WOENSDAG 1 JULI 1925
No. 4983
DE UITSLAG.
tóe Jaargang.
5)e Ccicbelve (BotMa/nt
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
oaze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
per post f 2.95 per kwartaal.
GetüoBtreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
tegen betaifng van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
«laliDg. Afzonderlijke nummere 5 ct, met Geïllustreerd
9 'jt.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdageo L
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s'* POSTBUSNo.il
nummer bestaat uit twee
I'jj maken vanavond den uitslag van de
iiiing iu Leiden aan de achterzijde
ons bureau bekend.
aiuurlijfc zeggen deze cijfers niet veel,
ij yoor hen, die ze gaan vergelijken
de in 1922 uitgebrachte stemmen,
jat in den avond verwachten wij nog
!e voorloopige uitslagen: zooals van
gaag en Rotterdam, enz.
jrgenochtend geven wij een
ochtendeditie
oaze courant uit, om zoo de belang
de van de lezers, die graag gauw
willen weten, zooveel mogeijk te be
leen Het eindresultaat van de stem-
dus het aantal gekozenen van
je partij en dezer namen, kan niet
ir V r ij d a g worden verwacht.
Niet ietwat pharizëisch
el Handelsblad van giste
end knippen we:
Indien de liberaal van heden nog even
lals voorheen gekant is tegen het men-
n van politiek en godsdienst, dan ia
tegenwoordig in bijna alle gevallen,
adat hij den godsdienst iets te hooga
Ie intiems vindt om gekoppeld te wor-
m aan politiek gedoe, dat uit den aard
k op niets anders invloed kan
sbn dan op do dingen dezer wereld,
iroote eerbied voor den godsdienst
i iemand liberaal doen zijn.
aki dat niet ietwat pharizeïsch?
doet ons doiiken. aan iemand, die
naar de kerk ging en zich veront-
digdo door lo zeggen, dat hij daar
iel afleiding had en thuis met meer
licht kon bidden!
i,dat „politiek gedoe" (als het in de
fek alles maar „gedoe" is, waarom
Idaa „Het Handelsblad" in den ver
blijd zich avond aan avond warm
lakt voor de politiek? dat ,.po-
gedoe'' van de'liberalen heeft de Ka-
ik jaren-lang in een hoek willen du-
Zeker omdat men den godsdienst der
dieken „iets te lioogs en te intiems"
fc'de om naar huiten te treden!
sn kan ook wel eens t e grooten eer-
voor iets hebben en er daarom op een
ledigen" afstand van blijven! Zou het.
ijet met den „groote eerbied" voor den
dienst, die, „iemand liberaal (kan)
zijn."
BUITENLAND
Duitschland.
De dood van Minister Hoefle.
echtelijke vervolging tegen
betrokken geneesheeren
verwacht,
idat voor de commissie van onderzoek
iko den dood van dr. Hoefle, de voor
in?, dat' men hier met zelfmoord te
1 'Ou hebben, onhoudbaar is gebleken,
thans de vraag naar voren, wie ver-
noordelijk is voor het tragisch einde
dop voormaligen rijksminister van
brijen. De commissie zal waarschijnlijk
ilaatste zitting op 10 Juli a.s. houden.
I® loop dezer week wordt het eind-
«>fl verwacht, dat de deskundigen be
idde het chemische onderzoek hebben
Kleld. In goed ingelichte kringen wordt
pnomen, dat het resultaat zal leiden
D gerechtelijke vervolging van de be-
d doctoren, met name van Dr. Kio-
De luchtvaartkwestie.
-} Juni is aan den Duitschen gezant
iijs overhandigd een nota van den ge
baad betreffende beperkingen van
Duitschen luclitschepenbouw. Daarin
'art de gezantraad betreffende bezwa
'an Duitsche deskundigen ten aanzien
verandering der bepalingen over de
•iheitling tusschen civiele en militai-
uivaartuigeu, dat de nieuwe redactie
.^'pshepaling definitief mogelijk
d In het bijgevoegde schrijven zijn bij-
ii eP yervat omtrent de machines,
Elitaire worden beschouwd. Als
worden verder beschouwd stijve
^pen tot 30.000 kub. M. inhoud,
riVe luchtschepen tot 25.000 kub. M.
tólnK PeD Van SlaPP® tyP9 tOt
lif - lijsten moeten worden ge-
r.Vau allo fabrieken van vliegtuigen-
BBjT' van aHe fabrieken en van alle
B&Deze lijsten moeten ieder kwar-
L ..Uet comité worden voorgelegd. Het
jL, 'hegUiiffon en motoren mag de wer-
r ch.oc-ft van liet Duitsche civiele
r niet te bóven gaan.
België.
re9eeringsverk!aring.
Het d e I) a t.
over de Belgische regeerings-
fitlat
verklaring heeft niet veel aandacht. Giste
ren sprak de Waalsche Katholiek Hou-
siaux, die het betreurde, dat de Katholieke
demoeraten, die hun program in de Re-
rum Novarum vinden, zich met de socia
listen hebben geallieerd. Spreker kan de re
geering niet steunen, hij zal echter geen
systematische oppositie voeren.
De minister-president Poullet hield ver
volgens een lange rede, om de houding zij
ner regeering tó motiveeren en antwoordde
op sommige critieken, die in de vorige
vergaderingen tot uiting waren gekomen.
Minister Vandervelde gaf daarna een uit
eenzetting van de groote lijnen van zijn
program en hij bleef daarbij meer speciaal
staan bij de kwestie der erkenning van de
sovjet-republiek en bij het probleem van de
Rijn-barrière,
De erkenning der sovjets staat niet di
rect op het program. Die erkenning zal af
hangen van de voorwaarden, die de sovjet
republiek zal stellen. De bij voorkeur te vol
gen weg beslaat hierin, eerst een econo
misch accoord te realiseeren en daarna de
republiek de jure te erkennen.
De huidige regeering zal in haar Rijnpo-
Iitick de gedragslijn der vorige regeeringen
volgen, zooals die te Londen in Augustus
1924 werd voorgesteld. De bepaling was,
dat liet Roergebied binnen een jaar zou
ontruimd 'worden als Duitschland zijn her
stelbetalingen voldeed. Enkele dagen gele
den heeft in dit verband de herstelcom
missie verklaard dat Duitschland stipt de
Dawesbepalingen naleeft. Dat was voor de
Fransche regeering een aanleiding, om
voor 15 Augustus de Roer te ontruimen.
België heeft bevestigend geantwoord.
Omtrent de ontruiming van de zone van
Keulen moet gezegd Worden dat deze ont
ruiming niet kan geschieden alvorens
Duitschland zijn ontwapeningsverplichtin-
fren zal hebben nagekomen. Den dag dat
iet die verplichtingen wel zal naleven zul
len wij ook de Keulsche zone verlaten en
'dat zei voor den wereldvrede een mooie
dag zijn.
De stemming over devertrouwensmofle
zal eerst Donderdagnamiddag plaats heb
ben.
Frankrijk.
De saneeringspogingen.
Onzekere toestand.
De Fransche franc lijdt onder den onze-
keren toestand. Ofschoon er geen onzeker
heid meer is over den aard en het lot van
de financieele ontwerpen van de regeering
of over het bestaan, voorloopig van de re
geering zelf, er bestaat wel onzekerheid
over de gevolgen van deze plannen. Niet
de nieuwe fiduciaire inflatie van 6 mil
liard vormt de bron der onzekerheid schrijft
de „Tel." Men betoogt te Parijs niet ten
onrechte, dat het woord inflatie hier niet
geheel op zijn plaats is. Men verplicht het
publiek niet de nieuwe biljetten aan te ne
men. Het is integendeel het publiek, dat
om deze nieuwe biljetten vraagt.
Indien het financieele ontwerp slechts
deze nieuwe inflatie inhield, zou het niet
anders tot gevolg kunnen hebben, dan het
evenwicht tusschen het aanbod en de vraag
van bons en biljetten te herstellen en aldus
mede te werken aan de stabilisatie van
den- financieelen toestand. Maar de wet
wordt verder gekarakteriseerd door het
in omloop brengen van de goudleening
Het goud zal dus opnieuw zijn intrede doen
in het Fransche economisch leven en het
is moeilijk daarvan de gevolgen na te gaan.
Zullen deze gevolgen zich localiseeren, dat
wil zeggen, zullen alleen de kapitalisten er
in toestemmen om hun leening op korten
termijn om te zetten in een leening op lan
gen termijn en zoo hun standpunt van het
Stijgen van den franc opgeven of alleen op
voorwaarde geen gevaar te loopen van een
daling van den franc? Het is echter ook
mogelijk, dat de gevolgen zich over het ge-
lieele economische organisme van Frank
rijk zullen uitstrekken. Zal het succes van
de goudleening, welke zekergesteld is
tegen veranderingen van den wissel
koers, terwijl er verder geen belasting voor
behoeft te worden betaald, schade toe
brengen aan de oude obligaties in papier
francs? Het voordeel van in goud te kun
nen rekenen kan zoo groot blijken, dat
ieder in goucl zal willen contracteeren. In
dien verschillende crediteuren van den
staat, die omdat zij specie hebben geleverd,
dat wil dus zeggen de houders van staats
papieren, in goudfrancs betaald worden, is
het mogelijk, dat de andere crediteuren, zij
die crediteur zijn uit hoofde van het feit,
dat zij arbeid aan den staat leverden, ook
zullen vragen om in goud te worden be
taald. Maar indien deze in goud worden
beloald, zullen zij ook hun uitgaven in goud
rekenen, zoodat dus de prijzen op goud-
basis worden gesteld.
Het is om aan deze onzekerheid tege
moet te komen, absoluut noodzakelijk dat de
franc zoo spoedig mogelijk gestabiliseerd
wordt, maar indien men don franc wil sta
biliseren, zal de staat eerst over een
groote portefeuille van buitenlandsche de
viezen moeten beschikken en om deze te
krijgen, is het mogelijk, dat zij eerst de
kwestie van de intergoallieerde schulden
zal moeten regelen. Men wijst op het voor
beeld van Italië, dat om een leening ln
Amerika van 50 millioen dollar te kun
nen plaatsen, de schuld van 2 milliard dol
lar heeft moeten erkennen, maar indien
Frankrijk .aldus tot consolideering van de
schulden tegenover Amerika en Engeland
moet overgaan, dan wil dat zeggen, dat de
Fransche staatsschuld belangrijk wordt
vergroot, betgeen er op neer zou komen,
dat meer rente wordt betaald en de belas
tingen moeten worden verhoogd.
De vrees voor verhooging der belastin
gen kan weer leiden tot kapitaaluilvoer en
tot daling van den wisselkoers.
Men ziet, dat de toestand nog zeer on
zeker is.
Tegen de communstische actie.
Huiszoekingen te Par ij s.
In den nacht van Maandag .op Dinsdag
hebben te Parijs huiszoekingen plaats ge
had in de woning van Jonatofski, een oom
van Trotski, en bij andere communisten.
Jonatofski leidt in opdracht van de Russi
sche regeering een groote handelsmaat
schappij, die vele personen in dienst heeft.
Een relletje.
Communistische manifestanten hebben te
Saint Denis leden aangevallen van de „So-
ciélé do Preparation Militaire", die twee
Belgische gymnast iekvereenigingen naar
het station begeleidden.
De communisten wilden den stoet versto
ren. Een gevecht ontstond. De locale politie
kwam te hulp en arresteerde een commu
nist, die zich lievig verzette tegen den po
litiecommissaris.
Daarna voegde zich echter een honderd
tal communistische m Mix- erkers bij de rad
draaiers, waardoor het noodig werd de
hu1 te roepen van de arrondissements
poli tie. Deze was spoedig ter plaatse met
automobielen en slaagde er in do commu
nisten uiteen te jagen.
Enae'anrt.
Oe werkloosheid.
Motie van wantrouwen
verworpen.
De Lahourmotie van wantrouwen in het
beleid van de huidige regeering inzake
het werkloosheidsprobleem is in het La
gerhuis verworpen met 373 tegen 143
stemmen.
Hongarije
Arrestaties te Boedapest.
Naar de bladen melden, heeft de politie
den leider van de nieuwe sociale oppositie
partij Vagi en 80 van zijn partijgenooten
gearresteerd, daar bij een huiszoeking de
verdenking moet zijn gerezen, dat zij in
verbinding staan met buitenlandsche com
munisten en uit Parijs en Weenen finan
cieelen steun hebben ontvangen.
Griekenland.
De Grieksche revolutie.
De plannen der nieuwe
regeering.
Uit Athene wordt gemeld, dat generaal
Pangalos met afgevaardigden van het
Grieksche parlement en met ondersteu
ning van den vroegeren premier Papana-
stasioe tracht een parlementaire basis
voor zijn revolutie te stichten.
Hij noemt deze revolutie trouwens ook
niet bij haar naam, doch spreekt slechts
van een vriendschappelijke gewapende de
monstratie.
Volgens de laatste plannen zullen er in
den zomer van 1926 nieuwe verkiezingen
uitgeschreven worden. Ondertusschen zal
Pangalos het met het huidige parlement
probeeren. Hij moet echter reeds op zeer
scherpen weerstand van de zijde van den
minister-president, welken hij zoo pas
afgezet heeft, stuiten
Vandaag zal Pangalos in hijzijn van alle
Atheenschc generaals een groote parade
houden van alle troepen, die bij Saloniki
in garnizoen zijn. Een groot gedeelte van
de republikeinsche troepen uit Athene
wordt daarvoor ook naar Saloniki overge
bracht.
Do situatie, door Pangalos* aan het be
wind komen geschapen is er een van vrees
en afwachten, seint de „Daily Tel." uit
Athene. De groote meerderheid der heer-
schende klassen is van meening, dat we
gens zijn gebrek aan politieke ervaring en
sommige extreme standpunten de premier
het land weer in groote binnenlandsche
moeilijkheden zal brengen. Naar huiten
is men bang voor diplomatieke en finan
cieele conflicten.
Andere groepen verwachten on ver
langden daarnaar reeds lang dat de
soldaat ..met -de sterke hand" den poli-
tieken Augiasstal reinigen en meer veilig
heid en stabiliteit zal brengen.
Het zou een der eerste zorgen zijn van
generaal Pangalos en admiraal Hadjiky-
Tiakos om niet alleen liet Grieksche leger,
maar ook de. vloot en den luchtvaartdienst
te versterken.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Oewono advertentfën 30 cent per regel*
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
2 dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver»
huur, koop en verkoop 10.50.
Turkije.
Ö^Koerdische opstand.
Het einde der leiders.
Sjeik Said, de Koerdische rebellenlei
der, is gistermorgen te twee ui^r met 40
zijner aanhangers op het marktplein te
Diarbekir opgehangen.
Een groote menigte woonde de terecht
stelling bij en hief daarbij gejuich aan.
Marokko.
De strijd niet de Mooren.
Tegenstrijdige berichten.
Het Fransche communiqué omtrent den
toestand in Marokko zegt, dat op 27 Juni
do mobiele troepen, zeer belangrijke suc
cessen hebben behaald, welke bij Bou Ha-
lima nog vergroot zijn.
De vijandelijko verliezen waren zeer
ernstig. Meer dan 300 dooden bleven op
het slagveld achter. De opstandelingen,
die hier liet terrein bezet hielden, schijnen
verstrooid to zijn.
In het Oosten worden do vijandelijke
contingenten nog versterkt.
Daarentegen meldt de „Petit Parisien"
uit Fez, dat de Riffkabylen zich bij de ge
vechten ten Noorden van Tazza zeer taai
toonen. Zij trachten herhaaldelijk inval
len te doen, die ten'deele ook gelukt schij
nen. Een groot deel der stammen, die aan
Frankrijk trouw zijn, moesten zich terug
trekken op de stellingen der Fransche
(roepen. Men raamt, het aantal Riffkaby
len, die aan het offensief deelnamen, op
6000 man in de eerste linie, waarhij geen
rekening is gehouden met de reserven.
China.
De Chineesche troebelen.
Verbetering te Kanton.
De Duitsche kooplieden te Kanton heb
ben aangedrongen op de openstelling van
het douanekantoor en de los- en laad
plaatsen. De Duitschers, die hun kantoren
weer geopend liehben tegen den raad van
hun consul, dragon oen band om den
arm, met het woord „Duitscher" er op.
Ten slotte zijn liet voornaamste douane
kantoor en de los- en laadplaatsen weer
opengesteld, daar do provinciale regeering
daarvoor bescherming garandeerde.
Het schijnt, dat de bezadigde elementen
onder de Chincezen thans bereid zijn. de
voorkeur te geven aan een diplomatieke
regeling der kwesties, boven het houden
van betoogingen en hun adviezen winnen
geleidelijk aan invloed.
To Tientsin zijn honderd communisten,
waaronder vijf beambten van het Russi
sche consulaat, gearresteerd. De Russi
sche consul heeft zonder resultaat gepro
testeerd.
BINNENSLAND
Geweigerde vragen.
De heer Wijnkoop had. naar hij in de
Tribune meldt, naar aanleiding van le
gebeurtenissen in China aan den minister
van buitenlandsche zaken de volgende
vragen willen stellen:
Is het den minister bekend, dat groote
organisaties van werkers en studeerenden
in China aan de ingestelde buitenlandsche
commissie van onderzoek naar de oorza
ken van do thans in gang zijnde massale
beweging in dat deel van de wereld onder
meer den cisch hebben gesteld, dat de bui
tenlandsche mogendheden, dus ook Ne
derland, afstand moeten doen van hun
exterritoriale rechten en .speciaal van hun
consulaire jurisdictie in China?
Acht de minister liet in dit verhand ntet
noodzakelijk, waar o.a. zoo uiteenloopen-
de staten als Duitschland, Perzië, Chili,
de Sowjet-Unie en Mexico in dezen af
stand reeds zijn voorgegaan of hebben be
willigd, dat Nederland onverwijld deze
vreemde inmenging tegenover een groot,
eeuwenoud volk doet eindigen?
Of geeft de minister er wellicht de voor
keur aan, eerst door de strijd in Azië !ot
dezen afstand van vreemde beerschers-
rechten te worden gedwongen?
Deze vragen beeft de lieer Wijnkoop
aan den voorzitter van de Tweede Kamer
gezonden, om ze aan de regeerinc mede te
deelen. De voorzitter van de Tweede Ka
mer deelde bom evenwel moe. overwegend
bezwaar le hebben tegen zijn derde vraag
en alleen indien (le lieer Wijnkoop die
wegliet, hetgeen li ij hem adviseerde, zou
hij voor doorzending naar- de regering
zorgen.
De lieer Wijnkoop heeft den voorzitter
van de Tweede Kamer gemold, zich niet
niet zijn advies te kunnen vereenigen en (1e
vragen daarom in baar oorspronkelijken
vorm elders te zullen publiceeren.
Uitbetaling pensioenen.
De minister van Marine brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de uit
betaling der lijdelijke en voorloopige pelw
sioonen van het departement van marine
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
luchtvaartkwestie In Duitschland.
Minister Vandervelde over een erken-*
ning der Sovjets door België.
De leiders van den Koerdische» op
stand terechtgesteld.
In' Kanton schijnt de toestand iets t*
verbeteren.
voortaan niet meer door de Rijksbetaal
meesters of ontvangers der directe belas
tingen geschiedt, doch, na opzending van
de attestatie de vita aan genoeml depar
tement (afdeeling comptabiliteit), door
toezending van een postchèque.
Belanghebbenden wordt er op gewezen,
bij de inzending van de attestatie de vila
aan het departement van marine een6
nauwkeurige opgave van woonplaats too
te voegen.
Arbeid in kalkzandsteenfabrieken.
Do minister van arbeid, handel en nij
verheid heeft aan hoofden of bestuurders
van kalkzandsteenfabrieken in alle ge
meenten des Rijks vergund, dat mannen:
in het tijdvak van 1 Juli tot en met 31
December 1925. in afwijking van bet lie-
paalde bij artikel 2-1 der Arbeidswet 1910,
gedurende 10 uren per dag en 55 uren per
week arbeid verrichten, onder voorwaar
de, dat de arbeidstijd van bedoelde ar
beiders in zijn geheel is gelegen betzij
tusschen 0 uur des voormiddags en 6 uur
des namiddags, hetzij tusschen 7 uur dog
voormiddags en 7 uur des namiddags.
Vacatures inspecteurs van politie.
Do minister van binnenlandsche zuketf
en landbouw hooft aan (1e commissarissen
dor Koningin in do provincies Gelderland,
Noord-Holland, Zeeland, Utrecht, Fries
land. Overijssel, Groningen, Drenthe en
Limburg oen brief gezonden betreffende
de door bet bestuur van den Rend van
hoogere politic-ambtenaren in Nederland
onder zijn aandacht gebrachte wenseho-
lijkheid, dat vacatures van inspecteur van
politie, in do gevallen, waarin deze func
tionaris direct onder den burgemeester
met de leiding van het politiecorps is of
zal worden belast, niet worden vervuld
dan na vooraf opengestelde openbare sol
licitatie en dat voor benoeming in de eer
ste, plaats in aanmerking worden ge
bracht sollicitahten, die in liet bezit ziju
van bef inspecteurs-diploma.
Een scheepsklok voor Hr. Ms. „Java"
Aan boord van H. M.'s Java, die d en
dag uit Vlissingen te Rotterdam was aan
gekomen, had gistermiddag een plechtig
heid plaats. Dé Vereeniging „Onze Vloot"
bood aan onzen nieuvvslen kruiser een
scheepsklok aan
Op het achterdek van den oorlogsbodem
hadden zich in (len namiddag verzameld
do heer H. M. v Rommelen, voorzitter van
ht hoofdbestuur van de ,Kon. Ned. Ver
eeniging „Onze Vloot", de leden van het
hoofdbestuur G. v. d Voort v. Zijp, L J.
H WïüTnge, admiraal Mooi ton en de lieer
Staal, oud-gouverneur van Suriname.
De commandant kapitein ter zee Quant,
liet daar ook officieren, onder-officieren
en manschappen aantreden en gaf liet
woord aan den heer Van Rommelen. Deze,
zijn toespraak aanvangende, wees er op,
dat do sobere aankondiging in do „Staats
courant", de H. M.'s Java 19 Mei ion dienst
gesteld en dat het hevel opgedragen werd
aan kapitein tor zee Quant, een feit van
beteekonis inhield, voor de marine en voor
ieder Nederlander, die zijn vaderland een
warm hart toedraagt. Zij luid'l een nieuwe
periode in. Jarenlang werd de eone kru'n
'ser na de andere afgevoerd, zonder door
nieuw materiaal te worden vervangen,
^oo raakte de marine hoe langer hoe meer
in verval en do gevolgen daarvan konden
niet uitblijven. Onder het personeel ver*
toonden zich sporen van moedeloosheid.
Die periode is thans voorbij. Over egn
paar maanden is ook do „Sumatra" go<
reed, benevens twee flottielje-vaartuigen
en twee torpedo-jagers. Al dit materieel
kwam in betrekkelijk korten tijd gereed.
^Indië zal weer een betere vloot hebben, be
staande uit materieel waarop het een lust
is te dienen. Iedere Nederlander verheugt
zich daarover, maar wel het allereerst de
Kon. Ned. Vereeniging „Onze Vloot", geen
militaire, maar een zuiver nationale ver-<
eeniging van burgers, die do vloot een
warm hart toedragen en die niet alleen
voor het maleri cl. maar ook voor het per
soneel opkomen.
Spr, feliciteert den commandant, die het
bevel voert over het mooiste on nïeuw.-to
schip der Nederlandsche vloot. Een schip,
dat aan het buitenland kan toonen wat de
Nederland ;io industrie tot «tand kan
brengen en overal ons rood, wit en blauw
kan toonen.
k AVij wenschon ook ons zelf geluk, a duf