ib'e Jaargang.
DONDERDAG 23 JULI 1925
No. 5003
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
flBUlT F *5 LAMP
$)e £eicbeke 0au/ta/nt
BON NEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per vreek 12.50 per kwartaaL
jye Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
per post f 2.95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
ier tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
laliog. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
d 9 A.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- an Feestdagen l
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Oawona advorlenilën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet
dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advortentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen w«den aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
nummer bestaat uit twee
den.
Katholieke jeugd-vorming.
Katholieke „jeugdbeweging" wordt
ia andere kringen tot voorbeeld ge
il.
niet zonder reden.
patronaten kunnen worden gezien;
St. Josefsgezellenvereenigingen mo-
ït zijn!
ar eerlijk gezegd: In onze Ka-
J:e> jeugdbeweging is ook nog een
tekort!
it hebben wij voor die zeer velen
jeugd, voor wie toch eigenlijk de
maten niet bestemd zijn, ook al van
hun leeftijd, en die ook buiten de St.
sgezollenyereenigingen blijven? Wei-
niets.
moet nog veel, heel veel worden ge-
om onze Katholieke propaganda
te vullen.
één dier gewensekté dringend
akelijke! aanvullingen is men gis-
in Leiden gekomen, doordat op ini-
van De Hanze een plaatselijke ver-
voor -R.-K. jonge mannen is op-
it.Men zie het verslag dezer bij
nis t onder Stadsnieuws,
e hartelijke gelukwensck daarmede
e oprichters en de leden. Dit is
»n uiting van onze vreugde; wij zou-
let den Geest. Adviseur der Leidscke
an De Hanze willen getuigen, dat
er hartewenschen hiermede is ver-
duide het ons niet euvel, als wij
it zeggen, dat het ons meermalen
toegeschenen, dat de ontwikkeling
igere-middens landski'ingen geringer
die onder de jongere arbeiders. En
is ook alleszins verklaarbaar, als wij
de jeugd in middenstaudskringen
leeft, zich interesseerend gedurende
[gepast aantal uren voor het vak,
zij werken, en daarna alleen voor
nning.
eenigingen, als de gisteren te Loiden
Me, kunnen daarin do zoo noodza-
verandering brengen. Door het nut-
9 verbinden met het aangename en
8t nuttige zelf in aangenamen vorm.
e zetten, kan ia die vereenigingen
gevormd een ontwikkelde
ngschap, die zich schaart rondom
us' Kerk als een trouwe en bekwame
iging; die zich werpt in het leven,
li er in ten onder te gaan, maar om
leven, het volle moderne leven,' te
i de kennis en de leer van Christus!
België.
«Vergoeding voor Katnerledèn.
)e socialisten stellen
verhooging voor.
telgische Kamer heeft gisteren met
q deuren haar huishoudelijke uit-
besproken, benevens het voorstel der
sten, om den Afgevaardigden een
oeslag van 3000 francs toe te ken-
elke de schadeloosstelling in dezen
00 francs zou brengen.
ebatten waren uiterst levendig en
j gekenmerkt door persoonlijke inci
tusschen socialisten en katholie-
E Dcialistische Afgevaardigde Hubin
.loor, de schadeloosstelling te bren-
j 6000 goudfranc.s. De liberalen zijn
allen over eens, dat het onmogelijk
socialistische voorstellen aan te
daar deze volgens hen volslagen in
zijn met de Grondwet, welke de
(ossteling vastlegt op 12.000 francs,
al van de Katholieke rechterzijde
I voorstel bestreden» dat verdedigd
aor de socialisten en de christen-
den.
men in deze opgewonden vergade-
st tot overeenstemming kon gera-
in de twee voorstellen in handen
i commissie gesteld, die vópr Vrij-
'port moet uitbrengen. Dan komt
1 itie dus opnieuw op het tapijt.
- Na den „Guldensporenslag".
schepen uit zijn ambt
ontzet.
B. T. A.-bericht uit Brussel meldt,
schepen van de stad Aalst, die tij-
functie van burgemeester waar
zijn ambt zal worden ontzet, daar
II Juli, deu verjaardag van den
Porenslag, de nationale vlag, die
'stadhuis was geheschen, heeft
l(i Wangen door, de vlag van het
„I he activisme.
Duitschland.
buitenlandsche politiek.
v batten in don R ij k s d a g.
ihsdag begon gistermiddag met
"en over de buitenlandsche poli-
Als eerste redenaar nam de Minister
van Buitenlandsche Zaken dr. Slresemann
Let woord, die o.m. verklaarde:
Wij wijzen af, dat in de arbitrageproce
dure een medebetrokkene tegelijkertijd on
partijdig scheidsrechter moet zijn. Ook de
poging om het scheidsgerecht door het
objective oordeel van een enkelen staat te
vervangen konden wij niet aanvaarden.
Deze zakelijke uiteenzetting van het
Duitsche standpunt heeft te Parijs en te
Londen volle waardeering gevonden.-
Het Duitsche antwoord vormt een grond
slag voor verdere besprekingen, die heel
goed tot onderhandelingen kunnen voeren,
waardoor liet met onze nota nagestreefde
doel bereikt zou kunnen worden.
Als alle voorteekenen niet misleiden be
staat voor deze besprekingen de atmosfeer
der Londensehe conferentie, welke tot de
oplossing der herstelkwestie heeft bijge
dragen. In deze verwachting versterkt ons
ook liet Belangrijke feit, van de ontruiming
van het Roergebied nog voor den vastge-
stelden termijn.
Ik geef, ging Slresemann voort, mijn
voldoening er over te kennen, dat de Fran
eclie en de Belgische regeering om harer
zijds goeden wil te toonen de volkomen
ontruiming van bet Roergebied voor den
termijn van 1G Augustus zullen uitvoeren.
De nota over de z.g. Duitsche tekortko
mingen in de ontwapeningskwestie ver
sterkt de meening, dat de nog niet opge
loste punten in dit vraagstuk geen aanlei
ding», tot verdere bezetting van do Noor
delijke Rijnland zone zullen geven.
De rijksregeering beeft geen twijfel ge
laten, dat zij de geweldig zware voorwaar
den voor de ontwapening wil vervullen.
Eenige kwesties moeten nog principieel
uitgemaakt worden, daar hier de eischon
ver buiten het verdrag gaan. Op den duur
kunnen eischen van ondraaglijke zwaarte
niet aan een eenzijdige uitlegging onder
worpen worden.
De minister herinnerde dan aan do
kwestie van het garantiepact en aan het
door de rijksregering uitgegeven mate
riaal over de veiligheidskwestie, o.m. op
een in het Fransche geelboek opgenomen
"rede van Poincaré uit het jaar 1923,
waarin het streven tot uiting kwam om de
Rijnlandkwestie op geheel andere wijze
dan door een veiligheidspact op te lossen.
In het bijzonder herinnerde Slresemann
aan de verwachtingen van Poincaré be
treffende een overweging- der separatisti
sche beweging in Rijnland en in de Palts.
De veiligheid van' het Rijnland is van
ons standpunt gezien een groote gedachte
van het veiligheidspact.
Ik behoor niet tot lien, die van een
voortzetting der francs-daling in Frank
rijk voordeden voor Duitschland ver
wachten. Evenmin ben ik van meening,
dat de positie van Frankrijk als groote
mogendheid door welke moeilijkheden ook
geschokt kan Worden. De groote proble
men van bet oogenblik zijn daarin gele
gen, dat zonder de medewerking der groo
te woreldmogendheden noch in Duitsch
land, noch in Frankrijk de economische
nood kan opgeheven worden.
Het schijnt mij zeker, dat het Londen
sehe betalingsplan niet door te voeren is,
als de politiek van sancties en wederzijd-
selie wantrouwen hei grondbeginsel der
Europeesche politiek blijft.
Na Stresemann werd het woord geyoerd
door den socialistischen afgevaardigde
BreitscUeid. die de meening uitsprak, dat
volk en volksvertegenwoordiging ingelicht
hadden moeten worden, alvorens de re-
geering zich definitief vastlegde.
Graaf Westarp (Duitsok-nationaal) ver
klaarde, dat van den alles overheerschen-
den eisck van gelijkberechtigdheid nog
geen sprake was.
De Spoorwegmannen.
Een dreigend conflict.
De spoorwegarbeiders hebben tegen 31
Augustus de loonovereenkomst opgezegd.
Zij eischen loonsverbooging.
Van den kant der spoorwegdirectie
wordt vernomen, dat zij niet geneigd is
zender meer op de eischen der arbeiders
ïd te gaan.
Engeland.
Het conflict in de woiindustrie.
250.000 arbeiders uitgesloten
Aangezien de bemiddelingspogingen
van het ministerie van Arbeid in het loon-
conflict in de. Engelsche woiindustrie mis
lukt zijn, worden met ingang v. heden on
geveer 250.000 textiel-arbeiders uitgeslo
ten.
Italië.
Een leider der oppositie mishandeld.
De oud-minister Amendola, de leider der
anti-fascistische democratische oppositie
is, volgens een draadloos bericht, op een
autotocht door Toscane aangevallen en
mishandeld.
Bulgarije.
Handelsverdragen.
Op 9 Augustus eindigt de termijn, waar
binnen Bulgarije ingevolge de bepalingen
van het vredesverdrag zelfstandig geen
handelsverdragen mag sluiten. Reeds
thans zijn te Sofia vele voorstellen van
vreemde staten ontvangen tot het sluiten
van dergelijko overeenkomsten, doch de
regeering wil vodrloopig een afwachten
de houding aannemen eij eerst door spe
ciale commissies doen vaststellen in hoe
verre wijzigingen van het douanetarief
noodzakelijk zijn, alsmede welke maatre
gelen gewenscht zijn voor de bevordering
van het economische leven en de waar
borging der valuta.
Griekenland.
Communistische samenzwering te Athene
Tegen het leven van
Pangalos c. s
Uit Athene wordt gemeld, dat de poli
tie een communistische samenzwering
heeft ontdekt, welke een aanslag beraam
de tegen den premier Raugalos en andere
leden der regeering, alsmede tegen con
servatieve politic!. Onder de gearresteer
den bevinden zich ook verscheido: Rus
sen.
Syrië.
Ongeregeldheden te Beyroet.
Een salvo met machinegeweren
op de menigte.
Te Beyroet hebben ernstige onregelma
tigheden plaats gehad, waartoe de op
schorting der vooiloopige Huurwetten do
rechtstreeksche aanleiding was. Als pro
test werden alle winkels gesloten, terwijl
door de plaatselijke huurders een betoo-
ging werd gehouden, waarbij zich allerlei
gepeupel en Armeensche vluchtelingen
aansloten. Do opgewondenheid was even
hevig als tijdens het bezoek van Balfour.
Het bureau van den commandant, bene
vens de politie- en gendormeriepostfcn wer
den door de menigte bedreigd, terwijl do
Franseho commandant door steenworpen
werd gewond. De toestand liet zich zóó
dreigend aanzien, dat een afdeeling Spa-
his werd gerequireerd.
Daar een salvo met machinegeweren in
de lucht de dreigende menigte niet af
schrikte, zagen de soldalen zich genood
zaakt op de menigte to vuren, waardoor
drie personen werden gedood en vélen ge
wond. De menigte werd ten slotte uileen-
gedreven. -
Marokko.
Pétain's Missie naar Marokko.
Vervanging van Lyautey.
Do wijze, waarop Painlevé zich over de
missie van maarschalk Pótain heeft uitge
sproken, heeft zeer de aandacht getrokken.
De duur van de missie, zeicle Painlevé,
is niet beperkt. Pótain zal zoolang blijven
als de omstandigheden dat vereischen, het
zij om raad te geven, hetzij voor de orga
nisatie van de militaire leiding, hetzij voor
de ontwikkeling der operaties zelve.
De mogelijkheid, dat de zending van Pe-
tain verband houdt met 'n eventueele ont
slagaanvrage van maarschalk Lyautey,
neemt in waarschijnlijkheid toe. De „Ere
Nouvelle", die de regeering zeer na staat,
schrijft in een redactioneel artikel, dat
maarschalk Lyautey geen militaire be
voegdheden meer bezit en naar het blad
meent, spoedig ook geen burgerlijke be
voegdheden meer zal hebben.
Wij brengen gaarne hulde, zegt het blad
aan de zeer geslaagde carrière van Lyau
tey, maar wij meencn, dat het er op aan
komt, aan het einde dezer carrière niet de
verplichtingen der dankbaarheid met die
der waakzaamheid te verwarren.
Naulin aanvaardt het
opperbevel.
Naulin heeft gisteren na zijn aankomst
te Fez een onderhoud gehad met Lyautey
en daarna onmiddellijk het militaire op
perbevel aanvaard.
De gevechten.
De Parijsche correspondent van de
„Daily Mail" meldt, dat volgens de laatste
berichten de Riffs nieuwe aanvallen doen
in de richting van Wezzan met het doel
een wig te drijven tusschen de Spaansehe
en Fransche strijdkrachten, teneinde zoo
mogelijk den spoorweg van Fez naar Rabat
te bereiken. Do Fransche versterkingen
komen met duizenden naar Marokko.
Volgens een telegram uit Fez hebben
de Riffs zich sterk verschanst tusschen
Arbea Tisza en Ain Aicha, zoodat de
Spaansehe posten zich niet van levensmid
delen kunnen voorzien. Gemeld wordt, dat
verscheidene' Turksche kolonels, die vroe
ger in het Duitsche leger dienden, thans
samenwerken met Abd-el-Krim.
China.
De iroebelen in China.
Japans houding.
Japan heeft gunstig geantwoord op de
.Vmorikaansche nota over de bijeenroeping
eener conferentie ter bespreking van de
kwesties der exterritorialiteit en andore
betreffend China.
Officieel wordt voorts gemeld: Het Ja-
pansche ministerie van Buitenlandsche
Zaken heeft verklaard, dat Groot-Britlan-
nië en Japan tot volkomen overeenstem
ming zijn gekomen betreffende de politiek,
welke ten opzichte van China en de Ame-
rikaansche voorstellen gevolgd moet wor
den.
Een nieuwe open haven in
China.
Het Chineesche kabinet heeft een voor
stel van hel ministerie van Buitenlandsche
Zaken aangenomen, orn Wan-Hsien in de
provincie Sszechwan als handelshaven te
openen.
Een aanval op Kanton?
Uit Hongkong wordt gemeld:
Chang Wing Ming is te Sheklung nan
den mond van de Tungkiang aangekomen,
teneinde een aanval voor te bereiden op
Kanton. Belangrijke militaire bewegingen
worden verwacht te Swatow.
BIMMEMLAMD
HET NIEUWE KABINET.
Ofschoon het nog mogelijk is, dat zich
op het laatste oogenblik verrassingen voor
doen, en eenlg voorbehoud dus geraden
blijft aldus een persbericht hebben
wij reden om aan te nemen, dat van het
toekomstige kabinet do volgende lieeren
deel zullen uitmaken:
Clolijn: financiën en minister-presi
dent V a n D ij k: oorlog; Wester veld
marine; Van Kar neb eek: buitenland
sche zaken; Rutgers: arbeid, handel
en nijverheid; De Goer: justitie; Bon-
ga erts: waterstaat: Kooien: binnen-
landsehe zaken, bij welk departement weer
he tonder wijs gevoegd zal worden.
Voorts schijnt er kans te bestaan, dat
een afzonderlijk ministerie van landbouw
in het leven zal worden geroepen; als een
der titularissen daarvoor noemt men het
Eerste Kamerlid Diepenhorst.
Of minister De Graaf aan het hoofd
van koloniën zal blijven, schijnt nog niet
vast te staan; men noemt ook andere na
men. o.a. die van de R. K. afgevaardigde
Van R ij c k e v o r s e 1.
Als inderdaad, hetgeen zeer waarschijn
lijk is, een protestant minister-president
wordt, schijnt er kans te bestaan, dat de
Roomsch-Katkolieken het presidium dei-
Tweede Kamer, dat voor den tegenwoordi-
gen minister De Visser bestemd heette,
voor jhr. Rtiys de Beerenbrouck zullen op-
eischen.
Niet zonder reden wordt er in boven
staand bericht op gewezen, dat daarbij
voorbehoud geraden blijft.
De laatste alinea is zelfs min of meer
dwaas gesteld.
En in de feitelijke mededeelingen in deze
en vorige alinea's is veel wat verre van
zeker en wat voorbarig is.
Koninklijke Besluiten.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Zevenbergen J. J.
van Aken.
Politie
Bij Kon. besluit is benoemd tot commis
saris van politie te Baarn A. W. van der
Burgt, thans hoofdinspecteur van politie
te Leeuwarden.
T u i n b o u w o n d e r w ij s.
Bij Kon. besluit is. ingang 1 September,
aan ir. P. de Vries, ip zijn verzdëk, uit
hoofde van ongeschiktheid voor de ver
dere waarneming van zijn betrekkingen,
wegens invaliditeit, eervol ontslag ver
leend als directeur en leeraar aan de Rijks
tuinbouwwintorschool te Aalsmeer, tevens
rijkstuinbouwconsulent, onder dankbetui
ging voor de door hem als zoodanig be
wezen diensten, en is hij tevens eer val ont
heven van de opdracht tot het geven van
een cursus in bloementeelt aan de Land-
bouwhoogeschool.
Het conflict in het bouwbedrijf te
's-Gravenhage
Do patroons weigeren hot
nader voorstel dor arbeiders
Do gisteravond gehouden vergadering
van de samenwerkende patroons vereeni
gingen in de bouwbedrijven alhier, heeft
met 14 stemmen tegen 1 blanco besloten
het tegenvoorstel der werklioden-organi-
satie% aan don Rijksbemiddelnar toege
zonden, niet aan te nemen en den strijd
onverzwakt te blijven voeren.
Staatspraktijkdiploma voor Handel en
Administratie
Rapport Staatscommissie
Do commissie, aan welke is opgedragen
te onderzoeken, of de in.-telling van een
Slaat-prakti jkdiploma, gedacht als boven-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De debatten in den Ouitschen Rijksdag
over de buitenlandsche politiek rijn gisten
ren begonnen.
Er dreigt een
Duitschland.
spoorwegstaking in
Ongeregeldheden te Beyroet In Syrië.
BINNENLAND.
Verschenen is hef rapport van de Com
missie, aan welke was opgedragen te on
derzoeken of de instelling van een Staats-
praktijk-diploma, gedacht als bovenbouw
op de bestaande praktijk-diploma's, moge
lijk en wenschelijk is.
Vergadering van den R.-K. Boeren- en
Tuindersbond (2de blad).
Vergadering van den R.-K. Bond van
Bouwpatroons (2de blad).
Een persbericht betreffende de santen*
stelling van het nieuwe kabinet.
Een weggeldbelasting in
Utrecht.
de Provincie
bótuv op do bestaande praetijkdiploma'a,
mogelijk en wenschelijk is, heeft do Minis
ter van Onderwijs, K. en W. een rapport
uitgebracht. De conclusie, waartoe de conn
missie eenstemmig is gekomen, luidt:
lo. dat het ongcwenscht zou zijn,
indien van Staatswege iels werd on-*
dentomen, dat aan de bestaande
practijkdiploma's hinder of schade zou
kunnen toebrengen;
2o. dat het gewenscht is een Staats*
practijkdiploma voor handel en admw
nislratie in het leven te roepen, dat,
voor zooveel de practijk aangaat, die*
nen kan ter vervanging van de minder
bereikbaar geworden akte boekhouden
M. O.
De commissie vestigt do aandacht van
den Minister erop, dat zij alle voorzitters
van vereenigingen, die óf de oure praktijk-
diploma's óf wel hoogere diploma's uitrei
ken, onder haar leden telt, en dat ook deze
voorzitters met deze beide conclusies ge
heel instemmen.
Uit het boven-taande moot volgen, zegt
de commissie, dat het examen, hetwelk
de commissie zich voorstelt, in aard mpet
verschillen van het examen voor de rikto
Kxu, maar in beteekenis voor de practijk
bij dat examen ni$t mag achterstaan. De
commissie heeft getracht dat tot uitdruk
king te brengen in een examen-prqgramma
met toelichting, dat bij dit rapport ge
voegd.
De commissie voegt bij dit rapport te
vens een ontwerp-regleniont, waaromtrent
zij-het volgende opmerkt.
De commissie beveelt aan, het examen
in te stellen bij Kon. Besl. Zij meent, dat
dit aan het gezag van het diploma zal ten
goede komen.
Op financieel-n steun van» het Rijk voor
dit examen wordt door de commissie niet
gerekend. Zij neemt integendeel aan, dat
ook dit examen geheel self-supporting zal
moeten zijn, zooals dat trouwens met alle
■practijkexamens steeds hot geval geweest
is en nog is. De commissie.raamt, dat met
f 15 tot f 17.50 examengeld alle kosten zul
len kunnen worden bestreden.
He! examen is uitsluitend schrift-lijk
ontworpen. Dit is in overeenstemming met
hetgeen bij de praelijkexamens gebruikelijk
is. Een examen van drie achtereenvolgende
dagen zal *noodig en voldoende zijn.
Een commissie van advies,' uit vooraan
staande mannen uit de practijk samenge
steld, wordt door de commissie nanbevo*
len, opdat het contact met de practijk
steeds levendig blijve en vooral ook hij den.
inhoud van de op de examens te stelled
opgaven met de eischen der practijk worde
rekening gehouden.
De naam: Staalspractijkdiploma voor
handel en administratie, is door de com
missie verkozen, omdat naar haar oor*
deel doel en strekking er van daardoor
het best worden uitgedrukt.
Holland cn Vlaanderen.
Hot congres der cultureele
vereenigingen.
Op Woensdag 5 Augustus zal. tijdens
en «als neven vergadering van de;i Neder
landse-hen Katholiekendag, een Con cros
plaats vinden, dat een bijzondere bel -k ;-
nis zal hebben. Drie instituten voor Ka
tholieke Volksontwikkeling, de Bond van
R. K. Volksuniversiteiten, de Bond van
R. K. Openbare Leeszalen en het Alge
meen Secretariaat van „Geloof en Weten
schap" inet de daaraan verhonden r-
eenigingon. zijn de gezamenlijke organisa
toren van dit Congres, dat plaats zal in
den 's middags half twee in bet gebouw
van den Dierentuin.
Het uitsluitend onderwerp van dit C »u-
gres is: do cultureele heirekking Inclicn
Katholiek Holland en Katholiek Vla,.lal
len Al- -preker- zullen opti leu Pr-f l»r