töe Jaargang.. MAANDAG 3 AUGUSTUS 1925 No. 5012 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling jjr Leiden Ï9 cent per week 12.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, snco per post f 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver ghaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor tteling. Afzonderlijke numanera 5 ct., met Geïllustreerd idagsblad 9 lit. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Gewone advertenlion 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet c dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertentlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen wevden aangeboden of gevraagd, huur en vor» hunr, koop en verkoop 10.50. ft nummer bestaat uit twet Geld en sociale maatregelen. get is niet le ontkennen, dat vele sociale jtregelen gold kosten, direct of indirect. i\ïj willen toegeven: de meeste sociale itregelcn. "aar dal wettigt nog volstrekt niet de ulusie, dal alle sociale maatregelen fljaar zijn. [aluurlijk knnuen al op de eerste plaats jaïs kostbaar worden aangemerkt maat- fler, die door het particulier initiatief tlerf genomen, om eeu goede verhou- l {e waarborgen bij den arbeid tus- ïq werkgever en werknemer. Maatrege- die van uitnemende sociale betee- i'j kunnen zijn. fear ook vele wettelijke maatregelen loeven niet beslist geld te kosten. De warme voorstanders van sociale wet- ü'ig zouden hun eigen zaak schade be ienen, indien zij iets dergelijks zouden reien. indien zij in liet bewind van den minis- van financiën Colijn, premier ook van nieuwe ministerie, dat bezuiniging bestaande en waakzaamheid tegen ver- x' uitgaven als eisch zal voeren jndien ia dat bewind perse zouden zien stop- :iig of achteruitzetting van de sociale geving. la* de onder het ministerie-Aalbere jchüg doorgezette invoering van de be ing der Christelijke beginselen van recht liefde in het sociale leven —-daaraan i worden vöortgearbeid. En al zou een ledigen uitbouw daarvan, ongetwijfeld te geld kosten in deze tliden, veel kan Si ook nog gedaan worden zonder dat bet üïocte financieel© offers eischt. En wij wachten in deze do komende wet ende periode met vertrouwen af. BUjTgriLANP België. Duitschland en he) vredesverdrag. rèaervelde's ig.a. verklaring officio ol tegengesproken, [et hericht via Berlijn uit Londen, vol- j hetwelk de Belgische minisler van itóiiidsche Zaken Vanderveldo in zijn t aan Chamberlain in zake het veilig- 'ispact erkend zou hebben, dal Duitsch- i gerechtigd is, binnenkort wijzigingen li het Verdrag van Versailles te verlan- ep grond van art. 19 van dat Verdrag m de mogelijkheid van wijzigingen i: Red.), wordt te Brussel offi- tegengesproken. Duitschland. Nieuwe scènas in den Rijksdag. Ié e communisten met geweld v e r w ij d e r d. d den Rijksdag, welke tengevolge van langdurige zittingen .vermoeid en uer- 3 ia, kwam het Zaterdag lot schandaal- Bes van zoodanigen omvang, als men i?iK>g niet heeft, gekend. Bij ~<?n conflict tussc-hen de communis ten de socialisten greep de vice-voorzit- Gre.ef scherp in. De communisten wil- spreektijd verlengen en de voorzit- liet onmiddellijk over dat voorstel on, hetwelk verworpen werd. Nu een groot tumult los. lan liet rumoer "hamen ook een aantal iaaJ-ilemocralen. deel en de voorzitter fede, dat hij de afgevaardigden rilt do zou laten verwijderen. Toen het tumult beval de voorzitter den com- Jadasch de zaal te verlaten. Deze aan dit bevel geen gehoor, zoodal de 10 minuten werd geschorst. Na de (opening weigerde Jadasch wederom de W te verlaten en werd deswege voor 8 pogen uitgesloten. De voorzitter vroeg thans te verwijderen en verklaar baar Jadasch zich nog niet verwijder- dat hij voor 20 zittingen uitgesloten gekrijsch werd daarop nog luider, (voorzitter kan zich niet meer vors la an- fr makeu en men hoorde slechts, dat hij peens den communis* Hoellein gebood te verlaten. Ook Hoellein bleef zit— Do voorzitter schorste daarop opnieuw fitting. De publieke tribune werd ont- en intusschen deed nien pogingen ride communisten te bewegen vrijwillig N lc gaan. N duurde eenigen tijd alvorens de po- v-1 -\lieen, want de beide in den Rijks- agenten verklaarden, dat zij opgewassen waren tegen de vele re- communisten, voorzitter verzocht teen alle afgevaar- onnit de zaal te gaan en zcide tot de Po'ilieagenlen, die ten slotte biiinen- iea: Brengt de afgevaardigden Jadasch (Hoellein naar buiten. Er ontstond daar- soort gevecht tussehen de agenten communisten. Jadasch volgde ten slotte de agenten en verliet de zaal. Daarop verschenen nog 5 agenten om Hoellein weg te voeren. Deze slaagden er echter niet in. hel cordon, dat do commu nisten rondom Hoellein hadden gevormd, te verbreken. Ten slotte liet de voorzitter vier man der veiligheidspolitie aanrukken, wien het ge lukte. Hoellein weg le voeren. Deze riep nog door de zaal: ,.Tk constateer, dat do be lastingwetten met behulp der veiligheids politie aangenomen worden." Terwijl hij liet gebouw verlaat, zingen do communis-" ton de Internationale en fluit de rechter zijde. De Duiische optanten A an k o m s t e n v e r b 1 i j f l o Schneidemühl. De Duiische bladen hebben ellenlange artikelen over de gebeurtenissen lo Sclmei- demühl, in verband met de aankomst der Duiische optanten uit Polen. Afgaande op deze berichten schijnt de ontvangst niet zoo schitterend le z:;*> ge regeld. Er is een vliegloods als woning in gericht waarin soms families, die bij elkaar uit 30 personen bestaan, in kleine kooien worden ondergebracht. Zij,' die geen onderkomen kunnen vin den, moeten, in den stroomenden regen kampéeren. Hot arbeidsbureau schijnt goed te func- tioneeren, wijl men in staat is 200 van de 600 binnenkomenden onmiddellijk door te zenden. Het groot aantal kinderen, die den gan- scheni nacht huilen zijn een plaag voor de volwassen medebewoners, weshalve over wogen wordt, om de kinderen in een kiu- derheiin onder te brengen. "Wanneer ech ter brand uitbreekt of valsch alarm gege ven wordt is de ellende niet te overzien. De menschen schijnen niet terneer ge slagen te zijn en bobben ten volle besef van de moelijkheden om voor ben een passende positie te krijgen. De staking in de Saar geëindigd. De mijn werkers aanvaarden do voors tellen. De mijnwerkers in bet Saargebied heb ben Zaterdag de voorstellen van den Minis ter van Openbare Werken en de algemeen© mijndirectie aangenomen. Hot werk zal waarschijnlijk lieden (Maandag) hervat worden. Frankrijk. De socialisten en Painlevc. Léon Blum c.s. tegen voortzetting dei steun politiek De leden dor commissie, welke hel con gres van de socialist'sclie federatie van de Seine heeft aangewezen voor de opstelling van een motie, in zake de kwestie van steunverleening aan het cartel en dus aan de regeering. konden niet tot oen accoord komen. Twee moties zullen nu aan hot aan slaand socialistisch congres worden voor gelegd. De eerste is geteekend door Léon Blum en 22 anderen, terwijl de tweede slechts 7 handi o ekenn gen draagt. De eer ste motie is afkeorig van de steunpolitick, daar de voorwaarden van het congres van Grenoble niet meer vervuld zijn. Slechts zou de steunpolitiek hervat kunnen wor den ten gunste van een regeering analoog aan die van Herrïot. Deze motie spreekt zich ook uit tegen iedere deelneming aan de regeering. De tweede motie daarentegen spreekt zich in principe voor deelneming uit. Engeland. De voorkomen mijnstaking. Bezorgdheid voor deHoo komst. De Vrijdagmiddag laat verkregen zeker- lioid, dat de stopzetting van het mijnbe drijf voorkomen is en het gevaar voor een algemeene spoorwegstaking, welke daar van misschien het gevolg geweest zou zijn, afgewend, heeft een zucht van ver lichting door Engeland doen gaan. Het is intusschen bij dien eenen zucht gebleven. De bladen sproken ernstige bezorgdheid uit over de gevolgen, welke de subsidieverle ning, waarmee Baldwin den vrede heeft moeten koopen, op 's lands financiën en meer nog op den toestand in de andere industrieën zal hebben. Het Labour-blad de „Dailv Herald1'' spreekt intusschen over de groote overwin ning, welke ten gevolge van de solidari teit der arbeidersbeweging behaald werd. Het schrijven, waarin de mijnwerkersfede ratie haar warmen dank betuigt aan den Algemeenen Raad van het Trades Union Congress en aan do leden, voor den promp- len en volledigen steun, noemt de manifes tatie van de solidariteit der vakbeweging een prachtige belofte voor de toekomst. En zoo zien het ook de bladen der andere rich ting. doch wat voor Labour een belofte is, wordt door hen al? een gevaar gezien, het gevaar namelijk, dat ook de andere in dustrieën. die onder depressie lijden, dat zijn de staalnijverheid, de scheepsbouw en de textielindustrie, een dergelijke steunver leening zullen trachtten af te dwingen. Oostenrijk. Socialistische troebelen te Weenen. Ee n gymnasiast vermoord. De 21-jarige gymnasiast Joseph Moha- pel is gisteren tijdens een socialistisch rel letje door het gepeupel vermoord, omdat hij geglimlacht had bij een min of meer humoristisch incidentje, dat plaats had lij- .dens do teraardebestelling van den eersten 1 soc.ialistischen burgemeoster van "Weenen Reuman n. Dezo begrafenisplechtigheid deed denken ar.n die welke in de dagen voor den oorlog meermalen in koninklijke kringen plaats hadden. Do fvmnasiast Mo- hapel stond op bet bewuste oogenblik vóór het monument voor Admiraal Tegethoff en glunlachle toen een sociaal-democratisch arbeider naar voren trad, mededeeling deed van het voornemen oen monument ter nagedachtenis van den overledene te doen verrijzen en vervol eens trachtte een toe-; spraak te houden: iets waarvan bij oven- wel door zijn ^echtgenoot© werd Ip' - houden. De sociaal-democraten, die Moha- pel voor een nat ionaal-socialist hielden, zónden hem daarop (e lijf zijn gegaan. De aangevallene nam de vlucht, doch word spoedig daarop omsingeld. Op een gegeven oogenblik stortte hij. door een onbekende met een mes gestoken, doodelijk gewond op den grond. De rtolitie nam talrijke perso nen in arrest, doch den waren dader bleek men niet te kunnen vindon. Deze moord op den jeugdigen zoon van een welvarend ko lenhandelaar belooft, naar men te Wee nen aanneemt, weinig goeds voor hef a.s. Zionistisch Congres, dal daar zal plaats hebben. Men vreest voor antisemlotische relletjes. Bulgarije. Communisten ontvlucht. Op bel Bulgaarsch© eiland Anastasia nabij Bocrgas zijn 73 communisten opge sloten. die in verband loet den aanslag op de kathedraal te Sofia werden gearres teerd. Dezer dagen hebben deze gevange nen, die weldra voor de rechtbank moesten verschijnen hun cipiers overvallen en zich daarna in het bezit van lie't geheele eiland gesteld. 43 hunner zijn daarop per sohip gevlucht. De overigen weigerden hen le vol gen. Van de gevluchte gevangenen ontbrak elk spoor. Syrië. De ongeregeldheden. Een aanval op Soeweideh afgeslagen. De operalies tegen do Drusen (bewoners van Hauran, een gebied van 80 K.M. ten Z. van Damascus), welke nood'ig waren ge worden door de agitatie, die op plaatselijke twisten volgde, verloopen op bevredigende wijze, meldt Havas. Een bom uit een vlieg tuig beeft 18 rebellen gedood. De rebellen vielen den post Soeweideh aan. maar wer den met bloedige verliezen afgeslagen. Ge neraal Sarrail werkt in volkomen overeen stemming met zijn Brrtschen collega, die maatregelen beeft genomen om de Drusen terug to drijven, die Transjordanië zijn binnengedrongen. Marokko. De strijd met de Mooren. Dreigende toestand bij W e z z a n? Naar gemeld wordt zou de foestand bij Wezzan met den dag ernstiger worden. Het beet, dat de opstandelingen de stad vanuit do bergen -omsingelen. De rebellen (en Oosten van Fez en ten Noordon van de rivier de Wergha zijn bezig zich te ver sterken. Spaansclie successen. Vijandelijke concentraties tussehen Boelbaril en Tauriat zijn door Spaansche colonnes aangegrepen en op 'de vlucht go- dreven. De Spanjaarden hadden vijftig dooden en gewonden, allen inboorlingen. In den westelijken sector hebben de" opera ties een bevredigend verloop gehad. Do Spanjaarden telden bier een twaalftal doo den en gewonden, waarbij drie blanken. Britsch-lndië. Mohammedanen en Hindoes. Bloedlgo botsingen. Incidenten tussehen Mohammedanen en Hindoes hebben zich voorgedaan te Pa- nipat (100 K.M. ten N. van Delhi), ter ge legenheid van het Mohammedaansche Ma- barram-feest. Duizend Hindoe-boeren, met stokken gewapend, trachtten de Moham medanen aan te «vallen, maar de politie, met den hoofdcommissaris aan liet hoofd, verhinderde een botsing tussehen de beide groepen. Meer dan 300 Hindoes werden gearresteerd. Een boofd-inspecteur en drie brigadiers werden gewond. De kalmte en bezadigdheid van de politie voorkwam een verergering van den toestand. China. Bloedig loonconflict te Nanking. Verscheidene dooden on gewonden. Vrijdagavond brak een loonconflict uit bij do International Export Company to Nanking. Er volgde een opstootje, waarbij een Britsch onderdaan werd gedood. Naar gemeld wordt, hebben de Engelscbeu op de oproermakers gescholen en vier van hen gedood en verscheidcnen gewond. Thans bewaken Britsche zeelieden do factorij der maatschappij. Do meeste Britsche Uowo- nors zijn aan boord van de oorlogsschepen gegaan. Eén hunner is gevangen genomen en wordt in do uiversiteit opgesloten ge houden. Amerika. Anarchistische moordplannen in Amerika. Draadloos wordt uit Amerika gemold, dat een zekero Norman Klein gearresteerd is, wegens bedreiging van liet loven van president Coolidge. Klein verklaarde, dat in de hoofdkwartieren van do anarch is ton- vereeniglng plannen waren gesmeed, om Ford, Edison, Rockefeller en andere beken do persoonlijkheden te dooden. BINNENLAND VERKLARING VAN MINISTER COLIJN. Oorlog en Marine worden vereenigd. Minisler Colijn heeft aan den Haag- schen correspondent van de ..Times" do volgende verklaring afgelegd: „Is de politiek van de laatste twee ja ren er een geweest van terughoudendheid, nu dat de financieelo positie van Nodor-, land verbeterd is en liet evenwicht van de begrooting verkregen, kan do onderbroken sociale politiek worden hervat, doch op voorzichtige wijze. Daar een vermindering van de staatsuitgaven evenwel op don "voorgrond blijft slaan, ls een der gevolgen hiervan, dat besloten is tot samensmelting van Marine en Oorlog tot oen departement. Ten slotte zal ocmor de verai-aigius .«n Nederhindsch-Indië moeten komen te val len onder het departement Koloniën. Het nieuwe Ministerie Morgen de beëdiging Naar wij vernomen, zal de samenstel ling van het nieuwe kabinet vandaag in de Staatscourant worden bekend gemaakt. Het ligt in do bedoeling, dat de Ministers morgenmiddag 2 uur (en paleize Het I.oo door H. M. de Koningin zullen worden 'beëdigd. Nog dezen zelfden dag zullen de nieuwe ministers, na aankomst te 's-Gravenhage, de portefeuilles van hun voorgangers overnemen. Koninklijke Besluiten Burgemeester Bij Kon. Besluit is E. E. J. Hoolboom, op zijn verzoek, met ingang vaifl October eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeenten Aspcren en Ileukelum, met dankbetuiging voor de diensten, door liem als burgemeester bewezen. Vragen van Kamerleden Het Duitsche tarief va n invoerrechten De beer I.oviuk beeft den Minister van Buitenlands^he Zaken de volgende vin gen gesteld: Is de Minister bereid mede lo deelon, tot welke resultaten de aan H. Ms. verte genwoordiger te Berlijn gegeven instruc ties (vergadering van de Tweede Kamer der Staten-Generaal van 9 Dec. 1924) heb ben geleid ten aanzien van de regeling van het nieuwe Duitsche tarief van in voerrechten. De belangen van bolasting-schuldigen Het Kamerlid mevr. BakkerNort bad de volgende schriftelijke vraag ingediend: 1. Is hot den minister ter oore gekomen, dat de voorzitter van een raad van beroep voor directe belastingen geweigerd heeft, een belastingadviseur do gelegenheid te geven om bij de mondelinge behandeling van door hem ingediende beroepsscbriflen zijn cliënten to vertegenwoordigen? 2. En is de minister niet van meening, dat, wanneer de voorzitter van een raad van beroep, den eenen belastingadviseur wèl doch een anderen niet toestaat, cliën ten als gemachtigde lo vertegenwoordigen, bet gevaar van willekeur niet denkbeeldig is, en de belangen van belastingschuldigen kunnen worden geschaad, doordat zij daardoor verplicht worden of zelf bon be langen te verdedigen, waartoe zij niet al- lijd in staat zijn, of zich door eep advo caat of procureur te doen bijslaan? 3. Zoo ja, welke maatregelen denkt de minister dan le nemen, opdat de voorzitter van oen raad van beroep «aan belasting schuldigen steeds zal toestaan zich bij do mondelinge behandeling van hun beroep- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Nieuwe scènes in den Duitschen Rijk* dag. Een gevecht met de politie. De Fransche socialisten an het kablnefc Painlevé. De Engelsche bladen over de voorkomen mijnwerkersstaking niet enthousiast. Een gymnasiast te Weenen vermoord door socialiston. Het Marconi-proefstation te Chelmsford afgebrand, (Buiten!, Berichten). BINNENLAND. Persstemmen oyer bet nieuwe Minisf/- rie (2do blad). De nieuwe Minister vart Arbeid. (2do blad). Een verklaring van Minister Colijn (1ste blad). Mededeelingen van het Centraal Bureau der K.S.A. (2do blad). Voorwaarden om een bewijs van Neder-» landschap te verkrijgen, (2de blal). Emissie Kerkbestuur Noordwijk (Fi- nancieele Berichten, 2do blad). schrift to doen vertegenwoordigen door dengene, die voor ben bet beroepschrift heeft iugediend? Hierop heeft de minister geantwoord: lo. Van. de in deze vraag bedoelde wei gering is den minister niets ter oore go- komen. 2o. Uit bet antwoord op do eerste vraag volgt', dut do minister niet kan beoordoo ien of do volgens do wel voreischte zake lijke redenen voor bet zich doen vertegen woordigen door een gemachtigde aanwe zig waren. Hij moet zich derhalve van het uitspreken van een meening onthouden. 3o. De minister is van oordeel, dat do behoefte aan wijziging dor bepaling, ver vat in artikel 13 der wet van 19 December 1914 (Stbl. no. 564), gewijzigd bij do wet van 23 Maart 1913 fStbl r.v 172), nmt gebleken is. Ziekenbuishouw le Amsterdam Vier millioon gevraagd B. on W. van Amsterdam stellon don Gemeenteraad voor in te trekken zijn be sluit van 17 Januari 1919 in zake den bouw van oen academisch ziekenhuis en bon te machtigen tot hot verbouwen en uitbreiden van de vier stèenen barakken, van de interne kliniek en van hot ketel huis mot mnrhmcgcbouw, gelegen op het terrein van liet Wilhelm!na-gasthuis, on tot het op genoemd terrein slichten van een laboratorium voor de pathologie, een chirurgische kliniek, een observatiehut.* voor besmettelijke zieken, een orthopacdi- sclie kliniek, een polikliniekgebouw en een dienstgebouw. Hiervoor wordt, een predict van f4.135.000 gevraagd. Een debat zonder debaters. Bij de behandeling van do psychopathen- welten in de Tweede Kamer was een amendement ingediend, boval lende het voorstel, in de gevallen, waarin den toere kening* vatbaren psychopaath om zijn ge vaarlijkheid een beveiligücidsmaal regel werd opgelegd, den rechter de bevoegdheid to verleenen van de toepassing der tevens toepasselijke straf af to zien, een on ander ter beoordeeling van don rechter. Het Katholiek Kamerlid, de heer v. Wijnbergen, bestreed dit amendement, als zijnde in strijd met de Katholieke beginse len inzake strafrecht. Kort daarna schreef do Nijmeegscho hoogleeraar W. Pompo eon artikel in „Do Nieuwe Eeuw", waarin werd betoogd, dat de strekking van bedoeld amendement geenszins in strijd was met de Katholieke beginselen. Als wij ons niet vergissen, werd daarbij de naam van den hoer v. Wijnbergen in bet geheel niet genoemd. Do lieer v. Wijnbergen heeft echter, on getwijfeld, aanstonds den voor hom gereed gezelten schoen aangetrokken, maar om dien bij de eerste de beste gelegenheid weet terug te geven. En in zijn radio-rede, daags vóór do stemming op 1 Juli of dit do meest geschikte gelegenheid was, willen wij niet heoordeelen hpoft do lieer v. Wijnbergen, zonder to gewagen van het „Nieuwe Eeuw"-artikel, zoo 'ns en passaat er op gewezen, dat den Katholieken begin sel op strafrechtgebied in dezen lijd ook in eigen kring gevaar bedreigt! Deze rede beeft ook, hoogstwaarschijn lijk, prof. Pompe gehoord. En hij zou het 'm wel 'ns anders zoggen! In „De Tijd" van Vrijdag j.L schrijft prof. Fompe epn artikel onder den titel: „Do Katholieke be ginselen handhaven", waarin hij zegt bet noodig lo oÓTdeelen, er op lo wijzen, dat do Katholieke beginselen op strafrechtge bied „van verschillende zijden" bij de be handeling der psychopathenwetten niet juist zijn voorgesteld. Van de radio rede des hoeren Van Wijnbergen maakt do i beer Pompe inet geen woord g v rg

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1