VOORHOUT.
17e Jaargang.
MAANDAG 1 MAART 1926
No. 5187
3)e Scicbelie (Bou/fco/rit
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL
Bn onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
franco per post I 2.95 per kwartaaL
get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct.per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Goïllustreerd
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertonllën 30 cent por regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
z dubbele van het tarief berekend. 3
Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woordon, waarin
betrekkingon worden aangeboden of gevraagd, huur on ver
huur, koop en verkoop IÓ.50.
Dit nummer bestaai uit twee
bladen.
Overeenkomstig zijn verzoek is
HEDEN de heer
A. HEERING5
EERVOL ONTSLAGEN als
Agent onzer Courant.
Als zijn opvolger is door ons
aangesteld de heer
J. A. DIEMEL,
tol wien men zich voortaan gelieve
te wenden voor het plaatsen van
Advertentiën, alsmede voor het op
geven van Abonnementen.
DE DIRECTIE.
De radio in de gevangenis.
Er is een beweging gaande om aan de
evangenen radio-toestellen aan te bieden.
Wij juichen dat toe.
Wellicht zal dat sommigen bevreemden
en de opmerking ontlokken, dat gevange
nissen toch gevangenissen moeten blijven.
Volkomen juist. De gevangenissen moe
ten zoo blijven ingericht, dat zij a f-
cli rik ken van de misdaad, welke
den dader daarin brengt. Dat tocli is het
eerste doel van de straf, die de wereldlijke
overheid oplegt: dat is ten slotte de eigen
lijke grond van haai* recht om te straffen:
maatschappij beschermen tegen
(Ie misdaad, zooivel van dcngene, die
haar eenmaal heeft bedreven en in herha
ling zou kunnen vallen als van anderen,
die diens voorbeeld zonden willen volgen.
Deze opvatting wijkt af van die, welke tot
vcor kort vrij algemeen werd aangehan
gen, en waarin meer naar voren werd ge
schoven een element van wrekende
rechtvaardig heidf De overheid
zou de misdaad moeten wreken om de ge
schonden moreele orde te herstellen.
In de laatste jaren vindt onder de Katho
lieken steeds meev aanhang eerstgenoem
de opvatting van de strafeenigen tijd ge
leden heeft de Nijmeegsche hoog- lecraar
prof. W. Pompe in een klaar betoog in „De
Nieuwe Eeuw" deze rechtsopvatting uit
eengezet en verdedigd.
Welnu, als wij zoo zien het doel van de
straf, dan moet, op de eerste plaats, deze
niet lichter, maar ook niet zwaarder zijn,
den noodig wordt gacht, om van het be
drijven van de misdaad, waarvoor de straf
rdt gegeven, af te schrikken; om de
maatschappij tegen die misdaad te he-
•hermen. T11 dit verband is al duidelijk,
n°2 afgescheiden van de maatstaf der
brekende rechtvaardigheid, dat. de straf in
verhouding moet staan van de misdaad.
.nJlu V'' het ons voorkomen, dat het
verblijf in de gevangenis al erg en af
schrikwekkend genoeg is voor hen, die het
•atopw. en voor de buitenstaanders,
jj'-'ü als, althans voor velen dergenen, die
vertoeven, de eenzaamheid wat wordt
verlicht.
Eu wensclielijklield klemt nog
meer. als wij overwegen, dat de straf bij
eugeue, die de misdaad heeft. Ijedreven,
?u herhaling moet trachten te voorko-
ui.a.w. dat In de straf een element
SM er betering, vbn leidiug en op-
mg moet zijn. En door de radio, goed
cgepaöt-, is dat doel ongetwijfeld op
ettelijke wijze te bereiken.
,e beweging", om de radio in de gevan-
l 'fSCl1 brengen, lijkt ons daarom
^uvnathiek. Het streven, dat daaraan
Min han liggen, kan onze instem-
ongetwijfeld hebben.
Hulpverleening Watersnood
R.-K. Huisveslings-Comité.
I® V n n Vorig bedrag 11628.27 Si
X\' ,f Ooi-Ade 4.40
dankbaarheid 2.50
Toiaal 11635.17M
'.'J vii'r!;R 101 ^''*luk'on11.-K. Vrouwen-
"'i«p£ ÏÏÏ,1 pak Wooren en een
llwm' N.V Voorschoten een pak
i.r r.,' -heiden 1314 pond gesmolten
'tl ia L6lden 10 I"""1 spek; V. Lel-
Bwltm f". JPe®; B, Leiden 18 pond ge-
ten ,1 W. Leiden 13 pond gesmol-
BUITENLAND
Volkenbond.
Om de permanente raadszetels.
Zwitserland en'Denemarken
tegen verdere uitbreiding.
In de discussies over de al of niet uit
breiding van het aantal zetels in deu Vol
kenbondsraad komt ook de houding van
Zwitserland, benevens die van nog een paar
kleine staten ter sprake. Hoewel de hou
ding der staten, die geen zitting in den
Volkenbondsraad hebben, slechts betrekke
lijk geringen invloed op de aanvaarding
van oen eventueel Raadsbesluit door do
Assemblee lieeft, kan hun stem onder be
paalde omstandigheden toch den doorslag
geven.
Do Zwitsersche regcering zal, naar uit
Bern wordt gemeld, haar delegatie op de
zitting van den Volkenbond in Maart a.s.
instructie geven, onder alle omstandighe
den elke vermeerdering van het aantal
Raadszetels, met uitzondering van den
aan Duitschlanr toe te kennen permanen
ten zetel, van de hand te wijzen.
Ook Denemarken acht het onraadzaam,
de kwestie der uitbreiding van den Vol
kenbondsraad reeds gedurende de Maart-
zilling ter sprake te brengen.
België.
Vlamingen cn Walen.
Een gevangenispoort bestookt.
Dezer dagen betoogden te Leuven Vlaam-
sche studenten voor de gevangenis, waar
Borms is opgesloten, voor diens invrij
heidstelling. Volgens do „Nation Beige"
waren zij van steenen voorzien en bestook
ten daarmee de gevaugeuispoort, waarna zij
naar het park van Herverlée vluchtten.
Hier werden zij echter opgewacht door een
zestaltal Waalsche studenten. Er ontstond
een geregeld gevecht en waarbij revolver
schoten werden gewisseld. Ach tien studen
ten werden licht gewond, en vijf zwaar
gewend. Zij werden in het ziekenhuis van
Leuven opgenomen. De burgemeester heeft
nu dezelfde maatregelen als te Leuven ge
troffen. De politie is versterkt met ma
rechaussee.
Ouitschland.
De regeling met de vorstenhuizen.
Sabotage van het plebisciet
door gemeente-autoriteiten.
Uit alle deelen des lands, met name uit
Beiereu, Thüringen en Oost-Pruisen komen
berichten, dat de plaatselijke autoriteiten
de voorbereiding van liet plebisciet over
de finaucieele regeling met de vorstenhui
zen trachten te bemoeilijken. Zoo hebben in
Oost-Pruisen ruim 100 burgemeesters ge
weigerd de inteekenlijsten neer te leggen.
Naar aanleiding hiervan hoeft de Prui
sische minister van binnenl. zaken in een
rondschrijven, aan de rijkspresidenten er
met klem op aangedrongen, dat zij zullen
waken tegen de sabotage der gemeente
autoriteiten, daar de schuldigen tor ver
antwoording zullen worden geroepen.
Mecklenburg en Pruisen.
Aaneensluiting?
De Mecklenburgsche landdag heeft een
soc.-dem. voorstel aangenomen, waarin aan
de regeering wordt verzocht na te gaan, of
een eventueele aansluiting van Mecklen
burg bij Pruisen financieele bezwaren zou
opleveren. Vóór dit voorstel stemden de
soc.-dem., do D, V. P., en de Völkischen,
en tegen de D.-nationalen.
Het wijnbouwersoproer.
Veertien arrestaties.
Naar aanleiding van de opstootjes der
wijnboeren te Bernkastel zijn aldaar vol
gens een bericht uit Berlijn veertien perso
nen wegens „landvredebreuk" gearresteerd.
Sensationeele arrestatie te Berlijn
Gefingeerde inbraken bij
een rechter van instructie
Groote beroeriug is te Berlijn gewekt
door de arrestatie van een der hoogst ge
plaatste rechterlijke ambtenaren, t. w. den
„Landesgeriehtsdirektor"' Jiirgens en diens
echtgenoole, onder verdenking zich door
middel van bedrog verzekerde bedragen
te bobben laten uitbetalen. Bij de familie
werd namelijk herhaaldelijk „ingebroken",
hetgeen door Jürgens aan communistische
wraakoefeningen werd toegeschreven, daar
bij rechter van instructie is bij het staafs-
gerechtshof ter bescherming der republiek.
Intussehen liet bij zich door de verzeke
ringsmaatschappijen de door de „inbra
ken" geleden „schade'' vergoeden. Ten
slotte had do justitie evenwel voldoende
aanwijzingen verzameld om tot arrestatie
van man en vrouw te kunnen overgaan.
Frankrijk.
De Senaat en de financiën
De betalingsbelasting
aangenomen
De Fransche Senaat beeft Zaterdag bet
financieele ontwerp afgehandeld.
Ingezonden Medeüeeling.
Heerensingel 34/35 - Tel. No. 1523.
PRIMA KWALITEIT - VERZE6ELDE ZAKKEN
3178
Na verwerping met 258 stemmen tegen
34 stemmen van het amendement-Lisbonne
tot het uitlichten uit het ontwerp van de
belasting op de betalingon, heeft de Se
naat deze belasting zonder stemming aan
genomen.
Zooals men we^t gaat het financieele
ontwerp nu weer terug naar de Kanier.
Het openbaar debat in de Kamer zal
waarschijnlijk Dinsdag of Woensdag we
der beginnen. De regeerirg wenscht, dat
bet ontwerp uiterlijk Vrijdag aangenomen
zal zijn, daar Briand dan naar Geneve
moet vertekken voor de zitting van den
Volkenbondsraad, terwijl Doumer van plan
is naar Londen te gaan.
Poincaré's geer! spreekt
„F rank r ij k heeft door Locarno
v e r 1 o i' e n".
Bij de voortzetting der debatten in de
Fransche Kamer over de Verdragen van
I.ocarno heeft zich Zaterdag „de geest van
Poincaré'' geplaatst tegenover den Vrijdag
door Briand opgeroepen „L'uropeesclien
geest". De geest van Poincaró sprak bij
monde van den afgevaardigde Louis
Marin, den voorzitter van de 100 leden tel
lende groep, die voorheen de kern van bet
Nationale blok heeft gevorml.
In een strikt nationalistische redevoe
ring, die niet minder dan vier uur heeft
geduurd, beeft Marin de verdragen van Lo
carno, die volgens hem een radicale wijzi
ging in de Fransche buitenlandsche poli
tiek inluiden, aan een nauwgezette analyse
onderworpen.
In de eerste plaats verweel bij aan de
verdragen van Locarno, dAt zij niet een
voor alle onderteckenaars wederzijdsche
garantie inhouden. Engeland en Italië, die
clleen garant zijn en geen garantie genie
ten, bevinden zich in een bevoorrechte
positie tegenover de andere onderteeke-
naars, welke toestand tot allerlei wrijvin
gen aanleiding kan geven.
Marin acht het voorts onjuist, dat Enge
land ingeval van een aanval dezelfde ga
rantie aan Duitscliland en Frankrijk geeft,
waardoor de garandeerende staten in het
geval van een flagrante schending de ver
plichte arbiters worden.
Juridisch kan men na Locarno niet
meer van een Engelsch-Fransck bondge
nootschap spreken. Met Locarno- verliest
Frankrijk voorts de rol van den "grooten
overwinnaar en van het groote slachtoffer
van den oorlog.
Duitschland daarentegen heeft door
Locarno den vrede gewonnen. Door zijn
opneming in den Volkenbod, ondanks het
feit dat het nog niet aan zijn verplich
tingen heeft voldaan, treedt hot als gelijke
in het concern der mogendheden binnen,
waardoor het ophoudt de groote over
wonnene te zijn en waardoor zijn juridi
sche positie volkomen is gewijzigd.
Ten slotte becrifiseerde hij de in do ver
dragen van Locarno vervatte bepalingen*
tot het tegengaan van vijandelijkheden en
verklaarde hij niet het minste vertrouwen
in het woord van Duitschland te hebben.
Spreker werd tijdens zijn langdurige
rede meermalen door de rechterzijde toe
gejuicht. Veel belangstelling bestond voor
zijn redevoering overigens niet; er waren
slechts weinig afgevaardigden aanwezig.
Engeland.
De geruchten over Chamberlain's
aftreden.
Het gerucht, volgens hetwelk Chamber
lain aan aftreden zou denken in verband
met meeningsverschillen met zijn colle
ga's over de toekenning van een zetel in
den raad van den Volkenbond aan Polen,
wordt tegengesproken.
De kabinetsraad, die Vrijdag over dit
punt beraadslaagde, duurde 6 uur. Bijna
alle ministers namen er aan deel. Des
avonds hadden Baldwin en Chamberlain
opnieuw een conferentie.
Noorwegen.
Kabinetscrisis.
Het Noorsche Kabinet-Mohwinckel is
afgetreden. Door de agrariërs en de con
servatieve partij zal een nieuwe regepring
wordn.o gevormd.
China.
Om het bezit van Tientsin.
Peking feitelijk' in staat
van beleg.
Naar uit Peking wordt gemeld, is de be
slissende slag omtrent liet bezit van
Tientsin begonnen. Ueking is feitelijk in
slaat van beleg. De universiteiten zijn ge
sloten en de professoren staken. In het
corns diplomatique heerscht oneenigheid.
De Engelscheu dringen er op aan, dat de
buitenlandsche mogendheden het een
heidsfront zullen herstellen, maar hun
tactiek schijnt niet te zullen slagen.
Daarentegen is het verloop van do
douane-conferentie hoopvol. Een princi-
pieele overeenstemming is bereikt. China
krijgt verhoogde inkomsten ten bedrage
van jaarlijks 90.000.000 dollar.
Van het Vaticaan
Twee kardinalen overleden.
Kardinaal S i 1 i t.
Volgons een telegram uit Romo is al
daar in den ouderdom van 79 jaar plotse
ling overleden kardinaal Sili.
Kardinaal Sili werd in 1840 geboren to
Calcara di Visso. Hij was een neef van
van tegenwoordigen staatssecretaris kar
dinaal Gasparri. Door Paus Pius X werd
hij met den titel van apostolisch gedele
geerde aangesteld tot beheerder van hot
heiligdom van Pompei. In 1906 werd hij
pauselijk groot-aalmoezenier.
Paus Benedictus XV benoemde mgr.
Sili in 1906 tot camerlengo van de Room-
sclie kerk.
In liet consistorio van December 1919
werd hij tot kardinaal gekozen.
Kardinaal Ca glial it.
Uit Rome wordt d.d. gisteren gemeld,
dat kardinaal Cagliari aldaar overleden is
BINNENLAND
DE POST.
De Directeur-Generaal we'er in functie
De Directeur-Generaal der Posterijen en
Telegrafie, de heer ir. M. H. Damme, heeft
heden ziju functie hij het Hoofdbestuur
der Posterijen en Telegrafie hervat.
He! coll. contract in de Friesche
bouwvakken.
Door alle bondon aanvaald
De Moderne, R.-K. en Chr. Bouwarboi-
dershondeu hebben aan de Federatie van
Timmerlieden en Palroousvereenigingen
in Friesland medegedeeld, dat liunne le
den de patroonsvoorstcllen voor de afslui
ting vaai het nieuwe provinciale collectief
looncontract hebben aanvaard. Do loonen
zijn ongewijzigd gebleven.
tIT DE OHIGEViNG.
OUDE-WETERING.
Rede van mr. Bomans.
Vrijdagavond hield de R.-K. Par. Kies-
vereeniging haar jaarvergadering in hotel
Van den Bosch. Do opkomst der leden
was zeer matig. Ofschoon het bestuur aan
dezen avond een bijzondere aantrekkelijk
heid had gegeven door het Tweede Ka
merlid, Mr. J. B. Bomans, uit te noodi-
gen, om dezen avond over een politiek on
derwerp te spreken, waren (och slechts
een 40-tal leden ter vergadering gekomen
Degenen, die intussehen zijn opgekomen
hebben een zeer belangwekkenden avond
medegemaakt.
De Voorz., de lieer G. H. Rotteveel, ver
welkomde in het hijzonder pastoor Raken,
Mr. Bomans en de besturen van de andere
Parochiale K i esve reen i gin gen in Alkema-
de. Begonnen werd met de afhandeling der
agenda. Bij afwezigheid van den Secreta
ris, las de 2de seorelaris, de heer P. If.
v. d. Bosch het jaarverslag van de Cen
trale Kiesvoreeniging, waarna do penning
meester, de heer Jos. Penning de Vries,
zijn verslag uitbracht. De rekening sloot
met een batig saldo van 'ongeveer f34. De
aftredende bestuursleden, de hoeren Jos
Penning do Vries en P. H. van den Bosch
worden bij acclamatie herkozen. Hierna
ving mr. Bomans met zijn rede aan.
Spr. zegt gaarne aan de uitnoodiging
van het Bestuur gevolg te hebben gegeven
en wel vooral omdat spreker zich ten op
zichte van Alkemade altijd nog ver
plicht acht, zulks in verhand met het feit,
dat hij in 1916, toen hij voor het eerst als
Kamerlid gekozen werd, afgevaardigd
werd door het district Haarlemmermeer,
waarvan Alkemade destijds een onderdeel
vormde. Spreker hoeft tot onderwerp ge
kozen: „De laatste maanden". Een zeer
moeilijk en gevaarlijk onderwerp. We
moeten feitelijk ter wille van de toekomst
afstappen van den dag van heden. In ver
hand met do crisis zijn talrijke onderwer
pen te bespreken, zooals b.v. het eventueel
samengaan met de Soc. Democraten; de
houding der Christelijk-Historischen en
de houding der R.-K. fractie. Over de hou
ding der R.-K. fractie meent spreker niets
ie mogen verzwijgen. De houding der frac
tie besprekende, zegt spr. met groote vol
doening te kunnen constateeren, dat z.i.
tot lieden nog geen enkele fout in verhand
met de crisis is gemaakt. Zulks 3temt tot
groote dankbaarheid. Door anderen zijn in
verhand me deze crisis zeker ernstige fou
ten gemaakt; het is evenwel niet aan ons
menschen om degenen, die deze fouten
mankten, Ie veroordeolcti.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND
Zwitserland en Denemarken verklaren
zich tegen verdere uitbreiding van den
V.B. Raad.
De Fransche Senaat heeft de belastino
op de betalingen aangenomen.
De geruchten over Chamberlains aftre-
den tegengesproken.
BINNENLAND.
De Kabinetscrisis in het nieuwe sta
dium (2de blad).
De Pest. Oppositie tegen den minister
van Waterstaat Reorganisatie van de
administratie en boekhouding der P. T. T.
(2de blad).
Door een sneltrein Is bij Heerenveen een
auto gegrepen, waarbij twee personen zijn
gedood. (Gemengde Berichten, 2de blad).
Te Heelerheide heeft een caféhouder
lwee lastige bezoekers doodgeschoten. (Ge
mengde Berichten, 2de bind).
Een adres aan den Minister van Water
staat inzake het onderwijs in auto-rijden
(2do blad).
De Hoogc Raad verwerpt het beroep
van den advoc.iat-manufacturier te Gouda
tegen dc beschikking van het Hangsche
Hof, dat heni niet toeliet als adv. cn pro
cureur. (Rechtzaken, 2de blad).
Zijn eigen persoonlijkheid besprekende
zegt spr., dat hij de geestdrift, die hem in
1916 bezielde, voor een groot gedeelte
kwijt is. Een politicus ondervindt vaak
teleurstellingen. Zulks heeft spreker met
name ondervonden als hij, de politiek be
sprekende, de groote zaken betreffende do
eeuwigheid in zijn besprekingen betrokken
heeft. Sterk is zulks naar voren gekomen
hij de besprekingen over salarisverlagingen.
Hot is toch sprekers schuld niet,
dat dc- salarissen naar beneden zijn ge
gaan! En is het dan niet geoorloofd te
zeggen, dat degenen, die zulk een salaris
verlaging aan den lijve ondervinden, wan
neer zij deze tegenslag mot geduld en ver
draagzaamheid dragen, hieruit zeker niet
niet geringe voor-doelen Ion opzichte van
geringe voordeden ten opzichte van hun
ne eeuwigheid ktfhnen smdSen? Men heeft
spr. van Katholieke zijde verweten, dat hij
aldus sprak.
Het samengaan niet de So<- -Democraten
besprekende zegt spr., dal hij do Kath.
fractie het beginsel voor alles gaat. Liever
zegt spr., ziet hij onze partij gedurende
talrijke jaren machteloos in do politiek,
dan op het oogonhlilc do groote massa
dichter te brengen bij do Soc.-Domocrateii
Lijkt onze partij naar huiten verzwakt,
naar binnen is zij zeer zeker versterkt. Het
aanbod der Soc.-Democraten besprekende,
vergelijkt spreker dit aanbod mot liet aan
bod van Satan aan Christus, zooals ons dit
verhaald wordt in het Evangoio van don
vorigon Zondag. Ons antwoord mag editor
geen ander zijn, dan dat vnn Christus;
Velen in den lande hechten geen waarde aan
het weigerend antwoord, dat do fractie
aan de Soc.-Dom. hoeft gegeven, maar de
zulken vergissen zich sterk, zoet spreker.
Op 11 Novomber kregen de Katholieken
een klap in het gelaat, maar, zulks daar
gelaten, men hooft de nationale zaak ver
trapt. Nu komen de roson en rood on tol
ons on zoggen: „Wij geven u hot Gezant
schap. Over missieVrijheid en andere za
ken, die gij verlangt, valt ook te praten".
Wat is het antwoord der fractie op 1 Dec.
1925? I)e Christelijke Coalitie achten wij
den juislen regoeringsvorm.Dozo weigering
aan Marchant, niet wion samengaan gelijk
staat met samengaan met dc Soc.-Demo
craten, wier diepere beginselen lijnrecht
in strijd ziju met de onze, was duidelijk
gemotiveerd.
Spr. schetst nog nader de groote ver
schillen in de diepere levensbeginselen bi
de Soc.-Dom. en de Katholieken
Spr. herinnert er dan aan hoe lang er
gestreden is voor den parlementairen regee
ringsvorm. Al hetgeen na een langdurige
en mooizamen strijd is verkregen wordt
thans in do waagschaal gesteld. Ifij, die
de geschiedenis heeft bestudeerd, spreker
verwijst naar de geschiedenis van zoovele
staten uit vroeger lijden, o.a. de Noord-
Italiaansche steden, naar do Fransche Re
volutie e.a., voelt het aankomen, dat liet
parlementaire stelsel zijn einde nabij
schijnt. De parlementaire democratie staat
op zijn hoogtepunt. Er is niets meer aan
toe te voegen. In de Kamer „verzuipt" men
in moties, interpellaties c.d., en or wordt
uren gepraat over eenvoudige zaken van
regecringsbelcid. De Kamer verliest hier
door haar achting. Wie dezo teekenen niet
verstaat, verstaat niets. Spreker ziet het
begin van het einde; eon eind, dat hij ech
ter nimmer zal bevorderen. Noch een tijd
perk als van eon Mussolini, noch een on
gebreideld heersclien van de ma.s-.a, dat
moet uilloopen op oen Leninisme, wil spr-v-