WOENSDAG 23 SEPTEMBER 1925
16e Jaargang.
No. 5055
£eiobeHe 0oii/£omt
je ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
r Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
franco per post I 2.95 per kwartaal,
jet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
itbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
ondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
lit nummer bestaat uit tae.
ilidsa.
0~ Zij, die zich met I October
p „De Leidsche Courant" wenschen
abonneeren, ontvangen tot dien
atum de courant GRATIS.
De Sport.
[Ook wie nog tot de jongeren moet wor-
gerekend kan getuigen, dat er „in zijn
jug'1" te weinig werd gedaan aan sport,
wel tijdens als na den schoolplicluigen
Jlijd-
D,V de tijd nu veranderd is, is zeer
?rblijdend. Voor de gezondheid van bet
hiam kan de sportbeoefening uiiste-
jdo diensten bewijzen mits matig
offend, als middel en niet als doel.
Miis matig beoefend. Wij hebben gis-
k'i opgenomen een passage uit de rede
,o prof. dr. O. Lanz, gehouden bij de
■«.rdrarht van het rectoraat van de Am-
eidamsche Universiteit, waarin deze
jrak ever de huidige sporlwoede, als over
»n „psychische epidemie", een „degenera-
c-vei schijnsel". „Als chirurg" zoo zeide
order, „ben ik steeds bang, een sport-
le moeien opereêren; bet sporlhart
■rdraagt de narcose hijzonder slecht, zoo-
s hel tegenover infectie-ziekten weinig
versland biedt."
Volkomen zijn wij het eens met de sport-
p.rdeering van prof. Lanz, als hij zegt:
„Wanneer niet als doel beoefend, doch
echts als middel mens sana in cor-
1e sano houd ik veel van sport, be
nen binnen de perken van het gezond
uschenverstand en niet indruischend te-
,.i de belangen van bet hart."
Inderdaad sport moet middel zijn: mid-
om door lichamelijke ontspanning
geest te vg*rfrissclien, „leuig" te ma-
voor de dageUiksbbe plich Is vervul
den doet aan sport, om in een gezond
clutam te hebben en te behouden een ge-
onden geest. Maarde gezondheid van clen
[est blijkt allereerst hieruit, dat men met
pgewekthoid en toewijding vervult de da-
plijkscheplichten van zijn slaat, gees-
cs- of handenarbeid; en dat. men ook zijn
(■langstelling kan opheffen buiten do klei-
ipvo dingen van den dag naar het grootere
n algemcenere builen ons. En valt zulk3
rel 3ltijd te consla toeren bij sportbeoefe-
areu? Of valt bij den sportman vaak
dist niet veeleer bet tegenovergestelde op
p merken?
Dat„wij, Katholieken, de sport mogen waar
ren, niet te laag en niet te boog, maar
p de juiste waarde. Het gevaar voor een
ihooge waard eer ing is onder ons ook
hg niet denkbeeldig.
BUITfMLaMD
Volkenbond.
De ontwapeningsconferentie.
Uudons voorstel aangenomen
Do derde (onlwapen-ings) comm;s©ie
leeft gisteren de ontwerp-resolutie aange-
pnei, waarin bet Nederiandsclie en het
«cbe voorstel is verwerkt.
De aangenomen resolutie noodigt den
■I uit, studie te maken van de vooibe-
tidiag een er ontwapeningsconferentie. De
'id kan heslissen, wanneer daarmede zal
orden begonnen. Doch uit het rapport
tol Bonesj blijkt duidelijk, dat de groote
iiecvderbeid der staten wenscht, dat hier
mede terstond een aanvang wordt ge
naakt.
Nederlandse lie vertegenwoordigen,
bondon heeft, wat dit betreft, gi s ter-
iniddag nog eens de puntjes op de i gezet
en zï.jtq tevredeiVhehl uitgesproken over liet
vt, daf. eon verzoening tot stand is geko-
lf,o lusschcn twee verschillende'stroo-
ihgen,
D^ndon achtte het duidelijk, dat de Raad
n°t dan grootst mogelijken spoed met deze
'o^berekling in zoo ruim mogelijiken zim
aanvangen, daarbij rekening hou
dend met het voorbereidend werk, hetwelk
'i^ds door den Volkenbond en andere ira-
h'jlicgen, als de interparlementaire con
venties, de Garnegie-st:ohting alsmedle
Lor professor Shottwell is verricht en
'Mrls met de gegevens, w^ke de leden
ton don Volkenbond zullen toezenden.
Waar economische organisatie.
Eoucheur's voorstel
aangenomen,
ïn de tweede commissie (technisolTe or-
van den Volkenbond) zijn giste
l-do algemeen© beschouwingen over het
'corskj van Loucheur voortgezet. Lou-
hield een pleidooi ten gunste van
universeel karakter der te houden eoo-
ömische conferentie en noemde daarbij
»k Dttrtscblaud.
e ocxamissie heeft het voorstel van Lou-
our met het daarop ingediende Engel-
ische amendement, aangenomen. Dit*amen
dement. beoogt, den Staten gelegenheid to
geien hun deskundigen te raadplegen al
vorens de Raad een aanvang maakt niet
de voorbereiding der conferentie.
De Raadsleden.
Tegenca.ra.didaten tegon
België, Brazilië, en Sp anj e?
Terwijl men tot. dus verre algemeen
aannam, dat Zaterdag, bij de verwaohte
sluiting der zesde vólkernbondsvergadoring,
alle zes n:et-permanente leden van den
viil'kenbondsivaad weder zouden herkozen
worden, ds in de Zuid-Amerikaarasclie de
legaties een beweging hiertegen ontslaan,
die met belangstelling wordt 'gadegeolan
gen.
Men zegt zelfs, dat de Zuid-Amerikaan-
sc-he stalen vandaag een bijeenkomst zul
len houden Ier bespreking van hun hou
ding en dat het niet uitgesloten is, dat
men dan besluiten zal tegencandidaten 'te
stellen fegcn.de staten, die reeds zes jaren
in den volkenbondsraad zitting hebben:
België, -Brazilië en Spanje.
Met het oog op het. groote aantal stem
men. dat de Zuid-Amerikanen in de vol-»
konhondsvergadering kunnen uiIhren een
is de hëteekenis dior besprekingen niet la
onderschatten.
Een zifting van den Raad ie Madrid?
Het schijnt te worden bevestigd, dat de
Rand van den Volkenbond, gehoor gevend
aan een reeds oude uitnoodiging van de
Spaarasche regeoring, zijn DecemberziHing
te Madrid zal houden.
DeVeiligheidskwestie.
De a.s. ministerconferentie.
De houding
der D u i tsch-raal iona 1 on.
Het Rijkskahiraet heeft zijn eergisteren
afgebroken beraadslagingen over het ant
woord op de uilnoodigirag der geallieerdera
gisteren nog niet. hervat. De reden hier-
«a-a ie, d-e besprekingen van het partij
bestuur der DuiHsel^ÈTrttivixzrra-ir—exx
onderhandelingen met de vertegenwoordi
gers der landelijke organisaties gister
avond om zeven uur nog voortduurden.
In Duitsch-Nationalera kringen verluidt,
dat de eendracht in de fractie wederom
its hersteld en dat thans ook de rechter
vleugel der partij er mede accoord gaat,
dat de uilnoodigirag der geallieerden tot
het houden een er conferentie in Zwitser
land wordt aangenomen.
Volgens Duitsch-Natiomale op valling
moet. de aanslaande conferentie uitslui
tend het karakter dragen van een politieke
voorbereiding van het Veiligheidspact, ter
wijl de definitieve beslissing ten aanzien
vara het pact op een nieuwe conferentie zal
moeien vallen, waarop de betrokken mo
gendheden door hun minister-presidenten
zullen zijn verlegen woord igd. Tegen dezö
opvatting moet dr. Stresemanra zich met
alle kracht hebben, verzet.
Ouitschland.
De Keulsche zóne.
Ontruiming half November?
Het „Berliner Tageblatt" verneemt uit
de meest bevoegde bron van de Rijn'and-
couinrssLo te Goblenz, dat de ontruiming
derKeulsche zone uiterlijk midden, No
vember zal zijn uitgevoerd.
Havas spreekt dit bericht evenwel ten
stelligste tegen. De geallieerden hebben, in
deze nog geen beslissing genomen.
D n i t s c h 1 ara d s ontwapening.
Ter voorbereiding van onderhandelin
gen over de ontruiming van do Keulsche
zone, heeft de Duitsohe Tegeering .aan de
intevgeallieerdo mi'dtaire controle-com-
mlssie, een memorandum doen overhandi
gen, waarin erop wordt gewezen, dat
Duifschland de eischen, gesteld ira de in-
tergeallieerde ontwapen ;ngsnota van Jimi
j.'l., is nagekomen. 30.000 leden van de
veiligheidspolitie, wieilko thans 150.000
man telt., zijn ontslagen.
Frankrijk.
Een flelegrafistenstaking te Parijs.
Parijs godurende twee uur
geïsoleerd.
Maandagmorgen elf uur is de geheel©
telefoon- on lelegraaf-staf te Parijs en in
de provincie een twee-uurstak:ng begon
nen als protest tegen het feit. dat een on
derwijzeres 12.000 francs verdient en een
telefoniste of telegrafiste maar 9200. wat
als een groote onbillijkheid wordt be
schouwd. De staking was goed georgani
seerd. Na elf uur kwam, tot groot onge
rief van publiek en handel geen enkele
verbind:rag meer tot .stand. De autoriteiten
zaten zoodanig met het geval verVgen,
daar de staking als een volkomen verras
sing kwam. Om 1 uur hervatte het perso
neel weer rustig den arbeid.
Regeeringsmaatregelen,
In den gistermorgen gehouden minis
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cenf frer regel
Voor Ingezonden Mcdedeelingon wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vee
huur, koop en verkoop f0.50.
terraad heeft do demonstratie-staking dor
telefonisten een onderwerp van beraad-
slagirag 'uilgomaakt. De ministerraad heeft
maatregelen vastgc.sleid tegen hetgeen
genoemd wordt: een onduldbaar misbruik
snaken van lvun positie als rijksambtenaar
tegen het nationaal belang.
Albanië.
De Albaneesche regeering dient ontslag in.
Naar uit Tiran© (Albanië) wordt ge
nie'd, hoeft, de Albaneesche regoering haar
■ontslag ingediend, in verband met den
wenscli vara Achmed Zogoe Bey. om het
Kabinet te reconsl moeren. zoodal verle-
genwoordigiers der verschillende stammen
zilt'iig in de regeering zullen verkrijgen.
Onderhandelingen d'enaangaande met den
leider der Mlrdieten worden reeds ge
voerd,
Turkiie.
De Moscalkwestie.
Do deportatie #d or Christenen.
De Brits, ho delegatie te Genève heeft
den Volkenbondsraad verzocht om, zoo
spoedig als mogelijk is. bijeen ie komen,
teneinde de kwestie ira behandeling te ne-
men van de deportatie door de Turken
van de Christenen uit de diste'eten welke
grenzen aan de zg. linie ran Brussel.
In de dcshelreffcnde Brilsche nota
wordt medegedeeld dat de Turken tot nieu-
wo deportaties van Christenen ten zui
den van de Brussel-linie zijn overgegaan.
Op winding in T u r k s c h O
handelskringen.
Volgens medodeekhigen van Bulgaarscho
kooplieden, die Corastanlhibpel hebben be
zocht, is de agitatie in Turkije in verband
mot de Moso el-kwestie buitenge woon groot.
Daar reeds reservolchtingen zijn opgeroe
pen, beslaat dn Tiirksclie handelskringen
algemeene opivinddoig; men is van mee-
ning, dat groote beslissingen aanstaande
zijn en de vrees voor .-ot uitbreken van
dat ieder ©ogenblik- liet sluiten der Dar-
clanellen kan worden tegemoet gez:en.
Syrië.
Een waarschuwing aan de Drusen.
De Franse-hé maradaats-autoriteitera van
Syrië hebben door middel van vliegtuigera
■het volgende manifestlatera verspreiden
in de dorpen van den Djebel Druse:
„Drusen! Het oogenblik is mor u aan-
.gebroken om de macht, van liet Franscho
leger Je beseffen en ook de gevolgen van
dey. opstand. Do veldslag van Messeifrey
heeft de Franscho overmacht bewezen.
Het is onze plicht, u er aan te herinneren,
dal Frankrijk niet door haat werd bewo
gen tot den strijd en dat die alleen dient
tot kastijding vara misdadigers. Degenen
van u die verstandig genoeer zijn om de
wapens neer te leggen, zullen bij overgave
aan onze posten ve lig zijn. Dit geldt ook
voor sjeiks hoofden van stammen
-4lie zich te Damascus komen onderwer
pen." Tot zoover het manifest.
Britsch-lndië.
Bomaanslagen in Britsch-lndië.
Een boni is geworpen nabij de zomerre
sidentie van den vice-konirag vara Brilsch-
IiuVö. Drie personen werden gedood, ne
gen .soldaten gewond.
Tevens werd een bom geworpen in een
trein in de Noordelijke provincie vara
Iudië.
Twaalf passagiers worden gewond.
China.
De toestand te Kanton.
Do Karalonnoosche generaal Joe Sjoeng-
toe, do voormalige commandant van wijlen
Soen Jat-sen, verliet Kanton, waara zijn
troepen ontwapend werden.
Er is blijkbaar nog geen verandering in
de regeerirag van Karaion gekomen, hoewel
liet opvallend ds, dat alle Kantoraneesohe
bevelhebbers uiit die stad worden verdre
ven.
Japan
Socialistische demonstratie te Tokio.
Botsingen met do poJitia
Vele arrestaties hebben plaats gehad te
Tokio n.a.v. een socialistische demonstra
tie bij do aankomst van vier Russische or-
heidersafgevaardigden uit China.
De botsingen tusschen de politie en de
arheiders-agitatorera builen het station
duurden een uur.
BB^EfSLAND
Koninklijke Besluiten.
Universiteit te Utrecht.
Bij Kon. besluit is benoemd aan de Rijks-
Univcrsiteit te Utrecht, in de faculteit der
geneeskunde, om onderwijs te geven in de
psychiatrie en neurologie, tot gewoon lioog-
leeraar dr. I,. Bonman, thans hoogloeraar
aan de Vrije Universiteit le Amsterdam.
Politie.
Bij Kon. besluit is aan J. de Fouw, op
zijn verzoek eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking van commissaris van poli
tie te Nijmegen.
N o t a r i a a. t.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot nota
ris binnen liet arroiulisemenl:
's-Gravenhagc, ter standplaats de ge
meente Voorschoten: W. H. Hoogenstraa-
len, candid,lal-nolaris te 's-Gravenhage;
Assen, ter standplaats de gemeente As
sen: L. Venema, thans inspecteur der re
gistratie en domeinen le Groningen, can-
clidaat-nolaris, wonende te Groningen.
De watervoorziening in de
Haarlemmermeer.
Verhooging van het erediot.
In 1920 werd door Provinciale Stalen
van Noord-Holland een bedrag van 1 mil-
lioen gulden toegestaan voor aanlegkosten
ter voorziening van Hoofddorp, Aalsmeer
en Uithoorn van Leiduin af, van water.
Ten oindc in de Haarlemmermeer ook
andere kommen en wegen te kunnen aan
sluiten, achten Gd. vStaten verliooging van
het erediet gowensclif.
Het thans definitief vastgestelde plan
voor eersten aanleg der drie gemeenten, is
gebaseerd op aanvoer van het door de ge
meente-waterleiding van Amsterdam in den
Haarlemmermeer op te richten pompsta
tion. Het ligt in de bedoeling, wegens de
groote urgentie eener deugdelijke drinkwa
tervoorziening in do bedoelde gemeenten,
de geheele voorziening in den korist mo
gelijken lijd aan te leggen. Ged. Staten
vragen daarom aan de Stalen verhooging
van het erediet met oeu half millioen gul
den.
In de bouwvakken.
Spoedige hernieuwing van
hof collectief contract?.
Heden weixl lil unie
Amsterdam oen gecombineerde vergade
ring gebonden vail Besturen van Pa
troons- en Worb n omens o i' gani sat io-3 ira de
bouwvakken, ter bespreking van de moge
lijkheid van verlenging vtara het op 1
Maart j.l af geloop en on door verschillen
de oorzaken sindsdien niet meer verlengde
collectief contract dn de bouwvakken.
Nadat een deel van den morgen aam af
zonderlijke vór-besprekragen was gewijd,
bad des middags de gecombineerde verga
dering plaats, die verscheidene uren ge
duurd heeft.
Het resultaat der gehouden conferentie
is, dat de besturen van beide partijen op
zich hebben genomen voor hunne resp.
leden te verdedigen de totstandkoming van
een Collect:ef Contract, loopende tol 1
Maart 1927 en wol op de voorwaarden, in
dertijd door den Bemiddelaar, Mr. de
VroiS, aangegeven.
Naar wij vernemen, ligt liet in de bedoe
ling ernaar te streven, dat dit contract nog
voor 1 November as. lot stand zal komen.
Boeren- en Tuinders-Onderlinge.
De Boeren- en Tuinders-Onderlinge, Ver-
cc-niging voor Ongevallenverzekering van
den Ncd. Boerenbond, zal haar jaarverga
dering houden op Woensdag 7 October nam
1 uur in liet gebouw „St. Bavo", Smede-
s'raat Haarlem. De agenda vermeld o.m.
Exploitatierekening en Balans der B. T.
O. over 1924. Verkiezing van 3 afgevaar
digden en hunne plaatsvervangers, voor de
algemeene vergadering der Bedrijfsveree-
nïging. Verkiezing van een bestuurslid.
Periodiek aftredend de heer George v. d.
Veld le Lisse (herkiesbaar) Exploitatiere
kening en Balans dor „Dioc. Ziekte-Onder
linge" boekjaar Mei 19241925. Benoe
ming van een lid der Fin. Commissie.
Ned. Roomschc Reisvereenhjing.
Op 21 September vertrok wederom oen
gezeteclia^ naar de Eeuwige Stad. Di't is
reedis do vierde reis, welke do. veroen,'ging
uMvoert naar Rome. Ook voor de luxe
reis naar Romo, vertrek 1 October a.s.
hebben zich reeds 28 personen aangemeld,
zond at ook die reis uil gevoerd zal worden.
De plannen tot het uitvoeren van een
reis naar Chicago, ter bijwoning van het
Eucharisl'soh Congres zijn ira bewerking,
waarvan de details zoo spoedig mogelijk
aangekondigd zullen worden.
Te 's-Gravenhage zijn overleden, do
gep. kolonels P. W, Bastian en P. Bode-
incijer.
To Haarlem is overleden, G3 jaar
oud, de heer A. S. Groen, directeur der
Nationale Stoomvisscherij, van enkele an
dere visscherij-maatschappijen en van den
vischliandel fa. wed. S. J. Groen te IJmui-
den.
De overledene wa? eon der pioniers in
het visscherijbedrijf.
To Rotterdam is overleden, 74 jaar
oud, de lieer J. P. van der Schilden, een
bekend kunstverzamelaar.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De houding der Duitsch-nationalen in
zake de ministerconferentie oyer het Vei
ligheidspact.
De Parijsche telegrafisten hebben
Maandag 2 uur gestaakt.
BINNENLAND.
De totstandkoming van een collectief
contract in de bouwvakken thans vermoe
delijk gewaarborgd.
Het 8eusrgebouw voor Bloembollencul
tuur. (I., en T., 1ste blad).
De stand van het fruit- en de warmoa
zerijgewassen (L. en T., lato blad).
Het Duitsche tarief van invoerrechten.
(L. en T„ 1ste blad).
Do Fransche Regeering heeft mr J.
Limburg benoemd tot commandeur van
het Legioen van Eer.
KERKNBEUWS
MGR. SZEPTYCKY.
Z. D. H. Mgr. Szoplycky, Aartsbis
schop van Lemberg, die dezo week in
Brussel vertoeft ter bijwoning van ,.l)o
Week voor de herceniging der Kcrlun",
zal Zaterdag in Rotterdam komen, om
daar Zondag plechtig te ponlificceren vol
gens de Oostcrsche Ritus. Daarna zal
Mgr. ook I.eid o n bezoeken.
LAND- EM TWaNSÖLSa
HET BEURSGEBOUW
VAN BLOEMBOLLENCULTUUR.
Twee beursgebouwen?
Dat bet streven van Bloembollencultuur,
en Höui%Pi:siU'bouw te stichten op Spaar
plialio wegdraagt wegdraagt, Dirjdc-ü.s '-.w^
feit, dat legen a.s. Donderdagmiddag te 2
uur een vergadering is aangekondigd lo
Hillogom in hotel Sistormans, van den
Bond van Bloembollenhahdelaren met het
voornaamste punt der agenda: Bespreking
stichting beursgebouw te Hillegom. In ge
val de Algom. Verg. der Vereen, van
Bloembollencultuur mocht besluiten het ge-,
bouw op Spaar en Hout to vestigen, ligt
liet in liet voornemen, (lat de Bond van
Bloembollenliandelaren zelve een beursge
bouw to Hillegom zal stichten.
DE DUITSCHF. T/'PIEVEN EN
ONZr TUI? ""VJW.
In de op 1 i',r' M-n vergadering
van liet Centraal tu ".tuur van den Nei
Tuinbouwrand werd den voorzilter, mr.
Dresselhuijs, verzocht om, tn verband met
do levensbelangen, die voor onzen tuin
bouw betrokken zijn bij hot Duitseho in
voertarief, bij don Minister van Buitenland
scho Zaken eeniee nadere inlichtingen in
to winnen over clen stand dor tusschen Ne
derland en Duitsehland ter zake gevoordo
onderhandelingen Waar dit Duitsche ta
rief reeds op 1 October a.s. ten dooie nog
midden in liet uitvoerseizoen van onzen
tuinbouw, in werking zal treden, scheen
liet geraden die inlichtingen niet langs nar
lementairen wee. doch zoo mogelijk onder
hands te verkrijgen.
Bij het dien middag welwillend toege
stane onderhoud bleek, dat onze roeoe-
ring dit vraagstuk, dat in den afgeloo-
pen ministorieolen crisistijd eenigermale
ïiad moeien ruston, thans mol dn meeste
kracht behandelt. Niet slechts, dat de Mi
nisterraad zie.h daarmede telkens bezig
houdt en tusschen de betrokken departe
menten voortdurend de nnodieo voeling
wordt gehouden, doch onze onderhande
laars houden dagelijks liet contact met
Berlijn levendig; kortom door onze regee
ring wordt volkomen beseft hoezeer vitale
belangen, in liet bijzonder vn'or onzen tuin
bouw op het spol slaan.
De Minister van Duitcnlandscbe Zal"n
stelde voovon, dat zijn departement zicK
omtrent de behoeften van land- en tuin
bouw laat inlichten door liet departement
van Landbouw en dut Buitenlandsclie Za
ken zich derhalve slell op het standpunt,
dat die behoeften zeiven aan zijn oordeel
zijn onttrokken en het slechts de taak hooft
om te nogen Ie hereiken, wat door Land
bouw als noodzakelijk wordt geoordeeld
Do vroegere praclijk, dat Buitenlandsclio
Zaken zelf meer de economische po i'io
beoordeelde en dit als uitgangspunt van
zijn beleid nam, is hiermede verlaten.
Tot goed verst "d der kwestie m''g nog
eens in herinnering worden gebracht, dat
in do eerste plaats naar een behoorlijke al
gemeene regeling aangaande in- en uit
voer met liet Duitsche Riik wordt ge
streefd Wat tot dusverre geldt is de z g o.
meest begunstigings-clausule.