framwcg-Mij. Den BoschHelmond, tot
Cen jaar gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest. De cisch was twee jaar.
Berooving.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
gisteren J. M. E. K., 30 jaar, kamerver
huurder, en M. A. R., 31 jaar, vrouwen
die in een hotel aan den Kloveniersburg
wal cen koopman uit Groningen van ruim
1200 haddén beroofd, tot 4 jaar gevan
genisstraf veroordeeld. De rechtbank to
Amsterdam had beiden tot 3 jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
FAaLLiSëEWENTEH
Opgeheven: hel faillissement van D.
Taseur Jr., te Leiden; A. Blijleven te
Ni en w ve e n.
«UT DE OBflGEVSNG.
HILLEGOM.
„St. Raphael". Maandagavond hield
de afd. Hillegom en Omstr. v. d. R. K.
Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel een
feestavond in Flora. Zooveel mogelijk wa
ren de leden met hunne dames daarbij te-
eenwoordig. De Geestelijk Adviseur, Ka
pelaan Schoenmaker, hield een geestige en
pakkende rede, waarin hij het nut der or
ganisatie uiteenzette. Hel deed spr. ge
noegen, hier te mogen médedeelen, dat on
der de Raphael-mannen immer een goe
den geest heerscht, waarom hij de dames
gaarne aanspoorde; haar invloed aan te
weuden, dat haar mannen de vergaderin
gen zoo trouw mogelijk bijwonen, hetgeen
wel eens te wenschen overliet.
Daarna trad als humorist op de heer
Tan der Aar van Bennebroek, terwijl de
heer R. Schrama als pianist fungeerde.
Beiden hadden veel succes, zoodat hun een
tot weerziens werd toegeroepen. Nog trad
op de heer Van Dies!, die mede een groot
aandeel verwierf in het succes van den
avond. Te rond 1 uur koerden allen uiterst
voldaan huistoe.
Gemeenteraad. Zooals gemeld is de
zitting van den Raad verzet op 21 dezer.
'Als suppletoirs agenda is toegevoegd18.
Wijziging rooilijnen Oostzijde Leidsche
straal. Dit betreft een aanzienlijke ver
breeding van dien weg, in overleg met het
Bi ik.
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. De handel loopt vlot,
er is goede vraag voor export, do prijzen
zijn loonend voor het bedrijf. Dat is wel
'het voornaamste wat er van te zeggen is.
De prijzen verschillen weinig met vorige
opgave. Gele Prins fGf6.30, La Reine
f3.50f3.80, Prosperity fGf 6.30,^ Miu'illo
f 4.S0—f 0.Cramoisie Brillant f 4.20
f4.80, Prins van Oostenrijk fGf7.Fla
mingo f G.30—f G.G0, Couvonnc d'or f 5.G0
f5.90, Herman Sehlegel f 4f -1.90, Thee
roos f8f3.20. William Copland fG
fo.70, Barligon f 8.10—f 8.G0.
VOORHOUT.
Personalia. Heden, 17 Februari, her
denkt de wed. J. van der Zwol. geb. So
phie van den Boogaard, oudste ingezetene
van onze gemeente, haar 93sten verjaar
dag. Vele ingezetenen zullen dezen dag ze
ken niet ongemerkt voor den jarige voorbij
lal en gaan.
Het plakken van rentezeqeis, enz. Op
Vrijdag 19 Februari a s., des avonds half
achl uur zal in liet café „Boerhaave" een
openbare bijeenkomst plaats hebben van de
Alg. Vcreeniging voor. Bloembollencultuur
(afd. Voorhout), het Holfandscke Bloem-
bollonk weekersgenootschap (afd. Voor
hout) en van de afd. Voorhout van den
Ned. R.-K. Volksbond.
Als spreker zal in deze bijeenkomst op
treden de lieer T. S. Goslinga, voorzitter
van den Raad van Arbeid Ie Leiden, mei
het onderwerp: „Wal is het nut van het
plakken van'rontozcgols en welks voordoe
len biedt ons de vrijwillige ouderdomsver-
zekering".
Er zal gelegenheid zijn tol liet stellen van
vragen.
Iedereen, die iets naders* van de Sociale
Verzekeringswetten wil weten, heizij ar
beider of patroon, wone deze belangrijke
vergadering bij. Iedereen heeft vrijen toe-
?ang.
De losloopende henden. Naar aanlei-
dig van liet ingekomen adres van de Algc-
meene Verocniging voor Bloembollencul
tuur, houdende verzoek maatregelen te ne
men om het losloopen van honden tegen te
gaan, .stellen B. en \V. den Raad voor dit
verzoek voor kennisgeving aan te nemen
daar zij inmiddels krachtens art. 36 der
Algemeene Politieverordening een al c-
raeen verbod hebben uitgevaardigd om ge
durende het tijdvak van 1 Februari tot 1
Juli van ieder jaar honden zonder gelei
de in deze gemeente los te laten loopen. B.
en W. zijn van oordeel, dat indien het
verbod is te bandhaven, dezo maatregel
voldoende is.
Restitutie. B. en W. stellen den Raad
voor aan P G. van Werkhoven voor een
gedeelte restitutie te verleenen van de
door hem over 1925 betaalde pachtsom, we-
8ei1^ huur van hel Evcrlastingterrein,
waarvan ongeveer 2800 M2 als bouwter-
rein is verkocht aan de Woningbouwver
eniging.
Weg-wijziging. De firma C. J. Speel-
mau Zn. (e Sassenheim verzocht om ver
gunning tot het verleggen en rechtmaken
van den Ouden Duinweg, rechtlijnig uitko
mend op den Loosterweg. B. en W. advisee-
'en den Raad de gevraagde vergunning te
verleenen, onder voorwaarde, dat het nieu-
*e vregvak voldoet aan de door de ge
meente te stellen eischen.
Verkooiing. B. en W. stellen den
jmad voor aan H. van der Mey te Rijns-
mȣ te verkoopen pl.m. 462 M2 bouw
bond van Let Everlastingtorrein aan de
hoofdstraat voor 3.50 per M2, onder di
verse voorwaarden, voor den bouw van een
aureerwoonhuis.
De onderwijswet. In een ontwerp-be-
mit wordt voorgesteld aan den Raad het
J^ot op de gemeentelijke vergoeding,
®uoeld in art. 101 der L.O.-wet over 1926
vast te stellen op 1150 voor de R.-K. 1
Jongensschool J 1125.60 voor de R. K.
Meisjesschool en voor de Christelijke
school op 548.
W0UBRUGGE.
Bond van Kaasproducenten. Onder
leiding van den heer W. C. van Dam kwam
in de Oude Rechtkamer de Bond van
Kaasproducenten bijeen en trad voor een
goed bezochte vergadering op de heer J.
A. de Wolf, dierenarts alhier, met het on
derwerp „Het tuberculose-vraagstuk".
De voorzitter sprak den wensch uit dat
toch meerdere veehouders zich bij de af-
deeling zouden aansluiten nu zooveel door
de afd. wordt gedaan voor hun oeconomi-
sche belangen en deze verceniging de
eenigste hier is op landbouwgebied. Daar
na werd het woord gegeven aan den heer
De Wolf, die begon met op te merken, dat
hij genoemd onderwerp had gekozen, om
dat hem uit aanteekeningen van tie
vleeschkeuringsdienst was gebleken, dat
de ziekte in deze omgeving veelvuldig
voor komt: n.l. in het jaar 1925 bij 36 pet.
van de runderen en bij 15 pet. van de
varkens, die ter keuring aangeboden zijn.
Met uitzondering van tnkele streken
waar de bestrijding reeds ter hand is ge
nomen, breidt de ziekte zich onrustbarend
uit in ons land, vei*oorzaakt veel schade,
redenen waarom in den laat sten tijd ge
zocht wordt om te komen tot een alge
meene systematische, doeltreffende be
strijding.
Alvorens tot de bespreking van eenige
Bystemen ter bestrijding over te gaan, be
handelde spreker eerst het t.b.c.-proces
op zichzelf, vooral om duidelijk te maken
waaraan de verschillende maatregelen
moeten worden genomen om verspreiding
van de smetstof te verhinderen.
Van het ziekteproces behandelde spre
ker achtereenvolgens: de oorzaak, de
weerstand, de wijze waarop de bacil ver
spreid wordt, waarbij vooral gewezen werd
op besmette melk en nevenproducten er
van, welke aangewend worden als voedsel
voor kalveren en varkens; de wijze waar
op gezonde dieren de smetsof kunnen op
nemen en ziek werden. De voornaamste
weg door inademing van besmette lucht,
vooral op de stad, en in de weide, mede
door verontreinigd voedsel; de versprei
ding in het lichaam.
't Ziekteverloop is langzaam en slepend
doch kan ook plotseling worden afgekort
onder invloed van verschillende factoren.
Een behandelingsmethode, zooals die bij
den mensch wel toepassing vindt, bestaat
bij dieren niet. Daarom moet de ziekte
bestreden worden door vernietiging van de
smetbronnen en verhindering van versprei
ding ean de smetstof.
Spr. schetste eenige bestrijdingsmetho-
den. o.a. liet Dccnsche, het Duitsche, en
het Friesehe systeem. Voorts besprak hij
de nieuwere onderzoekingen van Prof.
Guerin; deze heeft een voorbehoedende
enting tegen t.b.c. aangegeven. Kalveren
woiden binnen 15 dagen geënt, welke en
ting elk jaar moet worden herhaald. Dezo
enting verkeert nog .geheel in 't beginsta
dium van. proefnemingen, zoodat. daaruit
nog geen vaststaande conclusies vallen te
trekken.
Na nog voorts het in 1924 uitgebracht
t.b.c.-rapport aan een nadere beschou
wing te hebben onderworpen, besloot
spreker zijn voordracht, die met aandacht
werd gevolgd.
De voorzitter gaf daarna gelegenheid
tot het stellen van vragen, waarvan de
heeren F. Kroes, Jacob Anker, J. Noor-
dam, F. Xoordam en de voorzitter gebruik
maakten en allen door den heer De Wolf
werden beantwoord.
De voorz. was de tolk der vergadering
toen hij den spreker dankzegde voor zijn
zeer leerzaam betoog. Na nog eenige be
spreking omtrent de te houden Kaasdag
a.s. zomer, waaraan volgens Jc voorz., ook
Hoogmade vermoedelijk deel zal nemen,
sloot *hij deze opgewekte vergadering.
ZOETERMEER
Brievenbus. Met ingang van Woens
dag 17 dezer wordt vanwege de adminis
tratie der posterijen aan den Voorweg een
brievenbus geplaatst, ter hoogte van de
woning van den landbouwer J. W. Groe-
newegen Hz. Hierdoor wordt in cen lang
gevoelde behoéfle vooiy.ien. Buslicht'ngen
zullen plaats hebbén 's middags 12 uur
en des namiddag 3 uur.
Gemeenteraad. Op Donderdag 18 Fe
bruari, des nam. 7 uur is de Raad dezer
gemeente bijeengeroepen, ter behandeling
van de volgende agenda: 1. Mededeelineen,
2 Instructie "gemeente-ontvanger, 3 Ver
zoek subsidie R.-K. Bewaarschool. 4 Ver
zoeken voorschot vergoeding art. 101 L. O.
wet 1920, 5 Betaling zaalliuur vooroefe
ningen, 6 Verhuur gemeente-eigendommen,
7 Kadastrale ter naamstelling Leidsche
Walenpad, 8 Wijziging statuten en gem.
regeling Drinkwaterleiding, 9 Aanstelling
wegwerker AL P. van Dorp, 10 Vaststel
ling kohier hondenbelasting 1926, 11 Wij
ziging bcgrooling dienst 1925, 12 Recla
mes Schoolgeld.
ZOETERMEER—ZEGWAART
Inenting. Donderdag 25 Februari a.s.
zal in het Spaarbankgebouw gelegenheid
bestaan tot kostoloozc inenting en herin
enting. Voor zoover noodig trouwboekjes
meden emen.
DE RIJNSTREEK
BODEGRAVEN.
TOESTANDEN
Het nieuwe rangeerterrein schiet flink
op; het zand ligt al op de plaats, waar
het zijn moet. Natuurlijk zal er nog wel
een poosje overheen gaan, en alle te leg
gen lijnen klaar zijn, maar het heen en
weer rijden met oen sliert kipkarren ach
ter een tractor is toch afgeloopen en de
baan is opgebroken. Echter heeft men op
sommige plaatsen aardige souvenirtjes
overgehouden in den vorm van zeer
slechte stukken straat, maar dat is niets
buitengewoons in onze gemeente: overal,
waar riolen gelegd zijn, is de straat slecht,
en de Van Tolstraat, die nu reeds bijna
twee jaar geleden verbeterd zou worden,
ligt nog steeds in zijn op niets gelijkenden
toestand.
Over rioleering gesproken: verschillende
huiseigenaars trachten reeds hun panden
te verkoopen en geen wonder. Straks, als
het besluit van de voorlaatste raadsverga
dering, omtrent heffing van aanlegkosten
voor riolen is goedgekeurd door God. Sta
ten, heeft men 10 per M. gevelbreedlo
te betalen voor het leggen van riolen,
waarom men niet eens gevraagd heeft.
Wil men echter dan hierop aansluiten,
dan brengt dit weer de noodige kosten
mee. Het is daarom niet te verwonderen,
dat hiertegen protesten opgaan en be
zwaarschriften ingediend zijn bij Ged.
Staten. Aan zulk een zaak van algemeen
belang behooren o.i. alle inwoners te be
talen in den vorm van belasting.
De Emmakade voor het spoor is een pa
radijs. Wie last heeft van reuraathiek
zouden we willen aanraden, daar te gaan
wonen: je stapt uit je woning zoo in 't
modderbad. We beklagen den bakker, die
zijn broodkaretje van het eene naar het
andere eind moet brengen. We zijn wel
erg benieuwd, hoe hij zoo iets zonder on
gelukken klaar speelt....
's Winters wórdt hier „avond-toeken-
school" gegeven, d.w.z. onderwijs in tee
kenen, enz. heirekking hebbend op ver
schillende ambachten. Aan het hoofd hier
van staat een directeur. Deze had per 1
Januari 1926 eervol ontslag gekregen en
er was een nieuwo benoemd. Tot zoover
alles in orde. Deze stond op de voor
dracht, opgemaakt door B. en W. no. 1.
Nu was bij deze benoeming door een der
Raadsleden nog een candidaat naar voren
geschoven, die niet op de voordracht
stond. Enfin, no. 1 nam zijn benoeming
niet aan. No. 2 bedankte toen eveneens
(het was al eind December) en daarom
werd door B. en W. voorloopig aange
steld no. 3 van do voordracht. Dc raad
moest dit dan natuurlijk bekrachtigen.
Het ging dus om oen nieuwe benoeming,
en iedereen verwachtte dan ook. dat een
nieuwo voordracht opgemaakt zou zijn.
Dit geschiedde echter uiet. De raad kon
„kiezen" uit do oude voordracht van....
één persoon! Natuurlijk werd hiermede
geen genoegen genomen en werd besloten,
B. en W. te verzoeken, de voordracht aan
te vullen, wat practisch neerkwam op het
geen B. en W. wilden: de benoemde hand
haven, zeker lot 1 April. Ook een manier
om zijn zin te krijgen! Booze tongen bewe
ren, dat er nog meer achter zit, maar
aan allo praatjes kan men nu eenmaal
geen geloof hechten.
Binnenkort is een voorstel te verwach
ten, waarbij de melkverkoop op Zondag
verboden wordt. Dit gaat er natuurlijk met
74 (of 83) door. "Wie dan 's Zondags
zijn melk zuur geworden vindt, trekt
maar naar Zwammerdam om een nieuw
half kannetje. De melkboeren, die builen
Bodegraven wonen,lachen in hun vuistje!
Het principe van onzen Raad is: wie de
lasten draagt, moet ook genieten van de
lusten! Met dit grootsch gezegde wordt
druk geschermd, maar de Zondagssluiting
bezorgt de lusten aan de Overtocht.
1-
In ezonden iViedeceelÊnp.
Het schijnt in 't voornemen te liggen in
de meeste huizen watermeters te plaatsen,
omdat er blijkbaar veel water noodcloos
verbruikt of liever verknoeit wordt. Het
doen en laten van do directie van gas- en
waterleiding wekt soms rare gedachten:
toen verleden jaar de nieuwe gasconcessie
geleekend was, werd de gasprijs direct
met 1 ct. per M3. verhoogd; nu is bijna
iedereen in Bodegraven, hetzij vrijwillig,
hetzij gedwongen aangesloten, en nu dit.
We willen niet beweren, dat dit met el
kaar verhand houdt, maar deze gedach
ten zullen toch wel bij meerdere personen
opgekomen zijn dan bij krabbelaar dezes.
Geboren: Elisabeth, dochter van J.
Gans en D. Piller Clasina Johanna, doch
ter van D. Veldhuijzen en G. A. van Woer
den Willem Roelof, zoon van M. Lok en
G. H. Groenendijk Pieter, zoon van A.
van der Neut en J. J. Bijleveld
Overleden: A. M. Notenboom 37
jaar gehuwd met G. Twaalfhoven.
Getrouwd: H. Verweij 22 jaar en A.
J. Hassbergcn 21 jaar.
G e v e s t i g d J. A. Blonk, bakker, van
Siompwijk A. G. Pijnacker, landarbei
der, van Zegveld T. G. Lommerse, vee
houder, van Huissen.
Vertrokken: W. Zwcere, dienstbo
de. naar Waddinxveen H. Verweij, land
arbeider, naar Waarder J. A. Rietveld,
zonder beroep, naar Schoonhoven A.
Tuis, slagersknecht, naar Oudewater J.
Verlaat, hakker, naar Zegwaart W. P.
Brunt, veehouder, naar Zeist A. Vroege
zonder beroep, naar Gouderak G. Streof-
land, zonder beroep, naar Alphen aan den
Rijn.
ZEVENHOVEN.
Bloedvergiftiging. De arbeider v. P.
werd ongeveer een maand geleden door
een koe op de voet getrapt. Hoewel hij
pijn gevoelde kon hij toch zijn gewone
werk doen. Dezer dagen echter werd dc
pijn heviger en begon do voet te zwellen.
Dc dokter, wiens hulp ingeroepen moest
worden, constateerde een begin van bloed
vergiftiging, maar gaf toch hoop dat het
geen ernstige gevolgen hebben zal.
ZOETERWOUDE.
De harddraverijvereeniging. Naar we
vernemen is de harddraverijvereeniging,
die in den afgeloopen zomer nog baar 25-
jarig jubileum vierde, ontbonden. Bij de
begrafenis waren slechts weinig belangstel
lenden.
De Vrouwenweg. Door verschillende
neringdoenden, zoowel van binnen als bui
ten de gemeente, is aan den gemeenteraad
een adres gericht, waarbij wordt verzicht
om den Vrouwenweg niet voor het verkeer
met voertuigen af te sluiten, wanneer de
drinkwaterleiding daarin gelegd wordt,
doen deze werkzaamheden te doen uitvoe
ren gedurende den nacht.
Geen verblijdend teeken des tijds. Voor
de betrekking van tijdelijk ambtenaar ter
secretarie (salaris ƒ1600) 'sjaars meld
den zich ongeveer 40 sollicitanten aan,
waaronder verschillende met diploma ge
meente secretaris.
ZWAMMERDAM.
Gevestigd: uit Klaaswaal J. Vos,
schilder uit Amsterdam M. J. van Kol
z b. uit Bodegraven J. Kalkman en ge
zin. manufacturicr uit Bodegraven T.
Boekhout, veehoudersknecht uit Oude
water R. Boekhout en gezin, los werkman
uil Bodegraven A. de Ivruif, opperman
uit Bodegraven E. Kalder echtgenoote
van G. Maasland, huishoudster uit Lin-
schoten H. Doornekamp uit Gouda AI.
Verlaan, koopman.
Vertrokken naar Schiedam J.
Groenedaal wed. W. Schipper z. b. naar
Bodegraven P. H. v. d. Moolen graanhan-
delaarskncht naar Gouda B. J. van der
laan, monteur naar 's-Gravenhage G.
v d. Wal en gezin, bouwkundige naar
Uden L. M. Verhoeven, dienstbode naar
Warmond P. AI. C. .van Niekerk z. b.
naar Leiderdorp A. Michielscn z. b.
naar Wassenaar St. Jacobus-stichting Af.
Wijte religieuse naar 's-Gravenhage J.
van Leeuwen, meubelmaker naar Voor
hout St. Gerardusslichting A. en AI. n. v.
d Poll z. b. naar Utrecht J*- J. Bate
Sprey, tuinder.
OUD-VOORSCHOTEN.
V
(Slot).
De paardenmarkt.
Een instituut van lioogen ouderdom,
zoo oud, dat zelfs het jaar van stichting
onbekend is, is de oude Voorschotensche
Jaarma'rkt, waarvan de paard e n-
m a r k t op 28 Juli nog een overblijfsel is.
Zelfs de stichting verliest zich in de grijze
oudheid. En nu vraac ik me af: zou dan
toch misschien in den naam Voorschoten,
Forescate, het forum marktplaats
schuilen. Zou mogelijk Forescate beteeke-
nen het Forum dc'marktplaats der
Katten? en dan in onderscheiding van het
eigenlijke Forum der Romeinen, n.l.
Veur?
Is deze afleiding' do juiste, dan dateert
reeds de jaarmarkt uit den Romeinschen
tijd, en is dus even oud als de plaats zelf,
dus pl.m. 18 eeuwen.
Zooals ik u reeds meldde, kwam Lode-
wijk van Loon in 1204 met zijn leger lij-
dons de jaarmarkt in Voorschoten aan. Op
zulke markten was men gewoon zijn zaken
te bespreken, bestellingen te doen, beta
lingen te regelen enz.
En dat de jaarmarkt hier van groole
bekendheid was, bewijzen wel de oude
stukken.
Nikolaas van Putten verdraagt zich met
Olenta, wijlen Gerard Bloten dochter on
haar man Hugo, over zeker leen bij Vlaar-
dingen.
Omtrent de betaling van de leenschuld
wordt bepaald, dat 1/3 gedeelte zal wor
den afgelost op de markt le Vlaardingen,
1/3 op do markt te Voorschoten en
1/3 op die van Valkenburg. Dat was in
1246.
In den stichtingsbrief van een vicariaat
in de Hoofdkerk te Haarlem in 1305
wordt ook van onze jaarmarkt melding ge
maakt.
De brief begint aldus:
Wij, Alveraat, Vrouwe van Goudekorke
doen condt allen luiden, die desen brief
sollen sien of horen lesen enz. En dese 15
ponden bcwijsen wij jaars, tote twee
merkttijden van den Jaarc, also tot Voor-
scolen merkt en tot dc Valkenborgcr
merkt.
Toen reeds was do Voorschoter Jaar
markt wijd en zijd bekend. Hoe lang
reeds? We weten het niet, maar gerust mo
gen we aannemen, dat zij zich in een cer-
biedwaardigen ouderdom verheugen mag
en zeker als één der alleroudste instellin
gen in ons land moet worden aangemerkt.
En dat zij stevig was en belangrijk, dat
kunnen wij weer uit oudere feiten opma
ken.
Honderd jaar nadat Lodewijk van Loon
hier een drukke jaarmarkt vond, in 1303,
kreeg Leiden pas een jaarmarkt, die ech
ter geen levensvatbaarheid bleek te bezit
ten, want in 1497 schonk Filips de Schoo-
ne aan die stad liet privilegie een jaar
markt te beginnen met St. Afargariclen-
avond (18 Juli) gedurende 8 dagen. Het
was niet alleen de paardenmarkt, die de
koopers lokte van heinde en verre, maar
en dit blijkt weer uit verschillende reke
ningen uit 's Rijks archief, men kon er van
allerlei inslaan en er werden zelfs belang
rijke sommen besteed vor de aanschaffing
van do grafelijke kleed ij.
Nog uit een andere aanteekening wordt
het belang van de Voorschotensche jaar
markt duidelijk.
Alen had in de Middeleeuwen tal van
munten, oude en nieuwe, vreemde, gave en
gesnoeide. Iedere stad van belang had
haar eigen munt.
„Niet alleen de muntmeesters, wisse
laars en lambarden, maar alwie zich met
handel bezig hield, wie financieel beheer
bad te voeren, wie zich in het algemeen
met geldzaken van eenige beteokenis had
in te laten, moest zich voortdurend inge
wikkelde berekeningen en herleidingen van
de eene munt in dc andere laten welge-.
vallen.
Alen zocht imar allerlei middelen om
zich tegen verlies te vrijwaren, b.v. hij con
tracten, door bepaling van de muntsoort,
waarin betaald moest worden of door al
gemeene aanwijzing der noodzakelijkheid
van betaling in gangbare munt, die do
koopman als „glianc en do gave" aan
nam en waarin men op de groole merk
ten te Voorscholen en Valkenburg de Iaud-
huur betaalde.
De jaarmarkt te Voorscholen was dus
cen zeer belangrijk voorrecht, dat zeker ia
hooge male heeft bijgedragen tot de wel
vaart van het oude dorp.
Alet betrekking tot de paardenmarkt
teekende ik. nog eenige bijzonderheden
aan, die ik vond In het archief van liet
huis Duivenvoorde.
Bij Octrooi van do Staten van Holland
en West-Friesland voor Johau van Was
senaar van Duivenvoorde werd machtiging
verleend om de paardenmarkt te verlen
gen van 31 Juli tot 21 Augustus 162!
En in 1665 werd door dezelfde Staten
machtiging verleend om depaardenmarkt
voortaan te doen beginnen op 28 Juli eu
acht dagen daarna to doen duren.
Andere interessante bijzonderheden.
Hieruit ziet gij, dat de Boeren van Voor
schoten ook bemoeienis hadden met do
jaarmarkt; zij hadden bemoeienis met al
les, wat de heerlijkheid betrof, het geheelo
bestuur berustte in hunne handen.
Zij oefende de IToogc en Crimineel©
rechtspraak uit en lieten zich daarbij bij
staan door een baljuw cn vijf schpenen.
Zij benoemden de civiele regeeringsleden
en andere ambtenaren, den dominéé, dou
schoolmeester, die tevens het ambt vervulde
van voorzanger in de kerk, klokluider en
doodgraver.
Het baljuwhuis met daaraan verbon
den rechthuis en waag omvatte het huis
thans bewoond door den heer G. Grundc-
ken, het ambachtshuis en het hotel Deur-
loo.
Tijdens de FTanschc overhecrscliiug was
dc toestand eenigszins gewijzigd, toen
hadden we hier cen schout, schepenen en
een, secretaris.
Maar onder Willem I werden dc heer
lijke rechten weer hersteld, totdat in 1848
ook do dorpen een gemeentebestuur kre
gen, door de kiezers gekozen, terwijl van
de heerlijke reehfén alleen het jacht- en
vischreeht, de tiendrechten overbleven,
alsmede de medezeggenschap hij benoe
mingen van nakole ambten.
De inkomsten' van lollop. veren, paar
denmarkt kwamen ten voordode van den
Staat of van de gemeente, ook de rechten
op den zóogenaamden d wing m o 1 e n
te Voorschoten, waar de bewoners ver
plicht waren hun koren te laten n^ilen en
waarvan de lieer van Voorschoten jaar
lijks 16 vat koren betrok, behoorden tot
het verleden
I)it laatste recht werd om dc 3 of 4 laren
bij de openbare Kerk geboden „vorverscht
cn vernieuwt".
Nog enkele bijzonderheden teekende ik
aan, die ik nog wel vermeldenswaard vind.
In de reeds genoemde stad- en dorpbe
schrijver van 1799 lezen we 't volgende:
Uit de zandigheid der gronden kan men
zeer gemakkelijk opmaken, dat dezelve af-
gezando duinen zijn, hetgeen uit de nabij
heid der duinen, welke thans nog in dezo
streken gevonden worden en v a n w I k o
erin de n a b ij beid v a n V o o r-
schoten nog j a a r 1 ij k s a f-
g e z a n d w o r d e n. bewezen wordl
De wegen zijn doorgaans droog en goed,
doch do zandigheid maakt, dat dezelve in
den zomer wat diepe sporen vertonnen n
zwaar te berijden zijn, doch dezelve wor
den goed onderhouden Verder Iet - ik:
Voorheen was hier een kamer van Betlio-
rica coti rederijkerskamers die do
witte iolon ten wapen voordo ten ten
spreuko had: Al et liefde e o n d r a c h-
t i g. Aan deze kamer werd in het jaar
1696 vergunning verleend om een lolorijo
te doen trekken ten voordode der armen
dezer plaats.
Mocht er dus eventueel hier in Voor
scholen wedprom een tooneelvereeniging
ontstaan, noem die dan ter herinnering
aan de oude rederijke rkamer: Al el li e f-
d e eendrachtig.
Omtrent een klooster vonk ik geen aan
teekeningen.. Toch ij -1~de naam I'ape-
laan, vroeger l'aapweeh er op, dat hier
mogelijk ook in de naaste omgeving een
klooster gestaan heeft.
Paap was immers in de middeleeuwen
gangbare naam voor geestelijke. Waar
schijnlijk is het wel, want vele dorpen in
de omgeving hadden hun kloosters en
wanneer we nagaan, dat binnen de muren
van Leiden in 1566 er twaalf hestondei),
dan lijdt hef geen twijfel of ook in Voor
scholen zal een klooster bestaan hebben.
En dan ook al zeer vroeg, want reeds in
1200 is dc naam Paapweeh aanwezig. Ook
de naam Papemeer herinnert er aan en
zou mogelijk een plas zijn, in het bezit van
het klooster, waar hel hel uitsluitend
vischreeht had of iels dergelijks
"Wanneer de onderwijzer met de kinde
ren den opstand der Belgen behandelt of
over den Atjehoorlog spreekt, dan kan ik
me voorstellen, dat er van den kant der
leerlingen weinig belangstelling zulk
oen onderwerp getoond wordl
Heel anders wordt het, wanneer b.v.
grootvader in di< n opstand beeft meege
vochten. Grootvader heeft er thuis meer
malen over verteld en nu de meester dit
onderwerp behandelt is do leerling er
wol bij.
De. geschiedenis van grootvader is er in
betrokken en daardoor krijgt de leerling be
langstelling voor de wereldgeschiedenis.
Daarom is de geschiedenis van een dorp
minstens even belangrijk als de vader
land seh e gesch i ed en is.
In verband met de geschiedenis loeren
wij de daad van den dag, het leven van
het oogenklik verstaan en waardeeren. Op
zichzelf hooft het heden' luttele bete eken ie;
eerst als vervolg op hetgeen reeds in het
boek der eeuwen staat ingeschreven wordt,
hetgeen dé witte bladzijde wacht, van be
lang.
