DE TERUGKEER VAN AMUNDSEN.
^Bcb juist bereid verklaard, aan dit terro
risme voor goed het zwijgen op te leggen,
mits de regeering ook met daden van
onderdrukking »eer voorzichtig wilde zijn.
'Nu hij van het politieke tooneel verdwijnt,
mag men zich met bezorgdheid afvragen,
of er wel een figuur te vinden is, die be
kleed met eenzelfde gezag en tact, Das' ar
beid zal kunnen voortzetten en de extre
mistische elementen in toom houden.
Het veiligheidspact. Gister
ochtend zijn de nota's van Duitschland en
Frankrijk over de Duitsche veiligheids-
voorstellen gepubliceerd. Wij hebben nu
officieele gegevens en weten wij wat er
■wel en wat 'er niet in staat. O.a. staat er
zoo goed als niets in van het „doortochts-
recht" der Fransche troepen door het
Rijnland; in ieder geval is van de alar-
meeTende berichten omtrent Fransche
•ischen ten deze geen sprake.
De kern van het Fransche antwoord
aan de Duitsche regeering is, dat Frank
rijk allereerst de toetreding van Duitsch
land tot den Volkenbond verlangt, daar
alle overige deelgenoten van hei pact le
den van den Volkenbond zijn en de ver
plichtingen van het Convenant aanvaard
hebben.
In de tweede plaats verlangt Frankrijk
dat de nieuwe overeenkomst geen inbreuk
zal maken op de rechten, die uit de vredes
verdragen voortvloeien; dat zij evenmin
'dus wijziging kan brengen in de bepalin
gen omtrent een bezetting van het Rijn
land; dat de met Duitschland'te sluiten
arbitrageverdragen moeten worden ge
waarborgd door de bij het Rijnland-pact
betrokken mogendheden. Verder verklaart
de Fransche rpgeering, dat ook de sluiting
van arbitrageverdragen tusschen Duitsch
land en de Oostelijke buurlanden, naar de
meening der geallieerden gewenscht is. En
zij eindigt met de hoop uit te spreken, dat
Duitschland een antwoord zal geven, dat
©ndcrhandelingen mogelijk zal maken.
Alles is met opzet zoo vaag en algemeen
mogelijk gehouden, opdat men ruimte zal
hebben voor nadere onderhandelingen
die dan ook wel een flink tijdje in beslag
zullen nemen.
innezonden Mededeelinq
STADSNIEUWS
GEMEENTERAAD.
Geen subsidie ioor Schouwburg-
uitvoeringen.
Mevrouw van Itallievan Embden en
de heer Sijlsma hebben voorgesteld, jaar
lijks een bedrag van ten hoogste f 1000.
beschikbaar te stellen uit de gemeentekas,
teneinde daarmede de opvoering van eeni
ge eerste klasse-uitvoeringen in den Leid-
«chen Schouwburg te bevorderen. De toe
kenning van deze bijdragen, tot een maxi
mum van f 1000.per jaar in totaal, zou
den de voorstellers willen doen geschieden
door B. en W. op eenparig advies van
eene commissie van 7 léden, waarvan 4 le
den uit en door den Raad te benoemen en
de overigen door B. en W. uit do burgerij
Het komt B. en W. voor, dat aanneming
van het voorstel geen aanbeveling verdient.
In onze gemeente toch, aldus B. en W.,
velt geenszins te klagen over gebrek aan
tooneeluitvoeringen. Wanneer men nagaat,
welke tooneel stukken hier teT slede in de
laatste jaTen zijn opgevoerd, dan valt te
constateeren, dat nagenoeg alle stukken,
die elders worden gegeven, ook in Leiden
vertoond zijn geworden. En die enkele
stukken, welke tengevolge van de te dure
montage hier misschien n;et kunnen ko
men, kan men tengevolge van de zoo
gunstige ligging van Leiden, zonder te
grnote extra-kosten, in het nabijgelegen
*s Gravenhage gaan zien. Daarvoor lijkt B.
en W. het voorstel niet noodig Ook kan
ihet voorstel geen dienst doen. om hier
groot gemonteerde opera-uitvoeringen op
gevoerd te krijgen, aangezien do voorstel
lers zelf met B. en W. van oordeel zullen
Zijn, dat er verwezenlijking van dat denk
beeld een subsidie van sflechts f 1000.per
Jaar in geenen deele toereikend zou zijn.
Het toekennen van eene subsidie als door
ïdo vooretellers bedoeld, moge derhalve in
gemeenten, die niet zoo nabij eene groo-
te stad gelegen zijn, misschien een;g effect
kunnen eorteeren, voor Leiden lajkt het
ons. aldus B en W., onnoodig en absoluut
ondoeltreffend.
Het bestuur der Leidsche Schouwburg-
vereend ging, wier gevoelen B. en W. over
het voorstel inwonnen, voert in haar ter
visie liggend schrijven ook nog eenige
jrakitische bezwaren tegen het voorstel
aan.
Overname grond.
In verband met een verdere bebouwing
van de van Oldembarneveldstraat met een
achttal woonhuizen is het noodig, dat een
•tukje voor straat bestemde grond, kadas
traal bekend Gemeente Leiden Sectie P.
No. 919, In eigendom aan de gemeente
overgaat.
B. en W. geven mitsdien In overweging
te besluiten het genoemd perceel, ter
grootte van 323 o. A, zonder eenige kosten
voor de gemeente in eigendom en onder-
boud bij de gemeente over te nemen.
Aankoop grond.
B. en W. geven de Raad in overweging:
te besluiten tot overname in eigendom en
onderhoud bij de gemeente van het gedeelte
groot 85 o.A. van het perceel kadastraal
bekend te Leiden Sectie D. ongenummerd,
voor een som van f 1003.50.
Leeraren(aressen) nijverheidsonderwijs.
Bij een om praeadvies in handen van B
en W. gesteld adres geeft het Bestuur van
de afdeeling Leiden van den Nederland-
schen Bond van Leeraren en Leeraressen
bij het nijverheidsonderwijs te kennen,
dat de salarissen van het personeel der
van Rijkswege gesubsidieerde nijverheids
scholen met ingang van 1 Januari 1925 in
die mate zijn verlaagd, dat zij thans in
geen enkel opzicht meer de vergelijking
met de bezoldiging bij andere takken van
onderwijs kunnen doorstaan en het nij
verheidsonderwijs ongetwijfeld groote
schade zullen doen.
Om die reden verzoekt het bestuur zoo
danige maatregelen te willen nemon, dat
althans over de maanden Januari en Fe
bruari 1925 een salaris wordt uitgekeerd
in overeenstemming met de op 1 October
1924 geldende regeling.
Ten slolte merkt het bestuur op, dat de
gemeente Haarlem een zoodanigen maat
regel ten opzichte van de daar gevestigde
gemeentelijke inrichting van nijverheids
onderwijs reeds in uitvoering heeft ge
bracht.
Inderdaad, aldus B. en W., zijn de sa
larissen van het personeel der nijverheids
scholen bij Koninklijk Besluit van 81 Ja
nuari 1925. S. 27, belangrijk verlaagd en
wordt dat personeel, mede door het feit,
dat aan dat bes.uit terugwerkende kracht
is verleend tot 1 Januari 1925, wel getrof
fen, immers gaan vele leeraren onmiddel
lijk zeer belangrijk (varieerende van pl.m.
30 tot pl.m. 40 pet.) in salaris achteruit.
Niettemin ligt het naar de meening van
B. en W. niet op den weg van onze ge
meente, de door de leeraren geleden schade
te vergoeden. De Nijverheidsonderwijswet
kent aan de gemeente geenerlei medezeg
gingschap toe noch bij de goedkeuring van
de begrooting en rekening der scholen,
noch bij de salarieermg der leerkrachten.
Het betreft hier dan ook zuiver een Rijks
zaak en wij zien niet in om welke reden
de gemeente, die, toen het destijds verhoo
ging van de salarissen dier leerkrachten
betrof, daarin zelfs niet is gekend, zich,
nu het verlaging der bezoldiging belreft, in
deze aangelegenheid zoude mengen.
Naar de meening van B. en W. kan van
de gemeente niet worden gevergd, om bo
ven en behalve het wettelijk verplicht sub
sidie aan de nijverheidsscholen nog een
extra bijdragen te geven in den vorm van
een bijslag op de salarissen van de leer
krachten aan die scholen. Bovendien zoude
dit neerkomen op wijziging van het wette
lijk subsidiestelsel, hetgeen h.i. zo'nder
wetswijziging niet mogelijk is.
Geen verbreeding Rijnsburgerweg
tusschen spoorwegoverweg en Poelbrug.
In de Raadsvergadering van 10 Novem
ber 1924 werd een motie van de Raadsle
den Huurman, Zuidema en Spendel jn
zake de verbreeding van het gedeelte van
den. Rijnsburgerweg tusschen den spoor
wegovergang en de Poelbrug om prae
advies in handen van B. en W. gesteld.
Overeenkomstig den wensch, ip die motie
uitgedrukt, hebben B. en W. een plan tot
verbreed ing van genoemd weggedeelte
doen opmaken, zoomede eo$t berekening
van de kosten, welke aan de uitvoering
daarvan verbonden zouden zijn.
Met een eventueele verbreeding zou ge
paard moeten gaan demping van do aan
de gemeente toebehoorende sloot langs de
Westzijde van den.weg. Door den daardoor
onlstanen grond bij den weg te voegen,
kan een weg worden verkregen ter totale
breedte van pl.m. 25 M. Het type van het
verbreede weggedeelte zou dan o\ereen-
komen met dat aan de overzijde van de
Poelbrug. De tramsporen liggen ln het
midden en daarnaast is ruimte voor het
langzame rijverkeer; boomenrijen schei
den die ruimte af van de rijwielpaden, aan
weerskanten ter breedte van 2 M. aange
legd, en daarnaast bevinden zich de 3 M.
breede verhoogde voetpaden. De eigenlijke
rijweg kan ongeveer even breed zijn als
die benoorden de Poelbrug, n 1. 13 M de
rijwiel- en voetpaden zijn een weinig bree
der dan daar De Oostelijke boomenrij, die
thans naast het trottoir in den rijweg
staat, kan 2 M. in Westelijke richting ver
plant worden. Aan den Westkant van den
weg zouden de aanwezige boomen gerooid
en door een nieuwe beplanting vervangen
moeten worden. De Westelijke weggrens
zou gevormd wordn door een ijzeren "hek
op steenen voet, te plaatsen op de erfschei-
ding der perceelen. Tegenover de Mariën-
poelstraat zou een vluchtheuvel naast de
tramsporen moeten worden gemaakt.
Do kosten van deze, hierboven in hoofd
trekken aangegeven, wegverbreeding wor
den, bij vervanging van de bestaande be
strating door prima nieuw materiaal op
de wijze als benoorden de Poelbrug zal ge
schieden, geraamd op f 58.000onge
rekend de kosten van de verandering der
straatverlichting, begroot op f 4200.en
die, samenhangende met de uitvoering van
aan de verbreeding verbonden tramweg-
werken, welke kosten thans nog moeilijk
te ramen zijn, doch die in ieder geval een
vrij aanzienlijk bedrag rullen vertegen
woordigen.
B. en W. hebben zich ernstig afge
vraagd, of een dergelijke groote uitgave
voor dit doel wél gewettigd is en beant
woorden deze vraag unaniem in ontken
nend en zin.
Men moet toch .onderscheid maken tus
schen hetgeen wenschelijk en hetgeen
noodzakelijk is. Wat noodzakelijk is, moet,
zoolang de geldmiddelen het gedoogen, tot
stand worden gebracht. Wat alleen wen
schelijk kan worden genoemd, mag over
het algemeen slechts in financieel gunstige
tijden worden uitgevoerd. En nu behoe
ven wij tegenover Uwe Vergadering, aldus
B. en W. aan den Raad, wel niet te be-
tiogen, dat de financieele toestand van on
ze gemeente nog immer zoodanig is, dat
uitgaven, welke niet als strikt noodzakelijk
zijn te beschouwen, zooveel mogelijk ver
meden, althans beperkt, dienen te worden.
Stelt men zich nu de vraag, of de verbree
ding van het gedeelte van den Rijnsburger-
weg tusschen den spoorwegovergang en de
Poelbrug inderdaad n o o <Tz a k e 1 ij k is,
dan zal men nog afgezien zelfs van de
kosten met ons moeten erkennen, dat
zulks niet het geval is.
Dit wegvlak toch is een der breedste
wegen in onze gemeente. Over éen lengte
van ongeveer 90 M. is de weg aan de West
zijde, in verband met het leggen van een
derde tramspoor, door de Haagsche
Tramweg Maatschappij, reeds tot 21.50 M.
verbreed, terwijl op het vak tusschen deu
verrbreeden weg bij de spoorbaan en de
Poelbrug, ter lengte van pl.m. 245 M., de
eigenlijke rijweg nog een breedte heeft van
12 M. Het snelverkeer is overigens op dit
gedeelte van den weg, mede door de nabij
heid van den spoorwegovergang, al eenigs-
xins aan banden gelegd. Voorts bevindt
zich aan de eene zijde van den weg een
zeer breed tegeltrottoir, waarop de voet
gangers zich, volkomen beveiligd tegen het
rijverkeer, dn beide richtingen kunnen be
wegen. Onmiddellijk na de Poelbrug, die
zelf ook reeds tot 22 M. is verwijd, begint
dan de te verbreeden weg. waar ook voor
fietsers flinke rijwielpaden zullen worden
aangelegd. De toegang van de brug tot het
Zuidelijk weggedeelte (westzijde) kan des-
gewenscht. door het rooien van enkele boo
men nog iels ruimer worden gemaakt.
Nu kan men z'ch, aldus B. en W., na
tuurlijk op het standpunt stellen, dat het
eerste gedeelte van den weg nóg breeder
moet worden en dat de afmetingen daarvan
niet minder mogen zijn dan die van het
verder gelegen wegvak, maar dan wijzen
wij er toch op, dat, als er sprake is van
noodzakelijke vorbreeding, er in onze stad
tal van straten zijn, welke daarvoor in veel
meerdere mate in aanmerking komen, dan
het begin van den Rijnsburgerweg en dat
dit wegvak in elk geval veel breeder is dan
hoofdverkeerswegen als b.v. de Breestraat
en het Noordednde.
Ook de Commissie van Fabricage, hoe
wel in beginsel voorstandster van de ver
breeding, ontkent niet, dat „de voor dit
werk geraamde kosten ad f 53.000.(on
gerekend do kosten van de straatverlich-
tings- en tramwegwerken) inderdaad zeer
hoog zijn en een gewichtig bezwaar tegen
de uitvoering kunnen vormen". De Com-
nrssie heeft derhalve nagegaan op welke
wijze de kosten verminderd zonden kunnen
worden zonder in het plan wijzigingen
van beteekenis te brengen. Zij acht dit
mogelijk door het aanwezige bestratings-
materiaal, voor zooveT nog bruikbaar, te
laten liggen en voor de verharding van
de te dempen sloot te gebruiken de stee
nen, akfomstig van het verderop gelegen,
vernieuwd wordende, gedeelte van den
Rijnsburgerweg. Mocht, wat ndet onmoge
lijk is, het bezigen van de steenen van het
gedeelte benoorden de Poelbrug ten be
hoeve van de te dempen sloot ten Zuiden
van die brug niet raadzaam zijn, dan zou
den, zoo meent de Commissie van Fabri
cage, uitsluitend vor de verharding van de
ze gedempte sloot nieuwe klinkers ge
bruikt kunnen worden. In plaats van
f 53,000 zullen de totale kosten dan, naar
raming der Commissie pl.m. f 43.000 be
dragen.
Intusschen blijft het bezAvaaf van B, en
W., gegTond op financieele overwegingen,
ten volle bestaan, omdat het totale be
drag van de kosten, zelfs al behoudt men
de bestaande bestrating, met inbegrip
van de kosten va.n de straatverlichtings-
en van de tramwegwerken, toch meer dan
f 50.000 zal beloopen en een dergelijke
uitgave hun, zooals gezegd, voor dit doel
thans niet gewettigd voorkomt.
Beschoeiing wal Stedelijke Fabrieken.
Gommissarisen der Lichtfabrieken stel
len voor, de beschoeiing van het terrein
der Stedelijke Fabrieken van Gas en Elec-
triciteit langs de Maresingelgracht te
verzwaren, opdat de voor de Fabrieken be
stemde schepen dichter bij den wal kun
nen komen dan thans het geval is en be
hoorlijk met behulp van de kraan kunnen
worden gelost. Tegenwoordig is dit niet
mogelijk, omdat de bestaande beschoeiing
den druk van kraan en kolenlast niet vol
doende kan weerstaan en de grond dien
tengevolge langzaam maar zeker iri de
singel gracht wordt geperst.
Ter verbetering van dezen toestand is
een ontwerp opgemaakt, waarhij er van
uitgegaan is, dat de kraan over den wal
loopt, zoodat de schepen dan geheel me
chanisch zullen kunnen worden gelost, en
waardoor het opslagterrein tevens ver
ruimd wordt.
De kosten van dit werk worden geraamd
op rond f 25000. Aangezien hier sprake is
van een buitengewone vermeuwing, als
bedoeld in artikel 29 der verordening,
houdende reglement op het l^eheer en be
stuur der Fabrieken, behoort deze uitga
ve ten laste van het vernieuwingsfonds der
Gasfabriek te worden gebracht en behoeft
het kapitaal dier fabriek nrtsdien niet te
worden uitgebreid.
B. en W. ge\ren den Raad in overweging
aldus te besluiten.
Benoemingen en ontslag.
Door het bestuur van het College Vrou-
wen-Kraammoeders worden in de vaca
ture van wijlen mevr, KruytHendriks
voorgedragen: 1. Mevrouw WisseVer-
burgt, 2. Mevrouw KokVan Bladeren.
B. en W. stellen voor aan dr. D. Brou
wer, tijdelijk 1 eeraar aan den gemeente
lijken hoofdaote-cursus, op diens verzoek
uit genoemde betrekking te ontheffen.
Br. Brouwer zegt in rijn ontslag-aan
vrage:
„kennis genomen hebbende van de
Jongste ministerieels beschikkingen In
zake onderw'jsbezoldiging, waaruit hem
bleek, dat voortaan voor hem do bezoldi
ging aan genoemden cursus zal zijn naar
een schaal van f 50f 100 per wekelijksch
lesuur, waarvoor Uwe Baad indertijd in
jnistere waardeering f 175.vaststelde,"
enz.
B. en W. stellen voor aan den heer
J. Christiaanse, onderwijzer aan do o. 1.
school aan de Haverstraat 3, op diens ver
zoek, om redenen van gezondheid ge',ja,
eervol ontslag te ver leen en.
B. en W. dragen voor als onderwijl
aan de school voor Buitengewoon La»!
Onderwijs: 1. den heer P. van der Hoeve!
onderwijzer alhier, 2. den heer J. BerW
bosch te Hoogersmilde, 3. den heer A.
derbos te Hoogezand.
Do uitbreiding met één leerkracht
aan deze school noodig, omdat het aaniy
leerlingen is gestegen van 112 tot 14q
De Pool tot op 275 K. M. benaderd.
Eén vliegtuig moeten achterlaten.
De ontvangst.
Omtrent de behouden terugkeer van de
expeditie van Amundsen en Ellsworth
en omtrent hun reiservaringen kunnen wij
nog het volgende mededeelen:
Te Oslo is een radiogram ontvangen
van de „Heimdal" uit de Koningsbaai op
Spitsbergen, gedateerd 18 Juni en van den
volgenden inhoud:
„De terugkeer van Amundsen in de
Koningsbaai was een dramatische gebeur
tenis. Er was Donderdag om tien uur
'savonds een menigte aan den wal saam-
gestroomd om de „Heimdal" te zien ver
trekken uit den Koningsbaai, toen daar
door den mist heen een zeilschip werd
opgemerkt, dat de haven binnenvoer, in
het flauwe licht van de middernachtszon.
Op het dek ontwaarde men vele personen;
en plotseling riep iemand aan boord van
de Hoby: „Het is Amundsen".
Deze werd met een oorverdoovend ge
juich verwelkomd. De schepen in de ha
ven brachten het saluut. Dan werd het
Noorsche volkslied aangeheven.
Het was slechts met veel moeite, dat
wij het reisverhaal uit de vermoeide en
uitgeputte reizigers konden halen.
Maar reeds voor zij begonnen te ver
tellen, hoorden wij opmerken, dat zij het
in hun vechten tegen den dood gedurende
verscheiden weken zwaar te verantwoor
den moeten heben gehad.
Amundsen verhaalde, dat de beide vlieg
tuigbemanningen van elkaar afgeraakt
waren en langen tijd gescheiden hieven. In
dien tijd redde Ellsworth het leven van
Dietrichso nen Omdal, toen die in gevaar
verkeerden van te verdrinken.
Amundsen en Rüser-Larser, die aan
den overkant van de geul in het ijs waren,
hoorden wel om hulp roepen, doch waren
niet bij machte te helpen, daar het onmo-
lijk was ln de zeildoeken boot over de
geul te komen, waar het drijvende Ijs een
beletsel vormde".
De reis.
Wij hebben gisteren reeds gemeld, hoe
de twee vliegtuigen na een vlucht van 8
uren neerstreken op het water en weldra
door het drijfijs werden Ingesloten en
daar vastvroren. De Poolvaarders bevon
den zich toen op 87.11 gr. N.B. en 10.20
gr. W.L. of circa 275 K.M. van de Noord
pool af. De zee daar ter plaatse bleek zeer
diep te zijn en uit de loodingen trokken
Amundsen en zijn gezellen de conclusie,
dat er Noordwaarts aan dien kant van
de Pool allerwaarschijnlijkst geen land
meer zou bestaan. Daar de ijstoestanden
ook aan de Pool niet van dien aard wer
den geacht om een landing te wagen, was
het onverantwoord om door te vliegen.
Men zou dan hoogstens even boven de
plek, waar men de juiste ligging van de
Pool vermoedde, kunnen cirkelen om daar
na weer huistoe te kceren, zonder eenige
waarneming te kunnen doen. Men besloot
derhalve om in plaats van verder noord
waarts te gaan den koers van de terug
reis verder oostwaarts te bepalei), ten ein
de tot dusver onontdekte wegen te volgen.
Gezien dat de vliegtuigen in het ijs opge
sloten zaten, en het waarschijnlijk de
grootste moeite zou kosten om weer op
te stijgen, begon do toestand critiek te
worden. Ten einde de dagelijksche rant
soenen zoo lang mogelijk te kunnen laten
duren, werden ze van den eersten dag af
gereduceerd tot 800 gram* per 'hoofd.
Alle krachten Averden nu ingespannen
om althans één vliegtuig uit het pakijs
vrij te maken, wat heel wat krachtsin-
veel spanning en na veel moeilijkheden,
veroorzaakt door de kuren van de grillige
Poolzee, eindelijk gelukte. Den 15den Ju
ni werd geprobeerd op het ijs te starten.
Dank zij de opoffering van bijna de ge-
heele uitrusting van het vliegtuig de ge
heel expeditie moest immers in k dit eene
vliegtuig de terugreis aanvaarden
slaagde deze poging en na een opwinden
de vlucht, gedeeltelijk door de mist, be
reikten de Poolvaarders na 8* uur vliegen
de Noordkaap van Noord-Oostland, ten
Oosten van Spitsbergen. Daar werd ge
land en men was A^n plan een goede wind
af te wachten om naar Spitsbergen te
vliegen, toen de Noorsche zeehondenjager
„Sjoelif" in 't zicht kwam, die naar het
Westen voer. Dadelijk werd er heen ge
vlogen, en met het vliegtuig op sleeptouw
werd naar Spitsbergen koers gezet. Tegen
den nacht wakkerde de wind aan tot een
storm, waardoor men tenslotte gedwongen
werd het vliegtuig achter te laten, \-astge-
legd op het Iandijs van de Lady Fran}
linsbaan, waar men het later hoopt koj
non ophalen. In den nacht van 16 op y
Juni kwam de „Sjoelif" in de Koning
baai aan, waar den leden van de expedj
tie de ontvangst werd bereid, waarvan
boven melding maakten.
De resultaten.
Behalve magnetische en meteoroloj
scho waarnemingen en fiiepzeelooding®
zijn de resultaten van de expeditie ne?(
t'ef. Of liever, zij zijn enkel bevest!<_";
van wat tot nu toe al vrijwel vaststond'
De tocht met de Fram van Nansen
de zekerheid opgeleverd dat zich tusschq
SpitsbergenFrans Jozefsland Gvoa
land en de Noordpool een diepe zee un,
strekte, bedekt met drijvende ijsvelrid
welke velden tusschen Spitsbergen
Groenland door breed en diep Avater aw
het Zuiden afdrijven. Die ijsdrift utJ
Laar ontstaan b:j de Siberische K-V.h
en Wrangeleiland en gaat jaar in jaar J
onafgebroken door. Het ijs dat ten Noow
westen van de Beringslraat ontslaat drij
in een tijd van 3 a 5 jaar over de Pool]
tusschen de Pool en Spitsbergen—Frai
Jozefsland door naar den Atlantisch]
Oceaan. In dien diepen oceaan beuoordj
Spitsbergen en Frans Jozefsland he«
nooit iemand nog nieinv land ontdekt
diepte dier zee doet het voorhanden zjj
van land in die streek ook niet verwacl
ten. Dit werd ten Noorden van Frans Ji
zefsland geconstateerd door Sverdrup.aa
boerd van de Fram, door Nansen op zij
sledetocht met Johansen en door Cag
van de expeditie van den hertog di
Abruzzen. Deze kwamen alle drie aanzie
lijk voorhij den 85sten breedtegraad D
zelfde ervaring werd opgedaan door Peai
op zijn tochten benoorden Groenland-
Grantland die hem voerden eerst tot 51
06' en een volgend maal tot 90o aunl
Pool. Amundsen heeft nu enkel helzeL'i
geconstateerd als Sverdrup, Nanw
Cagni en Peary vóór hem. Maar hij hé
aan den Europeesch-Siberischen kant va
de Pool de grootste breedte bereikt, SI
40', slechts 275 K.M. van de Pool. I
combinatie met de waarneming van P«i
die aan de Pool zelf was, mag wordl
aangenomen, dat dit hiaat van 275 EJ
niets kan bevatten dan wat Peary op SI
en Amundsen op 87o 44' constateerd
diepe zee, geen land, drijvende ijsveld
die naar het gat tusschen Spitsbergen
Groenland afdrijven, aapI langzaam m
toch gestadig
Fen n i e u w e po g i n g.
Uit Oslo wor'éll gemeld, dat, nï
Amundsen telegrafisch aan de direc
van de Noorsche luchtvaartmaatschap
heeft medegedeeld, hij hoopt binnen a
weken te Oslo terug te zijn, om een ni<
we Noordpoolexpeditie te organiseera
Waarom geen radio-toestel meegenome
Deze vraag wordt in „Radio Electricil
van 10 Juni besproken.
Roald Amundsen wilde trachten,
Noordpool over te vliegen en terug te ki
ren, een vlucht, heen en terug, van 25
kilometer. Als reserves voerden zij 21
kilogram benzine mee en voor 30 dan
levensmiddelen. Dat laatste is voor i
vliegtocht veel, maar als men denkt a
de_ mogelijkheid, dat de pool bereikt J
zijn en dat men daar niet weer zon hl
ben kunnen opstijgen, zoodat de terugi
.te voet moest geschieden, dan is het i
weinig. Van de pool is het dichtstbijziji
A'aste punt kaap Columbia in Granllai
hetgeen 700 kilometer is verwijderd
Avaar men een levensmiddelendepot via
Die wandeling zou stellig 6 weken vor
ren: dan is 30 dagen levensmiddeleni
krap.
Het blad meent, dat Amundsen
het meenemen van radiostations hl
moeten afzien om niet nog meer gewi
mee te nemen, tewijl het nut twijfelacl
zou zijn geweest.
De eisch van gering gewicht maakt.i
vliegtuigzenders normaal bij dag gi
grooter werkingsfeer hebben dan 200
300 Kilometer. In dit poolgebied wo
het geen nacht in dezen tijd, zoodal
grootere nachtwerkingsfeer daar i
geldt. Het meest na.bijzi.inde radiostal
is het Noorsche station Green harbour
F. G.) op Spitsbergen. Dit is een 19
Avatt-vonkzender, werkende op 300. 6W
1000 meter, met een werkingsfeer I
800 a 1000 kilometer.
Gemengde Berichten
De loodwitverglftiging te Den Haag.
De man in Den Haag, die ervan ver
dacht wordt, zijn wrouw met loodwit te
hebben willen vergiftigen en Dinsdagnacht
door de politie is gearresteerd, is vandaag
ter beschikking van de justitie gesteld en
in het huis van beAvaring opgesloten.
Doodelijk ongeluk.
Donderdagavond omstreeks half zes is
ie Almelo, bij de brug in de Ootmarsum-
schstraat, een ernstig ongeluk gebeurd.
Van de. zijde van den Vriezenveenschen
weg kwam de vrachtauto van de firma
Peddemors. Voor den auto reed in de
zelfde richting een steenAvagen. De chauf
feur van den auto wilde den steenwagen
links passeeren, doch toen hij naast den
wagen was, kwam een meisje per rijwiel
dwars de straat oversteken, waardoor
genoodzaakt was nog verder naar links
Ie AVijken. Hij kwam hierbij in aanrat
met hot steenen landhoofd, dat bij
brug is geplaatst. De tienjarige Louis
Weerd, die zich bij het landhoofd bef]
raakte tusschen auto en landhoofd
kneld, met het gevolg dat hij zoo3
Averd gekwetst, dat hij, naar het alge®
ziekenhuis vervoerd, aldaar aan de ?e'
gen overleed. Een onderzoek wordt i®
steld; de auto is in beslag genomen.
Auto-ongefuk.
Te Meerssen werd Donderdagnnd'
heer Kram uit Hoenshroek aange®0
door den autobus van don heer Thiri
Houthem. De heer K. kreeg daarbij
schedelbreuk en een groote wond m
achterhoofd. Na verbonden te zijn
de ongelukkige in bewusteloozen
toeR
Calvariënberg te Maastricht
tracht per auto van den E. G. B-
