e Zeidóobz (Bou^omt
17e Jaargang.
WOENSDAG 24 MAART 1926
No. 5207
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent per week 8 2.50 per kwartaaL
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaaL
franco per post I 2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 et per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlenllën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
•4 dubbele van het tarief berekend. s
Kleine adverlenllën, van ten hoogste 80 woordon, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eu ver
buur, koop en verkoop 10.50.
UI NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN.
Zij, die zich met I April
op ons blad wenschen te abon-
nseren, ontvangen tot dien datum
de courant GRATIS.
Het Gezantschap bij het Vaticaan.
üe bekende historicus dr. J. Witlox be
gint een artikel in „De Maasbode" van
gisteravond onder den titel: „Na den
strijd" aldus:
„Nu do strijd is gestreden, het gezant-
schap bij den H. Stoel is gevallen, komt de
tijd voor heropbouw van wat zoo roeke
loos werd verwoest de tijd van bezin
ning.
Deze zal ons, Katholieken, niet moeilijk
vallen. Wij zijn niet verwend in ons va-
I derland. Ook na het tijdperk onzer offi-
cieele onderdrukking hebben we nog te
i bittere dagen gekend; het komt er op
één meer of minder niet aan. We zijn ge
hard op dit punt. Daarenboven de rustige
zekerheid op 't stuk onzer geloofsleer, de
rotsvaste overtuiging in 't bezit te zijn der
ngerepte waarheid, het onwrikbaar ver
trouwen, dat Christus met Zijn Kerk is
aan der eeuwen voleinding, dat alles
inaakt, dat we kleine onaangenaamheden
serene kalmte over ons laten heen-"
tan".
Wij willen gaarne deze wijze woorden
breeder kring verbreiden voor zoo
ver noodig.
Voor zoover noodig, want de Katholiek
i. van nature zóó, dat hij kalm blijft
onder den strijd tegen zijn Kerk.... Ze
ker, wij hebben het afstemmen van het ge
zantschap als een gloeiende boleediging
voelen inbranden in do ziel. Maar wij ver
liezen daardoor toch niet zoo gemakkelijk
pnze kalmte.
Rome kan wachten
En, wat ons met rechtmatige fierheid
óver hetgeen in de afgeloopen maanden
's geschied doet terugzien, is: op de eerste
plaats de volkomen waardige houding der
"i.-K. Kamerfractie, met daarachter héél
liet Katholieke volk; op de tweede plaats:
sympathie met die houding en de af
keuring van het optreden der „staatslie
den" Snoeck Henkemans en Kersten bij
sleeds meerdere weldenkende niet-Katho-
lieben! Wij verwijzen in dit verband ook
naar wat wij in ons 2de blad van heden
citeeren.
BUiTEIHLAIID
üuitschland.
De rijksregeering krijgt haar meerderheid.
Moties van wantrouwen,
verworpen.
In den Rijksdag werd gisteren de door
de communisten tegen de gekeele rijksre
geering in verband met haar politiek te
Genève ingediende motie van wantrouwen
zonder hoofdelijke stemming verworpen.
Vóór de motie slemden de Duitsch-natio-
'ulon, de communisten en de Yölkischen.
De hoofdelijke stemming, die vörvólgens
plaats had over de motie van wantrouwen
d'T Duitsch-nationalen, gericht tegen den
rijkskanselier, dr. Luther, en den rijks
minister van Buitenlandsche Zaken, dr.
Slresemann, had tot resultaat, dat de mo-
('e verworpen werd met 259 tegen 141
«temmen der Duitsch-nationalen, Yölki
schen en communisten.
Naar aanleiding van de door de Völki-
ï:hen ingediende motie van vertrouwen in
°e regeering werd door do regeerings-
pariijen een voorstel ingediend om over
16 gaan tot de orde van den dag. Dit voor
al werd aangenomen met 264 stemmèn
]00r» 139 tegen en één blanco. De motie
flcr Völkischen was daarmee van de haan.
be goedkeuringsmotie der regeerings-
iverd daarop zonder hoofdelijke
stemming aangenomen; vóór stemden de
Wgeeringsparlijen, de sociaal-democraten
een deel der Economische Vereeniging.
et resultaat der stemming wercl met le-
vendigo bijvalsbetuigingen begroet.
Frankrijk.
Frankrijks sancerfng.
De positie van Pérèt.
bc financieele commissie van de Kamer
heden een aanvang met het onder
is der nieuwe financieele ontwerpen.
ieM]radicale Kamerfractie- heeft er echter
/-'s gisteren een debat aan gewijd, waar
een zeer weinig gunstige ontvangst
Tm, ,ret's voorstellen tot uiting kwam.
«en den hoofdelijken omslag werd aan-
<j. 0er(*» dat deze do kleinen te zwaar en
^grooten te licht drukt wat de ver-
lref-nM8 Van omzetbelasfing betreft, de
^standers daarvan gevoelen voorloo-
iet de minste geneigdheid hun liou-
0 üaaRegenovcr tc wijzigen.
In do wandelgangen van de Kamer
hecrschte gistermiddag een vrij opgewon
den stemming. Men vraagt zich af, op
welke meerderheid Péret meent te kunnen
rekenen. In den nacht van 5 op 6 Maart
heeft de Kamer de door Doumer voorge
stelde belasting van 0.60 pet. op de beta
lingen met 274 tegen 221 stemmen ver
worpen. De door Péret voorgestelde ver
hooging van 1.30 pet. tot 2 pet. der om
zetbelasting verschilt in dezen zeer weinig
van Doumer's ontwerp, behalve dat zij
nog iets zwaarder drukt.
Na het debat van Donderdag over het
geval-Malvy zal de rechterzijde, hoewel
zij in principe niet tegen verhooging van
do omzetbelasting is, zeer waarschijnlijk
niet bereid gevonden worden voor Féret's
voorstellen te stommen, evenmin als zij
voor die van Doumer gestemd heeft, daar
zij het financieel programma aan do al-
gemeene politiek gebonden acht
IncKen do communisten, de socialisten
en dertig radicalen zich met de rechter
zijde vereenigen, zal daarmede het lot
van het tweede kabinet-Briand bezegeld
zijn.
In een interview met een vertegenwoor
diger van do „Information" verklaarde
Péret, dat hij geen keus heeft. De tijd is
te kort, do depreciatie van den franc gaat
tegen het evenwicht der begrooting in,
zoodat lot eiken prijs onmiddellijk reali
seerbare inkomsten gevonden moeten
worden. Alleen de omzetbelasting levert
deze op.
De militaire diensttijd in Frankrijk.
De Kamer verwierp Maandag met 350
tegen 208 stemmen een amendement der
socialisten en communisten tot onmiddel
lijke verkorting van den militairen dienst
tijd. Painlevó zette uiteen, dat het niet
mogelijk is, het leger te reorganiseeren
door het nemen van op zich zelf staande
maatregelen en wees er op, dat er nog
steeds gestreefd wordt naar een verkor
ting van den diensttijd die La overeen-
Ftemmirg is te brengen met de veiligheid
van het land en het bevestigen van een
duurzamen vrede in Marokko en Syrië.
Engeland.
Chamberlain op het schavot.
Critiek van Lloyd George.
Lloyd George opende gisteren do Lager-
huisdebatten over de mislukking van Gc-
nève. Hij vatte zijn critiek op de gebeur
tenissen in Genève, voor zoover die uit
persberichten bekend zijn, samen in deze
twee punten:
Ten eerste, dat do Locarno-mogendhe-
den verantwoordelijk zijn voor de mis
lukking en ten tweede, dat Genève een
mislukking genoemd moet worden, omdat
het instrument van den vrede er zoozeer
beschadigd is, dat velen van de beste
vrienden van den Volkenbond wanhopen,
of de gevolgen nog kunnen worden te niet
gedaan.
Het vitale punt noemde hij, dat een
der bepalingen van het verdrag van Lo
carno was, dat Duitschland in den Bond
zou treden, en hij wenschte- van den mi
nister van Buitenlandsche Zaken to hoo-
ren wat er precies in Genève is geschied.
Het Lagerhuis heeft het recht to vragen,
of Chamberlain wist. dat -Frankrijk en
Polen de bedoeling hadden aan tc dringen
op gelijktijdige opneming van Polen in
den Raad met Duitschland. Maar nu is de
indruk gewekt, dat men Duitschland er
toe gebracht heeft, een contract lo tee
kenen, zonder het alle bijzonderheden
daarvan mede te deelen.
Spr. 'hoopte, dat wanneer de minister
van Buitenlandsche Zaken weer naar Ge
nève zoli gaan, hij werkelijk met vrije
handen daarheen zou gaan, vrij van alle
voorafgaande beloften, vrij van allo ver
plichtingen en van elke verwikkeling mot
de oude vecten in Europa, dat hij naar
Genève zal gaan om den Bond te redden
en om Genève tot een plaats te maken,
waar geen rivaliteiten tusschen de naties
ontstaan, doch waar deze worden e" ,re-
heven. Lloyd George hoopte, dat de minis
ter van Buitenlandsche Zaken 'naar Ge
nève zou gaan, niet om het tot een strijd
perk te maken voor diplomaten, doch om
het to maken tot wat het dient te zijn, do
groolo raadkamer van het handvest van
defi vredo tusschen de landen.
Chamberlain bijt van zich af.
Na de rede van Lloyd George nam mi
nister Chamberlain het woord.
Hij opende een zeer- scherpen persoon
lijken aanval op Lloyd George. De vorige
spreker, zeide Chamberlain, heeft achter
docht te kennen gegeven en twijfel geuit,
doch er is geen direct^ aanklacht inge
diend.
Ik moet dus trachtep. te weten te komen,
waarlegen ik mij moet verdedigen en ik
neem dan aan, dat de eerste aanklacht is,
dat ik in December bij mijn doorreis een
geheime overeenkomst gesloten zou heb
ben met Briand over den Poolschen elsch.
De tweede aanklacht zou zijn, dat ik
niet loyaal tegenover Duitschland heb ge
handeld. Hier internum leerde Lloyd
George en na een kleine schermutseling
verklaarde ten laatste de onderstelling te
opperen, dat Chamberlain bij zijn door
reis in Parijs een overeenkomst met Span
je gesloten had, om dat land een perpia-
r;enten zetel te verzekeren en dat Briand
daarna den eisch van Polen naar voren
zou hebben gebracht.
Dit is een geheel andere aanklacht, dan
die elders tegen mij is ingebracht, ver
volgde Chamberlain en die insloot, dat ik
ook een belofte aan Briand gedaan zou
hebben, wat Lloytl George niet zegt te ver
onderstellen.
Als derdo aanklacht noemde Chamber
lain het verwijt, dat Lloyd George ook iri
het Lagerhuis herhaalde, dat hij voor hij
naar Genève ging een beslissing had moe
ten laten liooren en, daar geen ander laud
dan een eisch zou hebben ingediend, had
den allo moeilijkheden kunnen worden
voorkomen.
De laatste beschuldiging is, aldus ging
Chamberlain voort, dat ik in Genève ge
heime besprekingen heb gehouden, in
plaats van allo discussies voor de Assem-
blée te brengen.
Op deze vier aanklachten kan ik nu
met openhartigheid antwoorden. Toen ik
Briand, na een lang verbluf mijnerzijds in
Italië, in Parijs ontmoette, begon ik met
hem te zeggen, dat ik ten aanzien van
geen enkel punt cenige verplichting op mij
kon nemen voor ik in Engeland was te-
rugekeerd. Er word geen overeenkomst
van welken aard ook in dit onderhoud
gesloten.
Aan den Spaanschen vertegenwoordiger
gaf ik reeds voordien de hernieuwde ver
zekering, dat do Engelsche regeering, als
de omstandigheden daartoe geschikt wa
ren, bereid was opnieuw een door Spanje
in te dienen eisch voor een zetel tc steu
nen, zooals do Engelsche regeering dat
vier jaar geleden had gedaan onder
Lloyd George,
Ten aanzien van Polen, Brazilië en an
dere mogendheden nam dn -houding
aan, die door de Brïtschc regeering steeds
in die omstandigheden is aangenomen:
ik weigerde namelijk eenige belofte te doen
en ik deelde mede, dat de houding der
Britsche regeering in Genève zou worden
openhaar gemaakt en dat zij niet bereid
was zich van to voren to binden, zonder
geluisterd te hebben naar de besprekin
gen, welke in Genève plaats zouden heb
ben.
Wat do tweede aanklacht betreft, dat ik
niet loyaal tegenover Duitschland heb ge
handeld, het is bevreemdend, dat deze
aanklacht wel door mijn landgenooten en
nimmer door Duitschland is ingediend. Ik
deed mijn best andere naties te bewegen
de zetelkwestie niet naar voren te bren
gen op dit. tijdstip.
De «andere naties echter, die van jaar
tot jaar haar eisclien hadden moeten uit
stellen, achtten het oogenhlik gekomen, nu
de samenstelling van den Raad inder
daad gewijzigd zou worden, door Duilsch-
lands toetreden, om haar eisclien in te
dienen. In deze omstandigheden konden
mijn woord en mijn invloed dit niet voor
komen.
Minister Chamberlain gaf dan een uit
eenzetting vtan het Duitsche, Braziliaan-
scho en Fransehe standpunt, waarbij bij
zeide, de houding van Brazilië niet te wil
len verdedigen, een houding, die hij niet
in het belang van Brazilië acht en dio
naar zijn meening niet genoeg rekening
hield met do grootere internationale be
langen.
Over het misverstand, dat de kern der
geheele kwestie vormde, zeide Chamber
lain: Bij de voorwaarden, die de Duitsche
regeering stelde voor haar toetreding tot
den Volkenbond, en waarvan door do
Fransclie en Engelsche regeeringen alleen
die betreffende den permanenten zetel en
een redelijke vertegenwoordiging in de
verschillende Volkenbondsorganisaties wer
den aanvaard, werd door do Duitsche re
geering niet genoemd de eisch. dat er
geen verdere wijziging in den Raad zou
plaats hebben.
V o r n i e t i g e n d o critiek van
Mac Donald.
Mac Donald zeide, dat het resultaat van
Chamberlain's optreden, was geweest, dat
de Britsche diplomatie op een lamentabele
wijze gefaald was, als in vele jaren niet
geschiedde.
Dit land, verklaarde de leider dor op
positie, is in een diplomatie gewikkeld
welke den Volkenbond zelf vijandig is, en
wij hebben den Bond in een wanorde on
treurig achtergelaten, terwijl er, wat be
treft den Volkenbond een cynisme over
Europa is gekomen, als sinds den oorlog
niet bekend is geweest.
Zweden.
De storm voor Unden geweken.
De strijd achter de coulissen over den
Zwedschen minister van Buitenlandsche
Zaken, Unden. schijnt in hoofdzaak geëin
digd te zijn. Wel is waar wordt ernstige
critiek op Unden uitgeoefend, o.m., omdat
hij, naar gezegd wordt, eigenmachtig den
Zweedschen Raadszetel lieeft opgeofferd,
hetgeen, zoo zegt men, absoluut niot noo
dig was geweest, doch vooral omdat Un
den de situatie te Genève veel to pessi
mistisch beoordeeld heeft. Hieruit zullen
evenwel hoogstwaarschijnlijk geen ernstige
conclusies worden getrokken. Een rogee-
ringserisi8 zal er niet uit voortvloeien.
Hongarije.
Geen nieuwe verkiezingen.
De regeering en de valsehe
munters.
De Hongaarscho Nationale Vergadering
heeft gisteren de behandeling der valsclie-
munters-affaire ten einde gebracht on met
de stemmen der beide regeeringspartijen
bot meerderheidsrapport der parlementai
re commissie van onderzoek aangenomen,
dat de regeering van iedere verantwoorde
lijkheid vrijspreekt.
De eergisteren door een lid der regee-
ringspartij gedane mededceimrr over aan
staande nieuwe verkiezingen is gisteren of
ficieel slechts oen particuliere meenïng van
dien afgevaardigde, genoemd.
Roemenië.
Een zoon van Pasiitsi van oplichting
beschuldigd.
Do inspecteur van bet Joegoslavische
ministerie van Handel, Stojadinovikat, be
schuldigt. den zoon van minister-president
Pasjitsj van verschillende geraffineevde
transacties, tengevolge waarvan de staat
voor verscheidene millioenen benadeeld
zou rijn. Tn politieke kringen baart deze
beschuldiging groot opzien.
Polen.
Skrzynski verdedigt zich.
Do Pnolseho minister van buitenland
sche zaken verdedigde gisteren in de
Land d figcom m issie voor brntenlam'sehe
aangelegenheden het beleid van de Pool-
scl"* delegatie tc Genève.
Met betrekking tot de vraag, welke voor
al de oppositie interesseerde, of Polen op
de berfstbiieenkomst van den Volkenbond
zijn eisch in.zake een permanenten zetel
opnieuw zal stellen, werd door Skr/.ynski
niets medegedeeld.
Syrië.
Step succes der rebellen.
Katana overvallen.
Do opstandelingen hebben Katana aan
gevallen. doodden den comamndant dor
gendarmerie, maakten een aantal gevange
nen en staken eenige gebouwen in brand.
China.
De toestand te Peking.
Volgens berichten nifc Pek' is de toe
stand in de hoofdstad zeer kritiek, hoewel
het in de stad zelf nog rustig is. Alle nn-
tionalistische leiders ziin op het oogen
hlik te Poking bijeen. De stad wordt ech
ter reeds door de troepen der tegenstan
ders bedreigd, en de minister van buiten
landsche zaken is, naar verluidt, in de
Europeesehe wijk gevlucht.
Amerika.
De V. 8. en de Ontwapening.
Moeil ij k heden van jFranschen
oorsprong.
Niettegenstaande er moeilijkheden zijn,
wil Ainevika zich niet onttrokken aan de
Ontwapeningsconferentie van den Volken
bond. De moeilijkheden zijn, naar gemeld
wordt, van Franschen oorsprong en bijna
geheel het gevolg van het vasthouden van
Frankrijk aan den eisch, dat de ontwape-
nimzscijfers worden gebaseerd op do mo
gelijke oorlogssterkte der naties en niet
op de bestaande sterkte van legers en
vloten.
BiHHEMLANP
TWEEDE KAMER.
Overzicht.
Dc benrootinqen van Binnenlandsche Zaken
en Landbcuw, Marine en Justitie.
Het gaat nu snel met hot begroot iugs-
werk. Alles wat naar algemoene beschou
wing zweemt is, zooals men weet, tot na
Paschen uitgesteld on de behandeling van
do begrotingshoofdstukken kan zich nu
beperken lot eenige opmerkingen hij enkele
begrotingsposten, indien deze korte be
schouwingen bezwaarlijk in een meer al
gemeen debat in te lasschen zijn,
Bij de begrooting van binnenlandsche
zaken ontkwam men ook ditmaal niet
aan het jaarlijksche debatje over liet
subsidie aan do vrijwillige burgerwachten
De vrijzinig-democraten violen ditmaal
uileen en met hen stemde de communist
en de S. I'. A. f'. tegen. Professionals
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND
Moties van wantrouwen In de rijksre
geering door den Rijksdag verworpen.
Aanvallen van Lloyd George op Cham
berlain en diens verdediging.
De toestand te Peking critiek.
BINNENLAND.
De begrootingsarbeid In de Tweede Ka
mer (Verslag, 2de blad, en Overzicht, late;
blad).
De Minister van Arbeid heeft in verband
met de a.s. feestdagen overwerkvergunnin-
gen verleend voor broodbakkerijen en te
vens verlof voor vervroegde aflevering van
brcod (1ste blad).
De heer Ch. J. I. M. Welter, oud-minis
ter van Koloniën, is weer benoemd tot lid
van den Raad van Ncd.-lndië (lste blad).
LEIDEN.
Het nieuwe Laboratorium voor den Dis-
tricts-Keuringsdienst van Waren.
zijn duurder dau amateurs, morkto minis
ter Kan in sportstijl op....
De bpgrooting van Binnenlandsche Znkon
en Landbouw is aangenomen, evenals die
van Marine en Justitie. Zoodat achtereen
volgens de nieuwo Excellenties Kan, v.
R o y e n en Doniier aan het woord zijn.
geweest, die allen een liiol te zware laak
hadden.
Minister v. R o y o n had 'n kleine .strub
beling met den oud-minister Van Dijk, dio
zijn teleurstelling uitsprak over het voor-
loopig terugnemen van 2.4 rnillioen voor
aanbouw, aangezien dat geld uitsluitend
moest dienen voor het vervangen van ge
heel opgevaren materiaal (voornamelijk do
jagers) in Indië. Hij trachtto don minister
te doen verklaren dal hij in e'k gevnl dio
vervanging niot zou doen sfraken. ivfu.u
minister Van Royen wildo niot zof'on
h o e, wol dat hij spoedig zou besb'sson.
Bij de stemming over het hoofdstuk b'oek
dit antwoord (vermoedelijk) den heer Beu-
mor zoo te hebben ontstemd, dat hij, met
allo rooden en don hoer Braat, togon
stemde.
In don loop van do vergaderln" hc"rt,
naar liet schijnt, dn heer Braat zijn ob
structiepogingen gestaakt, althans niet tel
kens weer stomminfon over •artikelen vair
de verschillende begrootingen uitgelokt,
maar vandaag schijnt hij er weer mede ho-
gonnen te zijn.
Koninklijke Besluiten.
B u r g e m oester s.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burm-
moester dor gemeente Koedijk P. Kikkert,
en tot burgemeester dor gemeenten Kwadijk,
Midrlelio en Warder W. R. Drost.
Dij Kon besluit is aan J. Stekotoo, op
zijn verzoek eervol ontslag verleend als bur
gemeester der gemeente Heinkonszand.
Notariaat.
Bij Kon. besluit is benoemd lot notaris
binnen het arrondissement VHerlogenbo.sch
ter standplaats de gemeente Eindhoven, P.
T Daverveldt, caudidaal-nolarls lo Roosen
daal.
Arbeidswet 1919.
O ver work vergunning voor
broodbakker ij en.
De Minister van Arbeid, Handol en Nij
verheid heeft:
A. vergund, dat in broodbakkorijen ia
alle gemeenten des Rijks:
1c. door hoofden of bestuurders en door
bakkersgezellen, in afwijking van liet be
paalde in artikel 35, twocdo lid, dor Ar
beidswet 1919, bakkorsarbeid wordt ver
richt:
a. op Zaterdag 3 April 19-26:
b. op Zaterdag 22 Mei 1926, telkens van'
12 uur des nachts af, met flion verstande,
dat voor zoover betreft brood bakke
rijen, voor welke cone vergunning, als be
doeld in artikel 37, eerste lid, dor Arbeids
vet 1919, is verleend reeds op Vrijdag 2
April 1926, respectievelijk op Vrijdag 21
Mei 1926, telkens om 10 uur des namid
dags, met arbeid, bestaande in het ge
reedmaken van deeg en ovens, mag wor
den aangevangen;
een en ander onder voorwaarde, dat in
de ondernemingen,' waar op do onder a
on (of) b genoemde data van deze ver
gunning gebruik wordt gemaakt, op IS
April 1926 en (of) 24 Mei 1926 geen arbeid
wordt verricht.
Deze voorwaarde geldt niet met betrek
king tot. banketbakkersarboid in brood-
bakkerijen, tevens zijnde koek- en banket
bakkerijen, verricht door het. hoofd of den
bestuurder en door banketbakkers, ten
aanzien van wie van deze vergunning geen
gebruik wordt gemaakt, welke personen'
op die dagen banketbakkersarboid mogen
verrichtten als op een gewonen werkdag;
c. op Dinsdag 6 April 1026 en op Dins
dag 25 Mei 1926;