijs
■oor kadholieko kinderen worden gegeven
oor K a t h o-l i o k e onderwijzers. En
'aarom is het voor het katholieke leven
aa zulk een cminento waarde, als de on-
«'mvyzers op onze Katholieke scholen ook
oorbeeldig Katholiek zijn wat, God-
W'* Vir* zcef-vclen kan wor(,cn verklaard
j t li oliekenmoeten niet medegaan
f..,. i i?PPervlakkige mode in onzen
pervlakkigcn tijd. waardoor velen veel
Paedagogie doen, maar weinig aan
1 Roede opvoeding, omdat zij zichzelf
v,,''rbeehi n '0t krac'!t van ',et soede
BUGTENLAND
BeJgië
De daling van den franc.
Geduld met de stabilisatie,
bi dea Belgischen Senaat heeft gister-
ci" Tr ^e,g'sche minister van Finan-
"outart, gesproken over de finan-
dftC'C cn ovcr t'e malaise, welke
inkt daling Van clen frauc n vcroor-
Do minister gewaagde in de eerste
van a Va - 4e nieuwe lasten ten gevolge
,)0_ st,jging van heb pond sterling en
dollar met betrekking to den dienst
ril ,a .an(l3Che schuld. Een poging tot
j J' ,SCeri?« vau c*ea franc, door de vo-
t_i reS^cring gedaan, heeft in Ja nuari en
.."ari 34 miUioen dollar gekost,
iï \°Jen* aan stabilisatie te denken, wil
peering de begrooting ia evenwicht
brengen, streng doorgevoerde bezuinigin
gen verwezenlijken, de spoorwegen in een
zelfstandige maatschappij onderbrengen
cn de vlollendo schuld aflossen.
Stabilisatie kan slechts het gevolg zijn
van het succes der andere maatregelen.
De minister zeide voorts, dat de op
brengst der bolastingen m?cr bedraagt
daii de ramingen voor do eerste zes maan
den van het jaar. De stabilisatie is een
doel, dat nog ver af is.
De groote hinderpaal, welke overwon
nen moet worden, is de ongerustheid cn
de ontmoediging, welke door de stijging
der bmlculandscke koersen te voorschijn
is geroepen.
Men moet zich krachtig lo weer stellen
tegen elke paniekbeweging. Alleen het
vertrouwen lean den terugkeer der kapita
len naar België verzekeren. Het scheppen
van oen nieuwe valuta op goudbasis is ge
vaarlijker dan geleidelijke stabilisatie.
Men moet te krachtige sprongen op dit ge
bied vermijden. Het verwisselen van geld
soort zou den levensstandaard meer ver-
hoogen dan de stijging der koersen doet,
en bovendien zou de werkloosheid daar
door vergroot worden.
De minister eindigde met te zeggen, dat
'België zijn koelbloedigheid moet bewaren
bij den tegenspoed. De regeering heeft het
vertrouwen van het geheel land noodig.
De havenstaking te Antwerpen geëindigd.
Heden wordt de arbeid hervat.
Donderdagmiddag zijn de stakers in
vergadering bijeengekomen en hebben' ge
stemd-over het voorstel der patroons, vol
gens hetwelk een loon van 38 francs per
dag zou worden betaald van het oogenblik
der arbeidshervatting af en 40 francs, met
ingang van 1 Augustus.
Met 3852 tegen GG33 stemmen werd het
patroonsvoorstel vorworpen. Daarop heeft
de voorzitter van den transport arbeiders
bond aan den gouverneur der provincie
Antwerpen, die, gelijk bekend, als scheids
rechter was opgetreden, kennis gegeven
vatl den uitslag der stemming.
Onmiddellijk daarna had de gouverneur
een onderhoud met den burgemeester van
Antwerpen, den heer Frans van C'auwe-
laert, en ook confereerde hij met den heer
de Groote, voorzitter van de Fédération
Maritime (de reders-organisatie).
De laatste zeide, dat de patroons gene
gen waren, met het oog op de belangen
der haven van Antwerpen, toe te geven
en van liet oogenblik der werkhervatting
af een loon van 40 francs per dag te beta
len.
De arbeiders hebben dit aanbod aange
nomen on leden zou het werk weer zijn
-gewonen loop hernemen.
Luxemburg.
Communisten uit Luxemburg gszot.
Geheime vergaderingen aan de
gren s.
Aelit Ilaliaansche en Tonische commu
nisten in het- mijngebied zijn uit Luxem
burg uitgewezen. In verband hiermede
ontplooien de vrij talrijke communisten
uit de omgeving van'Fsch groote activi
teit, in de bosschen aan de grens werden
geheime bijeenkomsten door. hen gehou
den.
Duitschland.
Een socialist premier van Mecklenburg.
De Duitse h-N a t i o n a a 1 met één
stem inde minderheid.
De Landdag van Mecklenburg-Schwerin
heeft in zijn gisteren gehouden zitting
den soeiaal-democratischen afgevaardigde
Paul Schroder (Rostock), met 25 van de
*19 uitgebrachte stemmen tot min is ter-pre
sident gekozen. Freiherr von Brandenstein
(Duitsch-nalionaal), die tot dusverre mi
nister-president was, bleef met één stem
in de minderheid; op hem werden name
lijk 2-i stemmen uitgebracht. Tijdens hot
verdere verloop der zitting werden Sach
(sociaal-democraat) en dr. Müller (demo
craat) tot ministers gekozen.
Politieke botsingen nabij Breslau.
Alle verdere demonstraties
door de politie verboden.
Maandagavond hebben in de omgeving
van Breslau ernstige botsingen plaatsge
had tusschen de leden van de Rcichsban-
ner cn roode frontstrijders cenevzijds met
leden van een schuttersvereeniging ander
zijds. In den loop van de gevechten wer
den ook polilie-agenlen aangevallen. De
commissaris van politie heeft zich ge
noodzaakt gezien tót nader order alle de
monstraties in de open lucht tc verbieden.
Frankrijk.
HET FINANCIEELE DEBAT.
Leon Blum tegen Caillaux.
Critiek op de stabilisatie-
politiek.
Na den aanval van Franklin Bouillon op
het accoord van Washington, viel de so
cialisten-leider Leon Blum in deTransche
Kamer de regeering aan in verband met
de stabilisaliepoliiiek, zooals die in het
rapport der experts is neergelegd.
Spreker bccritiseerde het stabilisatie
systeem van de experts, dat met een
voortdurende inflatie gepaard zal gaan, in
de eerste plaats ten behoeve van de terug
betaling der vlottende schuld, terwijl het
volgens spreker ook een verhooging van
do huidige prijzen met 50 pet. zou mee
brengen, welke tot bijdrukken van bank
biljetten zal noodzaken.
Blum verzette zich dan ook tegen elke
verhooging van de bankbi1jet.tenciro.ula tie,
gedokt of niet gedokt. Men kan niet sla-
biliaeeren en tegelijkertijd voortgaan bil
jetten uit te geven. Een valuta en baisse
kan men niet stabiliseeren. doch alleen
een valuta cn hausse. Men moet dus begin
nen met do prijsopdrijving tegen te gaan
door den stroom ie doen keeren, d.w.z.
door middel van krachtige doflatie-maat-
regelfn met inachtneming van de index
cijfers.
In het tweede deel van zijn rede wees
spreker de idee van een buitonlandsche
leening, waarop het plan der experts ge
baseerd is, af. evenals het accoord van
Washington in zijn: beslaandcn vorm.
Blum verweet de regeering. niet openlijk
haar gedachten aangaande die overeen
komst te hebben gezegd.
Caillaux beantwoordt Blum.
In de kamerzitting van gisteren heeft
Caillaux het woord gevoerd, teneinde de
opmerkingen, door Leon Blum gemaakt, te
beantwoorden. Zijn rede werd mot veel
bijval aangehoord.
Caillaux ontkende, dat in het rapport
van de deskundigen de inflatie wordt be
gunstigd. Voorts betoogde hij, dat de toe
stand van de schatkist uiet ongunstig is,
aangezien in 192G geen nieuwe termijnen
voor aflossing van de schuld komen te
vervallen.
Overigens traclitto Caillaux vooral aan
te toonen, dat dc voorstellen van Icon
Blum in hoogerc mare "lót inflatie zullen
leiden, dan de rcgecriugsvoorsiellen.
Verder verklaarde Caillaux zich op
nieuw tegen inflatie, en wees er op,dat de
wisselkoers niet bepaald wordt door liet
in omloop zijnde aantal bankbiljetten. In
den kcers weerspiegelt zich de positie van
do „firma Frankrijk". De wissolkoen
wordt in hoofdzaak door den stand van
de betalingsbalans bepaald.
Tenslotte bestreed Caillaux het denk
beeld der heffing van het kapitaal, daar
deze onuitvoerbaar is.
Engeland.
Het mijnconflict.
Cook onderhandelt te B o r 1 ij n
met do Russische m ij n w e r k c r s.
De Eugcischo mijnwerkersleider Cook
heeft te Berlijn met vertegenwoordigers
der Russische mijnwerkers-organisaties
onderhandeld over de verdere betaling van
Russische ondersteuningsgelden.
Aan Duilscho journalisten verklaarde
C.ook, dat de Engelsche regeering thans
geen bezwaar meur maakte tegen de bui-
lenlandsche ondersteuning der stakers, iu
Engeland zelf luidden de andere vakver-
oenigingen ondanks de algemeeno economi
sche crisis voor de stakende mijnwerkers
viermaal zooveel geld bijeengebracht als hij
de slaking in 1921. Over de Russen had
Cook niets dan lof. Andere volken, zei li ij,
sturen eerst resoluties en eindelijk en ten
laatste ook geld. De Russen sturen onmid
dellijk geld en houden hun resoluties thuis.
D e m ij n w c t door het
Hoogerhuis aangenomen.
De acht-urenwct voor de mijnen is in
derde lezing door het Hoogerhuis aange
nomen en heeft de koninklijke goedkeuring
ontvangen.
Spanje
Instelling van een economisch parlement.
Te Madrid heeft de door Primo de Ri
vera in het leven geroepen Patriottische
Unie vergaderd. Besloten is in de plaats
van de oude Cortes een soort economisch
parlement te doen bijeenkomen bestaande
uit 300 leden als vertegenwoordiger van
de economische, beroeps- en sociale orga
nisaties benevens uit senatoren, die door
lnin ambt aanspraak op deze functie kun
nen maken. Do ministers zouden eens per
weck in die vergadering verschijnen, die
de door do regoering ingediende ontwer
pen zou bestudeeron en ook zelf voorstel
len zou kunnen doen. Dit nieuwe parle
ment zou drie'jaar na den staatsgreep n.l.
13 September 1923, bijeenkomen.
Tsjecho-Slowakije.
Do Hus-feesten.
Deelneming der regeering.
Ter gelegenheid van de Sokol-festivitei-
ten hebben Dinsdag te Praag wederom de
jaarlijksche Husfuesten plaal3 gehad. Men
herinnert zich, dat ten vorige jare d,'ze
feesten aanleiding waren tot hot vertrek
van don nuntius uit Praag en verbreking
der normale betrokkingen tusschen Tsje
cho-Slowakije cn het Valicaan. Met be
grijpelijke belangstelling werd dan ook de
houding der Rogcering ten aanzien van
deze feesten tegemoet gezien.
In den morgen had een groote optocht
plaats over hel plein waar een standbeeld
voor den hervormer is opgericht. Kransen
werden bij het monument neergelegd, ter
wijl een afdcoling Sokols een cerewacht
vormdo. President Masaryk en do leden
der regeering woonden van het balcon van
een der officieele gehouwen do plechtig
heid bij.
Hel blijkt, dat president Masaryk ten
aauzien van de llus-fccsteu van een ver
zoenende politiek tegenover het Valicaan
heeft willen blijk geven. Hij heeft den
voorzitter der Sokol-vercenigingcn, den
heer Scheiner bij zich ontboden en hem
gelast te vermijden, wat door de Katholie
ken als een provocatie kan worden op
gevat.
Uit deferentie voor liet Vaticaan, heeft
de heer Masaryk beslist dat de Hussioti-
scho vlag niet van zijn paleis, het Hrad-
cliin, mocht worden uitgestoken. Erken
nend dat de meerderheid van Tsjechen
en Slowaken Katholiek is, wenscht, aldus
de Times" de president hun gevoelens
zoowel als de delicate positie van liet Va
ticaan te ontzien. Er bestaat nog een nun
tiatuur te Praag met een zaakgelastigde
en hel is niet do *vensch van don presi
dent dat do nuntiatuur wordt opgeheven.
Door deze houding van het hoofd van
den Slaat, dus vervolgt het blad. schijnt
do hervatting van normale betrekkingen
tusschen het Valicaan cn de Tsjocho-SIa-
wakische republiek naderbij gebracht te
zijn.
Roemenië.
Grensincident.
Volgons mededeelingen vau het Itador-
agentschap heeft een hendo Bulgaarsche
comUadje's een gendarmerie-post aange
vallen aan do grens van Dobroedja.
Een soldaat zou gedood zijn, en ver
schillende andereu gewond.
Amerika.
De staking bij de New Yorksche
Underground.
Gemeld wordt, dat de slaking bij do
New Yorkscho ondergrondscho spoorwe
gen z'n gang gaat zonder dat zicli inci
dent en voordoon.
Het aautal stakers vormt slechts een
klein gedeelte van het gehcele personeel
der maatschappij.
Ofschoon de treinen overvol zijn, weel
het personeel den arbeid te voltooien.
BINNENLAND.
„VADERLANDSCH KERKENDOM."
De Leidsche hooglecraar prof. dr. J.
Knappert geeft in het Julinummer van
hel „ïiaagsch Maandblad" een overzicht
van dc kerkelijke kaart van ons vader
land.
De hoogleeraar geeft een overzicht van
het ontslaan der verschillende kerkge
nootschappen sedert de „Hervorming der
16e eeuw", loon die kaart nog was „van
do simpelste eenvoudigheid."
Aan het slot van zijn artikel aualificeert
de Leidsche hoogleeraar de volgende lijst:
1. R. K. Kerk (2.441.583).
2. Do Oud-bisschoppelijke Clercsie,
sinds 1723 (10.460).
3. Vrije Katholieken.
'i. Het Porlugeescli Israëlietisch kerk
genootschap (5029!.
5. Het jNcder!and.srh Israëlielisch kerk
genootschap (100 203).
6. Do afgescheiden Israëliotisclie ge
meenten
7. De Gereformeerde kerk onder de Re
publiek, Nederlandsen en Waalsch. De
Nederlandseh Hervormde kerk sinds 1S1C3
met de Eglise Wallonne, do Engelsche en
Schotsche gemeenten, (2.826.633), de
Waalsche (8062).
8. De stichting Duinoordkcrk te VGra-
von ha ge.
9. De ReinonslrantscUe Broederschap,
1630. (31.215).
10. Do Vereenigdo Christelijke gemeente
te Dockum, 1706 (Rem. en Doopsgez.)
11. Dc Doopsgezinde gemeenten. Do Al-
gem. Doopsgezinde Sociëteit sinds 1811
(67.769).
12. Het Evangelisch Luthcrseh Kerkge
nootschap (87.396).
13. Het Hersteld Evangelisch Luthersch
Kerkgenootschap sinds 1833. (15.120).
14. De Oud-Lulhersehc gemeente.
15. De Evangelische Broedergemeente
(Hernhutters) sinds 1736. (355).
16. De Gereformeerde kerken. De „afge
scheidenen" sinds 1834. do ..doleerenden"
sinds JMSO, vereenigd in 1892. (571.834).
17. De Christelijk gereformeerde kurk
sinds 1892 (49.908).
18. De Vrije Gemeente te Amsterdam
sinds 1878. (1991).
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Tegen de daling van don Belgischen
franc.
Het financieele debat in da Franscht
Kamer.
De Hus-feestcn te Praag.
Nieuwo wolkbreuken eu onweders in
Duitschland. Thüringcn geteisterd. (Bwi-
tcnl. Berichten).
BINNENLAND.
Een ernstige trambotsing bij Gulpen.
Eén doode cn tien gewonden (Gom :>gdo
Berichten, 2de Blad).
LEIDEN.
Een Groninger Landdag.
Een critiek op de voorgestelde wegen
belasting.
Onze Geïllustreerde Pagina
De pholo-pagina geeft o.m. kiekjes van:
Het Intern. Eucharistisch Congres te Chi
cago Het Intern. Aocountanlscongros lo
Amsterdam I)o spoorwegramp op H*
lijn ParijsHavre Auto-ongeluk l»
VGravenhago Do groote nationale
tentoonstelling van het Ned. Trekpaard ta
Amsterdam De R.-K. Harmonie Ver-
eeniging „Jeanne d'Arc" te Noordwijker-
hout, die haar eerste lustrum viert.
19. Te '.s-Gravenhage sinds 1918. (310).
20 Bund van vrije evangelische gemeen
ten (3191).
21. Gereformeerde gemeenteu in Neder
land (22.580).
22. Do Christel, afgescheiden gemeenten.
23. De Clui.stelijk evangelische gemeen
ten.
24. De Vrije gereformeerde gemeenten.
25. Do Oud-Nedcrduitsch gereformeerde
gemeenten
20. Do Oud-gercform. gemeenten. Enz.
27. Do Duitscho (1300).
28. Engelsche (OOG) en
29. Skandinaafsche gemeenten.
30. Apostolische gemeenten (Irvingin
nen).
31. Hersteld Apostolische zendingsgo-
meenten (630). -j
32. Hersteld Apostolische zemlingsgo-
meenle in de éénheid der Apostelen.
33. Unie vau gedoopte Christenen (Bup-<
listen) (3212n
34. Zevendedagsbaptislen (700).
35. De Ze\endedagsadvcnlisten.
De schrijver voegt er hij. dat dit slaatjo
uiet voltalig is, omdat na No. 26 nog en
kele afzonderlijke gemeenten \au gerefor
meerden huizo hadden kunnen vermeld
worden, Ook konden niet opgenomen wor
den do Indische, Hollarid.seh-huitenland-
srhe (Hollandsch-Afrikaanscho en -Ame-
rikaansche) kerken. i
„Ziehier da u schrijft prof. Knappert
„de kaart van ons vaderluiulsch ker-^
kendom met een bontheid van kleuren, dia
M'len lichtelijk duizelig zal gemaakt lab-
hen. En nog reply ik niet vau godsdiensti
ge gemeenschappen, die geen kerk vormen
als b.v. do „Woudhrookers", of do fS'cder-
landsche Protestantenbond, of, weer an
ders, als dio der theosofen, aulliroposofen,
astrologen, spiritisten, christian scientis-
ten, de Ster in het Oosten, het Leger des
Hoils en vele andere, dio toch hij hare
aanhangers en geestverwanten godsdien-
slig leven in epn vau zijn duizend sclia-
kceringen aaukweeken.
Prof. Knappert schrijft hij dit overzicht
van een, naai"'t schijnt, troosteloozc ver
deeldheid van het Protestantisme deze
lroost-woord«*n: dat uit do „akeligheid
onzer versplintering" zal ontstaan „de ver
dieping van wijsgeerig en godsdienstig
donken".
„De Tijd" noemt dit terecht een waarde-
looze uitvlucht cn een gruug gebruikt ver-
doovingsiniddeltje.
Het blad zogt zeer terecht:
„De eenheid der Katholieke Kerk be
lommert geenszins den groei en de verdie
ping van het godsdienstig denken, wolk®
zij leidt en bevordert in tegenstelling met
do ontbinding, door het vrije onderzoek
veroorzaakt, deze waarheid behoeven
wij riiot te docurnenteeren, do geschiedenis
en do liedendaagseho toestand van het
Katholicisme cn Protesten 1 isme veraan
schouwelijken haar genoeg."
I'
De huisvesting der Rijksverzkcringsbank.
Naar thans wordt medegedeeld, is het
zoo goed als zeker, dat do Rijksverzeke
ringsbank to Amsterdam moet blijven.
Binnenkort moet eeri byslU mg van den
minister van Arb"id in den hovenaenge-
geven zin le wachten zijn.
