i7e Jaargang.
No. 5098
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIOEN
BlTTERgLAND
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1925
ytaidóohz 0ou/tomt
,gONNEM£NTSPRIJSb9draagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal.
#e Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
w per post f 2.95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'a ver-
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
ijling- Afzonderlijke nummera 5 ct., met Geïllustreerd
gsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003- POSTBUS No. II
gummeB1 bestaat uit drie
en-_
m dubbele hulde.
Haasbodo" brengt hulde aan do
jlholiekc Ministers en aan do An-
liilionairo partij.
trel-verdiendc buide, waarbij héél
ilholieke volk zich moet aansluiten,
vier Katholieke Ministers hebben
inen getoond zich niet op het hart
i trappen, niet te hebben willen
een kaakslag, him toegebracht
fc persoon maar als Katholiek,
eerbiedig saluut ook aan de Anti-
ionaire partij, die andermaal haar
ie kracht en haar zedelijken moed
ttootid, door 's lands belang te stel
de vrees voor anti-papistische
die toch óók onder haar vol-
r leven.
R. K. Staatspartij en de Anli-
unaire partij, in welken toestand
i?ke constellatie-ook gerake, elkaar
Keten te vinden, in onderlinge
ering.
bze taak."
taak", zoo besluit „Het Volk"
ükel over de Regeeringscrisis:
Onze taak in de thans ingetreden
lister-crisis, een der ernstigste cri-
sen die onze staatkundige geschie-
us ooit gekend heeft, is duidelijk.
toezien en als 't moet krachtig
eeren, opdat er, zoo mogelijk, uit-
iaald wordt, wat er in de gegeven
tstandigbeden ten bate van de
tdlijdende volksdeelen uitgehaald
u worden.
iEr is werk aan den winkel! Dus
lorgd, dat wij paraat zijn.
taak". Ja, „onze taak", de
liscbe taak, zal zijn: „krachtig
wat wil zeggen in het socialis-
oordenboek: vergaderingen en mee-
öuden met héél veel geschetter 1
wij paraat zijn". Waartoe pa
lm te regeeren? Laat men dan 'ns
zeggen, hoe. Maar bedoeld zal
i: allereerst paraat om te protes-
te protesteeren in elk gevall
ie taak, de taak der Katholieken,
Boals immer, maar nu vooral, zou-
haast kunnen zeggen: onze een-
bewaren, opdat wij als 's lands
de Katholieken weer tot de regeer-
*pt en de omstandigheden het moge-
ïkeu, die taak op ons to ne-
paraat zijn, paraat om daden
Duitschland.
Het verdrag van Locarno.
De „nevenkwesties".
publicatie der nola's. zoowel over
tmiming der K'eulsche zone. alsook
i „terugwerkingen" zal waarschijn-
Dinsdag plaats vinden. Onmiddel-
onlvangst der nota's zal het Rijks-
I bijeenkomen, tor. bespreking van
stie, in hoeverre de door de Wes-
mogendheden te dien aanzien ge-
teeggingen inderdaad zijn verwe-
Gelijktijdig met de mededeeling
'Jde de ontruiming der Keulsche
fil namelijk ook de overhandiging
van de opgave der wijzigin-
de Westelijke mogendheden toe-
welke onmiddellijk in werking
lieden.
fe eerste plaats betreffen deze wij-
si de vermindering der bezettings-
voorts de opheffing der z.g. or
en ten slotte faciliteiten voor
ntgebied.
8 dezer zal de Rijksdag in plenaire
bijeenkomen, terwijl op 23 Novem-
behandeling van het Verdrag van
zal aanvangen. Aan deze behan-
?aat vooraf de bijeenkomst der
Icommissie voor de Buitenland-
""Uolegen heden en die van den
-i
•*c o n l w a p e n i n g s n o t a.
for den Duitschen ambassadeur te
W Hoesch, overhandigde Duit-
Atwoord in zake de ontwapening,
Parijs als geheel bevredigend lie
fs daar uitvoering van het moeren-
geallieerde eischen vóór 15 No-
beloofd wordt.
Endenburg tegen de
Nationalen.
'de. „Vossische Zeitung" heeft
zich ter gelegenheid van zijn
Stuttgart tijdens een onder-
vooraanstaand leider der
op zeer opmerkelijke wijze
over de Duitsch-Nationalen.
^?zou namelijk volgens genoemd
lelijk hebben gezegd: ..Daar
wordt je verzekerd, dat jo het vertrouwen
der gelieele partij hebt en op een goeden
dag sta je door het besluit der partij al
leen en ziet men zijn positie bedreigd." In
aansluiting aap. deze uitlating gebruikte
do president het beeld van den os in de
porceleinkast.
Tweederde meerderheid?
Volgens officieuze berichten houden het
rijksministerie van binnenlandsche zaken
en dat van justitie zich bezig met de vraag
of het verdrag van Locarno, hetwelk toe-
treding tot den Volkenbond insluit, een
wijziging der grondwet beteekent of niet.
Waarmede, weer de quaestie samenhangt
of bij de stemming in den Rijksdag een
eenvoudige meerderheid of een meerder
heid van tweederde noodtg zal zijn. De
rechtsche „Tag" betwijfelt of de ratifica
tie wel met een gewone meerderheid mo
gelijk is. Het blad wijst er op dat D.-na-
fionalen, völkische en communisten samen
over meer dan een derde der zetels be
schikken, zoodat een front van die par
tijen de aaneming van een grondwetswij-
zigende wet onmogelijk zou kunnen ma
ken. De „Vórwarts" vermoedt, dat het hier
do bedoeling is zulk een karakter van het
verdrag te construeeren. teneinde weer
gelegenheid to krijgen de D.-nationale
stemmen duur te verkoopen.
Frankrijk.
De financieele crisis.
Wat de Kartellisten willen.
De financieele principes, waarvan vol
gens het Karfel de regcering bij haar
nieuw ontwerp behoort uit te gaan, zijn
als volgt samen te vatten:
lo. geen inflatie, zelfs niet tijdelijk;
2o. afstempeling der bankbiljetten, om
deze te kunnen vervangen;
36. consolidatie dér schatkistbiljetten
over drie, zes en tien jaren, met uitzonde
ring dan van die, welke 8 December a.s.
vervallen. Vóórts een regeling van de
rernbdurseering der bons de la defense
nationale, in dien zin, dat deze maande
lijks nooit meer dan 325 millioen zal be
dragen;
4o. staatshypotheek op bebouwde en
onbebouwde eigendommen, met een waar
de van minstens 150.000 francs;
5o. winstparticipatie van den staat voor
15 in induslrieele en commercieele on
dernemingen;
6o. optie tusschen Gonversie en taxatie
van staalsrenlen voor do houders daar
van.
De toestand blijft verward.
Gedurende dén ganschen dag sclieenen
de zaken gisteren goed te loopen, maar op
het laatste oogenblik is alles weer op losse
schroeven gezet. Het betreft hier Lou-
cheur, die op zijn verzoek door de begroo-
tingscommissie is gehoord om het door
hom uitgedachte voorslel aan te prijzen,
daar dit voorstel een veel duidelijker
vorm van kapilaalsheffing inhield.
De socialisten, die zijn teruggekomen op
hun aanvaarding der nieuwe voorstellen-
Painlové, hebben bereikt dat Malvy, de
voo/zitter der commissie, zich opnieuw
naar Painlevé heeft begeven om hem te
verzoeken zich aan het ontwerp-Loucheur
to iuspireeren.
Men verwacht, dat Painlevé zal weige
ren zijn voorstellen nogmaals te wijzigen
en eischen zal, dat de kwestie thans voor
de Kamer komt. Do toestand blijft dus
steeds zeer verward.
Italië.
Nerveuze spanning in Italië.
Indrukken van bet complot,
Volgens betrouwbare particuliere be
richten, te Londen ontvangen, heeft de
strenge censuur in Italië een toestand van
nerveuze spanning veroorzaakt. De pers
heeft geen gewag mogen maken van de
incidenten te Triest.
Te Parma zijn verwoestingen aange
richt in het bureau van den oud-minister
Mi(?helc uit het kabinet Facta, die lid is
der Katholieke partij.
In verband met de scherpte van do cen
suur doen allerlei fantastische geruchten
de ronde en de indruk wint veld. dat de
Zaniboni-geschiedenis gebruikt is als
een voorwendsel om verscheidene organi
saties van de oppositie te vernietigen aan
den voor-avond van het proces-Malteotti.
Zelfs in fascistische kringen valt een gis
ting te bespeuren en men vreest, dat een
lang voortduren van den tegenwoordigen
toestand ongewenschte gevolgen zou kun
nen hebber.
Spanje
Het complot tegen het directoire.
Verscheidene arrestaties.
Te Madrid zijn twee generaals gearres
teerd, benevens de kolonel der koninklijke
lijfgarde te Madrid en twintig andere offi
cieren. Deze maatregelen zijn genomen in
verband met de ontdekking van een in het
geheel e land voorbereide actie tegen de
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeel ingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden nangebodon of gevraagd, buur cn ver
huur, koop en verkoop fU.50.
militaire dictatuur, die ook in het leger
zelf langzamerhand onbemind is goworden
Met name zijn bij deze actio infanterie-
rogimenten betrokken, om welke reden dan
ook, do wacht in het paleis te Madrid door
artilloriesoldaten is betrokken, hetgeen an
ders slechts bij hooge uitzondering ge
schied.
Te Barcelona zijn tal van personen ge
arresteerd, onder wie de afgevaardigden
Miracle en Tria, van do vroegere Catalo-
nische partij. Laatstgenoemde is professor
aan de universiteit van Barcelona, en zijn
arrestatie heeft geleid tot oen protest van
den deken dor juridische faculteit.
Joego-Slavië.
Studentenslaking.
Een gevolg van de anti-
Italiaanse he relletjes.
Naar uit Agram wordt gemeld, zijn de
aldaar in verhand met de anti-Ifaliaansche
demonstraties door de politie in hechtenis
genomen studenten een hongerstaking be
gonnen. Als protest teren de aan studenten
opgelegde straffen hebbpn voorts de stu
denten te Agram besloten gedurende drie
dagen te staken, welke staking Imden is
begonnen. Ook aan de studenten der ove
rige Joegoslavische hoogescholen is het
verzoek gericht, zich bij de. slaking aan te
sluiten, zoodat heden aan alle .Toecroslavi-
scho universiteiten waarschijn,!'1!; de pro
teststaking zal aanvangen.
Rusland.
Rusland gaat koopvaardijschep t koopen.
De betaling wordt over
10 jaar verdeeld.
De koopvaardij-commissie verlaat 20 de
zer Moskou Haar doel is vijftig schepen
van epn gemiddelde tonnenmiat aan te
koopen vooé den dienst in do Zwarte Zee,
de zee van Azof en hel Nabije Oosten. De
betaling dc*r te plaatsen orders, welke bin
nen een jaar moeten worden uitgevoerd,
zal over tien jaar worden vifde 1J
China.
De burgeroorlog.
De premier een gevangene
van Feng.
Volgens berichten uit Shanghai is Toean
Sji Joei, de Chineeschc premier, feitelijk
gevangene in de handen van generaal
Feng Joe Hsiang. Dit beticht stemt over
een met andere, die hierop neerkomen, dal
Fong besloten heeft om Toean Sji Joei's
lijfwacht te ontwapenen met het doel Toean
in hechtenis te nemen onder voorwendsel
hel hoofd van het uitvoerend bewind te
beschermen. Feng Joe Hsiangs houding
schijnt nog altijd tegenstrijdig, doch alge
meen gelooft men dat er tusschen hem en
maarschalk Ts.iang Tso Lin eert definitieve
breuk is, terwijl Fengs machtigste helper,
de loopnn van Honan. zijn lot, naar wordt
gemeld, definitief met dal van liet bondge
nootschap van de Jangtse heeft verhonden
Maatregelen van Japan
in G li i na.
net „Evening News" heeft een telegram
uit Tokio ontvangen, meldende, dat het .Ta-
panscho kabinet in een speciale zitting
maatregelen heeft genomen ter behartiging
van <lc belangen der in Peking woonachti
ge Japanneozen, met liet oog op den ver
wachten coup d'état door den Chinoeschen
'generaal Feng-Yoeh-Sjiang.
Do Japansehe vlooi houdt zich gereed
voor eventueele orders. Over Peking is
weinig hekend. Volgons sommigen zou de
stad in slaat van beleg zijn verklaard en
het hoofd der troepen, commandant Toean-
Tsji-Joei, gevallen zijn in handen van
generaal Fong.
Verschillende leden van het kabinet heb
ben evenals de premier besloten af te tre
den. Talrijke ambtenaren, dio op de hand
waren van Tsjang-Tso-lin, zijn uit Peking
gevlucht.
DE POLITIEKE TOESTAND.
Op de departementen gaan de werk
zaamheden door.
Het „Hbld." verneemt, dat alle minis
ters, inbegrepen de vier Katholieken, die
hun ontslag aan de Koningin hebben aan
geboden, gisteren op hun departementen
hebben doen weten, dat de werkzaamheden
verband houdende met do voorbereiding
der openbare behandeling van de begroo
tingen in de Kamer, gewoon voortgang
moeten hebben.
Hierbij sluit aan, zegt het „Hbld.", do
merkwaardige zienswijze van een voor
aanstaande politieke persoon, die meende,
dat er van een kabinetsc r i s i s (nog) geen
sprake is, slechts van een kabinets
kwestie.
Naar zijn meening zal de heer Colijn
aan de Koningin moeten adviseeren het
verzoek om ontslag der vier Katholieke
ministers niet in te willigen en zal er voor
de Koningin ook geen reden zijn, dat ont
slag iyp.1 lf» geven.
Voor een ontslag van een minister moet,
aldus de zegsman, een feit kunnen worden
aangevoerd. Zoo'n feit kunnen do vier
Roomsche ministers tegenover de Ko
ningin niet noemen. Met hun collega's
hebben zo geen verschil van meening ge
had, ook niet over do vraag of hot votum
der Kamer een collectief ontslag van het
Kabinet tengevolge diende te hebben, een
vraag, dio zelfs niet blijkt te zijn opgeko
men. De Kamer heeft ook niet een voorstel
van een dezer ministers verworpen. Zij
heeft slechts verworpen een post op de be
grooting van een ambtsgenoot, die daar
over zelf niet do portefeuille-kwestie
heeft gesteld. Dit is geen feit, dat een ver
zoek om ontslag der vier Roomsche minis
ters kan rechtvaardigen. De minister-pre
sident zal dan ook afwijzend aan de Ko
ningin moeten adviseeren over dat ver
zoek. Doet hij dat, dan moeten deze vier
ministers dus weer blijven zitten. Volgens
den politieken zegsman is er dus eigenlijk
(nog) geen kabinetscrisis. Er is alleen
maar een booze heer Nolens, die een an
dere gelegenheid (da verwerping van oen
begrooting b.v. wanneer bij daarvoor den
steun van een andere groep kan vorkrij
gen) zal moeten afwachten om zijn boos
heid lo luchten, teneinde deze regeering
ten val to brengen, aldus do zegsman van
het „Hbld.", voor wiens rekening deze
phantasie blijve.
Zijn er voor-besprekingen geweest?
De vraag is gesteld, of bij de vorming
van het kabinet niet de houding der par
tijen ten opzichte van het Gezantschap is
besproken.
Het „Hbld." verneemt in verband daar
mede uit betrouwbare bron de belangwek
kende bijzonderheid, dat do kabinetsfor
mateur bij de gedaclilenwisseling over zijn
program wel degelijk gepoogd beeft dit
punt in der minne Ie regelen, maar daar
in niet is geslaagd. Volgens de inlichtin
gen van genoemd blad zou de heer Colijn
de formatie van zijn kabinet toen niet op
dit punt hebben willen laten afstuiten en
hot ér maar op gouangd bobben.
De C.-H. Partij en de officieren en
Hoogere Ambtenaren.
Men meldt uit 's-Gravenhage aan de
„Msbd."'
Naar we vernemen bestaat er in de hoo
gere ambtenaars- en officierenkriugen
groot nvsnoegen over de handelwijze van
do C.-H. partij. Bij de InaWe verkiezing
toch heeft een overgroot deel van do offi-
C'oren en hoogere ambtenaren zijn stem
op die partij u tgebraoht. Verschillenden
die lid waren van de C -H. partij hebben
hun lidmaatschap opgezegd. Ook wordt
naar men zegt door bestuursleden van de
afd. 's-Gravenhage het hoofdbestuur om
verantivoording vorzor.ht.
De diplomatieke helrekk'nqen met bet
Vaticaan.
Aangezien op de begrooting van Builen-
Iandsohc Zaken voor 1025 tot 1 Jon 1026
gelden gevoteerd z:jn voor liet Nedor-
landöch gezantschap bij h't Vat-caan. zal
onze gezrnt, jkr. Van Nispen lot Scve-
naer, nier voor d:en datum behoeven te
word en I or ugeroe p er
In dip'ómalieko kringen acht mep het
niet waarschijn1!ik. .dat de Pausel'jke in
ternuntius lo Der Haae ten gevolge van
het votum der Tweede Kamer zal worden
tcniggevoi pen. Tn 1371 werd eveneens bij
votum der Kamer hei Nedèrlamlsche ge
zantschap bij het Vaticaan op,gelieven,
zonder dat terugrDopmg van don Pause-
l'j-ken iteniunl'iis vol erin. Eerst toon do
Pauselijke Stoel in 1800 niet was uLLge-
noodigd tot dee'ncni'ng aan de eerste vcr-
«desconforen lie, is een verkoeling gevolgd.
De Par.-tolijke internuntius ging toen met
vacant:e, waarna zijn plaats niet meer u's
ingenomen geweest tot na den oorlog. De
post van het Vaticaan lo Don Haag is of
ficieel, ofschoon lange jaren onbezet, nooit
•opgeheven goweost.
Ministerraad.
Tegen hedenmiddag half <lrie v een
Ministerraad belegd.
Koninklijke Besluiten.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Deurne J. G. van
Beek.
De Tabakswet.
Verlenging van den te m .j n
genoomd in artikel 88a.
Verschenen is de Memorie van. Ant
woord op het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer betreffende bet wetsont
werp tot verlenging van don termijn, ge
noemd in art. 88a der Tabakswet, zooals
dat cj-tikel is gewijzigd bij de wet van 30
December 1024.
Daarin wordt gezegd, dat de minj.sleT
zich bept rkt tot het wederom voorstellen
van een verlenging met niot meer dan één
jaar.
Dit moge worden verklaard uit de wen-
i soheliikheid het voortbestaan van niet aan
HET VOORNAAMSTE NIE&IVS.
BUITENLAND.
Hindenburg o-ver de Duitsch nationalcn,
De financieele crisis is nog niet opgolost
De toestand blijft verward.
Een staatsgreep te vreezen in Peking?
Een Engelsche onderzeeër vermist. (Bul-
tenlandsche Berichten).
BINNENLAND.
De Kabinetscrisis. Persstemmen over
de crisis (2de blad) en geruchten (I i-i
blad).
Verschenen is de Memorie van Ant
woord op het voorloopig verslag der
Tweede Kamer betreffende het wetsont
werp tot verlenqinq van den termijn, «e-
noeind in art. 88a der Tabakswet (teblad).
Onze Geïllustreerde Panira
De photopagina geeft o.m.: Konige pho
to's in verband met do Kabinetscrisis.
De hooge waterstand van de Maas
do bepalingen van de arlike'en 23 en 'ïO
der Tabakswet voldoende lokaliteiten n et
langer Ic bestendigen dan stuikt noodza
kelijk is te achten.
Do minster is voornemens, daadwerke
lijke fabrikanten, wier werkplaats niet '<>l-
dool aan art. 23, lste lid der Tabakswet,
of die in strijd met art. 24 in een woonver
trek arbeiden, door hot verstrekken van
een voorschot in dn gelegenheid te slol'en
zich aen de bepalingen van do Tabakswet
aan te passen, voor zoover dat noodig en
b"'1 ijk mocht zijn.
Zoodanig voornemen beslaat voorn'si mg
niet ten aanzien van hen, die ouder een
ontheffing ex artikel, 88a werken,
Hel P. T. T.-personeel.
De a a 1 a r i s s o n.
Naar de „Tel." verneemt, heeft de direc
teur-generaal der posterijen en lelogra'io
een brief gericht aan de commissie van
overleg voor do posterijen, telegrafie cn
tclcfon o, inzake de wijzigingen van d? i-
larisrege'ing voor het P. T. T.-porspneoI.
Daarin wordt o.in. gezegd:
„Do salaris regeling van hel P. T. T-
persoueel moet nog «loods verband houden
met de tegenwoordige personeels- »rgan:-a-
tio. Zooals u reeds is medegedee'd, zu'lev
de sa'arssen van de betrokken personeels
groepen aan'een nadere beschouwing wor
den onderworpen, indien in deze organisa
tie w'jziging komt. Thans is alken aan do
orde hel gladstrijken van plooien in de te
genwoordige salarisregcling, waarbij het
sa'ar'speil in het olgemeen niet mag wor
den verhoogd.
Hel is niet mogelijk gebleken, in verband
met consequent es voor person'Tisgroep: l
bij andere takkon van dienst, het m'ni-
mum voor somnrge categorieën, bijv. kan
toorbedienden 2e klasse, Ie brengen op
f 1200."
Aan den brief is toegevoegd een s'aal,
houdende do jaar add n volgens het Be
zoldigingsbesluit 1020, de voorstellen aan
en het daarop gevolgde advies van de com
missie van overleg van o'ihI H)2L benevens
de salai isregePiig, zooals die sinds 1 Ja-,
nuari 1025 geldt, on de „voorstellen" tol'
het gladstrijken van de plooien".
Daaruit blijkt o.m,, dat de salarissen,
van werklieden der 2e en lo k'iasse niet
zullen worden verhoogd; evenmin d:e van
bestellers, kantoorknechts, stokers, en zaal
wachters. Wel d e van magazijnbedienden,
aan de magazijnen van postzegels; dezo
worden van f 25 44—f 30.24 per wcok ge
bracht op f26.83—f31.68, ongerekend do
pensioenaftrok van 8 'A pet.
Do schrijvers zullen in drie groepen
worden ingedeeld. Sinds 1 Jan. 1025 gold
voor hen een minimum en maximum van.
f 1000 en f 1700. Voor de eerste groep, dio
der macliinoschrijvers, worden dezo be
dragen f500 en f 000, .voor do schrijvers
der 2e klasSo blijven de beslaande min ma
en maxiina gelden, terwijl zij voor dio
der le klasse gebracht zullen worden op
flfiOO en f2100.
Voor do hoofd bes tellers wordt het nvni-
muni van f 1400 op f 1500 en hot maximum
van f2300 on f2400 gebracht. Niet ver-*
hoogd zijn de salaz.sscn van kantoorlioiH
o.ts der 2o klasse en lo klasse, evenmin
dio van chef-expediteurs, opzichters, ina-
gaa:jncommiozeri aan de poslzegclmaga-
zijnen en van bureau-ambtenaren.
In het algemeen zijn de bestaande miniv
ma cn maxima gehandhaafd, met uitzon/
dering van dio der schrijvers, die der kan/
toorbcdienden 2o klasse (maximum ver/
hoogd van f2000 tot f2100). der magazijn-
op zich tors (maximum van f2000 verhoogd
lot f2200), assistent-conducteurs (f1400
—f 2100 wordt f 1500—f 2200), kantoorboz
d:enden le klasse (van f2500 als maxi-»
mum tot f 2000) en van nog een enkele
kleine groep van geëmployeerden.