DE ALGEMEENE STAKING IN ENGELAND. 17e Jaargang. DINSDAG II MEI 1926 No. 5247 clreCoti/wmt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor I/eiflei) 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaal. Hel Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonn6?e ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor uitbetaling Atzonderlijke nummers 5 ct. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Oit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gewone adverlenllin 30 cent per regel Voor ingezonden Mededeelmgen wordt bet 5 dubbele van bol tarief berekend Kleine adverlentlën, van len hoogste 3U ivoorden. waarin betrelrkingon worden aangeboden ot gevraagd huur en ver huur, koop en verkoop I 0.50. Oit nummer bestaat uit twee bladen. Reorganisatie R.-K. Staatspartij. Dc leider der „St.-Michaël"-beweging kan tevreden zijn prof. Veraart heeft blijkens een gisteren gepubliceerd com muniqué van een Zaterdag te Utrecht ge houden landelijke bije?nkoms» van de „St -Michaër'-clubs z'n mannen bij el kaar weten te houden en zichzelf, door flink laveeren, weten te redden uit den onder zijn vrienden tegen hem opgestoken storm Wordt de voorgestelde reorganisatie der R.-K. Staatspartij aangenomen, dan zal voortaan een van de kiesvereni gingen onafhankelijk bestaan van studie clubs als die van „St.-Michaël" niet meer mogelijk zijn. Op de bovenbedoelde ver gadering van do „St.-MichaëT'-clubs is echter besloten, enkele belangt ijke artike len uit hef reorganisatie-ontwerp, juist die welke de vorming en het bestaan van studieclubs betreffen, aan te houden, totdat ook de herziening van het Kicsre- gement (voor do verkiezing van Tweede Kamer-candidaten) zal zijn behandeld. Van het resultaat dier behandeling wil 'men het blijkbaar laten afhangen, of men zich met do reorganisatie der partij, zooals nu voorgesteld, al dan niet zal vereengen. Wij begrijpen deze houding niet goed. De reorganisatie en het Kiesreglement moet men ieder op zichzelf beschouwen en beoordeelen. Men maakt eerst do organi satie van de R.-K. Staatspartij zoo goed mogelijk, om later te trachten, een aan alle redelijke wenschen bevredigend Kiesreglement to krijgen. Nu is aan do orde de organisatie van de R.-K. Staatspartij. Over het desbetreffende rapport schijnt men ten slotto in „St.-Michaël" nog al tevreden to zijn. Er worden drie wijzigingen voorgesteld. Ten eerste de Bondsvergadering te doen vervallen, zoodat alleen de Partij raad overblijft. Het ei van Columbus! Er is al heel wat geschrijf en gewrijf geweest over de verb.aiding tusschen Bondsverga dering en Partijraad. De Bondsvergade ring (bestaande uit afgevaardigden van do Kieskringen) behandelt de huishoude lijke aangelegenheden; de Partijraad (be staande uit afgevaardigden van de Kies kringen èn een aantal leden met advisee- rende stem) beslist over belangrijke poli- tieko zaken; in do -Partijraad kunnen op een Bondsvergadering genomen besluiten worden gewijzigd of vernietigd. Dat laat ste is velen een steen des aanstoots. Welnu, de .,St.-Michaël"-clubs opperen bet denkbeeld, om de Bondsvergadering maar geheel en al af to schaffen en al leen den Partijraad te behouden, 't Is een oplossing, die heel eenvoudig is en...... o.i. ook te aanvaarden. De huishoudelijke aangelegenheden kunnen dan ook worden „bewaard" voor een Partijraad of daarover moet dan maar bestuur of dagelijkscli be stuur zeggepschap bebben. Vervolgens wordt voorgesteld, dat naast de indirecte vertegenwoordi ging van de vier sociale standsorganisa ties (door middel van dón Hoogen Raad van Arbeid) ook een directe verte genwoordiging van die organisaties in den Partijraad zal zitting nemen. Opval lend is het, dat niet gesproken wordt, of dio vertegenwoordiging moet zijn voor ieder der standsorganisaties even groot of in verhouding tot het aantal aangesloten leden. Lijkt ons niet gewaagd, to ver onderstellen, dat men het hierover ter vergadering niet eens was. Zooals men weet, is dit een voorstel, dat ook reeds van vele andere zijden is gedaan. Op de derde plaats stellen de ..St.-Mi- chaël"-clubs een wijziging voor betreffen de het artikel (27), dat over studieclubs handelt, welko wijziging o.i. wel zonder bezwaar zal kunnen worden overgeno men. Ten slotte lezen we in het communiqué: Evenredig en direct kiesrecht voor den Partijraad achtte ifien na rijp be raad practisch niet wel uitvoerbaar. W 1 meende men te moeten voorstel len dat de Reglementen der Rijkskies- kringorganisaties waarborgen moo- teu bevatten dat een veelzijdige sa menstelling van het stemgerechtigd deel van den Partijraad verzekerd is. pit is heel zwakjes gezegd. Mén heeft blijkbaar den krachtig geproclaiiieerden eiscb van „evenredige vertegenwoordi ging" al heel wat ingebonden! Alleen wil ioen „waarborgen" voor een „veel zijdige samenstelling van het stemgerech tigd deel van den Partijraad". Maar: hoe - over dit moeilijk vraagstuk wordt in not communiqué gezwegen. Alles te zamen genomen: De „St.-Mi- £haël"-vergadering te Utrecht stond neelemaal niet robollislisch tegenover het teorganisa t ic-ra p.por 11 V „Godsdienstige" beschouwingen. Ook in liberalo kranten worden Gods dienstige beschouwingen geschreven. Godsdienstige beschouwingen, d.w.z. niet beschouwingen louter over Godsdienst, maar beschouwingen, welke bedoelen den lezer op to wekken Godsdienstig to zijn, welke den Godsdienst als redelijk en goed, als wenschelijk en nuttig voorhouden. Maarwat voor 'n Godsdieust! Droevig typeerend de, verstandelijk-on- gecontrolccrde, zich vrij uitlevende ge moedsstemming van een „Godsdienstigen" schrijver, iu een liberale courant is het volgend knipsel uit een artikel in „Het Vaderland" van J. J. M., die daarin elke week zijn „preek"houdt: En of men nu, met prof. Cannegie- ter, het geloof zo,o treffend karakte riseert als een wachten op God, een openstaan voor de indaling van den Allerhoogste, of dat men met Otto en Heiier spreekt van het numineuze, het Ontzaglijke en Verhevene, met Prof. do Graaf van het Onuitputte lijke Verband, met de Zwitsers van het schrikkelijk mysterie, er moet in den mensch het besef zijn van een le venden werkelijkcn achtergrond. Een achtergrond, een volheid, een wezenlijke Kracht, die zich openbaart. Die zich openbaart als Liefde, gelijk Henriëttc Roland Holst doet in haar Verzonken Grenzen; gelijk ook de brief van Johannes doel; als wor dende God, gelijk het evolutionistisch pantheïsme wil: als Christus, hetzij idee of historische figuur, gelijk ten- laatste in liet Christendom levensbe hoefte wordt geacht. Ook onder Vrij zinnigen. Wat 'n allcrgaartjo van geloovon en niet-gelooven, van Christelijkheid en God loochening wordt hier dooreen gemengd en aangeprezen als bestaande uit alle gelijk waardige bestanddeelen! Nota bene: het Geloof in een Brief van den H. Joannes uit de H. Schrift wordt gelijk gesteld met liet „geloof" in een boek van Henriëetto Roland Holst! (Welke schrijfster ongetwijfeld onzen lezers meer bekend is geworden dan voorheen door do voortreffelijke artikelen van den heer Swierstra in ons Zaterdagsch nummer). Wij eileeren dat geschrijf nu 'ns, om te laten zien, in hél licht, waartoe de gees ten geraken, die, voelend in zich „1 e- vensbehoefte" aan God en Gods dienst, aan dien drang willen voldoen, maarbuiten do Kerk, buiten den éénen waren Godsdonst. Och neen, wij trekken, als wij dat droe ve schouwspel zien, het gordijn van het levenstooneel niet achter ons toe, om dan heen te gaan, tevreden over onszelf; verre van dat. Dc onverdiend-begenadigde bezitters der Waarheid hebben een roe ping! Dat besef moge in ons verleven digd worden 1 De algemeene verkeerstoestand verbetert. Geruchten omtrent bemiddelingspogingen. DE STAND VAN HET CONFLICT. Weinig verandering in den toestand. Men slaat zich er door heen. Er is geen verandering in den stakings- toestand gekomen in eenig deel van Enge land. De maatregelen voor de distributie van melk, voedsel en petroleum werkten foeter dan op ccnig anderen stakingsdag en alles wijst er op, dat de distributie steeds beter zal worden. In vele wijken gaat het laden en vervoeren van goederen bijna als in normale omstandigheden. Vooral in de Londenschc dokken en in die van andere belangrijke havens is de situa tie verbeterend. Dc voorziening van licht en kracht gaat op bevredigende wijze voort, terwiil ook do spoorwegdiensten oen aanzienlijke ver betering ondergaan. Rij de spoorwegmaat schappijen is een vijfde van den gewonen staf aan den arbeid, terwiil men over ruimschoots voldoende vrijwilligers be schikt. Er hebben dan ook gisteren meer dan 4000 treinen gcloopen. Dc regecring heeft, thans een uitgebreid vervangingssysteem voltooid, dat de essen- tieele diensten, die van de spoorwegen, de krachtlovering, het vervoer on van do voedselvoorziening in stand kan houden. De bijeenkomsten der stakers ziin zon der incidenten vorloopen en de toestand te Londen en in dc provincies is over liet al gemeen rustig. Waar eeniec onstoories plaats liaddon, heeft de politie deze met sucees kunnen onderdrukken. Hoewel in verschillende bedriiven vele arbeiders do ifrorkzaamhcdon hervatten, ziin er geen aanwijzingen voor een aleo- meeno beweging in dit onzicht. De berich ten uit verschillende deelen van het land toonen echter aan, dat er teekenen zijn van een stiigende ongerustheid onder som mige arbeiderskringen aangaande het voortduren van liet geschil. In hoofdzaak schijnen de berichten uit het land er op te wijzen, dat er een al gemeen verlangen is, om de kwestie op nieuw te gaan bezien en wel op een zui ver induslrieele basis. Gedurende hot week-end hebben 94 goe derentreinen melk, groenten, visch, vee, vlcesch en verdere koonwaren aangevoerd. De dienst van do London Midland en Scottish Railway is thans zoo uitgebreid, dat gisteren ongeveer duizend passneiers- treinen hebben goloopen, welk aantal be den nog stiigen zal. Op de voornaamste traiecten rijden thans zooveel passagiers- treinen, dat aan dc behoeften kan worden voldaan. Er is zelfs een surplus aan torii- nisch personeel voor de tegenwoordige be hoefte, hetgeen de maatschappij in do trc- legonheid stelt, haar aandacht ook te rich ten op het. goederenverkeer, zoodra de toe stand dit toelaat. Spoorweg-ongelukken; Drie personen gedood. Er heeft te Edinburg een ernstig spoor wegongeluk plaats gehad. Een trein liep op een aantal -goederenwagens. Drio perso nen ziin om het leven gekomen. Bij Newcastle is een trein gederailleerd, waardoor een reiziger verwondingen be kwam. De scheepvaart. In de haven van Liverpool. Gedurende het week-end ziin 36 schepen de haven van Liverpool biimcngeloopen en uitgevaren. Gister werden in Liverpool en Birkenhead 30 schepen gelost en gela-- deu. Draadloos wordt hieraan toegevoegd, dat de passagiers, die in Livorpool en an dere havens aankomen, zonder vertraging naar de plaatsen hunner bestemming wor den vervoerd, tenzij zij naar ver "afgele gen plaatsen moeten. Nog 106.232 spoorwea-emplovés aan het werk. JJit do gegevens der vier groote Brit- sche spoorwegmaatschappijen bliikt, dat in totaal 106.932 spoorwegarbeiders en -einnloyés aan het werk zijn gebleven of in de laatste dagen weer aan den arbeid zijn gegaan. Scheiden de spoorweglieden zich af? De Londensche correspondent van het „Fbld." seint: Een lid vnn. het kabinet, dat ziin naam uiet. genoemd wcnsriit te zien, deelt mij roede een semi-offieicelo mededoeling to hebben ontvangen volgens wel'-o de spoor- wccrliedcn bet werk aan het einde der week zullen hervatten. Symen HefaaM De regeering zal Woensdag in het La gerhuis do voorstellen in besnreking ne men, welke strekken tot bestriiding der onkosten, voortvloeiende nit. do regeorings- roaatregelèn tegen de staking. Verhooging van do directe belasrimren en van de bierbelast ine zullen tot dekking hiervan worden geadviseerd. KOMT HET EINDE IN 'T ZICHT? Bemiddeling van sir Herbert Samuel. H ij handelt op eigen verantwoordelijkheid. De politieke medewerker van de „Daily Mail" meldt heden: Het is niet te voorbarig te melden, dat in do kringen der arbeiders het sterk be sef bestaat, dat do intrekking van bot pa rool tot do algemeeno werkstaking voor bet. einde dezer week zal geschieden. Sir Herbert Samuel, voorzitter van de bekondo kolencommissie, is in contact ge veest met de parti:cn in bet mijngeschil en heeft hun op niet-officieele wijze ge adviseerd met betrekking tot do stapren, die gedaan zouden moeten voorden om het probleem op to lossen. De medewerker van de „Daily Mail" voegt hieraan toe. dat hij ervan op de hcogte is, dat sir Herbert Samuel gehan deld heeft op" eigen verantwoordelijkheid en geenszins op gezag van do regeering. Do stop door hem gedaan is echter belang rijk in verband mot dc verschillende in terpretaties, die gegeven zijn aan zekcro punten van het rapport der kolencommis sie door de mijneigenaren en mijnwer kers. De meening van de Manchester Guardian. In een artikel van de „Manchester Guardian" die in enkelo blaadjes, met do cyclostyle gedrukt on in een onbetceken- den oplaag, is verschenen, wordt o.a. ge zegd: „De staat kan niet onderhandelen over 'n macht, die boven haar zou willen staan. Maar zij begaat een ernstige fout, als zij niet voortduroiul vrede blijft zoeken. Hier door toont zij niet alleen grooten moed, maar doet ook haar plicht. Laten wij cr- kennon, wat Baldwin met zooveel woorden heeft toegegeven, dat de catastrofe hot ge volg is van een heilloos misvorstaud. Hot kabinet beweert, dat do algemeeno slaking reeds begonnen was, toen do onderhande lingen afgebroken werden door het volko men incidentecle staken bij do „Dnilv Mail", waarvoor het T.U.C. in geenen deele verantwoordelijk is. Dit geval is een govolg van onwotend- heid en van paniekstemming on dient als zoodanig te worden erkend. Men moet er zich rekenschap van geven, dat do oisch „opheffing van do algomeono staking, voor dat de onderhandelingen hervlit kunnen worden", beteekent: strijd tot hot bittere einde. Wraarom kan niet worden bceonnen op het punt, waar de onderhandelingen zijn afgebroken? Als het niet mogcliik is, dat officieel to doen, waarom dan niet in formeel? Waarom kan mon don konigg niet verzoeken de zaak in handen to nemen en alle partijen bijeen te. brengen in een conferentie. Waanzin is het de krachion, die zijn los gelaten, te laten voortwoeden, hetgeen tot vernietiging zou leiden." De staking als sport. Een typoerende wedstrijd. De Engelschinan bli'ft een wonderlijk en bewonderenswaardig mensch, ook in sta- kmgstijd. Wat er ook in die enrol iovoflc dagen moge gebeuren, zijn „sporting spi rit" verlaat hein nimmer. Hij beschouwt deze crisis bijna als een wedstrijd, waarbij regcering en mijneige naars, mijnwerkers en vakvereeni vin eren dc deelnemende partijen zijn, "terwijl Va der Tijd als scheidsrechter fungeert. Fn terwijl de strijd plaats heeft, is do politie op haar post. om dc elementen te bedwin gen, die zich supporters der arbeidersbe weging wanen, dit door bruut geweld trachten aan te toonen, doch die in wer kelijkheid niols dan nadoel aan die bewe ging toebrengen. Ge wilt. liet bewi.is van liet bestaan van deze „sporting spirit"? Welaan, to Ply mouth had dezer dagen een voetbal wed strijd plaats tusschen politie en stakers, waarbij een vrijwillige „constable" als scheidsrechter fungeerde BUITENLAND Volkenbond Om den Volkenbondsraad. Een. arbeidsprogram van Robert CeciL De commissie, belast met de beslifilee- ring der met de reorganisatie van den Volkenbondsraad verband houdende kwes ties, is gistermorgen om elf uur to Ge neve bijeengekomen. In de openbare zitting, voerde do En- gelscho gedelegeerde, lord Robert Gccil hét woord, die eon uitvoerig arbcidspro- gTam aan de commissie voorlegde. Dit arbeidsprogram omvat de navolgendo punten: Do duur der mandaten van do niet-por- manento Raadsleden, één, twee of drio jaar en de vraag bctreffenrlo hun onmid dellijke herkiesbaarheid, dan wel invoe ring van een periode, gedurende welke do aftredende Raadsleden niet horkiesbaar zijn. Algeheele hernieuwing van het man daat der niet-permanento Raadsleden in eens, dan wel een geleidelijke hernieu wing, waarbij elk jaar slechts do helft of een derde der niet-permanente Raadsle den bij gewone meerderheid, of volgons een soort evenredige vertegenwoordiging gekozen worden. Hierdoor zou do moge lijkheid geschapen worden, rekening lo houden met de aardrijkskundige indeeling der aarde, met het verschil in beschavings peil enz. Ten slotto invoering van oen soprt gekwalificeerde meerderheid. De kwestie der herkiesbaarheid. in \>-r- band met de vraag of deze afhankelijk moet worden gemaakt van een gekwalifi ceerde meerderheid. Het aantal der niet-permanento Raads leden Ten aanzien, der permanente Raadsze- tels verklaarde Cecil niets to zeggen te hebben. Het is do wensch der Engelsclie regeering, dat dc commissie geen lo radi cale veranderingen zal aanbrengen en dal een definitieve oplossing der bestaande moeilijkheden zal worden verkregen. Met groote energie kwam vervolgen» de ltaliaansche gedelegeerde Scialoja op voor handhaving van liet beginsel van eenstemmigheid bij Het nemen van beslui ten door den Volkenbondsraad. liet lid van den Zwil-a r -,< hen Bonds raad, Motta, vatte ten slotte bet resultaat der besprekingen samen en constateerde, dat reeds thans overeenstemming is ver kregen op een tweetal niet onbelaogrijko punten: le. Dat een vermeerdering van 't aantal HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND De algemeene staking 'in Engeland is nog steeds onveranderd. P.lcn meent te kun nen beweren, dat de staking deze weck nog zal afloopen. De vlaggenkwestie in DtdRchland dreig! tot eenministercrisis te leiden. BINNENLAND Minister Lambo.y's p'annep ten opzichte der Marine-reorganisatie (Islo blad). De uitvoer van vee uit België naar Ne derland beperkt (L. on T,, Lsto blad). Onze Geïllustreerde Pagina Do photo-pagma geeft om: Kiek 9 raar aanleiding van do staking in En - land Een Marine-watervliegtuig op „Do Mok". permanento on niet-permanonto raad.sze. tel* gooit wijziging in liet Volkonbomls- statuut noodzakelijk niaakl; en 2e. dat alle sprekers van lieden zich eenstemmig voor'do voorloopigo handha ving der eenstemmigheid ton aanzien Van het nemen van raadsbesluiten hebben uit gesproken. Ouitschland. De vlaggenkwestie. Do brief v a n d e 11 p r 0 s i (l 0 111. Het schrijven, dut president Hinden burg, naar gemeld, in verbaud met u vlaggenkwestie a.111 rijkskanselier Luther heeft gericht, luidt als volgt: De tweede verordening over do Duitselio vlag d.d. 5 Mei 1920 heeft bij liet pub 1 k veel misverstand in liet leven geroepen. l)e buitcniandsclie en dc eeonouuseh-poii- tieko gebeurtenissen van den laat ten tij I, .welko voor Duit ach land den wee. h-hlnn gebaand, zich opnieuw te doen geldon <a zich weder in de wereldhuishouding 10 doen opnemen, verdachten do krachligu medewerking der Duitschers in het bui tenland en vcrcisyliten voorts, dat bij openbare gelegenheden allo Duitse!.it.\ m het buitenland mot oprechte gevoelens uiting geven aan hun Duitsch-zijn. Iiieraan stond tot (dusverre in het bui tenland onder zeer moeilijke begeleidende omstandigheden de onzalige vluggen- strijd in den weg. Aan dezen wantoestand zul thans een eindo worden gemaakt en ik bon er vu 11 overtuigd, dat dit doel door de nieuwo verordening zal worden bereikt. Niols is asooal ik 11 reeds herhaalde lijk heb betuigd verder van mij verwij derd dan dat ik de bij dc Grondwet va !- gelegde nationale kleuren zou willen af schaffen. Integendeel, ik bon als steeds voslbesloton, mij op dc basi der Grond wet to plaatsen. Il<daas echter js bij 0 discussies een even noodlottig, als ge vaarlijke strijd om dc vlag ontstaat!. liet Ls mijn innige vreosch, langs con- stitutioneelen weg een verzoenenden uit weg te vinden, iu overeenstemming m -t dc wenschen van het Duitseho volk en- b-- vens rekening te houden met de ontwik keling en "de gc-cliiedeni 1 van bet Duit- ache rijk. Ik verzook u rijkskanselier, 11 de instanties als gein ter esse] derhalve, mijnheer do Zoowel met de wel-.pw ca mel de iu Duitsehland ercenigiugou iu verbm- dil doel to berei ding tc stellen, ten ken Moge bel tijdstip wiet verre meer zijn, waarop hét Duiddie volk zich vreedzaam zal scharen om een en hetzelfde symbool van het staatswezen. Tot zoover de presidontieole brief. Ondanks deze verzoening gezinde hun ding van den president blijven evenwel do democraten en een deel van het centrum tegen do nieuwe vlaggen verordening n; i- teeren. Wel is waar twijfelt men niet aan do oprechtheid van Hindenburg'* bedoeli 1- gen, maar men richt tot Luther het ern stige verwijt, dat hij opnieuw den per snon van den president op don voorgrond heeft gebracht en men eiseht daarom hut hoofd van den rijkskanselier. Het rijkskah'met heeft gistoriuunidd.'g een zitting gehouden, waarin men zi« h uitvoerig met de politieke situatie beeft bezig gehouden. l)o leden van Het kabinet heb!jen daarbij als hun meening tu kenn n gegeten, dat bij een eventueel© aanne ming der sociaal-democratische motie n wantrouwen uitsluitend bet aftreden n het gohoclo kabinet in aanmerking k u kmuen en niet -Mits bel ontslag van dm rijkskanselier. Men i van mooning, dat. wanneer bat kabinet z'ri m l dag zou indienen, pre i- dent Hindenburg Luther opnieuw met lo kabinetsformatie zou belasten 011 dat h *t bestaande kabinet met uitzondering vatt do democrat! ;che ministers weor zal op treden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1