16e Jaargang. DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1925 No, 5044 3)e Ccidóeliè (Bou/tcmt D© ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Yoor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten "20 ©ent per week 12.60 per kwartaal. Jfranco per post 1 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad ïs voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen bet&Mng van 50 ©t, per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ©t., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 <it. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- an Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 936 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent por regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertenüën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen w<wden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. pit nu mm bestaat »it twee bladen. Over uitvoer. Wij leven in een land, waar de vrijhaa- 'deil een troetelkind is. En zóó leven Wij óók in toen uitzo ader lijke positie. Het buitenland treedt zoo geheel anders 01 Zoo zal Diiilsc'ldand met- 1 „Ootober voor onze groenten- on fruitproducten een ta rief invoeren van 30 tot 100 percent van de waarde. Eu») a's men nu bedenkt, dat onize tuin bouw in 1924 voor ruim 03 jpiM&Dten uit voerde', voor verreweg het grootste ge-1 dcoEo voor Duilsohlaaid, dan begrijpt me(n ook dat de lumhouwveiliiaiigmi een noocl- ifcréefc slaken en do tusschenkomiSt der re- geeinng inroepen. Haar, zoo vraagt ..Het Huisgezin" wat vermogen wij tegen deze gevoelige bedrei ging van onze tuinbouw door Duitschland? En het blad vervolgt dah: „Op het oogenblik niets. Hen kan wel zeggen, dat hot Duiitsch- land, tot welks herstel wij ook door onze financieel© credicten hebben bijgedragen, itffct fraai slaat, een van onze belangrijk ste export takken te fnuiken Haar mei dergelijke, min of meer sen timent© eilc overwegingen bereikt men niets. Wo hadden iels kunnen vermogen, in- 'dicil we gewapend wareoi geweest, indien we retorsi'emaatriegelen'toit onze beschik king hadden. Doch deze zijn indertijd, ten einde de taliefaverti o o e iaig niet in ,gevaar te bren gen, uit de ontwerp-lariefsllierzieoiing ge licht. Nu zijn we weerloos. Onzo ministers van Landbouw, van Bui tenlandsche Zaken on van Financiën mo gen. en zullen, probe er en, wat ze kurtnen om den grooten slag af te wenden, maar wij durven liun geen succes waarborgen. Wel moge het exorbitante Duitsche recht ©en spoorslag voor onze regeering zijn om onverwijld maatregelen voor to stellen, die ous tegen heit buitenland be wapenen. Want zoo als l^et thans gaal: over stroomd te worden met. buitenlandsche ar- tikelen, belemmerd, en erger, in den uit voer van onze iniduslrieeile en tuinbouw producten, word't een toe-stand gescha pen, diie otns economisch herstel tegen houdt in plaats van bevordert. Het is fraai, bij de verdediging der vrijihandeüsbegineM® te sneven, maar wij 2Üen liever noch onze nijverheid. noch o'n- zeii tu'iinibouw door bet buitenland afge slacht." Aan deze zeer juk.'© opmciikiingcn moge de volle aandacht worden geschonken. Vriijj'baaidiel door alle landen er zou ze ker over tie praten zi jn. Maat" bösghorhvUg hij anderen, en vrijifraudlel bij onis, daardoor i.s ons land, dank zij den kberaton iinlvloeden' op de rego©ringen in oen zeer ndcleclige po- BUBT^^LABIP Volkenbond. De Volkenbondsvergadering; Heden spreekt Chamberlain Gister, was er een zekere stagnatie in de [Assemblee. Men weet nog altijd niet wat 'de Assemblee ten opzichte van het Pro tocol en hol Veiligheidsprobleem kan doen, Den geheelon dag is in verschillende bin nenkamers gezocht naar een formule. He denochtend' zou Chamberlain bij de alge- meene beschouwingen het woord voeren mogelijk brengt bij dan uitkomst. Gister was de oenige belangrijke rede die van den Deenscben minister Zable, die o.a. aandrong op de voorbereiding der ontwapeningsconferentie ook vóór dat het Veiligheidsprobleem zijn beslag gekregen heeft, een standpunt, dat door de N o d er- la n d s c h e delegatie en and-ere gedeeld wordt. Zitting van d .e n Raad. De Volkenbondsraad beeft zich gister namiddag in een korte openbare zitting bezig gehouden met een rapport van Briand over de internatonale intellectu ele samenwerking en keurde de hegroo- ting van het nieuwe instituut goed, dat zijn werkzaamheden op 1 November a.s. zal aanvangen. De Raad keurde vervolgens ook de samenstelling van den Raad van Beheer goed. die uit leden van den Vol kenhond onder voorzitterschap van den Nederlander prof. Lorentz zal bestaan. Ten slotte verklaarde de Raad zich ook accoord met de instelling eener sub-com- missïe voor kunsten en wetenschappen, alsmede met de benoeming van verschil lende correspondenten der Volkenbonds- 'comniissles. Controle-beperking in Oostenrijk. 0 r. s t in December, een nadere beslissing. De opheffing der financieele controle van den Volkenbond voor Oostenrijk lieetl isler tot urenlange debatten in do finan- ieelc commissie geleid, wadr men feitelijk eeds tot overeenstemming ten aanzien dezer aangelegenheid was gekomen. Ech ter bleef er nog een greote moeilijkheid Ie overwinnen over. hoofdzakelijk ten gevol ge van de van Engelsche zijde opgewor pen bezwaren togen opheffing der controle over de Oostenrijkscbe circulatiebank. Dientengevolge is de geheele aangelegen heid van de opheffing der financieele controle verwezen naar de volgende bij eenkomst van den Volkenbondsraad in December a.s. Het. voornomen beslaat, aan de Ooster.ïijksclie commissie van den Vol kenbondsraad een resolutie voor te leg gen, waarin opheffing der financiodlo controle tegen het einde van het begroo- tingsjaar 1925-1926, derhalve tegen Juni 1926, wordt aanbevolen. Evenwel zou de Volkenbondsraad bet recht behouden ge durende tien jaren wederinvoering dei- controle te verlangen, indien de b-udge- taire toestand ernstig mocht worden, of wanneer dc opbrengst der onderpanden onvoldoende mocht blijken te zijn voor den dienst der Volkenbondsleéning aan Oos tenrijk. Dit voorstel heeft de algeheel© instemming van mr. Zimmerman, terwijl ook de Oostenrijkscbe gedelegeerden zich daarmede aceoord hebben verklaard. Zelfs was overeengekomen, zich tevreden te stellen met een verklaring van den Oos- tenrijkschen bondskanselier. Ramek, dat" hij zijn uiterste best zal doen, do wonscben van den Volkenbondsraad te vervullen, toen de bijna bereikte overeenstemming schipbreuk leed op den Engelseben eisch, om de controle over de Oostenrijkscbe circulatiebank nog gedurende drie jaren ongewijzigd te handhaven. Indien de Volkenbondsraad in December a.s. besluit tot het verzachten der finan cieele controle over Oostenrijk, zal deze waarschijnlijk worden beperkt' tot de ad ministratie tier- onderpanden en den dienst van het restant der Volkenbondsleening. Na Januari treedt clan een tusschenperio- de in, tijdens welke zal -worden nagegaan, of de begrootingen over 1925 en 1926 bin nen de grenzen van hot budget over 1924 blijven'. De Veiligheidskwestie. De Pact-besprekingen. Nog geen uitnoodiging aan Duitschland. Tn een bijeenkomst van de ministers-van buitenlandsche zaken van Engeland, Frankrijk en België, den afgevaardigde van Italië bij den Volkenbond, Scialoja, en eenige rechtskundige adviseurs te Genève werd geconstateerd, dat ter zake van een accoord met Duitschland in den loop der laatste weken groot© vorderingen waren gemaakt. Algemeen werd de meaning uit gesproken, dat het waarschijnlijk binnen kort mogelijk zal zijn. definitief liet tijd stip en de plaats van samenkomst voor de conferentie der ministers van buiten landsche zaken vast te stellen. Nadere be sprekingen zullen evenwel hieromtrent nog moeten plaats vipden. Naar wordt gemeld, zal de conferentie waarschijnlijk 29 dezer aanvangen. Tot dusverre is nog geen formeele uit noodiging aan Duitschland gezonden. De rede hiervan schijnt o,m. te zijn gelegen in een misverstand met Italië, betreffende de deelneming door Mussolini aan de con ferentie der ministers van Buitenlandsche Zaken. Mussolini had namelijk voor deze aangelegenheid zeer groots belangstelling getoond en zelfs aanspraak gemaakt op het beklecden van bet voorzitterschap. Eenige dagen geleden echter liet bij door het Italiaanscbe persagentschap het be richt verspreiden, dat hij in verband met dringende huraenlandsche werkzaamheden aan de conferentie geen deel zou nemen. Daarop werd door de andere geallieerde ministers besloten, geen bijzondere reke ning meer te houden met dc vroegere ver langens van Mussolini en op 29 Septem ber de besprekingen in Lausanne (der halve niet in Italië) te doen aanvangen.' Nu moet evenwel door Scialoja bij de be sprekingen met de geallieerde ministers zijn verklaard, dat hem van een dergelijke wijziging in bet standpunt van Mussolini niets bekend is. De geallieerden hebben hierop geantwoord, dat ook zij gebonden zijn door dringende werkzaamheden en er (hans op moeten blijven staan, dat de con ferentie in Lausanne plaats vindt. De Fransclio minister-president, Pain- levé, heeft gistermorgen Genève verlaten om zich naar don Elzas te begeven. Ook de Belgische minister-president. Vander- velde, is na de gister gehouden besprekin gen uit Genève vertrokken. Duitschland. Duitschlands kolenafzet. Een grondige ommekeer gewenscht, De Pruisische Landdag heeft oen tweede rapport ontvangen van de commissie tot onderzoek van de kwesties, samenhan gende met de stopzelling van mijnen in het zuidelijk Roergebied. De commissie komt lot de conclusie, dat wanneer niet een grondige ommekeer plaats vindt in de binnen- en buitenland sche economische verhouding, men er be zwaarlijk op kan rekenen, dat de Duifsclic kolenafzgj uit vredestijd binnen afzjenba- ren tijd weer zal worden bereikt, laat slaan overschreden. Tol oplossing van het werkloosli oicl s vra ags l uk w or d I voo r ges lol O zich aan de exporltooslaiujBn aan te pas sen en voor do door do stop zei ling on be- driifsinkrimping getroffen en werkloos, blijvende mijnwerkers genoegzame werk verschaffing in bet leven te roepen, vooral met het oog op den kómenden herfst en winter. „De Ridders van het Vurige Kruis". Een navolging van de K. K. K. De Berlijnsche recherche hoeft een ge heimzinnige organisatie ontdekt, die be staat uit leden van verschillende Völkiöcho on nationale vereen it; in gen. De leiders der vereeniging zijn drie Ame rikanen, t.w. vader en zoon en een stu dent, allen uit Chicago. De organisatie komt zoowel wat den vorm, als wat de ge bruiken betreft, geheel en al ^vereen mét die der Amerikaanscho Ku-K!ux-KIaft De leden noemen zich ..Ruid""; van bet vurige Kruis", terwijl als doel wordt op gegeven: „Actieve si rijd voor de vrijheid van hel vaderland", die in do eerste plan Is gevoerd zal worden in dien zin, dat allen die niet van Duitsrhen stam zijn, in do eerste plaats do Joden, uit den weg moe ten worden geruimd. Het reglement is geheel op denzéïlclon voet als dat der K. K. K. geschoeid en be vat zeer strenge voorwaarden, waaraan moet worden voldaan, voordal men als l:d in de organisatie kan worden opgenomen Op een bloedig.kruis met een zwart-wii- roode vlag met „hakenkreuz" moeten de leden een plechtigen eed afleggen, dat zij zich aan een smartelijker» dood zullen on derwerpen, indien zij zó-r,> aan verraad Schuldig maken. Het onderzoek heeft reeds uitgewezen, dat de orde een vrij groot aantal leden bevat. Volgens do opgaven der gearresleer den zou dit aantal drie- a vierhonderd be dragen, doch de politie raamt het ledental op meer dan duizend. Men heeft van de organisatie reeds ontdekt dat zij connecties heeft onderhouden mei Yölkischen en leden der Veemgericht-or ganisatie in Mecklenburg en men neemt aan, dat de 'organisatie ook lie trokken is geweest bij verschillende politieke moorden die in den laatsten lijd zijn gepleegd. Bo vendien is kort geleden een lid dor orga nisatie, dat van verraad werd verdacht, .spoorloos verdwenen, zoodat men reden heeft te veronderstellen, dat hij op last der organisatie uit den weg is geruimd. Een der voormannen, Klapproth, is in Wezel gearresteerd, juist toen hij met een auto over de Nederlandsche grens wilde ontvluchten. Nog twee vooraan taande le den, n.l. luitenant Hildenbrandt en Br, Hübner zijn eveneens gearresteerd. Daar entegen zijn de drie Amerikaansclie leiders er in geslaagd (e ontsnappen. De organisatie moet ook betrokken zijn geweest bij do Putsch-bewegingen in Kiislrin, Engeland Het Vakvereenigïngscongrcs. B e d r ij f s r a d c n in alle. bedrijven. Het prilsche Vakvereonigingscongres beeft met 2.456.000 Legen 1,218.900 stem men een voorstel aangenomen om in alle bedrijven bedrijfsraden in te stellen ten einde te voorkomen dat enkele arbeiders, die als vertegenwoordigers van hun kame raden optreden, kunnen worden ontslagen Naar Reuter nog meldt stond er in de resolutie, welke inzake de bedrijfsraden is aangenomen, dat onze raden moeten dienen „als wapens om de kapitalisten te dwingen bun greep over de industrieën los te laten". De gematigden, die togen liet voorstel waren, noemden bet een doorzichtige po ging om het congres aan het communis tisch beginsel te binden.- Marokko. Dc landing der Spanjaarden. Een snel verloop. Officieel wordt uit Madrid gemeld, dat de verliezen, geleden bij de Spaansche landing op do Riff kust bij GcbaldiHa 50 man bedroegen, waarvan de helft behoort tot de Moorsche hulptroepen. Het wekte te Madrid niet weinig verba zing, dat de lauding dezer troepen en van het oorlogsmateriaal zoo betrekkelijk ge makkelijk geschiedde bij beschouwing der daaraan verbonden bezwaren, die reeds in 1911 werden ingezien, tóen do zaak ter sprake kwam. De geheele operatie was binnen enkele uren voltooid, hetgeen voornamelijk was te danken aan de goede voorbereiding. Drie dagen lang voeren militaire transport schepen op en neer langs de kust, ten einde de Mooren in de war te brengen, zoodat deze niet konden welen, waar de troepen aan wal zouden gaan. Verscheidene schijn landingen werden uitgevoerd éér de wer kelijke landing lo Gehaldilla plaats vond, zoodat de Mooren er door werden verrast De voorhoede der kolonne van generaal Saro word onder bevel van kolonel Franco het eerst ontscheept en bestormde vlug alle heuvels onder dekking van geschut, voor namelijk van do oorlogsschepen, en vlieg toestellen. De Moorsche batterijen, op do heuveltoppen vverdeii zonder veel. mooi Ie veroverd. De onlscheeplc (roepen voerden prikkeldraad, zandbakken en allerlei oor logsmateriaal mee. De hoogten-, die 7 K.M. verwijderd liggen van Ajclir, het hoofd kwartier van Abd-ol-Krim, werden even eens ingenomen. Men verwacht, dal Adjir spoedig zal worden bezet. De Riffs hebben haastig versterkingen naar de kust gezonden. B c 1 a n g i' ij k e operaties aanstaande. Havas verneemt uit Fez, dat de Fran- sche legerleiding thans geheel voorbereid is op de belangri jke operaties in het Noor den. Maarschalk Pótain bevindt zich Ie Fez, waar hij voor (durend met generaal Naulin werkt aan de organisatie van de zen veldtocht. Het is moeilijk oen nauwkeurige om schrijving Ie geven van de plannen, doch waarschijnlijk is de inzet zoor nabij. Belangrijke troepena[delingen zijn op Ëuropeosche leest ingedekl. Adjir en Shoshooan zijn door vliegtui gen gebombardeerd. China. F.cn incident te Swatau. Te Swatau is gisteren een Ghinecscho klerk van het kantoor eener Neder- land.se bo Bankinstelling aldaar gear resteerd door stakers, die van hem beta ling een achterstallige bijdragen voor hun sla k i n gs fonds eisch ten. Do Nederlandsche staf der bank wist den Chinees te onlzplten, door het te doen voorkomen, alsof van revolvers ge bruik zou worden gemaakt. Het gelukte hun don man te ontzetten en de menigte te verdrijven. Daarop staakten echter dc Ghi- neesche bedienden van de bank en ook de Chinoesclip huisknechten legden het werk neer. Een kanoneerboot van Kanton legde beslag op een stoomboot, die levensmidde len en baar geld aan boord had. ter waar de van bijna veertig duizend gulden, wel ke goederen naar Hongkong vervoerd zouden worden. BliiBflENLAND Aigcmeene Nederlandsche Zuivelbond. V i e r i n g 25-f a rig j u bile u m Onder buitengewoon groot© belangstel ling heeft gisteren de Algom. Nederl. Zui velbond zijn 25-jarig jubileum gevierd. De dag werd aangevangen met een fees telijke bijeenkomst in de rotonde op liet Wandcüioofd te Sr bovenin gen, waarvan liet tooneol geheel niet prachtige bloem stukken was gevuld, Er waren 1300 men- .schen aanwezig. De voorzitter dr. F. E. Postlmma hield de openingsrede, waarin hij alle aanwezi gen het welkom toeriep, den autoriteiten in 't bijzonder, en een historisch overzicht van het bestaan van den bond gaf. Daarna voerde de minister van Binnen- landsche Zaken en Landbouw Jhr. mr. D. de Geer liet woord. Wolk een voldoening, aldus o.m. de mi nister, moei bel op dezen dag voor den ■jubileerenden bond zijn, dat b.v. in het laatslverloopen kalenderjaar een algemoo- no. export werd bereikt van bijna 35 niil- lioen K.G. boter en ruim 77 millioen K G. kaas, om van de andere zuivelproducten niet te spreken. En welk belang is het voor ons land dal-in dat jaar een bedrag van meer dan 200 millioen gulden uit het buitenland kwam, als opbrengst van de uitgevoerde zuivelproducten. Vele sprekers voerden daarna nog hel woord Dr. T.. Deckers bracht dc gelukwonschen over van den R. K. Boeren- en Tuinders- bon d. Na dozp bijeenkomst hield hot bestuur in een der zalen van het Kurbaus een zeer druk bezochte receptie, na afloop waaraan in de groole Kurhauszaal een duizendtal leden en gonoodigden zich ver- conigden aan een maaltijd. Tijdens den maaltijd werden op liet film doek foto's vertoond van lien, die hun krachten aan den Bond hebben gegeven, doch thans niet meer hier aanwezig kon den zijn. Aan den maaltijd werden een reeks toas ten gehouden. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Heden zou Chamberlain een redevoering houden op de Volkenbondsvergadering. Een geheime organisatie in Duitschland ontdekt. De landing der Spanjaarden aan de baai van Alhucemas is gelukt. Een belangrijk offensief aanstaande. Een incident bij een Nederlandsche bankinstelling te Swatau in China. BINNENLAND. Dc Canisiusfeesten te Nijmegen (2do Vijf en twintig jarig bestaan van i Alg. Ned. Zuivelbond. De "wereldhandel voor boter en k: Land- en Tuinbouw, 2de blad). LEIDEN. De gemeente-begroeting voor 1926 verschenen. De nieuwe Kamerleden. Het Centraal Stembureau voor de ver kiezing van leden der Tweede Kamer ha ft in zijn zitting van gisteren benoemd ver klaard lot loden der Tweede Kamer: in de vacaturo-Schokking den heer J. L a n g m a n te Groningen: in de vacalure-Rulgors den lieer TL A. I eenstra te Hoerenveen: in de vacature Bongaorts den lieer P. J. Rullen te Wanssum (Limburg). in de vacature-Kooien den lieer V,~, K a m p s c h e r le Monster (Z.-TL). in de vacature-de Geer den hoer .1 YV. II. Rut gors van Rozenburg te in do vaoalure-Coliju den lieer C, Ileuvel te Nieuw-Vennep (Haaide: meer). Dc nieuwe Gouverneur der Residentie Rij Kon. Besluit is thans benoemd lot gouverneur der residentie de generaal-ma joor W. >S. A. A. II. M. van Rijswijk L» Jong. inspecteur dor infanl wie* lol dusver plaatsvervangend gouverneur. Tof plaatsvervangend gon-veneiir dm* residentie is 1> moeind do gonov. uil-maióor E. F. 11isingo)\ inspecteur-der ai lillerif. Uit den Goudschen Raad In de gehouden' zitting van den ge meenteraad to Gouda is tot toelating van het nieiiw-benoehid' raadslid, den heer A. Goedewaagon Jr., (v.b.) heslolen. Het voorstel tot het verleenen van om» 2de hypotheek, ten bedrage van LM.UOO, voor tl on bouw van 40 arbeiderswoningen aan den Jan Fhilipswog. aan de firma Kool en Boekman Ie Voorburg, werd aan genomen, nadat nog eens nadrukkelijk was verklaard, dal do wekrlijksclio huur prijs van do le bouwen woningen mol. meor dan 5'zal bedragen. K\onéons word aangenomen bol hierbij aanslailende voor stel lot verkoop aan genoemde firma van 3489 ML grond, tegen 4.25 per ML Na ampele discussie-werd liet dour den hoer Schaap te Arnhem ontworpen uit breidingsplan der gemeente voorlooui vastgesteld. Een commissie werd honor,mi, die de ingediende en nog in te dieVeri bezwaarschriften zal onderzoeken en le vens de in don raad geuite bedenkingen Altijd maar weer Tn een correspondentie, getiteld In drukken uit de Poolseho republiek" in een der bladen viel ons gisteravond op. dat daar geschreven wordt over „de H. Maagd d i e w 11 rd t a a n g e b e den." Altijd maar weer diezelfde laster over den Katholieken eevediensl. Al wordt er iedere keer weer opnieuw op gewezen, lat do «Katholieken alleen God aanbidden en de heiligen vereeren toch durft men tel kens weer opnieuw schrijven over de aan bidding van de H. Maria en andere hei ligen. 't Is heel erg dom of bruut brutaal! Behoud van Natuurschoon. Het Dagolijiks.-h Bestuur vair den A. N. den Minister van Binj nonlanl - lie Zaken en Landbouw oen ad re's gezondenwaarin hei le kennen, geeft, mpt ze©r groole belangslolliing ken nis Ie lubben genomen vam de circulaire van 's Ministers ambtsvoorga nger, i,n Ju rui j.l. gezonden aan de Gomimii.'-i-arissen der Koningin in de versehi'll'ende provinciën in zake hét treffen van maal regelen ,tot hot behoud van het sleeps meer verdwijnend natuurschoon. Het wordt ten zeerste gewaardeerd, daft itn. die circulaire wordt toegezegd, dat niet hot Departement van Financiën in over leg zal worden getreden omIremt lu- ao ma al revel an. welke genomen zouden kun nen worden ten einde het behoud vmn ruw fuiir.' hoon Voor hel vervo'g zooveel nuv

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1