,/e Jaargang. DONDERDAG 26 NOVEMBER 1925 No. 5109 eCcidóclveCoti^omt ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week fi 2.60 per kwartaal. ;co per po9t 8 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- /baar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- {taling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Sagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenliSn 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. a Kleine adverlenll@nt van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver- huur, koop en verkoop I U.50. dammer bestaat uit twea flat zal Marchant doen? zijn. opzei om een Kabinet te vormen S.D.A.P. en Vrijz.-Democr. lij niet slagen, at dan? ,1 zal hem dan onmogelijk zijn te vor- parlemonlair Kabinet in den wa- een meerderlieid^kaibineit (dat op een meerderheid in de Tweede icr), hij zou dan zijn doel kunnen rich- een minderheidskabinet; welk po- ons niet zoo onmogelijk- schijnt, willen hier even er aan herinneren, de partij-verhouding in de Tweede »r is. ilirev. 13, Cln\ Hist li. Communisten jkrv. (Geref.) Staatspartij i. P'laüola.n- ibond 1, Roomsch-Katho'lieken 30, R.- Volk spar tij 1, S.DA.P. 24, Staatk. Partij 2, Vrijheidsbond 9, Vrijz- 7. (Totaal 100.) t nrnderheidskabinet van S.D.A.P., ïrijz,-Domocr. zou op 31 menschen in lamor kannen rekenen, 't Zou te wagen .als zulk een Kabinet begon met éeni- >n, waardoor zij een of meerdere partijen welwillend zou kunnen mien, *b.v. opheffing art. 123 Indisch- sringsreglament, opheffing processie- beslend'ging Gezantschap V-ati- i—wij geyen maar 'n voorbeeld, isschien tast de heer Marchant reeds richting. BUSTENLA^SI België. ressie der Amerikaansche bankiers. Bezuiniging of geen geld! Belgische Kamercommissies hebben rmiddag de financieele ontwerpen der öing bestudeerd. In de commissie, van hij deelt uitmaakt, heeft de oud- sier Jaspar de vraag gesteld, of het is, dat de Amerikaansche bankiers inigingen op de begrooting tot een to bedrag van 15t).000.000 frs. hebben ge- Jaspar is van meening, dat dit dan feit is van het grootste belang, want moot, zcide hij, daaruit concludeè- dat België onder den druk staat van logelsche en Amerikaansche financiers, bun voorwaarden dicteercn. minister van Buiteniandsche Zaken lerveldo beeft geantwoord, dat hot juist is en dat de regeering iiectl -moe kiezen tusschen twee alternatieven: óf gold krijgen, dat noodzakelijk is voor •ning, óf afzien van de stabilisatie, égeering was eenstemmig van oor dat ondanks de impopulariteit, welke gevolg zou zijn van haar voorgpstelde regelen, en ondanks de onvermijdelij- risis, welke het gevolg zal zijn van de alio, men zich wel moest onderwerper, de eischen der buiteniandsche kapila- om de stabilisatie van den franc a rijgen Anti-Viaarnsche betcogmg. de Gentsche Universiteit is het dag tot relletjes gekomen tegen een '-benoemden professor. De Fransch ïde studenten demonstreerden eerst schorsing van zijn colleges. Daarop zij voor de woning Van den profes- bdoogen en vernielden, toen hi} hen repliek diende, deuren en vensters. De be kwam toen tusschenbeidc en arres tee eenige demonstranten. Duitschiand. Duitschiand en Locarno. W ij z i g i n g der grondwet? buiteniandsche Rijksdagcommissic is 'morgen bijeengekomen om zicli nog ®al met het wetsontwerp, betreffende ïnvaarding van het Verdrag van Lo- welk ontwerp eergisteren in hare M is gesteld, en met de memorie van Bpsministerie van Justitie over de !tio, dit wetsontwerp wijziging van "ondwet noodig maakt, bezig te hou- de besprekingen, wélke nog voort ®i heeft ook Rijkskanselier Luiker 'oord gevoerd. Minister Stresemann 'orliiuderd aanwezig te zijn, daar hij "O overspanning het bed moet hou- ^"tevredenheid over de «terugwerkinge n". 4v uiokal Apzeiger" schrijft: Parlementaire kringen neemt de onte- I 'mmid toe over de geringe beteekenis terugwerkingen." Het is dan ook niet ^onderen, dat er een strooming ont- het in werking treden van het van Locarno zoolang uit te stel pt ten aanzien der „terugwerkin- wenschen der bevolking in het Sebied zaj zjju tegemoet gekomen, ankbeold der Economische partij en an den Beierschon premier, dr. Held, om over Dnitscblands toetreding tot den Vol kenbond bij een afzonderlijke, later door den Rijksdag te behandelen wet te doen be slissen, wordt dan ook druk besproken. Dit denkbeeld is evenwel niet overgenomen door den woordvoerder der Beiersche Volkspartij, graaf Lerchenfeld. Beslissend voor dit denkbeeld zal de hou ding van Gentrum en Duitscbe Volkspar tij zijn. Frankriik. HERRIOT KABINETSFORMATEUR. Ook Doumer kon niet slagen. Verbreiding der Karte 1-b a s i s. Doumer heeft gisteren nadat hij Sclira- meck, Briand, Chaulemps en Bérenger had gepolst, aan Doumergue medegedeeld, dat hij zijn voorgenomen bezoek van gistermor gen tot laat in den anmiddag moest uit stellen. De indruk in de Kamer was, dat Doumer zulke ernstige moeilijkheden zou ontmoeten, dat hij voor de opdracht tot vorming van een kabinet zou moeten be danken. De radicale socialisten zouden n.l. an oordeel zijn, dat de politieke en finan cieele opvattingen van Doumer te veel ver schillen van de opvattingen van bet Kar tel. Zij zouden nog steeds de mogelijkheid een ministerie-Briand met samenwer king van allo elementen van het Kartel, dus ook van do socialisten, onder de oogen zien. Nader wordt uit Parijs gemeld: Doumer hoeft, geweigerd een kabinet te vormen. Daarop heeft Doumergue Hcrriot bij -zich ontboden. Deze heeft zich bereid verklaard een ministerie te vormen. Men spreekt van een comliinatie-Herriot, welke ook de radicalen zou omvatten, die tot dusver buiten het Kartel waren geble ven. Vrees voor. gewelddadig» i n g r ij p e n. Hoe gevaarlijk een voortduren van den tegenwoordigen, onzekeren toestand zou ■zijn, blijkt wel tiït allerlei opduikende ge ruchten van „staatsgrepen". Links toont, of wendt men angst voor een fascistische uitbarsting voor; rechts komen vandaag in dc „Echo de Paris" en do „Éclair" verba len los van plannen, die.men links zou hébben om door middel van het voorwen den van een rechtsch complot een linksche dictatuur voor te bereiden. De „Éclair" weet zelfs te vertellen, dat alle verloven der Parijsche troepen twee dagen lang inge trokken zijn geweest, en een onderzoek is gedaan naar de mogelijkheid van de plaat sing van troepen in sommige fabrieken ora maatregelen te nemen indien de Senaat de gevraagde 1500 millioen geweigerd had. Dit alles lijkt voorloopig nog erg fantas tisch, maar het is een aanwijzing, dat de oplossing van de crisis en van de finan cieele moeilijkheden, waaruit ze voort vloeit, niet zonder gevaar veel langer zou kunnen worden uitgesteld. De aanhouden de sterke daling van (Te franc toont dit bo vendien al even overtuigend aan. Enne'and. Hei communisten-proces. Tot 1 a V* jaar veroordeeld. Het proces tegen dc twaalf communisten, die terechtstonden beschuldigd van samen zwering tot opruiing, is geëindigd. Inkpen, Rust, Pollitt, Hannington en Gallacher worden tot twaalf maanden gevangenis straf veroordeeld. De andere zeven werden tot zes maanden gevangenisstraf veroor deeld, nadat zij een aanbod van den rech ter, om hen op vrije voeten te stellen, in dien zij wilden beloven aan de communis tische partij den rug toe te keeren, hadden afgewezen. Oostenrijk. Fascistische spionnage in Tirol? Men kent de bezwaren van de Zuid-Ti- rolers tegen de wijze, waarop Italië meent dat gebied te moeten nationaliseeren de Duilsché Rijksdagafgevaardigde Hilferding heeft onlangs in het Duitscbe parlement er tegen geprotesteerd evenals zijn collega dr. Ellenbogen in het Oostenrijksche, terwijl dr Stresemann van Hilferding's uitval gebruik heeft gemaakt om erop te wijzen, (lat i Duitschiand in den Volkenbond veel.beter O]) kan komen voor de minderheden in het algemeen en de Duitscbe in het bijzonder. Ii.tusschen blijft de Italiaanscbe, dus fas cistische, pers Hilferding kapittelen ov zijn critiek op het fascisme. Terwijl in den Yirolei» Landdag de wensch is geuit, dat de bondsregeering te Rome stappen zal doen in verband met Mussolini's bedreiging N. Tirol te zullen binnenrukken, als hem geen volledige genoegdoening werd gegeven voor de uitlatingen van dr. Ellenbogen. Mag men den Weenschen correspondent van het „Berl. Tageblatt" geloo.ven, dan wordt in Noord-Tirol een krachtige fascis tische agitatie en spionnage bedreven. Uit betrouwbare bron verneemt de correspon dent, dat een groot aantal vroemde mars kramers door liet land zwerven, die ver- klccde fascisten of Ilaliaansche officieren zijn. Een hunner is onlangs in een platte landsgemeente gearresteerd, omdat hij geen behoorlijke machtiging had voor de uitoefe ning van het marskramersbedrijf. Fascisten van de overzijde van de grens hoorden hiervan, kwamen per auto naar het plaats je, onderhandelden met het gemeentebestuur en namen onder borgstelling hun kameraad mede. De Balkan. Hei Grieksch-Bulgaarsch conflict» De Grieken in het ongelijk g e s t e 1 (1. In Athene, zoo meldt de „Vossischo Ztg.' is telegrafisch bericht binnengekomen, ij^t de onderzoekingscommissie van den vol kenbond de Grieken in liet Grioksch-Bul- gaarsche. incident in het ongelijk stelt. Er worden van de regeering in Athene o.a. verlangd 85.000 pond sterling als scha devergoeding voor de gesneuvelden en 57.000 pond schadevergoeding voor de Bul gaarsche regeering. Dadelijk daarop heeft Pangalos een mi nisterraad bijeengeroepen, waaraan alle Venizelis-len en antl-Venizelistische partij- voeders deelnamen. De meeste dezer spra ken zich ten gunste van het herstel der constitutioneele toestanden uit. De anti-Venizelisten van hun kant ver zekerden, dat zij zich op den bodem van de republiek stelden en de kwestie van den staatsvorm zouden laten rusten. Weer een Griekse h-B ulgaarsch incident. Ongerustheid is te Sofia veroorzaakt, door het bericht, dat de Grieksclie regee ring d,ertig Bulgaarsohe boeren ,in het district Fiorina heeft gearresteerd en voor den krijgsraad gebracht op beschuldiging bij een bom-aanslag te zijn heirokken De Grieken schrijven dezen aanslag aan Bul gaarsche komitadsjis toe, doch daar Fio rina ca. 100 mijl van <le Bulgaarsche grens verwijderd is, acht men deze veron derstelling belachelijk. Men- vreest, dat nu do locale Bulgaarsche bevolking hiervan de dupe wordt. De Bulgaarsche dagbladen geven scherpe commentaren op dit inci dent. Syrië. Vorderingen der Franschen in Syrc. De staat van beleg te Damascus Het telegram u:t Jeruzalem, uit Engel- sclie bron, dat dc Fraiischon nieuwen te genslag zouden hebben ondervonden in Syr'ë, a'smede bot telegram uit Gaïro, meldende, dat het bombardement van Da mascus is hervat, zijn volkomen onge grond. Het moeren de el van dergelijke te legrammen uit Caïro of Palestina waaruil vele va'sche geruchten worden verspreid, kan als onbetrouwbaar gelden De hoogo comm'ssaris beeft in Damas cus en de provincies Damascus en ïTauran den staat van beier afgekondigd. Men moet ia dezen maatregel geen verergering van den tor stand zien. De staat van be'eg is n.l. afgekondigd ten e'nde gevolg te go- ven aan do wenschen der bevo'kimg van Damascus, die voortdurend bescherming vraagt tegen den plunderende bandieten en die in do nabij heul dor steden de rust wenschen te zien hersteld. In den loop der aanvallen tegen Rochaya hebben de Dm sen groole ver'-ewn geleden, zij zijn in vollen terugtocht. De Frsmscho troepen liebhen Merdjogoun bezet. Op de Quay d'Orsay te Parijs werd het .succes van de Frar.sclio troepen togen de Drusen bevestigd; de militaire situatie in Syrië is gunstig. Het ontzet van Rachaya. To Beiroet zijn bijzonderheden bekend geworden over het ontzet van het Fran sch e garnizoen in Rachaya, dat bestond uit één escadron Spahi's en een detache ment van liet vrijwilligersleger. Deze be reiden stel'en scherp in het licht, uit wo'ik een benarde positie het garnizoen werd gered. Do groote iroeiliij'khoid was. dat de ves ting door hooge muren ;s omringd, welke op hun beui t waren omgeven door hui zen, zoodat het terrein in de omgev:ng moeilijk onder vuur te krijgen was. De Drusen konden daardoor op m hl dol eeuw-* sche wijze de vesting benaderen; zij be klommen de muren met ladders. Een ver woede aanval, die hun talrijke dooden kostte, bracht hen Dinsdagmorgen vroeg in liet boent van een doel van het fort. Do verdedn'g'ng moest z!ch terugtrekken in twee belendende lokalen van een lrnnen- plaats, die slechts tien meter in liet v:cr- kant mal. Deze en de toegangen daarvan leverden na liet on'zet een onheschrijfo- lijken aanblik op. De talloozo lijken der Drusen, van wie velen nog jongens, toonen al te duidelijk, hoe hier oen gevecht van man tegc-n man 'had plaats gehad. Het ontzet kwam geen cogepb'ik te vroeg, daar de laatste voorraad patronen aan het garirzoen was uitgedeeld, toen de ontzet- tingstroepen het fort binnendrongen, waarbij zij vrijwel geen tegenstand ont moetten. De Drusen trokken zich. met me deneming hunner dooden, terug. Vele huizen en dorpe.u in de vallei zijn in brand gestoken. Do Franschen achter volgen (le Drusen in de richting van Hns- baya, dat door dezen nu wel spoedig zal worden ontruimd. Arable. Britsche overeenkomsten met den leider der Wababïeten. Uit Jeruzalem wordt gemeld, dat de vroegere „clref secretary" van de regee ring van Palestina, Sir Gilbert Glaylon uit Bara in Midden-Arabic is terugge keerd, waar hij twee overeenkomsten met Ibn Saoed heeft onderleekend. De eerste betreft de verbmderi.ng van overvallen van de "Walïabielan, wier leider Ibn "Saoed is, op naburge stammen in Mesopolamië. Deze overeenkomst volgt de lijnen wolkp werden vastgesteld op do conferentie der Arabische leiders te Koweït aan (le Per zische Golf in hel jaar 1923. De tweed© overeenkomst stelt de grens vast lussqhen No.sjd on Transjordanië, dat naar men weet onder Bri'tsch mandaat staat. Britsch-lndië. Een nederlaag der Swajaristen in Burma. Bij de vorkiezineu voor liet provinciale parlement van Burma liebhen de Swa jaristen een ernstige nederlaag, geloden. In liet iron we parlement beschikken thans de Onafhankeliiken over 34, de Na- tiona.'iisten over 28 en Swajaristen over 10 zetels. BIÜ88ESSLAI6D DE KABINETSCRISIS. Mr. Marchant aan het werk. Mr. II. P. Marchant, zoo vernemen wij nader, heeft gisterenmiddag ook een on derhoud gehad met den boer Albarda en andere leden van de s.-d. fractie der Twee de Kamer. Do Kabinetsformateur mr. II. T. Mar chant heeft gisteren to! do R.-K. en S. D.- Kamerfraqtios een schriftelijk verzoek go- relit, hem te berichten of zij in beginsel here'd zijn mol' hem mede te werken tol de formatie van een Kabinet on overleg te plegen omtrent een program. Hedenmorgen hebben hot partijbestuur der S.D.A.P. en het bestuur van het N.V.V. met de Soe. Democratische Kamerfractie een vergadering te Amsterdam gehouden ter bespreking van den politieleen toestand. „Het Volk" meldt, dat a.s. Vrijdag een nieuwe conferentie plaats zal held u tus schen mr. Marcljant en ir. Albarda. Dc R.-K. Kamerfractie houdt a.s. Maandag in het Tweede Kamergebouw oen bijeenkomst in verband mot de crisis. Koninklijke Besluiten. Burgemeester. Bij Kon. besluit is benoemd lot burge meester le Appingedam J. E. Kkwicke. Vragen van Kamerleden. De iiuaincling voor de door d e s t o r m r a m p g e t e i s t o r (1 c stroken. Op de vragen van den heer Kleorekoper betreffende mededeeling van de volledige opbrengst der verschillende inzamelingen, gehouden ton behoeve der slachtoffers van de stormramp op 10 Aug., antwoordde do Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw: Tot dusver is in het geheel ingekomen een bedrag van 3.064.918.03. Het over- groote deel hiervan n.l. 2.484.171.70, is ontvangen door of afgedragen aan deiï penningmeester van het Nationaal Steuncomité „Stormramp". Het overige gedeelte een kleine 0 ton is ter hand gestold en ter beschikking gebleven resp. van de Commissarissen der Koningin in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel en den burgemeester van Boreulo. Ook de laatstbedoelde sommen werden aan don penningmeester van liet Nationaal Steun comité opgegeven. Zij waren bestemd voor den steun in bepaalde streken en zijn in dien zin aangewend. Zij zullen afgetrokken worden van het totale bedrag, dat naar do taxaties van hot Nationaal Steuncomité voor elk dier stroken zal blijken noodig te zijn. Onder het voornoemd bedrag is niet be grepen wat voor het herstel van kerkge bouwen met bijbehooren in eigen kring is bijeengebracht. Ook daarvan zijn opgaven gedaan, waarmee liet Nationaal Steun comité bij de uitkecringen, die hot ook to dier zake voornemens is te doen, zal reke ning houden. Do taxatie van do geleden schade aan onroerende goederen, bodrijfsinventaris, huiöraad en landbouwproducten, benevens van de bedrijfsschade, is crootendeels ge- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Pressie van Amerikaansche bankiers op de Belgische regeering. Herriol kabinetsformateur, na het fale^t van Doumer. Dc commissie van onderzoek naar het Grieksch-Bulgaarschc grensincident zou Griekenland in het ongelijk gesteld hebben BINNENLAND. Mr. Marchant vraagt de R.-K.- en S.O.- Kamerfractics of zij in beginsel bereid zijn met hem mee te werken tot de formatie van een kabinet, (lsto blad). Minister de Geer deelt, als antwoord op desbetreffende „vragen van Kamerleden", mede, dat het Nat. Steuncomité „Storm ramp' meent aan alle bilijke aanvragen om steun te kunnen voldoen, (lsto blad). De storm van gisteren (Gemengde Be richten, 2de Blad). LEIDEN. Verlaging gas- en electricitcitsprijs (2do blad). schied en de noodige bedragen zijn in ve'o gevallen reeds uitgekeerd. Ook met d»n wederopbouw is reeds een goed eind ge vorderd Dank zij do offervaardigheid van liet Nederlandsehe volk, van Nedorlandso!j-fn- dië en van hot buitenland, dank zij vooral den ijver van de plaatselijke comilé's. de medewerking van talrijke vereenigiiiircM, groot en klein, on niet Iml minst van do pers, meent het Nationaal .Steuncomité in staat te zijn, aan alle billijke aanvravmi om steun te voldoen. En dit niet sl'eehls voor de persoonlijke slachtoffers van 'e ramp, maar ook Ion behoeve van de inricht tingen van openharen eeredienst en ver schillende instellingen van opeiVMSar nul B e 1 a s I i n g on contributie aan dew ot k 1 o o z e n k a s. Vragen van den heer Hiemslra aan doe Minister van Financiën: 1. Ts liet den Minister hekend, dat som mige belastingambtenaren de opvatlin/ huldigen, dal voor do berekening van den aanslag in de Rijksinkomstenbelasting in aanmerking moet worden gebracht do steun, die- uit een werklooznnkas wordt genoten, maar dal mot de le betalen cmi- tributie voor deze kas geen rekening be hoeft te worden gehouden? 2. Is de Minister niet van oordeel dal in het bovenomschreven geval do te betalen contributie aan een werkloozenkns voor het bepalen van het belastbare inkomen in mindering moet kunnen worden gebracht? 3. Zoo ja,.is de Minister don bereid, dn belast ingadlpi nis-I rale in die .richting te instrueeren? Uit het Bloembollcnhedrijf. Hel collectief con tract O p g e z o g (1. Dooi' de besturen van den R. K., d n Christel ijken en den Modernen Lciiuiur- jieidershond is aan de drie werkgeversor ganisaties in het bloembollenbocltfijf de collectieve arbeidsovereenkomst opceze d. Het contract loopt up 28 Februari 1929 if. doch voor event.icele wijzigingen moei maanden tevoren aan do wederpartij be richt worden gezonden» Uit liet bouwbedrijf. •Hot collectief contract g e I e e k e n d. Thans is het collectief contract voor de bouwbedrijven, geldend tot 1 Maart 1927, geteckeud. De overeenkomst werd aan vaard van patroons/ijle door den Al"e- meenen en den R. K. Patroonsbond, v;|n de zijde der werknemers door den Ale:. Ned. Bouwarbeidi-rshond, den Chr. Houd van Bouwvakarbeiders on de Katholieke bouw arbeidersorganisatie. Slechts de Federatie van bouwvakarbei ders en de Neutrale Timmorliodonbond hebben geweigerd mee le contraeloeren. Ned. Margarincfabriekcn in Duitschiand. G e e ri g e v a a r voor s t o p z 0 11 i n g. In een •schriftelijke vraag dor commu nistische Pruisische Landdagfractie wordt medegedeeld, flat in de sleden Gogh, Kleef en Emmerik de margarine-fabrieken Prin-1 senJurgens en Van den Bergh, waarin 4000 arbeiders werk vindon, volgens mede deeling der directie binnenkort zouden wor den gesloten, daar de melk vóór den uit voer rianr Duitschiand in Nederland moet worden gepasteuriseerd en deze melk door de douane als gesteriliseerde melk wordt behandeld, ton gevolge waarvan daarop 'i invoerrecht van vijf 'mark por 100 Kg. .moet worden betaald, wat ten slotte zou neerkomen op een verhooging van den V lei nliand el prijs met 10 pfennig, Namens het Pruisische ministerie werd 1 e ca n f woord, dat opheffing der henalingen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1