VOORHOUT. 17e Jaargang. MAANDAG 1 MAART 1926 No. 5187 3)e Scicbelie (Bou/fco/rit De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bn onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL franco per post I 2.95 per kwartaaL get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct.per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Goïllustreerd Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertonllën 30 cent por regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het z dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woordon, waarin betrekkingon worden aangeboden of gevraagd, huur on ver huur, koop en verkoop IÓ.50. Dit nummer bestaai uit twee bladen. Overeenkomstig zijn verzoek is HEDEN de heer A. HEERING5 EERVOL ONTSLAGEN als Agent onzer Courant. Als zijn opvolger is door ons aangesteld de heer J. A. DIEMEL, tol wien men zich voortaan gelieve te wenden voor het plaatsen van Advertentiën, alsmede voor het op geven van Abonnementen. DE DIRECTIE. De radio in de gevangenis. Er is een beweging gaande om aan de evangenen radio-toestellen aan te bieden. Wij juichen dat toe. Wellicht zal dat sommigen bevreemden en de opmerking ontlokken, dat gevange nissen toch gevangenissen moeten blijven. Volkomen juist. De gevangenissen moe ten zoo blijven ingericht, dat zij a f- cli rik ken van de misdaad, welke den dader daarin brengt. Dat tocli is het eerste doel van de straf, die de wereldlijke overheid oplegt: dat is ten slotte de eigen lijke grond van haai* recht om te straffen: maatschappij beschermen tegen (Ie misdaad, zooivel van dcngene, die haar eenmaal heeft bedreven en in herha ling zou kunnen vallen als van anderen, die diens voorbeeld zonden willen volgen. Deze opvatting wijkt af van die, welke tot vcor kort vrij algemeen werd aangehan gen, en waarin meer naar voren werd ge schoven een element van wrekende rechtvaardig heidf De overheid zou de misdaad moeten wreken om de ge schonden moreele orde te herstellen. In de laatste jaren vindt onder de Katho lieken steeds meev aanhang eerstgenoem de opvatting van de strafeenigen tijd ge leden heeft de Nijmeegsche hoog- lecraar prof. W. Pompe in een klaar betoog in „De Nieuwe Eeuw" deze rechtsopvatting uit eengezet en verdedigd. Welnu, als wij zoo zien het doel van de straf, dan moet, op de eerste plaats, deze niet lichter, maar ook niet zwaarder zijn, den noodig wordt gacht, om van het be drijven van de misdaad, waarvoor de straf rdt gegeven, af te schrikken; om de maatschappij tegen die misdaad te he- •hermen. T11 dit verband is al duidelijk, n°2 afgescheiden van de maatstaf der brekende rechtvaardigheid, dat. de straf in verhouding moet staan van de misdaad. .nJlu V'' het ons voorkomen, dat het verblijf in de gevangenis al erg en af schrikwekkend genoeg is voor hen, die het •atopw. en voor de buitenstaanders, jj'-'ü als, althans voor velen dergenen, die vertoeven, de eenzaamheid wat wordt verlicht. Eu wensclielijklield klemt nog meer. als wij overwegen, dat de straf bij eugeue, die de misdaad heeft. Ijedreven, ?u herhaling moet trachten te voorko- ui.a.w. dat In de straf een element SM er betering, vbn leidiug en op- mg moet zijn. En door de radio, goed cgepaöt-, is dat doel ongetwijfeld op ettelijke wijze te bereiken. ,e beweging", om de radio in de gevan- l 'fSCl1 brengen, lijkt ons daarom ^uvnathiek. Het streven, dat daaraan Min han liggen, kan onze instem- ongetwijfeld hebben. Hulpverleening Watersnood R.-K. Huisveslings-Comité. I® V n n Vorig bedrag 11628.27 Si X\' ,f Ooi-Ade 4.40 dankbaarheid 2.50 Toiaal 11635.17M '.'J vii'r!;R 101 ^''*luk'on11.-K. Vrouwen- "'i«p£ ÏÏÏ,1 pak Wooren en een llwm' N.V Voorschoten een pak i.r r.,' -heiden 1314 pond gesmolten 'tl ia L6lden 10 I"""1 spek; V. Lel- Bwltm f". JPe®; B, Leiden 18 pond ge- ten ,1 W. Leiden 13 pond gesmol- BUITENLAND Volkenbond. Om de permanente raadszetels. Zwitserland en'Denemarken tegen verdere uitbreiding. In de discussies over de al of niet uit breiding van het aantal zetels in deu Vol kenbondsraad komt ook de houding van Zwitserland, benevens die van nog een paar kleine staten ter sprake. Hoewel de hou ding der staten, die geen zitting in den Volkenbondsraad hebben, slechts betrekke lijk geringen invloed op de aanvaarding van oen eventueel Raadsbesluit door do Assemblee lieeft, kan hun stem onder be paalde omstandigheden toch den doorslag geven. Do Zwitsersche regcering zal, naar uit Bern wordt gemeld, haar delegatie op de zitting van den Volkenbond in Maart a.s. instructie geven, onder alle omstandighe den elke vermeerdering van het aantal Raadszetels, met uitzondering van den aan Duitschlanr toe te kennen permanen ten zetel, van de hand te wijzen. Ook Denemarken acht het onraadzaam, de kwestie der uitbreiding van den Vol kenbondsraad reeds gedurende de Maart- zilling ter sprake te brengen. België. Vlamingen cn Walen. Een gevangenispoort bestookt. Dezer dagen betoogden te Leuven Vlaam- sche studenten voor de gevangenis, waar Borms is opgesloten, voor diens invrij heidstelling. Volgens do „Nation Beige" waren zij van steenen voorzien en bestook ten daarmee de gevaugeuispoort, waarna zij naar het park van Herverlée vluchtten. Hier werden zij echter opgewacht door een zestaltal Waalsche studenten. Er ontstond een geregeld gevecht en waarbij revolver schoten werden gewisseld. Ach tien studen ten werden licht gewond, en vijf zwaar gewend. Zij werden in het ziekenhuis van Leuven opgenomen. De burgemeester heeft nu dezelfde maatregelen als te Leuven ge troffen. De politie is versterkt met ma rechaussee. Ouitschland. De regeling met de vorstenhuizen. Sabotage van het plebisciet door gemeente-autoriteiten. Uit alle deelen des lands, met name uit Beiereu, Thüringen en Oost-Pruisen komen berichten, dat de plaatselijke autoriteiten de voorbereiding van liet plebisciet over de finaucieele regeling met de vorstenhui zen trachten te bemoeilijken. Zoo hebben in Oost-Pruisen ruim 100 burgemeesters ge weigerd de inteekenlijsten neer te leggen. Naar aanleiding hiervan hoeft de Prui sische minister van binnenl. zaken in een rondschrijven, aan de rijkspresidenten er met klem op aangedrongen, dat zij zullen waken tegen de sabotage der gemeente autoriteiten, daar de schuldigen tor ver antwoording zullen worden geroepen. Mecklenburg en Pruisen. Aaneensluiting? De Mecklenburgsche landdag heeft een soc.-dem. voorstel aangenomen, waarin aan de regeering wordt verzocht na te gaan, of een eventueele aansluiting van Mecklen burg bij Pruisen financieele bezwaren zou opleveren. Vóór dit voorstel stemden de soc.-dem., do D, V. P., en de Völkischen, en tegen de D.-nationalen. Het wijnbouwersoproer. Veertien arrestaties. Naar aanleiding van de opstootjes der wijnboeren te Bernkastel zijn aldaar vol gens een bericht uit Berlijn veertien perso nen wegens „landvredebreuk" gearresteerd. Sensationeele arrestatie te Berlijn Gefingeerde inbraken bij een rechter van instructie Groote beroeriug is te Berlijn gewekt door de arrestatie van een der hoogst ge plaatste rechterlijke ambtenaren, t. w. den „Landesgeriehtsdirektor"' Jiirgens en diens echtgenoole, onder verdenking zich door middel van bedrog verzekerde bedragen te bobben laten uitbetalen. Bij de familie werd namelijk herhaaldelijk „ingebroken", hetgeen door Jürgens aan communistische wraakoefeningen werd toegeschreven, daar bij rechter van instructie is bij het staafs- gerechtshof ter bescherming der republiek. Intussehen liet bij zich door de verzeke ringsmaatschappijen de door de „inbra ken" geleden „schade'' vergoeden. Ten slotte had do justitie evenwel voldoende aanwijzingen verzameld om tot arrestatie van man en vrouw te kunnen overgaan. Frankrijk. De Senaat en de financiën De betalingsbelasting aangenomen De Fransche Senaat beeft Zaterdag bet financieele ontwerp afgehandeld. Ingezonden Medeüeeling. Heerensingel 34/35 - Tel. No. 1523. PRIMA KWALITEIT - VERZE6ELDE ZAKKEN 3178 Na verwerping met 258 stemmen tegen 34 stemmen van het amendement-Lisbonne tot het uitlichten uit het ontwerp van de belasting op de betalingon, heeft de Se naat deze belasting zonder stemming aan genomen. Zooals men we^t gaat het financieele ontwerp nu weer terug naar de Kanier. Het openbaar debat in de Kamer zal waarschijnlijk Dinsdag of Woensdag we der beginnen. De regeerirg wenscht, dat bet ontwerp uiterlijk Vrijdag aangenomen zal zijn, daar Briand dan naar Geneve moet vertekken voor de zitting van den Volkenbondsraad, terwijl Doumer van plan is naar Londen te gaan. Poincaré's geer! spreekt „F rank r ij k heeft door Locarno v e r 1 o i' e n". Bij de voortzetting der debatten in de Fransche Kamer over de Verdragen van I.ocarno heeft zich Zaterdag „de geest van Poincaré'' geplaatst tegenover den Vrijdag door Briand opgeroepen „L'uropeesclien geest". De geest van Poincaró sprak bij monde van den afgevaardigde Louis Marin, den voorzitter van de 100 leden tel lende groep, die voorheen de kern van bet Nationale blok heeft gevorml. In een strikt nationalistische redevoe ring, die niet minder dan vier uur heeft geduurd, beeft Marin de verdragen van Lo carno, die volgens hem een radicale wijzi ging in de Fransche buitenlandsche poli tiek inluiden, aan een nauwgezette analyse onderworpen. In de eerste plaats verweel bij aan de verdragen van Locarno, dAt zij niet een voor alle onderteckenaars wederzijdsche garantie inhouden. Engeland en Italië, die clleen garant zijn en geen garantie genie ten, bevinden zich in een bevoorrechte positie tegenover de andere onderteeke- naars, welke toestand tot allerlei wrijvin gen aanleiding kan geven. Marin acht het voorts onjuist, dat Enge land ingeval van een aanval dezelfde ga rantie aan Duitscliland en Frankrijk geeft, waardoor de garandeerende staten in het geval van een flagrante schending de ver plichte arbiters worden. Juridisch kan men na Locarno niet meer van een Engelsch-Fransck bondge nootschap spreken. Met Locarno- verliest Frankrijk voorts de rol van den "grooten overwinnaar en van het groote slachtoffer van den oorlog. Duitschland daarentegen heeft door Locarno den vrede gewonnen. Door zijn opneming in den Volkenbod, ondanks het feit dat het nog niet aan zijn verplich tingen heeft voldaan, treedt hot als gelijke in het concern der mogendheden binnen, waardoor het ophoudt de groote over wonnene te zijn en waardoor zijn juridi sche positie volkomen is gewijzigd. Ten slotte becrifiseerde hij de in do ver dragen van Locarno vervatte bepalingen* tot het tegengaan van vijandelijkheden en verklaarde hij niet het minste vertrouwen in het woord van Duitschland te hebben. Spreker werd tijdens zijn langdurige rede meermalen door de rechterzijde toe gejuicht. Veel belangstelling bestond voor zijn redevoering overigens niet; er waren slechts weinig afgevaardigden aanwezig. Engeland. De geruchten over Chamberlain's aftreden. Het gerucht, volgens hetwelk Chamber lain aan aftreden zou denken in verband met meeningsverschillen met zijn colle ga's over de toekenning van een zetel in den raad van den Volkenbond aan Polen, wordt tegengesproken. De kabinetsraad, die Vrijdag over dit punt beraadslaagde, duurde 6 uur. Bijna alle ministers namen er aan deel. Des avonds hadden Baldwin en Chamberlain opnieuw een conferentie. Noorwegen. Kabinetscrisis. Het Noorsche Kabinet-Mohwinckel is afgetreden. Door de agrariërs en de con servatieve partij zal een nieuwe regepring wordn.o gevormd. China. Om het bezit van Tientsin. Peking feitelijk' in staat van beleg. Naar uit Peking wordt gemeld, is de be slissende slag omtrent liet bezit van Tientsin begonnen. Ueking is feitelijk in slaat van beleg. De universiteiten zijn ge sloten en de professoren staken. In het corns diplomatique heerscht oneenigheid. De Engelscheu dringen er op aan, dat de buitenlandsche mogendheden het een heidsfront zullen herstellen, maar hun tactiek schijnt niet te zullen slagen. Daarentegen is het verloop van do douane-conferentie hoopvol. Een princi- pieele overeenstemming is bereikt. China krijgt verhoogde inkomsten ten bedrage van jaarlijks 90.000.000 dollar. Van het Vaticaan Twee kardinalen overleden. Kardinaal S i 1 i t. Volgons een telegram uit Romo is al daar in den ouderdom van 79 jaar plotse ling overleden kardinaal Sili. Kardinaal Sili werd in 1840 geboren to Calcara di Visso. Hij was een neef van van tegenwoordigen staatssecretaris kar dinaal Gasparri. Door Paus Pius X werd hij met den titel van apostolisch gedele geerde aangesteld tot beheerder van hot heiligdom van Pompei. In 1906 werd hij pauselijk groot-aalmoezenier. Paus Benedictus XV benoemde mgr. Sili in 1906 tot camerlengo van de Room- sclie kerk. In liet consistorio van December 1919 werd hij tot kardinaal gekozen. Kardinaal Ca glial it. Uit Rome wordt d.d. gisteren gemeld, dat kardinaal Cagliari aldaar overleden is BINNENLAND DE POST. De Directeur-Generaal we'er in functie De Directeur-Generaal der Posterijen en Telegrafie, de heer ir. M. H. Damme, heeft heden ziju functie hij het Hoofdbestuur der Posterijen en Telegrafie hervat. He! coll. contract in de Friesche bouwvakken. Door alle bondon aanvaald De Moderne, R.-K. en Chr. Bouwarboi- dershondeu hebben aan de Federatie van Timmerlieden en Palroousvereenigingen in Friesland medegedeeld, dat liunne le den de patroonsvoorstcllen voor de afslui ting vaai het nieuwe provinciale collectief looncontract hebben aanvaard. Do loonen zijn ongewijzigd gebleven. tIT DE OHIGEViNG. OUDE-WETERING. Rede van mr. Bomans. Vrijdagavond hield de R.-K. Par. Kies- vereeniging haar jaarvergadering in hotel Van den Bosch. Do opkomst der leden was zeer matig. Ofschoon het bestuur aan dezen avond een bijzondere aantrekkelijk heid had gegeven door het Tweede Ka merlid, Mr. J. B. Bomans, uit te noodi- gen, om dezen avond over een politiek on derwerp te spreken, waren (och slechts een 40-tal leden ter vergadering gekomen Degenen, die intussehen zijn opgekomen hebben een zeer belangwekkenden avond medegemaakt. De Voorz., de lieer G. H. Rotteveel, ver welkomde in het hijzonder pastoor Raken, Mr. Bomans en de besturen van de andere Parochiale K i esve reen i gin gen in Alkema- de. Begonnen werd met de afhandeling der agenda. Bij afwezigheid van den Secreta ris, las de 2de seorelaris, de heer P. If. v. d. Bosch het jaarverslag van de Cen trale Kiesvoreeniging, waarna do penning meester, de heer Jos. Penning de Vries, zijn verslag uitbracht. De rekening sloot met een batig saldo van 'ongeveer f34. De aftredende bestuursleden, de hoeren Jos Penning do Vries en P. H. van den Bosch worden bij acclamatie herkozen. Hierna ving mr. Bomans met zijn rede aan. Spr. zegt gaarne aan de uitnoodiging van het Bestuur gevolg te hebben gegeven en wel vooral omdat spreker zich ten op zichte van Alkemade altijd nog ver plicht acht, zulks in verhand met het feit, dat hij in 1916, toen hij voor het eerst als Kamerlid gekozen werd, afgevaardigd werd door het district Haarlemmermeer, waarvan Alkemade destijds een onderdeel vormde. Spreker hoeft tot onderwerp ge kozen: „De laatste maanden". Een zeer moeilijk en gevaarlijk onderwerp. We moeten feitelijk ter wille van de toekomst afstappen van den dag van heden. In ver hand met do crisis zijn talrijke onderwer pen te bespreken, zooals b.v. het eventueel samengaan met de Soc. Democraten; de houding der Christelijk-Historischen en de houding der R.-K. fractie. Over de hou ding der R.-K. fractie meent spreker niets ie mogen verzwijgen. De houding der frac tie besprekende, zegt spr. met groote vol doening te kunnen constateeren, dat z.i. tot lieden nog geen enkele fout in verhand met de crisis is gemaakt. Zulks 3temt tot groote dankbaarheid. Door anderen zijn in verhand me deze crisis zeker ernstige fou ten gemaakt; het is evenwel niet aan ons menschen om degenen, die deze fouten mankten, Ie veroordeolcti. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND Zwitserland en Denemarken verklaren zich tegen verdere uitbreiding van den V.B. Raad. De Fransche Senaat heeft de belastino op de betalingen aangenomen. De geruchten over Chamberlains aftre- den tegengesproken. BINNENLAND. De Kabinetscrisis in het nieuwe sta dium (2de blad). De Pest. Oppositie tegen den minister van Waterstaat Reorganisatie van de administratie en boekhouding der P. T. T. (2de blad). Door een sneltrein Is bij Heerenveen een auto gegrepen, waarbij twee personen zijn gedood. (Gemengde Berichten, 2de blad). Te Heelerheide heeft een caféhouder lwee lastige bezoekers doodgeschoten. (Ge mengde Berichten, 2de bind). Een adres aan den Minister van Water staat inzake het onderwijs in auto-rijden (2do blad). De Hoogc Raad verwerpt het beroep van den advoc.iat-manufacturier te Gouda tegen dc beschikking van het Hangsche Hof, dat heni niet toeliet als adv. cn pro cureur. (Rechtzaken, 2de blad). Zijn eigen persoonlijkheid besprekende zegt spr., dat hij de geestdrift, die hem in 1916 bezielde, voor een groot gedeelte kwijt is. Een politicus ondervindt vaak teleurstellingen. Zulks heeft spreker met name ondervonden als hij, de politiek be sprekende, de groote zaken betreffende do eeuwigheid in zijn besprekingen betrokken heeft. Sterk is zulks naar voren gekomen hij de besprekingen over salarisverlagingen. Hot is toch sprekers schuld niet, dat dc- salarissen naar beneden zijn ge gaan! En is het dan niet geoorloofd te zeggen, dat degenen, die zulk een salaris verlaging aan den lijve ondervinden, wan neer zij deze tegenslag mot geduld en ver draagzaamheid dragen, hieruit zeker niet niet geringe voor-doelen Ion opzichte van geringe voordeden ten opzichte van hun ne eeuwigheid ktfhnen smdSen? Men heeft spr. van Katholieke zijde verweten, dat hij aldus sprak. Het samengaan niet de So<- -Democraten besprekende zegt spr., dal hij do Kath. fractie het beginsel voor alles gaat. Liever zegt spr., ziet hij onze partij gedurende talrijke jaren machteloos in do politiek, dan op het oogonhlilc do groote massa dichter te brengen bij do Soc.-Domocrateii Lijkt onze partij naar huiten verzwakt, naar binnen is zij zeer zeker versterkt. Het aanbod der Soc.-Democraten besprekende, vergelijkt spreker dit aanbod mot liet aan bod van Satan aan Christus, zooals ons dit verhaald wordt in het Evangoio van don vorigon Zondag. Ons antwoord mag editor geen ander zijn, dan dat vnn Christus; Velen in den lande hechten geen waarde aan het weigerend antwoord, dat do fractie aan de Soc.-Dom. hoeft gegeven, maar de zulken vergissen zich sterk, zoet spreker. Op 11 Novomber kregen de Katholieken een klap in het gelaat, maar, zulks daar gelaten, men hooft de nationale zaak ver trapt. Nu komen de roson en rood on tol ons on zoggen: „Wij geven u hot Gezant schap. Over missieVrijheid en andere za ken, die gij verlangt, valt ook te praten". Wat is het antwoord der fractie op 1 Dec. 1925? I)e Christelijke Coalitie achten wij den juislen regoeringsvorm.Dozo weigering aan Marchant, niet wion samengaan gelijk staat met samengaan met dc Soc.-Demo craten, wier diepere beginselen lijnrecht in strijd ziju met de onze, was duidelijk gemotiveerd. Spr. schetst nog nader de groote ver schillen in de diepere levensbeginselen bi de Soc.-Dom. en de Katholieken Spr. herinnert er dan aan hoe lang er gestreden is voor den parlementairen regee ringsvorm. Al hetgeen na een langdurige en mooizamen strijd is verkregen wordt thans in do waagschaal gesteld. Ifij, die de geschiedenis heeft bestudeerd, spreker verwijst naar de geschiedenis van zoovele staten uit vroeger lijden, o.a. de Noord- Italiaansche steden, naar do Fransche Re volutie e.a., voelt het aankomen, dat liet parlementaire stelsel zijn einde nabij schijnt. De parlementaire democratie staat op zijn hoogtepunt. Er is niets meer aan toe te voegen. In de Kamer „verzuipt" men in moties, interpellaties c.d., en or wordt uren gepraat over eenvoudige zaken van regecringsbelcid. De Kamer verliest hier door haar achting. Wie dezo teekenen niet verstaat, verstaat niets. Spreker ziet het begin van het einde; eon eind, dat hij ech ter nimmer zal bevorderen. Noch een tijd perk als van eon Mussolini, noch een on gebreideld heersclien van de ma.s-.a, dat moet uilloopen op oen Leninisme, wil spr-v-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1