HET NIEUWE MINISTERIE.
17e Jaargang.
ZATERDAG 6 MAART 1926
No. 5192
Oe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL
Bil onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post 1 2.95 per kwartaaL
get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ot. Der kwartaal, by voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd
9 ct
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentfën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
z dubbele van het tarief berekend. -
Kleine advorlentlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
1. Jkr. Mr. D. J. de Geer, Premier en Financiën. 2. Jhr. Mr. Dr. H. van Karnebeek, Buitenl. Zaken. 3. Mr. J. B. Kan, Binnen 1. Zaken en Landbouw. 4. Mr. Dr. J. Donner. Justitie. 5. Mr. M. A. M. Waszink,
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. 6. Prof. L. A. van Roven, Oorlog. 7. Mr. van der Vegte, Watertaat. 8. Prof. Dr. J. Slotemaker de Bruine, Arbeid, Handel en Nijverheid. 9. Dr. J. G. Koningsberger, Koloniën.
Dil nummer beslaat uit vijf bladen, waaronder
lil Geïllustreerd Zondagsblad.
Alles of niets.
Er is in heel het land gewag gemaakt
van de zaak-Geelkerken Ds. Geelkerken,
de domino die beschuldigd is geworden
voor de „rechtbank" zijner Gereformeerde
Kerk wegens het op den kansel naar de
weening veler hoorders al te vrij verkla
ren van het Bijbelsch Scheppingsverhaal.
Naar aanleiding van wat er rondom
deze zaak-Geelkerken plaats heeft, schreef
0. in de laatste aflevering van ons apolo
getisch maandblad „Het Schild" volgend
artikeltje.
„Heel ons land hoorde van de zaak-
Geelkerken, die nu ik dit schrijf haar
hoogste spanning nadert. Of de ontspan
ning zal gebracht worden door de Gene
rale Synode in Assen? Ik hoop het voor
de Gereformeerde broeders, maar zeker
ten ik er lang niet van. Wij staan vol be
langstelling en met gepasten ernst tegen
over deze geruchtmakende zaak. Geen
'enkel spottend of lichtvaardig woord zal
men van ons hierover hooren. De Vrijzin
nig-Hervormden wisten hier en ginds zich
lang niet zoo te beheerschen. Begrijpelijk
maar toch niet goed te keuren.
Wel leert ons deze zaak "heel veel. Het
onevenwichtige van het roepen en tasten
naar een beslissend woord en de sckucli-
I lerheid en vreesachtigheid om door te zet
ten. Het is ook werkelijk een hopeloos ge
val. Men wil niet en toch voelt men dat
men op Roomsche banen komt!
In de laatste brochure van Geelkerken
vóór de Synode: Op weg naar de Synode,
trof mij een waar woord.
Geelkerken beeft het daar over de Sy
node van Leeuwarden in 1920. „Daar zou
volgens sommigen zijn beslist, dat men in
onzo Kerken zonder eenige twijfeling heeft
te gelooven, al wat in de hoeken der H.
thrift begrepen is, naar .de opvatting uit
sproken door de Generale Synode van
1920 en dat men Genesis 2 en 3. en 2 Cor.
II3 heeft op te vatten gelijk genoemde
Generale Synode deze schriftgedeelten
heeft verstaan". Geelkerken plaatst hier
vennootje bij: „Waarlijk, als dat niet zui
ver Roomsch is: een Synodaal vastgestelde
exegese!" Al is het niet juist, dat wij
Katholieken een in zijn geheel leerstellig
vastgestelde exegese zouden hebben
het lijkt er niet naar toch is do kern
van Geelkcrken's opmerking juist. Hoe wil
fvn Synode iets onwrikbaar leerstellig
vaststellen zonder een onfeilbaar leerge-
Waar geen leergezag is, bouwend op
christus' belofte en Gods voortdurenden
bijstand, kan niets onwrikbaar en onfeil
baar worden vastgesteld. Niet schipperen
en 'avceren, maar alles of niets!"
Intusschen is de hoogste spanning al
Ecer nabij gekomen. De conclusies der
•■Kerkrechterlijke Commissie" zijn geno-
®eni en Donderdag gepubliceerd en aan ds.
pelkerken is een verklaring ter onder-
niag voorgelegd. Deze verklaring,
aaromtrent door hem binnen den tijd
an vier dagen een beslissing moet wor-
a genomen, eischt een volkomen onder-
fjf aan het gezag der Synode. Ds.
vppi i moe': v&rKlaren „het Schrift-
ïite u ^en" en naar z^n au. de
opraak der Synode aangegeven zin zou
ten ,°em^ voorbehoud te aanvaarden en
W| ke°r° te loggen aan wat hij in deze
^s- Geelkerken beeft toch wel rede-
gT'!e wagen, op welken grond de
k,r„ e 21clrzelfeen soort onfeiUDaar
--.ezag toekent, gelijk de Roomsche
t Rrte men dat betwist!
tiet lc lakens weer zoo waar, dat men
if.fpt *n achrpperen of laveeren, maar
l*r alles of niets: Het bindend
ihjbel-v H-i R°omscI10 Kerk inzake de
itn dn po? vrijheid voor een ieder
Kii^l Schrift uit te leggen op zijn
Hulpverleening Watersnood
R.-K. Huisvestings-Comiié.
Vorig bedrag ll.681.17i
Uit een zangerspotje 3.
N. N. te Oegstgecst 1.
P. K. te Leiden2.
Totaal11.687.175
In natura ontvangen:
N. N. te HazerswoudeGroenendijk:
1 doos kleeren.
BUiTE&LAÜD
Volkenbond.
Om de Raadszetels.
Een nieuw plan van B e 11 e s j.
Bij gelegenheid van zijn bezoek aan
Weenen beeft de Tsjechische minister van
buitenlandsche zaken Benesj verklaard,
dat hij persoonlijk reeds vijf jaar voor af
schaffing der niet-permanente zetels van
den Volkenbondsraad heeft gepleit. Zekore
mogendheden moefen. naar zijn inzielit een
permanenten individueelen zetel in den
Raad bezitten, terwijl voor andere kleinere
staten collectieve zetels beschikbaar
zouden moeten zijn. Do kleinere staten
zouden dan worden samengevat tot groe
pen met elk één permanenten zetel.
Een geheime overeenkomst
tusschen Polen en Italië?
Het „Petit Journal" doet mededeeling
van het gerucht, dat een geheime overeen
komst zou zijn gesloten tusschen Italië en
Polen, waarin de voorwaarden worden
vastgesteld, volgens welke Italië zich heeft
verbonden de candidatuur van Polen te
ondersteunen voor een permanenten zetel
in den Raad.
„Politieke overwegingen
mogen niet meer gelden.
Lord Robert Cecil, die naar met weet
Groot-Britannië op de aanstaande Volken-
bodsvergadering te zamen met. den minis
ter van Buitenlandsche Zaken, Chamber-
Iain, zal vertegenwoordigen, heeft te
Bristol o.m. verklaard:
Wij zijn er van overtuigd, dat geen en
kele uitbreiding van een Volkenbondsraad
mag worden verwezenlijkt, met de bedoe-
liug om een tegenwicht tegen Duitsch-
landstoetreding te scheppen. Voorts zijn
wij het er over eens, dat wat ook even
tueel zal geschieden, een doelmatige
functionneering van den Raad verzekerd
moet blijven. Do kwestie van een uitbrei
ding Van den Raad moet- worden beslist,
uitgaande van algemeene overwegingenten
behoeve van den vrede en niet op grond
van particuliere of internationale belan-
geu.
Duitschland.
De regeling «net de vroegere vorsten.
Terreur en sabotage.
Mag men het „Berl. Tag." gelooven, dan
blijken de monarchistische ingen alle
middelen van terreur en sabotage aan te
wenden teneinde het z.g. „Volksbcgehren"
inzake de schadeloosstelling van de vroe
gere Duitsche vorsten tegen te gaan en de
inschrijving in de lijsten te verhinderen.
De geheele monarchistische pers schrijft
dagelijks vol verontwaardiging over de
„Fiirtenberaubung", terwijl overal vet
gedrukte manifesten zijn aangeplakt,
waarin een ieder, dio op de lijsten teekent,
voor bolsjewist, dief en roover wordt uit
gemaakt. De Duitsche officiersbond en
dergelijke vereenigingen komen met luider
stem op voor de vorstelijke beurzen en
spreken van de bedreigde moraliteit.
De van de agrariërs, afhankelijke plat
telanders worden bedreigd met vergel
dingsmaatregelen do controle is thans
gemakkelijk: immers wie een inteeke-
ningslokaal binnentreedt, bewijst daarme
de aanhager van het „Volksbegeliren" te
zijn.
Het blad verneemt, dat ook in Berlijn,
op den ersten. inschrijvingsdag, Donder
dag, velo lokalen te laat geopend zijn, dat
de betrokken beambten ontbraken en dat
het op verschillende plaatsen tot onver
kwikkelijke tooneelen is gekomen. Een D.-
nationale wethouder zou voor een en an
der aansprakelijk zijn.
Frankrijk.
DE BETALINGSBELASTING WEER
VERWORPEN.
Ondanks de kwestie van vertrouwen.
Briand treedt af.
De Fransche Kamer heeft ondanks het
feit, dat Briand de kwestie van vertrou
wen stelde met 274 tegen 221 stemmen be
sloten het artikel inzake do belasting op
de betalingen te schrappen. Het knbinet-
Briand is derhalve demissionair.
Briand niet naar G e n fe v e.
Briand heeft verklaard, bij don presi
dent heb ontslag van zijn. geheele kabinet
te zullen indienen. Tevens kei de hij, niot
naar' Geileve te zullen gaan.
Engeland.
Dreigende uitsluiting.
In alle fabrieken van de werkgevers, dio
aangesloten zijn bij de federatie va'n
werkgevers in do machine-industrie was
gisteren aangeplakt dat de uitsluiting 13
Maart zal ingaan, indien niet voor dien
tijd overeenstemming bereikt is.
Roemenië
De toestand van Bratianoe.
Uit goede bron wordt vernomen, dat
de toestand van den Roemeenschen pre
mier Bratianoe zich verergerd heeft. De
doktoren hebben zelfs zijn beste vrienden
verboden aan het ziekbed te komen.
Turkije.
Een Engelsche meisjesschool te
Constantinopel gesloten.
Do politie te Constantinopel heeft een
Engelsche meisjesschool aldaar gesloten
Vooraf was geëischt, dat een Turksche
leeraar, die tweemaal beschonken op de
les was gekomen, en daarom verwijderd
weder werd aangenomen
Marokko.
Hevige actie in den Sector-Tetoean.
Do Spaansche verliezen.
Uit Madrid wordt officieel gemeld, dat
de vijand levendig geageerd heeft in don
sector van Te toean. Een colonne voor het
meerendeel bestaande uit afdeelingen van
het. vreemdelingenlegioen onder generaal
Mïllanastrag bood krachtig weerstand. De
géneraal werd gewond. De Spaansche ver
liezen bedroegen in het geheel 50 man.
Een aantal bewoners verlaat
T e t o e a n.
Do Riffi blijven Tetoean bombardeeren.
Een aantal inwoners verlaat de stad.
De Spanjaarden hebben sterke posities
(en Zuid-Westen van Tetoean bezet.
Tibet.
De vermoorde expeditie.
Do „expeditie", die in Tibet vermoord is
en waarvan gisteren een V.-D. bericht
melding maakte, blijkt volgens mededee
lingen in de „Evening Standard" (e be
staan uil een in Europa opgevoed jong
adellijk Tibetaan en enkele zijner metge
zellen, die machinerieën begeleidden, be
stemd voor de electriscbe verlichting van
de regeeringsgebouwen te Lhassa, den ze
tel van den Dalaï Lama, do voor buiten-
lanoders verboden stad. In Tibet schijnt
een heftige strijd te bestaan tusschen voor-
en tegenstanders van de invoering van
moderne machinerieën in Lhassa en on
der den invloed daarvan heeft men Rin-
gang (zoo heette de jonge Tibetaan), dien
men met deze machinerieën uit Europa
had uitgezonden en dien de Tibelanen niet
meer vertrouwden, met zijn vrienden bui
ten' Lhassa in de bergen vermoord en de
machinerieën vernield.
China.
Peking achter Feng.
Officioel opperbevelhebber
van li e t Nationale Leger.
Bij decreet is generaal Feng-Yoeh-Sjiang
benoemd tot commissaris voor de pacifi
catie der provincies Tsjili, Honan en Sjen-
si, waarbij hem dus officieel het bevel over
de troepen wordt opgedragen, welke tegen
de verbonden strijdkrachten van Woe-Pei-
foe en Tsjang Tso-lin staan.
Een nieuw kabinet te Peking.
China hoeft weer eens een ander kabinet
Het nieuwe ministerie hestaai in meer
derheid uit de leden der Kwo-Min-Tsjoen
partij (nationale partij). Een lid der in
vloedrijke Tsjilipartij is echter ook in het
kabinet opgenomen.
De tabaksoogst van Honan bederft.
Goen gelegenheid lot vervoer.
Uit Sjanghai wordt gemeld: De tabaks
oogst in Honan, die jaarlijks ongeveer 15
millioen pond bedraagt, zal naar verwacht
wordt dit jaar niet aan de markt gebracht
kunnen worden, hetgeen dus een enorme
schade voor de boeren belcckent. De mili
taire autoriteiten toch hebben allo spoor
wegen in gebruik genomen. Op eon half
millioen pond na zal, naar men verwacht
de geheele oogst gedoemd zijn te bederven
Dit verlies is voor de inwoners van Honan
te noodlotliger, in verband met de afper
singen van soldalen en bandieten, waar
onder de bevolking hol afgeloopen jaar
reeds te lijden heeft gehad. In hot Noor
den liobben de boeren getracht waggons
voor hun goederen, te verkrijgen, doch tel
kens moet eerst voor iederon waggon een
buitensporig booge som betaald worden
aan de militairen en dan léppen do boeren
nog groot gevaar, dal de mill aire autori
teiten bet vervoer onderweg weken lang
ophouden. Ten slotte zijn er talrijke voor
beelden van, hoe soldaten de waggons in
stukken hakken, om zich op die wijze van
brandhout te voorzien.
Van het Vaticaan
Een nieuwe Encycliek.
liet vraagstuk der inlandse h e
geestelijkheid.
Een B.T.A.-telegram uit Rome meldt
d.d. gisteren:
Z. H. de Paus heeft een encycliek ge
publiceerd over de ontwikkeling der mis
sies.
Het document wijst op do verliezen, wel
ke de missies hebben geleden en legt den
nadruk op don plicht der geestelijkheid en
geloovigen om zorg te dragen voor mis
sie-roepingen.
De encycliek zet vervolgens het gewel
dige werk der vorming van een inland-
sche geestelijkheid uiteen en verklaart,
dat er voor gewaakt moet worden, dat
geen inlander, dio ware roeping bezit,
van bel priesterschap verwijderd mag
worden gehouden.
„Het zou een verkeerde zienswijzo
zijn", vervolgt de H. Vader, „wanneer
men zou veronderstellen, dat de inlan
ders tot minderwaardige rassen behooren
mei een beperkte intelligentie.
lüen lange ervaring beeft uitgewezen,
dat do volken van het uiterste Oosten on
Westen niet minder zijn dan de onze en
dat zij met dozen in levendige versland
kunnen wed ijveren."
De Paus herinnert .er dan aan. dal de
iulandscho leerlingen op de colleges te
Rome niet alleen gelijk zijn mot de ande
re leerlingen, doch hen dikwijls in de be
haalde resultaten overtreffen.
Bijgevolg mag er geen verschil be
staan tusschen de Europecscho en inland
se 11c missionarissen.
De leiders der mi ie moeten ook de
mannelijke zoowel als vrouwelijke aan
moedigen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND
De Fransche Kamer heeft de belasting
op de betalingen weer verworpen. Briand
treedt af.
Een nieuwe encycliek van den Paus.
Ernstige ontploffing te Praag. Meer dan
100 dooden en gewonden. (Buitenl Be*
richten).
BINNENLAND
Persstemmen over het nieuwe ministerie
(2de blad). Hoe het tot stand kwam
(1ste blad) De ministers Kooien en Bon-
gaerts weer Kamerlid? (lsto blad).
Een Letlandsche schoener met bestem
ming voor Middelburg is gestrand. Vier
van de negen leden der bemanning zijn
verdrenken (Gemengde Borichton).
.JNHENLA&D
Hoe de crisis werd opgelost.
Het Gezantschap w o r d t
gehandhaafd. Hot' zitting
nomen van Mr. Waszin k.
Wij lezen in „De Residentiebode" o.m.:
I).- voorstelling, als zou de heer Was1*
zink geheel voor eigen verantwoording in
dit kabinet zitting nemen en dus zondor
eenige medewerking van do R.-K. Staats
partij, is niet juist. Juist op kraehtigou
aandrang van den voorzitter van de R.-K.
Staatspartij tieeft de lieer Waszink in dit
kabinet zitting genomen. Nadat de lieer
Limburg Vrijdag zijn opdracht aan IT. M.
de Koningin had teruggegeven on deze
daarna jhr. Iluijs do Beerenbr^uck in
audiëntie bad ontvangen ia deze laatste
Zaterdag naar Heerlen vertrokken, waar
hij Zondag een langdurig onderhoud met
don heer Waszink heeft gehad. Hol is ook
de heer Ruijs geweest, dio na een onder
houd met don lieer do Geer Maandagmid
dag den heer Waszink telegrafisch heeft
verzocht direct naar Den Haag te komen en
het is ten slotte ook de bemiddeling van
den heer Ruijs geweest, welke den heer inr.
Waszink deed besluiten tot dit kabinet too
te treden, waardoor eergistormorgen de be
sprekingen konden beëindigd worden en
de heer De Geer TI. M. de Koningin het
door hem gevormde kabinet kon aanbie
den.
Hiermee is natuurlijk allerminst be
weerd dat dit kabinet do bijzondere sym
pathie zou hebben van de R.-K. Staatspar
tij, integendeel naar wij gistermorgen ver
namen heeft het bij niemand van ons bij
zondere instemming verworven.
Wat hot program betreft vernamen we,
dat daarover heel weinig gesproken is, be
langrijke zaken zullen niet worden aange
sneden en de voornaamste taak van liet
kabinet zal zijn do reeds ingediende be
grootingen af te werken en verder te doen
wat do hand te doen vindt.
Niet onaardig werd ons gistermorgen
het program van het kabinet als volgt aan
geduid. Men zal doen wat wonscbelijk en
mogelijk is en nalaten was onbereikbaar U.
Men heeft dan ook niet gezocht naar
personen op oen bepaald program, maar
men heeft getracht 9 mannen te vinden,
bereid om do rogeci'ingsinachine weer in
gang te brengen, zij het dun zoo goed en
zoo kwaad als dit mogelijk is.
Zooals wo reeds mededeelden, zal dit
kabinet inderdaad een voorstel inzake het
hor tel van het gezantschap bö het Vati
caan doen. Men zou ook moeilijk andere
kunnen verwachten van de hoeren Do fleet
en van Karnebeek, die met mr. Limburg
van meening waren, dat het in 'slands be
lang gcwenscht is, dat dit gezantschap
word! her leid.
Blijft echter dn Kamer in haar anli-pa-
pifclische politiek volharden en weigeren
dit landsbelang in erkennen -- men ge
looft echter na dn ervaring, do laatste
maanden opgedaan, dat dn meerderheid
va o de Tweede Kamer dit politieke spel
zal voortzetten dan zou althans het ka
binet hierin geen reden voor aftreden zien.
D heer Va zink zou echter in dezen vrij
heid van handelen hebben voorbehouden,
