16e Jaargang. DINSDAG 21 APRIL 1925 No, 49^4 e Scidóelve Goti^amt De ABONNEMENTSPRIJSbodraagtblj vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal. Franco per poet I 2.95 per kwartaaL Pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 üt. Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 1C - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertenliën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen wtwdcn aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen. 7 De Eenheid der Kerk. Een niet-Katholiek is op Lot Paasch- feest in de St. Pieler te Rome geweest, Leeft daar om half elf bijgewoond do plech tige Hoogmis, opgedrageu door Kardinaal Merry del Val, en, onder den indruk daar van, schrijft hij o. m. aan liet „Handels blad": ..Reeds om half tien werd het aantal be zoekers geschat op meer dan 20.000, en toon om half elf de kardinaal, vorstelijke verschijning, plechtig naar liet hoofdal taar schreed, onder aandoenlijk schoon koorgezang, heeft St. Piot et* een schare v'ui minstens 50.000 menschen binnen hare muren omvat. Wanneer men bedenkt, 'dat de oppervlakte meer dan 15.000 vierk M- bedraagt, verwondert ons dit cijfer niet Overweldigend is de totaal-indruk bij het binnentreden. En ik hel) hier nog niet zoozeer het oog op de afmetingen, watirop rr.on langs den weg daarheen reeds voorbe reid was, maar méér nog op de scboono La rmonie. En toen ik daar die machtige schare bij eenzag uit alle doelen der wereld, blijkens liun spraak en bun uiterlijk, en ik boorde bet koor de glorie van den Verrezene uit jubelen, waarboven de serene ongelonstem- nien, die vertolkt werden door knapen, schenen te zweven, toen werd ik een oogen- blik bedroefd, als ik dacht aan al die ver deeldheid onder ons protestanten, die er riet behoefde te zijn, als men eenerzijds elkanders Christelijk inzicht moer. waar deerde, en anderzijds de vrijheid niet mis bruikte; en ik dacht, wat zou het heerlijk zijn, als wij protestanten ook eens iiaclden als een machtig symbool onzer hoogste een heid bij alle verscheidenheid, een wereld- kathedraal. TTil deze ontboezeming spreekI droefheid Over de verdeeldheid van het. Protestantis me ,,die er niet behoefde te zijn" zoo wordt getroost en op dezen troostgrond wordt een toekomstbeeld gephantaseerd: Een beeld, dat gepliantaseerde toekomst blijven zal.... De eenheid is door Christus als kenfeeVen gegeven aan Z ij n Kerk. Dï« eenheid is in de Katholieke Kerk, wordt ook gezien door anderen, word» door hen benijd enzo gaan verder. Mo«*e de Waarheid eens voor al deze Seekers lichtend óver den levensweg schij nen!.... V Geen Index, maar toch.... Prof Hepp, hooglecraar aan do Vrije Universiteit, vindt dat er tegenwoordig ook in de protestautsehe gemeente boeken gele zen worden, die eigenlijk contrabande moesien zijn. En hij komt tot de conclusie: „er móet boekenkeur zijn", „Dat bevoegden daarbij voorlichting ge ven is alleszins gewenscht". ..In deze zijn we nog lang'niet, waar we wezen moeten''. „Ook de zgn. „Christelijke" leesbiblio theken hebben dikwijls te ruime mazen". „Daaraan mocht waarlijk wel meer aan dacht geschonken worden''. „Een waarschuwen in het algemeen is niet voldoende". „Man en paard, of in dit geval, titel en schrijver, moeten genoemd van die boeken, welke men vrijmoedig kan aanbevelen, als ook van die welke beslist moeten worden ontraden, terwijl een derde katogorie moet worden gemaakt van die, welke onder cenig of onder hot uiterste voorbehoud, maar dan toch onder voorbehoud kunnen worden go- l'ec ommandeerd. Aldus prof. Hepp. Maar nu schrijft denzelfdo Professor in «ofzeilde nummer over den Katholieken index, dien hij afkeurt: „Het op den ker kdijken index plaatsen laten we aan Rome aver." En hij wil hetzelfde als Rome doetl.... De vooroordeelen tegen Rome zijn wol ïterk, als men, hoowel hetzelfde willend, iöch zegt dat wat Rome doet met deugt! V De Zondagviering. fc In do liberale pers komt verzet tot uiting «gen den eisch, van Protestantsche zijde festeld, om den Zondag niet voor de Ölymplsche spelen te bestemmen. Een ver let, dat zich uit in spot; dat op laatdun kende wijze neerziet op de benepenheid tan hen, die op den Zondag willen uitslui ten voor openbare, geruchtmakende, wo- yeld scbe feestelijkheden. Wij, Katholieken, moeten ons er wel voor ito eden om de zijde te kiezen van deze laat- Hen. Ongetwijfeld, tusscken Protestantsche en Katholieke opvatting van Zondagsrust Zondagsheiliging is een verschil. Wij kunnen niet ontkennen, dat in Pro- teslautsche kringen deze wel 'ns wat al te streng, te formalistisch zouden wo willen zeggen, worden opgevat. Maar óók kunnen wij niet ontkennen, dat er onder do Katholieken helaas te veel zijn, die in deze een veel te „royale" opvatting hebben, uit wier gedragingen men haast zou opmaken, dat de Zondag is: louter on alleen een dag van ontspauning, tenzij dan voor hen, die ter wille van anderer ont spanning, dien dag tot den arbeid worden gedrongen. Die Katholieken hellen zóó sterk over naar do practijk van hen, die den Zondag ontheiligen en ontwijden en er niet meer aan denken, dat het is: de dag des Heeren. Gelukkig, er zijn tallooze Katholieken, wier Zondagsviering, over het algemeen, geenszins in strijd is met een Christelijke opvatting. Deze mogen dien auderen, waar op wij boven doelen, ter voorbeeld zijn! En 't is tech ten slotte beter: een wat strenge, dan een te laksche opvatting van de Zondagsplichten te hebben. En volkomen stemmen wij in met wat „Het Huisgezin" opmerkt: „Als wij te kie zen hebben tusschen de strenge protestant sche opvatting, die van den Zondag alle focMverloon en pret en spel bannen wil, en do liberaal-ongeloovige, die den Zondag als den dag bij uitstek van vermaak en uit gaan stempelt, dan kiezen wij zonder aar zelen de eerste." BU8TEKLAMP België. De kabinetscrisis. Nog geen oplossing in 't zicht. De essentieele kwestie in dezen crisis is die van de bezetting van het premierschap. De katholieken stellen die als een absolute voorwaarde voor het vorleenen hunner me dewerking aan de socialisten. Deze laatsten van hun kant zijn over het algemeen van oordeel, dat een der hunnen het v^rzitter- scliap van den toekomstigen minislerraad behoort te bekleeden. Het algemeen bestuur van de socialisti sche partij heeft gistermorgen vergaderd, ter bepreking van den toestand. Er werd een motie aangenomen luidende als volgt: Het algemeen bestuur van de Belgische arbeiderspartij, bijeen ten einde kennis te nemen van de onderhandelingen door Van- dervëlde, met betrekking tot liet vormen van een democratische reeeermg, gevoerd met de democratische elementen van de liberale en ka'holieke parliien. bronet Van- dervelde buide voor zijn pogingen en spreekt zijn volkomen vertrouwen in liern uit ten opzichte van eventuëele verdere on derhandelingen. Ten einde te rmrloryoeken op welke voorwaarden de onderhandelin gen zullen kunnen worden vnort^ozet, be sluit bet bestuur, dat een delegatie, be noemd door ziin bureau en in samenwer king met Vandervelde, zich onmiddellijk in verbinding zal stellen met do hnrormv van de linksche liberalen en de rechterbilde en op bet congres van Donderdag verslag zal uitbrengen van deze besprekingen. Het aleemeon bestuur wil dus, dat de onderhandelingen wovd-m vnr.vf~o7.et maar bet wil ook, de discussie heeft dat aan bet licht gebracht, dat de onderhandel1 -q der socialisten streng vastbonden aan hun uro gram, dat onder geen voorwendsel i - wor den verminderd. Het wil eveneens, dat do socialisten niet tran«'"envon betreffende do bezetting van bet promlerarnht. *an bet hoofd der democratische regeering moet een socialistische minister staan, vorder wil men een socialist als minister van ar beid en industrie. Dn socialisten moeten in het kabinet inderdaad overlioerscbend zijn. Duitschland. Höfle overleden. Zelfmoord? De oud-minister van posterijen dr. Höfle, die naar men weet in verband met de Bar- mat-affaire eenige maanden geleden was gearresteerd, is gistermiddag in het St.- Hedwigziekenhuis, waarheen men hem de zer dagen had overgebracht, aan de gevol gen van een ernstige longontsteking over leden. Zijn verdedigers hadden reeds hij herha ling zijn ontslag uit de voorloopige hechte nis aangevraagd. In de eerste plaats, omdat het vooronderzoek geen bezwarend mate riaal had opgeleverd en voorts omdat de gezondheidstoestand van dr. Höflo van dien aard was, dat hij onmiddellijk op vrije voeten diende to worden gesteld, daar het anders verkeerd njet hem zou afioopen. De gevaugenisdoktoren waren echter van mee ning, dat het zoo'n vaart niet zou loopen en do verzoeken om invrijheidstelling worden dan ook alle afgewezen. Dezer dagen nu verergerde de toestand van den oud-rainis- ter zoozeer, dat hij onverwijld naar een ziekenhuis diende te worden vervoerd, waar hij gistermdidag is overleden. Er loopt een gerucht, dat dr. Höfle zich zelf van het leven zou hebben beroofd door een groole dosis veronal in te nemen. Een onmiddellijk ingesteld onderzoek beeft aan liet licht gebracht, dat men hem in bet zie kenhuis inderdaad veronal heeft gegeven. Eerst do sectie op bet lijk zal uitwijzen of veronalvergiftiging inderdaad de doodsoor zaak is geweest. Frankrijk. De regeeringsverklaring. Wordt beden voorgelezen. De rogecringsverklariüg, welke beden in het parlement zal worden voorgelezen, zal vermoedelijk wijzen op de noodzakelijkheid, bet vraaestuk van de veiligheid en dat van de financiën op te.lossen zonder toe vlucht te nemen tot geïmproviseerde maat regelen. Verder zal aangedrongen worden op snel aannemen van do begrooting ten einde bet begi-ootiugsevenwieht te verze keren, alvorens nieuwe belastingen in te voeren. De veiligheid zal verzekerd moeten worden op de grondslagen te Genève ge legd door Herriot en Rriand. Voorts zal gewezen worden op (le noodzakelijkheid van de nationale eensgezindheid en er zal op gewezen worden, dat het behoud van de betrekkingen met het Vatioaan ver- oeniebaar is met eerbied voor de onaan tastbare wetten, waarbij kerk en staat ge scheiden zijn. In den loop van bol debat zal Briand nadere uitlegging over de buitenlandse he politiek van het kabinet. Caiilaux over de financieel o politiek, Painlevé over de alge- meene politiek. De heropening der juridische faculteit te Parijs. Do juridische faculteit van de Sorbonno is gister weer geopend. De intrede van de studenten verliep in alle kalmte. Men weel, dat de opening van de rechtsschool een van de laatste besluiten was, welke door den minister van Onderwijs Francois Al- bert werden geteekend, voor hij aftrad. In studentenkringen verwacht men, dat ook. do doken Bgrth -h' •- weer i-;... zijn functie zal worden hersteld. Minister De Monzie heeft aan Berllielémy verzocht, met hem een onderhoud to komen voeren Nader wordt gemeld, dat de minister van Onderwijs morgen Berlhelénu zal ont vangen. Portugal. De straatgevechten te Lissabon. 30 d o o d o n, 300 gewonden. Een draadloos bericht meldt dat bij de nachtelijke straatgevechten te Lissabon 30 personen gedood en ongeveer 300 gewond zijn. Een ander bericht maakt melding van meer dan 100 dooden. Do president heeft een proclamatie uit gevaardigd, waarin hij do bevolking ver zoekt het werk te hervatten. De troepen en de bevolking worden op gewekt de regeer ing trouw te blijvon. De ministerraad besloot onmiddellijk een on derzoek in le stellen naar den verantwoor delijkheid aan de revolutie. Het parlement komt beden bijeen. Bulgarije. DE GISTING IN HET LAND. De rust keert terug. Mass a-a rrestaties en executies. Sofia hoeft sedert liet op Donderdag go- beurdo weer een normaal aanzien gekre gen, hoewel de gedrukte stemming van dc bevolking nog telkens aan het licht treed. Van vele huizen waait, ondanks de Paasch- dagen, do zwarte vlag. Alle openbare aan plakzuilen zijn met tallooze rouwaankondi- gingen beplakt.. Tot Zaterdag waren allo winkels gesloten en mocht men zich slechts op straat begeven met een speciale vergun ning van den stedelijken commandant. Mi litaire afdeelingen en gewapende burgers der nalionalo m'iitie palrouilleeren door de stad. Do organisatie dezer nalionalo mili- tio functionneerde voortreffelijk; oen uur na den aanslag in de kerk hadden allo mili ciens hun posten bezet. Sedert Zaterdag is het verkeer in de straten weer geoorloofd, doch slechts tot 8 uur 's avonds. Alle thea ters en openbare lokaliteiten zijn gesloten Reorganisatie der regeering. Behalve do afgevaardigde Kormanof zijn ook de afgevaardigden Kreslen en Milanof uit het centraal comité der regeeringspar- tijen getreden. De laatste staat op liet standpunt, dat de regeering moet worden gereorganiseerd op een broeder basis en dat eventueel een kabinet moet worden ge vormd onder leiding van den vroogeren mi nister-president Milanof. Door dit uittreden van afgevaardigden uit de regeeringsmeeiderheid is de krach tige oppositie, vooral van radicalen en so ciaal-democraten, tegen de regeer in gsmeer- derheid nog toegenomen. Volgens de „Epocha" zal de regeering hierdoor ge noopt worden af te treden en zal een reor ganisatie van het kabinet noodzakelijk .worden, Do partij voor Nationale Eenheid heeft logen morgen het partijcongres bijeenge roepen, waar beraadslaagd zal worden over den binnenlandschen toestand van Bulga rije, een eventueole regeeringswisselmg en de stabiliseering van de binnenlandsche rust. De aanslag in de kathedraal. Een der daders do o-dge.se hot on. Gistervoormiddag om half elf is do aan stichter van don aanslag in de kathedraal, die ook zelf do helsche machine heeft ge plaatst, do ingenieur en reserve-kapitein Minkoff, bij oen vuurgevecht tijdens zij'n achtervolging, doodgeschoten. Meer troepen. De Iiitcrgoallieerdo Militaire Commissie to Versailles (onder maarschalk Foch) heeft gisteren aan den Gezantenraad haar tochnkscl» advies doen toekomen, betreffen de het verzoek van Bulgarije, zijn militie- troepen met 10000 man uit te breiden. Naar verluidt zou dit advies gunstig zijn. De gezantenraad zal waarschijnlijk heden beslissen. Do inwilliging van het verzoek van Bulgarije zou eventueel voorloopig z:jn en slechts tot het herstel van de orde gel den. Moskou achter de schermen. De centrale te Weenen. De diplomatieke correspondent van dc Daily Tel. legt don nadruk óp het gevaar van het Weensclic propaganda-centrum Dc Oosteurijksche geheime politie is zeer actief. Zij i.s waarschijnlijk goed op de hoogte van dc bolsjewistische samenzweer- derij. „Maar (zegt de schrijver) de Oosten- rijksche regeering is zoo zwak, dat zij mogelijk de machtige sovjets niet aan durft. Toch is het haar duidelijke plicht menschen die daar samenzweren om in dc naburige landen onlusten te verwekken van haar grondgebied te verwijderen. Om de genoemde reden vraagt zi.i wellicht hulp om aan haar plicht te voldoen. Van Sofia en (le mogendheden der Kleine Entente verwacht man dat. zij afzonderlijk on co.i-_ tocue! oer.sieller. zuilen*dooii'in \VeenVn. Dan zou liet wonschei ijk kunnen zijn, dat andere en groolere beschaafde mogendhe den, zich daarbij in een collectieve démar che zouden aansluiten. De veiligheid on do solidariteit dor be schaafde wereld zijn ten nauwste betrok ken bij eenige gemeenschappelijke actie" Wlesonotamië. Een strafexpeditie. r i o v 1 i o g in achines n e cv g e s t o r t. Gisteren is in Mesopotamia een hn lit- slraf-exneditie nh^evoerd tegen een stam hoofd der Jesidi's. die tweemaal gewei gerd bad een door de repeering belegde conferentie bij te wonen, waar de geschil len moesten worden beslecht, tusschen hem en een ander stamhoofd. Fr was tus schen dc vhandige groepen reeds gevoch ten. Hot geweervuur van den Jesisi-slam bracht een Britsch vliegtuig ten val, dat geheel verbrandde. De off'cïcr-vlieger en de mecanicien werden gedood. Twee andere machines ziin door eep storm overvallen en verpletterd. Amerika. De revolutie in Honduras Dc hoofdstad bedreigd. De revolutionnairen naderen de hoofd stad. De Amerikaanscbo kruiser „Denver" hoeft 155 officieren en manschappen te Gei ba aan land gezel ten einde leven cn eigendommen der buitenlanders le be schermen. Zuid-Afrika. I nboorlingenoostoot jes. D er p r i n s van Wales wordt geboycot. Een opstootje in liet inboorlingenkwar tier te Bloemfontein liep uit op ernstige botsingen met de politie; deze moest een salvo afgeven op een menigte van ongeveer 4000 menschen. Het is niet zeker, hoeveel slachtoffers er gevallen zijn. De belhamels zijn gearresteerd. Dc burgerwacht ia op geroepen. Nader wordt uit Bloemfontein geseind; Bij do relletjes zijn 4 inboorlingen ge dood en 18 gewond. De arbeidersleiders hebben een staking van 22.000 inboorlin gen georganiseerd. De communistische propaganda neemt steeds in kracht toe. In een massa-demonstratie is besloten, den prins van Wales te boycotten bij zijn bo- zoek aan Zuid-Afrika. Buitenl. Berichten Onweer en stormen in Amerika. Verschillende Staten in het Noord-Oosten g e t e i s t e rd. Een buitengewoon lievig onweer heeft 1 Zondag gewoed over het gebied do HET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND. Oe Belgische socialisten blijven op hun stuk staan. Een oplossing is nog niet ir zicht Oud-minister Höfle, die gearresteerd was in verband met de Barmat-affaire. tf overleden. De toestand in Bulgarije. Een der da ders van den aanslag in de kathedraal van Soia doodgeschoten. Inboorlingenopstootje in Zuid-Afrika. BINNENLAND. Te Amsterdam hebben B. en W. een commissie ingesteld ter bestudeering van het vraagstuk van de verschaffing van verplegingshulp aan den middenstand •'•Ja blad). Oe Holfl. Mij van Landbouw zal in sa menwerking met prof. De Jong een daad werkelijke bestrijding van het mond- en klauwzeer beginnen, (hand- en Tuinbouw. 3de blad). Dc opbrengst der P. T. en T. over de maand Maart bedroeg 5.602.253. (In Maart 1924 was de opbrengst 5.557.632) (2de blad). Dc heer Oanime, oud-directeur van ae Insuiinde-oiiefabrieken te Leiden, zou vol gens de Bossche Crt. directeur-generaal der posterijen, telegrafie en telefonie wor den. Onze Geïllustreerde Pagina Do pliotü-pugino geeft o.a. photo's van den intocht der Holland—Indië-vticgcrs Do terugkeer van (le R 33 te'Pulliam (Engeland) Koning Boris van Itwlgu- rijü.— Fnp vncjlu. Groote Meren, Lier en daar gepaard met lievige .regen- cn hagelbuien, ter wijt langs de Ganadeescho grens van 5 tot 40 c M sneeuw viel. In sommige doelen van den sla.nl illinnia en bet Westen van Pennsylvania .bereikte de storm de hevigheid van een tornado en richtte groote verwoestingen aan. waarbij vele personen gedood en een 40-tal gewond werden. De mntericelc schade word' ge raamd op 15.000.000 doll., waarvan alL-en te Pittsburgh 8.000.000 doll. In het zakenkwartier van de stad Whee ling in liet Westen van Virginia word ook voel schade aangericht, maar wegens dn Zondagsrust waren de kantoren gesloten Te Toledo (Ohio) vielen hnoelsloenen van 2 c.M. doorsnee, welke talriike broeikas en en kappen van auto's vernielden. Vele da ken werden door Hen wind weggeblazen en sommige boerderijen vernield. In het Noorden van don slaaf New-York kon weer wintersport gehouden worden BINN ÜILAND KIESKRING LEIDEN. Men vraagt ons, of bot noodzakelijk is, dat do locale Kiesv. do documenten betrek king hebbende op de stemming Maandag 27 April zelf naar Gouda brengen. want o p Maandag 27 April moe'ten ze bij den secre taris zijn, en de post zou wel eens Dinsdag pas het bericht van den aangeteekendon zending bij den beer v. Berkel te Gouda kunnen bezorgen. Wij zouden daarop willen zeggen: Zendt de vereisohte documenten M a a n d a g- ochtend, zoo gauw de gelegenheid open is, om aangeteekendo stukken to verzen don. En, als gij eenige twijfel hebt, of ze op lijd zullen aankomen, zend dan ook Maan dagmorgen vroeg bovendien een telegram, dat u ze verzonden licht. Natuurlijk is bij twijfel de veiligste weg, om ze te doen brengen naar Gouda. Maar wij voor ons zouden 't er toch wel op durven wagen mot de post. Hel Po'itiek Advies. „S t. M i c h a l"-c a n (1 i d a t c n. Namens het groopscomité III omvallend* de clubs in Noord- on Zuid-Holland van SI. Michaël wordt officieel medegedeeld, dat voor de kieskringen den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Haarlem, Helder de heer G. P. Bon en voor do kieskringen Leiden en Dordrecht de beer L. F. Guit candid u zijn. Vragen van Kamerleden. Treinlectuur. Do beer Deckers, lid van don '1 «o Kamer, heefl aan den minister van r- staat de volgende vragen gesteld: Str jokt bet naar minister meening met

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1