INGEZONDEN MEDEOEELING De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL jij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL franco per post f 2.95 per kwartaaL get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, by voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd igsblad 9 ct. l/e Jaargang. MAANDAG 15 MAART 1926 No. 5199 9e £eidóclx& Gow^a/nt Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenllin 30 cent por regel Voor Ie gezonden Mededeclingen wordt het z dubbele van het tarief berekend. s Kleine adverlonliën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver- huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Ontspanning met een vraagteeken >po»fc is: ontspanning? Voetballen en lcre vormen van sport zijn: ontspan ning? Dat alles is: ontspanning met een vraag den. 't Kan ontspanning zijn, zelfs eon zeer ittige, een uitstekende ontspanning, maar kan ook door een teveel een onnuttige, een schadelijke inspanning zijn en er- 't K&n een in zich verkeerde „ont manning" zijn, omdat zij is gericht op iets at verboden is, omdat zij is gericht op irrationeele, een onmatige, een over dadige voldoening voor het lichaam, op een toegeven aan lagere hartstochten; omdat daarbij het stoffelijke niet ondergeschikt hordt gemaakt aan het geestelijke, de be langen van do ziel niet praedominoeren boven die van het lichaam. En daarom kan van sportbeoefening niet worden gezegd, dat zij kwaad is en liet dat zij oed is. Of sport kwaad of goed is, hangt af van de w ij z e w a a r o p, do omstandigheren waaron- er, van de bedoeling waarmede zij wordt beoefend. En d a a r o m ook is het zoo noodig, dat leiding wordt gegeven aan do jeugd de sportbeoefening, omdat feitelijk o behoeft, slechts rond te zien! er veel verkeerde sportbeoefening is, ver- rd door een teveel en verkeerd in zich. En daarom ook is het zoo noodig, dat er zijn: Katholieke sporfcvereenigin- gen. Katholieke sportvereenigingen, welke orden gesteund door der Katholie ken daadwerk el ij ke sympathie; vaar van de sportlievende jongelui werkend lid zfjn en waaraan ouderen moreclcn en finanefeelen steuli schenken. Rij de sportbeoefening moet nauwlettend irden toegezien, dat inderdaad het lichaam er bij is gebaat èn de ziel niet ge- ichaad! Ouders en opvoeders hebben in deze ak een moeielijke taak, waaraan zij zich ihtor volstrekt niet mogen onttrekken. Midden onder het volk. Een mooi Roomsch boek midden onder de masBa brengen; zulk een boek bekend maken, aanbevelen aan heb volk dat ii niet gemakkelijk. De Katholieke courant bereikt velen niet, tot wie men zich zou villen richten. Voor den enkelen Katholie ken boekwinkel, die er is, hebben vaak veel weinig belangstelling, dan dat zij voor de etalages zouden blijven kijken, en, al zouden zij dai dan ook, dan zijn ze er nog niet in. En daarom heeft de wakkere propagan- daclub „St. Potrus" te Leiden reeds lan gen tijd een bockentent staan op de Za- terdagsche markt. Dht is mooi: het Room- whe boek, do Roomsche brochure en het Roomsch e blad midden onder het volkt Dat is mooi! Maar op de laatst ge- h'uJen ledenvergadering is besloten, die leuk op te heffen; het bestuur heeft zich echter nog 'ns bezonnen en is er toe over gegaan, om voorloopig toch weer voor drie maanden op de Zaterdagsche markt te t»M staan. Vanwaar de bezwaren tegen die markt test? -- O, men vindt algemeen die ^iro- Rganda heel goed en heel nuttig, de stoe- Boomsehe propagandisten, met een jlammende geestdrift in 't hart, willen !l«rd voor werken, maar: 't ontbreekt a,*^ ïeldl Geld is er noodig voor pacht van de teneente, onderhoud, verlichting der tent. iet veel goed maar men kan toch moerelijk verlangen van die arbeiders, die gtren htm tijd en hun persoon, dat zij ook financieele lasten zouden gaan dra- ?0|)! dat zij voor tekorten zouden gaan "aan en daarvoor verantwoordelijk zijn. je helpt nu 'ns met wat financïeelon steun ']eJiooie propaganda voor de Katholieke eginselen! Het 13 zoo noodig en velen !'len.|ict zoo gemakkelijk doen! Men steun aan den secretaris van Propaganda club „St. Petrus(Hoef- p'ai ^a) °f aan den secretaris van de om V°lkst)ond (Steenschuur), dio van jangen giften in onze courant mede- i c !n6 zullen doen. Och, laten velen nu s Ie 18 geven, niet, ten slotte, voor die jJ'Pagandaclub „St. Petrus", maar voor t'^paganda van de waarheid! LüiTENLAMD Volkenbond. ÜE MOEILIJKHEDEN VAN GENèVE. Nog geen oplossing gevonden. bemiddelingspogingen, m „J? F1Q8elsclie zijde is Zaterdag een i. i^'^delingspoging in het werk ge- tF',,'|.grooto trekken gezien, wil do Dr< Y^Glogalie Setlaan brijgen, dat de a echo gedelegeerden een zoodanige 'J ia Duitschlands opneming in Vol kenbond en Volkenbondsraad een bepaalde verklaring zullen afleggeen. Deze verkla ring zou een krachtige, en van psycholo gisch standpunt geziou, zeer belangrijke formule voor Duitschlands loyaliteit en verzoeningsgezindheid bevatten. Nogmaals zou daarin namelijk nadrukkelijk worden uitgesproken, dat aan Duitsche zijde geeu principieel verzet tegen Polens candidatuur of die van een andere mogendheid bestaat. De Duitschers zouden de verklaring moe ten afleggeu, dat zij, indien de in te stellen commissie zou komen tot een aanbeveling tot uitbreiding van den Volkonbondsraad en in verband daarmede een bepaalde can didatuur zou aanbevelen, aan de ten-uit- Yoer-legging van zoodanige aanbevelingen in het algemeen belang van den Volken bond hun medewerking zullen verleenen, en zich daartegen niet, tor wille van eeniger- lei individueele Duitsche belangen, zullen verzetten. Van Duitsche zijde wijst men er op, dat de Duiftsche gedelegeerden een zoodanige verklaring reeds herhaaldelijk hebben afge legd. Zij kwam reeds voor in de door den Rijkskanselier Luther in Hamburg gehou den redevoering. Iu een artikel in het „Journal do Geneve" wordt voorts door den Duitschen minister van Buitenlandsche Zaken, Stresemann, nogmaalc de nadruk op Duitschlands bereidwilligheid om mede te werken gelegd. Indien Duitschland, Frankrijk en de andere mogendheden met bedoeld Engelsch bemiddelingsvoorstel accoord willen gaan, zou toch nog te elfder ure de weg voor een regeling gevonden zijn. Stresemann aan het woord. Zaterdagavond heeft Stresemann de persvertegenwoordigers der bladen van alle landen in hotel „Mètropole" om zicli Leen verzameld, ten einde het Duitsche standpunt uiteen te zetten. Aan het slot zijner uiteenzettingen betoogde de minis ter o.m.: „Het Duitsche rijk, zooals dit door zijn huidige regeering wordt vertegenwoordigd, l. oei. ovc-ituïgd aanhanger der Locarno- politiek, die het als den groolslen politio- ken vooruitgang beschouwt Zonder eenige overdrijving komt mij deze vooruitgang zoo groot voor, dat daarnaast het getwist om oen kwestie, die betrekking heeft op het Reglement van Orde van den Volkenhond, veel te onbelangrijk is, dan dat men on- verrickterzake van hier zou kunnen ver trekken. De gedachte alleen zou reeds be lachelijk zijn''. Streseman wees vervolgens op den hij Duitschland bestaanden wil tot tegemoet koming, die immers in het door de Duit sche delegatie gedane voorstel tot uiting komt, om namelijk aan de commissie van den Volkenbond, dio de kwestie der uit breiding van den Volkenbondsraad zal moeten bestudeeren, nauwkeurig omschre ven volmachten te geven, waarin reeds do principieele toestemming van Duitschland ten aanzien eener zoodanige uitbreiding vervat zou zijn. Hoe dan een eventueel nieuw in te stellen zetel bezet zou worden, de beslissing over deze aangelegenheid ligt nergens anders dan bij de Volkenbondsver gadering en Duitschland zal aan een door de Assemblée te vellen beslissing geen moeilijkheden in den weg leggen. Ten slotte sprak Stresemann de over* tuiging uit, dat, waar in alle landen de wil voor een uitweg bestaat, deze ook ge vonden moet kunnen worden. De Duitschers uit de gratie? Door het feit, aldus wordt gemeld, dat do Duitsche delegatie het Vrijdag door de mede-onderteekenaars van het Locarno- pact gedane bemiddelingsvoorstel van de hand heeft gewezen, is de stemming ten ongunste van Duitschland omgeslagen. Dit wordt ook bevestigd door oen uitlating tegenover een medewerker van liet „Jour nal de Genève" door Vandervelde, waarin do Minister zeide: „Duitschland had nog niet geheel liet drie vierde gedeelte der Assemblee voor zich; thans echter heeft het negen tiende tegen zich". Deze voor stelling moge iets overdeven zijn, geheel onjuist is zij in geen geval. Algemeen is men in niel-Duitsche kringen, ook in die der neutralen, die tot dusverre Duitsch land welgezind waren, van meening, dat dc vraag of Polen reeds in Maart dan wel eerst in September een niet-permanenten 1 zetel zal krijgen, niet een zoo ernstige crisis als thans bestaat, rechtvaardigt. Uit Berlijn wordt voorts gemold, dat de speciale correspondent van liet „Berl. Tageblatt'' aan zijn blad seint, dat ernstig overwogen wordt terug te keeren tot het oorspronkelijke plan van Chamberlain en Cecil. Dezen wilden namelijk het mandaat voor de niet-permanente leden op drie jaar vaststellen. Zweden, dat thans reeds langer dan drie jaar als niet-permanent lid in don Volkenbondsraad zitting heeft, zou zijn zetel dientengevolge automatisch verliezen en deze zou dan aan Polen worden toege wezen. De Zondag brengt geen oplossing. Uitstel tot September? Briand heeft zich gisteravond onder houden met Lulher en Stresemann. Een Heerensingel 34/35 - Tel. No. 1523. PRIMA KWALITEIT-VERZEGELDE ZAKKEN 3178 communiqué werd gepubliceerd, waarin verklaard wordt, dat de toestand onveran derd is en dat de besprekingen worden voortgezet. Vervolgens ontving Briand Quinones de Léon, Skryznsky en Vandervelde. Men ge looft, dat in geval van een mislukking der besprekingen zoodat de Volkenbond zelf deze kwestie te behandelen zal krijgen voorgesteld zal worden, allo candidaturen (Duitschland inbegrepen) in behandeling te nemen in de Seplemberzitting De Volkonbondsraad komt hedenvoor middag bijeen. Brazilië blijft dreigen. De ..Daily Mail" meldt uit Genève, dat de Braziliaansche gezant te Londen een langdurig onderhoud heeft gehad met Chamberlain. Hij deelde den Britschen mi nister mede, dat Brazilië uit den Volken bond zal treden, tenzij dit land oen per manenten zetel verkrijgt. België. De Roode Militie paraat. Dat bet met de organisatie der roode militie ernst is, moge blijken uit de vra genlijst, die socialistische vereenigingen aan haar leden mededeelen (de pers drukt dezer dagen dergelijke stukken af) en waarin zij onder meer vragen: „Indien gij wapens bez^l of weet waar men er zich verschaffen kan, wilt gij cms persoonlijk komen opzoeken in de localiteiten van de vereeniging?" Zooals door L. de Brouckère. de socia listische leider, is aangekondigd, zullen de centuriën ongewapend jbjif, doch zich als 't to pas komt welen te wapenen. Duitschland. De vorstenschadeloossteiling. Do volksstemming. Volgens de „Montagmorgen" hebben reeds 7 millioen personen hun naam ge zet op de lijsten der sociaal-democraten en communisten inzake do volksstemming over do onteigening der vorstelijke eigen dommen. Engeland. De prins van Wales weer op reis? Het schijnt, dat do prins van Wales al weer te lang achtereen in Engeland is ge weest en de reiswoede hem weder to pak ken heeft. Als eersto punt op het reis-programma staat een tegenbezoek aan den koning van Egypte, Foead, die onlangs to Lon den is geweest. Do prins zal vervolgens van de gelegenheid gebruik maken, om aan de Riviera zijn geliefd polospel te be oefenen. Daarmede zal hij echter wach ten tot het seizoen is afgeloopen en hij dus niet to zijner eer te geven feesten behoeft bij te wonen. Voorts vraagt Australië weder zijn aan wezigheid voor do openingsplechtigheden van do nieuwo stad Cranborra. waar de zetel der Australische regeering zal wor den gevestigd. In totaal zou de prins dan c.a. vijf maanden afwezig zijn. Do „Chicago Tribune" weet to vertellen, hoe duur dergelijke prinselijke uitstapjes zijn. Do kosten voor het gevolg, de oor logsschepen en officieele ontvangsten, zou men c.a. 125.000 gulden per week noodig hebben, zoodat een reis van drie maanden meer dan anderhalf millioen gulden zou kosten. Italië. 280 leden van een Maffia gearresteerd. In verband met talloozo m o o r d 0 n. Het „Journal" verneemt uit Palermo: Er zijn weer 280 leden van de Maffia ge arresteerd in verband met 30 moorden en verdwijningen. Onder do gearresteerden zijn or verscheidenen, die openbare amb ten bekleeden. Hongarije. De valsche Tsjechische bankbiljetten. Hervatting van hot onderzoek gelast. Do Officier van Justitie tc Boedapest heeft op verzoek der Tsjechische Nationa le Bank de hervatting bevolen van het in 1922 gestaakte onderzoek tegen de ver- valschers der Tsjechische 500 Kronen- biljetten. China. Het incident bij Takoe. Een misverstand. Naar aanleiding van de beschieting van eenige Japansche torpedojagers door de forten van Takoe aan de monding der Pciho-rivier, heeft de Chineesehe minister Buitenlandsche Zaken aan den Ja pan sctien gezant te Peking een nota doen toekomen, waarin wordt gezegd, dat het hier een misverstand betreft aan do zijde der Japansche autoriteiten, dio bevel tot hel opvaren der rivier hebben gegeven, l'n de nota wordt voorts verzocht alle be- noodigde voorzorgsmaatregelen te nemen, opdat een herhaling van het incident zal worden voorkomen. Do minister heeft voorts mondeling aan den gezant verkalard, dat do forten van Takoe hot vuur bij wijze van voorzirgs- maatrcgel hebben geopend. Daarop heeft de Japansche gezant te Peking een nota aan de Chineesehe regee ring overhandigd, waarin wordt betoogd, dat de Japansche torpedojagers genood zaakt zijn geweest het vuur bij wijze van veiligheidsmaatregel te beantwoorden. De gezant behield zich lot later het recht zijner regeering voor Jiet eventueel doen van voorstellen ter regeling van dit inci dent, doch hij verzocht do Chineesehe re geering maatregelen te nemen, ton einde een herhaling van dergelijke betreurens waardige incidenten tc voorkomen. De zee-mijnen bij Tientsin verwijderd. Naar uit Londen wordt gemeld, liebbon de Chineesehe militaire autoriteiten inge volge don aandrang dor mogendheden be sloten, de in de vaargeul van de Peiho ge legde mijnen to venvijdören. BiaiKIENiLAIMO Dc kwcstie-Ds. Geelkerken. De studenten van de Vrije Universiteit to Amsterdam verzamelden zich Zater dagavond, 11a afloop der corps vergadering, voor het huis van dr. Geelkerken en brach ten hem een warme ovatie. De Kerkeraad van Amsterdam-Zuid heeft Zaterdagavond vergaderd oin te beslis sen over de houding inzake de schorsing van dr. Geelkerken. Honderden wachtten voor het kerkge bouw. Dr. Geelkerken, die aanvankelijk niet aanwezig was, kwam legen 11 uur, onder toejuichingen. Daarna werd van do pui der kerk medegedeeld, dat do Kerke raad blijft slaan achter dr. Geelkerken en dat hij heden Zondag zal voorgaan, Onder gejuich ging men uiteen. Tweemaal heeft ds. Geelkerken Zondag een dienst geleid. Zooals men weet is ds. Geelkerken door de Synode der Gereformeerde Kerken voor drie maanden geschorst omdat hij zich niet onvoorwaardelijk wilde onderwerpen aftn een uitspraak van do Synode betreffende de verklaring van don Bijbel (aangaande het Scheppingsverhaal) LAMP- EH TU1M30U1M INAUGUREELE REDE VAN PROF. VAN SLOGTEREN. „De vrije en toegepaste wetenschap aan de Landbouwhoogeschool". Een woord van hulde aan do bloombollenkweekers. Bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar aan de Land bouw hoogcschool to Wageningon, heeft prof. dr. E. v. Slogteren hedenmiddag oen rede uitgesproken over: „Do vrije en toegepaste wetenschap aan do Landbouw hoogeschool". Alvorens zich op speciaal phytepatholo- gisch terrein te hegeven, wilde dr. van Slogteren eerst bespreken de verhouding van hot wetenschappelijk onderzoek tot onzen land- en tuinbouw in het algemeen Men onderscheidt zuivere en toegepasto wetenschappen. Voor het begrip zuivere wetenschap tegenover toegepaste wetenschap,atelt Moll reeds de naam vrije wetenschap in do plaats. De ongelukkige naam zuivere wetenschap, waardoor bij elke vergelijking de tegenstelling als minder „zuiver" moet worden beschouwd, kunnen wc daardoor gelukkig laten varen. Moll wcnscht beide takken van weten schap ook aan dc Universiteit vertegen woordigd te zien en zegt, dat ze beide naast elkaar en niet onder elkaar moeien styan, maar toch kent li ij aan dc vrije wetenschap een hoogero plants toe. Men kan erover strijden, aldus spr., of de toegepaste wetenschap, liet men-clulijk stoffelijk of geestelijk heil behartigende, een uit een ethisch oogpunt minder hoog staand doel nastreeft, dan do z.g. vrije wetenschap, die zich alleen het doel om de waarheid te loeren kennen voor oogen stelt. Broekema heeft in de rede in 1913, van af deze plaats gehouden, een tegenstelling gemaakt tusschen een groep van werkers op dit gebied der toegepaste wetenschap, die hij noemt „Landbouwkundigen" tegen over Botanici, Scheikundigen, Bacteriolo gen en verdere specialisten, die de wolen- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De moeilijkheden tc Genève zijn nog geenszins opgelost. In Costa Rica is een trein met vacantie- reizigers verongelukt. Er zouden 178 doo- den zijn. (Telegrammen). BINNENLANO. Prof. dr. E. v. Slogteren heeft heden- middag zijn ambt van buitengewoon hoog leeraar aan de Landbouw-hoogeschool te Wageningen aanvaard (L. en T., 1ste blad) Het lichten van den „Stormpolder" Vier lijken uit de roef gehaald (Gemengde Berichten, 2de blad). De voetbalwedstrijd BelgiëHolland eindigde in een gelijk spel: 11 (Sport, 2de blad). schap om der wille van do weienschap zelve beoefenen. Diepere kennis to verkrijgen, zei spr„ door wetenschappelijk experiment, het exacte onderzoek, moet echter worden ge vraagd van elke groep van onderzoekers, en hierbij mag geen tegenstelling beslaan tusschen de eischen gesteld aan do bota nicus c.s., do landbouwkundige, of.do ervaren en kundige kweeker, die werk kan leveren, dat uit een wetenschappelijk oog punt bezien, groote eerbied afdwingt. Hij, dio liet geluk beeft met de een of andere cultuur in intieme aanraking te komen, zal het werk van do practischo kweekers loeren waardeuren, indien hij ziet op welke schitterende wijze deze dik wijls zonder eenige universitaire- of hoo- geschool-opleiding te hebben genoten, up volkomen logische wijze zeer moeilijke problemen hebben opgelost. Spr. wil hier b.v. de aandacht vcsli ■••n op eon ziekte, die in de bollencultuür ze ker van allo ziekten tot do meest versprei- do behoort en wordt veroorzaakt door een Bolrytis, n.l. hot vuur der hyacinthcu. De kweekers hebben ingezien, «lat deze ziekte zich vooral in het voorjaar ver spreidt in verband met do ongunstige at mosferische invloeden in dezen tijd van hot jaar. Geheel zelfstandig, zonder hulp der of ficieele wetenschap, heeft men methoden gevonden, waardoor het mogelijk wordt de groei van het gewas zoodanig te verlaten, dat afgezien van abnormale omstandighe den de schade dezer ziekte van weinig bo- teekenis is geworden. Do laatste jaren zijn de mozaïek-zit kien, in de officieele wetenschap veel bestudeerd geworden en de naam virus-ziekten is al len voldoende bekend. Zonder deze geleerde namen te konnon, hebben de ervaren kweekers •reeds lang deze verschijnselen niet alleen onderkend, maar ook zeer praetische cultuurmantro- gelen getroffen om door bet isoloeron van nog volkomen groene planten, en d«>zo voor de voortteelt te gebruiken, de sch ie dezer ziekten te ontgaan. Dat ze bier van een meer alledaagsche naam als „het grijs" gebruik maken, doet niets af aan do wetenschappelijke verdienste van hun bofitrijdingsmelhodo, En hierbij mag ik, aldus spr.. al ligt dit niet op phytopnllio- logiseh gebied, zeker nog wel noemen «lo groole wetenschappelijke verdienste van een kweeker als wijlen N. Dames, 'die do grondslagen heeft gelegd voor het propa- reeron der hyarinthen. Maar zelfs indien mon zich op het stand punt wil stellen van dc meest mogelijk© vrije beoefening der vakken van weten schap, die met den land- en tuinbouw in den ruimsten zin van het woord in v.w- band staan en zonder eenige bedoeling van toepassing voor «-en praitischc «ulluur, dan nog zijn de problemen, dio hiermee verband houden, slechts te onderzoeken onder innig contact met de culturen, waarop ze betrekking hebben. T11 hoe sterke mate «lil liet geval is, hoopt spr te kunnen duidelijk maken in het vol gende gedeelte zijner rede, waarin hij wil sproken over de verhouding tusschen het phylopalhologisch onderzoek en den Land en Tuinbouw. Eon volledige opgave to doen van allo wijzen, waarop men de phytopallioL -io heeft willen omschrijven, zou spr. zeker te veel tijd kosten. Het veelomvattende ge bied «Ier Histopathologic Wijkt duid.ljk uit «Ie moeilijkheid der definii ring. Hue samen leid do problemen van den phylopatholoog kunnen zijn on m - lal zullen zijn, moge blijken uit enkele voor beelden, welke betrekking hebben «>p eigen onderzoekingen in het centrum der Bloem bollencultuur. Bij mijn komst in de BloembolL ii.-.ti e.-k# 7' 1 epr.f heër chte er een ziekte in dc Nar cissen, welke werd veroorzaakt «L or een Nematode, geheel gelijkende oji die, voor komend in vele andore gov. a mi, o.n. do Hyacinthen en genoemd Tylenchus de .- tatrix. Aan de ziekte in do Hyacint'1 n was reeds door veel specialisten builen do eigenlijke cultuur werkzaam, voor meer

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1