DONDERDAG 22 APRIL 1926 17e Jaargang. No. 5231 'e (Soti/tcmt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per po9t I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'e ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen i. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advortentlSn 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet 2 dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine adverlentlën. van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, bunr 0d ver. huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. BOiTEWLflND Volkenbond De Ontwapeningsconferentie op 17 Mei te Genève. Chamberlain ziet geen heil in uitstel of plaatsverandering. Naar aanleiding van een vraag, die gis teren in het Lagerhuis werd gesteld, ver klaarde de Britsche minister van Buiten- landsche Zaken, Chamberlain, dat de En- gelsche regeering geen enkel voorstel heeft ontvangen betreffende uitstel van do voor bereidende ontwapeningsconferentie, waar- ra n de opening is vastgesteld op 17 Mei a.s. in Genève. Chamberlain verklaarde verder niet be reid te zijn, een buiten Zwitserland gele gen plaats voor te stellen, om daardoor de mogelijkheid van een uitstel der conferen tie lo voorkomen. Chamberlain was zeer beslist in zijn uitspraak, dat de conferên- tio op den bepaalden datum zal beginnen en even beslist in de verwerping van alle voorstellen, om ter wille van de Sovjet- regeering een andere plats van samen komst voor te stellen. Duitschland. De Duitsch-Russische besprakingen. Engoland's moreel gezag. Do diplomatieke medewerker van de „Daily Tel." wijdt opnieuw een uitvoerige beschouwing aan de beteekenis van het Duitsch-Russische verdrag. Hij wijst op het gevaar voor toekomsti ge vorwikkelingen, die uit het verdrag kun nen voortvloeien. Echter is men in Engel- schc politieke kringen niet geneigd een druk op Berlijn uit te oefenen. Eerst in dien het verdrag is gepubliceerd, zal do mogelijkheid tot het maken van diploma tieke opmerkingen gegeven worden en wel in den tijd tusschon de onderteekening en de ratificatie van het verdrag. Engeland's moreele positie en invloed zijn van voldoende beteekenis om cven- tueele wensclien door te zetten. Echter moet er rekening mee gehouden Worden, dat de onderhandelingen tusschen Duitschland cn Rusland een gevolg zijn niet alleen van de teleurstelling, welke Duitschland te Genève heeft ondervonden, doch ook van de verdragen, welke tusschen Frankrik, Italië, Servië en Roemenie sloten zijn, waarvan de bedoeling direct tegen Duitschland is gericht. Ten slotte behandelt de medewerker de vraag, of het nieuwe Duitsch-Russische verdrag overeenkomstig het pact van den volkenbond ook bij het secretariaat van den bond geregistreerd zal worden. Een dergelijke registratie is verplicht voor het geval, als het om een verdrag tusschen le den van den volkenbond gaat, doch het is twijfelachtig, of dit artikel ook terugwer kende kracht heeft. Het Mecklenburgsche kabinet treedt af. De Mecklenburgsclie Landdag heeft gis ter met 37 tegen 23 stemmen een motie van vertrouwen in de regecring verwor pen. Deze inotio had do minister-president, baron Von Brandonstein, geëiseht in ver band met de houding van den Landbund, die een aantal voorwaarden had gesteld, o.m. toevoeging van een deskundige van den Landbund aan het ministerie van Landbouw. Do minister-president wees de eischen van den Landbund van de hand en verlangde een motie van vertrouwen, tneb het gemelde resultaat. In verband hiermede heeft het kabinet zijn ontslag ingediend. Frankrijk. De schuldregeling met de V. 3. Frankrijke betalingen vastgesteld. Naar do „Herald" meldt, zijn de Fran- Bche gezant te Washington, Bérenger, en de Amerikaansche minister van Finan ciën, Mellon, ten aanzien van de consoli datie der Franscho schuld tot overeen stemming gekomen. Frankrijk zal ongeveer de helft betalen yan het voor hoofdsom en rente verschul digde. Het accoord voorziet in betrekke lijk geringe annuïteiten gedurende een klein aantal jaren, met toenemende stij ging der bedragen over een periode van 62 jaar. Tn een herziening van Frankrijks be talingscapaciteit is eveneens voorzien. Gedurende de eerste jaren zullen de be talingen vermoedelijk niet ver boven de twintig millioen dollar komen, die Frank rijk thans reeds voor do aangekochte oor- logs voorraden betaalt. Engeland. Het Britsche mijnconflict. Voorstellen der mijneigenaars De Britsche mijneigenaars hebben gis teravond nieuwe loonvoorslellen aan de mijuworkersafgevaardigden doen toeko men. De voorstellen zijn gebaseerd op het principe, dat in het geheel geen steun van de regeering verkregen wordt, dus volko men volgens do huidige draagkracht van do industrie. De voorstellen zijn tweeledig. Een sche ma is gebaseerd op de handhaving van den liuidigen werkdag van 7 uur en de loo- nen, die op die basis door de eigenaars berekend zijn, zijn aanmerkelijk lager dan de thans geldende. De volgens het tweede schema bereken de loonen, gebaseerd op een werkdag van 8 uur, toonen groote verschillen met die van het eerste schema. De eigenaars hebben duidelijk te ken nen gegeven, dat hun voorstellen als een basis voor onderhandelingen bedoeld zijn, en geenszins als een ultimatum. Of de eigenaars hun houding ten aanzien van het minimum-loon gewijzigd hebben, is niet bekend. Dit zal vandaag in de bijeen komst van de twee partijen blijken. In de nieuwe voorstellen is het principe van de regeling van 1934, die op haar beurt gebaseerd was op .die van 1921 gehand haafd. In regeeringskringen gaf men er zich duidelijk rekenschap van, dat de situatie uitermate delicaat is, doch het algemeen verlangen naar vrede is zoo sterk, dat het kabinet nog steeds gelooft, dat met mede werking van alle partijen en met de be reidheid om de situatie te aanvaarden zoo als zij is, een uitweg gevonden kan worden. De doodstraf in het le.qer. Een socialistisch voorstel verworpen. Het Lagerhuis heeft het voorstel van den socialist Thurtle tot afschaffing van de doodstraf in het leger voor lafhartig heid of desertie verworpen met 269123 stemmen. Hongarije. De valsche munterskwestie. Do beschuldigingen van Pallavicïni. In een rede voor de nationale vergade ring heeft Bethlen de beschuldigingen, door markgraaf Pallavicini eergisteren te gen hem ingebracht, tegengesproken. Hij verzekerde, dat Nadossy, zoodra zijn me deplichtigheid aan de biljettenaffaire be kend was, ontslagen is. Nadossy heeft der halve niet deel genomen aan het gerechte lijk onderzoek in deze affaire. Het is niet bewezen, dat de gewezen chef der politie een rol heeft gespeeld bij de vervalsching der Tsjechische bankbiljet ten. Polen. Het Poolsche kabinet neemt ontslag. De president weigert het te aanvaarden. Nadat do Poolsche eocial-democrati- sche fractie en het bestuur der sociaal democratische partij hadden besloten, de sociaal-democratische ministers uit het kabinet te doon treden, heeft minister president Skrzynski gisteren zijn ontslag aan den president der republiek aange boden. De president weigerde evenwel het ontslag te aanvaarden, zoodat het minis- terie-Skrzynski voorloopig nog in functie blijft. Grondwetswijziging voorgesteld. De christen-democratische afgevaar digde Chacinski heeft een wetsvoorstel ingediend tot wijziging van de grondwet. Hij stelt voor, den president van de re publiek de bevoegdheid te geven het par lement te ontbinden door een decreet ge contrasigneerd door do regeering. Dit voorstel is geteekend door de 3 partijen van rechts en liet centrum. Turkije. Militaire bedrijvigheid. De „Times" verneemt uit Athene, dat aldaar uit Smyrna aangekomen reizigers mededcelen, dat de bladen een oproep bevatten van do reserve-lichtingen 1313 van alle wapens. Gerekend naar de Euro- peescho jaartelling is hiermede bedoeld lichting 1899. Naar zij verder mededeelen zijn van do lichting 1314 de artillerie en hot geneeskundig personeel en do telegra fisten reeds onder do wapenen, benevens de reservelichtingcn 1317, 1318 en een gedeelte van de reservelichting 1319, ter wijl versterkingen en oorlogsmateriaal des nachts naar de fortificaties bij den ingang van do Golf van Smyrna worden gebracht. Goon agressieve bedoelingen van Italië. Mussolini liet te Angora officieel de geruchten over agressieve bedoelingen van Italië tegen Turkije, tegenspreken. Arabië Mohammedaansch congres in den Hedsjas Britseh-Indiö acceptotr t de uitnoodiging. De koning yan don Hedsjaa heeft aan do geheelo Mohammedaansche wereld uit- noodigingen doen toekomen, om deel to nemen aan het Mohammedaansche con gres ln den Hedsjas. Het centrale comi té van het Kalifaat, dat de Mohammeda nen in Britsch-Indië vertegenwoordigt, heeft besloten de uitnoodiging te aan vaarden. In verband met de godsdienstige rel letjes (o.a. in Calcutta) "n do betrekkin gen tusschen Mohammedanen en Hindoes stelt het Kalifaat voor met den leider der Hindoes te confereercn. Voor het geval een vriendschappenjko oplossing niet mocht worden gevonden, stelt het comi té voor een program op te stellen voor de verdediging der Mohammedanen. Marokko De vredes-onderhandelingen. Alleen onderhandeling (met de sta mm on. De Fransche premier Briand, heeft gisteren met den minister van Oorlog, Painlevé, den resident-generaal van Ma rokko, Steeg, en den Spaansche gezant, Quinones do Leon, over de onderhande lingen met de Riffi geconfereerd. Een telegram uit Oedjda meldt, dat de delegatie een communiqué heeft uitgege ven, waarin gemeld wordt, dat er van Abd-el-Krim antwoord is ontvangen op de vragen, welke tot Kritn waren ge richt, doch dat dit antwoord eerst aan de Fransch-Spaanscho delegatie dient te worden voorgelegd, alvorens tot publi catie kau worden overgegaan. Volgens een ander bericht zullen do Riffi bereid zijn do kwestie van het on middellijk vooruitschuiven der Spaansche en Franscho troepen te bespreken, of schoon er kans bestaat, dat zij bezwaar zullen maken tegen den afstand, waar over die troepenverplaatsing geëiseht werd. Omtrent de kwestie van de uitlevering der gevangenen als een eerste voorwaarde voor het openen der vredesonderhandelin gen, wordt gemeld, dat de Riffi varf plan zijn voor te steller., dat üf> verzorging der gevangenon en do voedselvoorziening ge durende de periode der onderhandelingen aan het Rooide Kruis zullen worden toe vertrouwd. Het uitgeven van een communiqué, zoo als gistermorgen geschieddo door de Rif delegatie, waarin openlijk de kwesties van het oogenblik werden besproken, heeft bij do Franscho en Spaanscho dele gaties ontstemming gewekt. Generaal Simon heeft, zooals reeds ge meld, in een bijeenkomst met de persver tegenwoordigers medegedeeld, dat bij er do voorkeur aan zou hebben gegeven, In-, dien do debatten niet in dezen vorm aan het publiek werden voorgelegd. Hij gaf toe, dat de verklaringen van Azerkano in hoofdzaak juist waren, doch ontkende absoluut, dat een „soort van ultimatum" aan de Riffi was gestold. Indien dat het geval zou zijn geweest, zou men geen anderen punten hebben besproken dan de eerste voorwaarde, of een datum hebben vastgesteld voor een volgende bijeenkomst. Frankrijk en Spanje zullen alles in het werk stellen, om de onderhandelingen voort te zetten, daar zij niet van plan zijn een nieuwen oorlog te beginnen, tenzij zij daartoe gedwongen worden. Generaal Si mon legde den nadruk op het voornemen van de Fransch-Spaanscho delegatie, om met de stammen te onderhandelen. Men heeft Azerkane er speciaal op gewezen, dat men hem beschouwt als vertegen woordiger van de stammen en niet van Abd-el-Krim. Gisteravond heeft Azerkane zijn spijt betuigd over het publiceeren van het com muniquó en is zelfs zoo ver gegaan met te ontkennen, dat het plan heeft bestaan om het uit to geven. China. Vrecseiijke wraak van het Kwomintsjuun 395 Gardiston vermoord. Naar een verslaggever der „North Chi na Daily News" meldt, hebben de troepen van het Kwomintsjuun voor de ontrui ming van Peking op verschrikkelijke wijzo wraak genomen. Op het laatste oogenblik werd namelijk door extremis tische elementen de geheele militaire gar- do van het kabinet, die op 18 Maart op de betoogende studenten heeft geschoten, vermoord. De ongelukkigen werden door hen buiten den „Gelen Tempel" geleid, waar zij met mitrailleurs werden neer geschoten. Van do 400 slaagden slechts vijf er in te ontsnappen. Toean Sji Joel vertrokt. Volgens een bericht uit Peking is Toean Sji Joei met acht van zijn partijgenooten per extra-trein naar Tientsin vertrokken. Maarschalk Tsjang Tso Lin had aan Woe Pei Foe een telegram gezonden, waarin vrijgeleide voor Toean Sji Joei werd gevraagd, waarop Woe Pei Foe zijn toestemming gaf, mits het zelfde ook voor den vroegcren president Tsokoen 2011 gelden. Tsjan Tso Lin stemdo hierin toe. mits de verzekering werd gegeven, dat Tsao- koen niet als president der Chineesche re publiek hersteld zou worden. Wo Pel Foe ging hiermede accoord op voorwaarde, dat ook Toean Sji Joei niet meer als president aan het bewind zou komen. Toean Sji Joei heeft een besluit gepu bliceerd, waarbij de overige leden van hot kabinet in hun ambt bevestigd wor den en met do leiding der zaken belast blijven. BINIiEMLAHD TWEEDE KAMER. Overzicht. De Indische Begrooting. De heer van Vuuren aan het woord. Gisteren hehbei} over do Indische Be groot ing het woord gevoerd do heeren v. Vuuren (R.-K), Van Bootzelaor van Dubboldam (Chr.-Hist.), Joe- kes (V. D.), Scheuror (A.-R.) en v. Rijckevorsol (R.-K.) Uitdrukkelijk kondigde do beer van Vuuren thans een initiatiefvoorstel aan tot wijziging van artikel 123 van het In dische Rogeeringsreglemont En voorals nog vertrouwt hij te dien aanzien op do medewerking der Linkerzijde, die krach tens haar beginselen is vóór vrijheid van godsdienst. Opportunistische bezwaren kunnen bovendien, zeido spr. fijntjes, hij do Vrijzinnig-democraten en Sociaal-de mocraten niet bestaan, daar zij zelf do schrapping van het artikel in November j.l. op een presenteerblaadje aan de Ka tholieken hebben aangobodenl Niet geheel gerust bleek do heer Van Vuuren ten aanzien van 's Ministers hou ding in zako de financieelc verhouding tusschen openbaar en bijzonder onderwijs waar de Minister in zijn Memorie van Antwoord alleen sprak over finaucieele bijdragen aau do bijzondere school, waar toe wo Hol ijk 0 voorschriften verplichten. I11 verband met een en ander verklaar de spreker, dat de Katholieken den Mi nister hun steun nog niet willen ontzeggen maar hem ook nog geen medewerking kunnen toezeggen. Zij wachten voorloopig nog af; zij het dan met neiging om te steunen. Dat do Katholieken zooals trou wens iedereen wel wist inderdaad van (U Christelijk-historischen geen steun zul len ontvangen voor bun voorstel inzako artikel 123 van het Indischo Regeerings- reglement, werd uitdrukkelijk verklaard door den lieer Van Boetzelaer, die daarbij alvast do S.D.A.P. en do V.D. be gon te bewerken. Hij vond, dat het nog zoo zeker niet is, dat die fracties hun steun aan het initiatiefvoorstel zullen ver- leenen, omdat toestauden in landen als Iudië kunnen weerhouden van een vol ledige toepassing van het beginsel van vrijheid van godsdienst. De heer Oud vroeg verlof tot een In terpellatie over liet vergaan van den loods schoener „Terschelling II". Koninklijke Besluiten. Notariaat. Bij Kon. Besluit is benoemd tot notaris binnen het arrondissement Assen, ter standplaats gemoento Oosterhesselen, A. Rinsma, candidaat-notaris to Apeldoorn. Wenschen van de Eerste Kamer. Opnieuw aangedrongen op portverlaging. Blijkens het afdeelingsverslag der Eor- sto Kamer over de begrooting der Posto- rijen, waren verscheidene leden van oor deel, dat verlaging der binnenlandscho porti niet langer mag worden uitgesteld. Audero leden drongen op afschaffing van het strafport aan, of althans aanmerke lijke verlaging daarvan. Eenige leden wenschtcn voorts nog te worden ingelicht, ter zako van hetgeen heeft plaats gehad met den directeur-generaal dor Posterijen en Telegrafie, wien onlangs voor eenigen tijd ongevraagd verlof werd verleend, fei telijk gelijkstaando met schorsing. Bezwaren togen de Zuiderzeewerken. Mei de wetsontwerpen tot wijziging van do wetten tot afsluiting en droogmaking van do Zuiderzee en tot instelling van een fonds ten behoeve daarvan konden blijkens het voorloopig verslag verschil lende leden der Eerste Kamer zich be zwaarlijk vereenigen. Het te verkrijgen voordeel zal volgens hen blijken veel to duur to ziju gekocht. Daar het bij deze ontwerpen in zekeren zin gaat om de de finitievo beslissing over de al of niet uit voering der Zuiderzeewerken, meenden zij met nadruk te moolcn waarschuwen, en zij herinnerden aan het bekende spreekwoord: „Beter ten halve gekeerd dan teu heelo gedwaald". Verscheidene andere leden juichten de indiening der ontwerpen toe. Zij achtten het dringend gewenscht, do uit te voeren werken zoo spoedig mogelijk aan te vat ten, en zoo snel mogelijk tot een goed ein- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Volgens Chamberlain wordt de voorbe- reidende ontwapeningsconferentie niet ojh nieuw uitgesteld. Voorstellen der Britsche mijneigenaars Een vreeselijke wraakoefening te Peking BINNENLAND. De heer v. Vuuren kondigt aan een Ini tiatief voorstel to wjizlging van art. 123 Indisch Regeeringsreglemcnt (Overzicht. Tweede Kamer, lsle blad). de te brongen. Gevraagd werd ocliter of do minister voornemens Is, het vraag stuk der ontzilting op den in cultuur fo brengen grond met spoed in studie te doen nemen. Plaatsolijke Keuz0. Volgens het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer betreffende hoofdstuk X (Arbeid, Handel en Nijverheid), dor Staatshegrooting 1920 verklaarden oonigo leden met instemming te hebben kennis genomen van 's ministers plannen inzake de plaatselijke keuze. Gezien de redenen waarom zich bij de laatste behandeling in de Eerste Kamer een meerderheid tegen het voorstel-Rulgers kan vormen, achten zij een hervatting der poging, thans V&Q Regeeringswege, alleszins gerechtvaar digd. Audero leden konden 's minister voor nemen geenszins toejuichen. Mgr. Nolens voorzitter dor a.s. Arbcids- conferentie. Evenals verleden jaar, gaan er nuk thans verschillende geruchten, betreffen de het voorzitterschap van de a.s. twoo A rbeidscon foren ties, die te Genèvo in Mei en Juni zullen plaats hebben. Aangezien men reeds verscheidene jaroq mgr. Nolens genoemd heeft, wordt het to Gerieve niet uitgesloten geacht, dat do eerste Ncdcr- landsche gedologoordo dit jaar met do leiding der eersto conferentie, welke 20 Mei geopend wordt, zal worden belast. Deze conferentio zal zich bezig houden met algemoene arheidskwesties, terwijl op do tweede oonferontie uitsluitend vraag stukken, betreffende den arbeid in do zee vaart zullen behandeld worden. „Tel." „Het Botercontrolc-station Zuid-Holland". Heden*hield do Vcreeniging „Tiet Bo- torcontrolo-station Zuid-Holland" ter her denking van het 25-jarig bestaan van dit station in hotel Do Wittobrug te 's-Gra- venhago, een buitengewone algemoene vergadering van leden. Onder de bloem stukken, die in de vergaderzaal prijkten waren er: van het college van directeu ren van bolor- en koascontrolestations; do kaascontroloatations Volvet Zuid-HoMand en niet Volvet Zuid-Holland en Brabant; Alg. Ned. Zuivedbond; do ambtenaren van het botercontrolestation Zuid-Hol land; het kaaseontrolestation Utrecht voor volvette kaas; de Friesehe boter- en kaaa- controlo-stations. Aanwezig waren verscheidene bekenflo persoonlijkheden uit do kringen der zui velindustrie; onder wio vele afgevaardig den van zuster-controlestations Do voorzitter van de veroeniglng, do heer F. B. Löhnis, oud-inspecteur van den Landbouw ter directio van den Land bouw, heeft een feestrede gehouden. Rijkscommissio-werk verruiming. De Rijkscommissie-werkverruiming ver gaderde dezer dagen to 's-Gravenhngo on der voorzitterschap van prof. dr. W. H. Nolens. Do ontwikkeling der workzaamhoden vau do commissie heeft, or too cole id, dat do commissie meer on moor haar taaie heeft gezien in do verruiming van dn nor maio werkgelegenheid. Daar dezo tnak nicfc gehoel klopt met de taak, welke aanvanke lijk aan de commissie was toegedacht, zal aan den voorzitter van den Raad van Mi nisters ln overweging worden gegeven in do considerans van het Koninklijk Be sluit, waarbij do commissie wa« ingesteld, een wijziging aan te brengen. Besproken werd de tooBtnnd in de Drentse he venen. Uitvoerige mede deelingen werden gedaan omtrent enkele groote plannen, welke In voorbereiding zijn. Enkele leden brachten naar voreu, dak met steun van overheidswege reodi *>ce! is en nog wordt verricht. In de provinci® Drenthe zijn in de in ren 19201621 onder scheidene gemeentelijke werkverschaffin gen met Rijkssubsidie, uitgevoerd. Sinds 1022 is de leiding van do v.orkver schaffing in Drenthe gekomen bij heb Rijk en zijn de volgende groote werken uitgovoerd door samenwerking vau Rijk, gemeenten, waterschappen en particulie ren. De ze werken zijn» le. verbrceding HoogeyeenscLr va&r$ (is gereed);

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1