17e Jaargang. DINSDAG 2 MAART 1926 No. 5188 9a fceidóehz 0ou^omt peABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Pij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL 0et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, by voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ctM met Geïllustreerd Jundagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentlön 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Geld en geluk. Geltf brengt geen geluk. 't Is een waarheid, waaraan herhaalde lijk wordt herinnerd. Meestal te pas en met nut. Soms ook te onpas. Menschen bvdie zelf bij het aanvaarden van terkzaamheden, bij het bekleeden van kaatjes, bij de opvatting van hun levens- liak, maar al te veel blijk geven, dat zij penszins en in geenen deele onverschillig rijn voor het „slijk der aarde", ook al heb- kq zij er genoeg van voor een behoorlijk levensonderhoud dezulken doen maar beier eerst zichzelf te doordringen van de naarheid, dat geld geen geluk brengt, al vorens zij anderen prceken over een gemis geld, dat verdiensten voor den hemel brengt! Doch waar is het, onomstootelijk waar, flat geld geen geluk brengt. kan rijk zijn en zich diep ongeluk- lig gevoelen. Men kan niets bezitten en toch om in Schriftuur-taal te spreken - alles hebben: blij en tevreden en ge lukkig zijn. Ongetwijfeld moet dat „niets bezitten" niet geheel en al letterlijk worden ver slaan. Wie in letterlijken zin niets heeft, of althans te weinig, om zich en den zijnen dc dagelijksche levensbehoefen te ver schaffen welke behoeften niet voor al len dezelfde zijn voor hen wordt het moeilijker om gelukkig te leven. St. Tho- mis v. Aquine leeraart, dat een zekere velstand gewenscht is, om deugdzaam te kunnen zijn. 't h dc tactiek der revolutionairen om niet-bezitters in afgunst op te jagen te gen de bezitters: om bij de eersten de be geerte op te wekken naar geld; als naar n absoluut zekeren waarborg voor geluk. Zulk een tactiek is afstootelijk. Treffend, zoo schrijft de „N. Tilb. Crt.", is daartegenover een gedachte door Pier re L'Ermite in de „Groix" neergeschre ven in een artikel, waarin hij uiteenzet, dal voor don Christen het geloof de groot ste schat is. ,Er zijn gezonde, rijke, hooggeplaatste personen, maar die oneindig ongelukkig in. Gedurende tien jaar hen ik onderpas toor te Chaillol geweest, de meest aristo cratische parochie van Parijs en het is misschien daar, d^t ik de meest wanhopi ge smarten heb gezien". Dat is een woord om te overwegen. En men onthoude erbij, dat meer dan wie ook de Katholieke priester in den biecht stoel vooral harten krijgt te peilen en bovendien is Pierre l'Ermite (pastoor 'lou(il) ook nog iemand die, merkwaardig talentvol journalist, weet op te merken en te vergelijken zooals nauwelijks -«en an der. Hollandsch spreekwoord is zoo mis ®og niet: groote huizen, groote kruisen. BUITFJLAHD Duitschland. F Een misdadiger als rechter. Revisie van alle vonnissen gevraagd. Het gisteren door ons gemelde geval- BÜrgeng ontwikkelt zich tot een rechterlijk «iiacdaal, dat in de geschiedenis der Duit se justitie zonder precedent is. Jarenlang heeft Jürgens over beklaag- don vonnissen geveld, terwijl hij zelf een dor gevaarlijkste misdadigers was. Het op- faisrendste bij deze beele geschiedenis Jat deze rechter, in weerwil van alle Vruchten, die sedert lang in omloop waren, i°(,!i voortdurend promotie heeft gemaakt (r' nog onlangs tot oen der hoogste rech- k-rlijke ambten bij liet Staatsgerechtshof M bescherming der republiek werd be noemd. Tijdens den oorlog bad bij tot taak de *."ioanagc te bestrijden en diegenen te ver bolgen, die inbreuk maakten op de wetteu treffende de voedselvoorziening. Zelf GTerlrad hij laatstgenoemde verordeningen f.cnwel zonder ophouden! Indien de een 0i ander van zulk een overtreding door «tol'geus kennis kreeg, liet hij den betref- tonden persoon in zijn kwaliteit van bestrij- Jj'der spionnage naar het front zenden en poseerde den Generalen Staf den onge- fKlgc °p een post -te plaatsen, die zóó was, dat hij het naar alle waar- "ujnlijkheid niet zou overleven. a den oorlog was hij dan ook een der ey, .gehate personen. Oorspronkelijk Ly gearresteerd, doch op grond van bepalingen der amnestiewet weder in «Uneid gesteld en overgeplaatst. Jaren 'hm D TTOrc^en 'oen He communisten door Haakt® rV°'8^' waaT^ij h'J sne^e promotie Inh' t1*5 ^Ukt echter, dat hij niet alleen jj8Jr n ^erft gefingeerd en zich op grond na.n He verzekeringssommen -heeft la- Jietalen, doch bovendien dat hij zich in meer dan zestig gevallen van oplichting heeft schuldig gemaakt. Naar verluidt, moet tiet echtpaar Jürgens vèr boven zijn stand hebben geleefd en daardoor tot het plegen der misdaden zijn gekomen. Het is te begrijpen, dat do communisten zich van dit geval hebben meesier ge maakt om heftige protesten tegeu deDuit- ache justitie te ontketenen. In dc gister gehouden zitting van den Pruisisclien Landdag werd door den com- Miinistischen spreker verlangd, dat alle düor Jürgens in den loop der jaren gevel- vonnissen aan revisie zouden worden onderworpen. In den laatslen lijd behandelde hij spe ciaal vermogensdelicten. Hierbij werden vooral zware straffen uitgesproken in op- liehtingsprocessen, die veel overeenkomst met zijn eigen misdrijven vertoonden. Frankrijk. De Locarno-debatten. Rede van Briand. De Fransche Minister van Buitcnland- sche Zaken. Briand, heeft genieend, in de ochtendzitting van de Kamer gisteren on middellijk op de lange redevoering vol critiek, welke Louis Marin Zaterdag aan gaand^ de verdragen van Locarno gehouden beeft, te moeten antwoorden, nadat dezo des morgens nog eerst zijn rede beëindigd had. Resumeerende had Marin nog eens bo- Jtoogd, dat Frankrijk uit de accoorden van Locarno niet het minste voordeel trekt, dat bet verdrag van Versailles de garantie van Engeland aan Frankrijk alleen verzekerd had, terwijl de overeenkomsten van Locar no deze over Frankrijk en Duitschland ge lijkelijk vordeeleb; voorts dat dt) ontruiming van Keulen, voordat Duitschland aan de aan dat land opgelegde verplichtingen vol daan had, oen ernstige fout geweest is, en dat de eenigc goede politiek, welke de ga rantie van den Europeeschen vrede in houdt, het eenheidsfront is van de geallieer den, die de geallieerden van den oorlog geweest zijn. Na dit scherpe requisitoir logen Locarno betrad Briand de tribune, ten einde in een dergelijk belangrijk vraagstuk geen twijfel te laten bestaan. Om do accoorden van Locarno naar hun waarde te kunnen schatten, moet men te ruggaan lot den toestand, zooals die was, toen het ministerie-Herriot aan het bewind kwam. Frankrijk was toen vrijwel geiso- leerd. terwijl Duitschland niet lang meer geïsoleerd zou blijven. Er waren onderhan delingen gaande, waardoor Frankrijk in een gevaarlijken toestand zou kunnen ko men. Vandaar dat Briand, toen de bespre kingen ingeleid heeft, die tot Locarno gevoerd hebben. Op het oogenblik bevindt Frankrijk zich in een positie, die het den eerbied van alle naties doet genieten. Het is onjuist, om zooals Marin doet, te bewe ren, dat Engeland de arbiter van den toe stand is. Voortaan zijn de oudeverbonden niet meer mogelijk. Er bestaan nog slechts over eenkomsten van wederzijdsclie hulpverle ning. Er schuilt geen vernedering voor Frankrijk in, dat het bereid is de hulp van Engeland en Italië te aanvaarden voor de verdediging van de Rijngrens. Locarno heeft Frankrijk niets doen ver liezen, doch integendeel veel doen winnen. Men moet niet zeggen, zooals' Marin doet, dat men de keuze had tusschen oen systeem van verbonden en het onderhavige trac- taat. De mogelijkheid van deze verbonden stond alles behalve vast, Locarno beteekent het maximum, dat Frankrijk heeft kunnen bereiken. Om vrede te hebben, moet men er diep in gelooven. Anders wordt men ondanks zichzelf genoodzaakt, den oorlog onder het oog te zien. Er is maar één mogelijkheid, het oorlogsgevaar te vermijden, dat is: den vrede fe organiseeren. Doch om geen dupe te morden moet men, zooals van zelf spreekt, zijn kracht behouden De Hongaarsche zwendel. Een Interpellatie van Blum Blum, de Fransche socialistische leideT, zal heden in de Kamer interpelleeren over dé Hongaarsche valsclie muutersaffaire. Briand zal onmiddellijk antwoorden. Om ex-keizer Karel's juweelen. Zit a persoonlijk naar Par ij s Parijs heeft bezoek gehad van de ex-kei zerin van Oostenrijk, Zita. Dezo had name lijk een klacht ingediend tegen twee Parij- sche juweliers in zake den verkoop van kroonjuweelen, door ex-keizer Karei. De ex-keizerin kwam nu naar Parijs om den rechter van instructie de zaak mondeling toe te lichten. In 1921 verkeerde Karei van Habsburg. die toen op lief slot Hcrtenstein aan liet Viorwaldstaetlermeor vertoefde, in groote geldverlegenheid, zoodat hij besloot zijn juweelen gedeeltelijk fe verkoopen. Deze verkoop is volgens Zita tegen vee! te lagen prijs geschied. Zij diende derhalve 1V* jaar geleden een klacht in tegen twee juweliers te Parijs. Hot onderzoek dezer klacht heeft evenwel ten gevolge van zekere formaliteiten, lang geduurd. De verdediger der juweliers verklaarde, dat Zita reeds eerder bij den Zwitserschen rechter een klacht heeft ingediend tegen den major domus van keizer Karl, baron Sleiner, die den verkoop der juweelen be werkstelligd had. De juweliers verklaren den koop volkomen te goeder trouw te heb ben gesloten. De Fransche rechter zal in deze zaak met groote omzichtigheid te werk moeten gaan, daar Zita in-Spanje een soortgelijk proces reeds verloren heeft. Baron Steiner heeft op zijn beurt een aanklacht ingediend tegen gravin Bathiany, die hij beschuldigt van verduistering van gelden, voortvloeien de uit den juweelenverkoop. Hij grondt deze aanklacht op de buitensporige uitga ven van dc gravin te Monte Carlo. Zwitserland. Zwitserland en Rusland. Thans directe besprokingen Naar uit Genève wordt gemeld, zullende besprekingen tusschen do Zwitserscbe en de Russische regeering binnenkort worden hervat. In politieke kringen te Bern ver zekert men, dat thans geen gebruik van do bemiddeling eener derde mogendheid zal worden gemaakt, doch dat men zal pogen tot een direct vergelijk tusschen Zwitserland en Sovjet-Rusland te komen. De besprekingen zullen waarschijnlijk te Berlijn worden gevoerd. Tsjecho Slowakije Tegen de Prager taalveroi deningen. In Duitsch-Bohemen liehben Zondag in meer dan 60 plaatsen massa-vergaderin gen van de Duitsche Nationale Partijen plaats gehad tegen de door de regeering te Praag uitgevaardigde taalwetten. Het ia meermalen tot hotsingen gekomen, o.a. te Teplitz, Karslbad, Traulenau en andere steden, waar de politie trachtte het hou den van vergaderingen te «letten. Italië. Mussolini's anti-Duitsche politiek. Hij zoekt vriendschap met Frankrijk en Polen. Mussolini heeft een interview toegestaan met een medewerker van de „Petit Pari- sien". Hij deelde mede, dat Italië steeds een waakzaam oog zou houden op Duitsch land. Er is daar niets veranderd. Men breidt er de luchtvloot enorm uit onder voorwendsel van handelsverkeer en heeft er een geweldigen legerstaf ingericht. Het Italiaansche volk begreep dat vroeger niet zoo goed, maar nu wel. Do rede over Zuid Tyrol was volstrekt noodig. Er zullen nu 1000 Italiaansche families naar die streek gezonden worden; Mussolini hoopt, dat andere volkeren ook het Duitsche gevaar zullen gaan be seffen. Tusschen Frankrijks en Italië's he langen is er geen tegenstelling. Mussolini wenscht, dat Polen, tegelijk met Duitsch land een plaats zal krijgen in den Volken bondsraad. Overeenkomst tusschen Rome en Belgrado? Iu politieke kringen te Belgrado ver luidt, dat te Rome een verbond tusschen Joego-Slavië en Italië op basis van den status quo voor het behoud van de tegen woordige midden-Europeesche grenzen is gesloten. Dit verbond zou door een mili taire conventie aangevuld worden. Joego- Slavië en ook Italië garandeeren weder- kecring hun territoriale integriteit. Hongarije. De vaische muntersaffaire. De val van Bethlon a.s.? De Weensclie „Arbeiterszeitung" meldt uit Boedapest dat men in Hongaarsche regeeringskringen in de laatste uren van meening veranderd is en het ontslag van liet kabinet-Belhlen ieder oogenblik een feit kan zijn. De vroeger minister van fi nanciën Kallay zou als opvolger van Beth Ion in aanmerking komen. Rusland. Rusland en de radio-conferentie. Zwitserland weer het struikelblok De radio-afdeeling der Sovjet-regeering, die een uitnoodiging van den Volkenbond heeft ontvangen om deel te nemen aan de Tadio-conferentie te Genève, heeft ge antwoord, onmogelijk gedelegeerden te kunnen zenden, met het oog op den boy cot van Zwitserland, als gevolg van den moord op Worofski» Concessies in Rusland. Het aantal aanvragen neemt steeds af. Nu het de Sovjet-regeering niet gelukt is de verlangde financiën door buitenland- sche leeningen te verkrijgen, tracht zij kapitaal te krijgen door op de concessie mogelijkheden de aandacht te vestigen. Het bericht wordt dan ook gelanceerd, dat de Sovjet-regeering overstelpt is mol bui- tonlandsehe aanvragen voor concessies, zelfs van landen, die Rusland niet minder goed gezind zijn, zooals Engeland en Ame rika. Een officieel bericht zegt, dat 1509 van dergelijke aanvragen zijn ontvangen, doch daarbij dient men in aanmerking to nemen dat het decreet, waarbij deze concessies officieel ingesteld werden, reeds meer dan vijf jaar oud is. Bovendien zegt het officieel rapport, dat slechts 117 aanvragen zijn toegewezen, waarvan er 31 z.g. gemengde concessies zijn met Sovjet-deelneming. Teekenend i3 het evenwel, dat de aan vragen gestadig in aantal zijn afgenomen, sedert de eerste rush in 1923 met 607 aan vragen. Daarop volgde 1924 met 311 en 1925 met 283. Duitschland gaat met 29 aan het hoofd van de concessiehouders, terwijl Engeland, Amerika, Japan, Polen en Italië er resp. 21, 13, 4, 4 en 4 bezit ten. In totaal zijn 93 aanvragen ingediend door ex-eigenaars, doch slechts enkelen verkregen de gevraagde concessies? Van de 171 toegestane concessies hebben er 35 betrekking op den export- en importlian- del, 23 op fabrieken, 21 op mijnen, 12 op transportbedrijven. 16 op landbouwbe drijven, en 6 op den houthandel. China. Godsdienstbescherming in China. Een proclamatie der regeering. Er is een proclamatie uitgevaardigd, waarin deu militairen en burgerlijken gou verneurs aangezegd wordt, anti-christelij ke propagandwnee tings, bonden enz. te verbieden. In de proclamatie wordt er op gewezen, dat. de christelijke godsdienst krachtens internationale „verdragen in China is toe gestaan en dat die godsdienst behoorlijk moet worden beschermd. Amerika. De kerkvervolging in Mexico. Nieuwe verordeningen. De Mexicaansche minister van onder wijs heeft een officieele verordening uitge vaardigd, volgens welko alle particuliere scholen binnen 60 dagen geregistreerd of gesloten moeten worden. Particuliere lagere scholen mogen voortaan geen godsdienstonderwijs meer geven, niet met kerken of religieuze cor poraties in verbinding staan en geen beel den of platen met godsdienstige voorstel lingen bevatten. Geen man of vrouw, die bedienaar is van een of andoren godsdienst of lid is van religieuze orde, zal als onderwijzer in de scholen worden toegelaten. Het onderwijsdepartement wijst er nog op, dat alle scholen regelmatig geïnspec teerd zullen worden, teneinde na te gaan, of bovengenoemde verordeningen worden opgevolgd. In een onderhoud met een correspon dent van de „New York Times" heeft do minister van binnenlandsche zaken ver klaard, dat de huidige beweging togen de Katholieke Kerk was gericht, daar een groep priesters volgens hen erop uit was, om Moxico ondergeschikt te maken aan Pauselijke eerzuchtige plannen! EINNENLAftiD MR. LIMBURG EN DE VRIJZ.-DEM. BOND. De ex-kabinetsformateur bedankt als lid en neemt ontslag als Gedeputeerde van Zuid-Holland. Mr. Limburg heeft den volgenden brief gericht aan den voorzitter van den Vrijz. Demoeratischen Bond: Hooggeleerde hoor prof. mr. R. Kra nenburg, voorzitter van den Vrijzinnig Demoeratischen Bond, Amsterdam. Hooggeleerde heer, Naar aanleiding van do door den leider der partij, mr. Marcliant, togen mij gerichte persoonlijke aanvallen, waarop ik mij niet zal verwaardigen te antwoorden, heb ik de eer u mede te doelen, dat ik bedank als lid van den Vrijzinnig Demoeratischen Bond. Ik zal dus dezer dagen mijn ontslag nemen als lid der Provinciale Staten van Zuid-Holland, waardoor ik tevens ophoud lidvan Gedeputeerde Staten te zijn. Hoogachtend, gaarne, Uw dw. dn., LIMBURG Koninklijke Besluiten. Burgemeester Bij Kon. bealuit is benoemd tot bu^g» meester der gemeente OosIerland A. C. van der Have. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Het rechterlijk schandaal in Duitsch-* land. Het Locarno-debat in de Fransche Kamer. Tusschen Zwitserland en Rusland zul len de onderhandelingen weer hervat wor« den. Draadloos spreken tusschen Berlijn en New York. (Radio). BINNENLAND. De Kabinetscrisis. De Tweede Kamer, bijeen. (2de en 1ste blad). Mr. Limburg bedankt als lid van den Vrijz. Dem. Bond naar aanleiding van de door mr. Merchant tegen hem gerichte aanvallen. Hij neemt dus ontslag als lid van de Prov. Staten van Zuid-Holland, waardoor hij tevens ophoudt lid van Ged. Staten te zijn. (lsto blad). Onze Geïllustreerde Pagina De photopagina geeft o.m. photo's van: Do Munsterkerk te Roermond. De slut- zenbouw te IJmuiden. Sportwedstrij den. Vragen van Kamerleden. Bezuinigings commissie op verzekeringsgebied. Het Eerste Kamerlid dc heer Amelink, heeft tot den Minister van Arbeid, Ilandol en Nijverheid de volgende vragen gericht: Is do Minister bereid mede to doelen, wat de reden is, dat in de door den Minister ia overleg met do Bezuinigingsconimissic in gestelde commissie van deskundigen, aart welke commissie opdracht verstrekt is ge gevens to verzamelen, die zullen kunnen strekken om na te gaan, of, hetzij binnen Let kader der tegenwoordige sociale verze keringswetten, hetzij door een wijziging daarvan, blijvende binnen de grenzen van een novelle, vereenvoudiging en daardoor bezuiniging in (le thans geldende wijze van uitvoering van de beginselen van die wellen verkregen kan worden, niemand is be roemd die geacht kan worden recht*! rceko de verzekerden te vertegenwoordigen? Is de Minister bereid mede le doelen wat- de reden is dat, waar wel iemand benoemd is, die geacht kan worden de werkgevers organisaties te vertegenwoordigen, in d<zn commissie niemand is benoemd «lie geacht kan worden de arbeidersorganisaties le ver tegenwoordigen? Is do Minister niet van oordeel, dat aan vulling der commissie, met een deskundige uit den kring der arbeidsorganisaties, als nog gewenscht is? Indien door den minister deze vraag be vestigend mocht worden beantwoord, wil do minister dan alsnog tot de benoeming van een dergelijken deskundige overgaan? CENTR. BUREAU KATH. SOCIALE ACTIE. „De Morgen" deelt mede, dat liet On fraai Bureau van do Katli. Sociale Actie, to Leiden binnen afzionbaron tijd zal wor den geliquideerd. Er is reeds, aldus hot blad, oen commissie tot dit doel samenge steld. Wij kunnen uit de beste bron mededee* Ion, dat dit bericht voorbarig en on juist is. Voorbarig, omdat er nog geen besluit, lioe dan ook, is genomen; er worden be sprekingen gehouden in het Bestuur? Onjuist, omdat de besprekingen niet be treffen een liquidatie van het Centraal Bureau, maar een reorganisatie, welke een inkrimping van werkzaamheden ca een bezuinigng zou tengevolge hebben. Ambtsaanvaarding door prof. Plooy. Dr. D. Plooy, benoemd hoogleeraar ia do oud-cbr. letterkunde en de exegese van het N. T. aan de Universiteit van Amster dam, heeft gistermiddag dit ambt aan vaard met het uitspreken van <«<'n rede over „Tendenlionse varianten in den tekst der evangeliën". Zaterdag is in zijn woning aan de Gedempte Bierliaven te Rotterdam op 70- jarigen leeftijd plotseling overleden nota ris A. G. Mulié. To Teneriffe is overleden do hoor F. N. Montauban van Swijndregt, consul dor Nederlanden te Kinshasa (West-Afrika) RCHTZAKEU HAAGSCHE RECHTBANK De zitting van don politierechtor, jhr. mr. Feith, was gisteren geheel gewijd aan de behandeling van administratie zaken. Enkele (lezer zaken betroffen ontduiking win de belasting op speelkaarten Dover-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1