No. 4976 Bureaux: RAPENBURG No. 1G - LEIDEN Jaargang. DINSDAG 23 JUNI 1925 Ü)e Eaidóohz (Sou^oitt gONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 10 cent per week f 2.50 per kwartaal, oaie Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Q per post fl 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver aar tegen betatfng van 60 et. per kwartaal, bij voor- aling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd igsblad 9 üt. Olt blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Gewone advertentlën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeolingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen werden aangeboden of gevraagd, huur en ver» huur, koop en verkoop 10.50. pgmmer bestaat «Dit twee Zij, dio zich met 1 Juli a.s. op Leidscho Courant" wenschen te neeren, ontvangen tot dien datum ourant GRATIS. woord van opwekking de Roomsche vrouwen. ili is ook voor ons, vrouwen, een ge- re dag! Dan worden wij weer op gebruik te maken van het recht, Slaat ons verleent, om door het Jet invloed uit te oefenen op ons bestuur. Het zal dus mede van onze afhangen, hoe wij in de volgende iren geregeerd worden gaat er om of de nieuwe regeering jristelijke beginselen als richtsnoer men bij zijn beleid of wel, dat Gods en Gods wet daarbij niet zullen gehoord de zaak zoo staat, zal voor ons, lieke Vrouwen, de keuze niet moei- ioeven te zijn. Welnu, wij kunnén Itnmen tot een Christelijk bewind Katholieke Partij in de Kamer sterke vertegenwoordiging krijgt. k mee te helpen is onze plicht, ook voor ons staat er veel op het kan ons immers niet onverschillig loc een regeering denkt over de aving der Christelijke beginselen in Rijkswetgeving, als van die in de Hng Christelijke regeering zal zich we- senover den drang om de echtschei- la vergemakkelijken. Het huwelijk Kor ons-nooit zijn een burgerlijk con- issch en twee partijen, dat om al- Jiptlerren kan worden ontbonden, rij welen, dat het een Sacrament is, a onontbindbare band vormt tus- man en vrouw. Daarom moet ge worden tegen ontwrichting van het •ken. omdat dat de onmisbare Ja? vormt der geheele maatschappij eens zal een Christelijke regeering thlen der godsdienstige school be- oi°n, omdat zij de gevaren beseft van ivnpding zonder God. Niet. alleen wii voor onze kinderen ontwikke- an het verstand, maar ook hun oog hunne eeuwige eindbestemming, zijn er nog zooveel punten: de toenemende openbare onzedelijk- "iwstigt alle weidenkenden. Moet isd daartegen niet met alle kracht beschermd? Staat echter een re- op het standpunt, dat de moraal m vaste beginselen is gebonden, kan Jan verwachten, dat het kwaad in lonpl'wordt aangetast? zijn enkele punten, die bewijzen, dat de Roomsche Vrouwen niet on- i"i? kan en mag zijn, wie de a.s. m? zullen vormen. mllen wij nu deelnemen aan den ïstfijd in de komende dagen? rallen in de eerste plaats op 1 Juli üirxm op No. 1 van lijst 23 der Ka lf Staatspartij op Mr. Dr. Kooien, flninenten Voorzitter der Tweede w wij kunnen nog meer doen: wij propagandisten zijn voor de goede jongeren onder ons geven hare k aan de Propagandaclubs voor is (toen werk te min, maar ook geen b PTootsch. Tegenover het huisbe- dat door de tegenpartij zoo ijverig id wordt, stellen wij ons huisbe- t menige moeder, gebonden door de fes thuis, ziet geen kans, terwijl de in het werk is, te gaan stemmen, oil? werk doen wij, wanneer wij ze in het huisgezin vervangen, zoodat tor stemplicht kan vervullen. Weer een lossen wij af hij een ziekbed of stellen Miikbaar een oud moedertje of een gevende naar het stemlokaal te «'dan. Voor iedere Katholieke vrouw, *ann voelt voor de Katholieke zaak', .«el wat gelegenheid tot propaganda, 'Paar binnen of naar buiten! ^om aan den arbeid, laten wij be- :jl> dat het niet gaat vóór of tegen !Poch vóór of tegen Colijn, maar °f tegen Christus! dat mag ons niet onverschillig 1 Dus met moed en enthousiasme be- '•a en als wij dan daarbij steun zoe- toi feet gebed, dan kan het niet anders Juli zal weer blijken, dat de Room- 'rouwen een groote, een machtige 'nor -• Katholieke Staatspartij! ANNTE MFT.TFR. V In eenheid op voor een rechtsche regeering In de rede, door dr. Cassianus Hentzen O- F. M. gehouden op den politieken Land dag jl. Zaterdag te Utrecht welke redo een schoon exempel van welsprekendheid mag worden genoemd trok hij de con clusie: „Alle Katholieken moeten stemmen Woensdag 1 Juli op de 1 i j s t dor Katholieke Staats- p a r t ij." En hij vervolgde dan :- „Uit alles, wat ik zeide, zal het toch wel duidelijk zijn, dat er maar ééne waarlijk katholieke Staatspartij kan wezen. Ver schil over practische en zeer concrete toe passingen der algemeene beginselen blijft mogelijk, maar daarvoor kan toch geen 1 andere principleele partij gesticht worden? En daarbij: als er niet ééne ka tholieke partij bestaat, hoe zal een gele genheids-eenheid van diverse z.g. katho lieke partijen voor die eiken dag wederkee- rende eischen van christelijk staatsbe stuur mogelijk zijn? Dat dit inzicht be stond bij de z.g. Michaëlislen, en wel van meetaf. is hun onbetwistbare eer en ver dient openlijke hulde even goed als de af scheiding der R. K. Volkspartij een volle dig gebrek van juist inzicht in katholieke staatkunde verraadt. God geve, dat onze kiezers, vooral uit den arbeidenden stand, zullen toonen een beter inzicht te hebben dan deze dwalende „leiders"! Onze Katholieken toch mogen in deze dagen bedenken, dat de eenheid op po li liek gebied hun hoogste goed is. De ho- pelooze verwarring onder de Franscho katholieken op politiek gebied beeft hen tot de speelbal gemaakt van een brutale, hun vijandige minderheid van het Fran- sche volk. Alle godsdienstig enthousiasme geeft, niets, als de staatkundige eenheid ontbreekt; de overwinning der radicalen bij de Fransche gemeenlcraad.s-verkiezin- gen in het voorjaar, onmiddellijk na de geweldige katholieke beloogingen, heeft het smartelijk getoond. En leert onze eigen geschiedenis anders? Hebben onze ernan- cipatoren niet driekwart eeuw gehunkerd naar katholieke staatkundige eenheid: die eenheid, die alleen in staat bleek bij alle wettelijke gelijkstelling de daadwerkelijke gelijkheid, het eind der feitelijke onder drukking van ons katholiek volksdeel, te brengen? Verwerpen wij die eenheid niet om materieele belangen. Het vaderland zelve, in liefde waartoe wij voor geen enkel Nederlander achterstaan, vraagt die eenheid, omdat liet uiteenvallen van de R.-K. Staatspartij liet einde zou inluiden van ons groote goed, het parlementair stelsel, dat onbestaanbaar is zonder groote partijen. Daarbij onderschatte men bij ons toch niet het groote katholieke belang van een rechtsche regeering. Zelfs al bleef de Eer ste Kamer reclitsoh, dan zou er van geen positieven invloed van het Christen dom op onze Staatkunde sprake kunnen zijn. En denk eens aan de macht eener linksche regeering ten onzen nadoele. Vooreerst bij de meeste benhemingen, die toch voor zeer importante positie's van haar afhangt. En vervolgens: is niet juist de macht der regeering in den laatsten tijd enorm toegenomen, doordat de wet gevende macht wegens de uitgebreidheid der Overheidstaak zooveel over moet la ten aan de uitvoerende: hoeveel hangt niet van de beslissing der Regeering af in de regeling van het onderwijs, de so ciale wetgeving. Werkt en waakt daarom, Katholieken, ook in uw sociale vereenigingen voor onze staatkundige eenheid. Men moet het bis schoppelijk verbod van de politiek in onze sociale vereenigingen niet zoo uitleggen, alsof het haar hetzelfde is of haar leden z.g. staatspartijers dan wel volkspartijers zijn! Onzo geestelijke Overheid zegent onze eenheid en het woord van onzen Aartsbisschop, op den Nijmecesch'en Kat holiekendag gesproken, blijft ook voor deze verkiezingen van kracht: Katholie ken, het episcopaat rekent op U en ver trouwt, dat gij allen uw stem zult uit brengen op de ééne R.-K. Staatspartij!" Aan hen onder ons, die eenige neiging mocht gevoelen, om hun stem niet te ge ven aan do R.-K. Staatspartij, maar b.v. aan de R.-K. Volkspartij, zijn dit citaat ter overweging aanbevolen! Als zij het le zen met goed verstand en met gezette aan dacht dan vreezen wij voor hun stem niet. Voor hen zal dan vast staan, dat zij, als Katholieken, niet anders kunnen stemmen dan op do lijst der R.-K. Staats partij. De dure artikelen. Het Comité van Verzet togen Protectie tracht door advertenties in de bladen de lezers op zijn hand te krijgen. Zoolang die advertenties meer de aca demische kwestie van voor of tegen be handelden waren ze o. heel onschuldig. Toen de verkiezingen meer van nabij in zicht kwamen, begonnen die advertenties langzamerhand een ander karakter te vertoonen en beoogden ze de kiezers tegen do rechterzijde op Ie stoken. Ze blijven echter nog wel vrij onschuldig, omdat men veronderstellen mag, dat de kiezers er niet zóó gemakkelijk invliegen. Het is een doorzichtig spelletje. Gesteld immers, dat dit. soort actie eenig succes zou hebben, zóó zelfs dat de uitslag der verkiezingen er door bein- vloed zou worden en dat wil wat zeggen; daarvoor zijn tienduizenden stem men noodigl dan nog heeft ze geen nut. Want er is geen enkele partij, die. het aandurft, straks liet Tarief weer omlaag te schroeven. Het zou de dood voor ons crediet zijn. Er zijn dan ook wel partijen, die alles en nog wat heioven, maar ver laging van het tarief, daarvan hoort men niet. De onwaarheid va.t deze antiprof ectie- aetie is ook hierom zoo groot, wijl het co mité het aldoor durft voorstellen, alsof we hier met protectie fe Hoen hebben, terwijl ieder weet, dat het slechts een fiscale ver- hooging, een belastingmaatregel is. noodig om de Slaafshegrooling sluitend te ma ken. Maar de onwaarheid dezer agitatie komt Pfis heel goed uit, als men de klinkende uitspraken eens wat nader bekijkt. Dan blijkt de klok een Jcelijken barst te heb ben. Herhaaldelijk loos' 't comité uitspraken als deze: d#ze en die artikelen zijn belast, dus worden ze duur der. Dat is je reinsle onwaarheid. Im mers, 't gaat hier uitsluitend om artikelen, die uit 't buitenland komen. Het behoeft dus geen bewijs, dat artikelen, die ons land zelf genoeg voortbrengt en waaronder ge noog concurrentie beslaat, door dit Tarief geen cent duurder zullen worden. Als derhalve hol antitariefwot-comité adverteert, dat „alle boven- en onderklee- ding, schoeisel, petion, beddengoed, meu bels, kachels, verlic' 'ij^smiddelen" enz. duurder worden, dan geeft het zich over aan minderwaardige demagogie. Niet alleen weet het er niets van, of deze arti kelen duurder zullen worden, maar er ger; het moet weten, dat er verschillende artikelen hij zijn, die zeker niet zullen rijzen. "Dit soort reclame van het antitariefwet- ccmilé nadert op bedenkelijke wijze den vork iezingsz wend el over het dure brood, de dure petten, de dure klompen, die bij vorige verkiezingen wel opgeld deden. Al spreekt ze dan niet van klompen, ze gaat toch even hard met den klomp te werk als vorige antitarievers. De kiezers zullen daarom wijs doen, ab soluut niet te letten op bovenbedoelde anti-tariefwet-actie. En evenmin op gelijksoortige en gelijk waardige voorstellingen in de socialisti sche strooibiljetten. Voor alle Katholieke kiezers en kieze ressen niet één uitgezonderd geldt het: STEMT WOENSPAH 1 .HJLI LIJST No. 23 KOOLEN. De Katholieke lijst is door hee! het land LIJST 23. In de geheele provincie Zuid- Holland begint zij met den naam KOOLEN. Voor onze lezers in de Haarlem mermeer (Noord-Holland) begint de Kathol ie he lijst met den naam BOMANS. Zij stemmen dus: Mr. Bomans. BU3TEMLAMD De Veiligheidskwestie. Het garantie-pact. Het debat in het Engelsclie Lagerhuis. Algemeen wordt in de Britsche pers er kend, dat het debat, dat Woensdag in het lagerhuis over het veiligheidspact zal wor den gevoerd, dezen dag tot een der belang rijkste van de tegenwoordige zitting zal maken. De arbeiderspartij is voornemens, Mac Donald op do verklaringen van Chamber lain te laten antwoorden, terwijl ook Pon- sonhy en Henderson het woord zullen voe ren. .Namens de liberalen zal in de eerste plaal3 Lloyd George spreken. Een Poolse he verklaring. In de commissie voor do huitenlandsche aangelegenheden van de Poolsche Kamer, verklaarde de minister van Buitenlandsche Zaken, Skrzynski, dat het Fransche ant woord op het Duitscho garantievoorstel een groote stap is naar de veiligheid van Euro pa. Het garantiepact vormt een interna tionaal deel van de moreel© verplichtin gen, welke Engeland op zich heeft geno men gedurende do voorbereiding van het verdrag van Versailles.' Het Fransche ant woord is opgesteld in overeenstemming met de Britsche regeering en bevestigt de onmogelijkheid van een breuk in het Fransch-Britsohe front. Do houding van de Poolsche regeering bij de besprekingen over het probleem der Europeesche veiligheid Ls duidelijk. Duur zaamheid en onschendbaarheid der vredes verdragen vormen 'n vasto waarde; het al gemeene front der geallieerden is gehand haafd. Door het sluiten van het garantie pact dat tweezijdig is, treedt Duitschland uit .zijn noodlottige moreele isolatie van na den oorlog en wordt derhalve een me dewerker, die den wereldvrede gerandeert, hetgeen een hegeeronswaardige en steun- verleenende verandering zal zijn. Om oen waker voor en schepper van ga- garanties en den vrede te zijn. moet men ophouden, verdragon vijandig gezind te zijn. België. De Regeeringsverklaring. De hoofdlijnen. In een gisteren gehouden nrnisterraad is de definitieve tekst van do Belgische re geeringsverklaring vastgesteld, die, zooa1? j gemeld, hedennamiddag in hot parlement J zal worden voorgelezen. Er worrlt o.m. in bepaald, dat alle u:l- gaven ondergeschikt zullen gemaakt wor den aan het evenwicht van do begrootin j gen en dat de sociale en andere wetten waarmede uitgaven zijn gemoeid, slecht.' zullen goedgekeurd worden als de finan- cieele toestand het toelaat. Op militair gebied zou men naar een vermindering van den diensllijd streven van het oogénhlilc, dat de algemeene inter- mitionale politieke toestand gunsl iger-zal. geworden zTjn. Voor de groote problemen van interna tionalen aard zal de-politieke gedragslijn der vorige regoering gevolgd blijven. Duitscbland. De „Jalirfausendfeier" in Rijnland. Strenge bepalingen der. Fransche bezetting. Had de geallieerde bezetting tot nog toe een doorgaans breed standpunt ingenomen ten aanzien van do feesten Ier gelecrenheid van het duizendjarig verhonden zijn van Rijnland met Duitscbland, aan liet slot der offiVeele viering te Coblenz is die anders geworden. Zaterdag zou naast de meer heslo'en vie ring. waaraan tal van ministers, rijksdag afgevaardigden, enz deelnamen, een pu blieke demonstratie gehouden worden, aan den z.g. ..Deulsclien Eek" aan den Rijn, dus hij het kolossale standbeeld van een der Duilsche ko'zers op den linkeroever. Op het laatste moment is dit door de Fransche bezetting, die haar hoofdzetel te Coblenz heeft, verboden geworden, gelük trouwens al wat op een publieke viering lijken mocht, als samenkomsten in de stra ten die het karakter eener nrUtaire para de mochten hebben, rondtrekken van mn- ziekcorpsen enz. Niet alleen werd heel de publieke viering verbóden, doch mede het zingen van pa- triott'sche liederen als „Doutschland über alles". Per speciale aanplakbiljetten was dit het volk alsnog hekend gemaakt. De viering in besloten kring door de 1000 die van Dusseldorf en Keulen geko men waren, had intusschen in goede orde plaats. De stad Coblenz was rijk versierd. Bij het vertrek der autoriteiten per spe ciale Bijnhooten waren heel de stad en omgeving aan den Rijn verzameld en wuifden tienduizenden de vertegenwoordi gers van het offc'eelo Dnitschland en van Prirsen geestdriftig toe. Een Duifsche „orbekende soldaat". Do burgemeesler van Keulen heeft be kend gemaakt, dat binnenkort in de Kathe draal bijgezet zal worden het stoffelijk overschot van een onbekenden soldaat als een nationalo Duitscho herinnerng aan den groolen. oorlog. Frankrijk. De positie van het kartel. D e socialisten aarzelen nog Het was gister nog niet zeker, of in de kamerzitting van lieden het Marokko-de- bat zou plaats hebben, aangezien de kar tellisten hun interpellaties hebben terug genomen. Het is evenwel mogelijk, dat de communisten hun interpellatie handhaven, terwijl Painlcvé verklaard heeft het de bat onmiddellijk to zullen aanvaarden. De reden van dit alles is, dat de socia listen het nog steeds niet me! elkaar eens HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Ook Duitschland krijgt z'n „onbekenden soldaat." De positie van het Fransche kartel. Da aarzeling der socialisten. Een vechtpartij in den Litaiischen Landdag. BINNENLAND. Oeconomische moeilijkheden tusschcn Nederland en Duitschland. Wegenverbetering in de Haarlemmer meer (2de blad). Onze Geïllustreerde Pagina Do photopagina geeft o.m. te zien: net openluchtspel lo Leiden Het carosserie- concours te Schevcningen Do opvoe ring van: „Naar 't u lijkt" van Shake speare. zijn, of zij het kartel moeion verlaten of niet. Zij hebben nu tusschen do socialistische kamerleden en do leden van do partij'ei- ding en de belangrijkste parlijorganen een referendum uitgeschreven over de steun- politiek en over de handhaving van liet ■kartel. Er wordt over drie moties gestemd, een van Renaudel, dio liet kartel w»1 1:i- eenhouden. doch den .steun van de socia listen aan het kabinet Painlovó afhankeli jk - wil stellen van bepaalde voorwaarden. Daarentegen wil Compere Morel in elk ge-" val de steimpolitiek opgeven on de socia listen hun volkomen vrijheid laten terug-» nemen. Een derde motie drukt een midj denstandpunt uit en is ingediend door Vin cent Auriol. DTPc- tenmilug gaat- -rotrrttl standpunt Renaudel en dat van Compère Morel, die ongeveer gelijken aanhang heb ben. Eerst wanneer de socialisten lint over hun houding eens zijn geworden, kan er een belangrijk kamerdebat over do kartel- kwestie verwacM n *31 J** Een vechtpartij in den Landdag. In den Litausclien Landdag kwam het gister bij de behandeling van de nieuwe perswet, waardoor do pers aan de open bare jurisdictie wordt onttrokken en aan de administratieve macht onderworpen zal worden, tot zeer vinnige woordenwisselin gen tusschen de oppositie en de regeering. Het tumult riam tenslotte een zoodanicren omvang aan, dat do voorzitter de hulp van de politie moest inroepen. Twee afgevaardigden der oppositie, die het regeringsontwerp aan een vernieti gende critiek hadden onderworpen, wer den van do zitting uitgesloten, en toon zij weigerden de zaal te verlaten, door de po litie met geweld verwijderd. Toen ook Ie voormalige president, dr. Grinius, de cv ij- ze voorvechter der Litausche vrijheidsbe weging, die jaren lang in Russische ker kers lieeft gesmacht, van de zitting word# uitgesloten, nadat hij het optreden van den voorzitter tegen de oppositie bad ge hekeld, ontstond een woeste voolilpariü. Do afgevaardigden dor oppositie en do christelijke democraten stormden op Gri nius los. Hij werd in liet strijdgewoel ern stig gewond. Met behulp van een ver sterkte politiemacht worden de afgevaar digden der oppositie, die dr .Grinius toe juichten en het volkslied aanhieven, ten slotte uit de zaal verwijderd. De vechtpar tij werd* evenwel in do couloirs voortgezet. In Kowno heerscht in verband met deze voorvalen en inzonderheid wegens de mishandeling van dr. Grinius door de christelijk democraten een zeer opgewon den stemming, welke zicli reeds heeft ge uit in verschillende protestdemonstraties. Roemenië. Dreigende hongersnood in Bessarabië. Naar uit Boekarest aan de „Matin" wordt gemeld, is do oogst van Bessarabië volkomen mislukt en valt er hier en daar in dit land reeds een begin van hongers nood te constateoren. Delegaties van hoe ren uit de honger.-treken trekken door het land op zoek naar voedsel van hun dorns- genooten De regeering beefl reeds e n crediet uitgetrokken van 200 millioen bi tot organisatie eener sleunaclio en er is een regceringscomrobsio in'p-.-h-ld tot be strijding van den nood. Niettegenstaande dat de oogst in h -t overige Roemenië niet slecht is c--v, moet er dit jaar toch heel wal graan wor den ingevoerd en is alle uitvoer streng verboden. Ju ren lang is Ro< oi'-nié h i* een belangrijk uilvoorland van gr urn ^e- woest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1