LeirisÈ Con!"
waede Blad
DE KABINETSCRISIS.
OP DEMME
rijdag 13 November 1925
BINNENLAND
Het Spoorwegpersoneel.
De verlofregeling,
lyor de directie der Ned. Spoorwegen
ihans een nieuw voorstel aan de vak-
toegezonden betreffende de verlof-
jling. Deze bestaat hierin, dat de nieu
weling zal ingaan niet op 1 Januari
dock op 1 October van dit jaar.
-ma zal. "'at den ambtenaren van den
van chef de bureau en daarboven
jéft, de regeling onveranderd blijven,
overige ambtenaren zullen dan 18 da-
per jaar krijgen en de beambten 14
.0.
Vervallen zal de bepaling dat, wie 15
isljarcn heeft, 3 dagen extra en wie 25
asljaren heeft 7 dagen extra -verlof zal
ijeen. Echter zal elke ambtenaar en be
lie, die nu reeds 21 of 18 dagen verlof
rll. dit recht behouden.
[i> directie verklaarde zich bereid om,
de vakbonden dit aannemen, het
gewijzigde reglement ter goedkeu-
g door te zenden aan den minister,
in zij niei accoord, dan is. de directie
langer tot de nu gedane concessies
Mgen en zal zij baar oorspronkelijk
irslel indienen ten aanzien der verlof-
ding.
De gevolgen van anti-papistisch
onderricht,
teer dagen werd een schrijven gezon
den aan hoofden van scholen, predi-
m en jeugdleiders te Maassluis om-
de smadelijke behandeling, waaraan
pastoor daar ter plaatse, de Zeereerw.
P. de Wit, blootstaat.
Vaar aanleiding daarvan schrijft nu
„De Maasbode":
ils kenner der Maassluischó toestanden
ik even opmerken, dat smadelijke be-
Edelintren niet alleen genoemden pas
ten deel vallen.
acht het dienstig daaromtrent eenige
rbeelden onder uw aandacht te brengen
ij het afscheidsbezoek van den vori-
kapelaan vóór zijn overplaatsing naar
mslede, vroeg ik o.a. of bet vertrek
hier hem niet vreemd zou vallen,
Zijn eerwaarde veelbeteekenend aut
wddc: „Noen, maar wel zal ik het
and vinden dat ik niet meer uitgescliob
wordt!!!" Dat het hcnsch nog erger
leert 't volgende:
èn eerwaarde missiezuster, onder ge-
van een meisje, de Roomsche ingeze-
bezoekend, werd de kap van het hoofd
tokken.
oomsclic kinderen worden op meer dan
erlijke wijze gescholden en beschimpt,
wijl het niet zelden gebeurt, dat zij ge
worden. Het is hier zóó erg, dat
zien van een geestelijke als de roode
op den slier wekt.
Ie Protestantsche jeugd heeft o.a. veel
igen in het zingen van anti-paapschc
jes, Als voorbeeld laat ik hier volgen
i?e door mij opgevangen zinnen: Hoili-
ïaria. bid voor ons, dat je met je kop
to den muur opbonst.
venals Pastoor de Wit ben ik de mec-
toegedaan, dat een en ander tegen
ie met instemming van ouderen gc-
ledt.
van do gróótste oorzaken van deze
paapschc gezindheid is m.i. gelegen
iet feit, dat de jeugd op Zondagscholen
onbevoegden onderricht krijgt in ker
ie zaken eu geschiedenis, waardoor
Roomse hen in kwaad daglicht wor-
gesleld".
Journalistiek.
Het Centrum" verneemt, dat dc lieer
lianen I Januari a.s. zal aftreden als
bedaclour van de Nieuwe Venlo-
Courant, doch als vaste medewerker
het Wad al verbonden blijven.
Wat nu?
DOMINE KERSTEN KA BINETSFORMATEUR!
NA HET HELDENFEIT DE DADEN!
A\ at nu? vraagt ..Het Centrum'* en
liet b'ad concludeert ironisch, dat ds. Ker
st: n Kabinetsformateur moet worden.
„De eenige constitutioneel parlementair
juiste Oplossing van het gerezen conflict
zou deze zijn, dat H. M. de Koningin Do-
mi nê Kersten ontbood, en hem opdracht
gaf, een nieuw Kabinet te vormen.
Een homerisch gelach zou in heel het
land, behalve dan misschien in Ierseke, op
gaan, wanneer dit geschiedde.
Maar des te beschamender ds hef voor
<do Christel'jJk-Histor'solie Partij, dat zij
onder zu'k een onbenullige leiding een
een aanval op liet Gezantschap hij den
Pans, maar daardoor: op de coalitie, deed.
De eigen leider. Dr. de Visser, bleef bij
deze gewichtige slemm'ng afwezig.
Zeven jaar lang had hij deel uitgemaakt
van oen Kah'net, dat de handhaving van
dit Gezantschap verdedigde. Moeilijk kon
lii i er dus thans tegen stemmen.
En als leider der Ghristeliijk-Historisclie
fract'e viel het hem blijkbaar te zwaar,
om den vollen moed zijner overtuiging te
hebben.
Had hij in deze zaak de leiding ceno-
men, in plaats dat de Christelijk-Hislo-
r.isclien zich lot slippendragovs van Terse-
ko's dominé v rlaaeden. dan ware hij
thans de aangewezen Kalrnets-formafeur.
Misschien kie'en wii dan de verwezenlij
king van Dominé L'nebeek's ideaal: een
pr'.'rstaptsr-h Zaken-Kabinet!
Maar de werkelijke leider in dozn zaak,
niet alleen in, maar ook huiten de Ka
mer, was onbetwistbaar Donvné Kersten.
Hij is thans de aangewezen Kabinets
formateur."
Na hef heldenfeit van de aanneming van
hof amendeinenl-Kevslen moeten 'dagenen
d'o dat feit gesteld hebbpn, nu hun daden
laten z:en. zee! De Vo'kshrant''.
..De 52, die elkander zoeh'on en vonden,
nio:-i'en anders hebben ze onvevanliwoor-
dolijk werk verricht weten, wat cr thans
komen moet.
Zij moeien met hun Iween-en-vijftigen
een ministerie, oen regeeringsprogram
klaar hehhc-n.
Zii zu'len samen heler regeeren dan de
coalitie het deed.
De coal'l'e! het was hol slechtste, het
venvèrpe'iiik.slo, wat men zieli onder de
zon kon denkon.
Nerlerland is er thans van ver1 ost.
Gaat er groot op. gereformeerde en her
vormde dominees. Vri jh eidshondevs, vrij
zinnig-demoeraten, soeiaal-democraten,
communist en plattelander; komt met uw
program.
Nederland wacht, na het heldenfeit dat
gij gisteren volbracht op uw daden!"
Het orgaan der Gh'r. Hist. ,,De Neder
lander" is zeer sober in z'jn beschouwin
gen Het praat heen lo. over dc voor d'e
Katholieken pijnlijke w ij z e, w aarop
het Gezantschap hij het Vaticaan is afge-
s'emd na de aangevoerde antii-pap:st'sche
motieven; 2o. over het feit. dat de stem
ming over het amendement, na de uit de
Kamer afgelegde verklaringen een poli
tiek karakter heeft gekregen.
Het blad schrijft:
..In de houding der CliristeÜik-hislori-
schen school nie's n'euws en n;ets
vreemds. Voor hen kleefde aan de omzet
ting van hel tijdelijk in een vast gezant
schap een vitium originis. Toen in 1915 do
bijzondere en tijdelijke missie lot stand
kwam, gesclredde dit op grond van eene
door dr. Nolens te. Rome ingewonnen in
formatie, dat de paus misschien gelegen
heid zou hebben mede te werken lot den
wereldvrede, dat het niet onmogelijk was
dat in ons land die vrede zou tol stand
komen en dat, als men met gezanten wilde
spreken, zelf door eed gezant moest wor
den vertegenwoordigd. Niets prcjudicieer-
de daarbij ten opz:chte van een blijvend
gezantschap. Uit niets bleek dit zoo dui
delijk als uit deze woorden van den leider
der R.-K. Kamerfractie in 1915: .,Tk meen
ook dat het m:sschien voor anderen niet
zoo absoluut noodzakelijk ware geweest in
zeer breedc beschouwingen te treden, a's
men voor oogen had gehouden, dat dit on
derwerp is van een zeer afgesloten, be
perkte en voor bepaalden tijd bedoelde
strekking."
In 1920 kregen wij echter, toen de dis
cussies over het al of niet voortduren van
'liet gezantschap liepen, van dr. Nolens Ie
üiooren, dat liet nu geen tijd meer was om
over principiecle bezwaren te spreken,
daar dit in 1915 hij dc vcstig'ng van het
tijdelijk gezantschap had moeten geschie
den. Alsof iemand er toen aan gedacht had
om met hot goedkeuren van een lijdelijke
missie in oorlogstijd om bovengenoemde
redenen, uit te spreken dat hij in beginsel
gestemd was voor een blijvend gezantschap
hij den paus! Deze redeneering. met de be
doeling dit laatste gedaan te krijgen, was
het vitium originis, waarvan wij spraken
en dat z'ch gisteren gewroken heeft.
Het blad eindigt met het uitspreken van
de hoop, dat de Kabinetskwestie spoedig
bevredigend zal worden opgelost en liet
Kabinet, onder leiding van minister Go-
lijn, nog veel goeds voor ons land tot stand
bremge onder samenwerking met of ge
steund door de gècoaliseerde partijen."
..De Standaard" (A. R.) gaat op de
vraag: wat nu? alle mogcl'jkhedcn na en
komt tol de conclusie, dat er twee oplos
singen mogelijk zijn: een meerderheids-
kabinet of een zakenkabinet.
„In het licht der verklaring van den
lieer Noelns is cr reden om te vermoeden,
dat de R.-Kath. partij haar steun niet zal
willen geven aan oen Kabinet, waarin de
groep vertegenwoordigd blijft, die mede
tegen het gezantschap bij hot Vaticaan
stemde.
In de tweede plaats zou de vraag kunnen
gesteld, of een Kabinet mogelijk ware, dat
door R.-Kalli. en Antirev. alleen gevormd
werd, zooals dr. Kuyper dat.in 1901 heeft
gedaan. In dat geval mo 1 er aanstonds op
gewezen worden, dat zulk Kabinet een par
lementaire basis zoude missen, en daarom
moet een zoodanige op'ossinjj eigenlijk uit
gesloten worden geacht.
Nog veel m nder ruimte is er voor de ge
dachte aan een Kabinet, dat lot basis zou
de hebben do samenwerking van Antirevo
lutionairen en Ghr.-TIistorisclion, die sa
men 24 leden tellen in de Tweede Kamer.
Men mag evenmin aannemen do moge
lijkheid eencr samenwerking van
Roomsch-Katholioken en andere groepen
dan de Airiirevolut 'onairen. want al deze
groepen hebben medegewerkt aan de ver
werping van het gezantschap en de verkla
ring van den heer Nolens is duidelijk ook
omtrent deze zaak.
Welke mogelijkheden blijven dan nog
open?
De vraag komt: of de tegenstemmers van
den post voor het gezantschap in staat zul
len zijn een Kabinet Ie vormen?
Hel is wel duidelijk, dat den voorsteller
der motie een kabi nets functie niet zal wor
den opgedragen, al hebben de tegenstem
mers ook de leiding van ds. Kersten ge
volgd.
Ook is het wel duidelijk, dat een combi
natie van Ghr.-Bistorisclien en den Vrij
heidsbond, gesteld zij zou worden begeerd
door heide groepen, geen parlementaire
basis oplevert.
Ook voor een samenwerking \an Soc.-
Dem. en Vrijz.-Dem. is zulk een basis niet
aanwezig.
Even weinig is denkbaar, dat de vier
genoemde groepen zouden samengaan in
de vorming van een Ministerie.
En zoo schijnt dus de conciliate, dat er
tiveomogelijkheden overblijven:
In dc eerste plaats een" nvndoi Iieid.sl.a-
binet, hoe dan ook samengesto'd. Wij wij
zen op het voorbeeld van liet Engelsclic
ininistcrie-Mac Donald.
En in de tweede plaats een zakenkabi
net.
Wdj hebben geen behoefte om over deze
mogelijkheden thans iets te zeggen.
Do ministcriee'e en politieke crisis is
uiterst moeilijk on hel was te voorzien
van verre kende heteekenis.
De Chr.-Hisloi'si-hen wisten, dat de
samenwerking der drc rechtscho partijen
door dit gebeuren zou worden verbroken
Een belangrijke gebeurtenis, voor welker
gevolgen onze Antirev. Partij de verant
woordelijkheid niet draagt.
En het is daarom, dat zii in kalm ver
trouwen op dc kracht barer beginselen,
de afwikkeling der zaken kan volgen."
„De Nieuwe Leidsclie Gil." (A. R.)
noemt de houding der Ghr. Hislori- -hen
verbijsterend.
,.Het ging dus niet meer om het gezant
schap in de eerste plaats, maar het was
een politieke kwestie gewe rden.
Onder die omstond :ghedon had men o.l,
mogen verwachten, dat dc Christelijk-
Historische», met handhaving overigens
van hunne bezwaren, aan 't amendement
hun stem hadden onthouden.
Dat zij dit niet deden, schijnt ons een
verbijsterend tekort aan politiek inzicht.
Verbijsterend, omdat men. na do ver
klaring van Mr. Marchant wist wat or op
het spel stond, wist dat hier een pogen
was om liet Kabinet ten val te brengen en
verdere samenwerking van de reohlsche
partijen onmogelijk te maken.
Dat men onder deze omstandigheden
toch vóór stemde, maakt dit votum lot
oen zoo ernstige zaak.
Wat gevolgen van dit heshiil Cm do
daarmede samenhangende ontslagname
van vier Ministers, zullen z'jn, valt moei
lijk lo voorspellen
Maar dat hel heel wat moeite zal kos
ten den parlementairen wagen weer aan
het rollen te brengen, is wol duidelijk."
..Hef Ut rechtscho Dagblad" betreurt liet
votum en .wijst op de beteokenis van het
gezantschap hij hel Vaticaan.
„Wij betreur n liet allereerst, omdat
partijen als de Yrijho'dshond. de S. D. A.
P. en de Vrijzinnig-democraten, voor wie
hel gezantschap hij den Paus oen betrek
kelijk onverschillige zaak is, hulp hebben,
verleend aan oen gevaarlijk clerical'sme.
Onzes inziens looli, is hot gezantschap bij
den Paus allerminst een getuigenis van
Nakend Katholicisme van het Nederland-
sclie volk. maar een diplomatieke instel
ling met een zuiver zakelijk karakter en
eene instelling van beteokenis omdat, zoo
als nog onlangs e n Pberaal journalist, die
in Romeinsche kringen bijzonder thuis is,
in het „Algemeen Handelsblad" schreef,
aan hel Vaticaan verschillende diplomatie
ke draden samenkomen, en bekendheid
met xvat in en om liet Vaticaanselio cen
trum geschiedt, de grofste waarde kan heb
hen voor onze internatteua'o oriëntatie,
Wij achten dus op zichzelf de afschaffing
van hol gezantschap ecu daad van onver
stand en een laakbare onhoffelijkheid je
gens de Autoriteit, hij wio een Noder-
landsche gezant was geaccrediteerd.
Maar bovendien achten wij hol zeer bo-
denkeliik, dal alle nict-katiiolieke partijen
in de Kamer, met uitzondering van de
onli-revo'uliona:ren, in een periode van
zoo uitzonder'ijke moeilijkheden b'j do
oploss ng van het sociale probleem, do gods
dienstige verdeeldheid hebben aange
wezen van een omiijdige Kabinetscrisis,
scherpt on 't land den ondienst hebben he
llet Ka.hitnet-Go'lijn was, J»ij do ver
deeldheid der linkerzijde, de oenigo parle-
menta're mogelijkheid. Nel was nog bui
ten de gelegenheid om zijn daden te too-
nen, maar velen hadden er goede verwach
tingen van. Thans gaat men liet onver
hoeds omver halen om redenen huiten z'»n
eigenlijk beleid, thans gaat men do Ka
tholieken, een btdangrijkc volksgroep,
wier medewrking aan de oplossing dor
groote nationale proh'emen dringend nood
zakelijk is, moedwillig vervreemden. Ter-
w'jl er o.i. tegen liet door een liberale
Rc veering ingesteld cn onder Proteslnut-
selio bewindslieden voortgezet gezantschap
hij den Paus geenerlei principiecle Pro
testantsche bedenking kan bestaan".
..Politi ke Wijsneus" schr jft in „Het
Hamlelsh'ad" d vo'gende salyre:
„Ds. Kersten is vier eeuwen Ie laat ge
boren; li:j beeft zijn carrère a's lieelden-
stormer goorst neon. dat is onbillijk,
hij is de meest geslaagde l»eeldonslormer
de twintigste eeuw.
Eerst wi'de de Regerr'ng voor de Olym
pische Goden oen tempel houwen aan den
Amslelveepsclien weg te Amsterdam en in
dat Stadion zouden in 1928 duizenden zo
nen en dochteren onzes volks romp- en
kiuebeweirngon maken Ier core van Arte-
mis en Hermes. Ds. Kersten stormde den
tempel binnen en wierp al die gouden
heelden omver. Tegelijk viel do tempel in
een, later moeizaam door de heidenen uil
privé middelen herbouwd.
Gisteren ging het legen Ihune. Nederland
heeft er een tijd zijd belang in gezien,
iemand in Rome te doen wonen, die voe
ling hield met het Vaticaan, dat knooppunt
van zooveel verbindhigen der politieke
wereld. Ook togen deze afgoderij stormde
ds. Kersten met succes. Vier ministers
door den schrik verstijfd tot beelden
vielen onder zijn mokerslagen. Op den
dag dat 7 jaar geleden de vrede op aardo
weïxl ingeluid door oen wapenstilstand.
De roode kardinaalsmantels van Rome
werken op ds. Kersten d opwindend -
enfin, dat is verklaarbaar maar door
eijn actie wordt Nederland vermoedelijk
tweemaal zoo snel rood.
En wie moet er nu gekerstend wovdenf
Wij hebben met regeeringsgeld op Javp
den Borobocdoor hersteld, en de Mendoe'
on andere nindoelempe's! Maar or zijn
geen echte Hindoes meer op Java, die wij
kunnen bekceren door hun tempels to ver
woesten. Dus elders gekeken!
Den Islam? Do Sultan van Turkije, zijn
nargileh rookende aan den Gouden Hoorn,
was tegelijk opperheer van al'o Mohamme
danen. Die functie is overgenomen door
oen bende berguvonluriers. dte de Natio
nale Vergadering van Angora vormen
ouder Kemal Pasja,
Wij hebben editor eon gezant in Kon-
stantinopel, die Nederlands lietrekklnger.
met deze groot-heidenen onderhoud!. Da'
is weer oen ofgodendionarij het land var.
Spinoza (erratum: moet zijn ..spinazie")
onwaardig. Deze heMenpricslor schijnl
ons au aan de beurt om door ds. Kersten,
'„genomen" te worden."
Aneta seint uit Rstavia nog do vólgen-»
de uitlatingen van Indische» hinden:
„Hel Nieuws van 'lep Dag voor Nod.-'
Iiïd'ë" geeft, onder den titel „Smadelijke
Nederlaag", u's zijne mooning te kennen,
dat de Regeering de mogelijkheid van liet
gebeurde had belmoren te voorz on.
De linkerzijde heeft op liand'ge wij zo
geprofiteerd van het aan don dag tredend
aiV'-papisme der Ghrislo'ijk-H'sfori-
schen.
Het blad aoht de kans op ten Katholiok-
Vrij^innig-Deniocralisoh-Socaa'-Democ rn-
tisoh kah'net groot r, dan vóór do vorm'ng
van het kabinel-C.olijn, hoewel nog gering
op ziclizelvc.
„De Ja va bode" meent, dat het ditmaal
voor Nederland onmogelijk is, om ee-
l'jk in 1870 Ie verk'aren, dat de ophef
fing van hel Gezantschap bij hoi Vaticaan
geschiedt om Todcnen van financ'^e'en
aard, met behoud van den aan den Hori
gen Stoel verschuldigd en eerbied, De uit
slag van de stemming berust op anti-»
papisme.
Deze gezantschapspostdie ve'-ijk be
kend bedoeld was als ren d'p'omatieko
uitk 'kpost. was s'ncls de opheffing van
den Godsvrede, een bron van wrevel vor
de Protes'nnlidi waaraan thans hel kabi
net werd opgeofferd.
Het gebeurde .is, met hot oog op dn b n-
nerdand.solie politiek, eon dwaaslio'd. met
hot cog op de huitenlandsehe, funest
„He'. Balavianseh Nieuwsblad" se'; ijft,
dat men liet ongelukkig spel van kleine
poü'iek zou kunnen laten, voor wat Imt
is. ware het n et, dat thans het aftreden
dreigt van Munster Gli J. I. M WeMer.
Hel gehcclo voorval 'nat meer p'aa's
voor schaamte dan voor roem. doch de
NedM'landfwhe polit'ek kent bl'ikbaar g en
sehnam'p. Mislukt eene reconstructie van
•hel kabinet, omdat geen basis aanwezig
zou blijken om samen te werken, dan wiit
Indiië z'jn veid es van een Veelhelorcml
m'irsler aan een minderwaardig no'ii'elc
spel'etje .in hel Ncdcr'andsdie parlement.
Van Tndi'i's standpunt bezien er
haast geen strenger vonnis over d d T' 'e-
mon' denkbaar dan ge'eeen is in d< Ie-*
genstell ng vn de zeven iaren van M'nis-
ter De Grnaff tegenover de zes weken van
Minister Welter.
FEUILLETON.
door PASSÉ TARTOUT.
HOOFDSTUK I.
M'n bakermat.
dit notitieboek, dal ik met m'n ver-
da8 van vrouw Langojat gekregen
ik alles schrijven, wal er met me
gebeuren. Ik kan wel niet zonder
schrijven, maar dat is niks, dal zal
Us ik grooler beu, wel door meneer
«•den meester bij wien ik in de klas
heb, laten verbeteren. Dat doet-ic
r°or mij, want toen we onzen woon-
gnog hadden, heb ik voor hem heel
..katjes" meegebracht cn salle-
en dik koppies, die ik in de sloot
is vandaag voor liet eerst in m'n
ldal ik weel, dat ik jarig ben. Toen
Mog leefde, werd daar niet aan go-
In 'n woonwagen hen je iederen
Je pakt wat je krijgen kunt.
zes jaar was, rookte ik al 'n si-
mocht ik mot vader mee naar de
^•Ik iveet goed "t verschil in smaak
"l" jenever en brandewijn. Toen ik
jto vrouw Langojat zei, riep ze met
Wen omhoog:
tos n publiek schandaal!
Jyjpom? vroeg ik.
«Mat je pas dertien bent.
ik helpen, dal mijn vader me
jenever en brandewijn liet proeven?
Nee, maar je mag er niet Irolscli op
gaan.
Ik geloof, dat vrouw Langojat 'n goed
mensch is. Tenminste ze heeft me 'n broek
van d'r eigen zoontje gegeven en ze is 'n
paar kousen en schoenen voor me gaan
leenen, om me achter de kist van vader
naar 't kerkhof te laten loopen. De broek
Avas me veel te wijd, 'k moest heel kleine
pasjes nemen, anders ging ik tegen den
grond, en de schoenen deden me zoo'n
pijn, dat kwam doordat zc haar tAvee link-
sche schoenen geleend hadden, cn ook,
omdat ik altijd op bloote voeten liep. Al
leen, als er sneeuw lag, droeg ik wel es
klompen.
VrouAv Langojat had veel kinderen; ze
snoepte altijd en ze werkte nooit. Wal 't
eigenlijk voor 'n wijf Avas.' kon ik maar
niet goed snappen. Ik kwam thuis van de
begrafenis en zei:
VrouAv Langojat, ik dank je Avel voor
de broek en de-schoenen. En opeens kreeg
Hier. me schoenen, die zijn niet van
ronddraaide en ze riep:
Scheld je eigen familie uit. snotaap.
Ik dacht, terwijl ik m'n wang en m'n
oor bevoelde: Die komt zeker ook regel
recht uit de herberg net as vader en ik
liep weg, maar ze holde me achterna:
Hier, me schoenen, die zijn niet Aran
mij.
Ze (rok me de schoenen Aan m'n voelen
onder de Avoorden:
Ik zal jou nog es meer aankleejen
om te gaan begraven, snotneus van 'n
sloelenmatter.
Toen liep ze weer naar huis. zonder nog
naar me om te kijken. Maar ik tieb d'r
schrijfboekje en daar zal ik alles in op
schrijven. Tk hen weer stikum naar huis
teruggekropen en ging daar hij het tafel
tje zitten, waarop vader altijd z'n biczen
legde voor de stoelen, dic-ic moest matton.
Ik kijk in dc kast; 'n broodmes, twee
kapotte bordjes en 'n koffiepot zonder
deksel. De tAA'ee stoelen, Avaarop de kist
van vader gestaan heeft, slaan nog precies
zoo met de zittingen naar elkaar toe. In de
bedstee liggen vader's ouwe kleeren. Er
hangen drie prenten legen den muur en
'n stuk gordijn tegen 't venster. Alle men
sch cn, die hier 'n paar uur gelejen,
zachtjes drukte maakten, zijn weg. Vrouw
Langojat is kAvaad op me. Was nou Prins,
onze hond maar hier, dan was ik niet zoo
alleen. Maar A'ader heeft dien verleden
week nog verkocht aan boer do Lirnrael,
omdat 'l zoo'n goeie waakhond was. Ik
denk hij mezelf: hoc moet ik nou voortaan
doen, om aan eten en kleeren te komeu,
Avant al gaf vader vroeger alles aan jene
ver weg, hij kocht toch ook brood en kof
fie on 'n lap goed A'an 'n man, die met 'n
wagentje langs dc deuren kwam. 's Zo
mers, als AAre met den Avagen uitvoeren,
kocht vader nooit iets. 't Eten kregen wc
van de hoeren of de stadsmenachen. Die
durfden niet te zeggen, dat zc niks wildon
geven, want vader Avas 'n groote sterke
man, die altijd 'n mes in z'n zak had, 't
mes, Avaarmee-ie de biezen sneed.
Ik dacht: ik zal maar in bed gaan lig
gen. want misschien had vyouw Langojat
wel tegen alle buren gezegd, dat ik Ifaar
uitgescholden had en kreeg ik straks van
alle buurvrouwen om m'n ooren. En toch
loog ze. Ik had haar fatsoenlijk bedankt
voor wat ze me aangetrokken had. Als ik
in bed lag, zouden ze denken, dat ik Avog
Avas. Ik lag nog geen tien lellen onder dc
dekens, die vader altijd voor ons paardje
gebruikte, toen ik al druk gepraat van
buurvrouwen voor 'l raam hoorde. Ik
dacht, daar zal je 't hebben, ze komen me
aframmelen. Ik sprong uit bed en schoof
vlug den grendel voor de deur. Ik zag do
schaduwen van de vrouwen vlak voor 't
raam en hoorde duidelijk de stem van
vrouw Langojat:
Hij kan daar toch niet binnen blij
ven?
Had z'n vader nog niet 'n broer?
Ja, maar die is verdronken.
Eu z'n stiefmoeder? Had die geen
familie?
Dat zal Avel. Maar ga die es zoeken.
Hij moet naar 't Aveeshuis.
Naar de tuchtschool, zei vrouw Lan
gojat, je doet 'm goed, je geeft 'm te eten,
je trekt 'm dc kleeren van je eigen kin
deren aan en tot dank schold-ie 'n mensch
uit.
Ik dacht, Aval heb ik dat wijf toch eigen
lijk misdaan?
Konden avo maar 'n baas voor 'm
vinden, hoorde ik eon van de vrouwen
zeggen.
Ik werd buitengewoon niemvsgierig,
waut ik maakte uit die praatjes op, dat
de buurvrouwen over mijn lot gingen be
slissen. Daarom kroop ik uit bed en ging
op m'n knieën onder de tafel A'oor 't raam
zitten, loerde onder 't gordijn door.
Kun jij 'm niet nemen, vrouw
DroskeV
Ikke? klonk 't antAVOord en ik zag
dat vrouw Langojat met d'r vinder onder
d'r neus Avreef, ikke, ik heb er zelf vijf cn
ik heb er aan gedaan, wat ik kon.
Wahlief, dacht ik, heet vrouw Lango
jat eigenlijk Droskc?
Eu jij, vroiiAv Thiessen?
Laat 'm z'n eigen kost verdienen!
Mijn oudste is ook dertien en die verdient
al drie gulden mét kwatta aan do Bios
coop.
Bakker Schild kan wel 'n jongen
hebben.
Waar zit die jongen? Roep 'in ea
hier.
Er werd met den knop van de deur ge
rammeld en oen van do vrouwen riep:
Dop! Dop! Doe os open!
Ik hield van stikem, want ik dacht, als
ze denken, dat ik niet binnen zit, zullen
ze meer over me gaan praten en dan hoor
ik nog veel meer. Zc loerden met de band
boven de oogen door do vuile vitrage. Ik
dacht: laat ik m'n hoofd uit de zon terug
trekken, anders zien ze me toch nog.
Doi»! Doe open, anders krijg jo 'n
rammeling, werd er geroepen.
Nou, nou, nou, susto 'n ander, z'n
vader is pas begraven, hou jo gemak 'n
beetje.
Kom er maar uit, ventje.
We zullen je niks doen.
Wo willen alleen maar es mot jo pra
ten.
Ik schoof 't gordijn weg, liet m'n hoofd
zien en riep:
Ik lig in bed.
De vrouwen scholen in 'n lach en ik
begreep niet waarom.
Kom er e.s uit, Dop!
As vrouAV Langejat weggaat! riep ik
terug.
(Wordt vervolgd).
