17e jaargang.
MAANDAG 9 NOVEMBER 1925
No. 50S4
ÊcicbcHe 6ou^a/ht
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal.
Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
bco per post 2.95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
jbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
«taling- Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
jjgsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
'GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
shsjsb
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gowone advartentlSn 30 conl por regsl
Voor Ingexonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend. u
Kleins advortentiën, van ten hoogste 30 woordon, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop fO.50.
I nuntius»* bestaat wit tares
Over: Pensioenen.
•ioen wordt over het algemeen op-
uitgesteld loon.
arbeider, een ambtenaar en daar-
gelijk tc stellen personen worden
i niet zooveel te verdienen, dat het
gpmakkolijk valt, zooveel over te
dat zij ook den tijd, waarop zij niet
staat zullen zijn door arbeid hun
verdienen, kunnen leven,
dient dan in aanmerking te
genomen, dat een pensioenrege-
soeiaal karakter heeft, ook in
dat er zijn, die er niet of niet
als anderen van profiteeren, waar
de voor allen, op een of andere
heffen bijdrage wordt rekening
erbij i
1 T?«
psionneenng is een mooie zaak. Ln
onze overtuiging, onze besliste over-
dat óók in meerdere p a r t i c u-
v ondernemingen ernstiger er naar
worden gestreefd, dat degenen, die
arbeiden, een behoorlijk pensioen
vooruitzicht hebben. Al zou
wat van het loon moeien wor-
afgebouden, men zou, in vele
althans, daardoor een maatschap-
voortreffelijk en voor de betrokke-
Jér heilzaam werk doen. Doch dit
ghls terloops opgemerkt,
kannen ons met de boven geschet-
ivalling van wat pensioen in het al-
is heel goed vereenigen,
wij leggen hierbij den nadruk op:
lensioen in bet algemeen is.
komt ons n.l. voor, dat men som-
pensioenen niet als uitgesteld loon
«schouwen zooals b.v. het pen-
van een Minister, van een Gedopu-
tstbodoelde pensioenen beschouwen
als de vervulling van een plicht,
gemeenschap heeft ten opzichte
die, om een overheidsambt te
larden, een andere inkomen-opleve-
functie geheel of gedeeltelijk heb
nieten prijsgeven, en die, als zij niet
overheidsambt bekleeden, niet
mds weer opnieuw of niet meer ge-
al een bron voor een zelfde inko-
zij voorheen genoten, kunnen
Deze pensionneering stijgt ge-
naar gelang de betrokkene langer
ttheidsambt heeft bekleed, niet al-
imdat dan de gemeenschap grootere
rillingen ten opzichte van hom heeft,
ons inziens, ook en vóóral, omdat
kans, om weer in de maatschappij
cratïevefunctie uit te oefenen, ge-
lorlieen, voor hem geringer is ge>
r
[moenon wij een dergelijke pension-
te moeien bcredeneeren. Er zijn
rlijk gevallen in de practijk, waar-
men zou kunnen aantoonen. dat on-
lumenlatic in strijd is met de wer-
feilen. Doch deze gevallen staan
i zichzelf en een algemeene regel
aarmede geen rekening houden. De
I Dneering van Ministers, Gedepu-
is dan ook. naar onze- over-
heslisl oen eisch van reclitvaar-
[meenen echter, dot er een uitzon-
moei worden gemaakt op deze
ineering: een uilzondering, die lo-
voorlvloei! uit onze beschouwing
ie molivcering van dit pensioen,
lijk in hel geval, dat iemand, die
'erkoidsambt heeft hekleed, daarna
een overheidsfunctie, hooger of wa-
irdig, gaat vervullen,
jji laalsle zou ook misschien anders en
Stgebretd aldus kunnen worden ge
leerd: een Staatsdienaar, die Staals-
blijft, doch van functie verwisselt,
door do gemeenschap niet ge
leerd te worden uit hoofde van
mis dor inkomsten, verbonden aan
«te ambt. indien het tweede althans
|f'0g wordt gehonoreerd. Wij ge-
Mer toe. dat, als men aan deze re-
cen dergelijke verre strekking zou
er ook uitzonderingen daarop zou-
I maakt moeten worden.
deze beschouwing is ons aanlei-
teest een opmerking Vrijdag j.l
in de Tweede Kamer. n.l. dat
nister geen pensioen moet genieten
'eputeordo. De vorm van deze op-
l ongelukkig, om niet te zeg-
meboorlijk wat niet verwonderen
n weet, dat het Kamerlid
25 maakte maar o.i. is de alge-
strekking er van wel de overwe-
[Oor den wetgever waard.
ictatuur.
Bomt
"niinistisehe Partij blijft zich nog
«ndienen als de pari ij van de vrij-
noezeer ook de feiten dat tegen-
^''reeuwende feiten, in hot bui-
Maar ook feiten in ons land.
In „De Tribune", het orgaan der Com
munistische Partij, schrijft dr. Knuttel, uit
Leiden, dat het „partijbestuur niet steunt
op de meerderheid van de partij"; dat do
leden absoluut geen (wij spatieeren)
zeggenschap hebben in de daden van hun
partij"! En hij wil daarom een congres.
„Het zal er heet toegaan", zoo schrijft hij,
„wie weet of er geen klappen vallen, er zal
een chaos van meeningen naar voren ko
men. Maar het eind zal moeten zijn dat
men tot een resultaat komt en een leiding
kiest, waarvan de autoriteit dan door nie
mand meer betwist kan worden."
Maar het partijbestuur dankt feestelijk
voor het, door dr. Knuttel gevraagd, con
gres! Om de dooie dood niet de heeren
zitten nu in het zadel, hebben de macht,
Wijnkoop en v. Ravcsteyn zijn uit de Twee
de Kamer gewipt en Loutje de Visser is
er in gebracht wat zou je het je nu
lastig laten maken door een congres! Zij
hebben het vertrouwen van de hoogc oomes
in Rusland, do E.K.K.I., en, zoo schrijft do
redactie van „De Tribune" (die door de te-"
genwoordige leiding is aangesteld: „Een
congres kan alleen in overleg met dc E.
K K. I. worden gehouden". En de heer
Knutlel krijgt cr van de redactie vaa langs.
Hij heeft een sectariër, die zeeziek is ge
worden, nu het schip der G. P. zee heeft
gekozen, en zich toch telkens aan dek ver
toont, om de gezonde passagiers te sugge-
reeren, dat zij ook katterig zijn.
Ziehier, dictatuur. Dictatuur van
het proletariaat! I
Ingezonden Mededeeling
BUITENLAND
Duitscbland.
De Duitsche ontwapening.
Vijf punten nog to vervullen.
De Parijsche bladen geven een opsom
ming van de punten uit het antwoord aan
Berlijn, dat door den Gezantenraad is
vastgesteld en aan den Duitschen gezant
is overhandigd.
Die punten zijn:
lo. vernietiging van de bij het verdrag
van Versailles verboden machines;
2o. wijziging in den grooten generalen
staf; 3o. demilitariseering van de politie;
4o. ontwapening der Oostgrenzen;
5o. afschaffing van do militaire oplei
ding in de sportvereenigingen.
Frankrijk.
De financieelc ontwerpen.
Een zeor slechte ontvangst.
Het plan was, de financieelc ontwer
pen van Painlevé met spoed af te hande
len. Zaterdagmorgen zouden zij door den
Franschen ministerraad definitief vastge
steld en Zaterdagmiddag door de finan-
cieele commissie der Kamer onderzocht
worden, zoodat. hot Kamerdebat daarover
Maandag zou kunnen beginnen. Het moest
Dinsdagavond geëindigd zijn, zoodat de
behandeling door den Senaat Woensdag
zou kunnen plaats hebben. In den nacht
van Woensdag op Donderdag moesten dan
de ontwerpen door de beide Kamers aan
genomen zijn.
Zoo spoedig zal het echter niet gaan. Do
financieelc plannen van Painlevé zijn Za-
lordag door den ministerraad wel goedge
keurd, maar in de commissie van finan
ciën zeer slecht ontvangen. Er is niet de
minste kans, dat de ontwerpen zelfs in de
kamer eenigo verdediging zouden vinden.
De 17 socialistisch-radicale leden, die de
meerderheid vormen der commissie van
financiën hebben dan ook de plannen van
Painlevé verworpen.
Zij verlangen consolidcering van alle
bons op korten termijn, de schatkistbons
inbegrepen.
In de tweede plaats opheffing van den
belastingvrijdom op de staatseffecten, die
bij oorlogs- en latere leeningen uitgegeven
zijn onder waarborg van belastingvrijdom
In de derde plaats deelneming van den
staat in de opbrengst van alle bedrijven en
in de vruchten van alle andere vormen
van het publiek vermogen.
Na langdurige debatten, die Zondag
werden voortgezet, werd gisteren met 17
tegen 14 stommen en 2 onthoudingen, een
motie van Vincent Auriol aangenomen,
welke motie elke inflatie afwijst en de re
geering vraagt, zich door de socialistische
ontwerpen te laten inspireeren. Het lot van
de regeeringsontwerpen was hiermee be
zegeld.
De beraadslagingen der commissie wor
den daarop tot Maandag verdaagd.
De regeering zou een nieuw ontwerp
opstellen, dat vandaag aan de commissie
voorgelegd zal worden.
De strekking der voorstellen.
Het eerste optreden van Painlevé als
minister van financiën is een volslagen
fiasco geworden.
In de wandelgangen van de kamer was
de opgewondenheid Zaterdag groot en
zelfs loden uit bet kartel hebben zich in
heftige bewoordingen over de voorstellen
IISIEÜD1MSCHE AllHRfClf'-illISCH11.
Heerensingel 34/35 - el. 'n. 1523.
PRIMA KWALITEIT- VERZl' ELD ZAKKEN
3178
uitgelaten. Debouchc, radicaal-socialist,
verklaarde, dat slechts één zaak duidelijk
is, n.l. dat niemand er iets van begrijpt.
Men klaagde algemeen, dat noch Painlevé,
noch Bonnet hun eigen dossier kenden.
In elk geval komen do ontwerpen neer
op een plan, dat binnen afzienbaren tijd
nog geen geld in de schatkist brengt, ter
wijl de toekomstige opbrengst vrijwel ge
hypothekeerd wordt door een inflatie, dio
vijf milliard heet lo bedragen, maar die
evengoed tien kan zijn.
De voorstellen komen in algelieele strek
king hierop heer, dat men den geheelen
landbouw niet durft lo treffen, evenmin do
vrije beroepen en do salarissen en zijn niet
anders dan een zeer willekeurige belasting
op de inkomsten. Zoo zal b.v. een belas
ting geheven worden gedurende veertien
jaar van 20 franc per jaar per persoon op
den grondslag van personeele belasting.
Een buitengewone belasting zal gehe
ven worden op den gehouwdon eigendom,
die neerkomt op een betaling ineens van
anderhalf maal de jaarlijksche opbrengst,
of wel gedurende veertien jaren 15 pet.
van die opbrengst. Een zelfde belasting
zal geheven worden op den ongebouwden
eigendom.
Bovendien zullen dc commerciële en in-
dustrieele ondernemingen zwaar belast wor
den, overeenkomstig do winsten, die in
de laatste drie jaren tot grondslag van
den belastingaanslag hebben gediend.
Do belasting is 50 pet. van de gemid
delde winst, als die belasting ineens wordt
betaald, of gedurende drio jaren 20 pet. of
gedurende veertien jaren 5 pet.
Bovendien zal een ongeveer soortgelijke
belasting geheven worde.; op de roerende
waarden en, wat betreft de tractemenlen
van hooger dan 50.000 francs, zal een
progressieve belasting worden geheyen,
evenals van dc zoogenaamde improductie
ve waarden.
De ontwapening.
Het voorstel-Boncour.
De Fransche commissie voor de natio
nale verdediging h?eft het ontwapenings
voorstel van Paul Boncour in ontvangst
genomen. De chef van den generalen staf
liet zich geestdriftig over het plan uit.
Boncour zal op 3 December liet plan na
mens Frankrijk aan den Volkenbond voor
leggen. Het plan is gebaseerd op het prin
cipe, dat ontwapening niet alleen naar do
actieve militaire, doch ook naar de geza
menlijke elementen te beoordeelen valt,
welke in geval van oorlog bewapenings
mogelijkheid bieden, bijv. financieele mid
delen, industrieele en agrarische voor
raden.
Italië.
Het complot tegen Musso ini.
Nog meor arrestaties.
De uitgebreide onderzoekingen van do
politie naar de vertakkingen van het com
plot, duren voort on berichten, die min of
meer geloofwaardig zijn, betreffende be
langrijke arrestaties, bereiken Rome uit
geheel Italië.
Nieuwe bijzonderheden omtrent de ar
restatie van Zaniboni, welke vaak op ver
warrende wijze met elkaar im tegenspraak
zijn, verschijnen in iedere editie van de
bladen, vergezeld van foto's van het ge
weer, dat hij had willen gebruiken, van
de blinden, waardoor hij had willen schie
ten, enz.
Blijkbaar Is uil het onderzoek komen
vast te staan, dat Zaniboni gedurende ver
scheidene dagen, voorafgaande aan 4 No
vember, verborgen had gezeten in een huis
nabij den St. Pietcr en in voortdurende
verbinding heeft geslaan met don mede-
phchtïge Quagli-a. De toI die Quagüa ge
speeld heeft, is echter eenigszms duister,
want ofschoon de bewijzen tegen hem zeer
ernstig schijnen te zijn. is hij op vrije
voeten gesteld. Men maakt hieruit de ge
volgtrekking. dal lvij het was, die het com
plot bij de politie aangaf.
Een groote samenzwering?
Op de medeplichtigheid van generaal
Gapello is nog geen nieuw licht gevallen.
De „Epoca'' "toch, diio nog steeds den meest
uitgebreid en inlichtingendienst gehad heeft
omtrent de samenzwering, welke zou heb
ben moeten leiden tot de vernietiging van
het fascisme, de omverwerping van de
monarchie en de uitroeping van de repu
bliek, beweert, dat generaal Gapello optrad
a's bemiddelaar voor de vrijmetselaars
loges, die de beweg ng geld V ik steunden
en door de vermoording van Mussolind bot
signaal zouden geven tot een algemeenen
opstand.
1 Het geloof dat een dergelijke bewe ing
met ook maar de geringste hoop van sla
gen kon bestaan, is in directe tegenspraak
met do 'herhaalde verzekeringen, dat bijna
geheel Italië aan de zijde van de fascisten
zou staan. Hoe meor verspreid het com
plot wordt, des to onbegrijpelijker wordt
het ook. Terwijl een poging tot moord op
Mussolini door een groep van oneven
wichtige anarchisten nog te begrijpen zou
zijn geweest, is een campagne van dien
aard, georganiseerd door verstandige lei
ders van de vrijmetselaars en van de so-
oiaal-democratisoho partij, absoluut on
mogelijk.
Do Italiaanscho correspondent van do
„Daily Herald" meldt, dat or geen twijfel
kan beslaan, dat het complot tegen Musso
lini door de Italiaanscho geheime politie
•in scène is gezel om do vakvoreenigiugen
en de socialisten met één slag te kunnen
vernietigen.
De politieke weerslag van het gebeurde
wordt reeds gevoeld. Do nationaal-liberalo
partij, d.w.z. de liberalen van de uiterste
rechterzijde, di'e gedurende ©enigen tijd op
de wip zaten, bobben besloten zich bij do
fascistische partij aan te sluiten.
De volkspartij en do onafhankelijke bond
van oud-soldaten hébben moties aangeno
men, waarin zij de laaghartige poging tot
moord op Mussolini verklaren 'e betreu
ren.
Rusland.
Wcrosjilof tot opvolger van Froenze
benoemd.
dementi Worosjilof is, als opvolger van
Froenze. tot Volkscommissaris voor Oorlog
benoemd.
Worosjilof is in het jaar 1881 lo Tsa-
ritsin geboren. In zijn geboorteplaats en
in Petersburg heeft hij aks s'otenmaker
gewerkt. Omstreeks 1000 sloot hij zioh aan
bij do revolutionaire beweging. Rij de re
volutie van 1005 agiteerde hij in bet go-
bied van den Don. Hij werd ryn die reden
tot drie jaar gevanv rii«straf en 3K- jaar
verbanning veroo-deeld Rij de revolutie
van 1018 was hem het commando over
versch'Tlonde afdeelingen ongedragen. Ver
volgens werd hij commandant van de eer
ste divisie van. liet roode leger en daarna
commandant van Moskou.
De Balkan.
Een Balkanend ontworden.
Op bet voorbeeld van Locarno.
Griekenland heeft, blijkbaar op instiga
tie van Engeland, een ontwerp ingediend
voor een Ba'kanpact op hot voorbee'd van
het verdrag van Locarno Griekenland,
Joegoslavië, Roemenië en Bulgarije zou
den elkaar wederkeerng hun hii'dige gren
zen gaiandeeron en zich verplichten dnn
vrede te handhaven. Men wil ook voor
Turkije do mogelijkheid van toetreding
openlaten.
Marokko.
Ahd-el-Krim volkomen innesloten.
„Thans is do politiek aan hot
woor d".
Pétain is te Marseille aangekomen. Hij
verk'narde, dat Abd-el-Krim volkomen in
gesloten is, en dat er niets meer te vree
zen is. De militaire operaties zijn geëin
digd. thans, zeide hij, is de politiek aan
liet woord.
Syrië,
De Drusencpstand.
Contact-pogingen.
De „Daily Mail" flenmt uit Lausanne dat
door de Fransche regeering pogingen in
het werk worden gesteld, om in contact lo
komen met de leiders der Drusenslam,
welko in Syrië in opstand is gekomen to
gen het Fransche lx»wind door bemidde
ling van de vertegenwoordigers der Dru-
sen, welke zich momenteel in Zwitserland
bevinden.
Frankrijk heeft, naar gemeld wordt,
voorstellen gedaan, waarvan er één ia, dat
een broeder van koning Feisal van Meso
potamia tot koning van Syrië zal worden
uilgeroepen. Deze regeling is ter sprake
gebracht tijdens het bezoek van koning
Feisal te Parijs aan Painlevé gebracht.
Vernomen wordt, dat dit voorstel gesteund
wordt door de Bnitscho regeering, aange
zien hot den toestand van Mosopotamië zal
consolideeren. De emir Ghekib Arslan, do
vrocgero afgevaardigde der Druscn te Con-
slantinopel en thans waarnemer voor liet
Palestijnsch-Arabisch congres in den Vol
kenbond, heeft den correspondent van do
„Daily Mail" medegedeeld, dat oen derge
lijk voorstel, tenzij het wordt uitgevoerd
met volledige onafhankelijkheid, onaanne
melijk zal zijn voor do Syriërs, die bereid
zijn liever te sterven dan te loven onder
het huidige bcvrind. Do Syriërs, voegde hij
er aan toe, zijn bereid een regiem te aan
vaarden. dat gebaseerd is op flat van Me
sopotamia en zijn levens bereid. Frankrijk
maximum financieel© en economische
voorrechten te geven.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De financieele ontwerpen van Painlevé
zijn con fiasco geworden. Zij zijn door de
cobimissie van financiën verworpen.
Het complot tegen Mussolini wordt hoe
langer hoe meer ongeloofwaardig.
Een Balkan-pact ontworpen naar het
voorbeeld van Locarno.
Een voorstel om koning Feisal tot ko
ning van Syrië te maken.
BINNENLAND
Vergadering van den Alg. Bond van
R.-K. Rijkskieskringorganisaties Jhr.
Mr. Ruys de Beerenbrouck voorzitter (lo
blad).
De a.s. vergadering van Prov. Staten van
Zuid-Holland (2de blad).
Ministerieel schrijven over dc bevorde
ring van de Limburgsche kolenindustrie.
(2do blad).
Perzië
De Sjah contra Riza Khan.
Eon manifest.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de Sjah
van Perzië een manifest gepubliceerd
heeft, waarin hij zijn eischen, wat betreft
do bescherming van den troon tegen do
staatsgreep van Riza Khan. handhaaft
BINNENLAND
ALG. BOND VAN R.-K.
RIJKSKIESKRING-ORGANISATIES
IN NEDERLAND.
Jhr. Ruys dc Beerenbrouck tot voorzittei
gekozen.
De algemeene "vergadering van don
Boud van R.-K. Rijkskieskringorganisaties
in Nederland, die als voornaamste punt op
haar agenda had do verkiezing van ceil
Bondsvoorzitter, was niet druk bezocht.
Het bondsbesluur was bijna voltallig aan
wezig, terwijl verder een vijftigtal afge
vaardigden de vergadering bijwoonden. Van
do leden der Staten-Generaal merkten wij
op niet den voorzitter der vergadering mr.
A. baron van Wijnbergen en den ponning-
meester mr. J. Heerkcns Thijssen, de hee
ren dr. L. Deckers, J. B. van Dijk, prof.
mr. Veraart, mr. A. van Rijckovorscl, mr.
J. Romans, G. Kuiper, Gh. v. d. Bilt, G.
Bulten, J. Suring, A. Loernkker, A. Engels
on mej. Annie Meijer.
De voorzitter ,mr. A. baron van Wijn
bergen opende do vorgadoring mot de redo,
welke reeds in ons vorig nummer word af
gedrukt. Zij werd met hartelijk applaus
ontvangen.
Aan do orde was do verkiezing van een
voorzitter ingevolge art. G van het Bonds-
reglcment.
Door het bondsbestuur was eenstemmig
voor deze vacature aanbevolen do lieer jhr.
mr. Ch. Ruijs de Beerenbrouck te 's-Gra-
venhage.
De heer W. N i e u w o n h u i s, uit Am
sterdam,acht zich gelukkig do eerste te
mogen zijn om een woord van afscheid,
hulde en dank aan dén aftredenden voor
zitter to richten. Gelukkig, omdat hij zich
rekenen moet onder lion, die hot met «lo
leiding niet altoos eens zijn geweest. Doch
juist zij, zegt spr., dio veel met u van moo
ning hebben verschild, moeten u danken
voor hetgeen gij voor do R.-K. Staatspartij
hebt godaan. Spr. kan zich voorslollen dat
do aftredende bondsvoorzitter niet veel
waardo hecht aan lof van menschen, maar
dat bij meer denkt aan den goeden en ge
trouwen dienstknecht uit het Evangelie.
Wanneer eenmaal do geschiedenis zal
geschreven worden van onzen tijd, dan zal
zegt spr., onder do namen «Ier groote man
nen dio van baron Van Wijnbergen groo
ten roem dragen (applaus).
Do heer J. B. van D ij k. uit Amster
dam, wenschte te spreken als oudste der
aanwezige Kamerleden, dio hier als gasten
aanwezig zijn on dezo gelegenheid buiten
gewoon geschikt achten om dank to bren
gen voor do verleende gastvrijheid, net
was steeds aangenaam, zeide spr., in dezen
kring te vcrkcercn. Als gast wil spr zich
gaarno aansluiten bij do woordon door don
heer Nieuwenhuis gesproken. Hij wil or in-
tusschon nog iets aan toevoegen. Op hot
óogenblik dat wij den triomf beloofden van
do gelijkstelling van hot onderwijs, hooft
oen der Kamerleden den lieer Van Wijn
bergen genoemd „don generaal van het
leger te veldo" (applaus).
Dr. A. G. A. Hoffmann, Leiden,
bracht hulde aan den arbeid door den
heer Van Wijnbergen verricht vooral vootf
het schrijven van artikelen dfe steeds of
hot juiste moment aangaven, welke hou*
ding moest worden aangenomen. In zijn aw
tikolon heeft dc lieer Van Wijnbargen *'ef
steeds geloond als do kapitein op de rrm*.
mandobrug die, volgend 'V poolster onzer
