16e Jaargang. DINSDAG 28 APRIL 1925 No. 4930 c fozidóofie Sou^a/iit Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling TToor Lewiea 10 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij on« Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Frao» por post f 2.95 per kwartaal. Het OwOluotroerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver- krijg&iar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 1C - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oswon. advertantlën 30 cenl per reqal. Voor Ingezonden Medcdeellngen wordt het k dahbcle van het tarief berekend. s Kleine advertantlën, van ten hoogsto 80 woorden, waarin betrekkingen wenden aangeboden of gevraagd, huur on ver. huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit twee Bladen. HINDENBURG'S VERKIEZING. Zijn levensloop. De indrukken in binnen- en buitenland. Nog eenige cijfers. De voorloopigc officieele u i t si a g. De vervolledigde voorloopïge officieele uitslag der verkiezingen voor hei presi dentschap is de volgende: geldige stemmen: 30.362.393 voor Hindenburg: 14.648.773 voor Marx: 13.760.085 voor Thalmann: 1.931.639 verdeeld: 21.896 Circa 9 millioen kiezers hebben niet ge stemd. terwijl vergeleken bij de vorige stemming 3 millioen kiezers moer gestemd ebben. In verschillende kieskringen. Hoe verschillend er gestemd is in de erscliillende districten moge blijken uit de volgende cijfers: Kieskring Dusscldorf: Hindenburg 253.017 stemmen, Marx 456.457 stemmen. Tn Mü nchen: Hindenburg 195 334, Marx 114.020 stemmen. fn Lübeck: Hindenburg 35.970 slem- men, Marx 34.380. In Karlsruhe: Hindenburg 53.032, Marx 49.868. fn Opper-Bcieren: Hindenburg 630C254, Marx 306.067 stemmen. n O o st -P ruisen: Hindenburg 573.900, Marx 255.988 stemmen. In Bade nr Hindenburg 375'.283, Marx 635.771 stemmen: n Zwickau (.Saksen): Hindenburg '490.272, Marx 284.993 stemmen. In P o m in e r e n: Hindenburg 658.415 M'nrx 225.875 stemmen. In W es t f a 1 e n: (zuidelijk deel): Hin dcnbnrg 461.783, Marx 737.336 stemmen. Hindenburg over zijn taak. B o ve n de part ij e n. Hindenburg verklaarde aan een verte genwoordiger van dc „Lokalajizeiger" het volgende: ..Men moet zich thans niet gaan verbeel den, dat ik mij door welke partij dan ook, de wet zal laten voorschrijven. De slag is geëindigd; ik ben eerlijk, bereid iederen Duitse her, en ook onze vroegere tegen standers, onvoorwaardelijk de hand te rei ken voer genicenseliappelijken arbeid". Di beëediging van den gekozene. Tïct natellen van de resultaten der pre- sidentsvorkiezing zal waarschijnlijk onge veer tien dagen in beslag nemen, zoodat men wig verwachten, dal de ui', uwe rijkspresident na do definitieve vaststelling der stemmencijfers Zaterdag 9 Mei ge- installeerd' zal worden. Omtrent de bijzonderheden dezer cere monie, waarbij ook de plaatsvervangende rijkspresident, dr. Simons, een rol zal spelen, is nog niets vastgesteld.. Men weet slechts, dat de veldmaarschalk den eed voor dpn Rijksdag in dc handen van den voorzitter, den sociaal-democraat Loebe, Zal aflpggen. Deze eed luidt als-volgt: „Ik zweer, dat ik mijn krachten aan het welzijn van het Duitsche volk zal wijden, alles zal doen om zijn voorspoed te vergrooten, nadoelen zal afwenden, de grondwet en de wetten van liet rijk zal beschermen en mijn plicht ge wetensvol zal vervullen en rechtvaardig heid tegenover iedereen zal betrachten". In rechts-radicale kringen verluidt, dat Hindenburg niet voornemens is het paleis in de Wilhelmsfrasse te betrekken, dat den eersten rijkspresidënt Ebert tot wo ning diende. Hindenburg zou zich het liefst te Potsdam vestigen. Geen verandering in het ministerie. In het kabinet is de vraag overwogen, of de verkiezing van den nieuwen presi dent, zij het slechts formeel, het aftreden van het kabinet noodzakelijk zou maken. Hot is niet aan te nemen, dat een veran dering in de Duitsche regeering zal intre den, ook niet wanneer de rijkskanselier en de rijksministers hun portefeuille ter be schikking van den nieuwen president zou den stellen. Levensbijzonderheden van v. Hindenburg. Paul von Beneckendorff uud Hindenburg werd den 2den October 1847 te Posen als Zoon van een officier geboren. Paul von Hindenburg nam als tweede !uitenant bij het 3de garde-regiment to voet deel aan den veldtocht tegen Oostenrijk, .Waarin hij licht gewond werd. Met zijn regiment nam hij ook aan den 'Oorlog van 1870 tegen Frankrijk deel. Met het ijzeren kruis 2de klasse gedeco deerd, keerde hij terug en werd in 1878 lid van den generalen staf. In het jaar 1903 werd hjj commandce- ïend generaal v;in liet 4de legerkorps, t ïn Maart 1911 nam hij ontslag uit het leger en vestigde zich to Hannover. Zijn militaire loopbaan scheen hiermede voor goed geëindigd. Toen in 1914 ecliter de oorlog uitbrak, on de Russen, .sneller dan verwacht werd, Oost-Pruisen binnenvielen, scheen do lei ding der Duitsche troepen daar niet m goede handen. Toen deed dc Duitsche keizer een beroep op den ouden generaal in Haunover. Als „Generaloberst" nam hij de hevelvoc- ing op zich en weinige dagen later, don 29slen Augustus 1914, werd do slag bij Pannenborg geleverd, waardoor Oosi-Prui- werd bevrijd eu Hiudenburg's roem voorgoed gevestigd werd. Den 12den September 1914 volgdo de overwinning bij do Mazoerische moren. Daarop volgden do eerste opmarsch in Po len, do intusschen noodig geworden te rugtocht en liet plotse.ing weder front ma ken, do slagen hij Lodz en tenslotte lret zich ast nestelen aan do Rawka. De winter maakte voor een tijd do krijgsoperaties onmogelijk. Reeds in Februari 1915 werden dooT den winterslag in hel Mazoerengebied do Russen definitief uit Oost-Pruisen verdro- ven. Daarop volgden de „tocht naar Koer land" en do opmarsch van Hindenburg's legers in vereen iging met het groote Moi- offensiof tegen Rusland. Op 29 Augustus 1916 werd Hindenburg ■in plaats van Falkenhayn lot chef van den generalen staf en daarmedie tot le.der vau het heclo Duitsche leger benoemd Naast hem werd Ludendorff eerste gencraal- kwartiermeesler. Den 21sten Maart 1918 begon het groote Duitsche offensief in het "Westen, de „groo te slag in Frankrijk", die do Duit schors tot vóór dc poorten van Amiens bracht. Nog volgde do doorbraak aan den Ghe- min des Dames, die de Duitschers ten twee- do male tot de Marno deed doordringen. Doch hiermede was de Duitsche aanvals- kracht def nitief uitgeput. Do derde aanvalsstoot in Champagne mislukte en nu werden de bordjes verhan gen. Het tegenoffensief van maarschalk Foch in Augustus bracht den Duitschen muur aan het wankelen. Stap voor stap volgde do Duitsche terugtocht tegen einde October op do AntwerpenMaa'S-l.nio en de wa penstilstand van 11 November 1918 maakte éen einde aan de operaties. Om grooter onheil to voorkomen, stelde Hindenburg, na het afdanken van den kei zer, en na het uitbreken der revolutie, zich ter beschikking van de nieuwe regeernig en nam do zware Liak op zich, het leger naar het vaderland terug te voeren. Den lsten Mei 1919 deeldo hij aan rijks president Eberl mede, dat hij zich in het particulier© leven terugtrok en vestigde zich weer to Hannover. WAT DE WERELD ZEGT. Duitsche beschouwingen. Do naam heeft het gedaan. Terwijl do reebtscho bladen natuurlijk juichen, wijst do l.mkscho pers er op, dat Hiudenburgs keuze geen overwinning be- teekent der rccklscho partijen, maar dat Hindenburgs naam do overwinnaar is. De „Deutscho Allg. Ztg." schrijft, dat do Duitsche natio door dezo verkiezing heeft bewezen, dat zij er genoeg van heeft om van het vijandelijke buitenland voorschrif ten in ontvangst to nomen omtrent do hou ding, die zij moet aannemen. De uitslag van do verkiezing is een aanduiding, dat het nationale zelfgevoel, dat zoozeer was gedaald en dat een eerste voorwaarde voor de opleving van do natie is, opnieuw is ont waakt. Do „Kreuzzeitung" ziet in de verkiezing van Hindenburg de overwinning van de na tionale volksgemeenschap, welke samenge steld is uit allo kringen, klassen, beroepein en godsdienstige gezundheden. Het bewust zijn van samenhoorighcid van het Duitsche volk heeft zoowel over de confessioneelc als sociale tegenstellingen gezegevierd. Do „Deutsche Tageszlg." is van oordeel, dat, aangezien deze verkiezing vrij is ge weest van alle partijoverwegingen, ook do rech'tsstaando partijen geen aanleiding hebben om zegezangen aan te heffen. Dc indruk in Frankrijk? Lood om oud-ij zer? De linkscho pers zegt, dat per slot van rekening de verkiezing van Marx of Hin denburg vrijwel op hetzelfde zou zijn neer gekomen. De oppositiepers daarentegen .spreekt van sen ernstig failliet van de politiek van het kartel, dio op een toenadering tot Buitech- land berustte. Intussohen kan bui ten dit onderling go- twist om gezegd worden, dat Frankrijk do verkiezing van Hindenburg accepteert, sooals het den terugkeer van Caillaux heeft geslikt. Men wijst alleen op het resultaat van de politiek dor geallieerden in het bijzonder van Engeland en Amerika, die Duitschland hebben willen holpen. Overigens zit men bij de pakken neer met de bewering, dat, wanneer in Duitsohland de droom van he- gemonio weer terugkeert ook do andere- ge- i-l.l oorden do stukken op hun hoofd zul Ion krijgen. Terwijl do linkscho bladen tot toenade ring tot Duitsch^nd bereid blijven, verkla ren do rechtsche bladen, dat deze nu zeer moeihjk geworden is, daar, hoewel het doel van do politiek van Hindenburg on Marx in het algemeen hetzelfde is, hun rnothodo sal verschillen on do eerste waarschijnlijk rebrek aan soepelheid zal vertoonen. Het oordeel van België Do woroldvredo bedreigd. Do Belgische bladen vatten do verkie zing van Hindenburg over het algemeon op als een zware slag voor allen, dio te goeder trouw aan dc pacificatie van Euro pa gelooven. De „Nation Belgo" noemt do verkiezing van den slrooman van "Wilhelm don triomf der reactie en der revanche en de voorbe reiding van het herstel der monarchie in Duitschland. Dit feit zal de samenstelling van onze rcgcering van morgen boheer- schen. Zoo niet, dan zal dit liet einde van België beleekenen". Wat Engeland zegt. Vrij gematigde oordeel on. De anli-Duitsche „Evening News" wijst cr op, dat do verkiezingsuitslag do politiek van Poincaró rechtvaardigt. Do pro-Duit- sche „Star" geeft aan lozo politiek juist de schuld van do oc, ft-.-innirig van Lot Duitsche nationalisme. Beide bladen zijn echter in hun oordcel vrij gematigd. Do „Evening News" zegt, dat men het feit der verkiezingen moot aanvaarden. Het oordeel van Genèvc. In de kringen van het Volkenbondssec- relariaat is men over de verkiezing van Hindenburg tamelijk verrast. Ofschoon men zich niet verheelt, dat deze keuze ernstige buitonlandsch-politie- ke bezwaren met zich meo zal brengen, ge looft men toch, dat Hindonburgs verkie zing het toetreden van Duitschland tot don Volkenbond zal bespoedigen, omdat Hin denburg wellicht om zijn liefde voor den vrede te bewijzen, wel geneigd zal zijn, deze toetreding meer te bespoedigen dan een links georiënteerde politicus, die reke ning moet houden met do nationalistische slrooming, welke zoo krachtig is gebleken. De Amerikaansche bankiers. "Wallstreot blijft rustig. In New-Yorkscho bankkringen is het bericht van Hindenburgs verkiezing met groote belangstelling, doch met weinig ont steltenis ontvangen. Men is in hoofdzaak bezorgd over de uitwerking hiervan in Frankrijk. Men vreest algemeen, dat Frankrijk het noodig zal achten zijn mili taire uilgaven te verhoogen, en dat do Fransche politiek opnieuw beheerseht zal worden door de vrees voor de Duitsche aggressiviteit. De mogelijkheden voor do Duitsche in dustrie om leeningen te Amerika op te ne men zijn door Hindenburgs verkiezing on getwijfeld verminderd. Van banlcierszijde wordt er echter op gewezen, dat Duitsch land ook zonder dit reeds do grens van zijn credict in Amerika bereikt had. Geen basis voor pessimisme Voor den toon der bankierscommenta ren is de verklaring van Charles E. Mit chell, den president van de National City Bank, karakteristiek. Deze zeido: „Na een grooten oorlog is het verklaarbaar, dat een land zich wendt tot een der oorlogshelden, vooral wanneer andere sterke persoonlijk heden ontbreken. In onze eigen geschiede nis is daarvan een voorbeeld do verkiezing van generaal Grant, welke volstrekt niet beteekende, dat het Noorden zich voorstel de, controle over het Zuiden te houden door gewapende macht. De verkiezing van Hin denburg beteekent evenmin, dat Duitsch land terug zal koeren tot een militairis- tisch regiem, noch dat het zal trachten zijn problemen op te lossen door een mo narchistische controK In weerwil van den onmiddellijken on- gunstigen indruk, welken de verkiezing te weegbracht hier en in het buitenland, ge looven wij,dat de manier, waarop Duitsch land zijn toekomst zal regelen, niet wordt beïnvloed door de verkiezing. Wij zien in deze verkiezing geen basis voor pessimis me betreffende de oplossing van dio Duit sche moeilijkheden on liet herstel van een land, waarvan het crediet sterk is. Fun damenteel is er niets veranderd. En his torisch gezien is het moeilijk een gestadi- gen vooruitgang (e vinden zonder lijdolij- ken terugval". Omkooping door hot Reichsblock. Eonnoofvan Marxgearrostoerd Naar de „Mannheimor Genoral-anzoi- ger" meldt, is do to Ludwigshafen wonen de neef van Marx, dr. Verkoyen, Zaterdag door de politic gearresteord en tot gister middag vastgehouden. Deze aanhouding zou zijn geschied op verzoek van het Cen trum. Ifot verluidt, dat dr. Verkoyen door hot Reichsblock was omgekocht om ongun- stigo verklaringen over Marx af te leggon en bewijsmateriaal tegen hom to leveren. Frankrijk. Onrust op Guadeloupe. Op Guadeloupe, waar hot vorig jaar tij dens de verk.ezingsporiode zuLkc ernstige ongeregeldheden hebben plaats gehad, is bet opnieuw onrustig. Aan de „Matin7* wordt uit Fort-do-Franco gemeld, dal de aanhangers van het oud-Kamerlid Bo.snouf ccn aanval op hot gemeentehuis van Poin- te-h-Fitre hebben gedaan, waarbij een per soon werd gedood on verschillende werden gewond. Bulgarije. De toestand. Volgens berichten uit Sofia zijn pogin gen in liet werk gesteld om bruggon in Oostelijk Bulgarije te vermelen. Dezo po gingen zijn echter mislukt. Do VTocgoro agrnoisclie minister Omar- chlosky, heeft een bezoek aan don generaal Voikoff gebracht, waarin hij mot nadruk omkeilde, dat hij bij de jongste aanslagen betrokken is geweest en volledigen stoun aan do regeering toezegde. Volgens een m.t Sofia ontvangen bericht, is de voorzitter van don krijgsraad to So fia door oen communistisch bokluagdo go- dood, die hot gewver ontrukte «nu een der soldaten, dio hem binnenleidde» en daar mede den voorzitter neersloeg. Joeyo-5lavie. To ver gaande regeeringsniaatregclen. Eon pro te st dor Katholieke bisschoppen. Do Katholieke b.sschoppen hebben in eon vergadering, onder voorzitterschap van don aartsbisschop van Ag. am, mgr. dr. Brauor, gohoudon, geprotesteerd legen een door den Jbego-Slavischcn min.3ter van onderwijs, Pitroitsjewitsj, uitgevaardigde verordening. Krachtens doze \ecordoning wordt de workzaamlioid dor culturcele, humanitaire en godsdienstige vereen:gingen deels ver boden, deels onder controle der onderwijs- auioritoiton gebracht, zoodat de roiigicuze gevoelens dor Katholieken ernstig gokwetst worden. Voorts is geprotesteerd togen het feit, dat do Katholieke geestelijken en orden ver volgd worden, zooals in Banjaloeka, Zom- bor on Palenka geschied is, alsook tegen het in beslag nemen van gebouwon en goe deren dor Kerk door do autoriteiten. Turkije. Het Turksch-Grieksche accoord. Do uitwisseling dor gees tol ij k hoi d. Do Gricksch-Turkscho overeenkomst, wol- ko binnenkort zal worden ondorleekond, zal de bepaling inhouden, dat Turk je de leden dor Heilige Synode als niet uitwisselbaar zal be»schouwen. Do Grioksohe regeering verbindt zich het aftreden van den Pa triarch to Konslantinopol to bewerkstelli gen. Marokko. De actie van Abd-el-Krim. Franseho maatrogolon, Ten gevolge van do agressieve houding van Abd-el-Krim heeft maarschalk Lyau- toy militaire maatreirlen getroffen om do grenzen te beveiligen en de gebieden van do stammen, die zich onderworpen hebben, to beschermen. Reeds godurondo enkelo dagen kwamen er yerontrustendo berichten uit Marokko, ten ge volgo van liet feit dat Alxl-el-Krfm strijdkrachten aan do grenzen van het Fransche protectoraat had geconcentreerd. Noch do Spanjaarden, dio uit het noorden, noch do Franschen, die uit het zuiden ope reerden, hebben tot dusver de bezetting hunner rasp. zones voltooid, zoodat or aan beido zijden der grens een aanzienlijke strook nict-bezct gebied is overgebleven. Bij don jongsten terugtocht der Spanj den was de gchcclo Spaanscbo kant van deze strook in liet bezit van Abd-el-Krim gekomen. Do Rif-leider bleek dit ecjiler niet voldoendo te achten en bezette ook hetj Fransche gedeelte der strook, waarin dc Fransche troepen nog niet waien binnenge trokken. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De keuze van Hindenburg. Zijn levens loop. Wat de wereld er van zegt. Een merkwaardige uitspraak uit dr kringen der Amerikaansche bankiers. Een neef van Marx gearresteerd. Het communisme In Perzlë. BINNENLAND In de plaats van den heer Nolting is be noemd tot directeur-generaal P. en T. de heer Ir. M. H. Darnme. De nieuwe Tariefwet wordt waarschijn lijk eerst op 1 Juli a.s. ingevoerd. De memorie van antwoord nopens het wetsontwerp tot Wijziging van dc Ar beidswet betreffende arbeid in broodbak kerijen. Dc memorie van antwoord inzake hot wetsontwerp tot wijziging van dc Drank wet. Onze Geïllustreerde Pagina De photo-pngina bevat o.rn.: Huldiging van do HollandTndiü-vlicgers B«» nieuwo Rijkspresident van Duilscbland, veldmaarschalk Hindenburg Monument ter herinnering aan de helden van Zco- brugge Mgr. Orscnïgo, de pauselijke internuntius to 's-Gravenhage, dio benoemd is to Boodapast Do Nationale Rakkcrij- lontoonstelling to 's-Gravenhage Sport- kiekjes. Perzië, Communistischo actie. Doc u menton in beslag gonomen. Uit Teheran wordt gemeld dat daar in het legatie-gebouw der Sovjets gisteren door do Perzische politie inct gewold do brandkast Is geopend Het Rir ïschc dn plomallekc corps had daarin geheime do cumenten geborgen, afkomstig van een Bolsjowistisclio propagandist, welke zich thans in Penziö in do gevangenis bevindt. Do Perzisch© rogooring heeft een syste matisch© opruim in-e gehouden omler de Bolsjowistisclio agenten, wolko in Teheran en andere Perzische contra, waar de Bolsjewistisch© invloed groot is, propagan da maakten. Toon do leider dor Sovjet-in triges bier kort geleden werd gearresteerd wegens medeplichtigheid aan samonzwe- rigen tegen do Perzische rogooring, dood do Russischo logatio pogingen om to voor- komon, dat do compromiHoerende papieren ln beslag werdon genomen. De logatio heeft krachtig geprotesteerd togen hel foreeeron van do safo door de Perzisch© politie. Men gelooft dat ook Moskou een krachtig protest zal doen hooron. BINNENLAND Koninklijke Besluiten. Directeur posterijen en tolegrafio. Bij Kon. besluit van 23 dezor is, met ingang van 1 Juni a.s., nan W. D. Nol ting, directeur-generaal der posterijen en telegrafie, eervol ontslag verleend uit zijn© betrekking, onder dankbetuiging voor do vele in dio betrekking aan den lande be wezen gewichtige diensten, en is, met in gang van voornoemden datum, benoemd tot directeur-generaal der posterijen en te legrafie i r. M. H. D a m m o, oud-hoofd van den dienst dor Staatsspoor- en Tram wegen in Nedorlandsch-Indië. Ir. M. H. Damme, die met 1 Juni tol di recteur-generaal der P. en T. is benoemd, is geboren in 1870 en haalde in 1898 te Delft zijn ingenieursdiploma. Hij werd adjunct- ingonieur bij do Staatsspoorwegen op Java on toen hij in 1910 mot verlof ginjg belast met eenige liclangrijkc opdrachten, oa. vertegenwoordlgdo hij de Indische Spoor wegen op het internationaal spoorwegcon gres to Bern. Na zijn terugkeer in Indië werd de hoor Damm© aanvankelijk tijdelijk Jielosl niet do waarneming der functie van hoofd vau hot bedrijf en werd dit in 1913 dofm 'iel. Tijdens den oorlog moest de dienst be langrijk georganiseerd en goconlm i-•■•■nl worden en in 1919 werd do hooi Itainnu» vertegenwoordiger der N. I. Oliefabikeu Ins ul in de. In 1921 begon ©venwel al e i nieuwe pe riod© in Indisoben .staatsdienst voor urm door zijn benoeming lot gedelegeerd lid tier Semarangsche „spoorwegcommis-ic. In 1922 werd hij als voorzitter salariscommisei© voor burgerlijk*- J.ui'l dienaren, wolko zoowel-de grondslagen \an het Indisch bezoldigingssteb -l en de too*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1