17e Jaargang. DONDERDAG 1 APRIL 1920 No. 5214 9e Zoidóohz (Boti/fca/nt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 et per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et- met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advorlenliën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mcdedeelingen wordt het 3 dubbele van het tarief berekend. s Kleine advortentiën, van ten hoogste 80 woordon, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver- huur, koop en verkoop lü.50. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN.- Y Oe politiek voor allen. De Partijraad, dio in het concept-regle- nicnt van de reorganisatie-commissie voor de R.-K. Staatspartij wordt voorgesteld, kan heel nuttig zijn in zijn indirecte ge volgen. Zeker, ook en allereerst om de direct© resultaten: door deskundige ge leide, vruchtbare besprekingen. Maar wij willen nu 'ns wijzen op een mogelijk indirect gevolg van dien Partijraad. Wij herinnoren hier nog even aan het artikel, dat op de samenstelling van den Partijraad betrekking heeft. Dit artikel luidt: De algemeene vergadering der R. K. Staatspartij heet Partijraad. Voorzitter van den Partijraad is de Voorzitter van de R. K. Tweede Kamerfractie. De Partijrad is samengesteld uit: t. de afgevaardigden der Rijkskies- kringorganisaties; 2. het Bestuur der R. K. Staatspartij; 3. de leden der R. K. Kamerfracties der Staten-Generaal 4. het Bestuur der Kiesvereeniging ten behoeve van de verkiezing van leden van do Eerste Kamer der Staten-Generaal; 5. de navolgende gekwalificeerde perso- a. drie door den Senaat aan te wijzen luiogleeraren dor R.-K. Universiteit; b. één vertegenwoordiger van de R. K. hoogleoraren aan de Openbare Universi teiten en Hoogescholen; c. vijf vetrogenwoordigers der Semina ries, uit elk Bisdom één; d. voorzitter en secretaris der Vereeni ging tot het bevorderen van de beoefening dor wetenschap onder de Katholieken van Nederland; e voorzitter der Apostolische Vcreoni- ging Petrus Ganisius"; f. de R. K. loden en plaatsvervangende leden van den Hcogen Raad van Arbeid; g. voorzitter van do Algemeene R. K. Ambtenaars vereeniging; m. voorzitter van de Algemeene R. K. Of fi eierenvereeniging; i. voorzitter van do R. IC. Arlsenvoreeni- ging; i. presidente van den R. K. Vrouwen- hond} k. voorzitter van de Federatie van Al gemeene Diocesane Vereenigingen van R K. Bijzondere onderwijzers in Neder land: 1. voorzitter van de Ganïsius-Federatie van R. K. Onderwijzers; m. drie vertegenwoordigers van de Ne- dorlandsche Katholieke Journalistenver eniging; n. drie vertegenwoordigers van de R. K. leden der Kamers van Koophandel en Fabrieken; o. voorzitter van den R. K. Bond voor Grooto Gezinuen; p. voorzitter van den Schoolraad vooi^ R. K. Gymnasiaal on Middelbaar Onder wijs; q. directeur van het R. K. Centraal Bu reau voor Onderwijs en Opvoeding; r. rector der R.-K. Leergangen; s. directeur van het Centraal Bureau voor de Katholieke Sociale Actie in Ne derland; t. president van den Hoofdraad der Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo; u. directeur van het Centraal Bureau van „Sobriëtas", Federatie van R.K. Dio cesane Bonden ter bevordering der Chris telijke matigheid en tot bestrijding van het alcoholisme; v. voorzitter der Indische Missiover- wnigfog; vv. presidente ran het Sint Melania- flrerk; met dien verstande, dat do onder 2, 3, 4 en 5 bedoelde personen slechts een raad- j gevende stem bezitten. Ziehier het lange artikel, waarvoor het i alphabet bijna uitgeput is moeten worden. Van den aldus of ongeveer al- is saamgestelden Partijraad nu mee- nen wij to mogen verwachten als, heel bultig, indirect gevolg: meer belangstelling voor de politiek onder geheel bet Katho lieke volk. Van den Partijraad is, bijvoorbeeld, ua de president van den Hoofdraad der oreeniging ran H. Vincentius van Paulo l) Re St Vincontiiis-Vereeniging mag niet ian politiek doen. 'n Niet genoeg te *oardeeren bepaling, indien men dat goed prelaat! Verstaat n.ï. in dien zin, dat i n St. Vincentius-Vcreenlging niet mogen ■*orden besproken en behandeld politieke Personen-kwesties of politieke strijd-vra- *en. Egq dergelijke bepaling, die niet al- qj1 een charitatieve vereeniging als 1 Vincentius" geldt, maar ook voor alle IK- *>rSaiaisaties, gelijk men weet, is 00 bijzonder wijs getroffen, omdat daar- Möofw°rdt voorkomen een, lang niet jnkbaaldig, gevaar voor een verdeeldheid -Hgovelgo van verschil in politiek inzicht 7® ^öisschien nadeeligen invloed op den i'zamenüjk te verrichten arbeid en op don onderlingen kameraadscliappelijken omgang. Maar de bedoelde bepaling houdt, na tuurlijk, niet in om bij het genomen voorbeeld te blijven dat do leden van do St. Vincentius-Veroeniging individueel onverschillig zouden zijn voor de politiek, en ook niet, dat bet do St. Vincentius- Vereeniging als zoodanig onverschillig zou zijn, hoe 't met den politieleen toe stand in bet land is! Integendeel! Juist iemand als 'n Vincentiaan, juist een or ganisatie als ,,St. Vincentius" moet door de dagelijkschc aanraking met zoovele misstanden waarvan er vele althans •direct of indirect gevolg zijn-van de poli tiek, in meer uitgebreiden zin en in bree- de beteekenis genomen niet onverschil lig kunnen zijn voor de groote vraagstuk ken in *s lands bestuur. Toch heerscht er laten we het maar ronduit zeggen niet alleen in organi saties, waarin men voortrcffelijken chari- talieven arbeid verricht, maar even zeer in zuiver-godsdienstige on in de weten schap beoefende organisaties, een meening, alsof de politiek g e li o o 1 voor anderen is en men dè&rmcde niets, absoluut niets, heeft te maken! Welnu, de samenstelling van een Par tijraad, waarin ook de hier bedoelde orga nisaties zijn vertegenwoordigd, zal o.i. verlevendigen het besef, dat do politiek, groot en bseed bezien, is: een zaak van h e t g c h e e 1 c Katholieke volk, in al zijn rangen en standen, in al zijn maatschappelijke schakeeringen. Verdraagzaamheid. Van het bestuur van „Volksonderwijs" troffen wij de volgende advertentie aan in „De Noordwij kei' „Een waar Christen stuurt zijn kind naar (h Openbare School, omdat d a a r ver draagzaamheid gekweekt wordt". Iedere, ook maar eenigertnale „welwil lende", lezer zal hierbij aanvullen, wat k 1 a a r b 1 ij k e 1 ij k bedoeld wordt: „Een v/aar Christen stuurt zijp kind niet naai de Bijzondere School, omdat daar niet verdraagzaamheid gekweekt wordt. 't Is welverdraagzaam, een advertentie met zulk een inhoud en strek king te plaatsen! I Als de stellers dezer advertentie zelf op de Openbare School zijn gegaan, dan pleit hun optreden n i o t voor den geest van verdraagzaamheid, welke do ar en juist daar cn alleen daar zou worden ge kweekt!! Als verdraagzaamheid zou betoekenen: zonder godsdienstig beginsel, zonder po sitieve levensovertuiging, zonder vaste mo raal. ja, dan zou 't wel 'ns al te waar kunnen zijn, dat op de Openbare Schrjl beter „verdraagzaamheid gekweekt wordt" clan op de Bijzondere School! Maar wij weten, dat verdraagzaam, in de beste beteekenis, niet is een slappe en futlooze en weekelijke gevoelsslemming, maar een, met een sterk-gefundeerde eigen overtuiging in wat de waarheid is samen gaande, erkenning van de goede bedoe lingen van andersdenkenden, en vooral ook: liefde voor al onze mcdemenschen. Dat is der Katholieken verdraagzaam heid. Kweekt de Openbare School deze-ware- verdraagzaamheid? BUaTENLAHP Volkenbond. Brazilië wil de Duitsche aanspraken steunen. Als Duitschland Brazilië steunt. Volgens een bericht uit Rio de Janeiro Leeft de Braziliaansche minister van Bui tenlandsche Zaken in een brief aan de Duitsche regeering verklaard, dat Brazilië niet zou ophouden, de toetreding van Duitschland tot den Volkenhond te steimen, evenals de aanspraken van Duitschland op een permanenten zetel in den Volken bondsraad, zoodra men slechts de stelling iaat varen, dat tegelijk met Duitschland geen ander land een permanenten Raads- zetel kan krijgen. Reorganisatie van den Volkenbondsraad. Duitschland zal er aan medewerken. Het Duitsche rijkskabinet heeft zich in zijn gisteren gehouden zitting bezig gehou den met bet dezer dagen door don secreta ris-generaal van den Volkenbond aan do Duitsche regeering medegedeelde besluit van den Volkenbondsraad, waarbij de Duit sche regeering is uitgenoodigd deel te ne men aan do besprekingen der commissie, die binnenkort de kwesties der samenstel- i.ng van den Raad en hot aantal zijner leden zal onderzoeken. Bij deze eerste bespreking is in het rijks kabinet eenparig do opvatting aan den dag getreden, aan de uitvoering van vorenbe doeld Raadsbesluit mede to werken. Een definitieve beslissing dienaangaande heeft het kabinet zich evenwel tot een latere zit ting voorbehouden. De „Demokratisciier Zeitungsdienst" deelt mede, dat men het oorspronkelijk plan cm slechts een' toehoorder naar Genèvo te /enden, heeft laten vallen en dat mag wor den aangenomen, dat do aan de Duitsche gedelegeerden te geven instructies zich niet van die der andere regeeringen zullen on derscheiden. Daar allo betrokken mogendheden er be lang bij hebben een nieuw uiteenvallen van den Volkenbond in verschillende groepen in September te vermijden, zullen de voor bereidende werkzaamheden zoo vroeg mo gelijk vóór den aanvang van de zittingen der commissi!? op 18 Mei ter hand worden renomen. Ook van Duitsche zijde zal men kort na Paschen langs diplomatieken weg in contact met de overige regeeringen tre den. Amcrika's reserves tegenover het Hcrf. Protocol-w ij zi ping nood zakelijk. De secretaris-generaal van den Volken bond heeft aan de Vereenigde Staten de uilnoodiging do'n toekomen tot deelneming nan do op 1 September a.s. te houden con ferentie, waar in verband met de door den Ameri'caanschen .Senaat ten aanzien van A m er'ka's toetreding tot het Permanente Hof voor internationale Justitie gemaakte reserves, een nieuwe conventie zal worden opgesteld. In liet schrijven van den secretaris-ge neraal sir Eric Drummond, wordt gezegd, dat de Raad op voorstel van den Engel se!) en vertegenwoordiger besloten heeft deze conferentie van alle ondertcekcnaaTS van het Protocol betreffende het Interna tionale gerechthof bijeen te roepen, ton ein de do aanpassing van dit Protocol aan de door don Senaat der Vereenb-de Stalen ge maakte reserves te vergemakkelijken. luitinViné. Relletjes te Hamburg. Óp den vooravond van den geboortedag van Bismarck hadden de nationalistische vereenigingen te Hamburg een fakkelop tocht naar het Bipmarck-gedenkteekcn aan do haven georganiseerd. Toen, nadat verscheidene toespraken wa ren gehouden, de nationalisten afmar cheerden, werden zii door oonigo duizen den communisten opgewacht De opgebro ken straat leverde oen welkom aantal pro jectielen en met steenen en flesschen wer den de nationalisten en tevens ook voorbij rijdende trams, door de communisten be kogeld Vonr het Alster-pavilioen ontstond ren formeele veldslag, waarbij ook stokken een voorname rol speelden. Verscheidene zwaar gewonden moesten worden wegge dragen. Gisteravond om 11 uur duurde de strijd nog voort, Frankri'k. GEEN MINISTERCRISIS. De verhoogde omzetbelasting aanvaard. De houding der socialisten. Zooals w'ij gisteren mededeelden, had den de socialisten in de Franscho Kamer besloten zich van stemming over de finah- cieele ontwerpen te onthouden, ten einde con nieuwe crisis te vermijden. Dit besluit had een overwegenden in vloed on don aflonn der debatten, wijl de onzijdigheid ran 95 leden der uitorste lin kerzijde de regeering oen vaste meerder heid verzekerde Gisteravond is dan ook het groote strui kelblok, nl. het artikel betreffende de ver- hooeing dor omzetbelasting, er met vlag en wimpel doorgekomen. Het artikel werd aangenomen met 207 tegen 16G stemmen. I n g r ij pende bezuiniging. Do .Senaatscommissie voor de. financiën hooft de bespreking van de bcgrooting van uitgaven geëindigd. Zij heeft voor ongeveer 080 millioen bezuinigingon in do credieten aangebracht. Een Spaansch-Fransch0 tarieven-oorlog cp komst? Naar uri Madrid gemeld'wordt, heeft de Spaansche Minister ven Buitenlandsche Zaken verklaard, dat Snanjo de douane tarieven voor den invoer uit Frankrijk zal ver' oogon, indien dit land de voorgenomen tarieven-verhooging van 30 pet. inderdaad invoert. Enge'and. Chamberlain voor de Volkenbondscomm. Sir Aunsten Chamberlain, do minister van buitenlandsche zaken, is Dinsdag avond tegenwoordig geweest in een ver gadering van de commissie van parle mentsleden die voorstanders van den Vol kenbond zijn. Ijlr waren moor dan honderd leden van alle politieke partijen aanwezig Er werd geen officieel rapport over de vergadering uitgevaardigd, maar, naar verluidt, uitte de minister den wensch om alle vragen te beantwoorden dio men Tiver de jongste gebeurtenissen te Genèvo wilde stellen en behandelde hij zeer openhartig alle kanten van den toestand daar. Do bladen melden, dat hij de gelegen heid te baat nam om de geruchten to weer leggen aaugaandc de redenen voor Brazi- lië's actio en verklaarde dat er stellig geen toeken was dat Frankrijk, Italië, Spanje of het Vaticaan Brazilië in zijn houding steunde. Hij las do verschillende telegrammen voor dio tusschen Briand en hem en den president van Brazilië gewis seld waren, om er bij den laatste op aan te dringen zijn veto in te trekken. Leden, dio tegenwoordig waren, zegt do Times, verklaarden dat de telegrammen bondig bewezen dat Frankrijk en Enge land gehandeld liaddeu mot het oprechte dool Duitschland's onvoorwaardelijke toe lating tot den bond to verzekeren. Ge vraagd waarom het noodig was dit in een geheim conclave te doen, en niet in den openbaren raad, hernam de minister dat Duitschland zijn aanspraken niet in de openbare raadsvergadering wilde brengen en het risico loopen dat er een veto tegen uitgesproken werd. Eerder zouden do Duitsche afgevaardigden naar huis ge gaan zijn en hun aanspraken ingetrokken hebben. Polen. Bloedige demonstraties. Zes d o o d e n, tien gewonden. Gistermiddag hebben te Stryj groote werkloozen-domonstraties plaats gehad. Do demonstranten trokken naar het bu reau van den gouverneur en vernielden do geheele inrichting. Do aanwezige ver tegenwoordiger van den gouverneur werd ernstig mishandeld. De politie zag zich genoodzaakt van do vuurwapenen gebruik le maken. Hierdoor werden 4 demonstranten gedood en 12 ernstig gewond. Van deze laatsten zijn in middels nog twee aan de bekomen ver wondingen overleden. Uit het politic-onderzoek is gebleken, dat do demonslratio door communistische agigatoren op touw was gezet. Eon, zovon- taj hunner is reeds Rearrest oord. Marokko. De strijd in Marokko. Vredesonderhandelingen? Naar verluidt bevindt Caid Haddu Lek- sal, een van Abd-el-Krims trouwste raad gevers zich momenteel to Rabat teneinde vredesonderhandelingen to openen met Steeg, zoodra deze uit Parijs is terugge keerd. China. De strijd om Peking. Er wordt thans hevig gevochten Een lievigo strijd om liet bezit van Pe king heeft plaats op 16 mijl afstand van de stud. Do Chineescho troepen van Feng on dio van Tsjang Tso Lin en Woo Pei Foe zijn slaags geraakt. De stad is nog in het bezit van Feng. Amerika. De kerkvervolging in Mexico. Verscheidene Katholieke leden der com missie voor buitenlandsche zaken te Washington hebben aangedrongen op het afbreken der diplomatieke betrekkingen met Mexico uit protest tegen do vervol ging der Katholieke priesters door de Mexicaanscho regeering. Japanschc kolonisatie in Brazilië. De Braziliaansche regeering heeft aan Japan een uitgestrekt gebied aan den bo venloop van de Amazonerivier aangebo den. Er bestaan reeds in Brazilië ver schillende uitgestrekte en welvarende Ja- pansche kolonies. Het Braziliaansche kli maat is voor de Japanners zeker beter geschikt dan dat van Mandsjoerije, dat. op het oogenblik nagenoeg het cenig mo gelijke kolonisatiegebied voor Japan is. Dit is een factor, welko do belangstel ling voor het aanbod eenigszins verklaart. Do Japansche regeering heeft het aan het particulier initiatief overgelaten om do aanvaardbaarheid van het Braziliaan sche aanbod to onderzoeken. Darora heeft een der grootste spinnerijen van Japan op haar vergadering van aandeelhouders be sloten, een bedrog van 80.000 yon be schikbaar te stellen voor het instellen van een onderzoek door een speciale commis sie, ton einde na te gaan of men tot ex ploitatie zal kunnen overgaan. Zooals vanzelf spreekt, hoeft Brazilië niét zijn bosten grond aangeboden, doch naar rnen beweert is liet evenmin de slechtste. De grond is voor een groot deel bedekt met bosscben, doch do verkoop van het hout zou de kosten van het kap pen kunnen dekken. Daarna zou do grond winstgevend kunnen worden gemaakt door den aanplant van rubber en katoen, ter wijl ook een opnieuw bebosschen van dit land voordeel zou kunnen oplevren. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Fransche Kamer heeft me! 207 tegen 166 stemmen do verhoogde omzetbelasting aangenomen, zoodat een regeoHngscrisIS van de baan is. Er wordt thans rondom Peking hevig gevochten. BINNENLAND. Te Tilburg is gistermiddag overleden de heer A. H. A. Arts, oud-lid der Tweede Kamer (3do blad). De Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid heeft voor steenbakkerijen ccn overwerkvergunning verleend voor het tijd vak van 1 April tot en met 26 September 1926 (lsto blad). De politic heeft te Rotterdam 5000 Liter gesmokkeldo spiritus aangehouden (Gom. Berichten, 3de blad). 8 IN 13 EK LAK! S3) OE VACATURE LIMBURG. Een sociaal-democratisch gedeputeerde? Dinsdagavond vergaderden do drie rechtsche fracties van de Provinciale Staten van Zuid-Holland, eorst ieder af zonderlijk en daarna gezamenlijk Na ampole besprekingen is daar besloten, dat do bezetting dezer vacature ook ditmaal zou worden overgelaten aan do linkerzijdo on dat men zich zou onthouden van eeni- gen invloed op de verkiezing of niet-vcr- kiezing van een bepaalden persoon. In ver band met vroegere afgelegde vorklarin-on omtrent de verkiezing van een sociaul-de- mocraat als gedeputeerde, v s men ten slotte van meening, dat na <1 verklaring vuil sociaal-democratische /.iido omtrent hun revolutionair standpunt in 1922 af gelegd do bezwavon tegen het optreden van wtt humit-i «la fcodépuicïurife lit een vaca ture van links niet gehandhaafd behoeven to worden. In verband hiermede zullen de drio rechtsche fracties geen bezwaar maken, indien de opvolger van mr. Limburg zou worden aangewezen uit de grootste frac tie van do linkerzijde in do Slaton. „Res." Prov. Staten van Zuid-Holland. Audiëntie Commissaris Do Commissaris der Koningin in do provincie Zuid-Holland zal do volgende week niet op Woensdag 7, maar op Don derdag 8 April a.s. op den gewonen tijd audiëntie houden. Aanstelling ptsreonoel Nu een vergelijkend onderzoek, wiuuvn door 05 candidaten werd deelgenomen, zijn door Ged. Stalen der provincie Zuid-U I- land tot klerk bij de Provinciale Griffie benoemd, aanvankelijk voor den tijd v mi één jaar, do hoeren W. N. Voorbrood, E. Gerrotsen on J. J. Haringsma, nllen to VGravenhago. Overwerkverrjunning voor steenbakkeriten. De Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid heeft vergund, dat in het tijdvak van I April tct en oiot HO September Iftefi, in afwijking van het bepaalde in nrlil-cl 21 der Arbeidswet 1910, door arbeiders van 16 jaren of ouder, voor zoover zii niet ba* last zijn mot het vullen en ledigen der ovens, arbeid wordt verricht: I. a. in steenbakkerijen, gelegen aan of bij do rivieren Rijn, Waal, Lék, Haas, IJs* sol, Lingo en Merwede, in Htccnbaklcori;on nan den Hollandschen IJssel, waar steen in waalforninat gemaakt wordt, alsmede in steenbakkerijen in de provinciën Limburg en Noordbrabant, gedurende 9 uren per dng cn 50 uren por wook; b. in steenbakkerijen, gelegen in do pro vincie Friesland, gedurende 10 uren por dag en 55 uren per weck; c. in steenbakkerijen, niet onder a of b genoemd, gedurende 9% uur por dag en 53 uren per week; IT. in ulle steenbakkerijen van 0 uur des voormiddags af en op do eersto vijf werk dagen der woek tot 7 uur des nn mi'Mn ra, mot dien verstande, dat tenzij bet Werktijdenbesluit, voor fabrieken of werk plaatsen 1923 ruimere tijdgrenzen dan de zoooven genoemde toelaat of een langoren arbeidsduur por dag dan 10 uren tus schen begin en einde van den werktijd geen langere tijdsruimte dan ccn van twaalf uren mag gelegen ziin on omstreeks den middag een onafgebroken rusttijd van ten minste 1^ uur moet worden gegeven- Arbeidswet en Rijkswettclijkc regeling Winkelsluiting. Do Nod. R.-K. Bond van Handels- Kan toor- en Winkelbedienden „St. Franciscua van Assisië'', de Nederlandscho Vereeni ging van Ghr. Kantoor- en Handelsbedien den. en de Nationale Bond van Handels* cn Kantoorbedienden „Mercurius" hebben zich bij gemotiveerd schrijven tot den Mi nister van Arbeid, Handel en Nijverheid

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1