flEDEDEELING
3@d@ om hulp!
16e Jaargang.
WOENSDAG 12 AUGUSTUS 1925
No. 5020
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
or Leiden 19 cent per week I 2.50 per kwartaal,
onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
anco per post 1 2.95 per kwartaal,
t Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver-
jgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
odagsblad 9
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen l
Bureaux: RAPENBURG No. 1C - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
5 dubbele van het tarief berekend. s
Kleine adverlentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen wenden aangeboden of gevraagd, huur on ver
huur, koop eu vérkoop I O.SO.
it nummer bestaat uit twee
lades.
inwege den R.K. Feestdag Maria
welvaart zal „De Leidsche
urant" Zaterdag 15 Augustus
JET verschijnen.
H. Adverteerders worden beleefd
rzocht hiermede rekening te willen
1 uden en hunne advertentiën voor
t nummer van Vrijdag, uiterlijk
nderdag af te geven.
De Administratie.
liet ontzetting is ongetwijfeld ieder ver-
jd geworden bij li et lezen van de tragk-
ramp, die een gedeelte van ons land,
er ïe het bijzonder Borculo in den
liter hoek en Zeeland en Mill in Noord-
tbani, getroffen heeft.
'n de nadere berichten omtrent deze
[schrikkelijke ramp bevestigen den eer-
11 indruk, dat die landstreek geteisterd
zooals tot heden nimmer is gebeurd.
•n stikdonkere nacht streek plotseling
'i' over de stil-vredige landouwen, waar
ileburgers bun dagelijkschen arbeid
[richt on en met die ijzingwekkende
lerris stak een orkaan op, die zijns
i.ikc hier niet heeft gehad...een or-
In, :3;g deed ineenstorten al wat na
mcc-izamen arbeid was tot stand ge
en. Halve dorpen werden verwoest,
|zcn en erven gingen ten gronde, veld-
issen werden vernield, de machtige,
(loorgrondelijkc en onbegrijpelijke na-
r bracht in enkele oogenblikken droef-
d en ellende, nameloos wee!
.angzaam slechts dringt tot "ons door
[oveil liging, dat die wedvarende, mooie
[ken thans verwoest zijn. Maar beter
sterker wortelt zich de overtuiging, dat
hulp, spoedige hulp dringend nood-
lijk is.
moet worden voorzien in de onmid-
npoden der burgers, die van have
zijn beroofd.
|\rij, Hollanders, hebben reeds zoo me-
liaaaï nooden gelenigd, voqral ook noo-
van buitenlanders.
IVij deen thans een beroep op al onze
•is cm ook nü, nu het onzen eigen
ooien betreft, te steunen, spontaan
mild.
In afwachling van de regeling van het
Ipbefcon aan de ongelukkige slachtof-
's var. de ramp, nemen wij gaarne in
'vangst alle giften, gro.ote en kleine, die
leniging van de geteisterde gebieden
ii'dón ingezonden.
Helpt ons allen in het wekken van he
istelling en deelneming in het lot der
looze slachtoffers!
öe in-cekenlijst wordt geopend met een
l var:
„De Leidsche Courant" 50.
rsor.eel N V. ..Be Leidsche Crt." 30.
N. 1.—
Totaal 81.
Een oproep van het
I.K. Huisvestingscomité.
Het bestuur van liet R. K. Ned. Hiusves-
corr té zendt ons den volgenden op-
Het Ned. R. K. Huisvestingscomité, cen
tal bureau te 's-Hertogenl>osch, heeft be-
Mcu in verband met de stormramp deel
nemen aan de hulpveiTeening. Het heeft
zijn voornaamste comités, gevestigd in
nabijheid der geteisterde streken tele-
afï-S'ih verzocht maatregelen le nemen
c onderbrengen van dakloojvn, k'n-
ien en volw.i--enen, voor zoover die on
derbrenging noodzakelijk zal blijken te
zijn.
Het verzoekt zijn comité's, die voor on
derbrenging in-aanmerking komen, zich op
liet ontvangen van dakloozen voorbereid le
houden. Het. centraal bureau beeft zich
reeds met verschillende autoriteiten in ver
binding gesteld en verzoekt aan gemeente
lijke en geestelijke autoriteiten in de ge
teisterde plaatsen telegrafisch mededeeling,
wanneer in luin gemeente dakloozen zijn,
die onderbrenging behoeven.
In afwachting van de samenstelling van
oen groot landelijk comité, dat de onmid
dellijke hulpverlcening zal organiseeven,
zal hef R. IC. Huisvestingscomité giften
voor de geteisterde streken in ontvangst
nemen en noodigt liet door deze al zijn af-
deelingen in het land uit voor dit doel gel
den in te zamelen. Hel bestuur van het R.
K. Huisvestingscomité heeft besloten, zelf
een bedrag van f 1000 beschikbaar ie stel
len voor onmiddellijke hulpvev'leenirtg in
Oostelijk Noord-Brabant en een gelijk be
drag voor hiilpvcrloening in de streken van
Borculo enz.
Giften kunnen gezonden worden aan de
plaalselijko afdoelingen: den aleemeenen
penningmeester le Ben Bosch, postbus no.
5, gironummer~3A3'i8, en aan de Ned. Bank
te Ben Bosch op de rekening van liet co
mité. Hot comité verleent steun zonder on
derscheid van' godsdienstige gezindten.
Voor wat Noord-Brabant betreft 'is overleg
gepleegd met den Commissaris der Konin
gin. die de plannen zeer toejuichte. Eenigc
leden van het bestuur zijn naar de geteis
terde streken hij het dorpje Zeeland ver
trokken om ter plaatse do hulpverleening
te regelen. De eomile's in "Noord-Brabant
worden uilgcnoodigd, zich voor onmiddel
lijke onderbrenging van dakloozen gereed
te houden. Hét comité vertrouwt, dat zijn
oproep om steun algemeen benni>.v-< -rd zal
worden.
Be lieer en -mevrouw ..Rclow ky" heb-
ben gelegenheid gehad tijdens bun gegeven
viool- en piano-recital ten huize van Jao.
Pronk, Lunchroom „Noordzee", te Kat
wijk a. Zee. op 11 Augustus de eerste steen
plus 30 gulden te zenden ter wederopbouw,
aan den burgemeester van Borculo.
De directeur van hotel „Groot Badhuis"
te Zandvoort, de lieer Gunters, hield gis
teravond tijdens het diner onder de gasten
van zijn hotel een inzameling voor de
slachtoffers van den stormramp. In totaal
werd 1152.90 geofferd.
BUITENLAND
België.
De staking der Belgische metaalbewerkers.
Het referendum vóór
voortzetting.
Gelijk hekend, had de "Belgische Melaal-
bevverkersbond een referendum uitgeschre
ven over de aan te nemen houding tegen
over de door de gemengde commissie ge
dane compromis-voorstellen. I>e resultaten
van dit referendum zijn hedenmorgen te
Brussel bekend gemaakt, waar alle inge
komen stemmen gegroepeerd en geteld
zijn. Een overgroote meerderheid heeft
zich uitgesproken voor een voortzetting
der staking, waarbij gedurende een maand
80.000 man betrokken zijn.
Duitschland.
De wanordelijke rijksdag.
Het is Maandag in den Rijksdag weer
eens zeer stormachtig toegegaan. Het on
geluk wilde, dat de (Duitscli-nationale)
vice-president Griif presideerde, die er nu
eenmaal geen slag van heeft om leiding
aan de vergadering te geven en volslagen
hulpeloos is, als kwaadwillige elementen
het er op aanleggen de orde te verstoren
en den geregelden voortgang van zaken te
sabotecren. En zulke kwaadwillige elemen
ten zitten er in de communistische fractie
hij tientallen, zoodat liet niet te verwonde
ren valt, dat het vandaag weer een janboel
werd. die de gebeurtenissen -van Zaterdag
nog in de schaduw stelde. Eén der commu
nisten, de afgevaardigde Schiitz. riep op
een gegeven oogenblik den vice-president
„alter Schieber" toe en werd daftivop door
Griif van verdere deelneming aan de zit
ting uit gesloten. Het behoeft geen beloog,
dat Sehiitz zich hiervan niets aantrok en
rustig bleef zitten. Graf sloot hem deswege
eerst van acht en vervolgens van twintig
zittingen uit, wat heide malen een gewel
dig tumult tengevolge had. Zoodra Griif
zich weer verstaanbaar kon maken, deel
de bij mede, dat hij Schiilz met geweld
uit de zaal zou laten verwijderen. Hij liet
eerst de publieke tribune ontruimen en
nauwelijks was dit geschied of er ver
schenen tien rechercheurs, die Sehütz ver
zochten hen te willen volgen. In slede
hieraan gevolg te geven, eisehte de com
munist op brutalen toon de legitimaties
van de rechercheurs te zien. Die maakten
echter korte metten, pakten den afge
vaardigde hij den kraag en sleurden hem
onder luid protest van de communisten en
de sociaal-democraten de zaal uit.
Hel zou te ver voeren alle onderbrekin
gen en lawaaiscènes der zitting stuk voor
stuk te beschrijven. "Wij volstaan mei de
vermelding, dat op een gegeven oogenblik
de communisten zoo formidabel te keer -
gingen, dat Graf dreigde de gehecle frac
tie door politie uit do zaal te laten zetten.
Natuurlijk was dit olie op het "vuur: de
communisten drongen onder het uitstoo-
ten van vorwenschingen en beleedigingen
en met dreigend gebalde vuisten op Griif
toe en deze wist in zijn jammerlijke hul
peloosheid nietsanders te doen dan vijf
vau de ergste -schreeuwers van de zitting
uit te sluiten.
Dezelfde eomedie speelde zich weer af
Alle vijf weigerden de zaal le verlaten en
(en slotte moesten er 20 rechercheurs aan
te pas komen om de hoeren op straat le
zetten. Gelukkig verscheen kort daarop
president Löbc. die het presidium over
nam. Ook onder zijn leiding kwam het
weliswaar nog herhaaldelijk tot wanorde
lijkheden, maar deze droegen toch niet liet
ernstige karakter van de incidenten, die
Graf door zijn ontactisch optreden had
uitgelokt.
De grondwetsfeesten van de Rijksvlag.
Zondag heeft de „Roiclisbaimer" de
grondwelsfeesten ingezet mei een reusach
tige grool-Buitsche beloogip'g. Reeds in
don morgen verzamelden zich de duizen
den uit alle deelen van het Rijk gekomen
deelnemers op verschillende punten van
de hoofdstad. In het park van Treptow
was een groot spreekgestoelte opgericht,
versierd met eikenloof en reiuiblikeinsehe
vlaggen.
De talrijke deelnemers droegen bijna al
len kleine zwart-Tood-gouden vlaggetjes in
de hand Het oprukken van de beloogers
duurde bijna twee uur.
Verschillende woordvoerders, als de
voorzitter van de Rijksvlag Otto Hörsing,
die o.a. verklaarde, dat de grondwet van
Weimar oen middel is om alles wat
Duitsch heet. te zamen te kunnenvatlen,
generaal v. Deimling, Kocli enz., spraken
de menigte toe. Hörsting verklaarde le
vens, dat hij in de aanwezigheid van
Oostenrijkscbe broeders een aanwijzing
zag, dat de Croot-Duilsche idee zicli steeds
verder ontwikkelt.
Een der Oostenrijkse he gedelegeerden
gaf in zijn rode, waarin hij dank bracht
voor de warme ontvangst der Oostenrijk
scbe republikeinen, uiting aan zijn wenseh
dat de grenspalen tussehen Duitschland
en Oostenrijk nu eindelijk mogen vallen.
Het Nationalistisch complot in
Duitschland.
Het onderzoek in verhand met liet com
plot tegen dr. Schoot lier heeft ten gevol
ge gehad, dat een vrij belangrijke hoeveel
heid ontplofbare stoffen is ontdekt, en wel
in het bezit van een aantal jongelieden,
van wie er verscheidene in betrekking
schijnen te staan tot den geheimen Beier-
schen bond. Oberland. Negen personen zijn
gearresteerd.
Frankrijk.
De positie der regeering.
De socialisten en Paiujevé.
Nu de voornaamste uitslagen van de be
sprekingen in de socialistische federaties
bekend zijn, blijkt wel, dat er voor Pain-
levé absoluut geen kans meer beslaat nog
op den steun van socialistische zijde te
kunnen rekenen. De grootste' federaties,
als die van de Seine, bot departement
Nord en andere industrie-centra hebben
allen de stounpoliiiek afgekeurd. De socia
listen willen geheel en al terug naar de
politiek van voor den oorlog, met het
stem-wei,geren aan de hegrooting, enz. Ook
tegenover de Marokkozaak nomen zij weer
het oude standpunt in van alle veroordee-
ling en tegenwerking van de practischo
koloniale politiek. Daardoor wordt dus ook
het laken doorgesneden tussehen hen en
de radicalen van Herriot.
Het ministerie is <|narmoe veroordeeld;
zoowol do politiek van Painlevé als die
van Brinnd en Caillaux. Zulks kan tot
groote wijzigingen in de politieke constel
latie aanleiding geven, aangezien Briand
en Gaillaux om de erfenis Painlevé over
te nemen een wedstrijd zullen moeten hou
den in bet zwenken naar rechts.
De kamer terugkeer zal dus ingeluid wor
den niet een groot politiek debat en daar
bij zat bet ministerie slechts overeind
kunnen blijven, zoo het een positief pro
gram kan brengen, dat voor do republi-
keinschc oppositie aannemelijk is.
Maar dan nog blijft de toestand uiterst
onzeker en is geen constante meerderheid
te vormen. Men voelt dan ook do kamer
ontbinding aankomen en het schijnt, dat
men van socialistische zijde vooral op die
mogelijkheid hoopt. In elk geval bereidt
rood zich reeds op een verkiezingscam
pagne voor.
Engeland.
Briand te Londen.
Een optimistische stemming.
De Fransche minister van Buitenland-
sche Zaken, Briand, heeft zijn arbeid gis
termorgen reeds vroegtijdig aangevangen.
Vóór 9 uur heeft hij le zamen met Berthe-
lot en Fromagoot in zijn hotel de stukken
bestudeerd, die onderwerp der besprekin
gen tussehen Briand en Chamberlain zul
len uitmaken. Tegen tien uur begaf hij
zich, vergezeld van den Franschen ge
zant, naar den .koning, die hem in Buc
kingham Palace gedurende twintig minu
ten in audiëntie ontving. Naar Briand
verzekerde, is deze audiëntie bijzonder
hartelijk geweest. Tussehen elf en twaalf
uur begaf hij zich vervolgens naar het
Foreign Office. Hier ving onmiddellijk een
conferentie met Chamberlain aan, die an
derhalf uur duurde en waaraan niet al
leen de heide ministers, doch ook de
staatssecretarissen en do rechtsgeleerde
deskundigen deelnamen. Op deze confe
rentie werd in zeker opzicht het te volgen
programma der besprekingen vastgelegd.
Tevens overhandigde Briand daarbij bet
Fransche ontwerp eener antwoordnota aan
Duitschland-, alsook het ontwerp voor een
veiligheidspact, welke ontwerpen door de
rechtsgeleerden van de Quai d'Orsay zijn
opgesteld en die reeds het onderwerp
voor oen Fransch-Engelschc gedaclüen-
wisseling hebben gevormd. Om half twee
werden de besprekingen tussehen de sldnts
lieden tot drie uur geschorst. Vervolgens
werd opnieuw tot gisteravond zes uur ge
confereerd.
Over den indruk der eerste bijeenkomst
laat men zich in Engelsche en Fransche
regeeringskringen optimistisch uit. Fran
sche diplomaten verklaarden zelfs, dat
men waarschijnlijk reeds beden princi
pieel tot overeenstemming zal komen.
Voorts wordt van welingelichte zijde nog
verklaard, dat de zitting van gisternamid
dag aan de bespreking der Fransche ant
woordnota aan Duitschland was gewijd.
Van Engelsche zijde wordt' er naar ge
streefd, deze nota zóódanig in te kleedon,
dat zij Diet alleen het slot der schriftelijke
gedachtenwisseling tussehen Duitschland
cn de geallieerden zal vormen, doch ook
zal dienen als inleiding en alseersten
voorbereidenden slap voor het houden van
mondelinge besprekingen tussehen de
Duitsche en de geallieerde staatslieden.
Echter werd levens van Engelsche zijde
betoogd, dat men in Londen instemt met
de Fransche opvatting, dal men te voren
tussehen de geallieerden zelf tot overeen
stemming moet geraken ten aanzien der
principes, die aan het Pact ten grondslag
moeten worden gelegd. Echter wil men
Duitschland niet voor een fait accompli
plaatsen, daar liet niet de bedoeling is,
Duitschland tot Iels te dwingen, doch dat
hier door Duitschland een vrijwillige bij
drage wordt geleverd tot verbetering der
betrekkingen tussehen de betrokken lan
den.
Spanje.
Een nieuw complot tegen den Koning.
Volgens berichten aan de bladen, zou
de Spaansche geheime politie oen nieuw
complot tegen het leven van den Koning
hebben ontdekt, dat te San Sebastian zou
worden uitgevoerd, welke stad binnenkort
door Koning Alfonso zal worden bezocht.
De anarchist, die den aanslag zou plegen,
en verscheidene handlangers zijn gearres
teerd.
Marokko.
De strijd met de Mooren.
Nieuwe concentratie der
DJ e b a 11 a's.
De Djeballa-slammen verzamelen zich
opnieuw. Hun leiders bevinden zich te
Adjir bij Abd-el-Krim, maar boodschap
pers komen aan de volksstammen opdracht
geven, zich op een nieuwe campagne voor
te bereiden. Men verwacht, dat een aanval
zal worden gedaan op de Spaansche linie
nabij Tetoean en legen de Fransche linie
in liet Arballa-dislrict, enkele mijlen ten
Zuiden van Alcazar. Eergisteravond werd
een kleine inval in de Tangerzone, niet'ver
van do stad, ondernomen. Een kudde gei
ten werd door de invallers ontvoerd en
een Spaansche geitenhoeder gewond. De
daders zijn onbekend gebleven, doch de
aanval wordt van eenig belang geacht, als
zijnde een verbreking van de lange periode
van rust.
Veel verbazing is te Tangcr gew
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De socialisten en het kabinet-Painlevé.
Briands besprekingen te Londen.
Nieuwe concentratie der Djeballa's ir,
Marokko.
BINNENLAND.
Nadere bijzonderheden over de ramp in
den Achterhoek en Noord-Brabant.
Een inschrijving voor de slachtoffers
geopend.
De Zuid-Afrikaansche boeren door H.M
de Koningin ontvangen. (Eerste blad).
De aanslag van den ex-kroonprins in
de forensenbelasting. (Eerste blad).
doordat ter elfder ure de proclamatie van
den nieuwen Kalief der Spaansche zone i?
uitgesteld. Er loopen allerlei vermoedens
omtrent de reden hiervan. Do officieele
reden te Madrid gegeven is, dat het huidige
tijdsbestek niet voor oen proclamatie ge
schikt is.
Syrië.
De troebelen in Syrië.
Ernstige economische
gevolgen.
Het Arabische blad „Al Mohaltam" legt
nadruk op de economische gevolgou, dia
de strijd in Hauran, de graanschuur van
Syrië, met zich medebrengt. De oogst van
dit jaar is gedeeltelijk mislukt, wat reeds
geleid heeft tol duurder brood en overeen
komstige prijsstijging van andero levens
middelen in geheel Syrië. Een voortzetting
van den strijd zou het zaaien voor den
nieuwen oogst in gevaar brengen,waardoor
het volgende jaar een ernstige toestand zuu
ontslaan. Hel blad zegt, overtuigd te zijn,
dat een schikking zeer wel-mogelijk is, daar
de opstand niet het gevolg is van haat hij
do Drusen tegenover de Franschen. Inte
gendeel, de Drusen hebben bet Fransche
mandaat aanvaard en indien zij thans ou-
afhakolijkheid eischen, is dit slechts een
natuurlijke ontwikkeling van de stemming
onder de leden van den stam, nu de vijan
delijkheden eenmaal begonnen zijn. Hei
blad wijt de oorzaak der moeilijkheden-aan
liet optreden van Carbillet, den Franschen
gouverneur, die geen rekening hoeft ge
houden met den natuurlijken trots en den
moed der Drusen. Het blad meent, dat,
indien de mandaatsrogeoring do bemid
deling van aanzienlijke Syriërs zou wil
len inroepen, de Drusen daaraan gaarne
gevolg zouden geven.
Spoorlijn vernield.
Gemeld wordt, dat do Drusen de spoor
lijn tussehen Geraa en Maima over een
grooten afstand hebben vernield en dat
de Franschen drie vliegtuigen hebben ver
loven. Door do Drusen worden pogingen
aangewend, om de Bedoeïnen in Hauran
tot opstand te bewegen. Enkele verdachte
agitators zijn door de Franschen gearres
teerd. Op een poort te Jeruzalem is een
met de hand geschreven biljet gevonden,
waarin wordt tegengesproken dat de Dru
sen Christen-Arabieren zoude» hebben
aangevallen.
Officieel wordt uit Beyro.-th gonu-M,
dat de Drusen ook Moslemdorpen hebben
aangevallen en vele Moslem hebben ge
dood. Dientengevolge hebben zich velo
Mohammedanen als vrijwilligers bij de
Franschen aangemeld. Dè Fransche troe
pensterkte in Socüida bedraagt niet meer
dan zeshonderd man, terwijl liet aantal
dor Drusen op vijftienduizend wordt ge
raamd.
BINNENLAND
Michaëlistische Kamerleden.
Bij bel bericht van do „Morgen" over do
Michaëlistische Kamerloden toekent bot
„Centrum" aan:
„Er is ons niets van bekend,, dat de heo-i
ren dr. Moller en prof. Veraart als Mi-
chaöiisten gekozen zijn. Volgens onze moo
ning zijn zij evenals alle andero Ka me lm
leden gekozen als lid der katholieke Staats
partij en op geen anderen titel. Een split-i
sing-brengen in onze katholieke Kamer-»
fractie door de onderscheiding tussehen
Mie.haëlisten en niet-Michaelistisohe leden
lijkt ons overigens niet aanbe\-!en?waar
dig."
Het bezoek der Zuid-Afrikaansche
landbouwers.
O.nt v an gst door
H. M. (lp Koningin,
Hei gezelschap Zuid-Afrik ..insein» land
bouwers. dat ons land bezoekt, is gideren-»
middag ten paleize Het Loo door de Konin-»
gin ontvangen. De boeren, die met den
trein van 12A2 lo Apeldoorn aank\\ «men,
wSen daar begroet door den veorz.lt'w e.n
s.'cn-t iris d,.r V. V. V Ape'doorn Voo uit,
J F W I.-, en -i H S <-
