MAANDAG 13
I 1d25
No. 4947
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
e jaargang.
V0( oNNEMSNTSPRIJSbedraagtbij vooruitbetaling
.eiden 10 cent per week 12.50 per kwartaal,
•e Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
per post. I 2.95 per kwartaal.
- Allustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver-
difer tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
ing. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
sblad 9 Zt.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II
uminei» bestaai isit twee
Mb
kr olitiek" geknoei.
ije wezen er enkele dagen geleden op,
e I j de w ij z e waarop de sociaal-
o i alen hun politieke actie voeren
noch willen navolgen,
oei at zij zoo vaak de kiezers inlichten
|e plichten in strijd met de waarheid,
i achtig!
mi r dagen nu citeerde „Het Huisge-
ïkcle zinnen uit een sociaal-demo-
li verkiezingsgeschrift, welke weer
n kostelijke illustratie vormen bij
;g laande bewering.
,<j «r den titel „De zonden van Ruvs-
cv heeft de S. D. A. P. onlangs een
ingsbrocliure uitgegeven. Op blz. 10
L n lezen we:
En dezelfde regeering, die voor
ciale en cultureele zorg geen geld
id, stelde wel voor één millioen gul-
u voor de Olympische wedstrijden,
3 e in 1928 te Amsterdam zullen wor-
0 n gehouden, en vijf honderd dui-
nd gulden voor een ambtswoning
-wjior den minister van Buitenlandsche
iken.
Dat beteekent haar mentaliteit ten
iziclile van de volksnooden.
brochure was al eenige maanden
oen in de Tweede Kamer de beslis-
«lel over het millioen aan de Olvm-
wcet hoe het gegaan is: nagenoeg
de rechterzijde stemde tegen het
ie, terwijl de sociaal-democraten,
ervoor zelfs den zieken heer Troel-
adden opgetrommeld, er vóór stern-
had men het blijkbaar niet ver-
Men had waarschijnlijk gehoopt,
nnen tegen stemmen, zonder liet
lie in gevaar te brengen, waardoor
«enerzijds „de mentaliteit" der rech
.e „ten opzichte van de volksnooden'
.succes zou hebben kunnen uitspelen
derzijds de sport-liefhebbende partij-
ai ten niet erg tegen zich zou in-
36 omdat de Olympiade voor Am-
la im toch door de rechterzijde verze-
zou zijn
I is „politiek" politiek, waarvan
zich, terecht, met minachting af-
t (en waarachter, ten onrechte,
olieken zich verschuilen, als zij zeg-
met de politiek niets te maken te -wil-
ebbcn) dat is een wijze van poli
actie, die wij; op z'n allerzachtst, als
ptjtiek" geknoei moeten veroordeelen.
Jegen de onzedige mode;
kardinaal-aartsbisschop van Milaan
volgens een bericht in de „Giornale
lel lia" een brochure tegen de huidige
;e wenmode doen uitgeven.
ze brochure, waarvoor hij zelf een
rede heeft geschreven, is aan alle
el ulsters der katholieke vrouwenver-
Ie ringen gezonden met de bepaling, dat
katholieke vrouwen, die zich niet aan
n de brochures aangegeven voor-
ui iften wenschen te houden, onvoor-
rdelijk als leden van katholieke ver-
il 'ragen moeten geschrapt -worden.
vrouwc-n, die niet aan de huidige
jAwen-mode meedoen, moeten volgens
kardinaal-aartsbisschop worden
"(1 uit katholieke vereenigingen.
e at moest eigenlijk vanzelf sprekend
ook moest het eigenlijk vanzelf spre-
zijn, dat men dezulken weerde uit
op welvoegelijkheid aanspraak ma
le gezelschappen.
Bzulken, die haar menschelijke waar-
leid niet blijken te beseffen, verliezen
alle aanspraak, om door anderen met
'eet bejegend te worden
zijn slavinnen van de mode en wen-
in blijkbaar slavinnen-diensten te be
ien, waardoor zij zichzelf plaatsen
ten do kringen, waar cultuur, waar
itelijke beschaving, nog in eere
irdeering is.
BUITENLAND
Volkenhond.
De handel in wapenen.
Ëon voorstel van de Ned.
delegatie.
r Nedorlandsche delegatie ter wapen-
'Grentie heeft een amendement inge-
n<l) om de bepalingen der conventie niet
passelijk te verklaren op waponzendin-
hisschen gebieden, welke deel uitma-
11 van eenzelfden souvereineu slaat, of
zijn bestuur staan.
Duitschland.
Het tractement van Hindenburg.
Pö hegvootingfscommissie van den Rijks
DE ADVERTENTiEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingeu wordt bet
s dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.59.
dag heeft het tractement van den Rijkspre
sident vastgesteld op 60.000 Mark per jaar
met een representatie-vergoeding van
120.000 Mark.
De Rijksdag heeft in tweede lezing hel
wetsontwerp aangenomen, waarbij aan de
weduwe van den Rijkspresident een pen
sioen wordt toegekend, gelijk aan cfo helft
van het tractement van den Rijkspresident.
Foch over Hindenburg en Duitschland.
Maarschalk Foch werd geïnterviewd
door de „Gazetta Venetia" in verband met
Hindenburgs verkiezing. Foch verklaarde,
dal men vertrouwen moet stellen in den
eed van den nieuwen president, waarin hij
zeide getrouw te zullen blijven aan de
grondwet van de republiek, maar dat men
waakzaam moet blijven ten opzichte van
een nieuw Pruisisch imperialistisch mo
narchisme.
Foch verklaarde zich tegen de vcreeni-
ging van Duitschland met Oostenrijk, maar
voor een economisch verhond tusschon deze
staten. Ten opzichte van het in gebreke
blijven van Duitschland besloot Foch met
te verklaren, dat zoolang de geallieerden
den Rijn bezetten elke neiging van Duit-
sche zijde tot revanche den kop zal wor
den ingedrukt.
Frankrijk.
Herriot bliift burgemeester van Lyon.
De nieuwe gemeenteraad van Lyon be
staat uit 31 socialisten en 26 radieaalso-
cialisten. Het kwam er dus op aan te we
ten, of de socialisten als hehher.de de racer-
derheid de bezetting van het burgemees
tersambt zouden eischen. Het is thans ge
bleken. dat zij dit niet doen. Op den dag
na de herstemmingen hebben zij n.l. een-
slemmig bet voorstel gedaan, Herriot als
burgemeester te bandhaven, welk voorstel
door het hoofdbestuur der partij is aan
vaard. Een delegatie beeft dit aan Herriot
medegedeeld, die derhalve burgemeester
van Lyon blijft.
Engeland.
Chamberlain.
Er gingen den laalslen tijd geruchten,
dat de Britsche minister van buitenland
sche zaken, Chamberlain, spoedig af zou
treden.
Baldwin heeft in het Lagerhuis deze ge
ruchten categorisch tegengesproken.
De „Daily Chron.". het bekende liberale
orgaau, twijfelt er echter aan, of Chamber
lain zijn ambt nog veel langer zal vervul
len, daar hij een heslist pro-Fransche hou
ding aanneemt betreffende alle groote pro
blemen, terwijl hut kabinet, dat de onlwa-
penings-, ontruiming-s- en pactproblemen
onder de oogen ziet, een meer objectief
standpunt inneemt.
Oostenrijk.
De aansluiiingskwesiie.
Scherpe verklaringen van
Dinghofer.
Dr. Dinghofer, de voorzitter van het huis
van afgevaardigden en de leider der al-
Duitsche partij, heeft in een redevoering
het vraagstuk der aansluiting bij Duitsch
land en de verhouding van de kleine enten
te tot Oostenrijk besproken.
Hij protesteerde er tegen, dat men pro
beert Oostenrijk te intimïdeeren door ver
klaringen, dat de kleine entente een an
nexatie van Oostenrijk door het Duitsche
rijk niet zal toelaten. Dr. Dinghofer noem
de het een totale verdraaiing der. feiten, als
men in het buitenland de meening ver
breidt, dat de oorzaak van de beweging tot
aansluiting, die opnieuw in Oostenrijk
merkbaar is, in annexionislische bedoelin
gen van Duitschland ligt. Hiervan ia geen
sprake, aangezien Oostenrijk zich vrijwil
lig bij Duitschland wil aapsluiten, waarhij
op to merken is, dat Duitschland in ver
band mot den internationalen toestand en
de vijandelijke propaganda de grootste te
rughouding in acht neemt.
Met betrekking tot de toekomst van Oos
tenrijk weet men volgens dr Dinghofer in
het buitonland niet, wat te doen en de ze
nuwachtigheid, die daarvan het ge vol" is,
uit zich in bedreigingen en pogingen tot
intimidatie.
Zeer scherp liet dr. Dinghofer zich uit
over dr. Benesj, den minister van buiten
landsche zaken van Tsjecho-Slowakije en
diens poging om zich in de binnenlandsche
politieke aangelegenheden van Oostenrijk
te mengen, kien wenscht in Oostenrijk ver
schoond te blijven van pogingen van Tsje
cho-Slowakije om de beraadslagingen over
het vraagstuk van het economische verkeer
over Ie brengen op het gebied der politiek,
vooral wanneer dit de binnenland- -he po
litiek van Oostenrijk betreft.
Portugal.
De onrust in Portugal.
Een politieke aanslag.
De slaat van beW in Porfuga1 is tot 31
Mei verlengd. De leden van het roode le
gioen hebben a!s weerwraak voor do jong
ste deportaties van een aantal hunner le
gioen-genoot en beproefd, den prefect van
politie te vermoorden. Deze werd echter
slechts gewond.
loego-Slavië.
Een ernstig complot.
De politie te Belgrado heeft een aantal
documenten in beslag genomen, waardoor
een ernstig communistisch complot legen
het leven van vooraanstaande Joego Slavi
sche politici aan het licht is gekomen. Het
complot was o.m. gericht op het leven van
den premier Pasitsj. den min'ster voor de
opvoeding Plikicevitsj en eveneens van
verschillende leden van hei Russische emi
gratiebureau te Belgrado. Politie- en mili
taire voorzorgsmaatregel^ zijn getroffen.
De bewaking der regeernfipsgebouwen, van
het parlementsgebouw en van het koninklijk
paleis is verdubbeld.
Bulgarije.
Gratie-verleeningen.
Boris teekent geen dood
vonnissen.
Koning Boris heeft, toen hij den troon
besteeg, gezegd tijdens zijn bewind nim
mer een doodvonnis te zullen teekenen.
Men was nu nieuwsgierig, of de koning
thans het doodvonnis zou teekenen van de
zeven personen, die ter dood veroordeeld
zijn in verband met den aanslag in de ka
thedraal.
Naar uit Sofia evenwél wordt gemeld,
heeft koning Boris hen begenadigd tot le
venslange kerkerstraf en is hij dus aan
zijn belofte getrouw gebleven.
Marokko.
De strijd met de Mooren.
Heftige gevechten in het
Gentrum.
De colonne-Golombat. heeft den post
Aoulay na 'n levendig gevecht ontzet. Het
garnizoen, dat uit Seneg.'deesehe tirailleurs
onder hevel van kapitein ïhiboim bestond,
en dat sedert 14 dagen door een uiterst
heftig aanvallenden vijand werd beleeerd,
hield met waren heldenmoed stand en bleef
tol aan zijn bevrijding de vijandelijke aan
vallen met groote energie afslaan.
Het is gebleken, dat de opstandige har-
ka's in bet centrum versterkt worden door
Rifcontingen ton. De colonne-Freydenberg
heeft daar voor haar posit;e; een heftig
contra-offensief afgeslagen.
China
De nieuwe bedreiging van Peking.
Feng Yoe Sieng ontruimt
de stad.
De Christen-generaal Feng Yoe-sieng
trekt geleidelijk zijn troepen uit Peking in
Noordelijke richting terug. De ontruiming
is evenwel nog niet voltooid. Ondanks de
geruchten, welke de vorige week gingen
dat de dictator van Mandsjoerije Tsjang
Tso-lin onverwijld een groote troepen
macht naar de omgeving van Peking zou
zenden, zijn tot nog toe geen troepen uit
Moekden aangekomen.
Do terugtocht van Feng's troepen laat
den weg voor Tsjang-Tso-lin vrij. zoodat
er waarschijnlijk voorloopig wel niet ge
vochten zal worden.
Amerika.
De schuldeischer gaat manen.
Stappen hij 9 staten.
Onderhandelingen over de regeling der
schulden aan Amerika zijn niet slechts
met Frankrijk in gang, maar ook met Ita
lië, België, Tsjechoslowakije en Roemenië
De Amerikaansche schuldfundeerings-
cormnissie heeft deze vijf regeeringen
doen weten, dat de Ver. Staten een spoe
dige oplossing van de schuldkwestie wen
schen. De Amerikaansche gezant te Pa
rijs heeft de Fransche regeering medege
deeld, dat het Washington aangenaam
zal ziju, als een Fransche schuldencom
missie naar Amerika wordt gezonden.
Ook aan Griekenland, Joegoslavië, Est
land en Letland is kennis gegeven, dat
Amerika de schuld-kwestie wenscht te
regelen.
De eenige debiteur-natie, die niet is aan
gesproken, is Rusland, dat geen regeering
heeft, die door de Ver. Staten erkend is.
De meening wordt uitgesproken, dat het
mogelijk is, dat Caillaux zelf naar Wash
ington zal komen.
Onrust in Mexico.
Stagnatie in de bananen
verscheping.
Een aantal aanvallen door agrarische
rebellen worden gemeld uit den staat
Vera Cruz. Federatietroepen ziju naar
Pueblo gezonden, om het dorp Ixcaquist-
la, dat onlangs door oen bende agrariërs
werd ingenomen, te heroveren. Vorder
wordt gemold, dat van JTera Cruz uit door
groepen rebellen onder leiding van Diego
Sylva, eigenaars van groote boerderijen
werden weggevoerd. Door de aanvallen
dei- rebellen ondervindt do verscheping
van bananen stagnatie.
Zaterdag beeft do kanonneerboot
„Nautïa" een sloep buitgemaakt, welke
500 geweren en 200.000 patronen voor
rebellen naar Vera Cruz vervoerde.
HET KONINKLIJK BEZOEK TE
AMSTERDAM
Zaterdagmorgen vroeg reed aan do ach
terzijde van het paleis één koninklijke auto
voor. Er was op dat vroege uur slechts
weinig publiek op dat gedeelte van den
N.-Z. Voorburgwal. Doch de „gaande en
komende man" snelde spoedig toe, toen de
auto met de koninklijken standaard ver
scheen.
H. M., vergezeld door één hofdame, nam
er in plaats en reed uit tot het maken van
een rijtoer door het Vondelpark.
Bij het terugkomen waren meer men-
schen bij het paleis verzameld, de koningin
werd door hen eerbiedig begroet.
Omstreeks half twaalf verschenen ten
paleize de Nederland-Indië-vliegers: de
heeren Thomassen u Thuessink van der
Hoop, Van Weerden Poelman en Van den
Broeke.
H.M. complimenteerde hen voor de
koene daad, de luchtverbinding tusschon
het rijk in Europa en dat in de tropen te
hebben tot stand gebracht. Met groote be
langstelling had zij het pogen gevolgd en
met ons gansche volk met voldoening ver
nomen. dat dit, ondanks aanvankelijken
tegenslag, met gunstigen uitslag werd be
kroond.
Ten einde ook harerzijds een blijk van
waardeering te geven, hechtte H.M. ieder
der vliegers de zilveren eere-medaille op de
borst, de medaille voor „Voortvarendheid
en vernuft", verbondon aan de Huisorde
van Oranje.
Dezelfde onderscheiding viel vorig jaar
onzen beroemden vlieg tuigen fabrikant Fok
ker ten deel.
Na deze plechtigheid heeft H.M. te 11.45
uur. met liet gebruikelijk ceremonieel, in
afscheidsaudiëntio ontvangen den pauselij
ken Internuntius Mgr. Orsenigo, die daar
na aan het noenmaal ten paleize deelnam.
Prins Hendrik heeft Zaterdagmorgen
een bezoek gebracht aan de Vuilverbran
dingsinrichting over het IJ.
't Is wel een van de mooiste tochten
geweest, dien welken de Koninklijke
familie Zaterdagmiddag aan den overkant
van het IJ heeft gemaakt.
Van den Dam werd precies om twee uur
in auto's naar een der ponten op de De
Ruyterkade gereden. Daar werd do
Koninkljke stoet door twee ponten naar
den Noordelijken Y-oever gebracht.
Vandaar ging de stoet naar de Vogel-
buurt waar hall werd gehouden aan den
ingang van de Volkstuinen „Buitenzorg."
De Koningin, de Prins en de Prinses
verlieten hun auto, om een wandeling to
maken over de landelijke uitgestrektheid,
waarop nijvere, eenvoudige arbeiders tuin
tjes hadden ingericht.
De Voorz. van de Volkstuinen „Buiten
zorg" verwelkomde do Koninklijke Gasten
en stelde daarna aan H. Majesteit voor den
heer Altes, Secretaris van de Volkstuinen
„Buitenzorg", en den lieer Oldewelt, Voorz.
van het Comité voor Volkstuinen.
Een welkomstlied werd H. Majesteit toe
gezongen door de leden van de Kinder
operette- en Tooneelvereeniging „Buiten
zorg". waarbij de heer W. Reuvers diri
geerde. Daarna maakte de Koningin een
wandeling langs de volkstuintjes. Met alle
amateur-tuinders en voornamelijk met do
vrouwen onderhield do Koningin zich miu-
zaam.
Het landelijk karakter, dat met do wan
deling langs de volkstuintjes aan den tocht
was gegeven, bleef ook na het vertrok van
't terrein der tuintjes bewaard. Weliswaar
werden nog voor enkele oogenblikkcn de
auto's bestegen om een bezoek to brengen
aan liet snortveld. maar daarna maakte
de Koninklijke familie een groote wande
ling door de nieuwe stn'on. die do namen
dragen van de vogels en waarin de volks
woningen zi>n gebouwd, die de trots van de
hoofdstad zijn.
Op bel Sportveld brachten eenige dui
zenden kinderen van de bijzondere scholen
over het Y en van de leden der Oranje-*
vereeniging Noord, Hare Majesteit oen
huldebetuiging.
Hierna ging de Koninklijke familie naar
lief woningblok van ..Patrimonium."
Vlak bij de Bethlohemkerk wachtte do
Wethouder voor de Volkshuisvesting, do
lieer S. R. de Miranda, de Koninklijke
stoet op.
De Burgemeester stelde den Wethouder
aan H. Majesteit voor en deze stelde op
zijn beurt aan de Koningin voor den secre
taris van den Woningdienst Mr. Dr. Ver-
stoegh.
Bij het woningblok van de B'mwv»r.vni-
cing ..Patrimonium" gekomen, liet do
Wethouder de V nnklijke f tnïlïo liet in
terim? I ziel yan de door h ge sin
Wouters bewoonde buisje aan liet Z i-
nenplcin 01. De vrouw dos huizes liet
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND
Herriot blijft burgemeester van Lyon.
Gratie-verleeningen in Bulgarije.
Amerika gaat zijn schuldenaren manen.
Ontzettende mijnramp bij Essen. Reeds
43 dooden. (Buitenlandsche Berichten).
BINNENLAND
Het Koninklijk Bezoek aan Amsterdam.
Vertrek der Koninklijke Familie.
OMGEVING.
Pastoorsbenoeming te Roelofarcndsvcer
De kaasmarkten in Leiden, Alphen, Bo
degraven en Woerden (Rijnstreek, 2de
blad).
Een kaaspakhuis is geen werkplaats in
den zin der Arbeidswet (Rijnstreek, 1ste
blad).
Eeq wolkbreuk boven Zuid-Limburg.
(Gemengde Berichten).
Hare Majesteit zien hoe geriefelijk hare
woning was ingericht en zij vertelde van
de woniugellemlo. waarvan zij met doi in
den harer lotgenooten vroeger in de krot
ten van de oude stad het slachtoffer was.
Dezelfde verhalen weiden gedaan in het
perceel Musschenstraat 6, bewoond door
het gezin Lensonook in deze woning, dio
tot het complex arbeiderswoningen van de
Algemeene Woningbouwver. behoort, heeft
de Koninklijke Familie, daarbij voorge
licht door Wethouder De Miranda, een
kijkje genomen. Tenslotte word hel inlcr-
rieur bezichtigd van een door de familie
Cateau bewoond huisje aan de Ekster-
straat 9, in welke straat een bloe huizen
door de Woningbouwverecnigiiig Dr.
Rchaepman is gebouwd. Ook mankte na ra
Majesteit nog eon wandeling in den uit-
zichttuin, die op do binnenplaats vm liet
complex woningen der Alg. Woniiv/hniiw-
vereeniging een sieraad dier vereerd mg is.
In de poort, die lot dezen tuin toegang ver
schaft, nam Hare Majesteit afscheid van
Wethouder De Miranda, lot wion zij hnro
groote ingenomenheid met helpeen dezo
haar had laten zien, te kennen gaf. Tot Mr.
Versteegb zeide Hare Majesteit, dat het
geen Haar beden geloond is. Hare groote
bewondering wegdraagt.
Nu werden weder de auto's he M m
stoet trok daarop door de dichte menigte,
die luide de HoogeBezoekers toejuichte,
naar het Tuindorp Oostzaun, waar hel op
viel, dat vele nationale vlaggen wapperden.
Bij Haar tocht door het Tuindorp kon de
Koningin een staaltje van moderne archi
tect vuur bewonderen. Vooral het Zonne
plein. dat heden zijn naam met eere droeg,
verwekte algemeen de bewondering van de
Hooge Bezoekers. Do terugtocht naar de
Zuidelijke Y-oever werd aanvaard en in
snelle vaart reed nu de stoet langs liet co-
annexeerde Buiksloot en Nieuwendam naar
den Valkenweg.
Nog eenige malen werd halt gehouden
om bloemen in ontvangst te nemen. Toen
dan ook precies op tijd om 5 uur Zater
dagmiddag de kofaulo voor het Paleis stil
hield, lagen er vele houquelten Sn, die Hare
Majesteit en Haar Dochter meenamen, toon
zij onder stormachtig gejuich van de groote
menigte, wachtende op den Dam. het Paleis
binnentraden.
De Koninklijke Familie heeft Zondag
morgen den gewonen dienst bijgewoond in
de Wcsterkerk aan de Westermarkt
Vooraf was er geen ruchtbaarheid aan
gegeven, dat Hare Majesteit in de Wesler-
kerk zou komen. Do kerkgangers werdon
dan ook door de komst van do Hoogo Bo-
zookers verrast.
De dienst in do kerk werd waargenomen
door ds. G. Manfeit, die een predikatie
hield naar aanleiding van Petrus 1, vrs 8
en 9.
Toen de dienst was geëindigd on de Ko
ninklijke Familie de kerk verliet, zong dc
gemeente Haar spontaan toe het derdo vers
van Psalm 134: „Dat 's Heeren zegen op
U daal".
Om twee uur precies is de Koninklijke
Familie gistermiddag uitgereden voor een
bezoek aan den gemeentelijken planton'oin,
Frnnkendaal. Als rijtuig was ditmaal ge
kozen do roode. met vier paarden a la
Daumont bespannen, calèche.
Onder de felle zomerzon bood do stoet,
die behalve uit de calèche nog uit vier an
dere hofrijtuigen bestond, een kleurrijken
en feestelijken aanblik
Hare Majesteit, droeg een zandkleurige
japón met eèfi bruin kanten ovörkfeod ds
Pr in s een rose, crêpe de Ghine wandel-
kl-od. terwijl de l'.-ius in Admiraals-
uniform was.
langs den wc, die zoo gekozen, dal do
sl .1 door een *r groot gód"'lie van \m-
sterdam trok. d zich een groote monigU
opc.-M dd.
TT.
de rij-
