WOENSDAG 1 JULI 1925 No. 4983 DE UITSLAG. tóe Jaargang. 5)e Ccicbelve (BotMa/nt ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, oaze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal. per post f 2.95 per kwartaal. GetüoBtreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- tegen betaifng van 50 ct. per kwartaal, bij voor- «laliDg. Afzonderlijke nummere 5 ct, met Geïllustreerd 9 'jt. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdageo L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s'* POSTBUSNo.il nummer bestaat uit twee I'jj maken vanavond den uitslag van de iiiing iu Leiden aan de achterzijde ons bureau bekend. aiuurlijfc zeggen deze cijfers niet veel, ij yoor hen, die ze gaan vergelijken de in 1922 uitgebrachte stemmen, jat in den avond verwachten wij nog !e voorloopige uitslagen: zooals van gaag en Rotterdam, enz. jrgenochtend geven wij een ochtendeditie oaze courant uit, om zoo de belang de van de lezers, die graag gauw willen weten, zooveel mogeijk te be leen Het eindresultaat van de stem- dus het aantal gekozenen van je partij en dezer namen, kan niet ir V r ij d a g worden verwacht. Niet ietwat pharizëisch el Handelsblad van giste end knippen we: Indien de liberaal van heden nog even lals voorheen gekant is tegen het men- n van politiek en godsdienst, dan ia tegenwoordig in bijna alle gevallen, adat hij den godsdienst iets te hooga Ie intiems vindt om gekoppeld te wor- m aan politiek gedoe, dat uit den aard k op niets anders invloed kan sbn dan op do dingen dezer wereld, iroote eerbied voor den godsdienst i iemand liberaal doen zijn. aki dat niet ietwat pharizeïsch? doet ons doiiken. aan iemand, die naar de kerk ging en zich veront- digdo door lo zeggen, dat hij daar iel afleiding had en thuis met meer licht kon bidden! i,dat „politiek gedoe" (als het in de fek alles maar „gedoe" is, waarom Idaa „Het Handelsblad" in den ver blijd zich avond aan avond warm lakt voor de politiek? dat ,.po- gedoe'' van de'liberalen heeft de Ka- ik jaren-lang in een hoek willen du- Zeker omdat men den godsdienst der dieken „iets te lioogs en te intiems" fc'de om naar huiten te treden! sn kan ook wel eens t e grooten eer- voor iets hebben en er daarom op een ledigen" afstand van blijven! Zou het. ijet met den „groote eerbied" voor den dienst, die, „iemand liberaal (kan) zijn." BUITENLAND Duitschland. De dood van Minister Hoefle. echtelijke vervolging tegen betrokken geneesheeren verwacht, idat voor de commissie van onderzoek iko den dood van dr. Hoefle, de voor in?, dat' men hier met zelfmoord te 1 'Ou hebben, onhoudbaar is gebleken, thans de vraag naar voren, wie ver- noordelijk is voor het tragisch einde dop voormaligen rijksminister van brijen. De commissie zal waarschijnlijk ilaatste zitting op 10 Juli a.s. houden. I® loop dezer week wordt het eind- «>fl verwacht, dat de deskundigen be idde het chemische onderzoek hebben Kleld. In goed ingelichte kringen wordt pnomen, dat het resultaat zal leiden D gerechtelijke vervolging van de be- d doctoren, met name van Dr. Kio- De luchtvaartkwestie. -} Juni is aan den Duitschen gezant iijs overhandigd een nota van den ge baad betreffende beperkingen van Duitschen luclitschepenbouw. Daarin 'art de gezantraad betreffende bezwa 'an Duitsche deskundigen ten aanzien verandering der bepalingen over de •iheitling tusschen civiele en militai- uivaartuigeu, dat de nieuwe redactie .^'pshepaling definitief mogelijk d In het bijgevoegde schrijven zijn bij- ii eP yervat omtrent de machines, Elitaire worden beschouwd. Als worden verder beschouwd stijve ^pen tot 30.000 kub. M. inhoud, riVe luchtschepen tot 25.000 kub. M. tólnK PeD Van SlaPP® tyP9 tOt lif - lijsten moeten worden ge- r.Vau allo fabrieken van vliegtuigen- BBjT' van aHe fabrieken en van alle B&Deze lijsten moeten ieder kwar- L ..Uet comité worden voorgelegd. Het jL, 'hegUiiffon en motoren mag de wer- r ch.oc-ft van liet Duitsche civiele r niet te bóven gaan. België. re9eeringsverk!aring. Het d e I) a t. over de Belgische regeerings- fitlat verklaring heeft niet veel aandacht. Giste ren sprak de Waalsche Katholiek Hou- siaux, die het betreurde, dat de Katholieke demoeraten, die hun program in de Re- rum Novarum vinden, zich met de socia listen hebben geallieerd. Spreker kan de re geering niet steunen, hij zal echter geen systematische oppositie voeren. De minister-president Poullet hield ver volgens een lange rede, om de houding zij ner regeering tó motiveeren en antwoordde op sommige critieken, die in de vorige vergaderingen tot uiting waren gekomen. Minister Vandervelde gaf daarna een uit eenzetting van de groote lijnen van zijn program en hij bleef daarbij meer speciaal staan bij de kwestie der erkenning van de sovjet-republiek en bij het probleem van de Rijn-barrière, De erkenning der sovjets staat niet di rect op het program. Die erkenning zal af hangen van de voorwaarden, die de sovjet republiek zal stellen. De bij voorkeur te vol gen weg beslaat hierin, eerst een econo misch accoord te realiseeren en daarna de republiek de jure te erkennen. De huidige regeering zal in haar Rijnpo- Iitick de gedragslijn der vorige regeeringen volgen, zooals die te Londen in Augustus 1924 werd voorgesteld. De bepaling was, dat liet Roergebied binnen een jaar zou ontruimd 'worden als Duitschland zijn her stelbetalingen voldeed. Enkele dagen gele den heeft in dit verband de herstelcom missie verklaard dat Duitschland stipt de Dawesbepalingen naleeft. Dat was voor de Fransche regeering een aanleiding, om voor 15 Augustus de Roer te ontruimen. België heeft bevestigend geantwoord. Omtrent de ontruiming van de zone van Keulen moet gezegd Worden dat deze ont ruiming niet kan geschieden alvorens Duitschland zijn ontwapeningsverplichtin- fren zal hebben nagekomen. Den dag dat iet die verplichtingen wel zal naleven zul len wij ook de Keulsche zone verlaten en 'dat zei voor den wereldvrede een mooie dag zijn. De stemming over devertrouwensmofle zal eerst Donderdagnamiddag plaats heb ben. Frankrijk. De saneeringspogingen. Onzekere toestand. De Fransche franc lijdt onder den onze- keren toestand. Ofschoon er geen onzeker heid meer is over den aard en het lot van de financieele ontwerpen van de regeering of over het bestaan, voorloopig van de re geering zelf, er bestaat wel onzekerheid over de gevolgen van deze plannen. Niet de nieuwe fiduciaire inflatie van 6 mil liard vormt de bron der onzekerheid schrijft de „Tel." Men betoogt te Parijs niet ten onrechte, dat het woord inflatie hier niet geheel op zijn plaats is. Men verplicht het publiek niet de nieuwe biljetten aan te ne men. Het is integendeel het publiek, dat om deze nieuwe biljetten vraagt. Indien het financieele ontwerp slechts deze nieuwe inflatie inhield, zou het niet anders tot gevolg kunnen hebben, dan het evenwicht tusschen het aanbod en de vraag van bons en biljetten te herstellen en aldus mede te werken aan de stabilisatie van den- financieelen toestand. Maar de wet wordt verder gekarakteriseerd door het in omloop brengen van de goudleening Het goud zal dus opnieuw zijn intrede doen in het Fransche economisch leven en het is moeilijk daarvan de gevolgen na te gaan. Zullen deze gevolgen zich localiseeren, dat wil zeggen, zullen alleen de kapitalisten er in toestemmen om hun leening op korten termijn om te zetten in een leening op lan gen termijn en zoo hun standpunt van het Stijgen van den franc opgeven of alleen op voorwaarde geen gevaar te loopen van een daling van den franc? Het is echter ook mogelijk, dat de gevolgen zich over het ge- lieele economische organisme van Frank rijk zullen uitstrekken. Zal het succes van de goudleening, welke zekergesteld is tegen veranderingen van den wissel koers, terwijl er verder geen belasting voor behoeft te worden betaald, schade toe brengen aan de oude obligaties in papier francs? Het voordeel van in goud te kun nen rekenen kan zoo groot blijken, dat ieder in goucl zal willen contracteeren. In dien verschillende crediteuren van den staat, die omdat zij specie hebben geleverd, dat wil dus zeggen de houders van staats papieren, in goudfrancs betaald worden, is het mogelijk, dat de andere crediteuren, zij die crediteur zijn uit hoofde van het feit, dat zij arbeid aan den staat leverden, ook zullen vragen om in goud te worden be taald. Maar indien deze in goud worden beloald, zullen zij ook hun uitgaven in goud rekenen, zoodat dus de prijzen op goud- basis worden gesteld. Het is om aan deze onzekerheid tege moet te komen, absoluut noodzakelijk dat de franc zoo spoedig mogelijk gestabiliseerd wordt, maar indien men don franc wil sta biliseren, zal de staat eerst over een groote portefeuille van buitenlandsche de viezen moeten beschikken en om deze te krijgen, is het mogelijk, dat zij eerst de kwestie van de intergoallieerde schulden zal moeten regelen. Men wijst op het voor beeld van Italië, dat om een leening ln Amerika van 50 millioen dollar te kun nen plaatsen, de schuld van 2 milliard dol lar heeft moeten erkennen, maar indien Frankrijk .aldus tot consolideering van de schulden tegenover Amerika en Engeland moet overgaan, dan wil dat zeggen, dat de Fransche staatsschuld belangrijk wordt vergroot, betgeen er op neer zou komen, dat meer rente wordt betaald en de belas tingen moeten worden verhoogd. De vrees voor verhooging der belastin gen kan weer leiden tot kapitaaluilvoer en tot daling van den wisselkoers. Men ziet, dat de toestand nog zeer on zeker is. Tegen de communstische actie. Huiszoekingen te Par ij s. In den nacht van Maandag .op Dinsdag hebben te Parijs huiszoekingen plaats ge had in de woning van Jonatofski, een oom van Trotski, en bij andere communisten. Jonatofski leidt in opdracht van de Russi sche regeering een groote handelsmaat schappij, die vele personen in dienst heeft. Een relletje. Communistische manifestanten hebben te Saint Denis leden aangevallen van de „So- ciélé do Preparation Militaire", die twee Belgische gymnast iekvereenigingen naar het station begeleidden. De communisten wilden den stoet versto ren. Een gevecht ontstond. De locale politie kwam te hulp en arresteerde een commu nist, die zich lievig verzette tegen den po litiecommissaris. Daarna voegde zich echter een honderd tal communistische m Mix- erkers bij de rad draaiers, waardoor het noodig werd de hu1 te roepen van de arrondissements poli tie. Deze was spoedig ter plaatse met automobielen en slaagde er in do commu nisten uiteen te jagen. Enae'anrt. Oe werkloosheid. Motie van wantrouwen verworpen. De Lahourmotie van wantrouwen in het beleid van de huidige regeering inzake het werkloosheidsprobleem is in het La gerhuis verworpen met 373 tegen 143 stemmen. Hongarije Arrestaties te Boedapest. Naar de bladen melden, heeft de politie den leider van de nieuwe sociale oppositie partij Vagi en 80 van zijn partijgenooten gearresteerd, daar bij een huiszoeking de verdenking moet zijn gerezen, dat zij in verbinding staan met buitenlandsche com munisten en uit Parijs en Weenen finan cieelen steun hebben ontvangen. Griekenland. De Grieksche revolutie. De plannen der nieuwe regeering. Uit Athene wordt gemeld, dat generaal Pangalos met afgevaardigden van het Grieksche parlement en met ondersteu ning van den vroegeren premier Papana- stasioe tracht een parlementaire basis voor zijn revolutie te stichten. Hij noemt deze revolutie trouwens ook niet bij haar naam, doch spreekt slechts van een vriendschappelijke gewapende de monstratie. Volgens de laatste plannen zullen er in den zomer van 1926 nieuwe verkiezingen uitgeschreven worden. Ondertusschen zal Pangalos het met het huidige parlement probeeren. Hij moet echter reeds op zeer scherpen weerstand van de zijde van den minister-president, welken hij zoo pas afgezet heeft, stuiten Vandaag zal Pangalos in hijzijn van alle Atheenschc generaals een groote parade houden van alle troepen, die bij Saloniki in garnizoen zijn. Een groot gedeelte van de republikeinsche troepen uit Athene wordt daarvoor ook naar Saloniki overge bracht. Do situatie, door Pangalos* aan het be wind komen geschapen is er een van vrees en afwachten, seint de „Daily Tel." uit Athene. De groote meerderheid der heer- schende klassen is van meening, dat we gens zijn gebrek aan politieke ervaring en sommige extreme standpunten de premier het land weer in groote binnenlandsche moeilijkheden zal brengen. Naar huiten is men bang voor diplomatieke en finan cieele conflicten. Andere groepen verwachten on ver langden daarnaar reeds lang dat de soldaat ..met -de sterke hand" den poli- tieken Augiasstal reinigen en meer veilig heid en stabiliteit zal brengen. Het zou een der eerste zorgen zijn van generaal Pangalos en admiraal Hadjiky- Tiakos om niet alleen liet Grieksche leger, maar ook de. vloot en den luchtvaartdienst te versterken. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oewono advertentfën 30 cent per regel* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het 2 dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver» huur, koop en verkoop 10.50. Turkije. Ö^Koerdische opstand. Het einde der leiders. Sjeik Said, de Koerdische rebellenlei der, is gistermorgen te twee ui^r met 40 zijner aanhangers op het marktplein te Diarbekir opgehangen. Een groote menigte woonde de terecht stelling bij en hief daarbij gejuich aan. Marokko. De strijd niet de Mooren. Tegenstrijdige berichten. Het Fransche communiqué omtrent den toestand in Marokko zegt, dat op 27 Juni do mobiele troepen, zeer belangrijke suc cessen hebben behaald, welke bij Bou Ha- lima nog vergroot zijn. De vijandelijko verliezen waren zeer ernstig. Meer dan 300 dooden bleven op het slagveld achter. De opstandelingen, die hier liet terrein bezet hielden, schijnen verstrooid to zijn. In het Oosten worden do vijandelijke contingenten nog versterkt. Daarentegen meldt de „Petit Parisien" uit Fez, dat de Riffkabylen zich bij de ge vechten ten Noorden van Tazza zeer taai toonen. Zij trachten herhaaldelijk inval len te doen, die ten'deele ook gelukt schij nen. Een groot deel der stammen, die aan Frankrijk trouw zijn, moesten zich terug trekken op de stellingen der Fransche (roepen. Men raamt, het aantal Riffkaby len, die aan het offensief deelnamen, op 6000 man in de eerste linie, waarhij geen rekening is gehouden met de reserven. China. De Chineesche troebelen. Verbetering te Kanton. De Duitsche kooplieden te Kanton heb ben aangedrongen op de openstelling van het douanekantoor en de los- en laad plaatsen. De Duitschers, die hun kantoren weer geopend liehben tegen den raad van hun consul, dragon oen band om den arm, met het woord „Duitscher" er op. Ten slotte zijn liet voornaamste douane kantoor en de los- en laadplaatsen weer opengesteld, daar do provinciale regeering daarvoor bescherming garandeerde. Het schijnt, dat de bezadigde elementen onder de Chincezen thans bereid zijn. de voorkeur te geven aan een diplomatieke regeling der kwesties, boven het houden van betoogingen en hun adviezen winnen geleidelijk aan invloed. To Tientsin zijn honderd communisten, waaronder vijf beambten van het Russi sche consulaat, gearresteerd. De Russi sche consul heeft zonder resultaat gepro testeerd. BINNENSLAND Geweigerde vragen. De heer Wijnkoop had. naar hij in de Tribune meldt, naar aanleiding van le gebeurtenissen in China aan den minister van buitenlandsche zaken de volgende vragen willen stellen: Is het den minister bekend, dat groote organisaties van werkers en studeerenden in China aan de ingestelde buitenlandsche commissie van onderzoek naar de oorza ken van do thans in gang zijnde massale beweging in dat deel van de wereld onder meer den cisch hebben gesteld, dat de bui tenlandsche mogendheden, dus ook Ne derland, afstand moeten doen van hun exterritoriale rechten en .speciaal van hun consulaire jurisdictie in China? Acht de minister liet in dit verhand ntet noodzakelijk, waar o.a. zoo uiteenloopen- de staten als Duitschland, Perzië, Chili, de Sowjet-Unie en Mexico in dezen af stand reeds zijn voorgegaan of hebben be willigd, dat Nederland onverwijld deze vreemde inmenging tegenover een groot, eeuwenoud volk doet eindigen? Of geeft de minister er wellicht de voor keur aan, eerst door de strijd in Azië !ot dezen afstand van vreemde beerschers- rechten te worden gedwongen? Deze vragen beeft de lieer Wijnkoop aan den voorzitter van de Tweede Kamer gezonden, om ze aan de regeerinc mede te deelen. De voorzitter van de Tweede Ka mer deelde bom evenwel moe. overwegend bezwaar le hebben tegen zijn derde vraag en alleen indien (le lieer Wijnkoop die wegliet, hetgeen li ij hem adviseerde, zou hij voor doorzending naar- de regering zorgen. De lieer Wijnkoop heeft den voorzitter van de Tweede Kamer gemold, zich niet niet zijn advies te kunnen vereenigen en (1e vragen daarom in baar oorspronkelijken vorm elders te zullen publiceeren. Uitbetaling pensioenen. De minister van Marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de uit betaling der lijdelijke en voorloopige pelw sioonen van het departement van marine HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. luchtvaartkwestie In Duitschland. Minister Vandervelde over een erken-* ning der Sovjets door België. De leiders van den Koerdische» op stand terechtgesteld. In' Kanton schijnt de toestand iets t* verbeteren. voortaan niet meer door de Rijksbetaal meesters of ontvangers der directe belas tingen geschiedt, doch, na opzending van de attestatie de vita aan genoeml depar tement (afdeeling comptabiliteit), door toezending van een postchèque. Belanghebbenden wordt er op gewezen, bij de inzending van de attestatie de vila aan het departement van marine een6 nauwkeurige opgave van woonplaats too te voegen. Arbeid in kalkzandsteenfabrieken. Do minister van arbeid, handel en nij verheid heeft aan hoofden of bestuurders van kalkzandsteenfabrieken in alle ge meenten des Rijks vergund, dat mannen: in het tijdvak van 1 Juli tot en met 31 December 1925. in afwijking van bet lie- paalde bij artikel 2-1 der Arbeidswet 1910, gedurende 10 uren per dag en 55 uren per week arbeid verrichten, onder voorwaar de, dat de arbeidstijd van bedoelde ar beiders in zijn geheel is gelegen betzij tusschen 0 uur des voormiddags en 6 uur des namiddags, hetzij tusschen 7 uur dog voormiddags en 7 uur des namiddags. Vacatures inspecteurs van politie. Do minister van binnenlandsche zuketf en landbouw hooft aan (1e commissarissen dor Koningin in do provincies Gelderland, Noord-Holland, Zeeland, Utrecht, Fries land. Overijssel, Groningen, Drenthe en Limburg oen brief gezonden betreffende de door bet bestuur van den Rend van hoogere politic-ambtenaren in Nederland onder zijn aandacht gebrachte wenseho- lijkheid, dat vacatures van inspecteur van politie, in do gevallen, waarin deze func tionaris direct onder den burgemeester met de leiding van het politiecorps is of zal worden belast, niet worden vervuld dan na vooraf opengestelde openbare sol licitatie en dat voor benoeming in de eer ste, plaats in aanmerking worden ge bracht sollicitahten, die in liet bezit ziju van bef inspecteurs-diploma. Een scheepsklok voor Hr. Ms. „Java" Aan boord van H. M.'s Java, die d en dag uit Vlissingen te Rotterdam was aan gekomen, had gistermiddag een plechtig heid plaats. Dé Vereeniging „Onze Vloot" bood aan onzen nieuvvslen kruiser een scheepsklok aan Op het achterdek van den oorlogsbodem hadden zich in (len namiddag verzameld do heer H. M. v Rommelen, voorzitter van ht hoofdbestuur van de ,Kon. Ned. Ver eeniging „Onze Vloot", de leden van het hoofdbestuur G. v. d Voort v. Zijp, L J. H WïüTnge, admiraal Mooi ton en de lieer Staal, oud-gouverneur van Suriname. De commandant kapitein ter zee Quant, liet daar ook officieren, onder-officieren en manschappen aantreden en gaf liet woord aan den heer Van Rommelen. Deze, zijn toespraak aanvangende, wees er op, dat do sobere aankondiging in do „Staats courant", de H. M.'s Java 19 Mei ion dienst gesteld en dat het hevel opgedragen werd aan kapitein tor zee Quant, een feit van beteekonis inhield, voor de marine en voor ieder Nederlander, die zijn vaderland een warm hart toedraagt. Zij luid'l een nieuwe periode in. Jarenlang werd de eone kru'n 'ser na de andere afgevoerd, zonder door nieuw materiaal te worden vervangen, ^oo raakte de marine hoe langer hoe meer in verval en do gevolgen daarvan konden niet uitblijven. Onder het personeel ver* toonden zich sporen van moedeloosheid. Die periode is thans voorbij. Over egn paar maanden is ook do „Sumatra" go< reed, benevens twee flottielje-vaartuigen en twee torpedo-jagers. Al dit materieel kwam in betrekkelijk korten tijd gereed. ^Indië zal weer een betere vloot hebben, be staande uit materieel waarop het een lust is te dienen. Iedere Nederlander verheugt zich daarover, maar wel het allereerst de Kon. Ned. Vereeniging „Onze Vloot", geen militaire, maar een zuiver nationale ver-< eeniging van burgers, die do vloot een warm hart toedragen en die niet alleen voor het maleri cl. maar ook voor het per soneel opkomen. Spr, feliciteert den commandant, die het bevel voert over het mooiste on nïeuw.-to schip der Nederlandsche vloot. Een schip, dat aan het buitenland kan toonen wat de Nederland ;io industrie tot «tand kan brengen en overal ons rood, wit en blauw kan toonen. k AVij wenschon ook ons zelf geluk, a duf

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1