n
waede Blad
DOP DEMME
Irijdag 20 November 1925
UIT DE ORBGEWaaiG
LISSE.
gemeenteraad. De Raad dezer ge
ënte komt op Dinsdag, 24 November a s.,
namiddags om twee uur in openbare
irgadering bijeen.
1. Aangehouden vorstel van B. en W
den bouw van een koetshuis met dubbel
onhuis ten behoeve van Openbare "Wer-
l Voorstel van B. en W. en de Grond-
pmmissie, om aan den heer P.. J. van der
luist, alhier, een hoekje grond te vorkoo
ms van het Haventerrein, ter groote van
|lf2 tegen den prijs van 3 per M2.
3 Voorstel van B en W. en de Grond-
runissie, om aan den heer W. van Maa-
alhier, een strookje grond te verkoo-
van het perceel Lisse, kadastraal be-
jd in sectie D no. 2229. ten behoeve van
jtnad van zijn perceel Heereweg no 139
i^r den Heereweg, ter oppervlakte van
rtveer 23 M2., tegen den prijs van 10
M2
I. Voorstel van B. en W tot het aan-
un van eene geldleening van 43200
bet verleenen van een voorschot aan de
foointrvpreeniging „Volksbelang'' voor
in aanbouw zijnde 18 arbeiderswonin-
K Compt^biliteitsbesluit.
6 Suhsidie-aanvragen voor 1926.
Verzoek van de afd Lisse der Alg Ver-
aieing van P'oembollencnltuur, om een
Jsidie van 25.ten bate van den door
isafdeeling georganiseerden tuinbouw-
r»!ercursus.
Verzoek van de R. K. Geitenfokvereenl-
Bf ..de Werkmanskoe", om eene subsidie
W/ 25
Verzoek van het Bestnnr der Kweek
ten! voor Vroedvrouwen te Heerlen, om
n snhsidie van 25.
Verzoek van de OpweesteliïVe Landstorm-
emissie ,.Zu'"d-Holland West", om een
iMie van 100.
Verzoek van de I.Tsclnb Lisse, om in den
roter '26 gedurende 25 wprkdagen
li werkkracht beschikbaar te stellen, even
H voer hef onderhond der ijsbanen in
m gemeente
7. Vaststelling van de Gemeente-begroo-
het dienstiaar 1926.
8 TnepVomen stnk-Ven en mededeel in "en
U!»voeri"q. Woensdag- en gisteren-
rond wprden de jaarlijksche feestavond
«bniiden der Rt. Jozefs^ozellenvereeniging
hboide avonden was de zaal van het na-
nmats^eboi'w roed gevuld met gezellen
holan"ste"enden De vice-president, ka
lian van dpr Weiidpn, opende de feest-
mnden en verwelkomde de talrijke hezoe-
rs Na een en ander gezegd te hebben ter
weaving van de goede orde, was het
«ird aan de tooneelvereeniring „Ouido
w!V', welke voor het voetlicht kwam
e| het klnchf^nel in drie bedrijvsn ,.Mp-
Klaproos" Onder de uitstekende reeie
m don heer N van der Eist werd dit
t\ nn magnifieke wi;ze ten tooneele go-
d Er is onbedaardeliik gelachen Voor-
Jfenper Klanroos had de Jpehers op z'n
pni Hij leverde nrachtspel Ook Rnmnel
Cbliik ziin moeilijke rol goed te hebben
studeerd Op bet spel van Bernardi,
rowr pn Gmbes valt eveneens niets dan
,i 'Ie vermelden.
De hotelier Bufler kon wat losser van
wingen rim De ondergeschikte rollen
Winers en bedienden waren goed Het
'üke publiek heeft nog eens kunnen
dien. De grime, verzorgt door den heer
Maas uit Haarlem, liet niets te wen-
in over, terwul het decor goed was ver
erf. De heer W Bruvnen zorgde, als
voor muzikale afwisseling, 't Waren
*d geslaagde avonden. Jammer dat het
een uur te laat was afgeloopen.
SASSENHEIM.
Dammen. Dinsdagavond had in het
^.A.-gebouw een damwedstrijd plaats
'hor T O P on rrozeNi" S^m^nzim uit
FEUILLETON.
door PASSE PARTOUT.
"tl ik hier neerschrijf is letterlijk zoo ge-
®d. Alleen de namen heb ik veranderd,
indien zal niemand mij van zelf-vleie-
'ardenken. Dop van den Biezenhoek is
«chuilnaam. en de echte woon wagen-
Wi, die daar achter zat, ia nu al lang
floote meneer.
i'n baas kwam na 'n half uur terug
den half-vollen bakkerswagen en ge-
mij streng, maar kalm. onmiddellijk
werige brooden bij de klanten te gaan
welk bevel ik dadelijk slipt uit
roe, ondanks de pijnen in m'n knie, in
"schouder en in m'n achterhoofd. En
"elfden avond ging ik met m'n een en
centen op weg om 'n mooie hou-
Pijp te koopen.
oe ze nog voor me. 't Leek wel 'n
cj>aiehouten met 'n nikkelen bandje er
J '»cen Op de vierkante steel stond met
letters: Racine de Bruyèra De
*as echte Friese he Heerenbaai. Op
jivond hebben we voor bet eerst har-
1 gelachen in 't huia van bakker
-•i
^'frouw Klaartje had de pijp gestopt,
'd ze vast, en vader Schild moest
0, dat vergenoegde gezicht van
"*0 kereltje. Hij smakte met de
Mriaide met de oogen, keek den
jenden rook na en lachte, dat 't bo-
ttiiudde. Meer 'n uur lang
Hillegom. No. 1 van T.O.P. en No. 9 van
G. S. waren niet opgekomen, zoodat deze
partijen remise zijn.
De voorz., de heer P. Langeveld, aprak
een hartelijk woord van welkom en wensch-
te den spelers een genoeglijke avond. De
uitslag dezer ontmoeting luidt als volgt:
T.O.P.Gez. Samenz.
1. A. v. d. GeestA. G. de Jeu 11
2. J. SchramaP. v. d. Meij 11
3. Th. ZwetslootP. de Jeu 20
4. B. LangelaanJ. Huigsloot 20
5. J. KoekG. Gastelaar 02
6. A. LangelaanJ. Meijers 02
7. H. ZwetslootL. Bouckaert 20
8. P. LangeveldM. v. d. Reep 2:0
9. J. v. BakkumL. A. Pieters 11
-0. H. v. BakkumA. v. d. Hulst 02
TER-AAR.
Geslipt. Dinsdagmiddag slipte iemand
met zijn motorrijwiel op den nieuwen weg
langs het Aarkanaal en brak door den val
zijn been. Dr. Bruijnzeel verleende genees
kundige hulp, waarna hij per auto naar
zijn woonplaats Uithoorn, werd vervoerd.
De motor, welke eveneens was beschadigd,
werd achter gelaten.
Geboren: Anthonius Wilhelmus, z.
van M. van Tol en G. P. Zandvliet Maar
tje, dochter van H. van Vuet en M. Vis
Gerrit, zoon van G. Broer en S. P. van Vel
de Willem Leendert, zoon van W van
Woudenberg en J. Kwakernaak.
Overleden: te Leiden G. van Rossen
berg 6 jaar.
Gehuwd: G. Markman 30 jaar en M.
Lek 24 jaar.
WARMOND.
„St. Matthias. Door de R. K. Zang-s
Tooneol- en Muziek'vereendging ,.St Mat
thias" werd g'steravond ijl de Zon" een
uitvoering gegeven. Dit is de eerste w n-
teru it voering, welke Zondag a.s. zal wor
den herhaald.
Voor den aanvang wenschte de voorz.,
de heer C. Zwe's'oot, de aanwezigen har
telijk welkom en wees daarlri op de be
haalde successen op de wedstrijden te de
Lier en Westzaan, waarin resp. door de
Zangafdcel ng een zi'veren medaille was
gewonnen door in de 3e afd den le priie
te winnen, en door de muz ek een zilveren
lauwertak nis 2e prijs in de ardeel ng van
uitmnntendhe'd. Deze succeseen waren te
danken aan de bekwame leiding van den
Directeur, den heer G. Di'k te Leiden, en
do ijverige studie van de leden, waarvan
ook dezen, avond de leden zul'en kunnen
profi feeren.
Het programma gaf als eerste nummer
de marsch „L'En'rée^es G'a'diatours" van
G. Wilfcman, waarvan evenals van no. 2
de eerste uitvoering plaats had
Nummer hvee, bal'et u;t ..Faust" van
Ch. Gounod, dat als gewoonlijk ins'oeg en
oen enorm applaus in oogstte. Daarna het
verplichte nummer van het concours te
Westzaan, ballet-fantaisie „Sylvia'' van
Les De'ibes.
Het in alle opz'chten keurig uitgevoer
de muz ckprogramma werd gevolgd door
de opvoering van „Zuur en Zoet'', k'ucht-
spel in 3 bedrijven door Jan Grosveld en
Gerard Nie'en, wat Zondag j.l. door de
tooncelafdeeling op het Concours te Haar
lem werd gespeeld, en waarover^ zonder
de uitslag nog te kennen, reeds guns'ige
beoordeelingen loopen. Spel en voordracht
waren dan ook in orde. Ook de regie van
den heer G. Mach en was het vermelden
waard.
ZOETERMEER.
Geboren: Johanna Wilholmina Apo-
lonia d. van G. A. van Steenderen en J.
W. Vonk.
ZEGWAART.
Geboren: Jannetje d. van J. van
der Eist en M. de Kooter Machiel
Adrianus z. van D. O. Brussé en G. Pel-
land ers.
ZOETERMEER-ZEGWAART.
R. K. Volksbond. De feestavond van
den R. K' Volksbond, afd. Zoetenneer-
Zegwaart, in de fooneelzaal van den heer
A. J. J. van Well, had een aangenaam
verloop. De feestredenaar, de weleerw.
beer H. Heijnen, onze vorige kapelaan,
had een aandachtig gehoor en oogstte
na afloop zijner voordracht een dankbaar
applaus der vele aanwezigen. Een collecte,
na afloop der vergadering gehouden, ten
bate van „Hulp in nood", bracht
19.15 op.
Plulmveetentoonstelllnfl. D# plulm-
▼eevereeniging „Door veredeling verbete
ring", houdt hare jaarlijksche tentoon
stelling in het gymnastieklokaal te Zeg-
waart. Zij zal worden gehouden op 10, 17
en 18 December a.s. Door ingezetenen en
andere belangstellenden zijn ongeveer 50
prijzen, als medailles en bekers, geschon
ken.
Op hol. Door onbekende oorzaak
sloeg Woensdagmiddag, bij het 'uitgaan
der scholen, een, voor een wagen gespan
nen paard, van den fouragehandelaar V.,
op hol. Als in aanmerking wordt geno
men dat men juist bozig was met het leg
gen van de kabel, mag het epn wonder
heelen dat geen persoonlijke ongelukken
hebben plaats gehad, daar het hollende
paard aan het einde der Dorpsstraat pas
werd gegrepen. De bestuurder redde zich
door in de uitgegraven grond van den ka
bel te springen en kwam zoodoende met
den Bchrik en niet noemenswaardige
schade er goed af.
Overreden. Twee wielrijders zoudep
op den Molenweg elkaar paseeren, op een
oocrenblik, dat zij een rijtuig moesten voor
bijrijden. Zij botsten tegen elkaar, mot het
gevolg, dat de wagenmakersknecht W.
onder het rijtuig terecht kwam, dat over
hem heen reed. W. moest naar hui9 wor
den gebracht en zich onder doktersbehan
deling stellen. De andere wielrijder kwam
er met eenige ontvellingen ai.
FjE R?J£S TREEK
UIT NIEUWKOOP EN NOOROEN.
vm.
Uit oude tijd8n
„Nieuwkoop 1 't ga U altijd wel!
„Voorspoed, eendracht, vergenoegen,
„Moet zig in uw midden voegen!
„Dat geen ramp U, immer kwelll
„Nieuwkoop! 'k ben in uw geboren!
„Zoude ik de natuur-etem smooren?
„Neen! in 't hart dat voor U slaat,
„Is 't, waar gij geschreven staat."
Tn het jaar 1801 ls door Bakker en Van
Ollepen een beknopte beschrijving in druk
uitgegeven van onze Hollandscbe dorpen,
waarin wij veel vonden dat de vermelding
waard is over Nieuwkoop.
Om te beginnen geven wij bovenstaand
achtregelig versje weer, dat de schrijver
in de maand Juni van het jaar 1799 vin
een geboren Nicuwkooper ontving, die zijn
woonplaats gevestigd had te Amsterdam
en zijn liefde voor de geboorteplaats graag
in dichtvorm in de beschrijving zag opge
nomen. De initialen zijn weergegeven nl.
G. C. L., de volle naam !s niet bekend
Vermeld wordt voorts, dat de kerk, be
doeld is de Hervormde Kerk in de Dorps
straat, 7155 roeden verwijderd ligt van
ile stad Leiden, 1085 van de N. H. Kerk te
Noorden, 1603 van Zevenhoven. 1722 van.
Zwadonburgerdam (Zwammerdam) en
1471 van Aarlanderveen.
De Polder Nieuwkoop was evenmin als
de Polder Zevenhoven no(2r niet droog ge
maakt. Tn het jaar 1745 waren In deze
naaste omgeving reeds uitgestrekte plas
sen, ontstaan door vervening ter gezamen
lijke grootte van 3855 Morgen (8304
Heetaren).
"Wij vinden er fn vermeld, dat tusschen
de Maassloot. de Meije en de Vliet bü Acht
tienhoven 1000 morgen goede weiden lig
gen. waarin geen veen gevonden werd
De vele plassen en vaarten werden als
een groot voorrecht beschouwd, waardoor
men alles te water kan vervoeren. De we
gren, welke er gevonden werden, waren
„niet meer dan redelijk". Kon men de we
gen uit dien tijd nu nog eens zien, dan zou
het oordeel nog wel anders luiden, dunkt
ons.
In het Jaar 1632 waren te Nieuwkoop
(niet Noordenl 256 hulzen, terwijl In 1332
het eetal voor beido dorpen 500 was. Thans
is dit ongeveer 600.
Na 1632 verminderde tengevolge van de
verveningen het aantal inwoners zeer stprk
Zoo zplf, dat 4n 1795 onze Gemeente niet
meer dan 1824 zielen telde. Thans ls dit
ruim 3200.
Wij lezen voorts: Het Dom Nleuwkoon,
een der fraaiste en aanzienlijkste van alle
de Dorpen in deze streek gelegen, bevat
een nette en welbetlmmerde straat, ter
lengte van omtrent een geheel uur gaans,
pact srotinnpn hiv-m owkti op ftitnop l->o-
bouwd en aangelegd, onder welke men ver
scheiden uitmuntende, met aangename
uitzichten over de landen en veenderijen,
aantreft. Men vindt hier bulten de Kerk
der Gereformeerden, ook een voor de Re
monstranten, voorts een Raadhuis, Recht
huis, Waag en ook het huis van den Heer
van Nieuwkoop, en andere schoon® gebou
wen meer.
Van de kerkelijke en godsdienstige ge
bouwen vinden wij hot navolgende voor
zoover van belang aangeteekend.
Al zeer vroeg heeft Nieuwkoop een Pa
rochiekerk gehad, Noorden een kapel, wel
ke aan eerste ondorhoorig was, behooren-
da tot het Bisdom Utrecht en tot het Deke
naat van Rijnland en aan de H. Maagd
Maria toegewijd. De pastorie stond ter be
geving van den Graaf van Holland, terwijl
de Pastoor jaarlijks een vast inkomen ge
noot van 18 Rhijnsche gulden d.i. 25 20.
Vóór de Hervorming vindt men maar één
pastoor met name vermeld, en wel in het
jaar 1366: Hugo van der Handt.
Bilikens een brief van Andreas,Bisschop
van Utrecht, behoorde reeds in het jaar
1131 de Meiip tot deze Parochie. Ten tijde
van Karei V, Roomsch Keizer en Graaf
van Holland was er een verschil ontstaan
tusschen hem en het Kapittel van de St.
Maria-kerk te Utrecht over het begeven
(toekennen) van deze Pastorie, welk ver
schil echter spoedig werd bijgelegd.
Ter plaatse; waar de Hervormde Kerk
(in de Kerkstraat) zich bevindt, stond vóór
de hervorm;ng de Katholieke. Het tegen
woordig gebouw ia van jeugdigpr dagtee-
kening. de oude Roomsche kerk bestaat
niet meer.
In die oude kerk werd de Geboorte der
H Maagd Maria met hijzonderen eerbied
gpvieTd, vinden we vermeld en dit be
schouwd In verband met den voormalipen
kermis-Zondag, welke rich altoos regelde
naar het feest van Maria-gehoorte, geeft
grond tot de heerschende meening, dat oor
spronkelijk niet Maria ten hemel opneming
zooals thans, doch Marl a-geboorte patro
nes of titel der Parochie-kerk is geweest.
Laatste is de titel van de kerk ln de Melje,
oudtijds bijkerk van Nieuwkoop.
Pastoor Van de Handt moet in 1366 met
de geestelijke bediening belast geweest zijn
van Nieuwkoop, de Meije en ook van Noor
den, alwaar op het zoogenaamd Noord-
eche dorp, ter plaatse waar nu de Herv.
Kerk ls, een kapel stond.
Toen tijdens de Hervorming de groote en
oude Roomsche kerk achter de Kerkstraat
ontnomen werd, bevond zich alhier een
priester in die dagen van algemeene ver
drukking, die voor het oog de betrekking
van houtvester vervulde en woonde Ih het
jachthuis van den Heer van Nieuwkoop en
dat jachthuis werd als kapel gebruikt. Dit
stond in het Zuideinde naast het Oortjes-
pad.
Deze prieser celebrerde eerst in het ge
heim op den zolder, later, topn het oog
luikend toegelaten werd, beneden.
De kapel diende als paroehle-k»rk tot
het jaar 1852, toon de HoogEerw. Heer H
Poppen, de thans bestaande kerk stichtte
en de oude kapel sloopte
Pastoor Henricus Aloysius Poppen, wiens
naam alhier nog steeds in gronto eore Is,
werd 9 October 1816 op het Ejland Wie-
ringen g iboren. Tn Juli 1847 werd hij van
uit Dordrecht alhier geplaatst en werd op
het eind van Augustus 1801 benoemd tot
Pastoor te Amsterdam Ziin 7 jaar jongere
zucter /nna woonde bij hem ln.
Vermeld vinden wij nog de volgende
Geesteliiken In 1637 en daarvoor was al
hier Pastoor Petrus Janskind. die op 3
September 1637 overleed Van 1637 tot 1647
Paulus van Haften, Utrechtenaar, overleed
op 6 April 1647 te Kuilenburg.
Van 16471601 Joannes van Houten,
Baccalaureus in de theologie (enndidaat
in de Godgeleerdheid); Van 16611672
Joannes Sliltinck.
Van 16721680 Arnoldns Arweiler.
Van dezen pastoor staat vermeld, dat hij
zeer goedig was voor de armen en bijzon
der voor de kinderen. Hij was gewoon
iedereen een penning te geven, die hem
„Heeroom'' noemde. Hij had gezorgd, dat
bij zijn dood een geheole ki«t penningen
aanwezig was om ze uit te deelen Om zijn
dankbaarheid te betuigen, dat de geeste
lijkheid hem als student had voortgeholpen
liet bij een jaarlijksche rente na ter ver
deeling aan de armen.
Van 16861706 twpe pastoors: Andreas
Rchuurmana uit Brabant, voorheen vele
jaren vic-nastoor tn PoftcrH«»m Wlil do»»»
man weinig gaven had word hij verplaatst
naar het Eiland Wieringen. Hij w.is hier
maar korten tijd. Daarna kwam Everardu#
Arnoldi uit Emmerik, Keulsch theologant
en voorheen vele jaren in Eist bij Amhera
Hij stierf op 20 Maart 1706.
Vervolgens .loea Vermeulen, Utrechte*
naar, Leuvensch theologant en door den
Nuntius te Keulen afgestaan en gezonden.
Noorden scheen toen zonder herder, want
wij lezen, dat Pastoor Vermeulen ook Noor
den en Blokland langen tijd heeft bediend.
Van 17061793 vonden wij alleen Pae-
toor Vermeulen vermeld. Van 1793 tot
minstens 1801 staat vermeld Fredericus
Bigters, die vermoedelijk is opgevolgd door
Carel Joscphus Winkelaar, geboren op 11
November 1772 te Amsterdam, In 1808 te
Nieuwkoop gekomen en in Juli 1847 vptm
trokken naar Gouda, opgevoltrd door Pa»-
toor Poppen. GRTTIGUS.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Demonstratie roermachine. In tegen
woordigheid van vele genoodigden werd
gisteren in de I.p.ndbouw-Huishoudschool
alhier vanwege de Co5p. Producenten-
Handelseer, te Gouda, een demonstratie ge
geven met een electrische roermachine
voor de kaasbereiding De demonstratie
werd nader toegelicht en met belangstel
ling door de aanwezigen gevolgd
Gevestigd: C. Goehel, en gezin, van
Zwammerdam H. Moolhuizen, en gezin
van Krommenie. H van Stigt, van Lei
derdorp. H. Schellingerhout, van Ter-
Aar. mej. H. J. Voakuil, van Hazera-
woude. W. M. Klink, en gezin, van Lel"
den. Mej. G. Schnaij, van Utecht. -
Mej. T Verkerk, van Leiden.
Vertrokken: G. Dhngelmans, en g&-
zin, naar Rotterdam. Mej M v. Veen,
naar Leiden. Mej. G Oostrom, naar
's-Gravenhage. J. Mart. en gezin, naar
Schiedam. N. A. de Rijk. naar 's-Gm-
venhage. P D. van der Bijl, naar Zuid-
Afrika (Oranje-Vrijstaat R Roodber-
gen, naar e-Gravenhage. Mej. G Kwanl
naar Leiden. J. W. de Jong, naar Lei
den. J. W Tourneur, naar Aalsmeer.
Mej. M. Polling naar Bussum. P.
Brune, naar Boskoop.
HAZERSWOUDE.
Ge b o r o n Elisabeth Maria Johanna,
dochter van Johannes Bernardua Timmer
mans en Anna Johanna van der Burg
Wilhelmina Cornelia, dochter van Gerrit
Wilhelminus Jochem en Maria van Hpt
Vaart Herman, zoon van Jan Dirk Vn»
en Maria Antonia T.lndhout Jobannog
Canlsius Jozeph, zoon van Ghristlaan Ge
rard de Groot en T.Tda Gorncüa Maria van
de Kasteelen Elizabeth Johanna, doch*
ter van Marlnus Anthgnie Lindhnut en
Pietje Sophia Bol.
Getrouwd - Remardus .Tosenhus van
Kempen, oud 23 jaar en Allda Zonderop,
oud 21 Jaar GerTlt de Vogel, weduwnaar
van Lena Patifn oud 40 Jaar en Keeltje
Brouwer oud 35 laar
KOUDEKERK.
Boeren Snaar- en Leenbank Don
derdagavond verendi»rde In 'k hotel de
Bruin alhier de Boeren- Snaar- en Leen
bank, Hazer8woude-Koudekerk. Tegen
woordig waren 82 leden VnomnaTnete
punt van de armnda was- Sfatufpnberrie-
ning in vprbnnd met de nieuwe wpt op de
Coop Vereen! "in gen De voorzitter, de
heer Velenturf, lichffe verschillende arti
kelen uitvoerig toe Eenige mededeelin^en
werden nog gedaan omtrent de verande
ringen In rentevoet enz. welke met 1 Ja
nuari a s. in werking treden Daar '"H
vereischte ledental voor hef nemen van
een wettig besluit niet aanwezig was. werd
de vergadering veri»agd tot Donderdag
26 November a.s. Met een woord v»n
dank aan de opgekomen leden werd de
vergadering te half tien door den voorzit
ter geeloten.
Gevonden. Bij de gemeente-pol. al
hier zijn inlichtingen te bekomen omtrent
een gevonden paardendeken.
NIEUWKOOP.
Geboren: Gerardus z van A. FToo-
gerwerf en J. M. Hendrik® Glasina d.
van A. de Lange en H de Vos Johan
nes z. van Th. Baas en A. Mol Theo
dora Wilhelmina d. van H Pieforsen <-n
A. Tb. van der Zwet
Overleden: Adrianus van Koert '-2
j Aldert Bemnrdns Elders 61 j
heb ik 'm zoo laten rooken en ik weet ze
ker, dat-ie daardoor z'n ellende 'n uur
lapg vergeten heeft.
Als Meester Fiek dat gezien zou heb
ben, zou-ie gezegd hebben: Er ls maar
één plezier op de wereld, jongen, dat, wat
je 'n ander aandoet.
Zou mijn wijsheid werkelijk daar be
gonnen zijn, waar do zijne ophield?
HOOFDSTUK V.
Tot aandenken.
Vrouw Lancejat's notitieboek vertoont
nu heel veel bladzijden, waarop weinig
bijzonders staat. Ik lees er mededeelingen
als volgt:
7 September voor het eerst deeg leeren
maken, gist afgewogen, zelf 't brood in
geschoven, amandel-velletjes afgeweekt,
nóg eens amandelvelletjes afgeweekt, drie
nieuwe klanten aangeworven.
Als ik deze aanteekeningen weinig- bij
zonders noem, wil ik daarmee niet zeg
gen, dat, wat ik in de vorige bladzijden
schreef, wèl iets bijzonders was o, nee
't leven van *n bakkersjongen verloopt
meestal heel gewoontjea. t Ligt er maar
aan, hoe je de gebeurtenissen weet te bo-
lichten. Dan kan 't voorkomen, dat 't nie
tigste geval tinten krijgt die de moeite
waard zijn bekeken te worden.
Zoo gebeurde het op 'n avond, toen ik
weer de wortel-houten pijp stopte en Opa
liet rooken, dat hij maar steeds de oogen
wendde naar de kleine kast waarin en
kele dingen lagen die hem toebehoorden.
Juffrouw Klaartje zat naast hpm en las
hem voor uit 'n boek, waarin enkele reis
beschrijvingen uit Afrika stonden. Zoo
doende keek zij niet op en merkte zij niet,
dat z'n aandacht niet bij haar verhaal
bleef. Eindelijk vroeg ik:
Is er iets, Opa?
Hij knipperde als antwoord sterk met
de oogen, wendde die weer naar de kast.
Nu keek ook z'n dochter op en vroog:
Wat wil u? Iets uit de kast?
Hij knikte heel flauwtjes ja, en zij
maakte de kast open.
Wat zal 't zijn? Uw das? Het kistje
met brieven? 't Portretalbum?
Hij reageerde niet Toen vroeg ze:
Uw horloge?
Toen knipte hij weer veelbeteekenend
met de oogleden. Zij haalde van onder
z'n linnengoed 'n gouden horloge met
zware gouden ketting te voorschijn, hield
hem dit voor en vroeg wat hij wilde. Hij
kon echter niet uitduiden, wat-ie met dat
horloge van plan was en zij begreep hem
niet. Ook ik vond die beweging 'n raadsel.
Op uw bed leggen?
Nee, beduidde het onbewogen ge
zicht.
Tegen den muur hangen? Opwin
den?
Nee, steeds nee.
Moet Ik het ergens anders opber
gen?
Steeds weer, na elke vraag, bleef zijn
gezicht onbewogen. Ik merkte op:
Misschien wil Opa 't wel verkoopen.
Maar ook op dit voorstel reageerde hij
niet. Zijn oogen gingen, maar steeds van
het horloge naar mij en terug. Dit bracht
mij op de gedachte te vragen:
Moet ik 't vasthouden?
Zijn gezicht helderde op, hij glimlachte.
Ik nam het zware gouden horloge in m'n
hand en zei:
Mooi, mooi. Opa, prachtig, u hebt
mooie spulletjes.
Ik wilde het hun weer terug geven,
maar toen keek-ie kwaad. Plots vroeg z'n
dochter:
Moet Dop uw horloge hebben?
Hij lachte.
Moet-ie 't houenl Voor altijd?
Jal lachten do oogen.
Maar Opa, zei ik, wat moet dat nou?
Dat ia 'n veel te kostelijk stuk.
Strak en bevelend keek hij me aan.
Neem 't, neem 't gerust, jongen, zei
z'n dochter, hij schijnt je dat absoluut te
willen geven. Neem het maar en....'de
re3t van den zin vulde de lamme zelf aan,
door telkens angstig naar de deur te kij
ken. Hij wilde daarmee zeggen: Maar, pas
op, dat m'n zoon daar niet achter komt
Ik stak eindelijk het kostbare geschenk
in m'n zak, en 't was den lamme duidelijk
aan te zien, dat dit geheel volgens z'n
wonsch was Dt ging er mee de kamer uit,
bekeek het daar nogmaals aandachtig. De
deur ging open, juffrouw Klaartje was me
gevolgd.
Doe dat niet, Dop, zei ze benauwd
rondkijkend, steek 't gauw weer in je zak,
ga 't wegstoppen onder je kussen of lie
ver, zorg dat 't zoo gauw mogelijk de deur
uitkomt Jij hebt 't eerlijk gekregen, je
mag het dus gerust hebben, maar al» de
baas 't merkt, zal-ie togen vader en tegen
jou te keer gaan als 'n gok en je moet 't
toch weer teruggeven.
Goed, juffrouw, zei ik. Ik zal 't van
avond wegbergen.
't Was 'n prachtig gouden horloge met
dubbele kast en 'n massief gouden scha
kclketting mot „kapittel-stokje" er aan
't Is 'n horloge dat-ie verdiend li ft
met iemand uit 'n brandend huis te red
den, had juffrouw Klanrtio uitgelei'1 -*r
staat 'n opdracht in gegraveerd Vader
wil zeker niet dat 't in handen komt van
'n zoon, die hem niot eens toestaat uit 't
huis in de zon gedragen to worden.
Reken er maar op, Juffrouw, dat ik
het weg zal brengen, zei ik en ging 'I
voorloopig onder m'n hoofdkussen ver
stoppen Daar kwam do baas nooit, daar
was 't veilig.
Ik schreef, enkoio bladzijden hooger dat
't nietigste geval tinten kan krijgen, die
de moeite waard zijn, bekeken te worJi-o.
Vader Schild had het volste recht mij
z'n horloge ten geschenke te geven, en ik
had het volste recht, dit geschenk aan te
nemen. Toch is deze kleine geheurteni»
aanleiding geworden, dat ik 'n hooi an
dere richting voor m'n toekomst insloeg,
's Nachts, midden in den nacht, het rnucst
ongeveer drie uur geweest zijn, werd ik
door juffrouw Klaartje uit m'n bed in
den rommel-zolder-hoek geroepen.
Gauw, Dop, je moet naar den dot*
ter. vader is opeens zoo ziek geworden.
Ik schoot m'n broek en m'n schoenen
aan, trok 't ouwe jasje van den baas, «lat
hij me, al» hooge uitzondering gegeven
had, over m'n hemd aan en holde naar bo
nedon, de plaats op, 't poortje door in d<*n
stortregen naar de markt, waar doktei
Biebergen woonde, llij was zoo juist bij n
patiënt geroepen, 'n ondere dokter was in
't Ziekenhuis bij 'n stervende en de d«.rd«
dokter woonde wel drie kwartier loopen»
van 't centrum van de stad.
(Slot volgt) J
