16e Jaargang. VRIJDAG 1 MEI 1925 No. 4933 Cs ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Lcidea Ï9 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij Otite Agenten 20 cent por week 12.60 por kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad fa voor do Abonnê'a ver krijgbaar tegen betaling van CO ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nuinarera 5 ct. mot Geïllustreerd Zondagsblad 9 St. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BED/1AA0T: Gewone adverCeotlën 30 cent per regel. Voor Ingeoouden MededoelHiron wordt het r clubbtJe van het tnritf Betekend. 2 Kleine adverlentiëo, r*n ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen warden aangeboden of gevraag, hwir en vc> huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Oe juiste opvatting. Do stemming over bet Politiek Advies is gehouden en gebleken is, dat het toch niet zoo héél inoeielijk is, om er wijzigin gen in aan te brengen. Nu opgetrokken in een eenheidsfront naar do stembus van 1 Juli. In een hoofdartikel, dat vóór do stem ming van j.l. Zondag was geschreven, zegt „De Morgen" onder meer het volgende: ,,Hcl is volkomen duidelijk, dat de strijd voor gelijke rechten binnen de partij voor zoover hij gericht was op het brengen van Michaolistisclic candidaten op do defini tieve Candida(enlijst der Katholieke Staats partij. den 26on April, althans voor de verkiezingen van dit jaar, tot een einde is gekomen. Wie binnen de partij wil blijven, kan al thans in den sfrijd voor bonaalde candida te:! na heden niets meer doen. Wie thans mot vrije lijsten gaat werken, stelt zich buiten de partij. En het moet voor een ieder volmaakt dui- dci'jk zijn, dat wij daaraan niet mede zul len doen. Wie met vrije lijsten werkt, moet dit voor c:'„en geweten verantwoorden. Maar wij voor ons meenen dc verantwoordelijkheid daarvoor thans niet te kunnen dragen." Het b'ijkt echter, dat de paar menschen te Nijmegen, die, nu de St. Michëlaclie naar hun opvatting niet geslaagd is, met een aparte l'jst willen komen, rilsnog hun 'actie doorzetten, hoewel het vrij duidelijk is, dat er weinig animo voor bestaat en dat ook vooraanstaande Michaë'isten er voor passen, do Partij kapot Ie maken en aldus de Katholieke actie ernstige schade te berokkenen. Zoo heeft de heer L F. Guit, die van uit N'jmegen aanzoek kveetr zicli voor dio s"licui,;n'T<i)laiinen beschikbaar to stellen als candidaati, naar do „Res." meldt, be licht, dat hij er tócl aan denkt daaraan mee to doen. De strijd is nu heslist en zelfs de eerlijkheid gebiedt, zich bij dio beslis- s ng neer lo leggen. Hel voorbeeld van den lieer Guit zal wel navolging vinden. Immers St. Michël heeft herhaaldelijk betoogd, geen scheiding in de Partij to willen. In plaats van voordeel zou men door scheiding veel onheil over de partij brengen. V Materialisme. Vandaag vieren de socialisten hun 1 Mei Met een „leuzentrits", zooals „Het .Volk"' van gisteravond schreef. Eu genoemd blad vervolgt dan: „En tochWie zal durven, wio wil len ontkennen, dat onze leuzentrits van dezen Meidag den cenigen weg wijst om ons tot. andere menschen te maken? Niet uiensclien met hetero kleeren aan en een beter belegde boterham op do tafel alleen. Maar menschen met heter besef van onze waardij en roeping, met eigen gedachten in het hoofd, met plichtsgevoel voor de samen leving in het hart." Mooi gezegd, maar Wij willen geen booze vermoedens wek ken of achterdochtige veronderstellingen maken, maar durven toch wel heel zeker voorspellen, dat de 1 Mei-vierders na af loop van hun feestviering vanavond, meer, zoo al niet uitsluitend, aan „betere kleeren" en „een beter belegde boterham op de ta fel" zullen denken, dan aan hun „waardij en roeping" als xnensch en aau „plichtsge voel voor de samenleving". Heeft toch het socialisme bij zijn propaganda niet bij voortduring op materialistische neigingen gespeculeerd en deze als dc oenig-maatstaf gevende naar voren geschoven? BUITENLAND De Veiligheidskwestie. Voorlcopig geen Engelsch-Fransche conferentie. Do diploraatioke medewerker van de „Daily Telegraph" meldt, dat de minister van buitenlandsche zaken Chamberlain den Fransclien ambassadeur de Fleuriau ontving, die uit Parijs geenorlei ontwerp voor oen antwoord op liet Duitsche voorstel inzake een pact meebracht, noch een voor- stol voor een spoedig bezoek van Painlevé of Briaud aan Londen. Noch inzake do ontwapening van Duitschland, noch inzake bet veiligheidspact wordt de zaak rijp ge acht voor een persoonlijke gedachtenwisse- Jing tusschen ministers of voor een confe rentie. daar de voornaamste belangstelling van hel Fransche kabinot op het oogenblik gericht ia op den financieelen toestand. De door Herriol voorbereide nota over bot pact wordt na de verkiezing van Hin- cioubarg in ieder geval gewijzigd. Briand koestert nog de hoop, dut de hoofdlijnen van het protocol van Genève E«öozigr! kunnen worden, onverschillig wclko defensieve pacten tusschen bepaalde mogendheden er op geënt zul'en moeten worden. Duitschland. De verkiezing van Hindenburg. Do opvatting in Amerika. Do corr. van de Times in Washington merkt op, dat van officieel© zijde druk op de openbare mecning wordt uitgeoefend, om aan Hindenburg's verkiezing geen on gunstige gevolgtrekkingen vast te knoo- pen. „Er is in officieele kringen hier oen dui delijke neiging om op niet opvallende wijze tusschen beide to komen, opdat ongunstige veronderstellingen over de gevelgen van Hindenburg's verkiezing niet tot overtui gingen worden. In het kort gezegd, schijnt het, dat de regeering der Vereenigdo Sta ten de ontwikkeling in Duitschland be treurt, maar er niet door verontrust is". De correspondent zegt, dat leden van het Kabinet in deze richting werkzaam zijn geweest in de pers. De artikelen, die naar aanleiding daarvan zijn verschenen, wor den troiuv doorgeseind naar allo hoeken van het land als „een geruststellend com mentaar op do donkere beschouwingen, die uit Frankrijk komen". „Inderdaad (zegt de correspondent), „het is niet overdreven te zeggen, dat de leden van liet Kabinet, die vooral betrokken zijn bij do buitenlandsche zaken, zich beijveren om elke paniek, waartoe de Fransche re geering en do Fransche pers schijnen aan te zetten, tegen te gaan". Do Amerikaausche regeering interpre teert Hindenburg's verkiezing als een con servatieve en niet als een militairistische beweging, merkt do corr. ten slotte op. Het Engelsche bordeel over Luther's rede. De verklaring, afgelegd door dr. Luther, den Duitse hen Kanselier, na beraadslaging met den nieuw gekozen president Hinden burg, welke hierop neerkomt, dat de hoofd lijnen der Duitsche buitenlandsche poli tiek onveranderd blijven, wordt in Britsoh© kringen met vreugde begroet. Do ..Times" zegt, dat deze verklaring aanduidt, dat de verdrags voorstel Ion nog gelden en dat voor do staatslieden der wes telijke landen de weg nog epen slaat, om voort te gaan met de onderhandelingen, welke twee maanden geleden werden in geleid. „Er zijn ongelukkige vertragingen geweest, in hoofdzaak te wijten aan de re- geeringsverandering in Frankrijk en de pres'donlieele verkiezing in Duitschland. Een belangrijk feit is. dat in weerwil van het merkwaardige resultaat van deze ver kiezing en den toorn en onrust, die zij in velo Fransche kringen heeft gewekt, do weg tot onderhandeling nog steeds open is. Er is voorzeker in de naaste toekomst geen sprake van bet herstel van liet keizerschap in Duitschland en de Fransche Tegeering, van de door het uitstel gegeven gelegen heid gebruik makeude, om zijn eigen spe ciale positie in geheel Europa te verster ken, heeft voorzeker de deur niet gesloten voor een algemoene bespreking met dit land en Duitschland over de voornaamste quaes- tie." De Pruisische Landdag. Een motie van wantrouwen. In den Pruisischen Landdag nam gister minister-president Braun opnieuw het woord en deed hij een beroep op de Duit sche Volkspartij, om weer terug te keerén lot de politiek van de groote coalitie, en daarmede voor Pruisen een nieuwe perio de van rust en stabiliteit in te leiden. Braun verklaarde voorts, dat hij met zijn kabinet staat en valt. Hij zal onder geen omstandigheid dulden, dat het onwaardi ge spel. dat het Pruisische parlement in de wereld belachelijk heeft gemaakt, voort gezet wordt. Het mag niet weer geschieden dat de val van het eene kabinet gevolgd wordt door die van het andere en dat een meerderheid, welke niet in staat is zelf een kabinet to vormen, een regeering ten val brengt. Zeer duidelijk gaf Braun zijn voor nemen te kennen, den Landdag te ontbin den, wanneer zijn kabinet in de minder heid zou komen. De Duitsch-Nationalen hebben in den Pruisischen Landdag een motie van wan trouwen ingediend. Engeland. De gouden standaard. Een L'abour-motie tot verwerping. Bij do behandeling in tweede lezing'van het wetsontwerp in verband met den gou den standaard a.s. Maandag, zal Snow- den, de gewezen kanselier van de Schat kist, namens dc Labour-partij de volgen de motie voor de verwerping van de maat regelen indienen. De motie luidt: „dat liet Huis op bet oogenblik zijn toe stemming niet kan verleenen voor de twee de lezing van een wetsvoorstel, dat den terugkeer tot den gouden standaard mot een ongerechtvaardigde overhaasting wil mogelijk maken, waardoor dc bestaande ernstige toestanden van de werkloosheid en de malaise zouden kannen worden ver ergerd." Oostenrijk. De aansluiting bij Duitschland. Eon nieuwe organisatie. Onder voorzitterschap van prof. Wett- stein en onder deelneming van talrijke vooraanstaande leden van alle partijen en personen uit het openuare leven, is dezer dagen do oprichtingsvergadering gehou den van de Oosterreiehiscli-Deutscho Ar- beitsgemeinschaft. Zij heeft ten doel door de versterking der Oostenrijksch-Duitsche betrekkingen de voorwaarden voor de ver-, oeniging van Oostenrijk met bet Duitsche Rijk in het leven te roepen tegen den tijd, dat Oostenrijk zijn zelfbeschikkingsrecht zal kunnen uitoefenen. Italië. 1 Mei-dag. De fascisten gemobiliseerd. De Romeinsche „Epocu" méldt, dat in den afgeloopen nacht de fascistische na tionale militie in geheel Italië is gemobi liseerd. Deze maatregel liangt klaarblijke lijk samen met de voorbereidingen der link- sche radicalen voor de viering van don 1 Mei-dag. Tn oen circulaire van don M*- nister van Binnenin ml solic Zaken beveelt deze oen krachtig optreden van de politie aan, hetgeen reeds in vele steden van Italië is geschied. Tn Napels heeft do politie tal rijke huiszoekingen verricht oil 112 perso nen gearresteerd. Tn Milaan bedraagt bot aantal gearresteerden fiO: in andere ste den van Ttalië ongeveer 40.-Ook uit Flo rence worden politiemaatregelen en het in- befdagnemen van talrijke vlugschriften ge meld, die de arbeiders oproepen voor de viering van het 1 Mei-feest. Bulgarije. De politieke toesaand. Een nieuwe jrn s 1 n g v o r ij d e l Uit Weenen wordt aan int „Berl. Tag." gemeld, dat volgens berichten uit Boeka rest een complot is ontdekt om het gebouw, waarin de ministerraad bijeenkomt, in de lucht te doen vliegen, v.n.l. met het doel den koning te dooden. Bijzonderheden worden nog geheim gehouden. Dagelijks komen er in de stad nog bot singen voor tusschen regeeringetroepen en communisten, zoowel in Sofia als in de provincie. De "vervolgde communisten trachtten meestal te vluchten. Jietgeen zij dan vrijwel steeds met den dood moesten bekoopen. Een dezer dagen word op den weg van Sofia naar Bojana de gemeentesecretaris van Bojana gedood. Een officierspatrouille, die in Sofia een huis wilde doorzoeken, werd met schoten ontvangen, waardoor de leider gedood werd. Voor den krijgsraad. De auditeur-militair bij den Krijgsraad te Sofia, eischte gisteren tegen acht be klaagden in het proces betreffende den aanslag in de kathedraal de doodstraf. De Bulgaarsche Boerenpartij. •Een manifest aan do bevolking. Het hoofdbestuur van de Bulgaarsche Boerenpartij publiceert in haar orgaan „Zemledelsko Zname" (Re Boerenvlag) 'u uitvoerig manifest, dat op alle Bulgaren een beroep doet" ten behoeve van de open bare orde en veiligheid. Het manifest veroordeelt ten sterkste dc jongste aanslagen, verklaart, dat de Boe renpartij daarmee niets te maken heeft, en schrijft de misdaden toe aan personen, die bezweken zijn voor de verzoeking van goud uit Moskou. Tiet manifest zegt, dat de Boerenpartij een wettelijke organisatie is, die slgehts wettelijke slrijdmethoden wenseht te volgen. De agrarische bewe ging is een maatschappelijke macht voor vrede en democratie, en aangezien het hui dige oogenblik beslissend is voor Bulgarije moot die partij zich vereenigen mot andere wettelijke politieke organisaties ten einde liet land te redden. Voor dat doel moet men zich opofferingen getroosten. Laten wij al len toonen, daartoe bereid te zijn Huiszoekingen en arrestaties Ie Philippopel. Uit Sofia wordt gemeld, dat gisteren morgen de polilie en militairen de stad Philippopel omsingelden en talrijke huizen doorzochten. Naar verluidt zijn talrijke per sonen gearrocteord. De autoriteiten deelden in het belang van het onderzoek echter de i.amon der gearresteerden niet mede. Letland. Geheime communistische drukkerij nabij Riga. Valse li e documenten on paspoorten. Dc politie heeft nabij Riga een geheime communistische drukkerij ontdekt, die zicli niet alleen bezig hield met het drukken yan communistische geschriften, maar ook van valsche documenten en paspoor ten. Do drukkerij was gevestigd in do we ning van een communist, die to Moskou de School voor Agitatie had doorloopon en aangewezen was voor de loiding van het werk der Communistische Internationale in Letland. Hij werd gearresteerd, bene vens 20 andere personen, dio in het bezit van valschc paspoorten bloken tc zijn. Griekenland. Hel Grieksch-Turksche geschil. De patriarch treedt af. Volgens een bericht uit Athene zou de eucumenischo patriarch Constantijn er in bobben toegestemd af te treden, teneinde' 'l onlangs gesloten Grieksch-Turksche ac- coord van kracht to kunnen doen worden. Do Heilige Synode zal dus nu een nieu wen 'eucuinenischen patriarch kunnen kie zen zonder protesten van Turkschc zijde tc doen ontstaan. EERSTE KAMER. Overzicht. Tramweg DeventerZutphen Interpellatie werkloosheid. De hoeren senatoren varen Woensdag nog niet geheel gereed gekomen met do behandeling van liet voorstel om een voor schot te verleenen voor den aanleg van de tram Zutphen—Deventer, «lies ging giste ren verder. Er was aanvankelijk nogal oppositie te gen dit voorstel, maar minister v. Swaay wist de ni'-este bezwaren to weerleggen. Hot geldt bier niet een nieuwe lijn betoog de hij, doch een verbetering, een dringend gewenschto verlenging van de bestaande lijn EmmerikZutphen. Na do verklaringen van den minister word liet wetsontwerp zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd. Nadat ook liet loeningsvoorstol ten be hoeve van do aan tc leggen tram Velp Arnhem was aangenomen, kregen we een interpellatie van den heer Stenhuis over de werkloosheidszorg dor Regeering. De critiek van den heer Stenbuis .was vooral gericht tegen den maatregel van sommi ge gemeenten, dio ongeschoolde wcrklooze arbeiders uit do steunregeling schakelen en overbrengen naar Armenzorg, en tegen de bepaling, dat slechts óéiï man uil één gezin onder de werkverschaffing valt. Wat hot eerste punt hel reft, wees minis ter Ruys or op, dat do Rógeeriug de ge meenten vrij laat in haar steunregeling, zoodat dc lieer Rlcnhuis ten dezen niet bij de Regeering doch bij de betreffende gemeenten moet aankloppen. I)at voor werkverschaffing slechts één persoon per gezin in aanyiorking komt, is oen bepaling van ouden datum, dio in zooverre haar nul heeft, dat zij een prikkel is voor jonge lui om een vak to leeren en tevens den emigratielust in de hand werkt. Emigratie is, zooals de minister bij do behandeling van den toestand in de Drent- scho venen in do Tweede Kamer betoogde, voor sommige plaatsen beslist noodzake lijk om tot een beteren cconomischen toe stand te komen. Hinnenlamlschc emigratie is op som mige plaatsen dan ook reeds met succes toegepast. Na lief beëindigen der interpellatie, die dezen keer eens geon motie bracht, ging do Si-jnmi tot 12 Mei naar huis. TWEEDE KAMER. Overzicht. Invaliditeitswet. Uitoefening tandheel kunde. Wetboek van Strafverordening. Do wijziging van de Invaliditeitswet is aangenomen Bij do tegenstemmende Vrij- heidsbonders luidden zich ditmaal vier antirevolutionairen en twee, kntholiekcn (de Voorzitter en de heer Sasso van IJs- selt) geschaard. En toon kregen we tandendiseussies. Na de wet van 10 Juni 1913 tot wijziging der wet van 24 Juni 1870 in zake de uitoefe ning der tandheelkunsl was theoretisch hel neinen van afdrukken van den mond en liet inzetten van kunsttanden en kunst gebitten voorbehouden nan dc tandartsen en dus verboden nan do tandtcchnikers. 't Was evenwel alleen theorie. Sedert eon arrest van den Hoogen Baad van 8 Fe bruari 1020 evenwel werden de tandtech- nici, die de bedoelde beperkte prothese toepasten, vervolgd. Waarom Minister Aalher.se, ten einde de bekwame tandlech- nici, die reeds lang hun beroep uitoefenen, niet broodeloos te ma1-en, met een wets ontwerp kwam, waarbij aan de tandtcch- nikers, die vóór 10 Juni 1013 dc beperkte tandprothese uitoefenden, üoot den Minis ter de bevoegdheid zou kunnen worden ge geven daarmede te blijven voortgaan, i Mevrouw Do Vrie- -Bruins vond dat op KET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND Voorloopig ocen Engetsch -Fïnnscht conferentie inzake de veiligheidskwestie. Amerlka's opvatting von de koure van Hindenburg. Een Labour-motie tegen de gouden stan daard. BINNENLAND Eerste Kamer. Een interpellatie ovor werkverschaffing (KnmoroverzicUt) Tweede Kamer Bevoegdheid van tandtechniker (Kameroverzicht) Verlaging tclephoontarief (3de blnd> Onze Geïllustreerde Paqin? Ouzo pholo-pngina bevat o.m.: Prijs- rebus Het Japar.-eh bezoek Ter et re van de nagedachtenis van Belgische go* interneerden te Heerlen Koning George en Maarschalk Focli. zich zelf wel goed Maar ze wilde do dis- penr-atiobevoegdheid van <1cq Minister bin den aan de voorwaarde, dat dc gegadig den eerst zouden moeten geslaagd zijn voor oen examentje, af te nomen door twee genecslieoren en twee tandartsen. En zo amendeerde in dien geest. De heer Boon vond «Int meligheid. Hij vreesde, dat voor zulk en commU-io maar zeer weinigen zouden slagen, omdat lo veel aandacht zou worden geschonken aan thooretisclie konnis. Zelfs zou hij de rege ling graag nog wat soepeler zien gemaakt. Hij zou namelijk do wet willen uitstrek ken tot lieu die vóór 8 Februari 192«>. den daluiu van het arrest van don lluogeu Raad, de land-protheso uitoefenden. 11'j amendeerde echter niet. Hot amendement-de Vries--Bruins weid verworpen niet 50 11 stommen. Vóór dc leden Albania, IJzerman, Wijlkamp. mej. Groene weg, van Sa--o van IJssolt. Vliegen, mej. Katz. mevr. VriesBruins, v.n Rappard, Sannes on Van Gijn Het wetsontwerp weï-d aangenomen h. st. Mevr. de VritBruin- en d«* lieer Van Gijn (V. B.) verzochten aantoekoning, dat bij tegen het ontwerp zijn. Rij de vaststelling van het nieuwe Wet boek van Strafvordering is aan een nadere wet voorbphouden d<- regeling van het in werking treilen van dit Wetboek. Deze in voeringswet i- gisteren door de Kamer goedgekeurd. Behalve de voor «Ie lm ml liggende regelingen is het Wetboek bij deze gelegenheid nog eens van smetten gezuiverd. Het wetsontwerp werd z. h. st. aange nomen. Ten slotte heeft de Kamer, zonder er oen woord aan te wijden, zicli vereenigd mot de wijziging en aanvulling der Loterij- wet 1905, het anti-„prcmlöloeiiing"-wetjo. Heden is in behandeling gekomen hot voorstel nopens do bijdrage aan het Ne derland.sche Olympisch Comité, hel ver maarde zilliopn. Zal reeds lieden gestemd worden? Dan zouden in verband met de 1 Mei-beloogiug dö kansen vooi liet wetsontwerp nog slechter zijn dan toch reeds het geval is. Naar men mag veronderstellen, dat de be slissing pas de volgende week zal vallen. Koninklijke Besluiten. Burgemeost o r. Bij Kon. besluit is aan E A. van der Bent, oj» zijn verzoek, m;-t ingang van ld Juli. eervol ontslag v-rkuil als burge meester der gemeente Elh'wout alijk, met dankbetuiging voor do langdurig» dien sten, door hem als burgen)'v. i<-r bewezen. Notariaat Bij Kon. besluit is aan M I. Flenriquos de Castro, op zijn verzoek, met ingang van 30 April, eervol onMag verleend rit zijne betrekking van notaris te Rotterdam STEMMING POLITIEK ADVIES Hot „Hsgz." geoft do volgendo samen vatting ovor do samenstelling van hol l'o« litiek Advies. Limburg: De hoer Cremers, die no. 8 op liet politiek advies stond, maar z«',*h had laten afvooren, is er als no. 10 op lo* ruggekomen. 'a-FI o r t o g e n b O s c h: De heer Van dor Pull, dio niet op het politiek advies voorkwam, is no. 7 goworden op do dofi- nitiovo lijst, en mevrouw Broun», dia ro 8 was op hot politiek advies on zich hnd laten afvoeren, is no I'1 geworden Tilburg: Do heer Vos, d»« ni"t op hot politiek advies voorkwam. Is no geworden op dc definitie** Hjet, on 'Ir. Mollor. die in 's-Hcrtogenbosch no 5 op liet politiek advies stond. maft", zich liet afvooren, is no 4 gewor n op do dofin.- liovo lijs' van Tilburg, m-i i.o' gevolg dat do heer Feber naar de vijfde plaats is go-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1