De Britsche stakingstoestand onveranderd. 17e Jaargang. MAANDAG 10 MEI 1926 No. 5246 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwurtaaL Franco per post I 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad Ib voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling Afzonderlijke Dammers 5 ct. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eUon dag uitgezoadsrd Zon- en Feesidayen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II Dit nummer bestaat uit twee bladen. V Cultuur. Eonigen tijd geleden hebben wij in een reeks beschouwingen gewezen op He be- teokenis van de cultuur, de beschaving. Wij wezen- er op, dat alle uiterlijkheden -in de cultuur, zooals b.v. beschaafde om gangsmanieren, relatieve, betrekkelijke waarde hebben, n.l. slechts inzooverre van waarde zijn,' als zij samengaan met, uit drukking zijn van een geestelijk goed. Maar als zoodanig zijn zo dan ook zeer to respecteeren. Toch moet men daarbij niet vergeten, dat dalzelfde geestelijk goed in do menschen bestaan kan, ook als men het niet aan de uiterlijkheden zou bemer ken. Dat is even waar als het omgekeerde. Deze opvatting van cultuur vonden wij dezer dagen waar getypeerd in de „N. Tilh. Crt.": „Het is heel aardig als men weet tot hoe laai in den namiddag men in een jaquet mag verschijnen en welke das en boord hij een smoking hooren; hoe men een per zik met vork en mesje behandelt en iemand een brandende lucifer presenteert. Men behoeft niet eens- te zeggen, dat in deze dingen de cultuur niet medespreekt, want op liet punt van vormen en beleefdheid zijn do diepste ondergronden meestal ook deugd en christelijkheid, respect voor auderen, zelfbeheersching, enzoovoort. Maar iemand, die met vollen mond in zijn perzik bijt, zoo dat hem liet sap om de kin druipt, kan meer cultuur bezitten dan deze of gene schooue, die bang is zich met het volk te encanailleeren en die het donzig schilletje geheel volgens do ge woonten in Astoriahotel van de vrucht weet te pellen. Zoo beschouwd, heeft do Tulburgscho wever, die 's morgens, als hij naar zijn werk gaat en een schildersmaat, die zijn leer tegen 't gevel zet om do dagtaak te beginnen, een hartelijk „Fraans, ge zèt al vruug aon de gaank" toeroept, meer cul tuur, dan de Amsterdamsche beursmijn- heer, die met stalen gezicht de heelc we reld voorbijloopt als hij op do beurs gaat gokken, en die, als bij niet oppast, over zijn eigen hoogmoed den hals breekt, en door zijn hebzucht zijn fortuin". Ziet, daar is do cultuur juist aangege ven, do juiste verhouding tusschen uiter lijk en innerlijk geschetst. Wij, Katholieken, mogen de uiterlijk heden der cultuur zeker niet versmaden. Maar wij mogen er ook geen al te groote waarde aan hechten. Wij moeten het uiterlijke waardeeren omdat en inzooverre zijn diepste onder gronden iets goeds zijn. Maar van den anderen kant bij gemis a^n liet uiterlijke ander n niet zoo onmiddellijk veroordee- len, als zouden zij ook het goede, waarvan dat uiterlijke de vormen zijn, missen, Men begint uit te rekenen, wat deze staking het land kost. De besluiten van Ostende. DE STAND VAN HET CONFLICT. Hoe lang duurt het nog? Gocn tee kenen van toenadering. Dc toestand van het uitgebroken conflict tnsscnen de regeoring on de arbeidorsvak- vereenigingen is nog steeds onveranderd en er taat zich op het oogenblik over den luogclijken afloop van den strijd of over den duur niets hoegenaamd voorspellen. Voor de staking werkelijk werd afge kondigd, geloofden maar zeer weinigen, dat tot dezen uitersten stop zou moeten worden overgegaan. Toen dit toch ge schiedde,meende men algemeen, dat deze slechte enkele dagen zou duren*en dat, on der den druk der omstandigheden en met liet oog op de onberekenbare schade voor liet land, verzoening zou worden bereikt op voor beide partiien zoo niet tevreden stellende, dan toch aannemelijke voor waarden. Thans duurt do striid reeds een week en beide partijen zijn geen stap ver der op den weg, die naar don vrede leidt. Do regeering schijnt cn dat is hot al- gemeen gevoelen volkomen de meöhirfg te ziin toegedaan: Nu moet het maar eens worden uitgevochten.. Er is zelfvertrouwen in de regecrings- uitlatingen, zelfvertrouwen, dat overigens zeker niet geheel misplaatst tan worden genoemd,' waar Ijet gevoed wordt door de fciton. Want deze feiten sprekon ccn duidelijke taal. Do grooto massa van hot volk, die te lijden heeft van het conflict en er niets bij lieeft te winnen, doch er alleen bij kan verliezen, staat vertrouwend achter de re geering. De groote massa geeft echter evenmin bli'k van vijandige gezindheid tegenover dc 8takenden. Zij draagt de transportonge makken, die trouwens verminderd zijn, met opgewektheid en geeft blijk, de koel bloedigheid cn den zin voor humor te be zitten, waarvoor do Brit nu eenmaal be kend staat. Een voorstel van den aartsbisschop van Canterbury Do aartsbisschop van Canterbury heeft nil naam van de leiders der kerken een beroep gedaan op alle partijen om oen hervatting van de onderhandelingen te aanvaarden op do basis van het status quo van Vrijdag 30 April, hetgeen behelst do golijktijdigo opheffing van de algemee- 11e staking, do tijdelijke hernieuwing van do regeeringssubsidie aan de mijnindustrie en intrekking door de eigenaars van do nieuwe loonschaal. De „noodtoestand" in Ierland. Do regeering vjyi Ulster heeft een pro clamatie uitgevaardigd, waarbij de nood toestand in Noord-Ierland wordt afgekon digd. WAT KOST DE STAKING? Wet levensonderhoud wordt reeds duurder. De gevolgen voor den belastingbetaler. Men begint thans meer en meer nit to rekenen, hoeveel deze staking het land Fel kost. Van do 4y ciilliocn staker» hebben reeds 4 millioen een beroep op dc vereeni- gingskasscn gedaan. De eerste stakings- week zal dus ongeveer 4 millioen pond kosten. Zonder hulp van het buitenland verzekert then, dab de vakvorcenigingbn in staat zijn de slaking nog gedurende vier weken to financieren. Gedurende de eerste acht dagen van dc staking is in liet geheel geen steun ontvan gen. Sommigen beweren, dat de Sovjet-regee ring 9 millioen pond in de vereenigingskas zal storten, welko hulp een verlenging van do staking met twee weken zou mogelijk maken, ten minste als de staking niet nog uitgebreid wordt, met welke mogelijkheid rekening gehouden moet worden. Dezo tweede aanval zou mot de staking van de arbeiders in de eleetrieiteits- en gasbe drijven, van die in do voedsel brandies cn van de matrozen beginnen. Do redering beeft dezo mogelijkheid voorzien. Zij zou ■dan in do noodzakelijkheid verkeeren, het land ccn strenger regime op to leggen dan gedurende den oorlog. Dit zou dan 'n hef tige en wellicht bloedige strijd worden, die do opheffing van de ondersteuning aan do J.°00.000 werkloozen ten gevolge zou heb ben. Terwijl de staking aan de stakers 4 mil lioen pond per week kost, legt zij volgens het F,nop]sohe weekblad de „Statist", on het land een last van ongeveer 140 mil- licen pond per maand, n.l. do staking zelf 70 millioen, de invoer' van levensmiddelen 40 millioen en de vermindering van den uitvoer 30 millioen. De inkomsten van do Eneolseho wisselportofeuillc kunnen op 20 millioen geschat worden en dc goudreserve van do Bank of England op 150 millioen pond. Volgens dit blad is het eremiet van 300 millioen dollar, dat de regeering zich te New York verzekert heeft voor de ver dediging van het pond, nog ongebruikt. Een maand staking zou Engeland nog - altijd minder kosten dan een maand oor log. Een langdurige staking, zoo zegt men, zal geen finaneieele catastrofo veroorza ken, maar de kosten van het levensonder houd zouden stijgen. Ondanks de officieelo maatregelen bestaat er reeds een tendenz in dio richting. Voor het geval van een langdurige en inderdaad nlgemeonc staking overweegt men een verbod van gouduitvocr en andere overigens nog zeer in liet verschiet ligeen- do mogeliit'heden, zooals een moratorium en een verhooging van het bank-disconto. Voor dc EngelseHh belastingbetalers zal do praclische consequentie van deze sta king, naar gelang van haar duur. ccn min pf meer flinke verliooging der directe en indirecte belastingen ziin. Dat wil dus zeggen, dat de door dc Trades Unions be volen staking niet populair is. Weer ongeregeldheden te Glasgow. Meer dan 200 arrestaties. Te Glasgow is liét Zaterdag weer tot on geregeldheden gekomen. Verscheidene win kels werden geplunderd en de botsingen tusschen stakers en politic werden in liet Oostelijk deel der stad zoo talrijk, dat een extra politiemacht daarheen moest volden gezonden. Door de menigte werd van potten, pannen, ijzeren staren en liou- weelen gebruik gemaakt. Niettemin werd geen enkele politiebeambte' gewond. Meer dan 60 personen werden gearresteerd. In den avond verwachtte men een her haling der onlusten, zoodat de politie in het. Oostelijk deel der stad eon scherpe be waking instelde. Do rust verd hier even wel niet meer verstoord, doch in het Zui den cn Westen der stad weid bet- woeliger. Dc ruiten van eenigc inke!» moesten het ontgelden, waarna dc éta! ges geplunderd werden. Opnieuw werden 72, personen ge arresteerd, waardoor het totaal sinds Donderdagavond de 200 lepft overschre den. Steun van het buitenland. Ruslands steun g weiger d. Hot orgaan van de stakers, de „British Worker" deelt mede, dat de chéque, die do Trade Unions van de Russische arbeiders ontvangen hebben, is teruggezonden, daar do stakers hun actie niet. is (Userediet wil len brenecn, door geld van Moskou aan te nemen. Staking in de Russische havens Het Tel. Ag. der Sovjet-Time meldt: De solidarifeitsstaking der Russische zeelie den en havenarbeiders in dc-Russische ha vens hooft zich uitgebreid tot alle havens in de Zwarte Zee en d« Zee van Azow. Ook de le Leringrad ligegnde Enorelschc steomschrnon, die tegenwoordig bijna de gehecle buitenlaodsche scheepvaart in de goviethavens behecrschen, zijn door deze staking cretroffen. Op het .oogenblik staken 8000 man. Dost e u n dor Franscha federatie van haven en dokarboiders. Do Fransehe Federatie van haven- en dokaibcVors publiceert een oproep <-m overal do uitvoerwerkzaamheden naar En- gpl«nd nror to legeon. Te Boulogne is dc staking bijna volle- die. T)c C' mnnenic dos phcrains de Fcr du Nord" lijdt dagelijks enorme verliezen. „M o r e e 1 e a n" d e C a n r d e c s c li e arbeiders. De Raad van den Avboid te Ottawa be sloot na een levendig debat, waarin de al gemeen© staking in Engeland werd gecri- isecrd, slechts over te gaan tot het ver- pioenen van „moreelen steun" aan do sta kers. Conferentie te Ostende. M ijnworkers- on t r a n s p o r t- arb eider s-intornationelcs b ij o e n. Zaterdagavond zijn to Ostende gedele geerden der mijnwerkers- en Iransport- n-beiders-internationnlos bbeengekomon. Er waren mijnwerkers-gedelegeerden uit België, Frankrijk, Duitschland, Snanje, Luxemburg, Cochoslovaki'-e, Engeland en Nederland. Polen cn Roemenië lieten zich verontschuldigen. Tn de transportaf- deeling '/clolcn slechts Frankrijk, Duitsch land, België, Engeland en Nederland. Voor Nederland waren aanwezig Oudc- gecst (T.V.V., Vnnderbilt (Mijnwerkers) cn Edo Fimmen (Transportarbeiders). Er werden dien avond eenigo v o o r-vor- gaderingen gehouden, waarin o.a. de En- gelscho gedelegeerde Frank Hodges ccn uiteenzetting van den toestand gaf, wnnr- uit bleek, dat op dit oogcnblu: geen ton steenknol in Engeland wordt ontscheept. In een vergadering der transportarbei ders-gedelegeerden hoeft, Fimmen bepleit, do staking ook tot het continent uit te breiden. Dit denkbeeld sehünt echter te zijn bestreden door Oiidegeest. Ook do Belgisch e vertegenwoordigers zouden min der geneigd ziin, daarin toe t«- stem non, terwijl ook Frank Hodges dit optreden niet noodig acht. Besluiten van Ostende. Gisterenmorgen vergaderden te Ostende de tranaportarbeidersinternafionalo en de mijnwerkersinternationale afzonderlijk, al- \orens gezamenlijk een -vergadering tc houden. De trmsporlinternalionalc besloot de resolutie te handhaven, volgens welke het kolenvervoer van het vasteland naar En geland wordt stopgezet. Zij onderzoekt de mogelijkheid om aan Engolsche schepen '•een bunkerkolen te leveren en levensmid delen transporten nanr Engeland te belet ten. Bovendien zal zij trachten, liet nv\ storen van matrozen aan boord van Engol- selie schepen togen te gaan. Pe-h 'treffende regelingen zullen in de verschillende lan den getroffen worden in volle overeenstem ming met het bestuur der vakbonden en de aangegoten vereenigïngen. die over een eventiieele uitvoering der regeling moet beslissen. Reed1- tevoren was opgemerkt, dat in Frankrijk enN e d e r 1 a n d het verwet* van lev nsmiddelen belemmerd wordt. Vol komen onstemmighoid Werd bereikt tus schen alle aan deze bespreking deelnemen de afgevaardigden. Men -fhtte echter speciale maatregelen noodig betreffende het transport van steenkool op den Rijn. Derhalve zullen N o- derlandsclio en Duitsche transport- gedelegeerden a. s. Woensdag te Duisburg bijeenkomen ont de kwestie van hot ver voer der Rocrkoleu tc onderzoeken. Het internationale ïnijuwerkerscomité nam met algemeene stemmen een resolutie aan, voorgesteld door Hodges, waarin wordt geconstateerd, dat overal maatrege len zijn genomen om de resolutie van Brus sel d.d. 10 April na te leven: dat met do hulp der traiisportarbeidersiuternationalc het gehecle kolenvervoer naar Engeland is stopgezet en overal een steunaetie is geor ganiseerd. De mijnwet kersinternatioiiale verklaarde zich bovendien opnieuw solidair en bereid om eventuoel in overeenstemming mot do stakers verdere maatregelen te nemen. Do internationale drukte de overtuiging 'uit, dat geen duurzame vrede in de kolenin- dustrie bereikt zal worden, wanneer er geen samenwerking ontstaat voor do Interna tionale controle op de industrie. De beide intei nntionales vereadeiklen vervolgens tc zanten onder voorzitterschap van Brown. Do bijeenkomst duurde twee uur. Aan do pers werd oen resolutie medege deeld, waarin de afgevaardigden der heide internationales volkomen eenheid van ge dachte en actie constatecren tusschen de transportarbeiders en mijnwerkers en de zen aansporen, de genomen besluiten ni\ te komen en zich solidair te blijven Jieloo- nen. In den loop Van de conferentie der mjjn- werkersafgevaardigden deelde de Nedor- l -ndsche gedelegeerde Van- dor Bilt mode, dat Nederland als kolenprodueeerend land slechts weinig beteekent, daar de totale jaarnroductie niet meer dan 7.5 millioen ton bedraflgt, waarvan 3 millioen ton wordt uit "o voord. Als uilvoerland is Nederland echter wel helaie'iijk, doch de hond van transport arbeiders treft alle maatregelen om den ril voer to beletten. Eerstdaags wordt le Botterdam een groote meeting gehouden om liet solidariteitsgevoel te versterken DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advorlenliën 30 cent per regel Vooi Ingezonden Mededeclmgen wordt bot •4 dubbele van het tarief berekend Kleine adveriantiön, van ten hoogste 30 woord n waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur i ver huur, koop en verkoop tü.50. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUjTEHB-AMD België. Geen levensmiddelen uit België naar Nederland? Stopzetting van den e x p o r t overwogen. De Brusselscbe commissie voor den ex port komt lieden bijeen om le overwegen, ef het niet noodzakelijk wordt den export van levensmiddelen naar N 0 (1 o r 1 a n d stop tc zetten, in verband met do stijging der kosten van levensonderhoud in Belgiü. De exporthandel aan de Hollandscho grens heeft den laatsten tijd grooten om vang aangenomen. Dagelijks passecren zeer veel Neder landse ho auto's do grens, om 's avonds volgeladen met levensmiddelen terug te koeren. Vrijdagnacht werden driehonderd stuks vee nabij Mollenbeerscli op Neder- landsnh gebied geslacht. Dit vee was af komstig uit België. Duitschland. Dc eigendommen der ex-vorsten. 20 of 2 7 Juni volksstemming. Do rijksrogeering overweegt het volks- referendum over de onteigening zonder schadeloosstelling van de vroegere vorste lijke eigendommen te doen plaats hebben of wel O]) Zondag 20 of op Zondag 27 Juni aanstaande. Een „eenheidsvlag" in Duitschland? President Hindenburg grijpt Naar wij vernemen, zal president Hin denburg een schrijven tot do rijksregering richten, waarin hij deze zal verzoeken, een grondwettige oplossing in de vlaggen- 1; west ie door de .samenstelling van een een heidsvlag voor te bereiden. Deze eenheidsvhg is gedacht als een vereeniging van de rijksvlag on de han- delsvlag. Over dezen uitweg uit den in verhand mot de nieuwe vla-reenverordo- ning ont tanen tno rl!ijken politiek» n toer stand schijnt in den boezem van bet kabi net overeenstemming bereikt te zijn. Frankrijk. ERNSTIGE BOTSINGEN TE PARIJS. Bij gelegenheid van het Jeanne d'Arcfcest. Honderden per De e w o n d. an het natie vicrin: Jeanne d'Arc tc Pa rij- i lijke incidenten gekennu Terwijl hpt andere j was, ter eere van de he tin te houden, waren d de regeoring verboden vereenigïngen en voornr Franete Parijs hadden sleten ondanks her regeeringSt hinemenstoeten te houden en delegaties bloemen en kran en mal feest van ?den door pijn- i de gewoonte bloemen stoe- dit jaar door patriottische lijk de „A be- erbod toch in talrijke BUITENLAND. De stakingstoestand in Engeland onver- anderd. De besluiten van de mijnwerkers- en transportarheidersinternaticnales tc Ostende. Ernstige mllcljes te Parijs bij gelegen heid van het Jeanne d'Arc-feest. De Amerikaansche luitenant Byrd heeft met zijn Fokkcrvliegtuig als eerste de Noordpool bereikt (Luchtvaart, 1st.- blad) 'BINNENLAND. Zaterdag vergaderden te Utrecht d» St. Michaëlchibs o.m. ter bespreking van het reorganisatie-rapport der R. K. Staats partij. (1ste blad). Te Rotterdam is een brutale inbraak ge pleegd. De dieven hebben f 6000 buit ge maakt (Gemengde Berichten, 2de blad). In Den Haag is een geheime distilleer derij ontdekt (Gemengde Berichten, Je ld.) Te Berlicuin is een autobus door een stoomtram gegrepen; 14 passagiers werden gewond, meerendeels licht (Cemeiud, Be richten, 2de blad). De Bond van Bloembclicnhaniiehiren over den zetel van Bloembollencultuur ^L. en T.. 2de blad). dragen naar dn rultonstondboolden van do natlouale heilige. De politie bad echtor zeer slrongo ord'-r* gekregen, om dat to beletten. Als roden werd opgegeven, dat dit feest oen nationaal feest was en daarom niet misbruikt dien de te worden als propaganda «lag van do „Action Francai/e". De politiemacht versterkt door de Garde Rénnblicnine le vo*t en te uaard. die zoo wel rondom het .standbeeld op do Place Si Dupe (in'als om dat o.p de Place dn Bivoli. samen.;,-trokken was, was huilen- gewoon talrijk. Do offieieeh* plechtigheid, welke des ochtends om il uur on «Ie Place Rivoli plants had, is zeer kalm vorloonen Na dat de Marseillaise geklonken had. logde dn minister van Oorlog, Painlové. een krans van witte rozen voor hot standbeeld, met een lint, waarop stond: „Arm Jeanne dvv heldin van het volk., patriottisme. IV ro- •■eerimr der Bepnldiek". De pmiisl vin Binnenlandsclio Zaken, Jean Pm-and, leg de daarop een (woeden I rans hij het mo nument. Op het lint d«a»v n n: „Aan Jeanne d'Arc, eerste boerin - n Frankrijk Jean Diirnnd" T n slotte d fi leerden de troenon voor bot .-tandheel Deze officieelo plechtigheid verKen on der geringe belangstelling. Daarna kwa men «le delegatie.;, die bloemen en l.rin -n brnehten. I)e gewoonte is, dof eerst nam* |u*t f.iuit beeld van de Place St. An-iistin ire»aan wordt, waar in do kerk St. A"ii.iin de l-a- dilioneelc mis ter eere van Jennno dM»c 'i'Celebreerd wordt, en vervoh'ens ii».t* do Place de Rivoli. Dank zij de sterke politie macht, die in de ruime toegair'swe^en, die naar de Place St. Aneustin lêid'-n en on dat plein zi-lf, gemakkeliik onmidd'"i«k i«lke orteenhooniu" van men clien kan ver- snreiden, verlien daar alles in rust en orde. Behalve delegaties zag men ook vele vrou wen bloemen brengen, zoodat het stand beeld spoedig onder de kransen en blue- men bedolven was. Op de Place de Rivoli, waarheen de toe gangswegen nauwer zijn, terwijl de tuien van de Tuilerieën een groote opconhooniug van mnnifo.stnuten mogelijk maken, zün in do hto morgenuren ernstige incidenten voorgevallen, «li,- zich eigenlijk onafgebro- kon Voortgezet liebl>en van linlfolf tot hij twaalven. nel begon, (oen een lid van oen «etio der Jeunesses Pafriotog het lint van «hm krans van den minister van Binnenland- -clie Zaken afrukte onder bet roep,-n van iuide vorwenseliin"en (een ilien mini-ter.. Maar het werd werkelijk dreigend, toen de politic-barrière van do Avenue Paul Déroulède door de Canudols du Roi «Inor- broken werd en een duizendtal mnipf- lan- ten tot Imt Standbeeld wist dom* Ie drim- M. Gedurende tien minuten werd toen ou do Place de Bivoli onder liet standbeeld van Jean 110 «IAre een ware veldslag geleverd. De Marde Rópublieaine te pnnrd voordo charges uit. In allerijl kwamen vergier* i 'reen van «le politie aan.-uellen. Nadat liet plein /-'f schoongeveegd was, werden de vechtpartren tusschen de pol-lio en de Gamelots du Hoi in <le om v*'ng voort] os it De tie van de A< tiog Pr ff Oaiso hieven daarbij het gezang van dc Ga melots du Roi aan. en jouwden den minis ter van Minnen'.indsche Zaken uit Om half twaalf ver 'heen «Ie profeet van politie op liet tooncel van den strijd Dit zeidc hij. in het aholncen niet de ma nier om een n tl ionaal fee-t te vieren. Toen T/éon D unlet cn Charh Maurras» voorafgegaan door een geestdriftig go* ld vei h men, liet de politie bun vrije

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1