3)e Steidóofad Gou^o/nt
16e Jaargang.
DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1925
No. 5032
Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 112.50 per kwartaal.
Bij onre Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betiding van 50 et per kwartaal, bij voor
uitbetaling. AJzonderljjko nummers 5 et, met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ■st.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
Oit nummer bestaat uit twea
bladen.
Inzameling Stormramp 1925
Vorige opgave f. 425.80
N.N. Katwijk. Voor steun aan
Brabant t> 2.50
Totaal 428.30
Bij dcii Penningmeester van liet Storm-
rarnp-Comifé z'jn weder de volgende gif
ten ingekomen:
H. F.
A. G. B.
D. uit Roelefarendsveen
8. J. I. P.
Bewoners de Wetstraat
K. en V.
Drie-Oelober-Vereeniging
J. Pb. M.
Prof. Dr. J. H. Z.
Febr. van Suikerw. voorheen
Gebrs. U.
Collecte Valkenburg Z.-H.
Giften worden nog gaarne ingewacht bij
don Penningmeester, den heer F. Muys
van de Hoer, Plantsoen 49, 'Giron. 57471.
10—
2.50
10—
25—
8.75
2
100—
7.50
50—
207.76
BUSYENLfiND
De Veiiigheidskwestie.
DE FRANSCHE NOTA GEPUBLICEERD
De Inhoud.
In de aan den rijksminister van buiten-
landscho zaken door den Franschen ge
zant op Maandag j.l. overhandigde nota
wordt o.a. gezegd:
De Fransche regecring stelt een kern
van overeenstemming in de opvattingen
der beide regeeringen vast, die op gelijke
wijze er naar streven, den vrede in Euro
pa op een eensgezindheid, welke den vol
ken verdere veiligheidswaarborgen ver
schaft, te zien steunen.
Met voldoening stelt de Fransche regee
ring vast, dat de Duitsche regeering niet
van plan is het sluiten van een veiligheids-»
pact afhankelijk te stellen van een wijzi
ging der bepalingen van het vredesverdrag
Wat de Duitsche toespeling betreft, dat
de mogelijkheid gegeveni is, de bestaande
verdragen langs den weg eener overeen
komst aan de nieuwe omstandigheden aan
te passen, is de Fransche regeering zich
de in de Duitsche nota aangeduide ver
dragsbepalingen zeer goed bewust en is zij
niet van plan, zich aan de bepalingen van
de volkenbondsregeling te onttrekken.
Wat het door de Duitsche regeering aan
geroerde denkbeeld eener wijziging van het
bezettingsregime in Rijnland aangaat, is
de Fransche regeering, in overeenstemming
met de geallieerden, van meening, dat
noch het vredesverdrag, noch de volgens
dit verdrag voor Duitschland en de geal
lieerden geldende rechten in het gedrang
mogen komen.
Evenmin mogen ook de waarborgen voor
de doorvoering van het verdrag of de be
palingen, die deze waarborgen regelen en
op zekere punten hun verzachting be-
ooge,u, door de voorgenomen overeenkom
sten beknot worden.
Hoe zeer Frankrijk ook bereid is, de
loopende onderhandelingen in ruimen
geest en met vredelievende bedoelingen
voort te zetten, toch kan het van zijn rech
ten geen afstand doen.
De geallieerden zijn er voor en na van
overtuigd, dat het lid zijn van Duitsch
land van den volkenbond voor Duitsch
land het zekerste middel zou zijn, om zijn
wenschen te verwezenlijken en dat het toe
treden van Duitschland tot den Volken
hond de eenige blijvende basis is voor een
wederzijdsche garantie en een Europee-
sche overeenkomst.
Eerst in het verband van den volkenbond
opgenomen, kan Duitschland zijn wenschen
aan den raad voorleggen.
De geallieerden refereeren zich aan hun
vroegere verklaringen en herhalen, dat
naar hun opvatting de toetreding van
Duitschland tot den volkenbond volgens
-den maatstaf van het gemeene recht de
grondslag voor elke overeenkomst over de
veiligheid blijft.
Ten aanzien van de draagwijdte der ar
bitrage-verdragen, die tusschen Duitsch
land en zijn nabuur te sluiten zouden zijn,
heeft Duitschland reserves gemaakt, die
het bindend karakter dezer arbitrage-ver-
dragen zouden inperken.
Deze ingeperkte arbitrage-verdragen zijn
echter vredes-garanties zonder voldoende
waarde.
Wat wij willen is, dat elke nieuwe toe
passing van geweld door een voor alle ge
vallen verplichtende vredelievende rege
ling onmogelijk gemaakt wordt.
Het schijnt niet onmogelijk, bepalingen
te formuleeren over het functionneeren der
waarborgen, hun schending, de omstan
digheden van een geval en do kwestie der
Boelheid. n.l. van de onmiddellijke toe-
passing der waarborgen.
Men zou kunnen onderzoeken, of het
niet mogelijk zou zijn, middelen en wegen
te vinden, die de onpartijdigheid dof op
vattingen waarborgen, zonder do snolheid
en het effect van een waarborg te schaden
De Fransche regeering noodigt, in over
eenstemming met de geallieerden, de Duit
sche regeering uit, op deze basis in onder
handeling te treden om tot een verdrag te
komen, welks afsluiting zij levendig
wenscht.
Het Duitsche antwoord reeds gereed.
Het Duitsche antwoord op de Fransche
veiligheidsnofa zou gisteravond reeds naar
Parijs overgebracht worden
De tekst wordt na de overhandiging ge
publiceerd.
Een a.s. Juristenconferentie.
Toen de Fransche gezant do no'a ovor-
Landigde, bracht hij mondeling een uit-
rioodiging over aan de Duitsclio regeering
voor een conferentie van juristen.
De Duitsche regeering heeft deze invi
tatie aangenomen en dientengevolge zal
de chef van de juridische afdeeling van
l:et departement van buitenlandscbe za
ken, ministerial director Gauss, nog in den
loop dezer week naar Londen vertrekken,
waar de conferentie Maandag a.s. een
aanvang noemt.
Frankrijk.
De staking bij de banken.
Do eischen der stakers.
De vergadering der stakende bankhe-
arnbten heeft gisteren een resolutie aan
genomen, waarin de voorstellen der bank-
directies worden afgewezen en de volgende
eischen worden gesteld: 1. Geen sancties
tegen de stakers; 2. de stakingsdagen
moeten zonder korting worden uitbetaald;
3. salarisverhooging van 100 francs por
maand.
De stakers zullen een collecte in restau
rants en fabrieken houden, waarvoor do
politievergunning reeds is verkregen. Te
vens zal van de georganiseerde arbeiders
aan het eind van de maand een halve dag
loon worden gevraagd, opdat het noodige
geld wordt verkregen, om de staking tot
het einde te kunnen doorzetten.
De oplossing van het conflict schijnt
thans dus verder verwijderd dan ooit.
Engeland.
Caillaux te Londen.
De onderhandelingen.
Gisteravond werd in politieke kringen te
Londen gezegd, dat tusschen Churchill en
Caillaux overeenstemming zou zijn bereikt
natuurlijk onder voorbehoud van de goed
keuring der Britscke en Fransche regee
ringen.
Het onverwachte bijeenroepen van een
dringende kabinetszitting op gistermiddag
verwekte groote beroering en gaf aanlei
ding tot zeer sombere geruchten.
Men sprak van een crisis. Caillaux zou
10 millioen pond sterling per jaar hebben
aangeboden, terwijl Churchill 14 millioen
in goud verlangde uit Frankrijks eigen
middelen.
De ministers zouden verklaard hebben
in geen geval verder te kunnèn gaan, resp.
minder te kunnen eischen.
Na het optimisme, dat gistermorgen nog
door een groot deel der pers ten toon
gespreid, was deze stand van zaken, welke
wees op een totale mislukkig der Londen-
sche besprekingen, natuurlijk teleurstel
lend.
Velen evenwel twijfelden, of deze lezing
der gebeurtenissen juist was.
Zij meenden, dat het bijeenroepen van
't kabinet onmogelijk kon wijzen op 'n totale
mislukking dhr besprekingen, doch veeleer
daarop, dat er een definitief voorstel van
de eene of van de andere zijde zou komen
en dat Chruchill dus een definitieve in
structie noodig had. Nader wordt gemeld,
dat do regeering Churchill heeft gemach
tigd, aan Frankrijk, ter regeling van zijn
schuld aan Engeland, het volgende defi
nitieve voorstel te doen:
Frankrijk betaalt zijn schuld in 62 an
nuïteiten ad 12,5 millioen p.st.
Caillaux zal dit voorstel aan de Fran
sche regeering voorleggen.
Tsjecho-Slowakije
De baden van Mariënbad.
De abdij van Tepl en de gemeenteraad
van Mariënbad hebben protest aangetee-
kend tegen de wederrechtelijke manier,
waarop de baden v. Mariënbad onder con
trole van don staat zijn gebracht. Dit pro
test heeft natuurlijk niet de geringste uit
werking.
De opwinding1 van de in Mariënbad wo
nende Duitschers is groot, daar er geen
twijfel bestaat, of alle Duitsohe beambten
zullen uit de baden verwijderd en door
Tsjechen vervangen worden. De Tsjechen
begroeten deze dwangmaatregelen van hun
regeering natuurlijk met groote ingeno-
i menheid.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Oewona advertontlën 30 cent per regelt
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend- r
Kleine adverfontfën, van ten hoogste 80 woorden, wnarU.
betrekkingen w«*den aangeboden of gevraagd, huur en voty
huur, koop en verkoop f 0.50.
Itaiië,
Mussolini's zesde portefeuille.
De Italiaansche ministerraad heeft be
sloten tot de instelling van een ministerie
van Luchtvaart, hetwelk ad interim door
Mussolini zal worden waargenomen.
Bulgarije.
Een monster-proces.
500 boklaagden.
Naar gemeld wordt, begint binnenkort
te Tirnova in Bulgarije een proces tegen
500 agrarische communisten, wier pogin
gen, om de oppositie te onderdrukken,
toen zij de macht in handen hadden, her
haaldelijk tot ernstige onlusten hebben
geleid. Men verwacht, dat er niet minder
dan 100 doodvonnissen geveld zullen wor
den.
Syriër
De opstand der Drusen.
Fransche troepenconcentratie
rond Damascus?
De „Vossische Ztg." verneemt van een
correspondent to Jeruzalem, dat generaal
Sarrail de geheele Hauran ontruimt, om
de aldus vrijkomende krachten rond Da
mascus te concentreeren.
Deze voorzorgsmaatregel is vermoede
lijk getroffen, omdat de Franschen een
uitbreiding van den opstand over geheel
Syrië vreezen.
De Fransche versterkingen bedragen lot
nu toe 12000 man.
EennieuweFranschenederlaag
Na hevige gevechten met do Drusen
hebben de Fransche troepen Kliir Bethel
Ghazali ontruimd. Zij leden zware verlie
zen. Een andere Fransche afdeeling werd
gedwongen een sterke positie bij Ezra met
zware verliezen prijs te geven.
Van Fransche zijde wordt gemeld, dat do
rebellen bij een aanval op Damascus ern
stige verliezen hebben geleden.
De toestand wordt dreigend.
Naar de Daily Mail" uit Damascus ver
neemt, is do toestand in Syrië zeer ernstig,
daar door den opstand der Drusen er ook
oproerige elementen elders o.a. in Aleppo
aangemoedigd worden. Do zeer slechte
oogst van dit aar heeft groote ontevreden
heid gewekt en een sterke anti-Franscho
stemming in het leven geroepen.
Het is mogelijk, dat oud-officieren
van het Turksche leger zich hij de Drusen
aansluiten. Men vreest, dat het openlijk
tot een oproer zal komen, zoodra" er maar
cenige kans is, dat de Drusen succes zul
len hebben.
De „Times" verneemt uit Cairo, dat in
geheel Syrië en vooral te Damascus groo
te onrust heerscht en dat de algeraeene
opvatting is, dat verdere successen van
de Drusen tot een uitgobreiden opstand van
de ontevreden elementen zullen leiden, die
den laatsten tijd sedert de Fransche tegen
slagen zeer roerig zijn geworden.
Marokko.
De strijd met de Mooren.
Een groot offensief aan het
Bra nes-f r o n t.
Men meent te weteu, dat de oorlogsraad,
welke te Fez is gehouden onder voorzit
terschap van maarschalk Pétain, besluiten
heeft genomen met betrekking tot het a.s.
Fransck-Spaansche offensief.
Een Fransche aanval op het Branes-
front is gisterochtend met inzet van oen
groote strijdmacht"begonnen en ontwik
kelt zich zoodanig, dat men gunstige re
sultaten mag verwachten^ meldt Havas.
Het wordt bevestigd, dat de Spanjaarden
in een door het Spaansche opperbevel zelf
uitgekozen sector binnenkort een groot of
fensief zullen beginnen.
Activiteit derRiffs bij Wczzan,
Aan het front van Wezan toonen de
Riffs groote activiteit. Zij dreigen Beni
Mestara aan te vallen. De Spanjaarden
treffen maatregelen om de aanvallen der
Riffs af te slaan. Abd-el-Krim hoeft het
front in het Oosten versterkt.
China.
De onlusten in China.
Een botsing te Shanghai.
Er heeft een betooging plaats gehad voor
het politie-bureau te Shanghai. De me
nigte eischte do invrijheidstelling van een
viertal arbeiders die wegens 'molestatie
van een koelie waren gearresteerd.
De politie vuurdo in de lucht cn daarna
op de betoogers waarvan er twee gedood
en verscheldenen gewond werden.
Het vertrek van Karakha
Karakhan, de bolsjewistischo ambassa
deur te Peking, vertrekt heden naar Mos
kou, naar verluidt met verlof; bet is ech
ter onzeker of hij nog naar China zal te-
rugkecren.
BINNENLAND
Koninklijke Besluiten.
Burgomoostors.
Bij Kon. besluit zijn benoemd:
tot burgemeester der gemeente Beimc-
broek inr. K. J. G. baron van Harden-
broek;
tot burgemeester der gemeente Houton
mr. H. J. J. Schollens;
tot burgemeester der gemeente U i t-
hoorn mr. D. F. Pont.
Verder zijn vele burgemeesters herbe
noemd.
DE EXPLOITATIE REKENING DER P.T.T
Over 1924 een batig saido van 5.6»millioen
Naar men vorneemt sluit.de oxploilalie-
ekening van de Post en Telegrafie over
1924 voor het eerst sinds 1916 wederom
met een voordeelig saldo en wel van rond
5.6 millioen gulden.
Het conflict in de metaalindustrie.
Conferentie R ij ks bemiddelaar
gaat niet door.
Naar wij vernemen hebben de besturen
van den Metaalbond en van de arbeiders
organisaties in de metaalindustrie van den
Rijksbemiddelaar, den heer Fruytier, tele
grafisch bericht ontvangen, dat de confe
rentie, waartoe hij partijen tegen a.s. Vrij
dag had uitgenoodigd, niet doorgaat.
Een extra-uitkeering aan Rijksambtenaren?
In een audiëntie bij Minister Bongaorts
heeft het Federatiebestuur van den Bond
van Personeel in Overheidsdienst geconfe
reerd, boe de regeering stond tegenover
don reeds eordor door de Federatie ingo-
dienden eisch van een maand extra sala
ris met een minimum van f 100 en of het
bericht in „Het Volk" van Zaterdag j.l.
dat de regeering aan het departement van
Financiën opdracht heeft gegeven na te
gaan of een maand dan wel twee weken
extra salaris kan worden uitgekeerd als
een bedrag ineens juist was.
De minister kon op de eerste vraag geen
bevestigend antwoord geven, terwijl hij
verklaarde dat IA li van een opdracht aan
het departement van Financiën niets be
kend was.
Wij willen, do 'laatste mededeeling van
minister Bongaerts latende voor wat zij is,
zegt „Het Volk", daarbij toch opmerken,
dat de minister van Waterstaat uiteraard
niet op do hoogte kan of behoeft te zijn
van alles wat ten depart cmente van finan
ciën geschiedt.
Het Overleg bij tie Spoorwegen.
In de Dinsdag te Utrecht gehouden con
ferentie tusschen de directie der Nedcr-
landsche Spoorwegen en de vertegenwoor
digers der vijf erkende vakbonden werd
medegedeeld, dal jhr. mr. D. J. do Geer,
heeft bedankt als voorzitter van liet
Scheidsgerecht, wegens zijn benoeming tot
minister van Binnenlandsche Zaken.
In zijn plaats zal volgens bet „Hbld."
worden aangezocht om als voorzitter op
te treden oud-minister Dr. J. Th. de Visser.
Een Nederlandsche Sigaretten-Mij
»n het buitenland.
Uit Berlijn wordt aan de „Tel." gemeld:
Tusschen de sigaretten fabrieken Reemt-
sraa A. G. fe ALlona en hot Jasmatzi-eon-
cern is een belangQn-gemeenschap tot
stand gekomen, waarbij aandeden v. beide
ondernemingen in een gemeenschappelijk
opgerichte maatsch. worden ingebracht.
Naar do „Frankfurter Zcitimg" meldte is
daarvoor een Nederlandsche maatschappij
opgericht met medewerking van de Galand
Maatschappij, welke laatste tot dusver i3
opgetreden als inkoopbureu voor de Reemt
sma A. G. Het kapitaal der maatschappij
bedraagt 15.000.000, en is volgestort.
De tentoonstelling voor de Schoen
en Leder-Industrie te Waalwijk
Men meldt uit Waalwijk aan de „Msb.":
Maandag had de installatie der jury
plaats, welke bestond uit de hoeren: A. J.
Borgsteiju,Doetinchem, lederfabrikant;
Henri Donkers, Waalwijk, schoenfabri
kant; Julius Gediga, Waalwijk, leeraar
Rijksschool voor leerlooiers cn schoenma
kers. L. S. Gompen, Amsterdam, lederfa-
brikant; F. van Hilst, Herenthals, België,
schoenfabrikant; Fred. H. Hok, 's-Hcrto-
genbosch, leeraar Rijksschool voor leer
looiers en schoenmakers, Waalwijk; Friso
Hykman, Den Haag, raaatschoenmaker; Ju
lius Kahn, Neustadt, lederfabrikant; M.
van Loon, 's-Hage, leder-importeur; J. F.
Peters-Weytens, Rotterdam, schoenwinko-
lier en maatschoenmaker; P. P. van der
Pluijm, Utrecht, lederfabrikant; A. H. van
Schijndel, Waalwijk, schoenfabrikant, Alois
Stutz, Waalwijk, leeraar Rijksschool voor
leerlooiers en schoenmakers: R. v. d. Valk,
Den Haag, schoenwinkelier.
De installatie had plaats dos morgens
om elf uur in oen dor lokalen rler tentoon
stelling door den lieer Jos. Klijberg, die na
i eerst do hoeren bot wolkom to bobben toe-
m
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Publicatie van de Fransche antwoord*
nota inzake het Veiligheidspact. Het Duit*
sche antwoord reeds klaar.
Een conferentie van juristen komt a.s,
Maandag te Londen bijeen over het vel*
ligheidspact.
De onderhandelingen van Caillaux to
Londen.
Iiewegin
De opstandige beweging
wordt steeds dreigender.
BINNENLAND.
De exploitatie-rekening van de posterijen,
telegrafie en telefonie over 1924 sluit met
een batig saldo van rond 5.6 millioen.
goroepen als de meening van het Tentoon*
stellingsbes tuur te kennen gaf dat do jury
haar taak als één geheel zou opvatten. Al
le bekroningen derhalvo toe te kennen na
mens do geheele jury. Wel kan de jury
zich in sub-commissies splitsen tor betere
voorlichting der verschillende en uilcen-
loopende tentoongestelde artikelen. Na nog
gewezen te hebben op do groote verant
woordelijke taak die de jury wacht en zijn
groot vertrouwen in liaar te hebben uit*
gesproken verklaai'de bij deze voor goin-
stalloerd.
Direct hierop werd overgegaan tot het
kiezen van een voorzitter Met algemeene
stemmen werd benoemd de lieer M. van
Loon te 's-Gra^nhago terwijl als secreta
ris werd aangewezen de heer A. J. Borg-
steijn te Doetinchem. Do commissio ving
haar laak onmiddellijk aan door het sa
menstellen van oen werkprogram.
In het middaguur nnm de keuring reeds
een aanvang, waarmede de jury tot laat in
den middag bezig bleef.
Het bezoek aan de tentoonstelling was
hoewel den g.dieelon dag de regen bij
stroomen neerviel, zeer druk.
Prof. dr. R. Modderman, t
Gisteren is te 's-Gravenliagc in den
ouderdom van 93 jaar overleden de h- -r
rrof. dr. R. S. Modderman, oud-hoog-
leeraar in de chemie aan do Universiteit te
Utrecht.
yiT mz dmrewmg
RIJPWETERING
Koninginncfeesten. Hot ja.arlijksch
Koninginnefeest werd alhier op 25 Aug.
gevierd. Had de commissie bij bot vast-i
stollen van dezen datum gemeend, op gun
stig weer te mogen rekenen, eenigszins
rekende men hierbij buiten den waard,
want, hoewel het weer zich beter hield
dan barometer en lucht voorspelden, mocht
geen zonnostraalljo het feest opvroolijken.
Op 24 Augustus, in den namiddag wer
den de kinderspelen gehouden, waarvan
die voor de kleinste klassen wegens den
aauhoudenden regen in het schoolgebouw
plaats hadden. Nadat tegen vier uur do
regen had opgehouden toog men naar het
feestterrein, waar de spelen werden voort
gezel. Prijswinnaars Cessen) waren bij do
versch i Ilende wed.st rijdon
Bald ragen (meisjes): 1 J. Loms, 2 P.
v d. Star, 3 B. Strijk. Hoepelen (meis
jes): 1 H. Borst, 2 P. Beugelsdijk, 3 M.
Weenink. Kinderwagenwedslrjjd: 1 G.
Hillebrand, 2 A. Hoogenboom, 3 G. v.
Diemon, 3 H. Ludlagen. Hoepelen (jon-i
gens): 1 A. Bax, 2 J. Straathof, 3 L. v.
Emmerik. Zakloopen (jongens): 1 A Dis
seldorp, 2 J. Bisschop, 3 G. v. Haastrecht.
Tonkruieu (jongens): 1 W. v. d. Star,* 2
W. Disseldorp, 3 G. Strijk.
Onderwijl werd de kinderen op royalo
wijzo onthaald, zoodal allen tegen zes uur
voldaan huiswaarts keerden.
Dinsdagmorgen om negen uur waren do
kinderen wederom bijeen op het speelter
rein der R.-K. Par. School, teneinde met
het muziekgezelschap „Onderling genoe
gen" een wandeling door het dorp te ma
ken on aldus de feeststemming hij het pu
bliek op te wekken, nierna werden al do
kleinen onthaald op een portie paffertjes
en een toertje in de zweef carousel, waar
mede voor do jeugd het feest werd beslo-
ten.
Tg tien uur ving hel Iraditioueele ring-
rijden aan, waarhij do prijzen worden be
haald door de volgende personen: 1.
(dames) M. Bakker, 2 M. Borst Gd., 3 P
v. Rijn: Giooren): 1 Jac. v. Rijn, 2 G. Borst
Pzn., 3 J. Straathof Lzn.
Tn den namiddag werd do belangstelling
van het publiek getrokken naar het Zui
den van het dorp, waar mannen en jonge
lingen hun vaardigheid in sprietloopen on
maslklimmon konden demonstreeron.
Vooral het eerstgenoemde wok to rlen
lachlust, daar goon der de.olncmera '<ot
er zonder nat pak wist of te brengen Do
hiervoor uitgeloofde geldprijzen werden
gewennen doorde hoeren: 1 M Jansen,
2 J. Borst. 3 P Bakker Blijkbaar gevoelt
men zich in ons waterland '••'ter thuis io
