17e Jaargang. briftSuAG iü Jak JAKI 1926 No. 5152 De ABONNEM ENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Bq onzo Agenten 20 cent per week S2.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mcdcdcelingen wordt bet dubbole van bot tarief berekend. s Kleine advertentfën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop 10.50. Pit nummer bestaat wit teree lieden. luipverleening Watersnood Vorig bedrag f 9730.52 K MN. uit dankbaarheid 10. Ter eere v. d. H. Joseph voor een Zalige dood5.— Ter eere van de H. Theresia 2.50 Ons kaartpotjo; wie volgt 1. Tot ï«kere intentie van Piet M 2. Ter eere v. d. H. Petrus Uauisius. Ons kaartpotje 9. Totaal 9760.02 In nalura ontvangen: M. B. Sassenheim ca groot zak bruine boonen; fam. KI. Lei en 1 winterjas en 2 paar schoenen; N. J. I, een pak kleeren; G. v. V. Roelofarends- i?en een pak kleeren; N.N. een mand klee- ?n; Koekfabriek „Blauwe Arend" een róote kist speculaas. cukt, Katholieke actie. Een wezenlijk element in alle Kathplie- actie is, dat zij staat onder de leiding Kerkelijke Overheid. een Katholiek, die Katholiek is het klaar als het zonnelicht op middaghoogte, dat dit zoo is èn zoo moet, Als het niet zoo was, dan zou voor de tholieke actie eerstens het gevaar drei- dat zij feitelijk niet werd gericht op laatste doel, hetwelk zij zich te be uken voorstelt: de verspreiding van de 'aarheid, de meerdere eer van God. Ver- ilgens zou aan die actie ontbreken de Doclzakclijke voorwaarde om het grootst lelijk© nut te erlangen, n.l. de éénheid. Vandaar, dat een harde sociale werker, een even krachtige zelfstandigheid in denken en doen als bereidwillige on- 'ï'danigheid waar deze vereisckt wordt, Ariëns, een onomslootelijke waarheid in zijn kernachtige uitspraak: Wie gehoorzaamt aan zijn Bisschop liceft s e ongelijk. Deze gehoorzaamheid aan den Bisschop ook in onderworpenheid aan dege- die geroepen zijn bisschoppelijke irschriften te interpreteeren. te vörkla- zoolang niet vaststaat, dat deze bun verklaring dwalen. Als over den uitleg van bisschoppcdijke lorschriften verschil van meening be aat, hetzij over de strekking van een iorschrift in het algemeen hetzij over concrete vraag, of een voorschrift, in of dat bepaalde geval van toepassing it worden geacht, dan handelt men lilig en alléén dan veilig, wanneer men beslissing daarover laat aan dengene, ter plaatse of in deze van het bisschop- 'lijk gezag do eerste vertegenwoordiger maals: zoolang niet vast- a a t, dat deze zich in zijn verklaring 'gist. [Wie als Katholiek zóó handelt is per verantwoord; wio anders handelt is r s e niet verantwoord. BUITI^lUND Ouitschland. De bezetting van Rijnland. Eon protest dor Duitse he gezanten. Do Duitsche gezanten te Londen, Parijs Brussel hebben in opdracht van hun pooriag b'j de respectievelijke ministe ns van buitenlandsche zaken geprotes- frd tegen de sterkte van do hezolt-mgs- "-'PGn in het Rijnland. In hef "Duitsche protest, wordt gewezen art 429 van het verdrag van Versa'1- dat, door het overbrengen van de be ft ugstroepen van de eerste naar de twee den dorde zone, geschonden wordt. !o Londen zou men veel spi.it hebben ov liet verloop van deze zaak. De pogin- in van de Engelsche diplomatie, om een pmindermg van het aanlal bezettings- 'open hij de geallieerden door -te zetten, P zonder succes gebleven, jan economisch standpunt en ook van I standpunt der schadevergoeding be bouwd, kan een vermindering van het JHal bozeth'ngstroepen, d:e jaarlijks 240 [hoen mark kosten, slechts worden toe- [tucllt. De Duitsche kabinetscrisis. Nieuwe moeilijkheden, utber's pogingen om een neutrale re- -rutg van het midden te vormen, zijn op aatste oogenbl'k op een ernst'gen ban paal gestuit, nadat reeds overeenstem- ten aanzien der kabinetsvorming ?.e.Q 1° z'ih bereikt. De Bemrsche volks- 17 ,v, nameI'jk bedenkingen geuit, - ''Oh speciaal togen de bezett'ng van liet "tnuslorfe van Binnenlandsche Zaken 'ü0a kuier der demoeraten, Koch, richten. Hel tegen K-och door de Bcierscke volkspartij to berde gebrachte argument, houdt verband met een memorandum uit het jaar 1920; ken hij nog minister van Binnenlandsche Zaken was, dn welk me morandum het federalistische standpunt krachtig door hom werd bestreden. Ook do „Reichs-Laudbund" heeft zich 'tegen Koch uitgesproken. De op den rechtervleugel van den „Landbund" staande en tot de Duitsche volkspartij beboerende rijksdag afgevaardigde, Hepp, kwam in aanmer- k;ng voor de portefeuille van Voedselvoor ziening en Landbouw, maar heeft thans verklaard niet met Koch te willen samen werken, In de gisteren door de rijksdagfractie der Beierscho volkspartij gehouden zitting is een resolutie aangenomen, waarin be doelde fractie z'cli uitspreekt tegen de toe- tred'ng van Koch tot het kabinet en vóór bezetting van bet nijksmiiïistorie van Bin nenlandsche Zaken door een deskundige persoonlijkheid. Aan de tegen 6 uur door Rijkskanselier Lu tb er bijeengeroepen gemeenschappelijk© bespreking der fractieleiders werd door Koch niet deelgenomen; de democraten werden op d:o zitting vóHeeenwoonligd door de afeevaard'gden Erkf^enz en Haas. Toen de Rijkskanselier bemerk!c. dat Koch niet was verschenen, zond hii onmiddel- 1 jk de-mand naar hem toe. ten emde liem. to verzoeken alsnog aan d" beraadslagin gen, te wi'len deelnemen. Koch liet evenwel mededeel-en, dat b.'i de beraadslagingen aan zijn fract'-egenoo'ou w:'de o-ver1 at en. Nadrukkelijk verklaarde. hij nog, dat hij Lutherss pogingen tot vorming van een kolrnet niet op z'in persoon schipbreuk wi'l laten lijden. Echter houdt de democra tische fractie on voor waar del'jk vast aan haar e'-sch. dat do portefeuille van Binnen landsche Zaken aan een democraat zal worden toegewezen. De onderhandelingen van dr. Luther werden gisteravond a ^ebroken. zonder dat een resultaat was bereikt. Naar hét Wolffbureau -nog meldt, z'in de rijksdagtracl'es van het centrum en der domoeivVén na niet Luther plaa'ts'gevonden besprekingen bijeengekomen. De zitting der centrumfracf'e duimde slechts kort; aan de ajgevaardiicden werd mts1 ui'end rapport over- hét veNoop der besprekin gen uitgebracht. De democrat'sche frac'ie kwam om zeven uni bijeen: haar beraad slagingen duurden tot fen uur. Naar het nieuwsbureau van de vereenieing van Dirtsche da "bi ad nijvers verneemt. - ging liet bij do besprekingen voornamelijk om do vraag, of de fractie zal vasthouden aan haar eisch. dat het nvn'sWie van Bmnen- landscbe Zaken aan dr. Koch zal worden 'toegewezep. Om t:on uur werden de .be raadslagingen afgebroken en tot elf uur verdaagd, clear de democratische fractie hesl'St nog dien zelfden dag tot een besl's- s'ng wenschte te komen. Intussehen heb ben naar verschiMeude richtingen onder- handel'ngen nlaa's gevonden: o a, hebben z'cli de democratische af gevaar d'^d en Koch, E-ke'enz en Haas naar den Rijks- weernv'nis'ter G-ess^r begeven, welke laat ste zich met Lullier in verbinding zal stel len. Italië. Italië voor het Ltnarno-vevdraa. Bezwarfen tegen oen mandaat voor D u i t s c h 1 a n d. De speciale parlementaire corpmiss'e, benoemd om een rapport over het Verdrag van Locarno uil to brengen, waarover vol gende week Zondag de debatten geopend zullen worden, heeft haar arbe'd voltooid. Ten aanzien van cle mandaten-kwestie zegt het rapport: Er is beweerd, dat Duitschland de toezegging heeft gekregen van een -eventueel koloniaal mandaat. "Wij geloovcn niet., dat zu'k een toezegging is gedaan. We1 kunnen a'le mogendheden, die lid -zijn van den Volkenbond, een mandaat verkrijgen, doch. dit is slechts een theore tische mogelijkheid. Wij gelooven niet, dat zulk een toezegging is gedaan aan een overwonnen natie en voordat aan een ze gevierend volk, aan tal'ë, voldoening is gegeven in overeenstemming met zijn recht en met de internationale rechtvaar digheid. Ten aanzien van de nieuwe geestesge- steMheid, to Locarno geschapen, geeft het rapport toe, dat het Verdrag met succes bijdraagt tot bet ves'tgen van den vredo in „bepaalde kwesties", en de hoop wordt uitgesproken, dat de overige nationale en internationale problimen, die misschien moeilijker zijn dan de vraagstukken, wél- ko te Locarno geregeld zijn, niet verwaar loosd zullen worden. Het rapport eindigt met de goedkeuring van de Verdragon van Locarno aan te be velen. Fascisme en oppositie. De vier voorwaarden. Over de kwestie van den terugkeer der oppositie in de kamer en het geschil tu-s- sclien Farinacci en Mussol'ni over deze kwestie wordt nog -gemeld, dat de eerste, de secretaris-generaal der fa-u-istl?die partij, vier voorwaarden heeft gesteld, waarop de afgevaardigden van de opposi tie van den aventijn in de kamer kunnen terugkeeren: lo. do erkenning, dat Mussolini een fi guur is, waaraan niet geraakt mag wor den; 2o. de erkenning van het fail -accompli der fascistische revolutie: 3o. do erkenn'ng dat er geen enkele „mo- reele kwestie" bestaat en dat de campagno van de oppositie van don aventijn om een „moreé'e kwest'o" in het leven to roepen op allertreurigste wijze heeft gefaald; do. dat zij elke solidariteit moeien ver loochenen met degenen, die dn hot buiten land een campagne tegen bet fascisme voe ren. In de kamerzitting verklaarde daarop Mussolini, dat bij van do eerste voorwaar de zou afz'en, maar dat de afgevaardigden van den aventijn n'mmer hun plaats in do kamer zouden kunnen hernemen, indien zij zich niet f' rmeel aan do drie andere voorwaapden or.derwirpen. In de wandelgangen der kamer word verzekerd, dat de democraten en de leden der volkspartij beslopen hebben niet meer in do kamer terug (e koeren ten govo'ge van de incidenten waarb'j liet in de wan delgangen tot een handgemeen mot do fas cisten is gekomen. Aan Farinacci wordt het voornemen toe geschreven. om voor lo stellen alle afge vaardigden van den aventijn van hun mandaat vervallen te verklaren. Hongarije De bankbiljetten-zwendel. Ook gv aa ff A11 d r as s y b ij de v a 1 s c li e-m u n t e r s a f f a i r e b e 1 r o k k e n? Ui't Praag word't gcme'd: Dezer dagen is ui Tsjechoslow.akije de Hongaarsehe graaf Enir'ch Andrass f gearresteerd. Hij wordt er van verdacht eonige jaren ge1 eden in z'jn kasteel in Velefc (S'pwukije) brand te hebben gesttoht, met het tibc"'lo daar Inge kwartierde Tsjechische m'lila-iren kwijt te raken. Andrassy moet destijds order heb been gegeven den linkervleugel van bedoeld kasteel 'n. brand te steken, dn wolken vleu gel door de bezetting groote hoeveelheden explosieve sloffen waren ondergebracht. Ook moet hij hebben verwacht ran den staat een groote .schadeloosstelling te zul len ontvangen. Thans is kort vóór de ontdekking der va"sch e-munlersaf f ai re in Hongarije op- n'euw Irand in het kasteel van graaf Em- ricli Andrassy uitgebroken, waardoor zijn werkkamer een prooi der vlammen werd. Men neemt aan, da't Ir erbij do bedoeling heeft voorgezeten comprourtleerendo e'ukken te doen verdwijnen. 'D: en tengevol ge iis de verdenking ontstaan, dat Andras sy ze'f bij de va^che muntebsaffaire be trokken is, welke verdenking naar ver- lird't door hét ingestelde onderzoek moet z'jn bevestigd. Andrassy diojpp Tsjechisch grond gebied bez'ttineen tér waarde vaft twaalf rail- Lioen Tsjecliisch© kronen bezit, heeft een borgstelling tot elk bedrag aangeboden, ind'en men hem op vriio voeten ulelt. Dit aanbod is evenwel van do hand gewezen. Rusland. De wijzigingen in de Sovjet-regeering. Een radicale wcrandoring. Do talrijke verschuivingen bij de hoogc Russische rogeeringspolitici wekken groo te belangstelling. Tot nog toe beroemden do Bolsjewiki er zich op, dat de Sovjet- regeering niet onderhevig was aan do wisselingen, waaraan de democratische regeeringsstelsels en kabinetten in de bourgeois-Iauden bloot slaan. De eenheid van do communistische- partij is voor goed gebroken en do diepe inwendige geschil len in de partij, die op het jongste partij congres zoo scherp naar voren zijn gekt men; hebben geleid tot een radicale ver wisseling van do portefeuilles. Vorder heeft do meórderheidspartij niet willen of wellicht niet kunnen gaan. Zij verklaart, dat het onverstandig zou zijn, (lo oppo santen geheel uit do regeering te dringen. Ook do positieverandering van Sokolni- kof wordt druk besproken, daar deze de ,-rSovjct-Witte" werd genoemd ter herin nering aan Graaf Witte, -den hekenden Tsaristischen minister van Financiën. Sokolnikof werd beschouwd als de eenigo man, in staat do stabiliteit van den wis- selkoers te handhaven, en heeft nu een onbelangrijke positie gekregen. Beweerd wordt, dat Sökoluikof, in tegenstelling met de anderen, zelf zijn ontslag heeft ge nomen als volkscommissaris van finan ciën, nadat de Sovjet-regeering zijn voor stellen had verworpen, om do credieten aan de kunstmatig het leven gehouden staats-industrieën in tek rimpen, daar deze credieten do tsjervvoniets in gevaar brachten. Zijn voorstellen betreffende het monopolie van den buitenlandsehen han del werden evenmin aanvaard. De nieuwe volkscommissaris voor financiën. Brjoo- chanof, is voorin dig secretaris 'van So kolnikof. Koobysjef, die oen dor posities van Kamenef overneemt, was bij hel jongste partijcongres een der heftigste verdedigers van de meerderheidspartij. Algemeen gelooft men, dat nog meerdere belangrijke portefeuille-verwisselingen zul len volgen. In verband daarmede is de zitting van bet Centraal Executieve co mité uitgesteld van begin Februari tot half Maart. Er wordt veel gesproken over Trotski's artikelen in de communistische pers over de Fransch-Russische onderhandelingen, zijn eerste zuiver politieke optreden na zijn rehabilitatie. De rneenihg hecrschl, dat Trolski bij do verdere wijzigingen in de regeering weder een belangrijke post zal krijgen. Toenadering tusschen Rusland en Zwitserland. O n d e r handelingen reeds begonnen. De correspondent van de „Baseier Na- tionalzeilung" meldt, dat tusschen Rus land en Zwitserland reeds indirecte on derhandelingen hebben plaats gewaden, (en einde te geraken tot opheffing van den door Sovjet-Rusland tegenover Zwit serland uitgeoefenden boycol. Aan beide zijden schijnt de wil te bestaan tbt over eenstemming le komen, zulks in verband met liet tot .slancl komen der internatio nale ontwapeningsconferentie le Genève. Naar voorts in Bern verluidt, is Rus land bereid af te zien van zijn eisch, dat de Zwitsorscko Gondsraaclofficieel zijn verontschuldigingen ter zake van den moord op Worofski zal aanbieden. De Sovjet-unie verlangt thans nog slechts, dat do Bondsraad mondeling zijn leedwe zen zal betuigen. Marokko. Dc Anjera's sluiten vrede. Een succes der Sp a a n s c h o politiek iir Marokko. Gemelïl wordt, dat de belangrijke An- jera-stam, die in de bergachtige streek tus schen Tanger-Tctoean in liet Zuidon en de Straat van Gibraltar in het Noorden woont, vrede met clo Spanjaarden heeft gesloten. De langdurige onderhandelingen, Welke tusschen kolonel Orgaz en do stam hoofden gevoerd zijn, schijnen dus met succes bekroond (o worden. Een belangrijke groep uit dezen stam, onder leiding van Ibn Haider aarzelde lot Zaterdag. Toen zond zij eon deputatie van dertig barer aanzienlijkste autoriteiten naar den Spaansclieu gedelegeerde. Ge meld wordt thans, dat zij tot overeenstem ming zijn geraakt. Naar eveneens gemeld wordt, is do Anjera-stam zelf zeer voldaan over dit resultaat. Men wacht slechts op machti ging 'der autoriteiten om weer de markten le Tanger en Tclooau te gaan bezoeken, welke langen tijd voor de stamleden geslo ten zijn geweest. Nog geen opheffing der Spaansche blokkade. net schijnt, dat, ofschoon Ibn Haider, clo leider van den Anjera-stam, met de Span jaarden tot overeenstemming is gekomen, er nog een klein district overblijft, dat nog niet onderworpen is. De onderhande lingen duren voort, Zoolang eclfter dit ge deelte van den stam zich nog niet heeft onderworpen, zal do Spaansche blokkade niet worden opgeheven. China. Financieele moei»'" heden. De minister van financiën afgetreden.. Do Chineesche minister van Financiën heeft zijn ontslag genomen en is naar Tientsin vertrokken, als gevolg van den ernstigen financicelen toestand waar door dc schatkist uitw-nul is. Er zijn eroo-, te plaatselijke moeilijkheden to Peking maar de dienst van de Chineesche bons, afhangend van de ontvangsten uit hypo theken, wordt in geen enkel opzicht be dreigd. Amerika. De nieuwe gouverneur van Nicaragua. Niet erkend. Emiliauo Chamorro is gekozen tot presi- J dent van Niacaragua als opvolger van So- lorzano die den 13rlen Januari is afgetre den, nadat het congres des lands den vico- president in staal van beschuldiging had gesteld wegens samenzwering legen den staat. Volgens nadere berichten hoeft do re geering van Washington aan die vari Ni caragua laten welen dat zij automatisch haar erkenning van Niacaragua intrekt zoodra Chamorro zijn ambt aanvaardt. De Amerilcaansebo gezant zal echter te Ma nagua blijven, teueindc het oog te houden op de verdere ontwikkeling van don toe stand en ter bescherming van de Ameri ka anscho burgers. De regecringon van San Salvador on Guatemala bobben eveneens verklaard, dal zij de regeeriiig van flhamorro niet zullen NET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND. Een Duitsch protest tegen de bezetting van het Rijnland. De positie van dc z.g. avcntijnschc op positie in Italië. Toenadering tusschen Rusland en Zwit serland. Uit Marokko wordt gemeld, dat dc be langrijke Anjera-stam vrede gesloten heeft, BINNENLAND. De opbrengst der Rijksmiddelen in De cember 1925. Berichten uit dc door overstrooming ge teisterde streken. De Vcttcnbroekscho polder (2de blad). Onze Geïllustreerde Parina De pliolo-pagina geeft o.m.: Eonige kiekjes-uil do overstroomde streken. Een groote brand te Enschedé. Do ten toonstelling van „Avicnltura" te 's-Gr.i- yenhagé Schaatsenrijden on •andere sport vermaken. B233R9EGK U»B!D DE RIJKSMIDDELEN. De opbrengst van de Rijksmiddelen over schrijdt do raming over dc maand Decem ber met ongeveer f 414 milL Do opbrengst over 1925 bedraagt ƒ2404 millioen togen een raming van 417.94-^0(1 en een op brengst over 1921 van 437 niillioon. Prof. Mr. Dr. W. Pompe. T ij (1 e 1 ij k li o o g 1 e o r a a r te G r o n i n g c n, Tot lijdelijk hoogleeraar aan de Univer siteit te Groningen is, haar „Het fVu- Irum" verneemt, in plaats van Prof. .V i\ Dr. Trapman, onlangs overleden, benoemd Prof. Mr. Dr. W. Pompe, buiten.e<-\vo< n hoogleeraar aan do R.-K. Univorsif' ii lo Nijmegen. De waarnemende hoogleeraar zal do colleges in strafrecht en strafvordering ge ven, zoolang prof. rnr. J. Simon van der Aa, om studieredenen buitenslands ver toeft. R.-K. Vrcdcsbond in Nederland. Zaterdagmiddag had in hot ,.Kush ei van Antwerpen" le Utrecht, de besten - vergadering plaats van den R.-K. Vml.-s- bond, onder voorzitterschap van Prof. Mag. G. de Langen Wondols 0.1'. Het bestuur is thans uitgebreid lot circa twintig personen. Aanwezig waren de eerw. hoeren Pro fessoren Gh. Raayinakors S.J. en T. Brundsma, O. Carm., Pater 1). Beaufort F.M., Mevr. Steenberghe Engoring, do heeren Gh. Ru ijs de Beeronbrouck, P. .1. .1. Haaznvoot, G. Bullen, J. van Rooyen, J. van Meegeren, TI. A. Kaag, Mr. G. Krop man en.K. do Haan. Ho' hes<uiir bestaat voorts uil de mum-s Mc.i Dr. Jac Hillon, Mevr. NV Bijvu"i- v Haaren, Prof. Aengenerit en Je l ee'.n Henri Hermans en v. Rlj-dcevorsel, icr- wijt Mgr. Nolens zich hero; l eelt v«>r- klaard hei eere-voorznt-rrs ap van den n desbo: d te aanvaarccn Na het uitspreken van den l«-n Christel ijken Vredesgroet werden de „II ■- ginselen, middelen, statuten cn liet huk-lmu delijk reglement", waarop onlangs de Bis schoppelijke goedkeuring i.1? verkregen, na eonige bespreking goedgekeurd. Hierna werd in behandeling -nmn n een nieuwe oproep aan de Nedorlandsclm Katholieken. Deze officier-Ie oproep "tl binnenkort in dc Katholieke Pers v n' n gepubliceerd. Rapport werd uitgebracht over de lie, betreffende do plaatselijke correspond- -p- schappen, die evenwel nog in vollen gang is. Er zullen voorloopig, in 't geheel, in circa honderd plaatsen van ons land per sonen worden aangeschreven. De studie-afdeeling zal spoedig met do bestudeering van enkele zeer aclneeh- on derwerpen oen aanvang nemen. Nog werd rapport uitgebracht over nd- golijko of verwante Vereenigingen in ons land en in hot buitenland. Dit lualsle omIc vooral rnet het oog op de beginnende, in ternationale actie. Na een zeer geanimeerde rondvraag word do vergadering gesloten. De R.-K. Volkspartij. De R.-K. Volkspartij heeft gisteren te •\s-Gravenhage een vergadering gehouden, waarop als sprekers optraden do lu-fren W. C. Settour uit Utrecht en M. .1. G. Kui pers uit Rotterdam. Van de gelegenheid om vragen te slelh-n maakte o.a. gebruik do heer Guit, die be toogde, dal hot veel beier zou zijn, als do •arbeiders I.wamen in do Kiesverceni; in- gen, teneinde het deuiocrati cli element l.' versterken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1