17© Jaargang. MAANDAG 18 JANUARI 1926 No. 5151 3)e Steidóobz (Sou/ta/nt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Léideü 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Ge wo na advertontlën 30 cenl per regoi Voor Ingezonden Mededeclingen wordl hel - dubbele van het tarief berekend. Kleine adverlenliën, vau ten boogato 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop IU.50. Oil nominal1 bestaat »H twee !1uipverleening Watersnood R. K. Huisvestingscomité. Ontvangen giften. I'orig bedrag f 9588.75 i\\ N., Uit dankbaarheid 3. iasseuheimer - 50. Ter eero van de geloovige Zielen 2.50 Gecollecteerd op hel Sint Eli- sabeth-Ziekenhuis 6I.02& Faw. P-, Tot zekere intentie 2.50 Farn. Samson 10. ;\T N., Ter eere van de II. Tlieresia tot zekere intentie 2.50 te 110.— Van oen oude juffrouw0.25 Totaal 9730.52-1 Liefdewerk Oud-papier", gift van - Za terdag, was'niet van Nieuwkoop, maar [va a Roelofafendsvcen Iu natura ontvangen: Mevrouw M., een pak kleeren; Firma W., een doos baby- en kiaderg-oed; St. Jeïoensgesticlit, Noord- wijk, 2 kisten en een pak kleeren; V. G., Jloclofarendsveen, 1 baal kleeren; N. N., i pak kleeren: A. W. v. d. P., 50 pond spek. Dringend is er gebrek aan b a b y- e n kindorgoe d5 zoowel boven- als on- 'igoed. Onder dankzegging voor de aangeboden uisvesting deelt het Bestuiu' van •f R. K. Huisveslings-Gomité mede", dat thans voorloopig hiervan geen gebruik •maakt zal worden, aangezien de huis- festiug voldoende geregeld ia. Het be- >1 uur zou echter gaarne de aangeboden plaatsen willen reserveeren voor kinde- oiT, welke misschien later uit de over- roomde gebieden komen. Ons is telephonisch dringend verzocht, jm onze lezers te vragen, of zij voedt) r- ooi 'willen verstrekken, waaraan een 'ingende behoefte bestaat. Men kan het eehfstreeks zenden aan het adres van et hoofdcomité: Zuid Willemsvaart 163, -Bosch (De kosten van vervoer zijn ior bet hoofdcomité.) De Kabinetscrisis. Naar „Het Centrum'' verneemt, zijn de pingen, door dr. do Visser aangewend crisis door oen compromis te be- imligen, mislukt, wijl een deel der Chris- elijk-Historischo Kamerleden er aan vast ield, om, ook al kwam het compromis tot land, toch in de Tweede Kamer een motie oor te stellen, waarbij zij'hun teleurstel- eg over de aanvaarde oplossing uitspre- en: een eisch, waarmee, zooals te begrij- C'U valt, noch de anti-devolutionaireu, noch katholieken zich kunnen vereenigen. Is dit bericht van „Het Centrum" in da laats gekomen van het communiqué, dat )Igens geruchten zou verschijnen' naar uloiding van de jl. Dinsdag gehouden i'gadering van de R. K. Tweede Kamer- :actio? Thans zal dr. De Visser, gegeven de hem nleende ruime opdracht, trachten een dra-pavl6mentaii' kabinet te vormen. Thans is do vierde phase van de Kabi- tls-orisis ingetreden. De derde phase, die u beëindigd is, bestond hierin, dat de luist. Hist leider pogingen deed, om aam le stellen wat hij*noemde een zelf- andig rechtsch kabinet, dat echter niets pders zou ziin dan een, gewoon parlemen- ui' ministerie: bij wilde het demissionaire abinet continueeren. Daarvoor was tus sen den formateur en de ministers een lsi8 gevonden in don vorm van combina- f van gezantschappen, hetzij dan Bern ome of Ween enRome. he A. R en- de R K. Kamerfractie kon- pu zïcTi met dit compromis vereenigen, [hoewel liet voor de Roomsch-Katholie- een verre tegemoetkoming en een par offer heteekende. Beide partijen verlangden echter zeker- dat dr. Do Visser ziju partijgenooten f Tweede Kamer achter zich zou lieb- °Pdat de kans niet zou bestaan, dat oorirtel door de Kamer verworpen worden, en we dan wéér een kabinet? zouden hebben! Op de partijen van linkerzijde kon noch mocht men in deze l^cu gedeelte der Chr. Hist, leden der 3 Kamer wilde echter die zekerheid Söven, en dat, hoewel liet voorstel uit- .van bun leider, dr. De Visser, en twee uun voormannen zitting hebben in jwoisterie, dat er mede accoord ging! eruit kan niet geconcludeerd worden, Ghr. Hist. Partij een groote 1).ppfu'u',c'l|C'id bestaat in belangrijke sbift 6^edeu' "'ftai'9ij eenstemmigheid 'inulj noodzakelijke voorwaarde is voor politiek! En de wensch dringt zich sterk naar voren, dat er een gereor ganiseerde Chr. His1. Partij uit deze kabinetscrisis moge ontstaan, met wie in coalitie saam te werken voor de R. K. on A.-R. heter mogelijk zal zijn, dan met do Chr. Hist. Partij in haar huidige samen stelling en onder haar tegenwoordige „lei ding"! Intusschen moeten wij met belangstel ling afwachten het resultaat van dr. Do Visser's pogingen om een extra parlemen tair kabinet te vormen. Of dit mogelijk zal blijken zoo ja, hoe dit dan zal samen gesteld zijn? 't Is een geheel open vraag, waarop nog heel moeilijk een antwoord kan worden gegeven! Gemis aan waardering. Gis'eren had het N. V. V. zijn radio- avond. Een van de programnummers was een rede van den heer C. v. d. Lande. Dat in deze rede do indruk werd gege ven. aks of al'o werkgevers., per se en a's zoodaivg, hebzuchtige wezens zijn; 't spreekt van zelf voor wie bedenkt, dat de klassenstrijd een wezens-element is van de S. D. A. P. Dat-in deze rede de waan werd gewekt, alsof het in alle bedrijven in Nederland voor de werkgevers buitengewoon roos kleurig gesteld is; ®t kan niet verwonde ren, als men weet, dat 't in de tactiek der «socialistische propagandisten- ligt., om uit eeni°-0 c'jferseen dergelijke wijde con clusie le trekken of althans hun gehoor te laten trekken. Wat ons het meest afstootte in de rede des heer en C. v. d. Lando was diens abso luut genrs aan ook maar eenige waardee- ri-ng voor waf bui'en do S. D. A P. voor stoffé'ijko en geestelijke verheft''ng van de arbeiders gedaan is en gedaan wordt! Alles is te danken aan de S. D. A. P.! Aan organisaties met andere beginselen, aan Christelijke, aan Katholieke ministers nrn'ster Aalbensel daaraaai- werd zelfs niét gedacht, tenzij om him nu en drm even terloops een duw te geven! Ziet, dat is een k'ehlzieligheid, welke geen gunstige aanwijzing geeft voor het beschavingspeil van degenen, die er aan b'Mken te laboVeerenf Do rad'O-luisteraars, die gisteravond do rede des lieeren C. v. d. Lande hebben aanhoord en die ook naar redevoeringen van Katbo'ieke sprekers luisterden, zullen een groot verschil hebben kunnen consta- teeren tusschen de eerst en do laatste wat betreft de wijze, waarop men tegenstan ders weet te waardeeren! BUSTENLA1D België. Poullel neemi de portefeu'lle van K es te ris. Na Vandevijvère te hebben aangezocht, om in dc plaats van den afgetreden min's- ter K os tens ad interim het departement van landsverdediging te besturen, die evenwel weigerde, lfbef't de premier Poul- let. bes'oten zelf dat interim-kabinet waar le nemen. Kardinaal Mercer's toestand ernstig. Na een aanz'enlijke verbetering in den g'ezondkeidstoesband van kardinaal Mer ci er in de afgeloopen week, is de toestand weer verergerd. De zieke beeft Vrijdag en Zaterdag geen voedsel kunnen gebruiken. Men is in do omgeving van den kardinaal zeer verontrust. Naar de „Cetem" gistermiddag te 5.10 n.m. vernam, zou kardinaal Mercies ster vende zijn. Ouitschland. De Regeerinqscrisis. Do vermoedelijke samon^ stolling van het nieuwe Kabinet. In den rijksdag word Zaterdagavond, volgens mededeeling van liet berichtenhu- reau van de vereeniging van Dnilscho b'a- den, de vo'gende eamenste'Tng van het nieuwe kabinet waarschijnlijk geacht: Rijkskanselier: dr. Luther Minister van buitenlandsche zaken: S treseman n. Minister van binnen 1 and se he zaken: Koeh (democraat). Minister van economie: Biirgors uit Keulen (centrum). Minister van financiën: Reinheid (de mocraat). Minister van Ai-heTd: Brauns (centrum). Min'ster van verkeer: Krohno (D ui (salie vo"kspartij). M'nister van justitie en van bezet ge bied: Marx. Minister van posterijen: Stiugle (Beier- flche volkspartij). Minister van rijksweer: Gessier. Do'Beierscho volkspartij, die -dezo lijst nog niet heeft goedgekeurd, zou Maandag- nuurddag ter zake een definitief besluit nemen. Inqezonden Mededeelinq. Heerensingel 34/35 - Tel. No. 1523. PRIMA KWALITEIT - VERZEGELDE ZAKKEN .1178 flen verwacht de definitieve samenstel ling van het kabinet Maandagavond. Frankrijk. Inlel'ectuee'e samenwerking. Het instituut te P ar ij s geopend. Zaterdagmiddag is door den president de-r Fransche Tcpub'iek, Gaston Doumer- gue, en den voorzatter van don Vo'ken- bondsraad, Sc!aloja,_ het Inteniat'onaal In- stituu' voor Inlellec-tuee"e Samenwerking te Parijs op plechtige w:jzo ingewijd. Deze plecht-'ehe'd had plaats in den vleu gel Ment pensier van het Palais Royal, wel ke lot zete' van bet rn«':,iiut bestemd ;is. De heer Sc'a'oja bedankte de Fransche regeering voor haar beroidwilMghe'd deze p'aats voor de Internat. Commissie voor Infellrctuee'o Samenwerking te hebben bo- sch'kbaar gesteld. Prof. Lorenz bed ank'e don pres-dent der republiek namens deze commiss'e, waarvan hij voorzitter 's. H:i haalde de geschiedenis van bet ontslaan (tyr commis sie op en prees hierbij den vorigen voor zitter, Prof. Bergson. Prof. Lorenz zolto hioma .if teen, hoe het Instituut het uitvoe rend orgaan van de comnrssjfe zal wor den; maar het Instituut, is meer, zoide hij. Een oren an \s een oog of een hand, maar het instituut is de vereenig'ng van beide. Dit orgaan zo! en hoort voor ons, ja, nog meer, het denkt voor ons. Naar Havas meldt, hebben ook de Fran sche mm:ste"s Dalad'er en Pabilevé rede voeringen cehouden, waarin zij den lof van het Instituut zongen. Nauwe relaties geconstateerd. Uit Boedapest wordt aan de „Tel." ge meld: Er kan thans niet langer aan getwijfeld worden of er nauwe relaties bestaan tus schen aartshertog Albrecht en de val- sche munters. De in het dagboek van ko lonel Jankovicz meermalen genoemde Hans Maier is niemand anders dan de se cretaris van aartshertog Friedrich, den vader van hertog Albrecht. Ook do in het dagboek genoemde geheimzinnige mevr. U is thans geïdentificeerd. Ret is een zekere mevrouw Ullmann, die op het landgood van een van baar verwanten meermalen met Jankovicz en Maier te zamen geko men is. Mevrouw Ullmann bevestigt overi gens, dat Jankovicz een geestdriftig voor stander van aartshertog Albrecht is. De onderhandelingen tusschen de verte genwoordigers van de Banqne de France met de advocaten van prins Ludwig Win- dischgraetz over de schadeloosstelling zijn vastgoloopen. De Franschen verklaarden dat Windischgraetz zijn eigen belangen het best zou behartigen, indien hij openlijk bekende. Daarentegen stelt do prins zich op het standpunt, dat de aanwezigheid der Franschen in Hongarije onnoodig en beloe- digend is en op zijn kosten plaats vindt. Do Franschen verwachten van Windisch graetz mededeelingen over zijn Duitsche betrekkingen, daar zij van meening zijn dat do Beierscho vrienden van den prins, in het bijzonder de Hakenkrouzler, do hand in het spel hebben. De Balkan. Een economische Klpine Entente. De bladen melden dat in Jocgo-Slavi- scho industrie kringen een Tsjeclfo-Slo- waakscb voorstel tot vorming van een eco nomische kleine Entente wordt bestudeerd. Rusland. Da oppositie op zij geschoven. Kamonef 'gedegradeerd. Gisteren zijn te Moskou verordouingen uitgevaardigd betreffeudo een wijziging in de regeeringsfuncties. Karaenef is van zijn functie van voor zitter van den Raad van Arbeid en De fensie cn plaatsvervangend voorzitter van den Raad van Volkscommissarissen ont heven en tot volkscommissaris benoemd. Als voorzitter van den Raad van Arbeid en Defensie zal voortaan de voorzitter van dcu Raad van Volkscommissarissen Rykof, zolf fungeeren. Tot plaatsvervangende voorzit ters zijn benoemd de volkscommissarissen voor het Verkeerswezen, Roedzoetsj cn Koebysjof. Het volkscommissariaat voor Financiën wordt door den volkscommissaris Brjoe- chanof beheerd. Plaatsvervangend volks commissaris van Financiën is Schein- mann. Laatstgenoemde is ontheven van zijn functie van plaatsvervangend volks commissaris voor den buitcnlandsclien lian del; in rijn plaats is Froekin benoemd. Do huidige volkscommissaris van Handel Zjeroeapa, Roedsoetak en Ivoebysjef wor den benoemd tot plaatsvervangende voor zitter van den Raad van Arbeid en Verde diging. Ook do huidige president van do Russi sche Staatsbank Toemanof, wordt van zijn post ontheven on in zijn plaats wordt Scheinmanu tot president der Staatsbank benoemd. Met deze mutaties worden de eenige da gen geleden opgekomen geruchten beves tigd over aanstaande wijzigingen in de samenstelling der Russische regccring. De aanhangers der oppositie van Lenin grad zijn hiermede thans uit do regeering verwijderd. Alleen Kamonef blijft als volks commissaris voor Handel, doch zijn in vloedrijken post van voorzitter van den Raad van Arbeid en Verdediging heeft hij moeten opgeven. Tevens wordt de nieuwe samenstelling der centrale commissie van de organisatio te Leningrad gemeld. Vanuit Leningrad Worden nog steeds resoluties ontvangen van verschillende partijorganisaties, dio zich tegen de oppositie en'ten gunste der centrale commissie en der éénheid in de communistische partij uitspreken. Syrië, Nieuwe opperbevelhebber. Uit Damascus wordt gemeld, dat maar schalk Franchet d'Esperey liet. opperbevel over de Fransche troepen in Syrië over neemt. China. Hernieuwde gevcchtsactie. Hot officioele leven staat geheel stil. Hel restant van Kwo Soen-Iing's troe pen, die bekend slaan als het vierde Kwo Ming sjoeng-leger, (rekt in Zuidelijke rich ting terug voor do opdringende troepen van Tsjang Tso-lin. Deze militaire bewegingen die de*positie van do Kwo Ming sjoeng in Tsjili bedreigen, hebben Toean Tsji-joei aangemoedigd,-het bewind nog in handen vrijwel geheel stlPcn' <te' onï»'etaa\<ie^ a'miitï* naren, van de schoolmeesters af tot do slpó'orwêgarbeictéra toe, geven veel moei lijkheden. De duoane-conferentio heeft eedort ver scheidene weken geen toeken van leven ge geven. De ex-territorialiteits-commissio is evenwel enkele malen bijepn geweest Haar bezigheden hebben zicli evenwol beperkt tot het in-ontvangst-nemen van bescheiden betreffende do Chincesche desiderata. Er worden velerlei pogingen gedaan door do verschillende leiders om nieuwo Combi naties te vormen of de oude weer te hor stellen, doch zonder zichtbare resultaten. Feng Joe-sjiang, die op een klein spoor wegstation ca. 160 K.M. ten Westen van Kalgan verblijf houdt, weigert nog steeds te onderhandelen met andere leiders of met Peking. In China werken zoo velerlei krachten in zooveel verschillende richtingen, dat do gebeurtenissen zich in elke richting kun nen ontwikkelen. Amerika. De schuldenregeling. De overeenkomst met Italië goedgekeurd. Het huis van afgevaardigden te Washing ton heeft do Italiaansche schuldenrgqjing met 257 tegen 133 stemmen goedgekeurd. BI03ME&LAMD RADIO. Nationale Omroep en R. K. „uitzending." Op 15 October jl. installeerde Minister Bongaerts le 's-Gravenhago oen regeerings commissie, waarin o.m. drio katholieken zittlug namen. De Commissie had lo on derzoeken de al of niet wenschelijkhoid van een Nationale Omroep, op welke wijze dozen tot stand zou kunnen komen en moest 'n ontwerp maken van 'n eventueelo belasting-regeling. Dat was dus op 15 October van het vorig jaar. Nu zijn wij al op de helft van Januari 1926. Hoe staat het cr mee? Met deze vraag meenden wij ons al dus „Do Tijd" niet beter te kunnen wen den, dan tot den man, die niet alleen lid van de genoemde commissie is, maar ook voor do praclische regeling der, speciaal R. K. Radio-uitzending reeds zijn sporen heeft verdiend. En Pastoor L. II. Perquin O. P. stond ons gaarne te woord: het is een zaak, die hem ter harte gaat. „U vraagt, hoe het met de vorderingen der commissie slaat....?'' Het Commissie-lid-zélf glunderde ge heimzinnig en voorzichtig. „Ik kan u dit wel zeggen: het schiet goed op, maar wij vergaderen slechts éénmaal per maand, dus...." „Dus?" „Over een half jaar zullen we wel klaar zijn!'' En dan: „Maar enkele dingen slaan HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De toestand van kardinaal Mercier is rustiger geworden. Hij zou stervende zijn De moeilijkheden bij de Duitsche kabi netsvorming overwonnen. De waars:hijn- lijke minister-lijst. Het internationaal instituut voor intel- lectueelc samenwerking te Parijs geopend De oppositie In Rusland op zij gescho ven. BINNENLAND. De kabinetscrisis. Dc pogingen van Dr. Oc Visser, om het huidige kabinet te doen aanblijven zijn mislukt (Driestar). LEIDEN. Wij plaatsen een artikel van den voor zitter van den Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland, den beer Ten Cate Brouwer, over industrieterrein in Lei den (Rijnstreek, 2do blad). reeds vast. Wij ndviseeren een Nalioualca Omroep en wel zóó; oprichting van oen Vennootschap, onder controlecrend toe zicht van den Staat. Over do inrichting van dio Vennootschap wordt nu druk ge praat. U begrijpt, ik kan daarover.... Natuurlijk, wij begrepen. „En do belasting?" „Noem het géén belasting. Wij zullen een vorm van contributie adviseoren." „Een zelfslandigo vorm, of onderge bracht onder andere belastingen?" - „Ja ondergebracht. En waarschijn 1 ijl; niet ouder de personoelo belasting, uvi ir onder Post- en Telegrafie. Het voornaam ste is echter toch nog do wijze van exnloi- lecren van een Nationalen Omroep, waarhij allo groote stroomingon bevredigd zijn. ieder zijn deel krijgt. „Vergeet in dit verhand niet, dat wij Ka tholieken, dan aanspraak maken op een dorde gedeelte! Verder ziju er dan natuur- LÜH.lSWl&nflfMlISl'tor 'Vc-nnrirVtscliap moeten .verdeeld worden, hoeveel dirochm ren er moeten zijn en hoe verdeeld....'' Do stem slokte. Hot Commissie-lid-/,''-If, in wit habijt vond het'blijkbaar niet on welkom, dat juist op dat moment n dienondo geest kwam aanzeggen, da' iemand anders zéér zeker een mindoi „lastig" iemand in do spreekkamer wachtte. Nog oven Pastoor! Hoe. slaat jiet mot de R. Iv. „Uitzending"? (Lezer, vergeet niet dat dc geïnterviewde pastoor is van do' St. Dominicuskerk (o Amsterdam!) „Wij hebben er véél satisfactie van Brie ven in overvloed uit binnen- en buitenland, allemaal enthousiaste bijvals-beluigingon. En niet in het minst van niel-Kalholiokon. Om nog niet te spreken van menschon, dio door bijzondero omstandigheden, al hooi voel vreugde van* don omroep genieten, Daar was bijv. een katholieke dame, dio il zeventien jaar ziek to bod lag.nu hoor do zij weer eons voor hot eerst con lf. Mis lezen! Maar verder, brievon on nog eens brieven, vooruit uit Engeland, Frank rijk en België, allemaal aanmoedigingen om door lo gaan. Eu wij gaan door. Er is nu, om eens wal te noemen, oen contract gesloten met vier leden van hel Concert- gebouw-orkest, die eenmaal in de maand een uilvoering van klassieke muziek zul len geven. Verder komen alle „standen en rangen" aan de beurt. Wij krijgen nu bin nenkort oen Middenstands-avond, dan een avond van hot Vakverbond, do Werkgevers krii"on een avond, enz. Wij maakten een opmerking, hoe stamp vol nu do Dominicuskerk bij zulko gelegen heden is, maar hadden ook gehoord, dat somnrigo parochianen het wat lastig von den. Zij konden luin plaatsen niet meer bereiken, moesten zoo doodstil zijn.... i „Ja, maar dat is toch juist goed. Na tuurlijk zijn er maatregelen genomen, om dat eeuwige to laat komen togen te gaan. Als de Mis begonnon i3, laat ik niemand moer binnen. Storingen worden door hot toestel ver-zooVeel-duhbold en dat is allor- bindorlijkst. Wij, Katholieken, kunnen nog wel eens lóéron op tijd in do kork te ko men „Is het Amslordamscho voorbeeld nog naeovolgd? Ja, en mot succes. Tn vele plaatsen ia reeds oen R. K. Radiovoreoniging onge richt. Hot is ook zoo'm gewichtige zaak., voor cultuur en godsdienst. Toen zagen wo bijna don man in do andere spreekkamer ongeduldig worden.. Vragen van Kamerleden Do regccring on do s t e u n v o r- 1 e e n i n g aan do overstroo md o g o 1) i o d o n In antwoord op do vraeon van liet Twee- do Kamerlid Braat betreffende het spoedig nemen van maatregelen tot schadeloosstel ling uit 's Rijks schatkist van de door don jon gaten watersnood geteisterde personen tri gemeenten, hoeft minister Dc Goor (zoo als wij reeds in kort ut Indeelden) thans geantwoord, dat hij zich in hooge mate he'.-fi verheugd; dai ook nu, evenals na da

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1