Twaede Blad
GEKKE GEERTE.
Immers, wordt tot don aanleg van con-'
tralo verwarming in do geuoemde scholen
overgegaan, dan zullen, zeor waarschijn
lijk, do reeds officieus aangekondigde
plannen van andere besturen tot vervan
ging van kachelverwarming door centrale
verwarming in hunne bestaande scholen
voortgang hebben en zal de gemeente or
wellicht niet aan kunnen ontkomen, om
voor de openbare scholen voor lager- en
uitgebreid lager onderwijs om nog niet
te spreken van andere gemeentelijke ge
bouwen gelijke kosten te maken. liet
is U bekend, dat de consequenties alsdan
een uitgaaf van 2 a 2'/i ton zullen verde
ren.
Hierbij komt nog, dat, indien allo ge
meentelijke scholen centraal worden ver
warmd, de exploitatiekosten (voor verwar
ming) voor het openbaar onderwijs be
langrijk zullen stijgen. Dat dit werkelijk
het geval zal zijn, kan U blijkon uit de ter
inzage gelegde gegevens, volgens welke
centraio verwarming zeker 2 maal zoo
duur is als kachelverwarming. Volledig
heidshalve brengen wij in herinnering, dat
het Schoolbestuur daarentegen in zijn be
trekkelijke aanvrage hot volgende ver
meldt: „Deze verandering van do inrich-
„ting wordt noodig geacht in verband met
..oen regelmatigo verwarming der lokalen
,.Een gevolg daarvan zal zijn: bezuiniging
„en voordeel voor do gemeente, aange-
„zien de centrale verwarming door gas zal
„geschieden. Alle in aanbouw zijnde scho-
„len worden evenzoo verwarmd, waardoor
„ons schoolbestuur een der grootste afne-
„mers zijn zal van hel in de gemeente
„overtollige gas".
Zelfs al noemt men aan, dat het school
bestuur geeu rekening houdt met de rente
van do voor den aanleg der centrale ver
warming beuoodigde gelden, is het go-
zien de bovenbedoelde gegevens nog ten
cenerunale onbegrijpelijk, hoe men kan
zeggen, dat een gevolg van het aanloggen
van centrale verwarming in bostaando
schoolgebouwen kan zijn „bezuiniging en
voordeel voor de gemeente."
Wij wezen er reeds op, dat dc consequen
ties van deze zaak tot een uilgaaf van 2 a
2lA ton kunnen leiden en bovendion ten
gevolge kunnen hebben verhooging van do
exploitatiekosten van het openbaar onder
wijs. Maar hiermede is men er nog nietl
Gelijk bekend is, moot de gemeente het ge
middelde kostenbedrag per kind van het
openbaar onderwijs uilkeeren aan het bij
zonder onderwijs. Verhooging van do ex
ploitatiekosten van bet openbaar onderwijs
gaat derhalve gopaard met verbooging
van do vergoeding aan het bijzonder on
derwijs. Waar nu openbaar- en bijzonder
onderwijs vrijwel een gelijk aantal leerlin
gen tellen, zouden dus de meerdere exploi
tatiekosten practiscb verdubbeld worden.
Hoeveel die meerdere kosten zullen be
dragen is moeilijk met volkomen juistheid
te bepalen. Wij raeenen echter, dat rnen
die meerdere uitgaaf, voor openbaar- on
bijzonder onderwijs gezamenlijk, wol op
20.000 mag ramen. Uitvoering van de
plannen van het Schoolbestuur kan der
halve voor do gemeente oen hoogero uit
gaaf van 30.000 per jaar helcokenen (5
pet. van ƒ200.000 H- 10.000 duurdere
exploitatie voor de verwarming van dc
gemeentelijke scholen -|- ƒ10.000 hoogero
vergoeding aan het bijzonder onderwijs."
Thans komende tot de beantwoording
van de vraag, of nog een poging kan wor
den gedaan om de uitvoering van die plan
nen te voorkomen, merken 13. en W. op,
daj bij de behandeling van do zaak in de
qponhare zitting van Gedeputeerde Sta
ten de rapporteur de vraag stelde, of het
niet beter ware geweest eerst een gunstigo
beslissing varv den Raad uit te lokken en
daarna, bij de proeeduro tusschcn ge
meente- en schoolbestuur ex art. 77 der
Lagerondcrwijswel 1020 (d.w.z. bij do be
handeling van de definitieve plannen door
Burgemeostev en Wethouders) bezwaar te
maken.
Nu het Schoolbestuur ons, aldus 13. on
W., tot ons leedwezen, to kennen hooft ge
geven, dat hot niet bereid is zijne aanvra
ge terug te nemen, achten wij ons op grond
van het bovenstaande verplicht to zijner
tijd tegen de definitieve plannen bezwaar
te maken. Dit neemt echter niet weg, dat
eerst door den Raad oen zij het feitelijk
dan ook maar formeel besluit moet
worden genomen tot het verleenen van dc
gevraagde medewerking.
Mitsdien geven R. en W. den Raad in
overweging om te besluiten alsnog mede
werking to verleenen aan het bestuur der
R.-K. Parochiale Jon^enssehnlrm onder
WAT GEEFT DE RADIO VANAVOND?
Hilversum 1050 M.
67.45 Concert door het H. D. O.-or-
keet, o.Lv. Fr. Lupgons. Do heer W. J.
Snooks, tenor. Eenige composities van
Lortziug.
7.45 en 10.Persber. Vas Dias.
8.15 Aansluiting v. h. Concertgebouw
te Amsterdam. Dir. Piorre Monteux. So
liste: Vera Janacopuloa, zang. Symphonic
G gr. t. No. 13, Haydn. Exultato Jubilate
(motet), Mozart, zang. Pauze. Propagan-
darede van den heer Gilkcns voor don H.
D 0. Lo chef d'armee, Moussorgski. Lo
Hopak, Moussorgski, zang. Scheherazade,
Riinsky Korsakov.
Daventry 1600 M.
4.35 Muziek.
5.35 Kinderuurljo.
0.20 Concert»
7.20 Tijdsein Big Ben, woerber.,
nieuws. Lezing: Opportunities oversow:
Southern Rhodesia.
7.45 Pianosonates van MozarL
8.Causerie.
8.20 Orkestconcert.
0.20 Een uurtje variété, Luvain, ha-
waiiangspeler, G. Pizzey, bariton. Duotton.
10.20 Tijdsein, woerber., nieuws.
10 5012.20 Jazzmuziek v. h. Savoy-
hotel
„Radio-Paris" 1750 M.
5.05 Kindcrhalfuurtje.
8.35 Esperantobericht.
0.0510.20 Orkestconcert.
Königswuslerhausen, 1300 M.
7.20 Werken van Lortziug door öfr
kost.
0.5011.20 Dansmuziek.
Brussel 262 M.
5.20 Kindermatiueo.
8.20 Lezingen: I/Arto Italiana (Bras
mante).
8.30 Vertak v. d. lezing in hel Franscli
8.35 Orkestconcerl.
10.20 Nieuws.
Munster 410 M.
4.20—5.20 Concert (Orkest, sopraan,
alt).
0.20G.50 Lezing: Moderner Automo
bilisten.
6.50 Lezing.
7.20 Spaansche les.
7.50 Concert.
R.-K. Parochiaal Kerkbestuur tot veran
dering van de inrichting van zijne school
gebouwen aan hot Pieterskerkhof 4. Ra
penburg 48, Haarlemmerstraat 210 en
Pelikaanstraat 20, welko verandering zat
bestaan in het aanbrengen van centrale
verwarming in die schoolgebouwen.
Ontslag gehuwde onderwijzeressen en
ontslag aan onderwiizersfessen) op
65-jnrigen leeftijd.
B. en W. doelen den Raad het volkunie
mede:
Rij de wet van 28 Mei 192."> is
in artikel 38 der Lager-onderw i -
een nieuw vierde lid ingelast ld, luidend--:
„Do Gemeenteraad knri bopak-n, dat
Cone onderwijzeres, die voor het bereiken
van den vijf en veertigjarigen leeftijd in
het huwelijk treedt of een onderwijzer of
eone onderwijzeres, die een bei»aald<Mi
leeftijd, welke niet lager mae zijn dan 'iif
en zestig jaren, heeft bereikt, op dien
grond zal worden ontslagen. Zoodanig
ontslag geschiedt alsdan door 11 en W.
mei ingang van onderscheidenlijk don dag
van het huwelijk en den eersten dag der
maand, volgende op die, waarin de ge
stelde leeftijd is bereikt. Echtor kan do
Gemconleraad bepalen, dat oen ontslag op
grond van het bereiken van eon benaaHeri
leeftijd, krachtens besluit van don Ge
meenteraad, op voordracht van 13. on W.,
telkens voor een jaar zal kunnen worden
opgeschort."
Voorzoover betreft het verleenen van
ontslag aan onderwijzeressen bij het aan
gaan van een huwelijk is deze wijzieincs-
wet een logisch gevolg van hel Koninklijk
Besluit van 13 Maart 1924. S. 122, waar
bij is bepaald, dut aan vrouwelijke Rijks
ambtenaren, die era» huwelijk aairnn,
ontslag wordt verleend. Inconsequent v-h
zou het geweest ziin, ind»en na dal Koniuk-
Donderdag 21 Januari 1926
BIRNEüLAKD
j PROF. DR. GERARD BROM.
H. G. Cannegieter schrijft over Gerard
Brom in Morks Magazijn een „karakter
schets", waaraan wij hier het volgende
ontkenen:
„Gerard Brom heeft als student zijn taak
vervuld in de studentenmaatschappij; hij
heeft daarnaast ook gestudeerd. Na de
medicijnen voor de letteren te hebben ver
wisseld, promoveerde bij in 1907 met lof
op 'n proefschrift over „Vondels Bekoe-
riog". Ook dit proefschrift kenmerkt den
uitdagenden geest van den schrijver; „al
leen de rug is neutraal gebleven", schreef
prof Ka Iff er van. Doch ook dit werk, met
een baudteekening van Toorop als boek
werk in den handel gebracht, toont weder
de begaafdheid van Gerard Brom om zich
in andero personen, gesteldheden en toe
standen te verplaatsen. Is niet de eisch
voor den goeden geschiedschrijver, dat hij
objectief kan constateeren en het objectief
verkregen beeld aan zijn subjectief verkre
gen oordeel toetst? Zoo iemand, dan be
schikt Brom als historicus over deze gave.
Het merkwaardigste staal van dit talent
heeft Brom wel geleverd in zijn beschei
den boekje „De dominee in onze litera
tuur". Ik meen over de daarin door hem
behandeldo stof eenigszins te kunnen oor-
deelen, omdat ik de gebeurtenissen en ver
schijnselen goeddeels uit eigen ervaring
ken. Veel is er over het merkwaardig be
staan van den predikant en over do pre
dikantenwereld geschreven, maar van al
les wat ik tot nog toe over dit onderwerp
heb gelezen evenaart niets in kennis en
uzicht de studie van dezen Roomsch Ka-
holieken geleerde. Het is mijn bewonde
ring, ik zou haast zeggen, mijn ontzetting
geweest 'ovjr een zoo zuiver oordeel, ee-
grond op een zoo tot in intieme bijzonder
heden doorvorscht materiaal, die mij dreef
tot nadere kennismaking met den Nij-
meegscken hoogleeraar. Wie zoo weet in
te dringen in een gemeenschapsleven, in
een zielsgesteldheid, waar tegenover hij
krachtens zijn eigen opvoeding en omge-
viug volmaakt vreemd en bevooroordeeld,
zoo niet vijandig moet staan, verdient als
geschiedschrijver volstrekt vertrouwen.
Deze studie is een getuigenis van ernst en
werkelijkheidszin, dat de oppervlakkig
heid van menig predikant en de onkfifdc
van menig Protestantsch literator/die zich
aan dit onderwerp waagt, op beschamen-
do wijze doet uitkomen.
Ook hier treft weer de mannelijke ob
jectiviteit, het stoere idealisme, dat durft
prijzen den tegenstander, zelfs zoo deze in
oigen kamp wordt verguisd."
„Men meeno niet, dat historische ob
jectiviteit een eigen ideaal uitsluit. De
groote levenskunst is niet: alzijdig te waar-
deeren en zelf leeg te staan; de groote
kunst is: alzijdig te waardeeren met be
houd van de geestdrift voor eigen 'Stand
punt. Gerard Brom is, welk een zin hij
lieoft voor het algemeen menschelijke en
welk een beminnelijke humaniteit hem
den omgang met andersdenkenden uit
persoonlijke behoefte doet zoeken, een
hartstochtelijke Katholiek. Zijn Kerk is
hem alles, niet alleen voor zichzelf, maar
voor gansch do menschheid".
Geen salarisverhooging voor
Rijkswerklieden.
De Regeering tegen het advies
der commissie-De Wilde.
Het hoofdbestuur van den Nederland-
schen R. K. Bond van Overheidspersoneel
„St. Paul us", deelt aan het Corr. Bur.
mede dat: de regeering een beslissing
heeft genomen over het advies door de
commissie-De Wilde uitgebracht ten aan
zien van de loonregeling van do rijks-
werklieden. De regeering heeft geen ter
men kunnen vinden om de loonen der
rijkswerk li eden in het algemeen eenigs
zins te verhoogen. Zij is van meening, dat
deze ten aanzien van de bezoldiging niet
FEUILLETON.
'3)
Ze scheen nu als *n voorzegging te
'voelen dat haar eenig bezit haar ook door
de soldaten zou worden ontnomen. Uit
machteloosheid schreide ze:
Je mag n'et weg, jongen, jc moet bij
me blijven, want ik draag het leven niet
langer, als je mij hier alleen laat met do
gedachte aan vader.
Zeg me wat ik moet doen, om niet te
moeten (Tenen en ik zal uw raad blinde
lings opvolgen.
Ze gaf geen antwoord en béiden spra
ken geruimen tijd geen woord. Toen zei ze
eindelijk zacht:
Wo moeten prakkizeeren. straf prak
kiseren om 'n reden (e vinden, die je op
kunt geven, om bij mij te blijven. Zul je
dat floen, jongen?
Ja moeder.
1 Toen gingen bê:den te bed en lagen den
hooien naclit wakker. Geertc brak zich de
hersenen om 'n reden tol vrijstelling lo
vinden, maar niets wilde haar 'te binnen
schieten. Zo had den veldwachter liooren
^8cren, dat Goos gekeurd moest worden.
- ou goedgekeurd zou-io zeker worden,
^ant hij uas jjg jjzer. JTij had niet
geringste Tchaamsgebrck. Had-io dat
maar! Was-ie maar kreupel of half-blindI
-schaamde zich op hetzelfde oogenblik
q 7 20 dezen wensth fluisterde. Dat was
A112011 dieven Heor in verzoeking brengen.
achterstaan bij de ambtenaren-kerklieden.
Verhooging van het algemeen loonpeil der
rijkswerklioden zou tot gevolg hebben, dat
het loon der ambtenaren-werklieden ook
moot. worden verhoogd, terwijl dan uit
den aard der zaak de ambtenaren ook
weer salarisverhooging zouden moeten
ontvangen.
Met het oog op do fiuancieelo gevolgen
hiervan en in aanmerking nemende, dat
het loonpeil in de particuliere bedrijven
en ook het duurtcpcil sinds de laatste her-
zioning van do loonen der rijkswerklieden
niet noemenswaard gewijzigd zijn, heeft
do regeering derhalve afwijzend beschikt
op bet verzoek van de commissie-De Wil
de. Aan de vaste ambtenaren in dienst bij
bet Staatsboschbedrijf zal wederom een
kinderbijslag worden toegekend. Dc com
missie-De Wihlo vergadert heden Donder
dag 21 Januari.
Kanier van Koophandel en Fabrieken te
's-Gravenhage.
In do algemeene vergadering van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
's-Gravenhage, aanvankelijk onder leiding
van den heer H. J. Borghols, die als
Voorzitter en lid der Kamer is afgetreden,
tot algemeen Voorzitter van do Afdeoling
Grootbedrijf gekozen werd do heer G. Hen-
nus en als plaatsvervangend Voorzitter
cleezr Afdeeling de heer A. J. G. Verster.
Tot oorzitter van de Afdeeling Kleinbe
drijf werd de heer M Kropveld gekozen;
tot plaatsvervangend Voorzitter de heer
W G. Scheeres.
STADS&IEUWS
GEMEENTERAAD
De gemeenteraad vergadert op Maandag
25 Januari a.s., dos namidadgs te twee uur
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van een tijdelijk leeraar
in plant- en dierkunde aan de Hoogero
Burgerschool voor Meisjes.
2o. Benoeming van vijf leden der Plaat
selijke Schoolcommissie.
3o. Benoeming van een lid der Commis
sie voor de Bewaarscholen.
4o. Prac-advies op het verzoek van F.
I Th. Mocne, om eervol ontslag als onder
wijzer bij hot openbaar vervolgonderwijs.
5o. Voorstel om den datum van het ont
slag van Dr. J. J. E. Hondius als leeraar
aan het Gymnasium nader te bepalen op
1 Januari 1926.
Co. Begrooting, dienst 1926, van het
Geref. Minne- of Arme Oude Mannon- en
Vrouwenhuis.
7o. Voorstel lot kostelooze ingebruikge-
ving van het gymnastieklokaal der voor
malige school aan de Mare aan de Ver-
eeniging tot instandhouding van het
leidsch Muziekcorps, zulks met intrekking
van het Raadsbesluit van 20 Oct. 1909.
8o. Voorstel tot verhuring van de boven
woning van het perceel Vischmarkt no. 11
aan de dames A. S. en J. Privé.
9o. Voorstel tot kostelooze overname in
eigendom en onderhoud bij de gemeente
van den grond en bet zich daarop bevin
dend trottoir vóór de perceelen Jan van
Goyenkade nos. 20 en 21 en vóór het lus-
schen die perceelen gelegen terrein. Sectie
M. no. 2983 ged.
lOo. Voorstel tot kostelooze overname
in eigendom en onderhoud bij de gemeente
van een gedeelte van de De Genestetslraat,
Sectio O. nos. 848 tot en met 860, ged.
llo. Voorstel tot verkoop van een ge
deelte berm langs den Haarlemmcrtrek-
vaartweg, Sectie B. no. 811 god., aan G.
Kuipers.
12o. Voorstel Lot aankoop in het belang
van de Volkshuisvesting van dc perceelen
grond en water aan den Lagen Rijndijk,
Sectie N no. 220 ged., tot inbrenging van
een gedeelte dier perceelen in het gemeen
telijk grondbedrijf en tot vaststelling van
den desbetreffenden bogrootingsstaat.
13o. Voorstel tot toekenning aan de be
sturen van verschillende bijzondere scho
len voor Lager Onderwijs, voor het jaar
1924, van oen vergoeding, krachtens art.
100 der Lager Onderwijswet 1920.
Mo. Voorstel tol wijziging der begroo
ting, dienst 1925, ten behoeve van de
meerdero kosten van herstelLing van den
toren der Pieterskerk.
15o. Voorstel tot wijziging van de in
1921 met de gemeenten Nieuwkoop,
Nieuwvcen. Ter Aar en Zevenhoven rosln-
En toch: als-jo maar 'n vuiger, 'n pink of
'n duim mijsle, zou-io afgekeurd worden.
Als-ie eens den moed had, zichzelfja,
den moed liad-ie zeker. Zonder z*n gezicht
te vertrekken zou-io zich 'ri duim afhak
ken, als zo hom daL vroeg. Maar dat ver
zoek zou zo nooit over haar lippen laten
komen. Misschien werd-ie toch wel afge
keurd. 't Was immers n;et uitgesloten, dat
z'n borst of z'n longen niet geheel in orde
waren.
Ook Goos lag d en nacht in z'n afgescho
ten boek te denken over het middel om
aan de inlijving bij de soldaten te ontko
men. Hem hield dezelfde gedachte bez;g:
één kleino verminking en h;j zou vrijge
steld worden. Niet voor zich zelf was-ie
bezorgd, maar voot z'n moeder, d:o dag
noch uur rust zou hebben, als hij niet meer
bi'j haar was.
Een kleine verminking. Wat kon 't hem
sche'en, of-ie al of niet 'n vinger aan z'n
linkerhond miste! Hiij zou z' moeder mor
gen zeggen, wal-ie van plan was Niemand
hoefde er iets van te weten. Als iemand
bout s'aat (e hakken, is 't geen wonder,
dat 't kapmes uitschiet en dat 't scherp ,in
z'n hand terecht komt. Nimand zon hem
kunnen bewijzen, dat-ie dat opzettelijk go-
daan had.
Maar de dag was aangebroken, do zon
stond reeds hoog, 't maal. 't eenvoudige
nardappel-met-spek-maal was a1 genut
tigd en goen van tweeën had nog 'n woord
gerept ov^jr do gedachten, die hun den boe
len nacht niet rnet rust gelaten hadden.
Geerte voerde 'n bevigen innerTjkcn
strijd. Ze wist, dat 't vertrek van Goos
naar de soldaten, haar den genadeslag zou
geven. Wat zou zonder hem, 't leven haar
ten overeenkomsten, betreffende de lcvo-
rlng van electric'iteit aan die gemeenten
door de Stedelijke Electricitoitsfabriok
te Leiden.
16o. Voorstel tot wijziging van eenigo
posten der begrooting, dienst 1926, in ver
band met do oprichting van het tijdelijk
Gemeentelijk Waschbureau als zelfstandige
inrichting.
17o. Voorstel tot nadere wijziging der
begrooting, dienst 1925, in verband met
de toekenning van een extra-ondersteuning
gedurende de Kerstweek.
18o. Voorstel tot onderhandscho op
dracht van het maken, leveren en opstel
len van den ijzeren bovenbouw voor de te
vernieuwen Vervcrsbrug met bewegingsin
richting en andere bijbehoorende werken,
aan dc N.V. Hollandsche Constructie
Werkplaatsen, te Leiden.
19o. Voorstel tot liet verleenen van eene
bijdrage in de kosten van de te houden
wedstrijden ter gelegenheid van 't 40-jarig
bestaan, der Leidsche Zwemclub.
20o. Prac-advies op het verzoek van K.
Heemskerk, om toekenning van een jaar-
lijksch subsidie, ten behoeve van het door
hem geëxploiteerde overzetveer in do Trek-
vliet nabij de Groenhovenslraat.
21o. Voorstel om. rnpt intrekking van het
Raadsbesluit van 21 December 1925, B. en
W. te machtigen ten aanzien van oen 6-tal
premiebouwplannon, over het tijdvak van
1 Januari 1926 tot en met 30 Juni 1926,
genoegen te nemen met de ontvangst van
een anuiteit, berekend naar een rente van
5 5 pet.
22o. Voorstel om medewerking te verlee
nen aan hel bestuur der R. K. Par Jon
gensscholen onder R. K. Par. Kerkbestuur,
tot verandering van de inrichting dpr
schoolgpbouwen Pieterskerkhof 4, Rapen
burg 4-8, Haarlemmerstraat 240 en Peli
kaanstraat 20, door het aanbrengen van
centrale verwarming.
23o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van het aanbrengen, bij
wijze van proefneming, van asfaltwegbc-
dekking in hot Noordeinde, van do Witte-
poortsbrug tot het Rapenburg, en in do Pe
likaanstraat, tusschen Oude Vest en Haar
lemmerstraat.
24o. Beantwoording van de interpella
tie van den heer Schüller, in zake bet bc-
stratingswerk van den Rijnsburger weg.
25o. Interpellatie van den heer Sijtsma,
ia zake hot adres van A. van Veen, betref
fende do keldergang onder het Steen-
schuur.
Verwarming van de scholen.
Geschil tusschen B. en W. e n
besturen R. K. scholen.
Bij Kon. Besluit van 11 Juli 1925, is on
gegrond verklaard het beroep tegen liet
besluit van Gedeputeerde Staten dezer
provincie, waarbij met vernietiging van
het besluit van de Raadsvergadering van
16 Juni 1924 is bepaald, dat do door het
bestuur der R.-K, Parochiale Jongens
scholen gevraagde medewerking voor den
aanleg van centrale verwarming, ter ver
vanging van do bestaande kachelverwar
ming in do scholen aan het Pieterskerk
hof 4, Ranonburg 48, Haarlemmerstraat
240 en Pelikaanstraat 20, alsnog moet
worden verleend.
Hoewel wij niet overtuigd zijn van de
juistheid van de door do Kroon in dezo
zaak genomen beslissing, aldus B. en W.,
staal het nu wel vast, dat do gevraagde
medewerking door den Raad moet worden
verleend. Ernstig hebben wij ons echter
afgevraagd, of daarmede het laatste woord
zal zijn gesproken, dan wel, of er, nu -het
beroep op de Kroon heeft gefaald, nog
een poging kan worden gedaan, ten einde
te voorkomen, dat deze nlannen van het
Schoolbestuur, waarmede direct een be
drag van ƒ27000 is gemoeid, aldus gaan
B. en W. voort, en welke plannen naar
onze stellige overtuiging de grenzen van
het noodzakclijko overschrijden, worden
uitgevoerd.
„Vervanging van kachelvorwarming in
bestaande scholen door centrale verwar
ming moge misschien nog wenschelijk kun
nen worden geacht, noodzakelijk is zo
geenszins. Bestaat er, vooral in de tegen
woordige omstandigheden, reeds bezwaar,
om voor eene niet strikt noodzakelijke
verandering gelden uit de gemeentekas te
voteeren, nog bedenkelijker wordt het, in
dien zulks, gelijk in het onderhavige ge
val, bovendien nog kan en vermoedelijk
ook zal leiden tot nieuwe en naar onze
rneenirior even rei»ome»iveerde uit"aven.
nog z;jn. A!s er ook in one land oorlog
kwam, was ook hij verloren. Maar hem
aanraden zich 'n vanger af te hakken om
harentwildat nooit. Eerst zijn zijn
bestwil en dan op de laatste plaats, dat
van z'n moeder.
Ze bleven zwijgen, zóó lang dat icdeTO
ontmoeting tusschen moeder en zoon iets
pijnlijks had. Ze wis'en bc'den, dat er co-
sproken moest worden, maar beiden deden
hun werk zwijgend, norsch bijna, zonder
brandende onderworp aan te raken.
Toen verscheen plotseling weer de veld
wachter met 'n brief van den burgemees
ter.
Donzo, ik moet je in je eigen be
lang komen zeggen, dat, als jo je n'et
binnen vier-en-twint'g uur on 't Raadhuis
aangemeld hebt, je door do marcchausséo's
gehaald zult worden!
Gcerto sprong naar voTen:
Do eerste to beste, die hier 'n voot
op 't erf zet, schiet ik overhoop! dreigde
ze met bl'iksomondo oogen, ik kan net zoo
goed schieten as do soldalen!
't Hoeft zoo ver niet te komen, vrouw
Donze, as jouw jongen z'n plicht maar
doet, ze' de veldwachter en was blij, dat-io
vertrekken kon.
Nóg spraken beiden geruimen tijd geen
woord. Maar eindeliik zei Goos, mei de
vlakke hand op den ln*ief van den bur go»
meester:
Ik kapte me vanmorgen bijna in m'n
vinger. Achteraf bekeken, zou ik wol wil
len. dat *t gebeurd was.
Jongen, zei Geerte, ik weel waar f j
aan denkt, maar ik wil niet, dat je jezelf
om mij maar 'n schram in je hand toe
brengt, versla jo dat goed? Hot schijnt
hierboven bosloten to zijn, dat ik jou mis
sen mot. Was 't niet aan do soldaten ge
weest, ik zou er in berust hebben, maar
nou ik weet, dat jij zult omgaan en wonen
met do moordenaars van je vader, nou voel
ik dat ik dat niet overleven kan. Ze zog
gen, dat ik gek l>cn, maar dal is niet waar,
•dat welen wij beter. Toch voel ik, dat er
dat van zal komen a's"jij wog gaat.
Plotseling richlto (lo jonge boor zich uit
z'n neerslachtige houd:ng op.
Er is nog een ander middel, moeder.
En dat is?
U hebt nu eenmaal den bijnaam van
„Gekke Geerte", waarom zou haar zoon
ook niet gekrenkt zijn in z'n hersens? Wie
kent me in 't dorp? Al'ecn de Belgische
douanen en de Belgische grensbewoners
hebben m'n stem gehoord. Zelfs dc burgo-
mecstcr heeft mo nooit gezien. Gecrio Don-
zo is gek, d'r zoon zal dat ook zijn. En
gekken kunnen zo bij de soldaten niet go-
bruiken.
Zou jo durvon, Goos?
Ik duH alles. U zult ondervinden,
dat uw zoon flinker en slimmer is dan de
soldaten. Laat mij maar begaan. Laat de
marechaussées'maar komen om mo to ha^
hm. Ze zullen mo weer precies zóó terug
moeten brengen, als zo mo gehaald heb
ben. Gozewinus Donzo zal afgekeurd wor
den, omdat z'n hersens gekrenkt zijn. Wil
len wo dat zoo afgesproken houen, moe
der?
Goerte zei niets. Ze trok aan de hand
van den jongen, dood hom naar zich too-
komen en lei haar hoofd op z'n schouders.
Dezo betvdging, dio alles in haar verried,
trof den jongen zoo, dat hom do tranen
in do oogen sprongen. Z'n moeder liet
nooit haar ontroering, haar liefde, of
ncgenhoid openlijk Blijken.. Nu ecliter traf
ze z'cli volkomen, zoo als zo was. Do jon eon
strooide haar stugge, reeds grijzende ha
ren on zei:
Uw man liebbon zc U afgenomen,
maar uw zoon zullen zc u laten houen,
hoor moeder! Dat z:il lk u laten zien!
HOOFDSTUK ILf
Simulatie.
Goos Donze ging als allo dagen -
aan z'n werk. Dc aardappelen moesten uit
gedaan en 't stalletje, waar in Gecrle's
geit stond, moest uitgemest on proper ge
maakt worden. Maar do moeder had do
grootste moeite haar kalmte te bewaren.
In ieder geval zou Goos weggehaald wor
den en dit bet eekend o voor haar 'n ramp,
al had zo de zekerheid, dat-ie spoedig te
rug zou komen.
Daar verscheen plots, zonder dat een
van beiden dit verwachtte, 'n bodo van den
burgemeester.
Gozewinus Donze wordt bevolen op
staanden voet moe l gaan naar 't Raad-<
huis, waar de sergeant met de militieplichri
tigon verzameld zijn.
Gooe begon to lachen, hardop, sloeg don
verbluften jongen op den schouder en
schaterdo:
Wie is hooger. de sergeant of de Ko-j
ningin? Zog tegen den burgemeester, dat-i©
z'n hoogen hoed op zot. maar gauw, hooi
gauw, want ze zijn bezig daarguids in 't
mastobosch 'n galg op te richten. Wie
spoedig komt, komt dub ból I Dat zoggen ze
tenminste: Jj
(Wordt vervolgd), j
