VRIJDAG 6 NOVEMBER 1925
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
17e Jaargang.
No. 5092
bz(Soufim\k
gONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
lie Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal,
j per post f 2.95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
g. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
pblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverfenflën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medcdeclingen wordt het
z dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
nummer bestaai uit drie
fl-these.
lD der dagbladen geknipt:
eeuwige Neiderlandsc.be spook, de
jüieidsraanie, waart weer rond.
sen zijn gesloten, zoodat het
strafiden niet meer onveilig
pien; de wegen zijn door wande-
verlaten en de bermen dus voor
öüger geen lokaas meer. Het wendt
vanzelfsprekend tot de stad. In
g33g heeft het een griezelige victo-
baald in het parlement Cbedoelid is
jscoopwet), in Amsterdam wordt
jmeiiort binnengehaald, in den
Tan zedenpolitie.
«n knipsel uit een -artikel in „He
waarin gesmaald wordt op
lijkheidsaposlelen", die zich laten
oor „fanatieken dompers-lust".
een gespot met de zedelijkheid
t ie herkennen de antithese tus-
is en rechts.
tóch zijn er nog Katholieken,
Had als ,.He Telegraaf" voor een
blad houden; althans ze zeggen
«n alsof. Zij zijn geabonneerd
a courant, lezen het en laten het
door jonge mensclien en kinde-
pddeknop overdrijving ligt er in
r:. dat dezulke daardoor een
;e verantwoordelijkheid op zich
ij ais .,Be Telegraaf", hoewel wil
lijnen onder het mom van neu-
scliaamt zich ten slotte toch niet,
antithese aan de linkerzijde te
jaden ons móeten schamen, als
I, vrij en frank, t o o n den te
t de rechterzijde, in woord èn in
in do keuze van ons dagbladl
Volkenbond.
èond en kalender-hervorming.
dale studiecommissie voor de ka-
ïorming, waarvan prof. jhr. mr.
van Eysinga voorzitter is, heeft
s door tusschenkomst van den
rgeneraal van den Volkenhond
schillende regeeringen gewend om
lijk vóór 15 December a.s. te wor-
icht over de zienswijze van de
ïulorileiten ten aanzien van het
s van een vasten dag voor het
sl.
door de commissie reeds onlvan-
oorden is nl. gebleken, dat niet
idelskringen, maar ook verschil-
iderwijsinstollingen voorstander
~n vasten Paaschdag. Alvorens
litief uit te spreken over deze
een voorstel te doen over den
ülueel te kiezen dag, wenseht de
de meening te vernemen van de
onderwijsautoriteiten in de ver-
landen ter wereld.
Duitschland.
litsehlands ontwapening.
rapport van Foch.
mal meldt, dat het rapport van
de gezanlenraad morgen zal on-
vaststelt, dat Duitschland in den
ongetwijfeld zich inspanning
oost, in het hijzonder op het ge
kt materieel. Maar ten opzichte
reorganisatie van den ge-
t, de organisatie van de politie
me vereenigingen blijft de hou-
Duitsehe autoriteiten zeer ge-
De chef van het Duitsehe leger
Ut bevel over -het kader en de
dat binnenkort de ont
pit Keulen wordt aangekondigd
te bewijzen, dat de hond-
zijn aan den geest van Lo-
het militaire toezicht zal ge-
Mijven om duidelijk te maken,
nog niet is
der Duitsch-Nationalen.
'nieuwe actie tegen
I Stresemann.
ionalen, die steeds heb-
Ni dat hun minister Schiele in
rjóór het verdrag van Locarno
N. moeten thans toegeven, dat
NA „ja" heeft gezegd. De ge-
P? van den Duitsch-Nationalen
Hond geworden. Om nu de
N dit punt af te leiden, eischen
Mitionale bladen een streng on-
don minister, die zijn ambts-
geschonden en de houding
•heeft bekend gemaakt. Het is
1*° van de ministers de Duitscb
bot oog hebben. D.at is nie-
dan Stresemann.
Het lijdt geen twijfel, dat we weer aan
den vooravond staan van een Duitsck-Na-
tionale campagne tegen dr. Stresemann.
Reeds bij herhaling hebben de Duitsch-Na
tionalen geprobeerd den minister van Bui-
fenlandsche Zaken een beentje te lichten.
Tot dusver zijn deze pogingen altijd mislukt
Met gretigheid zullen ze dus nu deze nieu
we gelegenheid aangrijpen en nogmaals
trachten Stresemann uit het zadel te lich
ten.
Wederzijdsche gratie-verleening.
Hot Centraal Uitvoerend Comité van
Sovjet-Rusland heeft gratie verleend aan
de Duitschers Kindermann en Wolseht en
den Estlander Ditmar, die bij het proces
legen de fascistische studenten ter dood
waren veroordeeld door het Opperste Ge
rechtshof. De doodstraf werd veranderd in
10 jaar gevangenisstraf met aftrek van
preventieve hechtenis.
In verhand li iermede hebben de in het
Tsjeka-proces te Leipzig ter dood veroor
deelde hoofdleiders Neumann, Pöge, en
Skoblewski gratie verkregen en zijn tot le
venslange tuchthuisstraf veroordeeld.
Frankrijk.
Syrië in de Kamer.
De behandeling der
interpellaties uitgesteld.
Naar aanleiding van de vaststelling van
den datum voor het houden der aangekon
digde interpellaties van Ferry en Desjar-
dins over Syrië, heeft gisterenavond in de
Kamer een lang en opgewonden debat
plaats gehad.
Aangezien de socialisten in hun bijeen
komst van gisterenmorgen besloten hadden
do regeering te steunen in haar verzoek
tot uitstel der interpellaties tot na den te
rugkeer van generaal Sarrail, was het hij
voorbaat zeker, dat de regeering een meer
derheid zou krijgen. Do oppositie heeft het
haar nietemin zoo lastig mogelijk gemaakt.
Toen bleek, dat haar voorstel tot onmiddel
lijke behandeling der interpellaties geen
kans van slagen had, trachtte zij een om
trekkende beweging te maken, door in ieder
geval een datum voor de interpellaties
te bepalen, en wel 20 November, zijnde de
eerste Vrijdag na den terugkeer van Sar
rail, die tegen 15 November te Parijs
wordt verwacht.
Painlevé ging hier eerst mede aceoord,
maar tóen Ferry er drn nadruk op legde,
dat Painlevé, dus voor den aandrang van
de oppositie was gezwicht, verklaarde
Painlevé, dat hij geen pressie van den
heer Ferry wilde aanvaarden en alleen
genoegen nam met een uitstel zouder be
paling van den datum. Hij zeide, dat hij
generaal Sarrail onmiddellijk na diens te
rugkeer zou machtigen, in persoon en ont
slagen van elk ambtsgeheim, voor de com
petente Kamercommisie te verschijnen en
alle gevraagde inlichtingen te geven. Hot
openhaar debat over Syrië zou dan ten
spoedigste daarna kunnen plaats hebben.
De socialisten en Painlevé.
Eenwijzigingin hun houding.
De Kamerzitting van gisteren is vooral
daarom belangrijk geweest, omdat zij den
indruk heeft gegeven van de ontspanning
tusschen de regeering en de socialisten.
Dit kwam vooral tot uiting, {oen Leon
Blum aan het begin van het debat over
Syrië het woord nam, om namens de so-
cia isten te verklaren, dat deze het ver
zoek tot uitstel van de regeering steun
den. Het geheele cartel juichte hem daar
op toe. Na afloop van een bijeenkomst
der socialistische groep, gaven eenige
voorstanders van samenwerking mdt de
regeering te kennen, dat een belangrijke
wijziging in de oriënteering der groep is
gekomen, welke binnenkort de mogelijk
heid eener hervatting der steunpolitiek
laat vermoeden.
Italië»
EEN COMPLOT TEGEN MUSSOLINI.
De aanslag bijtijds verijdeld.
Een kamerlid en een generaal
gearresteerd.
Er is een complot ontdekt, om Musso
lini Woensdag tijdens de herdenking van
den wapenstilstand te vermoorden. In dit
verband zijn het Kamerlid, de syndicalist
Tieto Zaniboni en generaal Luigo Capello
gearresteerd.
Het volgende relaas is niet officieel,
doeh ontleend aan de „Idea Nazionale",
een orgaan, dat in nauw contact staat
met den minister van Binnenlandsche Za
ken, Federzoni.
Een kamer in het hotel Dragon was
door een onbekende gereserveerd voor 4
November, opdat een officier, die, ten
gevolge van verwondingen niet in staat
was, zelf aan de processie deel te nemen,
van uit de vensters van het hotel den op
tocht der gewezen soldaten zou kunnen
aanschouwen, die voorbij Mussolini zou
den trekken. Gistermorgen vroeg instal
leerde een man in uniform zich in de ka
mer van liet hotel onder den naam van
majoor. SilvestrinL
Om half tien kwam de politie aan het
hotel en deed navraag naar de kamer, die
door den veronderstelden majoor was in
genomen, en arresteerde hem daar.
De majoor bleek niemand anders te zijn
dan de gewezen afgevaardigde Zaniboni.
Gemeld wordt, dat een uiterst modern
machinegeweer, van Oostenrijlcsch maak
sel, was opgesteld voor het venster, ter
wijl de loop van dit geweer door een
spleet iri de gesloten blinden naar huiten
gericht was, juist op het balcon van het
Palazzo Chigi, waarop Mussolini zou ver
schijnen.
Voor het hotel werd een nieuwe Lancia-
auto met een groote hoeveelheid levens
middelen voor een lange reis door de po
litie in beslag genomen, terwijl de chauf
feur werd gearresteerd.
De auto zou, naar men aanneemt, moe
ten dienen voor de ontvluchting van Zani
boni tijdens de verwarring, welke het ge
volg zou zijn van het vermoorden van
Mussolini.
De mededeelingen van de ontdekking
van het plan werden geheim gehouden
tot den namiddag en vergezeld door een
verklaring van Mussolini aan de prefec
ten gericht, waarin hij er op aandringt,
dat de openbare orde op geen enkele wijze
mag gestoord worden door represaille
maatregelen van de zijde der fascisten.
Do maatregelen door de regeering geno
men, d.w.z. de bezetting van alle vrijmet
selaarsloges, de arrestatie der schuldigen
en de ontbinding van de unitarisch socia
listische pari ij, waartoe Zaniboni behoor
de en de schorsing van het nieuwsblad
„Giustizia", waren naar de meening van
Mussolini voldoende om alle noodzaak
van eventueel optreden uit te sluiten.
Farinacci heeft order gegeven, dat in de
provinciale hoofdsteden massa-samenkom
sten zullen worden gehouden van fascis
ten, ten einde „des leiders genadige ont
snapping aan den dood" te vieren
Syrië.
De Drusen-upstand.
De toestand in Damascus.
Volgens den correspondent van de „Ti
mes" in Damascus is de toestand aldaar
feitelijk weer normaal, ofschoon de Fran-
schen de draadversperringen, zandzakken
,en barricades nog niet hebben verwijderd.
Do drukte in de bazars is weer even
groot als vóór de onlusten, en tal van
half-afgebrande en beschadigde winkels
zijn van binnen weer ten deele hersteld.
Doch een wandeling langs de bazars is
ietwat bezwaarlijk, naar de correspondent
zegt, want herhaaldelijk werd hij aange
klampt door gewone burgers, die vroegen
hoe zij een Engelsch paspoort konden grij—
gen, daar zij het land wcnschten te verla
ten. Het bezit van een Engelsch paspoort'
blijkt dan ook wonderen te verrichten,
daar een winkelier, die er een bezat, bo
ven zijn deur een bordje ophing met de
woorden: Britsch onderdaan, Alexandrië,
Paspoort Noin de hoop dat de ban
dieten zijn zaak zouden sparen. En in
derdaad, terwijl alle winkels rondom wa
ren geplunderd, was de zijne intact gela
ten.
Tot dusver ziju er nog geen commissies
ingesteld om de aanspraken op schadeloos
stelling van de buitenlanders of stdelingen
zelf te onderzoeken. Alleen hebben amb
tenaren van liet departement van open-
baro werken een inspectie gehouden. Het
is echter duidelijk dat er spoedig in hy
giënisch opzicht iets zal moeten worden
gedaan, daar er kwade geuren uit de
verwoeste plekken beginnen op te stijgen,
vooral in de „Straat genaamd de Rechte",
waar tengevolge van de volte en het druk
verkeer de mensclien moeilijk konden ont-
komeii toen het bombardement begon. Ve
len werden onder hun eigen huizen be
dolven en luin lijken zijn nog niet wegge
haald.
Do censuur is nog steeds zeer streng.
Zoo kwam het Egyptische blad „Al
Ahram' 'te Damascus aan met één geheele
pagina minder. Deze pagina was verwij
derd, daar zij een „Times"-telegram be
vatte over de paniek door de Fransehen in
Damascus aangericht.
Marokko.
De strijd tegen de MooPen.
Critiek van Pétain.
Pétain heeft aan een correspondent van
de „Matin" verklaard, dat de operaties
in Marokko moesten worden onderbroken,
omdat de toestand der wegen een behoor
lijke ravitailleering onmogelijk maakt.
Volgens <len maarschalk had het offen
sief in Juli en niet in September moeten
worden begonnen.
Australië.
De zeeliedenstaking.
De stakende zeelieden te Freemantle
hebben de voorwaarden der reederijen
aangenomen en keeren naar hun schepen
terug.
Amerika.
De dranksmokkel.
De politie wórdt gestopt.
Een blad te Chicago publiceert een uit
treksel uit een zoogenaamd „zwartboek"
eener beruchte bende drankwetontduikers.
Dit uittreksel bevat lijsten van geregelde
betalingen aan ambtenaren, belast met de
uitvoering der Volstead-act. Meer dan 250
politic-ambtenaren to Chicago staan op do
uitbetalingslijst. Zij ontvingen „salaris
sen" van 10 tot 125 dollar, tot op het
oogenhlik, dat de leider der bende in Juni
bij een schietpartij werd gedood.
Ook een reeks rechterlijke ambtenaren,
zijn bij dit schandaal betrokken en geno
ten geregelde inkomsten. Voorts hadden
drie employé's van een detectiven-bureau
salarissen van 400 tot 800 dollar per
maand. In totaal hadden de uitkeeringen
alleen in de maand Mei 6926 dollar be
dragen. Uit aanteekoningen, waarin men
de hand van den gedooden leider meent
te herkennen~blijkt, dat de uitbetalingen
der gelden op geregelde tijden hebben
plaats gehad, en wel tussclien den 25slen
van de eene en den lOden der daaropvol
gende maand.
BINNENLAND
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
De Staatsbegrcoting voor 1926 Een
metie van den heer Albarda (S.D.) in
zake wetsontwerp medezeggenschap
Vier Roomsc'nc ministers! Minis
ter Colijn wil met den heer Marchant
niet debattecrcn.
Het grooter Kamerdebat, de Begroo-
tingsdiscussies zijn aangevangen.
Dojieer Albarda 63J1X üdoüUö—<1© *;j
der sprekers en hij hield politieke be
schouwingen, dio slechts kunnen geacht
worden in hèèl ver verhand te staan met
de zaken van 's lands belangl Hij besloot
echter zijn redo met. een motie in te die
nen, waarin wordt gezegd, dat de indie
ning van een wetsontwerp betreffende
de medezeggenschap der arbeiders in de
bedrijven gewenscht is.
Do heer Dresselhuys (V.B.) was de twee
de spreker. Hij behandelde de vraag, wel
ke politiek door liet nieuwe kabinet zal
worden gevolgd en welke houding spr. en
zijn vrienden ten opzichte daarvan zullen
aannemen.
De heer Lingbeek (Herv. Geref. Partij),
die de derde spreker was, lamenteerde op
preekachtigen toon over den veel te groo-
ten invloed der Roomschen. Vier Rooni-
sclio ministers hij vond het eenvoudig
verschrikkelijk!
Als vierde kwam mr. Marchant, de lei
der der Vrijzinig-Democraten, aan het
woord.
Do verhouding tusschen hom en minis
ter Colijn is er niet beter op geworden. Hij
had in een der vorige Kamerzittingen mi
nister Colijn toegevoegd, dat diens toezeg
gingen niet to vertrouwen zijn. Wie ge
dacht mocht hebben, dat zijn nieuwe rede
voering gisteren althans verzoenend zou
worden en daardoor de gespannen verhou
ding tusschen hem en minister Colijn voor
een hetere verstandhouding zou plaats ma
ken, heeft zich vergist. Blijkens een in
terruptie van den ministerpresident is
de kans eer grooter geworden, dat deze
voortaan in het debat geen notitie van de
op- en aanmerkingen van den Vrijzinnig-
Democratischen afgevaardigde neemt.
Wij moeten afwachten, in hoeverre dit
kan en zal worden volgehouden.
Iedereen echter keurt af de houding van
den heer Marchant, wien het onmogelijk
schijnt te zijn, een uitdrukking, dio mi
nister Colijn ten pijnlijkste treft, terug te
nemen of to verzachten. De jongste lezing
van wat hij minister Colijn heeft toege
voegd is nu ongeveer zoo: als particulier
persoon is do heer H. Colijn betrouwbaar;
zijn ministerieele toezeggingen echter heb
ben sinds het gebeurde met artikel 40 alle
waarde verloren.
Vandaag zet do heer Marchant zijn rede
voort.
Vragen van Kamerleden.
Invoer van paarden in
D u i 18 c h 1 a n d.
Door den lieer Van den Heuvel zijn tot
den Minister van Buitenlandsche Zaken
de volgende .schriftelijke vragen gericht:
le. Is de Minister bereid mede te deelen
in hoeverre juist zijn de beweringen be
treffende een toepassing door de Duitsehe
Regeering van de mecslbegunstigingsclau-
sule wat den invoer van paarden aangaat,
volgens welke voor de Nederlandscho
paarden 500 Mark invoerrecht per stuk
moet worden betaald en voor Belgische
paarden slechts 140 Mark?
2e. Is de Minister niet van oordeel, dat
bij een juist of grooteudeels juist zijn de
zer beweringen hier gesproken moet wor
den van een onjuiste uitvoering der han
delsverdragen, welke door de „soort ora-
schrijving"* niet wordt gerechtvaardigd,
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Nieuwe actie der Duitsch-nationaien
tegen Stresemann.
Een complot tegen het leven van Mus
solini ontdekt. Twee arrestaties.
Wordt op 1 December de Keulsche zöno
ontruimd? (Telegrammen.)
BINNENLAND.
De Tweede Kamer is aangevangen met
de Algemccne Beschouwingen over de
Staatsbegrooting voor 1926. (Kamerver
slag, 3de blad, en Kameroverzicht, lsto
blad).
De collectieve arbeidsovereenkomst in het
bakkersbedrijf (2do blad).
Bloembollendieven uit de Haarlemmer
meer voor de Haarlemsche Rechtbank
(Rechtzaken, 2de blad).
Onze Geïllustreerde Paqina
De photo-pagina geeft o.a. photo's van:
Prof. Dr. A. J. Derkinderen t De R.-K.
Kerk to Borculo Do „Sumatra" Do
Pluimvee-tentoonstelling te Barneveld.
omdat hetzelfde soort paarden ook in Ne
derland aanwezig is?
3e. Is de Minister bereid mode te dee
len, indien do in vraag 1 gereleveerde lie-
weringen juist of grootendeel juist moch
ten zijn, wat Zijn Excellentie voornemens
is hiertegen to doen?
4o. Is do Minister bereid mede te doe- -
Ion, indien de beweringen, bedoeld in
TxnnK i, up Ronic ptunoeo Börusten, wat no
oorzaak is of kan zijn van de. zooveel Kun
stiger voorwaarden, waaronder dn Belgi
sche paardeninvoer in Duitschland plaats
kan vinden?
De hulp aan Hongaarsche kinderen.
Een on dor houd met Koningin
W i 1 h o 1 m i n a.
Do „Pestri nirlap" publiceert een on
derhoud van een in Nederland vertooven-
den medewerker met Koningin Wilhelmi-
na, tegenover wie hij den dank van Hon
garije voor de weldadigheid bij do hulp
aan de Hongaarsche kinderen overbracht.
Volgens het blad zou Koningin Williel-
mina aan den medewerker hebben ver
klaard, dat do Nedorlandsche bevolking
steeds bereid is naar vermogen van haar
krachten te helpen. „Het verheugt mij in
het bijzonder, dat de hulpactie ook een
gunsligen invloed heeft gehad op den
materieeion toestand van de armere volks
klassen".
Iri den loop van liet verdere gesprek zou
voornamelijk over Nedorlandsche kunst en
ook over kwesties van don dag gesproken
zijn. Daarover meldt de berichtgever
slechts, dat Koningin Willielniina geen
vriendin van de creaties der hypermoder
ne mode is'.
De prijzencontrole-commissie.
Een schrijven van min. Kooien.
Do besturen van N.V.V. en S.D,A P. ont
vingen volgens „Het Volk" den volgenden
brief:
Vervolg op schrijven van 24 Juli 1925,
no. 6994. afd. n. en N. Betreffende Prij
zencontrole-commissie.
Met nevenvermeld schrijven deelde mijn
ambtsvoorganger u mede, dat de instel
ling der Prijzencontrole-commissie, waar
toe het vorig kabinet in beginsel besloten
had, niet tijdig haar beslag had kunnen
krijgen en dat derhalve deze aangelegen
heid ter nadere regeling bleef overgelaten
aan de nieuw optredende regoering.
In aansluiting daaraan, heb ik thans de
eer, voor zooveel noodig, uw aandacht te
vestigen op hetgeen voorkomt in par. 14
van de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer, be
treffende Hoofdstuk I der Staatsbegroo
ting. Zooals u daaruit zal blijken, heeft
do regeering nader besloten liet onderzoek
betreffende de prijzen van do voornaamste
levensmiddelen en andere dagclijksche be-
noodigdheden, deel to laten uitmaken van
do taak eener binnenkort in te stellen sub
commissie uit de commissie voor de Eco
nomische Politiek, zoodat daarmede do
instelling eener speciale commissie voor
dat onderdeel vervalt.
Was geteekend door den Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid, mr. dr.
Kooien.
Het Bezoldigingsbesluit.
Omtrent de vergadering van de central»
commissie van georganiseerd overleg in
ambtenarenzaken, waarvan wij gisteren
een iinuiiquó nu-di-di-eldcn, verneemt lo
„Tel." nog, dat de rcgeeringsvoorstellen,
betreffende de organieke bepalingen van
het Bezoldigingsbesluit, de salarisnormen
en de klasificatie der gemeenten, door da
