17e Jaargang. DINSDAG 6 APRIL 1926 No. 5217 9e Eaidóofao, (Sou/iwnk Oe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentldn 30 cent per regel Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt bet n dubbele van het tarief berekend. z Kleine advertentiën, van ton hoogsto 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver- huur, koop en verkoop IO.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. V De krachten der liefde. Het Katholieke Kamerlid Kuiper heeft dezer dagen te Helmond een rede gehou den, waarin hij een meening uitte, welke hierop neerkomt, dat Katholieke werk gevers de ontevredenheid en daardoor het socialisme bevorderen, dóórdat zij slechter zijn dan niet-Katholieke. „Het Volk" wijst op deze uitlating en houdt zijn lezers voor, dat volgens ge noemd Kamerlid de Katholieke werkge ver- slechter zijn dan d e niet-Katholieke! Dat is een conclusie, welke genoemde Katholieke spreker ongetwijfeld niet voor zijn rekening zal nemen. Die conclusie is ook beslist onwaar! Wèl zullen er onder de Katholieke werk gever? eenigen zijn, die, als zoodanig, wat humaniteit, wat de toepassing van recht vaardigheid en naastenliefde ten opzichte dor werknemers betreft, staan beneden eenige andoren, niet-Katholieken. Maar volstrekt niet vormen juist zij do Katholieke werkgevers! Waar is 't óók volkomen waar dat zulke Katholieke werkgevers heel veel kwaad doen. Wij bedoelen niet Katho lieke patroons, die, uit plicht om hun zaak 20ed te doen functioneeren, noodgedwon gen den arbeiders geven niet meer dan een minimum-loon. Wij bedoelen niet,. Katholieke patroons, die. omdat hun zaak nu eenmaal niet kan beschouwd worden als een in opzet charitatieve instelling, bij workderving arbeiders ontslaan. Wij be doelen Katholieke patroons, die niets of althans heel weinig voelen voor de rech ten en do belangen van de arbeiders; die luin geen cent meer loon geven, dan waar toe zij genoopt worden, om van ben af te zijn.... die hun zaak beschouwen als bron van winst, zoo .groot mogelijk, voor iicn en voor hen alleen Dezulken doen inderdaad, juist als zij ah Katholiek bekend zijn, wij-herbalen zichzelf en voor zichzelf alleen En dezulken mogen vooral, evenals ten slotte in meerdere of mindere mate wij allen, wel 'ns worden herinnerd aan wat de menschen- en maatschappijn-kennende priester-journalist Pierre l'Ermite onlangs schreef in „La Croix": Wanneer in een land als het onze een volk, gedurende een eeuw, aldoor overhelt naar den haat en er zelfs toe komt het afschuwelijk beginsel van den klassenstrijd te aanvaarden dan is dat zoo, omdat de krachten der liefde in hunne taak zijn te kort geschoten. Ongetwijfeld, meer en véél meer, véél intenser en véél vruchtbaarder werken ,.<le krachten der liefde" onder de Katho lieke», dan ergens anders. Duizenden Ka tholieken geven alles wat zij hebben en zichzelf voor den evennaaste. En andere duizenden maken een voorbeeldig gebruik mede ten bate van den evenmonsch van wat zij bezitten, Maar toch, „de krachten der liefde" moeten juist in onzen veel waarachtige liefde behoevende^ tijd meer en meer wor den gestuwd tot opofferende daden. Vooral onder ous, Katholieken, voor wie tm-h geldt dat woord van Christus, liet- W"lk heeft een ontzagwekkende beteekenis voor iet dagelijksclie practische leven: -Aan uwe liefde zal men herkennen, dat ?ij Mijne navolgers zijt".... V Over een „Partijbureau". In de toelichting hij het concept-regle- 'mnt voor de R. K. Staatspartij wijst de ''organisatie-commissie op de oprichting V:,n een „Partijbureau". -Hr-t Huisgezin*' meent te moeten voor ouden in deze heel voorzichtig te zijn en nioeten waarschuwen niet op te grooten ïor-t gaan leven. In deze waarschuwing vindt „Do Tijd" "•'^leiding om te memoreeren, dat de S. D. A P. allen aan de partijkas 90.000 gld. Pw jaar afdraagt. ..Zouden de twee-honderd-duizend geor- Smiiseerde katholieke kiezers, onder wio 'r inch eenigen zijn met een inkomen, dat J'von het weekloon der arbeiders uitgaat, kosten van het katholieke partij-bureau '"'gezamenlijk kunnen dragen?" vraagt «li Kad. Deze vraag is ongetwijfeld gewettigd! Maar toch toch gevoelen wij met „Het dat wij bij de oprichting van «'2 Partijbureau voorzichtig, zéér voorzich- I;e zullen, moeten te werk gaan. est et ab hoste doceri! zegt „De 1 ^,at aldus kan worden vertaald: Men •■"■l «ak van den vijand leeren. Volkomen /"•ar. Maar wij hebben 'n eouvoudig Hol- »ndach spreekwoord, hetwelk zegt, dat de 'm^rvindingde beste leermeesteres is., ispreekwoord óók do Romeinen al mlón). Ea die ondervinding nu maakt 'Mrziclilig! "Wij herinneren er slechts «at <5ók in' oen tijd, toen men niet gelijk ion rechte o? (en onrecht (wij meenen: c*c&ci;ie) - prooageerde, dat het Cen traal Bureau der Katholieke Sociale Actie geen bestaansrecht heeft, toen integendeel al gemeen het goed recht, de wensclielijkheid en nuttigheid van dat Sociaal Bureau werd erkend dat ook toen het daarvoor be- noodigde geld niet behoorlijk kon worden bijeenverzameld. Zeker, zoo behoeft het niet per se óók te gaan met een „Partijbureau". Maar wel maant deze ondervinding ons inziens drin gend aan tot groote voorzichtigheid hij de oprichting van een nieuw Bureau! BUITENLAND Duitsciiland. August Thijssen. Uit Mülheim wordt gemeld, dat August Thijssen een der voornaamste Ruhr-indus- trieelcn op 85-jarigen leeftijd overleden is. Frankrijk. De begrooting in evenwicht. Door Kamer en Senaat aanvaa r d. De Senaat heeft. Zaterdag mei 233 tegen 12 stemmen het financieclc ontwerp met eenige wijzigingen in zijn geheel aangeno men. Het gewijzigde ontwerp werd Zater dagnacht door de Kamer behandeld. Het financieele wetsontwerp is nu defi nitief door de Fransche Kamer aangeno men met 300 stemmen tegen 15". Bij den aanvang der besprekingen bad de Senaat mot 180 tegen 103 stemmen de aanhouding van het artikel in zake het petroleum-monopolie aangenomen. Hierbij was echter het, voorbehoud gemaakt, dat dc kwestie door een bijzondere commissie in onderzoek zal worden genomen, die de basis van liet probleem zal bestudeeven. Eveneens werd het artikel in zake het monopolie van den invoer van suiker aan gehouden, zulks echter zonder voorbehoud. Dc Kanier beeft echter met- 330 stern- _men tegen 230 het uilstellen van hei pe troleum-monopolie verworpen, doch het uitstel van liet suiker-monopolie aangeno men met 205 stemmen tegen 15-?. Hierop heeft de Senaat den transaeiioneclen tekst van de Kamer betreffende het petroleum- monopolie aangenomen en het gelieele wetsontwerp vervolgens aanvaard met 222 stemmen tegen IC. Nu de Kamer het financieele ontwerp heeft aangenomen, is dus hel evenwicht in de begrooting voorloopig althans verze- kerd. Een andere vraag is natuurlijk, of dit evenwicht zicli zal kunnen handhaven bii de geringe standvastigheid van het Fran sche ruilmiddel. Elke verdere daling van den franc zal den staat immers onvermij delijk voor groot ere uitgaven stellen. Voorts, vraagt men zich af welke garantie het aldus verkregen resultaat ken bieden, waar de begrooting voor 192G nog moet worden aangenomen en dus feitelijk nog in de lucht hangt. Het wettelijk statuut der kerk. Een belangrijke beslissing. Bij de onderhandelingen, gevoerd tus- schen den Franschen gezant bij den TT. Stoel, den beer Jonnart en Z.Em., destijds Mgr. Ceretti, ten einde een welielülc sta tuut te verkrijgen voor de Kerk in Frank rijk, waren ook toezeggingen gewisseld voor de goederen-overdracht aan de Dioce sane vereenicingen. Do Fransclie Kamer heeft zonder debat de gesloten overeenkomst betreffende die goederen-overdracht, geratificeerd. Dientengevolge kan thans de. Diocesane vereeniging eigenaresse worden van dc kerkelijke goederen, stichtingen, scholen, coöperaties enz., die na de selieïdingswet- ten werden opgericht of ingesteld en die tot dusver eigendom waren van particulie re lichamen, niet der kerkelijke instellin gen zelf, die geen rechtspersoonlijkheid be zaten. Er is tevens uitgemaakt door middel van een overgangsbepaling, dat gedurende een jaar, te rekenen van de ratificatie af, die overdracht der goederen zonder profijt voor den fiscus dient te geschieden. Van heden af is dus voor de Fransche kerken weer bezit mogelijk en behoeven voor de aanvaarding van schenkingen en goederen niet langer allerlei noodmiddelen te worden gebruikt. De regeling van het wettelijk statuut der Kerk, drie jaren geleden tot sland ge komen, gaat dus thans haar volle kracht hebben. loego-Slavië. Het kabinet treedt af. Wie de geschiedenis van Jocgo-Slavië leest, stuit op iedere bladzij op het anta gonisme (ussclien Pasjitsj en Raditsj. Deze twee leiders hadden zich eenige tijd gele den met elkaar verzoend, althans voor het uiterlijk en omdat zij alleenstaande het land niet konden regeeren. Thans is de oude strijd weer uitgebroken, Raditsj is uit het kabinet.getreden met zijn r.nnhang. De premier Pasiitsj heeft daarna bij den ko ning het ontslag van liet gelieele ministe rie aangeboden. Griekenland. De presidentsverkiezing. Een grooto meerderheid voor Pangaio s. Zondag hebben in een doel van Grieken land de presidentsverkiezingen plaats ge had, die klaarblijkelijk een groote meer derheid voor generaal Pangalos hebben opgeleverd. Pangalos verklaarde in een in terview, dat negentig procent van alle tob dusver uitgebracht stemmen zich op hem hebben vereenig.I. Er werd zeer druk ge stemd, veel drukker dan bij de jongste ver kiezingen voor de gemeenteraden. Pangalos heeft voorts tc kennen gege ven, dat hij, wanneer hij gekozen wordt, behalve de presidents waardigheid ook zijn functie als minister-president en waar schijnlijk ook nog die van minister van Oorlog zai behouden. Hij verklaarde deze functies te zullen neerleggen, zoodra de verkiezingen voor Senaat en Kamer heb ben plaats gehad, en zich dan met de pre sidentswaardigheid tevreden tc zullen stellen. De verkiezingen voor het parlament en den terugkeer tot liet parlementaire stelsel kondigt Pangalos reeds voor de naaste toekomst aan. Hij zeide voornemens te zijn, met de gematigde elementen van alle politieke partijen naar een overeenstem ming te streven, doch niet mot de leiders, waarvan hij beweerde, dat deze eigenlijk niemand achter zieli hebben. De vereenigde oppositie verlangt van de regeering de -nietigverklaring van dc ge houden gedeeltelijke verkiezingen en uit schrijving van nieuwe verkiezingen voor a s. Zondag. Generaal Pangalos heeft lie zen wensch van de handttgowozon, doch zich bereid verklaard, een lid der vereenig de oppositie als minister van Binnenland- sclie Zaken gedurende de verkiezingfiweek in het kabinet op tc nemen en zoo de op positie gelegenheid te t_ .-o hot result a at der verkiezingen tc o oléercn. Ernstig Iraksch-Sy: ensincident. Tanks en v 1 i e g l u i g en n cm e n aan don s t r ij d deel. Britsche tanks en vliegtuigen hebben Vrijdagmorgen aan de grens tussclien Irak en Syrië gestreden. Een* groot aantal le den van een Syrisclv-Arabisehen stam viel namelijk mannen van den Iraksrhen stam aan, die belast was met do verdedi ging van een grenspost. De vijand trok de Iraksche grens over niet tweeduizend man. De tanks veroor zaakten zware verliezen aan do indrin gers en toen de vliegtuigen op het tooncel van den strijd arriveerden, vluchtte de vij and met achterlating van 45 dooden, ter wijl het aantal gewonden onbekend is. Vóór de botsing hadden de Britsche of ficieren instructies gekregen om den Irak- schen stam onder sjeik Halil te verhinde ren do vijandelijkheden te openen. Na af loop van het gevecht verhinderden zij den Iraksclien stam den vijand over de grens heen te vervolgen. Britsch-lndië. De onlusten in Calct 23 personen gedo- Met betrekking tot de onlusten lusschen Hindoes en Mohammedanen, die te Cal cutta hebben plaats gehad, wordt nog ge meld, dat de menigte tal van winkels heeft geplunderd en verscheidene moskeeën en tempels heeft ontwijd. Ook Zondag hebben zich sporadisch on lusten voorgedaan. Tweeëntwintig perso nen zijn naar het ziekenhuis overgebracht. Een aantal mohammcdaanscho winkels werd geplunderd. Tot dusver werden bij do onlusten dricënlwingtig personen ge dood, waaronder een beambte der Indi sche politie. Achtenveertig gewonden wer den in het ziekenhuis opgenomen. Samen scholingen van moer dan vijf personen zijn ongeoorloofd verklaard. Driehonderd arrestaties. Nader wordt uit Calcutta gemeld: Do toestand in de stad is thans aanzienlijk verbeterd, de aanwezigheid van een troop militairen, hooft een heilzamen invloed. De meeste winkels zijn weer geopend. In verhand met een aanslag op den on dercommissaris van politie op Zondag 1.1. zijn 44 Mohammedanen gearresteerd. In totaal zijn thans reeds ongeveer 300 perso nen gearresteerd. China. Luchtraids boven Peking. De verbonden legers van Tsjang u en Woo Pei Foe bombardeeren 1ig met vliegtuigen. Hoewel de bommen wei nig schade aanrichtten, is dit bombarde ment voor de bevolking tocli eenigszins ongerieflijk. Gistermiddag werden bommen geworpen in de nabijheid van de Tempels van Landbouw en Ilemel, waar zich een groote menigte had verzameld om getuige te zijn van de ceremonie der boomplanting, die er zou plaats hebben. Een paniek was het gevolg van dezen aanval en do menig te vluchtte naar alle kanten. Persoonlijke ongelukken hebben niet plaats gehad. Amerika. De V.S. niet naar Genèvc. Directe onderhandelingen over de reserves. Do Amerikaansche minister van Bui- tenlandsche Zaken, Kellogg, znl deze week oen schrijven verzenden aan den secretaris-generaal van den Volkenhond, waarin wordt afgewezen de uitnoodiging tot de conferentie te Genève, waar de Amo- rikaansche reserves ten opzichte van do toetreding der V. S. tot hot Permanente Hof van Int. Justitie zullen worden be handeld. In plaats van deel te nemen aan deze conferentie, zullen de V. S. directe onderhandelingen betreffende deze reser ves met de onderteekenaars van het pro tocol in zake het Int. Hof voortzetten. Argentinië en de Volkenbond. Een i n g r ij p o n v an den pres id e nt Zooals men weet, heeft Argentinië plan nen weer actief deel Ie nemen aan het werk van den Volkenbond. De president had in dien geest een boodschap aan hot Congres gestuurd. Het congres heeft evenwel aan den presidentieele boodschap geen gevolg gegeven. De regeering zal nu beslissen, welke stappen gedaan moeten worden. Naar verluidt, zal de regeering zelf de zaak in handen nemen en waarschijnlijk gedelegeerden benoemen voor de voorbe reidende ontwapeningsconferentie en do commissie voor do reconstructie van den volkonboiidsraad. Do presidentieele boodschap werd inge trokken door een presidential decreet, waarbij hol congres gesloten verklaard werd, op grond van het feit, (lat de afge vaardigden in gebreke bleven sinds No- vpmlicr ook naar één enkel punt te be handelen. In parlementaire kringen beeft bet de creet eenige beroering gewekt. Het wordt door verscheidene afgevaar digden beschouwd als een aanslag op de vrijheid van het volk. In sommige kringen wordt te kennen gegeven, dat de kamer steeds bereid is, haar plicht te doen, doch geen dwang of dictaat der regeering kan aanvaarden. Van het Vaticaan De Paus en dc kerkvervolging in Mexico. Een o p r o e p van den H. Vader. Een particulier telegram uit Rome meldt aan de „Msbd.": Z. IT. do Paus heeft aan kardinaal Pompili, vicaris van het bisdom Rome, een schrijven gericht over het lijden van do katholieken in Mexico. De H. Vader geeft daarin eèn uiteenzetting van de moeilijkheden, welke de Katholieke Kerk in Mexico doormaakt. Hij brengt hulde aan het episcopaat, do geestelijkheid en de Katholieke bevolking van Mexico, die titans aan een ware ver- volgin blootstaan. De H. Vader noodigt vervolgens de Ka- tholii kcn van bet bisdom Rome uit, God to bidden voor de Katholieken van Mexi co, en Hij spreekt den wensch en de hoop uit, dat heel (1e Katholieke wereld dat voorbeeld zal volgen. Want voor do Katholieke bevolking van Mexico, zegt do H. Vadpr, zal het een groote troost zijn en een steun in het lij den, te weten, dat heel de Katholieke Kerk voor haar bidt. BINNENLAND HET S.D.A.P..CONGRES. Te Rotterdam heeft do S.D.A.i. baar dricdaagsch Paasch-Congres gehouden. Zaterdagavond werd dit geopend door dert voorzitter, den heer Vliegen, met oen rede, waaruit niets bijzonders te vermelden valt. Dan sprak de lieer Slenhuis voor het N.V.V. En, nadat vervolgens de lieer J. E. Stok vis den groet van do Indische kameraden had overgebracht, werden dc jaarverslagen uitgebracht. Hef verslag over 1925 van den partij secretaris, den heer C. Kerkhoven, ver meldde o.ui., dat het aantal nfdeelingen op 31 Deo. 1925 bedroeg 590, dat is 7 meer dan op 31 Deo. 1924. Het aantal leden was 41.221 op 31 Dec. 1925; op 31 Deo. 1924 was het 37.894. Dan kwam „Het Volk" en de Kamer fractie in bespreking. Ecu afgevaardigde uit Amsterdam klaagde er over, dat voor de uitbreiding van „Het Volk" met een ochtendblad y.c- yen jaar gelden in Amsterdam 39.000 gld. is bijeengebracht, en er toch niets van ge komen is; een afgevaardigde uit Leiden, de lieer Veldman, keurde het af, dat de „Volk"-redaetio zoo dikwijls ingezonden HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Fransche Kamer heeft de finan cieele wetten definitief aangenomen. Bij dc Zondag gehouden partieele pre- sidents-verkiezingen in Griekenland lie* haalde Pangalcs een overwinning. Bij de onlusten te Calcutta zijn tot nu toe 23 personen gedood; 48 gewonden zijn in het hospitaal opgenomen. De H. Vader heeft een schrijven aan kardinaal Pcmpili gericht over de kerk vervolging in Mexico. Nieuwe overval in Atjeh. Onzerzijds 6 dooden (Ned. O. Indic. _Mc blad). BINNENLAND. Het Paaschconprcs der S.D.A.P. te Amsterdam. Du heer Henri Polak is als opvolger van Vliegen tot partijvoorzitter benoemd (Islo blad). LEIDEN. De plechtige inwijding van de Klooster kerk van paters Franciscanen aan den Haagweg. Wij plaatsen bij het verslag eenige photo's (2de blad). OMGEVING. Te Oegstgeest heeft dc Weleerw. nater Ephrem Sic ts O.F.M. Maandag zijn plectv tigc Eerste H. Mis opgedragen (2de blad). stukken weigert; eenige afgevaardigde^ kwamen er legen op, dat „Het Volk" oeu- zijdig inlicht over Russische toestanden, (Ook wol over ander© toestanden! Red. L. Crl>.) Tn de Kamerfractie word voorname lijk afgekeurd haar stilzwijgen tijdens do crisis; men had deze, zoo meenden sommi gen, meer kunnen uitbuiten voor do pro paganda. De hoer Albardn beantwoordde wat over de Kamerfractie was gezegd; de heer An ke rem it de opmerkingen over „Het Volk". Zaterdagavond kwam het Congres in huishoudelijke vergadering bijeen. Dc Zaterdagavond aangevangen huis houdelijke zitting van het congres is Zon- da gmorgon voo rtgeze t. Te ruim half twee hoeft do heer Vliegen do openbare zitting heropend. Hel woord was toen allereerst aan den leider der S.D. A.P., den heer J. W. Albania, ter bespre king van de politieke situatie. Het congres verhief zirh na de rede van den heer Albardu van Zijn zetels en zong de Internationale. De voorzitter bad verwacht don lieer Troelst ra hier op het congres to zien. Nu dit niet is geschied, stelt spreker voor aan den hoor Troelstra een hartelijk telegram te zenden. Onder applaus wordt aldus 1 te- sloten. Bij acclamatie worden de hoeren Anker smit en v. d. Veen herbenoemd tot hoofd redacteuren van ^JTot Volk" on „Voor waarts". Naar aanleiding van bet agendapunt par tijbestuursverkiezing, zeide do voorzitter, dat de heer Drees zijn toezegging om het voorzitterschap te aanvaarden heeft terug getrokken. Het partijbestuur beeft zich daarop tot den heer Henri Polak gewend, die telegrafisch en telefonisch heeft geant woord. Telegrafisch had hij eenige reser ves gemaakt, telefonisch was hij minder gereserveerd. Dc voorzitter deed daarop hel voorstel, aangezien de lieer Polak de eenige cundi- dswib is, hem bij acclamatie Lol partijvoor zitter to benoemen. Aldus geschiedde. Mejuffrouw RibbiusPelelier, secreta resse van de Sop. Dcm. Vrouwenclubs en daardoor lid van hel partijbestuur, werd eveneens bij acclamatie in het dag. bestuur benoemd. Evenzoo do hoeren Werkhoven, secretaris, Wibaut en Kleerekoper. Ten aanzien van de verkiezingen van do overige leden van bel partijbestuur beval do lieer Albania den heer Vliegen, die. nu aftreedt als voorzitter, aan. De heer Vlie gen dankte daarvoor. Aan de orde kwam vervolgens de kwes tie van de partij-organisatie.. Verworpen werd een voorstel-Amsl er- dam, om een commissie to benoemen, die tot taak zul hebben, voorstellen te doen lob reorganisatie van partijcongres en partij raad. Verworpen werd eveneens een voor stel van Schiedam oin hen, die in loon dienst van dc partij zijn, uit te schakelen van het bestuurslidmaatschap. Aangeno men werd een voorstel-Sehiedam om een commissie te benoemen, die een wijziging in de candidaatstclling voor de Tweede Kamer zal voorstellen. Medegedeeld werd, dat bij do verkie zing voor het partijbestuur uitgebracht» waren 1017 stemmen. Gekozen waren me juffrouw Groene,weg (905 stemmen); en do hceron Albania (1016 stemmen), Borg- meyer (054), van Eek (766), van dc Ki< fb (523), Sanne© (628). Schaper (916) en Vlie gen (890). Do dorde dag, Maandag, stond in het teeken van den strijd Lusschen politieke en sociale organisatie in de S.D.A.P.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1