17e Jaargang. DONDERDAG 7 JANUARI 1926 No. 5142 3)e £eicbehe 0au/^a/nt Pe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per Jcwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II Hit nuvnmap bestaat uit twee bladen. Hulpyerleening Watersnood R.-K. Huisvestings comité. OPROEP namens Z. D. H. Mgr. A. J. CALLIER, Bisschop van Haarlem, aan de Afdeclin- gen en Correspondentschappen van het Neder!. R.-K. Huisvestings-Comité in Zijn Bisdom en alle welwillende Diocesancn. Be niet lo beschrijven ramp, welke een groot deel van ons Vaderland sinds de laatste week van December ap. treft, beeft ontegenzeggelijk diep medelijden opge wekt in de harten van alle rechtgeaarde vaderlanders. Z. D. H. onze Bisschop hoeft dan ook gemeend U allen te moeten aansporen zooveel en zoodra mogelijk me de te werken tot leniging van dien onzeg- baren nood. Het is dan ook namens Z. D. H., dat ik uwe volle medewerking kom vragen voor dc hulpactie van het Ned. R.- K. Huisvesting-Comité ten bate der slacht offers van den watersnood. Daarom: 1. Zamelt geldelijke bijdragen in en zendt zo op aan het Bureau Ned. R.-K. Huisvestings-Comité N.Z. Voorburgwal 177 Amsterdam. Postgiro 22942! ingekomen giften zullen worden verantwoord. (Dit geld voor de comité's; de particulieren zen den hun giften aan de comité's). 2. Vraagt om kleedingstukken, levensmid delen in blik enz. Tracht voor een en ander een voorloopigo bergplaats te vinden" en raki daar alles in afzonderlijke kisten met duidelijk opschrift: K1 eodingstnkken, le vensmiddelen enz. liefst b.v. vrouwen- en inannencostuums in een kist, ondergoed in een kist, schoenen in een kist enz. Zendt een en ander aanstonds door naar: N.Z. Voorburgwal 177. 3. Zoo eenigszins mogelijk, neemt nu reeds adressen op van goede menscken, die, als de nood op bet hoogst is, bereid zijn: één of meer kinderen v?j?XgcF,vnnTl man en vrouw oi een gezin l.lioe Oiooi; voor eenigen tijd te herbergen. Om Godswil helpt spoedig! Er is gebrek letterlijk aan alles! Eu liet duurt, door do gebrekkige communicatie, altijd nog ette lijke uren, voordat uw gaven op de plaats van bestemming zijn. Wanneer gij U voorstelt in zoo n huis te zitten, waarvan de benedenverdieping on der water staal, waar geen gas, geen vuur, geen licht, geen drinkwater is, ter wijl uw bezittingen of de inventaris van uw zaak in het water vernield worden; dan zult ge, dunkt me, U zooveel mogelijk inspannen om aan den wciiscli van Uwen Bisschop tegemoet te' komen: dat de Ka tholieken van liet Bisdom Haarlem zoo veel en zoodra mogelijk hulp verleenen aan le arme slachtoffers van de waterramp 925—1926. H. WENNEN, Pr. Yice-Voorzilter Dag. Bestuur van het Ned. R.-K. Huisvesting-Comité Dc afd. Leiden van het R.-K. Huisves tingscomité zit niet stil! Het is reeds begonnen met een inzame ling van geld en giften in natura. Katholieken in Lei don en omge vingj wij verzoeken u dringend om, ten einde eenheid (e verkrijgen in dc stcun- aelie, uw steun te brengen aan de slacht offers van den watersnood door middel van de afd. Leiden van het R.-K. Huisves tingscomité. Helpt en helpt spoedig! Rekent het u een plicht! Giften worden gaarne ingewacht bij een der bestuursleden van genoemd comité (gisteren in onze courant vermeld) of, des gewenscht, aan het bureau van onze cou rant. Ingekomen giften. Vorig bedragf 313. N.N. Ter eere der H. Theresia 2.50 N.N. Tot bekeering der zondaren Van V2.50 N. N Tot bekeering der zondaren 1. Van een onbekende 15. 'A. J. H1 Van 2 dienstboden, ter navolging P. K2.50 N. N0-50 »S. S. S. T. - -30.— T. TL S. 10 v w. i.r.rr.r.25.— Ter eere van de H. Theresia tot zekere intentie .- 2. R. Ie O1-50 L. M. K. te H. 5.— Ia.' n.f'. 2.— 3 L. boerenkool niet aardappelen: 50 bus sen a 1 L. boerenkool m. aard.; 22 bussen a 1 L. uien met aardappelen en vet; 25 bussen 3 L. erwtensoep. Ontevreden over het Onderwijs. De voorzitter van de Kamer van Koop handel te Amsterdam heeft dezer dagen een rede gehouden, waarin hij o.m. aan drong op een practisclie opleiding. „Allerwegen zoo lezen wij „wordt over de geringe bruikbaarheid van een groot deel der door do scholen afgeleverde krachten geklaagd. Indien men ook een zekere mate van overdrijving daarin wil aannemen, niet te ontkennen is, dat on voldoende vakopleiding in het eene geval, 1 te veel theorie en overbelasting der her sens in liet andere, gebrek aan algemeene kennis en ongeschiktheid tot zelfstandig heid veelal geconstateerd worden. Voor zoover hef onderwijs binnen do werk sfeer van deze Kamer valt, kan zij op nut^ge wijze haar aandacht aan deze ge wichtige materie besteden." Als wij deze klachten 'ns ontleden, dan zien wij dat zij als vierledig kan worden beschouwd. Ie. Gebrek aan onvoldoende vakoplei ding. Dat kan niet betreffen liet Lager Onderwijs, maar slaat op liet, niet te ont kennen feit, dat men veeltijds meent een A ak alléén door routine'te kunnen loeren. Wat absoluut, voor de meeste vakken al thans, een misvatting is. 2e. To veel theorie cn overbelasting der hersens. Hier wordt ook en misschien wel voornamelijk gedoeld op het Lager Onder wijs. En, inderdaad, in vele opzichten kan aan dezo klacht geen grond van waarheid, worden ontzegd, vooral Avat be treft do overbelasting der her sens, zij 't dan niet door wat men ver- staat onder theorie (taai-theorie leer den avo vroeger o.i. gelukkig a*eel meer) dan door wat^a 1 spr a^c ij ,^L. deren, naar onze bescheiden meening, vaak zoo veel te „leeren", dat veler frisch- lieid Aan geest daarmede niet gehaat kan zijn. 3e. Gebrek aan algemeene kennis, w ij geloóven niét, dat liet onderwijs daaraan dc schuld kan hebben, althans niet liet Lager Onderwijs. Dat geeft vandaag niet minder „algemeene kennis" dan vroeger, zij 't dan, dat misschien deze „algemeene kennis" nu wat breeder is, lenvijl zij vroeger dieper ging. 4e. Ongeschiktheid tot zelfstandigheid. Dit kan meer gevolg van opvoeding (in school, maar voornamelijk in gezin) zijn, dan van onderwijs. Het is ook niet te ont kennen, dat veel kinderen in dezen tijd wel, helaas, veel eerder „groot" en „rijp" zijn, dan vroeger, maar veel later of heelcmaal nooit op eigen beenen leeren staan. De moderne opvoeding kweekt vaak méér eigemvijsheid dan wijsheid aan; vandaar ook zoovele eigenwijze groote mens ch en! Deze kantteekeningen hebben wij even willen maken bij de beschouwing van de voorzitter van de Amsterdamsche Kamer van Koophandel. Men mag, eenerzijds, liet onderwijs van vandaag zeker niet als do volmaaktheid nabij zijnde beschouAven; anderzijds, liet niet van alles de schuld willen laten dra gen. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowone advertentlön 30 cent phr regel Voor Ingezonden Mcdcdcelingen wordt het dubbele van het tarief borekead. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. n en de adverteerders begrijpen tegenwoor dig heel goed, dat zij de Katholieko pors niet kunnen voorbijgaan dan kan zulk oen lezer daarin dikwijls ifclf verbetering brengen. En dat gebeurt' ook feitelijk meermalen Wij Avillen in dit verband hier gaarne even medodeelen. a\ja! wij dezer dagen hebben ondervonden. Een Katho liek groot-industrieel, die onze courant leest, Avas onkundig gebleken van een verkooping, Avelke de notaris uitsluitend in ecu niet-Katlioliek blad had geadverteerd. Hij vernam zulks toevallig; Uitte daarover onmiddellijk in 'n kort briefje aan den no taris zijn bevreemding, en deze Avist toén ©ogenblikkelijk ook de Katholieke courant te vinden, en zal nu waarschijnlijk ook wel in den vervolge anders bandelen, tel kens wanneer hij een verkooping heeft to annonceeren. Ziet, dat is Avat anders dan afbrekende critiek; dat was opboiiAvcnd© arbeid. En de betrokkenen zullen het ons wel niet Avillen euvel duiden, als Avij, met ver mijding van hamen (bij den betrokken notaris kan heel goed geen sprake ge weest zijn van 'n besliste onwelwillendheid jegens de Katholieke pers) op dit geval 'ns de aandacht vestigen als op een voorbeeld voor anderen. V Een voorbeeld. Totaal 442.- Jn natura ontvangen: P. V. 20 bussen a 3 L. erwtensoep en 30 be ion a 1 L. groentensoep. Firma W. 1500 K.G. busgroenten. Firma Tielemau en Dros: 39 bussen k De Katholieke pers „mag er zijn". Men verooiTove ons deze bewering, waar in Avij geen grootspraak willen neerleg gen, en welke samengaat met het bewust zijn, dat er aan die Katholieke pers speciaal daii wat betreft het Katholieke dagblad, voor hetwelk wij de verantwoor delijkheid dragen ook nog heel Avat ver volmaakt'en verbeterd kan worden. Met de bewering: de Katholieke pers „mag er zijn" willen wij neerdrukken dat eeuAvige gecriticaster van zwartkijkers, die nooit iets positiefs doen voor de Katho lieke pers, Avelke tocli ook h u n pers is, maar alleen afbrekende critiek uitoefenen. Wij hebben van dezulken weinig last; en, als wij hen ontmoeten, dragen Svij hun critiek gemakkelijk, omdat wij daartegen over voldoende tegen.vicht vinden in den inooien arbeid A'an de Katholieke journa listiek zelf én in de daadAverkolijko sym pathie van zoo vélen andere, weldenkende geloofsgenooten. Wij betreuren echter zulke „critiek óm dc critiek" om de tegenwerking, die daardoor wordt toegebracht aan de Ka tholioke zaak. Maar met des te meer erkentelijkheid constaleeren wij dan weer andercr mede werking. Zoo hoort men wel 'ns zeggen: Ik vind in dc Katholieke courant niet deze of die .advertentie. Verondersteld, dat dit inder- da: I door den lezer als een gemis kan i Avorden gevoeld de meeste beteekr iUlTf^uetp Volkenbond. De ontwapeningsconferentie. Japan bereid o t d e e 1 n e m i n g, maar.... Het zwaar belaste Japansche a'olk is bereid aan de ontwapeningsconferentie to GenèA'o deel te nemen, aldus "wordt uit Tokio geseind. Do meeste bladen zijn liet hiermee eens; echter is men er zich bc- Avust a'an, dat Japan ter zeo niet kan ontwapenen zoolang jlca$pdG,,n groote zee- ll$frott£?étf7 en ook pmt_to Jauu zoolang de zonder"Ru-land dit niét (loon. 'Zoodoende s bier de aandacht op Rusland en Ame rika gericht; do mcening beslaat, dat als dezo beide mogendheden zich van deelne ming aan do conferentie onthouden, het 't beste zou zijn, dat de mogendheden van Locarno het probleem onder elkaar be handelen en alleen Avat Europa betreft. Rusland niet naar Genèvc? Men verneemt, dat de Japansche rogee- ring ireden hooft te geloovon, dat Rusland de uitnoodiging voor de voorbereidende ontwapeningsconferentie niet zal aanne men» Hoewel men er zich te Tokio reken schap van geeft, dat Rusland's wegblijven van de conferentie een ongunstigen in- vloed op de. resultaten der conferentie zal hebben, gelooft men toch, dal (lo interna tionale atmosfeer zal verbeteren. Men acht het evenwel mogelijk, dat Rusland zich in het tijdsverloop tusschen de voor bereidende conferentie en do definitieve conferentie zal laten overhalen aan deze laatste avcI deel te nemen. België. De Latijnsche Muntunie. België heeft het lidmaatschap van do Lalijnsclie Mifhlunie tegen het einde van J926 opgezegd. Ouitschland. Consequenties van Locarno. Opheffing van art. 18 in zake d beslagleggingen. Naar verluidt is de Dultsche regeering voornemens do opheffing voor te stellen van artikel 18 van het verdrag van Ver sailles. Dit artikel bepaalt, dat Frankrijk, indien Duitschland met do schadeloosstel- lingsbetalingen in gebreke blijft, het recht heeft beslag to leggen op Duitsche eigen dommen in Frankrijk. Frankrijks geal lieerden hebben reeds gerulmen tijd gele den uitdrukkelijk van dit recht afstand gedaan. Thans moet ook de Franscho re geering formeel haar bereidwilligheid in uitzicht hebben gesteld lot opheffing van dit artikel mede te werken. Het Locarno-werk beloond. Stresemann slaat den Wilson- p r ij s af. De beheerders der Woodrow Wilson- stichting hebben, naar een Reuter-tele- gram meldt, besloten een belooning voor onzelfzuchtige diensten toe to kennen voor 1925. Volgens de „New York Times' besloten de beheerders drie prijzen te geven, na melijk oen rian Austen Chamberlain, een aan Briand en een aan Stresemann voor het Xocarno-werk. Stresemann zou, zoo meldt Reuter al thans verder, evenwel (len prij:- geweigerd hebben, omdat Wilson door niet vast to houden aan de tenuitvoerlegging der veer tien punten het Duitsche \'olk zou heb- i ben verraden. Tsjecho-Slowakije De betrekkingen met den H. Stoel. Spoedige verbeteringen. Volgens do „Lidovo Listy" beeft do aartsbisschop van Praag, mgr. Kordac, oen rapport aan Ssehla overhandigd be treffende zijn audiëntie bij den H. Vader Het rapport, dat een uitstekenden in druk gemaakt heeft, bevat een Pauselijke verklaring, waarin de oprechte wensch wordt uitgesproken, dat do kwestie A'an den nuntius to Praag spoedig geregeld zal Avorden en Avaarin do hoop wordt uitge sproken dat men er spoedig in zal slagen een accoord to treffen. De „Prager Presse" publiceert inzake dezo kwestie oen mededeelirig van den aartsbisschop, waarin deze verklaart, dat do Katholieke Kerk lot concessies bereid is teneinde een geschikte regeling to tref fen, Avelke ook voor niet-Katliolieken aan nemelijk zal zijn. Hongarije DE BANKBILJETTEN-ZWENDEL. Streng optreden der regeering. Onjuiste berichten. De Hongaarsche regeering treedt in do zaak der valscho francsbiljellen met do grootste gestrengheid op, en ontziet daar bij geen personen, zooals gebleken is, uit de arrestatie van Prins Windischgriitz, welke gevolgd is door de arrestatie van Nadossy, liet hoofd der politie. Daar te begrijpen Avas, dat A'an deze zaak gebruik zou worden gemaakt, om op groote schaal propaganda tegen Honga- ije te voeren, heeft do regeering terstond het initiatief genomen om do zaak geheel op te helderen, cn allen, die daarbij bo- trokken Avaren, te straffen. De in liet buitenland verspreide be- •ichten omtrent bot betrokken zijn van do leden der Hongaarsche regeering bij dit "Hrr.Ay -moeten met het grootste voor- ionatg$f®!te? «Mtxsuyd. Het bericht, richten omtrent het a.s. aftroden van den minister van ecredienst en den Honvod- minister, zijn volkomen uit do lucht gegre pen. Het Hongaarsche kabinet zal in zijn HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Zullen Japan en Rusland aan de ont wapeningsconferentie deelnemen? De francsbiljetten-zwendel in Hongarije neemt steeds meer sensationeele vormen aan. Verscheidene arrestaties. De gezant te Den Haag zou zijn teruggeroepen. GÖm- bös zou zijn benden willen verzamelen. Priestervervolgingen in Rusland. De toestand van kardinaal Mercier ver ergerd. (Telegrammen.) BINNENLAND Berichten uit de door den watersnood verschrikkelijk geteisterde streken (2de en 1ste blad), De kabinetscrisis schijnt eindelijk haar einde te naderen (1ste blad). tegenwoordige samenstelling zich ook verder met (lc leiding der zaken 'blijven belasten. Wat den Honvedminister betreft, avo rat er op gewezen, dat dezo reeds lang gele den vacantic had gevraagd om een reis to ondernemen. Het is dus onjuist, dat zijn reis iels met de zaak der valsche bankbil jetten uitstaande zou hebben. Hoezeer hierbij gefantaseerd wordt, blijkt uit bet bericht, als zoude do Honvedminister to Milaan door do Italiaansche overheid op gehouden. zijn. De minister is van ricst naar Athcno gereisd en is in het geheel niet te Milaan geweest, Avaar hij dus ook niet met fascisten heeft kunnen onder handelen. Waar is, Avelk feit natuurlijk ten zeer ste wordt betreurd, dat enkele in finan cieel© moeilijkheden geraakte personen er in geslaagd zijn lieden mot fantastische politieke plannen te misleiden, en voor hun plannen te winnen. Ilct onderzoek Avordt nog steeds helci inerd door allerlei politieke overwegin gen, weshalve de Froiischen een nieuwe démarche bij de regeering hebben onder nomen. Do inspecteur-generaal van d< Fransohe Bank is te Boedapest aangeko men. Verder verscheen des nachts de vleugeladjudant van Horthy Magaszhazy voor de politic en werd aan een langdu rig verhoor onderworpen. Hij heeft tot dusver het politiegobouw niet verlaten. Jankovicz' bekentenis te 's-Gravenhage, Windischgraetz was z ij n lastgever. Naar aanleiding van het bericht uit Pa rijs, als zou de Nederlandsche politie aan do Hongaarsche recherche een door Jan kovicz bij zijn bekentenis opgestelde lijst hebben verstrekt, bevallende con veertig tal namen van medeplichtigen, in zake do valscho bankbiljetten-affaire, deelt de Haagsclio politie mede, (lat een dergelijk aantal namen, hij het verhoor door den Officier van Justitie, dat in liet bijzijn van twee Fransche politic-ambtenaren en den betrokken ambtenaar der Haagsclio re cherche plaats vond, niet is genoemd. Zelfs heeft Jankovics nog geen volledige bekentenis afgelegd. Wel heeft hij ver klaard, dat prins Windischgraetz zijn last gever' is, doch niet voordat hem het be richt van diens arrestatie en bekentenis Avas voorgelegd. Ook noemde hij oenigo namen van personen, dio in Hongarije bij de zaak betrokken zouden zijn. Deze na men Avaren echter reeds bekend. Het on derzoek hij den Officier van Justitie is thans in vollen gang. Naar men vermoedt, zal hel echter nog avcI eenigen tijd duren voor de zaak alhier voor dc rechtbank komt, daar de voortgang der instructie wacht op het einde dor onderzoekingen in Hongarije. Terugroeping van den Hongaarschen gezant te Den Haag? Hot „Wiener Journal" meldt do terug roeping van don Hongaarschen gezant Paul Förster te Don Haag, in verband met do Franscho bankbiljetten-affaire, omdat Försler do Hongaarsche belangen niet vol doende zou hebben behartigd en do machi naties niet genoegzaam zou hebben tegen gegaan. Volgens geruchten zouden ook dc „Hakenkreuzler" uit Beieren hun aan deel in do zaak hebben. De gevangen peno- men Prins Ludwig Windisohgriilz zou 18 milliard schuld hebben. Sensationeele berichten. Do bondon van Gümbs. De Weonsche „Arbeiter Zcitung" seint uit Boedapest, dat do bekende afgevaar digde Göinbüs naar (lo provincie is afge reisd .im zijn benden to verzamelen en naar Boedapest op to rukken. Irt dc ko- bös verwiiciii. w i^h. Albreclit is ten zeerste geschokt. Dn legiti misten willen Olto tot koning uitroepen Roemenië. Dc troonsafstand van den kroonprins. Een laats to poging tot verzoening? Volgens een bericht uit Rome i§ Dins dag de Roemeenscho kroonprinses Helena te Milaan aangekomen om, naar verluidi. te trachten zich met den ex-kroonprins lc- verzoenen. Rusland. Priestervervolgingen. D c R u s s i s e. li o mot r o p o 1 i e t K r o e t i z k i gearresteerd. Naar de „Rul", bet te Berlijn verschij nend Russisch blad, meldt, is in Rusland dc metropoliet Kroetitzki, president van bet Alrussischo Patriarchaat, gearresteerd Dc reden voor deze arrestatie moet gelegen zijn in bet feit, dat de metropoliet heeft geiveigerd de „Levende Kerk" te erkennen. Tevens wordt melding gemaakt van tal rijke andere arrestaties van kerkelijke hoogw;i irdigheid - hekloeder, in de Oei.ra- ine. Reizigers, die op 22 December Kief hebben verlaten, doelen mode, dat aldaar op 2') December massa-arrestaties van geestelijken hebben plaats gevonden. Op 21 December zijn te Poltawa drio bisschoppen en vijftig priesters gearres teerd en naar Moskou opgezonden. Onder de te Charkof gearresteerde gees telijken bevonden zich twee bisschoppen en verschillende leden van het geestelijk Consistorie. Helzelfdo lot viel ton deel aan een deputatie uit de gemeente Ljoeben, dia de invrijheidstelling van haren priester verlangde. Demonstraties van geloovigen te Kief en Charkof werden op Kerstavond door de politie uiteengejaagd. Marokko. De afgezant van Krim. Ganning terug naar Marokko. Abd-el Kriins afgezant, kapitein Gordon Canning, is op den terugweg naar Tanger, na zijn als mislukt beschouwde missie naar Parijs. Niettemin Avil Canning zijn pogingen om den vrede tusschen dc Li fi on Frankrijk en Spanje tot stand tc bren gen, voortzetten. Hevige gevochten gemeld. Uit Marokko wordt gemeld, dat sedert gisteren heftige gevechten plaats vinden. Bijzonderheden ontbreken nog. China. Feng naar Moskou. Do verslagen generaal Feng, dc z.g. christen-generaal met bolsjewiekschc nei gingen, is van plan naar Moskou te gaan. Uit Tokio Avordt gemold, dat men aan dit bezoek nlot veel gewicht bocht. Feng i«

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1