m
Verkooping
Verkooping
StósrKSHS
Grondwerk.
G. C. HACKE
n STUKS HOflVFF,
laiilappelliasculEs mscBhaTlll
J. Schoondergang Hzn,
Inboedel,
BoeEhuis
Levende, Have:
Steunt de Katiioiieke Pers
3.45 3.75
Als men niet tevreden is over haar, die
men in dienst heeft, zal men ze gauw zien
kwijl te raken en het heusch niet meer met
anderen probeeren. En wat moeten dan
de meisjes, voor wie thuis of in de zaak
niet genoeg te doen is, gaan beginnen? Op
een man wachten En als deze eens niet
komt, wat dan? Nu, dat kunt ge zelf na
gaan en behoef ik u niet te vertellen. Al
leen wil ik zeggen, dat haar toestand
meestal niet van de aangenaamste zal zijn
Dus terwille van u zelf en die na u
moeten komen, maatschappelijk werkende
meisjes, weest op uw hoede."
ALLERLEI
Wat heeft men aan steenkolen?
Deze vraag oppervlakkig bezien lijkt
'dom, voor velen misschien zelfs heel
dom, maar toch is het wel niet onaardig,
daar een meer, zij het dan ook bescheiden,
uitgebreid antwoord op te geven.
Dat steenkolen een brandbare delfstof
is, weet iedereen, en dat cokes verkregen
wordt door ontzwaveling van de steenkool
mag ook wel als bekend worden aangeno
men.
We willen echter systematisch eens na-
gaan> wat men alzoo uit de steenkool haalt;
en al zullen de meeste namen voor oninge
wijd en wat vreemd klinken, voor velen
misschien zelfs totaal onbegrijpelijk, ze
kunnen zich niettemin overtuigd houden,
dat het uit de steenkool komt en ook ge
bruikt wordt. Misschien kan ieder er ter
zijner tijd nog eens zijn voordeel mee doen.
Na de voor de hand liggende producten
van eierkolen, parelcokes en elementenko-
len, komt vooreerst bet graphiet (potlood-
ets") en een, laten wij het maar noemen rei
nigingsmassa uit de steenkool, waaruit
weder voortkomt de zwavel, zwavelzuur,
Ferro-cyankalium, Berlijnsch blauw en
cyankalium.
Door de bewerking komt echter tevens
uit de kolen nog voort z.g. ruw-gaswater,
wat noodig is voor de bereiding van zwa-
velzuur-ammoniak en geconcentreerd am-
moniakwater, terwijl uit laatstgenoemde
stof weder de chloor-ammoniak en de
„geest van Salmiak" voortkomt.
Een uit steenkool gehaalde hoofdstof is
ook het „Teer", welke een groot aantal na
komelingen heeft (niet te verwarren met
het teer dat uit het hout van den pijnboom
komt) o.a. Pek, geprepareerd staalwerk
teer, straatteer, briket tenpek, ijzerlak,
da klak, zware olie. Benzol wascholie,
Naptha (een sterk riekende olie) verhit-
tingsolie en carbolineum, alsmede de ont
smettingsmiddelen Kreoline en Lysol.
Voorts nog de Creosot-olie welke kookt
bij 250 tot 280 gr. en zeer bederfwerend is
Een drilal oliën, welke eveneens uit het
Teer komt. en welke we respectievelijk zul
len aanduiden als „middel-olie", „licht-
olie" en „anthraceen-olie", is weder de
grondslag tot de bereiding van zeer vele
andere chemische en andere stoffen.
Om te beginnen bij de „middel-olie"
krijgen we vooreerst ruwe naphtaline, war
me geperste naphtaline, naphtaline voor
motoren, en naphtaline in poeder- en stan-
genvorm en de naphtaline-zwavelzuur.
Naphtaline (ook naftaline) was voorheen
een zeer lastig bijproduct bij de lichtgasfa-
bricatie, thans is het echter behoudens
als bestrijdingsmiddel tegen motten enz. 'n
uitgangsmateriaal voor het vervaardigen
van tal van kleurstoffen, alsmede vernis,
terwijl het ook wel eens gebruikt wordt om
celluloid onbrandbaar te maken. TTbt licht
geel en indigoblauw zijn eveneens nog een
tweetal kleurstoffen welke uit de middel
olm bereid worden.
Uit de reeds eerder genoemde ruwe
naphtaline, wordt ook bereid, de nitro-
naphtaline, naphtal, naphtal sulfeatzuur,
brillant-srharlaken enz. enz. terwijl voor
de bereiding van de kleuren rclitrond.
hoog-rood, oranje-geel. martius-geel,
scharlaken enz. naphtal gebruikt wordt.
De „middelolie" levert echter ook nog
anders stoffen, zooals zware handels
benzol, Pvridine, salieiilzuur, natron-sa-
licijlzuur. Phenaeetin, aspirine en nog een
8-tal andere stoffen w.o. ook 't Diamant-
zwart. Ook 'picrinezuur, dat als verfstof
en als springmiddel zpor nuttie zijn kan,
wordt uit de „middpl-olie" bereid, als
mede de Fenol, wat. de chemische naam
is voor carholzuur. Deze stof is voor
schimmels een zwaar vergift, terwijl zij
Voor hout zeer bederfwerend is.
Ook wordt zij als reinigingsmiddel voor
smetstoffen gebruikt, doch dan meestal in
onzuiveren toestand, zooals het nl. uit het
Teer komt.
TTet is echter in tegenstelling met haar
naam carholzuur, absoluut geen „zuur"
hoewel het toch voor het in- en uitwendi
ge gebruik van den mensch alles behalve
is aan te bevelen.
Als we vervolgens de voortbroneingspro-
ducten gaan opnoemen van de „Lichte olie'
zouden we in namen gaan vervallen, waar
van een leek zou gaan duizelen. Wc zullen
ons daarom bepalen tot enkele namen en
wel: 2 soorten solvent-naplita, Handels-
benzol van 50 pet. en 90 pet., Saccharine
en kunstmatige muskus. Voorts Malachiet-
groen (malachiet is een groen gesteente),
Brilliant-groen. groenzuur. patent-blauw,
Sulfaatzuur, Bijzoëzuur, Indigo en Anili
ne beide verfstoffen. Aniline vormt weder
'den grondslag voor Rose-aniline, Methyl-
groen, methyl-violet, Fucksin (aniline-
kleur), Jodium-groen, alcalium-groen, ani-
line-blauw, chysoidin, bismarek-bruin, Vio-
letzuur, Victoria-blauw, Benzolsulfaatzuur,
Aniline zwart, chinoline-rood, cbinoline-
geel, chlooraniline, enz.
Ten slotte krijgen we de voortbrengings-
feroducten van de Anthraceen-olie Vroeger
was anthracecn waardeloos afval, doch
thans is het een waardevol uitgangs-pro-
'duct voor de bereiding van de v.n. Aliza
rin, de grondstof voor de kunstmatige
kraplak. Behalve deze roode kleurstof le
vert anthraceen nog de grondstof voor een
ïeer groot aantal andere stoffen, gezamen
lijke kleurstoffen genoemd.
Uit de Anthrachion fabriceert men
*eer: anthrachinon-sulfaatzuur, en aliza-
rine-saphirol en wederom aniline, waar
uit de aniline kleurstoffen blauw-zwart
bordeaux-rood, oranje en blauw worden
8Cïndien we alle, uit de steenkolen gehaal
de producten hadden opgesomd, zou het
getal 200 ruimschoots overschreden wor
de"ve meenen echter wel met deze te
kunnen volstaan, daar toch slechts weinig
personen het nut van dat alles ten volle
zouden begrijpen.
Niettemin zal men toch wel een weinig
meer waardeering hebben gekregen voor
het nut dat oude verharde planten na
eeuwen verschaffen aan het hedendaagsch.
geslacht.
Mozaïkwerk en Email.
Nu in de laatste jaren dc mozaïkkunst
en het emailleeren weer moor en meer
worden hcoelend, zal menigeen gaarne
iels hooren en weten ran deztli tak der
oude en nieuwe kunst. Mozaïk schijnt
reeds in de vroegste tijden door de menscli-
heid gekend. Het werk is (ettelijk een
schildering, een afbeelding, verkregen
door neven elkaar geplaatste stukjes ge
kleurd glas, hout, steen, marmer, enz
Emaille is een soort braudscltildcving,
welke de meest verscheidene nuances te
voorschijn tocvert.
Beide kunsten, ten nauwste aan elkaar
verbonden, zijn van de grijze oud hei tl at
door alle eeuwen, veel gebruikt Al ken
men uit den tijd der Grieken, ook uit liet
zoogenaamde Romeinsche keizerrijk, haast
uitsluitend alleen de overblijfselen van
prachtige mozaïk-vloerbedckking mo
zaïk en emailleering leenen zich echter
eveneens uitsluitend voor bijna alle doel
einden in houw- of sierkunst: voor wand
schildering, voor versiering van kerken en
kasteelen, voor meubelen en altaren, zoo-
wel voor den tooi der vrouwen als voor dc
gebruiksvoorwerpen van de mannen. I e
oude glas-mozaïken kwamen tot stand als
volgt: De kunstenaar smolt metaaloxyde
met glas De platen, in vele tinten vorkre
gen, werden tot stukjes gebroken en op
helder glas, versche kalk of metalen neer
gelegd volgens het gewenschte patroon.
Daarna nog eens met metaal of glas tesaam
ebrand, versmolten ofwel opnieuw met
een dun laagje email bedekt, bekwam men
de schitterendste effecten. Zoodoende nop
men tot in het oneindige nieuwe klenrscha-
keeringen te voorschijn.
De email-schildering werd verkregen
door eerst een dun laagje glazuur op het
verhitte metaal, glas, enz. te laten inbran
den. Afgekoeld, schilderde de artist hierop
zijn onderwerp. Hij overdekte liet gehoe
opnieuw met een laagje glazuur dat in
den oven onder een bepaalde hittcgraad
zich verbond met het vroeger opgebrachte
Ook aldus bereikte men (en bereikt menig
kunstenaar nog heden) de schoonste.resu -
'taten Wie onzer kent bijvoorbeeld met de
zoo gewerkte, fijne miniaturen uit vroege-
ren en nieuwérén tijd.
Nog bestaat er een soort filigraan van
email, dat uit de eerste eeuwen na t.liris-
ti.s tot ons kwam - het
Email a jour. Het is een soort gekleurd
smeltglas, waarmee de tusachenrunnlen
werden gevuld van opengewerkte gouden,
zilveren, bcenen voorwerpen of versierse
len Slechts enkele stukken zun gespaard
gebleven, bekers, relickschr.jntjes, arm
banden, enz. Het moest bekende stuk is
wel de zoogenaamde IJzeren Kr"°";
Uit hot Byzantijnsclie en Egyptisene
tijdperk bleven vele sohoonc sch'ldpr,J^"
in mozaïk en email bewaard. Om haar
duurzaamheid immers is deze kunst voor
alle eeuwen. De genoemde beelden ki n-
merken zich door grooten eenvoud, wa
door juist een sierlijke weergave werd ver-
kregen. Rood. groen, blauw en wit zun de
hoofdschakeeringen soms werkte m i
met zelfs niets meer dan de elementairste
tinten - zwart op wit of omgekeerd
De Middeleeuwen brachten nel m
schoonste mozaïken, vooral in de christelij
ke kunst Voor alle soorten vers.ermg wer
den ze aangewend Men beschilderde aldus
niet alleen gewelven,
ken met tafereelen uit den bijbel, uit
levens van. de heiligen, uit het toenmalige
bloeiende christendom zelve, maar ook
achtergrond voor reeksen van marmeren,
steenen of houten beelden (opzichzelv
gebouwd reeds ware kunststukken)
het warme mozaïk gekozen. Zoo kwam
een kunstgeheel tot stand "a0"oor J
erlichte modernen bewonderd stdstaan
waarvan wij haast niet kunnen b"al,pn
den gloed, de diepte, den schoonheidszin,
welke ons daar wordt, geopenbaard
Wie onzer betrad bijv ooit Montmar re
zonder zich het koor van de basiliek te het
inneren?een gigantische brok mozaïk
kunst. tot in de kleinste deel™ stralend
van gloed en tinteling. De teekenmg te soc
io" en mild - zoowel in de trappen van
het koor als hijv. in de eerste de beste
apostel- of heiligenfiguur of als de be
vloering in een of ander hoekje. En toch
de lijnen zijn waar, scherp, met vase
cedaehte gekozen en uitgewerkt. Heens
met het licht en het donker alleen is won-
Trhaar gewoekerd. De sehnkeermgen blo-
70n iodoro fipuur afzonderlijk leven m j
dus ontstond een geheel, zoonis zelden
wordt bereikt met de veel gemakkelijker
to bantooron penseelen en verf.
De Renaissance met haar ove,dad.se
weelde, welke natuurlijker wijze een
soort decadenee moest baren, bracht ook
in deze kunst het verval. Toch schaadt
verfijnde slapheid hier mot als elders Dok
deze tijden brachten nog mooie niozalken
™ort. Hit den aard van deze kunst bleef
men meer op het klassieke aangewezen En
ook de jonecre mozaïkkunst kiest waar
voorbeeld uit Orieksche en Bonae.nsch^
oudheid - het gematigde, het evenw.ohhg
ln^oldMinnonz"0Oods'temr.els getuigt
daarvan dienend als bevloermg, tot
monumenten zijn ons bekend. Op het p™^
cv"rkdêneTemaLchil.rring hebben *11-
'e MS'rcTh. word, dan ook beweerd, da,
deze tak van kunst een herleving tegemoet
gaat, al bepaalt ze zich meestal nog tot
kleiner werk.
AGENDA'S
NED. R. K. VOLKSBOND.
Woensdag 7.30—8.30 Rechtsk. Bureau.
Woensdag 8 uur verplichte ledenverga
dering R. K. Overheidspersoneel.
Donderdag 8 uur ledenvergadering K.
K. Volksbond.
Zaterdag zitting Spaarbank van B—
Zitting Voorschotbank van 8—9 uur.
Zitting Retraitcfonds van 8—9 uur.
Zitting Volkstuintjes „St. Isidorus van
7'Zitting0,,Onze Reiskas" van 7.30—9 uur
Zitting Brandstoffencommissie van 7.3U
Zitting „Eigen Huis" 7 30—8.30 uur.
79 uur uitgave boeken Bibliotheek.
8—9 uur Belastingsparen.
De spaarders worden verzocht de rente
te laten bijschrijven.
INTF.RPAROCHIEELE ST. J0ZEFS-
GEZELLEN-VEREENIGING.
Rapenburg 52.
Gelegenheid, om zich te laten inschrij-
von als adspirant-lid, - of om te vol
doen aan art 16, iedere 3de Maandag
van de maand. „n9 -ln
Zondag bijeenkomsten van 12.30-2,.)''
uur; van 6.30-10.15 uur, van 8.15-9.40
uur verplichte bijeenkomst voor de Gezel
len Na hot I.of prijsbiljarten
Maandag. Donderdag en Zaterdag bij
eenkomst voor di' Gezellen
Dinsdag te 8.30 uur verplichte maand
vergadering Gehuwde Gezellen.
Woensdag van 8-10 uur repetitie Lie-
derlafel Sebastian Schaffer.
Zaterdag van 8.30-9.30 uur bibliotheek
van 9—9.30 uur zitting Reiskas lJd7.
Gezellen zij! ge al aan hot sparen voor
d.' aanstaande retraite. Do studieclub Pe
trus Canisius geeft aan een ieder Elk wat
st. antonius-patronaat.
Zondag half 5 Conferentie waarna ont
spanning.
Woensdag 8 uur Tooneelrepetitie.
Donderdag 8—9 uur Arbeidsbeurs.
Vrijdagavond van 8—10 uur bijeenkomst
'zaterdag 6—7 uur bibliotheek, betaling
van contributie, gelegenheid tot sparen en
Retraitefonds. Van 8-10 uur hueenkomst
Afd. Ill
ST. PETRUS-PATRONAAT.
Zondag te 4.15 uur Conferentie, waarna
recreatie: gelegenheid tot contributiebeta-
len en sparen.
Woensdag te 8 uur repetitie tooncil.
Donderdag Arbeidsbeurs
Zaterdag van 8,30-9,30 uur bibliotheek.
Zondag 17 Mei te 8 uur in de bt. Lotlc-
wijkskerk algemeen»: H. Communie.
ST FRANC ISCUS-LIEFDEWEFK.
Interparochieel Patronaat voor jongens.
Nieuwe Rijn 52.
Zondagmorgen 9 uur precies Elfc
waarna godsdienstonderricht tot vo°rbP
reiding voor dc eersle H. Commun.e des
avond! 6 uur Lof. Daarna «n spanning
Vakjongens Afil. A en B en groote school-
^"riaandagtvon^vt 6-7 uur Spaarkas
C"Maandagavond 8 uur Conferentie vak-
ioncens afd. B, waarna gymnastiek.
Dinsdagavond 7 uur repetit.c toonee
Woensdagmiddag van half 4 tot hal
uur Zangles. half 4 Bijbelsche ge
schiedenis voor kleine schooljongens waar
den,spanning. Van 5-5.30 uur arbotds-
boUrs Haarlemmerstraat lol.
Donderdagavond 7 uur repetitie toonecl
Vrijdagavond 8.15 uur Magazijn.
Zaterdagmiddag van half 8 tot ha
Gvmnastiek voor groote schooljongens.
half 4 tot half 5 voor schooljongens afd. B
Van half 5 tot half 6 Spaarkas en Btbl.o-
ü,wk ZITA-VEREENIGING.
Afd. Bescherming van Meisjes.
7nndan vanaf 12 uur zijn de zalen ge-
opend voor de Hollandsche en Duitscbc
"Zondagavond ,e 7 uur Jeugdafd. Derde
°rMaa:dag1ann8-10auur bijeenkomst
"^„^'•ilvonds van 8-10 uur bij
eenkomst Hollandsche metstes
Donderdagmorgen, te hal 8 uur RMts
in de Kapel: 's avonds te kwartier over
uur I.of en Oefeningen. Bijeenkomst Hol
landsche Meisjes.
Afd. Meisjespatronaat.
Dinsdag, 's avonds van 7 tot 9 uur 1Pa
tronaat (1ste jaar), van half 8 tot halt
^"vrijdagavond1"8—4) uur Zangles; 9 uur
Gto1irr"' handwerken en hnis-
l.oudelüko vakken wordt gegeven aan de
r V Vakschool, Noordeinde
N B De' Bibliotheek, Noordeinde 44 ge -
opeml;' Dinsdagavond kwarl'er'f* 8ond le
Woensdag-, Donderdag- en Vrudagavond
8 Ook niet-leden kunnen van de Biblio
theek gebruik maken.
R.-K. JONGEVROUWENBOND GROEP B
Godsdienstcursus. Maandag uur
Antonius-Patronaat- Hbog-
Literaire club. Woensdag 7.30 uur uoog
landsche Kerkgracht. Pieters-
Turnclub. Vrijdag 6 en 7 uur
kerkhof.
Prijsopgave gevraagd
van het uitgraven van t60
Kub. Meter 6rom) en het ver
rijden op 50 Meter afstand.
Kipwagen en rails aanwezig.
Brieven onder No. 12250
bureau van dit blan.
Openbare Vrijwillige
Notaris H. EERDBEEK te
Katwijk zal op Vrijdagen 15
en 22 Mei 1925. bij opbod en
afslag, telkens des middags
half twee uur, te Rijnsburg,
Jn het Café „Central" aan de
Vliet, in het openbaar vcr-
koopen de nav. perceelen,
behoorende aan de CoÖp. Ver.
„Patrimonium" te Rijnsburg:
1. Een HUIS met SCHUUR,
gefl. LOODS, INRIJPOORT en
ERF te Rijnsburg, Dubbele
Buurt (aan de Vliet) No. 38,
groot 7.72 A. Vrij van huur.
2 Een HUIS met ged LOODS
•n ERF te Rijnsburg, Dubbele
Buurt (aan de Vliet) No. 36,
naast perc. 1, groot 5.10 A.
Het Huis met ged. Ert is
verhuurd voor f 4.per week.
Combinatie der perceelen
voorbehouden.
Te bezichtigen eiken werk
dag 's nam. van 25 uur.
Betaling en aanvaarding in
den eigendom uiterlijk 1 Juli
1925. Perc. 1 en de grond met
ged. Loods van perc. 2, voor
zoover niet verhuurd, zijn
direct na de gunning in ge-
""bruik te aanvaarden, mits
betalende C per jaar over de
koopsom vanaf de toewijzing
tot den betaaldag. 12208
HCOGEWO RD 21
TELEPHOGN 560
Ontvangen, een groote sorteering
ZIJDEN SJAALS
EN KLAGEN -t
Zeer aoarte dessins in
CRÊPE DE CHINE,
ZIJDE- EN WOL
t- MOUSELIN
KOUSEN in alle nieuwe
kleuren en in alle kwaliteiten
HANDSCHOENEN
HOEDEwifQPIVIF.M
Notaris R. VAN DjN
te Oudshoorn, Gcm Alphen aan
den Rijn. i* voornemens op
Donderdag 14 Mei 1925. v.m.
10 uur, op de Hotstede, be
woond door den Heer A.
MAAT, i.d. Lagen Waard, te
Koudekerk, publiek ft con
tant te verkoopen: 12217
als: 1." giüalldh. Koeien en
3 Kuispinken, verder: achtj.
bruin Merriepaard (mak in
alle tuigen), 5 Fokkalveren,
1 Kalfstier, Kaasbrik, Boeren
wagen, Hooiharkmaehine, 2
Lnndhokken, Pekelbakken,
Holsteins paarden, Karnmo
len met karn. Mestscliouw,
Kruiwagens, l^aaspeis, Kaas-
planken, Kaasvaten en Stan
derds. Wringtobbe, Weikui-
pen, Roomstaren, enz.
1 uur tevoren te zien.
Inl. verstrekt de Notaris.
Extra goedkoope aanbieding van
KOPEREN GEWICHTEN
groote prijsvermindering
TIENDEELIGE BASCULES
150 K.G. draagkracht f14
Mare 37 - Leiden
Telef. 2025
1.054
Openbare Vrijwillige
Notaris II. EERDBEEK te
Katwijk zal op Woensdag 20
Mei 1925, des morgens 10 uur,
ten huize te Oegstgeest, aan
den Terweeweg No. 2, ten
verzoeke van de Erven van
wijlen Mevrouw de Wed. D. W.
VERMEER, geb. Schafer, in
bet openbaar, om contant
geld, verkoopen
Een zeer goed onderhouden
bestaande uit: Kajinetten,
Buffet. Zilverkast. Secretaire,
Linnenkasten, Tafels. Canapé,
Stoelen, Kleeden, Karpetten,
Gordijnyi. Porcelein. Glas- en
Aardewerk, Tafelzilver, Ledi
kanten met topbehooren. Lin-
nenqoed. Sieraden. Wandvtr-
sierino, een rartij Boeken, enz.
Bezichtiging Dinsdag 19
Mei 19£5, van des morgens 11
uur tot 4 uur nam. 12209
11ARLFMMEHM
Wegen» vertre'
NOTARIS J. A. OVER-
MEER to Nieuw-Vennen /.al
op Maandau 18 Mei 1925 «los
voorin. 10 uur ton huizo van
don lieer JAC ZWETSI.oOT.
aan don Slolerw'og no. 863 bij
don Huigsloterdijk to Abbonos
in bet openhaar a contant
verkoopen:
ripe schimmel ruin, 2 verscV
gcknlfdh. koeien, 12 kippen
met haan en 10 eenden.
LANDBOUW INVENTARIS:
w.c. ploeocn, eggen, landml,
cultivator, bictensnijdcr, hak
selmachine. windmnfen- berg-
heffer. 2 spillen, ladders, erw-
tenruiters, enz.
Qmnibus-brik, kaasbrik, til
bury. 2 karren, 2 hooiwagens,
Bierwagens, kruiwagens.
Karn, pekelbakken, Goud-
scl,c kaaspers, melkemmers.
Voort oon part ij nalen- tak
kenbossen on kloofhoct
MFUBILAIRF. VORDEREN:
w o. kasten, stoe!e-\ tafels,
spiegels, klerken, sch«!der;ï?n,
Icd'kanten. bedden, keuken
fornuis. wa«chfnrnuis, wasc'i-
machine, 4 rijwielen on al
hotgepn verder ton verkoop
zal wordon aangeboden.
(12158)
Regen
mantel
Pr. waterproof
covercoat - met
moderne shawl-
kraag
Regencape
Maten Maten
45,50,55 60,90
GUMMI, voorradig
In Grijs en Marine
met zwart-wit ge
ruite binnenkant.
Regen
mantel
Waterproof
covercoat; open
en gedoten te
dragen
