het poten worden jnitgo knollen gevnrmd
Vooral de vroege soorten en ape 1 ril de
Scliotsche muis lijden soms sterk aan dit
euvel. De wijze van bewaring zoo is ge-
blfV.cn heeft hier veel invloed op. Zoo
l I mogelijk bewaren, maar toch vorst-
ij, kan als eerste middel genoemd worden
t' r voorkoming van onderzeeërs. Verder
bH het onderzoek uitgemaakt, dat bewa
ring in het licht de kans op vorming van
onderzeeërs vermindert. Daardoor toch
w-irdt het sterk uitloopen der oogen ver-
mUderd en behoeft men niet de spruiten
n rmalen weg te nemen: dit laatste bevör
dort do vorming van onderzeeërs. Er dient
derhalve gezorgd te worden, dat de licht—
to< treding zoo groot mogelijk is. Er is
builen voor den landbouwer nog wel wat
|f doen. Wij noemen ditmaal: het slechten
tb molshoopen, een nuttig werk. 't Is goed
d:>{ de mollen het grasland dat anders licht
te 'licht zou worden, toegankelijk houden
v<">r de lucht. Dat wroeten en maken van
rillen en gangen kan in sommige tijden on-
pl izierig en schadelijk zijn, maar met dat
blijven de mollen onze vrienden, Waar mol
len zijn, huizen ook emelten, veenmollen,
engerlingen, ritnaalden, enz. welk ontuig
d n- de mollen wordt verorberd. Enkele
jaren geleden voorde men een verdelgings-
elrijd legen de mollen, maar hij vele boe
ren die door de ervaring wijzer zijn ge
worden, zijn de diertjes weer in eere ge
komen. In den tuin: Zie, wat aan
onkruid en zieke plantendeelen in uw tuin
is achtergebleven, en vernietigt het vooral
no t op do mestvaalt! Ook niet de koolwor-
tei- met knolvoeten, die eveneens onscha
delijk gemaakt moeten worden. Bij los
weer kan men bemesten met stal- en
kunstmest en spitten; de tuin kan in
winterbedden worden gelegd. Ook uw fram-
bozenbodden kunt ge reeds behandelen, be
i zütfs (fan ih 'i voorjaar,-omdat do wor
tels hoog in den grond zitten en liclit wor
den beschadigd; dus nu ook ondiep spit
ten en bemesten. Ook nieuwe rijen kunt ge
nu aanleggen, 't kan op verschillende wij
zen: op pollen of op rijen waarlangs een
ijzerdraad, waaraan de stengels worden
vastgelegd. Sommigen leggen ijzerdraad
of lat zóó, dat de stengels min of meer
vlak komen te liggen. Hierover misschien
nader; men kan, zoo noodig, de stekken
alvast bestellen. Draag zorg voor uw
vruchtboomen! Velen willen wel vruchten
zien liefst vele en mooie maar heb
ben er vaak geen arbeid of kosten voor
over. Zoo klaagde Mevrouw H. tegen haar
tuinman, telken jare weer, over half uitge
groeide wormstekérige vruchten. Op haar
vraag: „Is daar niets aan te doen?" ant
woordde de tuinman geregeld: „Zeker wel,
mevrouw" en hij gaf dan zijn meening.
Dan liep mevrouw weg zonder bescheid.
Tot Zij eindelijk den tuinman vrijheid van
handelen gaf. Nu kregen de hoornen een
goede beurt: zij werden doelmatig bemest
met stal- en kunstmest, werden flink ge
snoeid en afgeborsteld, en er werden rup
senbanden omgelegd. Wat zagen de hoo
rnen er opgeknapt uit! In 't voorjaar prijk
ten ze met gezonde bladeren en bloesems,
en in den oogsttijd plukte men niet slechts
een paar wormstekige half uitgegroeide
peren, maar wel een honderdtal mooie,
gave vruchten. Huismoeders, wilt u
weten, hoo ge uw winteraardappelen een
voudig en lang kunt bewaren, zonder dat
ze dus zoo gauw uitspruiten' Dr. Schiller
beval aan: bewaring in een kist, met een
voldoend aantal gaten in den bodem, om de
lucht toegang te geven; de kist plaatsen op
baksteenen of turven. Voorts op een flink
doorboorden bodem een laag cokes van
15 c.M. dikte, en hierop -de aardappelen.
D.» eo!".o« n Ie fijn zijn, zoo groot
als oen walnoot. Dr. S. paste de/, methode
jaren achtereen mot succes toe.
MAATREGELEN OM SCHADE BIJ
BEVRIEZEN TE VOORKOMEN.
In den winter gebeurt het menigmaal,
dtat we 's avonds naar de lucht kijken, om
ie schatten, hoeveel het ongeveer vr ezen
zal. Bij ondervinding welen we wel zoo
wat hoeveel koude de p anten in de kamer
kunnen verdragen, of de aardappelen of....
de water'eidiibg, voor ze bevriezen Niet
altijd komt die schatting uit, zoodat we
dan den volgenden dag met de gebakken pe
ren zitten, omdat we onze maatregelen
niet genomen hebben.
Hebben de kamerplanten te dicht b'j het
venster gestaan 's nachts (overdag kun
nen zo er 's winters nooit te dicht hij
staan) dan zijn ze bevroren als we ten-
mmsto geen centrale verwarm'ng rijk zijn.
Nu is er aan bevroren planten meestal
niet veel te doen. Alleen als ze ©'echts op
pervlakkig een „tik'' van de vorst gehad
hebben, zijn ze m'ssohien nog te redden.
In zoo'n geval moeten ze zeer langzaam
en van lieverlede ontdooid worden.
We kunnen ze in een zeer koude, vorst-
vrije, donkere kamer zetten en 'dan maar
afwachten, totdat alles on'doo'd is. Dan
pas kunnen we zien of de plant „doodge
vroren" is of niet.
Een andere manier is, de planten te
overgieten met water dat zoo koud moge
lijk is.
De koude van do plant, d e altijd nog
lager is dan water immers, deelt zioh dan
mede aan het water, soms zelfs zoo, dat
de ijskristallen op 't b'ad zitten. Een har-
haalde sproeiing met koud water is dan
noodig.
Tn v le geralVn. waarin plcnl n"g
niet te v" bevroi. was, is dit een pro-
baal mididei gebleken.
Eigenaardig zal het klinken, als uo
zeggen, dat zon in zulke gevallen doodeHjk
werkt. Dus zetten wc alle bevroren dingen
absoluut uit de zoft.
Ontvangt men t'jdens' vriezend weer
hoornen of planten, waarvan de wortels be
vroren zijn, dan ku'lf men ze, indien
©enigszins mogelijk, op. Is zulks niet mo
gelijk, dan houd© men ze vorstvrij, doch
koud, in een donker vertrek. Vruchten d'e
bevroren" zijn behande'e men evenzoo. Heel
dikwij's zullen deze niet veel last ervan
hebben, als men ze maar niet aanraakt.
Ook licht bevroren aardanpeW knappen
na verloop van tijd heel dikwijls weer op.
Alle eventueel bevroren artikelen rake
men zoo we'nig moge'ijk aan, want dan
zijn ze redde'oos verleren, ook al was het
mlssclren niet zoo erg. De eel'en zijn, ails
het protoplasma bevroren is, zoo broos,
dat ze direct bar-.ten en vernield werden?
Een zwarte plek toont ons later, waar we
ze beetgepakt hebben.
Hoe bet geval zich ook voordoet, hoofd
zaak is, een zeer geleidelijke overgang en
vermijd'ng van zon. V. H.
Vragen aan de Redactie van „De Leid-
sohe Courant".
V r a a g: I. Ik heb elk jaar wormst' k in
'mijn winterpeen. Weet u ook een middel
daartegen? Ik zaai daarvoor al zonder
mest, maar zonder resuliaat.
II. Wat is bel beste als men ka'k wiTl
aanwenden, ontrcbluschte kalk (kluitkalk)
of landbouwkalk, en wanneer ;s de beste
tijd en wat is de best© hoeveelheid?
X. t© L.
i wo o'-.1: T R' v.. mst.'kiglieid b:j
v ovio'en wordt veroorzaakt door de lar
ven van de wortel vb eg, die daarin gange
tjes vreten en zoodoende de wortels onge
schikt maken voor do comsumplie en de
bewaring. U hebt reeds niet niet stalmest
gemest (kunstmest is natuurlijk uitstekend)
Verder he'pt ondiep spillen in 't najaar,
dan komen de overwinterende poppen
bloot en sterven door de koude of worden
door de vogels opgezocht. Ook zeer diep
spitten in 't voorjaar helpt soms.
Vruchtwissebng is, zooals altijd, ook
aan te bevelen.
Sommige tuinders planten of zaa'en
u:en in de paden tussehen de wortelbed
den (of regels), d:t schijnt preventief te
werken Zelf hebben we daar geen onder
vinding van. 't Is licht te probeeren.
9 II. Het beste lijkt ons ongeb'uscbte kalk,
daar anders ook transportkosten moeten
liclaa'd worden voor het water dat voor
hol blusschen gebruikt wordt. 3 gewichts-
dieelen ongebluschte kalk leveren ongeveer
4 pew'ohtsdeolen gebluscht.o kalk, dus
zouden de transportkosten 1/3 hooger zijn
als u "ebluseihfe kalk gebru'kte.
Ge'dt bet slechts een kleine hoeveelheid,
dan komt het niet zoo nauw, a'leen moet
u dan n:el vergeten, dat de z.g.n. land
bouwkalk een zeer uiteenloopend gehalte
aan zuivere kalk kan hebben.
De beste tijd is nu.
De hoeveelheid hangt af van den grond.
L'chtere gronden hebben als regel niet
zooveel noodig als zwaardere. Ook van de
moslsoorten die men gewoon is te gebrui
ken (kuns'mest of stalmest en we'ke) en
van de gewassen d e m n kweekt of kwee
ken wilt.
Geeft u bijvoorbeeld 20 a 30 K G. onge-i
bluschte ka:k per A (100 vierkante Meter(,
BESCHRIJVING DER PLAAT.
No. 313 Een zeer aparte mantel van
iwart© velours de laane. Hij heeft do slui
ting in het midden, terwijl aan weerszij
den over de borst naar den zoom een
p'ooi loopt die vanonder (vanaf de zakken)
overgaat in een stolpplooi. Od de zelfde
hoogte als deze laatste komt er nog zoo
een in elik der zijnaden ook al weer sa
menvallend met den rand der zakken. Deze
laatste hebben den vorm van afgerond
vierkante, opstaande kleppen en zijn met
tres omboord. Kraag en manchetten van
de-zen mantel zijn van panterbont: knoo-
pen eveneens Voering gebloemd beige.
En hoed kieze men van vilt of fluweel in
een kleur passend bij het bont. Kousen
rose en schoenen zwart. Patroon f 1.35.
No. 314. Een keurig ensemble van een
mantel met japon in bruine kaska. De
japon heef» op een bruinen gen'iseeTden
rok een lijfje van beige crêno de chine,
over hef midden, met inbegrip van den
hals op paar'enmoeren knoopen gesloten
De zakjes zijn evenals de onderrand ge
markeerd door opgenaaide strooken. De
mouwen zijn lang en nauw
De mantel sluit tot op de heupen goed
aan, maar is daarna met een. zekere ver
wijding geknipt, zoodat er een lHiIe blok
vorm ontstaat. De binnenkant, met inbe
grip van de revers is gevoerd mot de
crêpe de chine van het lijf ie der japon.
Voor de boutgarneering kieze men opos
sum of skunks Hoed bijpassend bruin,
kousen beige en schoenen zwart of don
ker bruin. Patroon f 1.67 XA.
VOOR BABY.
1 Zeer geschikt om te dienen als
fcadcautjo deze baby wasch- en schoenzak
jes, Ook zijn ze niet moeilijk te maken.
De poes is van ongebleekte mousseline
gemaakt en overtrokken met katoen.
De oogjes zijn van blauwe borduurzij
met een zwarte omlijning "in een gewone
steelsteek geborduurd.
Op dezelfde wijze borduurt men de
zwarte neus, mond en snorrebaarden.
De zijkant der kop, ooren en pgotcn wor
den met een veston-sleek afgewerkt.
Het konijntje wordt op precies dezelfde
wijze gemaakt en geborduurd, behalve dat
men voor de neus, mond en oogomlijning
rose, in plaats van zwarte zijde neemt.
Do wasch zak in 45 bij 50 c.M groot. De
naad die precies in het midden loopt,
wordt van boven opengelaten en de randen
worden afgewerkt.
Van de scboenzalc, die 40 bij 30 cM.
groot is, wordt het ondergedeelte omgesla
gen en vastgenaaid zoodat zich een 15
c.M. diepe zak vormt. De bovenste zak
is 10 c.M. diep.
Beide zakken worden in liet midden
door een flanelsteek vastgehecht
Do waschzak en de schoenenzak worden
beide om een stok gerimpeld en onder dè
pooten bevestigd.
Voor het doel ze op le hangen bevestigt
men achter de kop een stukje lint.
HANDBESCHILDERDE WAAIERS.
Handbeschilderde waaiers zijn niet
minder gewild dan die van struisveeren.
Bij ieder avondtoilet draagt de dame, be
schikkend over ©en ruime beurs, haar
daarvoor bestemde waaier.
Maar wie het wat eenvoudaeer aan wil
leggen, vindt in den geschilderden waaier
een voorwerp, geschikt voor elk bal en
passend bij elk toilet.
De zelf geschilderde waaier van Ja.pan-
sche zijde tan een werkeliik artistiek
voorwerp zijn, wanneer hij goc-1 verzorgd,
uit de handen komt van baar, die penseel
en teokenstift weet te gebruiken
Het geraamte van den waaier bestaat
uit twee glad gelalde of ™~olijste stokjes
die onderaan, door middel van een ring
bijéén gehouden worden. Op deze gelakt
bouten stokjes vtordt de waaier, nadat hij
beschilderd is, gemonteerd.
Japansche zijde moet ge eeret in 'n bad
van aluinoplossing leggen, waardoor ge
het dooréénloopen der kleuren voorkomt.
Aluinpoeder oplossen in het water waar
mede ge de verf aanmaakt is evengoed.
Gewone tuben waterverf zijn voor dit -werk
juist geschikt.
Ge zoekt een goed-toerpase"ijke teeke-
ning voor het beschilderen van den
waaier, die ge in een handwerkwinkel ze
ker zult vinden. Ge calqueert de teekening
over op de zijde eu vult ze in. met goed-
hannonioerende tinten verf, die bij elk
toilet geschikt zijn.
De omtrekken der teekening haalt ge
met O.-I. inkt over.
Inplaats van zijde, kunt go ook perca-
ment beschilderen, hetwelk ge op dezelfde
wijze behandelt, doch zonder, zooals met
de zijde, te prepareeren. Ge vouwt den
waaier dan in gelijke plooien. Indien ge
niet sterk zijt in het zelf lakken van het
houten gedeelte van den waaier, kunt ge
dit stellig geheel klaar k-oopen. Wanneer
dit blijkt, moeilijk verkrijgbaar te zijn,
koopt ge b.v. een zeer goedkoopen waaier
van papier, waarvan ge dan alléén het ge
raamte gebruikt.
ANNIE M. M.
DE VERZORGING VAN BONT.
Nat bont moet go nimmer bij de kachel
drogen, omdat daardoor bet leder bard en
het haar bros en ruw wordt. Het boste is
het water er mol een borstel, met de vleug
mode, uit te strijken en het dan buiten te
drogen. Is dit gebeurd, dan klont men het
bont uit en kamt het met een wijde kam
Het ziiet er dan uit als nieuw.
Is bont door de mot aangetast, zoodat
er haren uitvallen, dan moet men de aan
getaste plek boven stoom houden en daar
na flink luchten, zoodat verder bederf
voorkomen wordt.
Bont bewaart men liet best nvt sterk re
kende droge tabak, beter dan met knmfL-r.
Men bestrooit ook de haarzijde dikwij's
met peper, hetgeen wel aan te Ixwelen is.
Tabak zoowel ols peper laat zich gemak
kelijk uitkloppen en bovendien geeft het
geen sterke lucht in de kasten, zooals dat
mot hel gebruik van kamfer, kan zijn.
DE VROUW IN DE KEUKEN.
(Vervolg).
Verder zijn er nog de twee grootc gemes-
to braadkipneu, een pond kalfsvleesch, een
pond vark< usvleescb, een half pond ma
gere geronkte ham en een half pond spek.
Geef een kip een diepe snee over baar rug,
snij den kop af en trek het vel der strot
naar den binnenkant omlaag. Zoo kunt u
de strolzak of krop verwijderen. Dan snijdt
u door de middenknobbel der vleugels. Ver
wijder met uw vinger het vleesch van het
borstbeen. Draai de achterpooten naar
binnen en snij dnai door de blootgelegde pe
zen de achterpooten door. Zoo hebt ge de
heele kip van haar carcas ontdaan. Leg
nu de kip uit, hak de vleugels kort bij het
vel af. Haal het beentje uit de borst
(springbeentje) en uit een der achterpoo
ten. Het anderen blijft er in. Zout, peper,
thijm en mavorca mengt men dooreen en
bestrooit er de uitgebeende kippen mee en
rol de plakken stijf op en leg ze aan den
kant der werktafel. Maal nu kalfsvleesch
en varkensvleesch en ham en spek 2 maal
door do vleeschmolen. Meng er dan wat in
melk geweekt brood en 2 eieren door alsme
de hetzelfde gemengde zout (naar smaak),
waarmede de kippen zijn ingezouten, en
maal het voor de derde maal in de vleesch
molen. Daarna mengt u er dit blikje truf-
felpcllon door, on eon flink glas Madeira-
wijn. Snij een A pond pekelspek en een
stuk gerookte en gekookte ossentong, aan
kleine vierlcande stukjes, meng dit door
het gehakt. Leg nu de plakken kip uit,
bestrijk ze met eiwit, leg een helft van het
gehakt op iederen kip, en vouw beide kan
ten naar elkaar toe en naai het vleesch
aan elkaar, zoodat liet achterpootje daarin
u het been hebt gelaten, als een ltamme-
been uitsteekt. Het voorstuk van de kip-
penplak vouwt u dwars over het andere
lieen, en naait ook dezen kant dicht met
dun garentouw. Zoo ziet u dat de kip met
haar inhoud de vorm heeft van een ham.
Bij het gehakt kan men ook doen de le
vers der kippen, eerst aangebraden met
een uitje, terwijl men de carcas en been
tjes, goed afgewasschen bij het uitgekook
te bouillonvlcescb kan voegen, en nog een
paar uren te trekken zetten.
Een braadslee goed met boter in zetten.
Daarop legt men de kippenhammen, prikt
er met uw naald hier en daar in, om het
scheuren te voorkomen, en zet een goed
stuk boter op iederen kippenham. En dan
de oven in. Goed opletten, en van tijd tot
tijd ruim bedruipen, en op het laatst, als
ze een half uur goed gebrad- n hebben, oen
flinke lepel sterke bouillon er bij gieten.
Nu heb ik hier 24 watersnippen, opge
naaid en oen stukje spek op de borst ge
bonden. Daarvoor neemt u een platte stoof-
pan met deksel, en schik ze allen naast el
kaar. Boter in do pan en op iedere snip
een stukje boter. S' t een handvol jenever
bessen en strooi die op de snippen. De dek
sel op de pan, en op het vuur tot de snip
pen braden, dan haast liet vuur laten gaar
braden, en eens of -tweemaal de snippen
draaien.
Nu weer naar de groente kijken. Breng
water aan de kook, en werp. de spruitjes
(die uitgedropen zijn op een vergiet) in het
kokende water. Laat ze aan de kook ko
men, giet ze dan af. Vervolgens weer ko
kend water met een greepje 'zout -er in, en
laat daarin de spruitjes gaar koken. Giet
ze clan af en doe ze in een stoofpan met
bijvoeging van boter en een weinig noot-
muscaat. Kook de bloemkool. Opzetten met
koud water, als het kookt afgieten, ander
water op de bloemkool doen, en 3,'4 gaar
koken. Maak een dikke sous, 100 gram bo
ter vermengen met 3 lepels bloem, 2 ons
gekookte ham fijn hakken, en licht frui
ten met een fijn gesneden uitje, dat bij dc
bloem en boter doen, dan XA liter sterke
bouillon er op gieten, eu al roerende met
een gard aan de kook brengen, en dan een
kwart liter melk er bijvoegen met het nat
van XA blikje champignons. Als de saus
goed ingekookt is, ze door een punlzcef
wrijven. Zet nu op twee schotels, die men
voor de tafel kan gebruiken. In het mid
den een bloemkool. Breng de kool, door er
een schoon servet op te leggen, en dan het
water uit te drukken in haar fatsoen. Be
strooi de kool met geraspte Parmarijnsche
kaas. Bedek iedere kool met een laag dik
ke saus. Dan weer bestrooien met Parma-
zijusehe kaas, daarna bedekken met fijne
beschuit, daarop hier en daar stukjes bo
ter en dan de oven in.
De kippenhammen kunnen er nu uitge
haald, want die zijn gaar; evenals de snip
pen. Op het nat van de snippen een lepel
sterke bouillon gieten, en de jus laten inko
ken. Ook de jus van de kippenhammen la
ten intrekken en beide apart door een
puntzcef in een klein pannetje gieten. De
vischcoteletjes, vier aan vier, in een fri-
tuurmand en dan in de gloeiende frituur,
tot ze een goudgele kleur hebben. Dan op
twee schotels schikken met de punten naar
boven, schuin op elkaar, en steek in ieder
puntje een pijpje macaronie, en dien ze
op, met sneedjes gerosterd brood. Daarna
de koppen bouillon mol kleine beschuitjes
en stukjes citroen apart zetten.
Snij iedere ham half aan dunne plakken,
zoo, dat de ham toch in haar fatsoen
blijft. Leg iedere ham op een langwerpige
schotel en steek aan 't beentje een papieren
manchet. Begiet iedere ham met een wei
nig jus en schik er de gestoofde spruitjes
om heen en aan de buitenste rand de kas
tanjes, en dien op.
Neem de blomkool uit de oven, die nu
een mooie bruine kleur gekregen heeft.
Schik rond iederen gegr,-. tineerde bloem»
kool de saucijsjes, in korstdeèg gebraden,
en dien ze op.
Ontdoe de snippen van spek en touwtjes,
schik ze op 2 schotels op geroosterd brood
en om den rand der schotels wat water
kers, bedruipt ze met baar jus en dien ze
op met op compoteschalen ingemaakte ker
sen.
Maak een stroop van een pond suiker
met een kwart liter wa t r en oen kwart li
ter sherrywijn, zet de pudding op scho
tels en dien ze op met do wijnsaus apart
Nadat het fruit is opgediend, wordt ster
ke koffie geschonken in kleine kopjes op
daarbij een sousse, bereid uit verschillende
likeuren.
L. G. BOL
PATRONEN NAAR MAAT.
Papieren patronen op maat gemaakt,
kunnen besteld worden onder toezending
of bijvoeging van het bepaalde bedrag
plus 15 cent porto, aan liet Comptoir des
Patrons. Molenstraat 43 B. Den Baas ha
maten op te geven volgens onderstaande
teekening.