1/e Jaargang. VttSJEmü JmnumM 1323 No, 5155 n0ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leideu 19 cent per week S 2.50 per kwartaaL {{ij onze Agenten 20 cent per week f 2.6C per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaaL «jet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver- ariigbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenliën 30 cent per reyel Voor Ingezonden Mcdcdeclingen wordt het dubbele van het tarief berekend. u Kleine advertentlën, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en wr- huur, koop en verkoop tU.50. It numsner bestaat uit ftweo laden* Hulpverleening Watersnood R.-K. Huisvcstings-Comité Vorig bedrag f 10.001.93* aartpot Club Groenendijk 10.65 tl. N. Tor core van do H. Tkcrcsia 2 50 N1 Totaal 10.016.08* lit natura ontvangen: L, pl.m. 80 pond Jpok; V. 1 vaatje reuzel; Firma H. Een roote doos niouw wollen kindergoed en r_ groot pak niouw wollen goed; N. N 'on pak nieuw ondergoed; G. J. Stomp- ■ijL'. Een kist nieuw ondergoed en 2 jas- 'IIN. N. öegstgcesl. Een kistje ltleeren Afd. Katwijk a. d. Rijn. Gez. B.: 1 pak ■uw ondergoed; A. G. M.: 1 pak ondcr- ocd. Lasfer. (n de radio-rode, dio Zondagavond werd diouden door den heer G v. d. Lande, ir go'ogenheid van het twintig-jarig be an ''an het N. V. V., wees deze spreker op. dat. dank zij het werken van hel V. V het cultureelo peil, de ontwikkc- de beschaving der arbeiders zeer go- eeöa is. Wij hebben toen at onze verwondering over uitgesproken, dat dezo spreker lit zoo weiirg van die cultureele verbef- blijk oaf, door een absoluut gemis waardeering to toonon voor den arbeid at eebied van tegenstanders, w'cr ver- lensielijkheid objectief absoluut vast at. Dozo min-cultureelo ei genschap treft en echter veol aan bij socialistische spre es en in do socialistische lectuur Kermode willen wij niet zoggen, dat en er in Kalliolieko klingen geheel vrij flfon ontmoet Katholieken, dio alles van deren hooi mooi vinden on alios wat in huis geschiedt becrlieastoron. Mob v ndt ook Katholieken, die niets m wat in c:gen kring geschiedt kunnen icWpnron of toejuichen. Be'do overdrijven; do laatst en, en de rston op nog erger wijze. Maar men heeft er in geen geval" over ldven, dat onder de Katholieken of in Katholieke pers aks er iets goeds gc- an wordt door den ïiiet-geestverwant ï'lca zou worden omlaag geduwd of zelfs jterd. En dat geschiedt wél herbaalde! jk in sornlistischo pers: daar wordt telkens tMkens dat wat Katho'ioken doen en at eerl'ik beschouwd aller waa idee ring hebben scheef ge'rokken en ver- Irocen en' dan be'asterd. Men mag wel t,f,eo: Zóó zijn de moireren dezer pers! Nu ook weer wat betreft bel schoone erk van het R. K. Huisvestingscomité te -Hertogenbosch. 't Is schandelik zooa's at iu ..Het Vo'k" bc'aslerd wordt! Wij mv'jzerj den belangstellenden lezer daar- oor vorder naar de rubriek Binnenland liet 2de blad. eUëTE^LABID Volkenbond. erdaginy der Ontwapenings-corferentie. Echter toch te Geneve, Uil Geoéve vordt gemeld, dat in Volken- adskringen meer en meer dc overlui- veld winL dat de voorbereidende ont- Oponings-conferontie, welke op 15 Febr. astgeslold, waarschijnlijk tol April zal oi'dou uitgesteld. Echter zal de confcren- ia elk geval (e Geneve worden gehou- in. Voorts wordt eerlang het verzoek van fitsohland tol opneming in den Volkcn- al tegemoet gezien. België. Kardinaal Mercier. bezoek van lord Halifax. Kardinaal Mercier heeft gisteren be- i'k ontvungen van lord Halifax, den "golschman, die reeds gedurende dertig lar ijvert voor loenadering tusschen En gland en Rome Het onderhoud was zeer itroorend. Lord Halifax en abbé Portal, 'o als bemiddelaar bij do besprekingen Mecholen is opgetreden, hebben de II. bijgewoond, die in de kamer van den ordinaal werd gecelebreerd. De kardi- ial kan steeds minder vloeibaar voedsel zich nemen en onder die voorwaarden P°en, naar de „Libre Belgique" meldt, krachten op verontrustende wijze af. fins Leopold heeft het voornemen aan- KOndigd den kardinaal te bezoeken ador wordt uit Brussel geseind: L, Halifax is na zijn onderhoud van F'erniorg u m t Kardiu.i ,1 M-uvier en abbé Portal om half twee naar Engeland afgereisd. Hij werd tot aan den trein door abbé Portal vergezeld, die even la ter naar Parijs vertrok. Ondervraagd naar de indrukken over zijn bezoek, antwoordde lord Halifax, dat do kardinaal physionomisch niet zooveel veranderd was als hij wol" had gevreesd. Verder was de slem wel heel zwak, maar het verstand is volkomen helder gebleven. Op sommige oogenblikkcn bleef het ge sprok haperen, omdat do lord, die hard- hoorig is, den kardinaal niet altijd goed kon verstaan. „Het was", zoo vervolgde Halifax, „voor mij een bijzonder voorecht Zijne Eminentio nog eenmaal te hebben mogen zien. Die ontmoeting zal ik nooit verge ten. Mijn hart scheen te breken, toen ik hem adieu moest zeggen cn voorgoed af scheid nemen, want het staat thans vast, dat de kardinaal binnen zeer korten tijd zijn bclooning gaat ontvangen." Op de vraag of gedurendo het onder houd, waarbij ook abbé Portal aanwezig was, de Moeholscho besprekingen ter spra ke zijn gekomen, luidde het antwoord: „De herinnering aan die Roomsch-Angli- caansche besprekingen heeft Zijne Emi nentie met vreugde vervuld en hij bidt God uit den grond van zijri hart, dat Hij deze besprekingen zal zegenen." Na deze vorklarir„' nam lord Halifax afscheid van abbé Portal, die hem een hartelijk „au revoir chcr ami" toeriep. Duitschland. Luther's regeeringsverklaring. Buitcnlandsche politiek de hoofdschotel. Het nieuwe Duitsclie rijkskabinet heeft gisteren zijn eerste fitting gehouden, waar hij door de nieuwe ministers de eed op de Grondwet is afgelegd. De formuleering der door Luther in de Rijksdagzitting van Dinsdag af te leggen regeeringsverklaring zal in een tweede zitting geschieden. litick innemen, waaromtrent de Minis:or van Buitcnlandsche Zaken, Strésemann, in de lieden gehouden kabinetszitting een uit voerige uiteenzetting heeft gegeven. De re geeringsverklaring zal zich ook ten aan zien van Duitschland's toetreding tot den Volkenbond uitspreken, na welke toetre ding eerst het verdrag van Locarno in werking treedt. Naar de Duitsch-Nationalen roods heb ben aangekondigd, zullen zij tijdens de debatten over do regeeringsverklaring een motie betreffende Duitschland's toetreding tol don Volkenbond indienen. Het is duide lijk, welke bedoeling bij het indienen eenor zoodanige motie voorzit. De reclitsche par idon toch zijn verlangend een beslissing van liet kabinet in deze aangelegenheid ten minste te vertragen al kunnen zij zulk een besluit niet definitief verhinderen. In deze motie zal worden aangevoerd, dat de te Locarno door de geallieerden aan Duitschland toegezegde vermindering der bezettingstroepen in de tweede en derde Rijnlandzone niet is verwezenlijkt, terwijl ook de onderhandelingen over de Duilsche handelsluchtvaart na een veelbelovend be gin, niet liet verwaehte verloop hebben ge nomen. Wat betreft de kwestie der troepensterk te, heeft een offieieele navraag hij de be trokken regeeringen de juistheid bevestigd van het gerucht, dat de subcommissie van den Gezanten raad de sterkte der bozettifigfl troepen op 75.000 man heeft vastgesteld. In verhand hiermede hebben de Duitscbe cezanten in de drie geallieerde hoofdsteden stappen gedaan. De desbotrffende onder handelingen duren nog voort. In de kringen der Locarno vrienden in Duitschland is men van oordeel, dat de zoo sterk van de oorspronkelijk gedane toezeg gingen afwijkende houding der geallieer den te verklaren is uit de omstandigheid, dat de. Fransehe premier en minister van Buitenlandsche Zaken, Briand. in hooge mate door binnenlnndschc moeilijkheden in beslag is genomen en de buitenland'scho aangelegenheden dien tengevolge niet met die intensiteit kan behandelen, als wel zou zijn gewenscht. Hierdoor wordt het aan de militairen mogelijk gemaakt hun invloed met meer kracht tot gelding te brengen, waarbij zij gebruik maken van het argu ment, dat de Duitsch-Nationalen het ver drag van T.ocarno niet als rechtsgeldig be schouwen. waardoor niet de zekerheid zou bestaan, dat de door dit verdrag bedoelde verhoudingen in het leven zullen worden Frankrijk. De financiëete crisis. De strijd tegen het kabinet. Omtrent de financieele crisis van Frank- i ijk schrijft de Parijsche redacteur van de „Maasbode'' d.d. gisteren: In de commis sie van financiën is beloofd, dat het finan cieel debat nog voor het einde der week in de kamer zal komen en inderdaad gaat dc- commissie voort, belastingverhooging op verhooging te stapelen,, evenwel, zooais dat hij dc revolu(ioniTai>-en gebruikelijk is, te vens do belastbare materie vernietigend. Dat de commissie tijdig gereed zal komen om Vrijdag of Zaterdag het debat in de Kamer mogelijk Ie maken, is twijfelachtig. Dat haar werk veel goeds zal opleveren schijnt wel uitgesloten. In zijn feilen tegen aanval op de socialistische kartelpian- nen heeft minister Doumer zeer raak ge troffen en, met den gang, dien do zaken nemen, zou het ons niet verwonderen dat Doumer do stemmen der oppositie zal win nen en aan Briand do manoeuvre, om aan het bewind te blijven, zal gemakkelijk ma ken. Do kartellisten zijn hevig verbolgen. In dc commissie hebben zij opnieuw gevraagd, Briand te hooren om te weten, of dezo zich solidair verklaart mot den scherpen aan val op de kartolboginselcn, door Doumer ondernomen en op wolken aanval nog steeds allo repliek is uitgebleven. Doumer heeft een reeks karfelvoorstel- len laten onderzoeken, dio twee en eon half milliard moesten opbrengen. De offieieele diensten zijn tot do slotsom gekompn, dat zo geen 200 milliocn konclen geven. In financieele kringen is men bovendien hevig verontwaardigd over de wijze, waar op de kartelvoorstcllen alle zaken doen zul- ion verijdelen door de 1 pet., 2 pet. en 3 pet. heffing op allo transacties. In dc kartelpers dringt men er zeer op aan, dat de 0 Hcrriotisfcen in het ministe rie zich van Doumer en Briand zullen los maken, om zoodoende hel ministerie in- wendig to ondermijnen. Men neemt echter in parlementaire krin gen, dat do enorme nervositeit in do kartel- kringen er wel op wijst, dat do positie van Briand en die van Doumer incluis, steviger is dan het kartel verondersteld had. Het schijnt, dat Briand de tactiek wil volgen, do kartellisten hun gang te doen gaan in dn kamer en dus veel van hun tegenvoorstellen te aanvaarden, mits maar do basis van hot ministerieelc voorstel het oude blijft,zoodat do senaat de zaken niet langer tusschen ^ns maar tusschen kamer en senaat "Kou "wór den uitgevochten. Enge'anö. Bezuiniging op alle departementen Plannen van C li u r ch i 11 De kanselier van do Schatkist, Churchill, heeft to Leeds een belangrijke rede gehou den, waarbij hij de verschillende bezuini gingsmaatregelen, die de regeering tracht door te voeren, hoeft besproken. Deze maatregelen strekken zich over alle depar tementen uit. Churchill verdedigde uitvoe rig de voorgestelde bezuinigingen op het onderwijs, die zooveel oppositie in de ho frokken krineen hebben gewekt. Ten slotte vc-rklaardc hij, dat. als het parlement alle bezuinigingsvoorstellen wilde goedkeuren, rij durfde hopen, dat het niet noodig zal blijken, om het volgende begroot ings jaar belangrijke verhoogingen der directe of indirecte belastingen voor te stellen. Het bedrag honoodigd voor het steen- kolensubsidie, raamde Churchill op 21 ir.illiopn pond en hij verklaarde, dat in Mei a.s.. als het kolensuhsidie afloopt, de toe- siand in alio opzichten beter zal zijn dan vc-rloden jaar Augustus. Hongarije. De zwendel te Boedapest. Zal graaf B e t li 1 e n m o e t en aftreden? De Hongaarsche Nationale Vergadering heeft gisteren de uit- 25 leden bestaande commissie van onderzoek in zake de poli tieke betrekkingen der valsche munters gekozen. Deze parlementaire commissie zal reed» heden met haar werkzaamheden een aan vang maken. In parlementaire kringen is men van oordeel, dat dc positie van don Hongaarschen premier Bcthlen onhoud- baa r en een regeeringscrisis onvermijdelijk is, indien er geen compromis tot stand komt. Van de zijde der Oppositie wordt name lijk beweerd, dat haar zeer bezwarend materiaal tegen den premier ter beschik king staat, waarvan een bespreking in dc commissie niet zonder gevolgen kan blij ven. Men verwacht dan ook, dat Bethlen'a positie zeef ernstig zal. worden geschokt. In de valsche muntersaffaire worden dc verhooren zoowel bij de politie als bij den Officier van Justitie voortgezet. Naar ver luidt heeft de eerst gearresteerde maar later weer op vrije voeten gestelde Schweta onthullingen gedaan over den politieken achtergrond der affaire. Volgens zijn mc- dedeeling zouden de in Den Haag gearres teerde Hongaren, Jankovicz en Marsofski, hem hebben uitgenoodigd aan een zeer ernstige politieke actie deel to nemen, waarbij het eventueel tot een Putsch zou kunnen komen. Naar Schwcfz evenwel verklaart, heeft hij daarvoor bedankt. De Fransehe gedelegeerden hebben lang durige besprekingen met de verdedigers van prins Windischgraclz gehad. De ver dedigers wilden weten, welk bedrag de „Banque de Franco" als schadevergoe ding verlangt. De Franschen moeten ech ter hebben verklaard van elke schadever goeding te willen afzien, indien prins Windischgraetz op een aantal door hen te formuleeren vragen een oprecht en dui delijk antwoord geeft. Do secretaris van aar tshortog Albrecht goarrestoord Te Boedapest is Woensdag, in verband met de valsche francs-affaire, do secretaris van aartshertog Albrecht, Johannes Meyer gearresteerd. Roemenië Crisis-berichten. Avar es oo o opvolger van Bratianoo? Volgens particuliere inlichtingen uit Boekarest aan de „Times", dreigt er een kabinetscrisis ten gevolge van den toe stand, geschapen door het aftreden van prins Garol. Daartoe werken ook mede de nieuwe verwikkelingen, ontslaan door den tegen zin van 's kon ings tweeden zoon, prins Nicolaas, om de verantwoordelijkheid van een regentschap te zamen met den patri arch van Roemenië en den president van het Ilof van Cassatie krachtens de nieu we overeenkomst, to aanvaarden. Het ziet er naar uit, dat het huidige liberale ministerie binnenkort zal heen gaan om opgevolgd te worden door een kabinet onder generaal Avarescoe, den leider van de Volkepartij, die als comman dant van de Roemeensche strijdkrachten tijdens den oorlog zeer populair was. Men noemt aan, dat de Boerenpartij bereid zal zijn, samen met den generaal een coalitie te vormen Syrië. De onrust in Syrië. Nieuwe gevechten in Damascus natVreaheS Van Damascus adii ge vallen". zJij werden evenwel door een tegenaanval mot tanks teruggeslagen. Troebelen te Aleppo. Volgens modedenlingen uit Aleppo heeft de minachtende houding van den vertegen woordigcr van don Hoogen Commissaris, een Franscliman, daar een goprikkcldo stemming veroorzaakt. Evenals het geval was met generaal Sarrail en de Drusen- deputatie, weigerde hij een delegatie te ont vangen, die hem wilde spreken over de gevangenneming van 50 notabelen in ver band met hun houding.bij de verkiezigen Na deze weigering drong een dichte me nigte met geweld de gevangenis binnen en bevrijdde de gevangenen. China. China en Sovjet-Rusland. De Chineosclio Oostcrspoor weg Uit Peking wordt gemeld: Bolsjewisten, die van Kwantoeng kwa men, hebben 25 kilometer van Swalow een Chineeschen douanepost bezet, welke onder controle van de maritieme douane stond Dit is liet perste openlijke vergrijp tegen do integriteit van do internationalc con trole. De Japansche „Asahi" publiceert een telegram uit Dairen, volgens hetwelk Tsjang-Tso-lin de arrestatie heeft bevolen van den Sovjet-directeur van den Chinee schen Oosterspoorweg, Ivanof. Uit Char- bin wordt gemeld, dat do toestand ernsti ger is geworden en dat Chineeschc troepen een concentratie te Charbin voorbereiden De Sovjetgezant te Tokio zou verklaard hebben, dat de Russische regeering van plan is haar eisclien eventueel met geweld te ondersteunen. Een niouw offensief tegen T s j a n g. In verband met de wrijving tusschen China en Rusland met betrekking tot den Chineeschen Ooster-Spoorweg, wordt een herlevende activiteit van het nationale Chineescho leger geconstateerd, welks lei ders maatregelen treffen om een nieuw of fensief togen Tsjang Tso-lin op louw te zetten. BIHNE* LARSD DE KABINETSCRISIS. Dr. de Visser en het gezantschap. In politieke kringen wordt, naar „Do Tijd" meldt, algemeen aangenomen, dat, indien dr. de Visser er in slaagt zijn op dracht te vervullen, het door hem ge vormde extra-parlementair Kabinet het gezantschap in eenigerlei vorm zal hand haven. Hiermede wordt de mogelijkheid ge schapen, dat ook Katholieken in het Ka binet zitting nemen. Dat de Katholieke HET VOORNAAMSTE NIEUWS» BUITENLAND. Het wordt waarschijnlijk geacht, dat do voorbereidende ontwapeningsconferentie wordt uitgesteld. De a.s. regeeringsverklaring van het kabinet-Luther. De parlementaire commissie van onder zoek inzake de Hongaarsche zwendel- affaire is heden begonnen. De toestand, in het leven geroepen door het conflict omtrent den Chineeschen Oos terspoorweg, wordt ernstiger. BINNENLAND. Bij Kon. Bcsl. is ingesteld een ecrclee- ken voor lien, die door ijver, moed, beleid en zelfopoffering bij den jongstcn waters nood hebben uitgemunt. (2de blad). LEIDEN. Dr. D. Plooy met 25 stemmen tot buiten gewoon hoogleeraar in de godgeleerdheid aan de Amstcrdnmsche Universiteit be noemd: prof. dr. G. A. van den Bcrgh van Eysinga verwierf 15 stemmen. Onze Geïllustreerde Paoina Onze Vrijdagscho photo-pagina zullen wij, mot conige zeer actuoolo photo's, mor gen opnemen. t Kamerfractie tegenover het extra-p-r - mentaire Kabinet haar volle vrijheid be houdt, om alle regeeringsvoorstellen op haar eigen waarde te booordeelen, su; i t intusschen vanzelf. Het belang van hel Jand eischt drin gend eon oplossing van de crisis en in rochtsparlementairen, ook in Katholi'n kring, hoopt men, dat de poging \an dr. do Visser spoedig mot succes zal worden bekroond. Do groote moeilijkheid l;gt, al- personen, die geschikt en noreiu zijn. i <m portefeuille in oen recktsgotint extra parlementair Kabinet te aanvaarden. Dreigende staking bij „Het Volk". Blijkens een in do „Tribune" opg.'no men manifest, door liet bestuur van de Alg. Kra n t onbozo r ge rs-v o reen ig i ng A n t l< r - dam" tol haar loden, werkzaam li j bol dagblad „Tiet Vo'k". gericht, dreigt or bij dit blad een staking van do krantcn'oo- pers. Volgons dat manifest van de bo/ >r- gers wil de directie van het „VoH." ;i loonsverlaging waardoor do mor - n minder zullen gaan verdienen dan voor den oorlog. Vorder wil de directie *do rol led go vrijheid hebben om wijken door ox- peditie-porsoneel te laten loopon. Hierin schuilt voor ons, aldus het ma nifest, een buitengewoon groot gevaar „Ten eerste: wordt hierdoor do vak\er- conicing tot een bijzaak gemaakt. Ton tweede: treden deze cxpoditioloiM gens daardoor op als loondrukkors. Ton derde: wordt li'erdoor de moge'ijk- he;d geschapen voor een even groote 'len de als wij in den ofgeloopen tijd hebl n meegemaakt. In iedere kleinigheid K in annloidiu-r :.o-> vonden worden om een looper to out a.ui en hiervoor een van hel hxpediticpei ••n. I de wijk in le sturen. Het bestuur heeft daarom voorn- Jcld', dat het aantal expedit'ejongcns die v. i- ken moeten loopon. beperkt moet worden tot een klo'n aantal en dit s'echls onL.voik" te wijken mogen zijn De directie wensebt hierop niet io to gaan. Het bestuur heeft getoond hiciin le gomoe t le wil'en komen, in do verwarMing dat do d rect'o bereid is onzen loonei--h in to willigen. Ook daar heeft do directie geen oo'en naar. Zi.i wil blijkbaar bet orulerMe uil do kan hebben. En waar op deze punten geen over eiw stemming is bereikt, is do directie er toe overgegaan de overeenkomst eenzijdig in to voeren. Uil is haar blijkbaar niet genoog. l'n een brief die het bestuur Jl Januar. heeft ontvangen, werd ons modegodecd, dat h:j niet onderleeken'ng onzerzijd.- do arbeidsovereenkomst aan de looper-. upli- viducel ter onderleekerrng zal worden voorgelegd. Kameraden, li r ri on is het v-'-lu-. p-T denkbare verzet geboden De pogingen door het bestuur a wond om de eenzijdige invoering op schort tc krijgen, hadden geen resubmit. Zelfs de bemoeiingen van den fv-< nas van don A B D. hadden gooti succes. Waar nu door ons aMo middelen t< - geefs zijn aangewend. zu'Ien wij ti.an> n schérpere m'ddelen gebruik mo :- ken waarover een vakvoreenig" -- ''O- seli'kt." net bestuur roept nu de leden op i"t een vergadering op he b-navond om te hc y'ui'en over een vo..«-*t«l om (1e vu'Mu kiiie tan het „Volk" te pr inv u

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1