MAANDAG 23 MAART 1925 Jaargang. No. 4900 e &zicbclve (Bouftcmt (BONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 10 cent per week 12.50 per kwartaal. lts» Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. per post I 2.95 per kwartaal. BeSlnstreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver- rtiir tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor ging. Afzonderlijke nnmanera 5 ct,, met Geïllustreerd Ijffflbifld 9 Ct. Dit blad varsebijat eiken dag uitgezonderd Zon* en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 3 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oewone adverlentlën 30 oenl per regeL Voor Ingezonden Mededelingen wordt het 2 dubbele van het taiUef berekend. s Kleine advertenliön, van ten hoogste 30 woorden, waaiili betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vary huur, koop en verkoop 10.50. poffiinw bestaat Dit H f Zi], die zich met I April a.8. ,0e Leidsche Courant" wenschen ibonneeren, ontvangen tot dien jiii de courant gratis, Het B.K. Huisvestings-comité. s i»en ons, Katholieken, verwijt een ji aan cultuur, daarmede bedoelend aan wetenschap of aan. kunst of maatschappelijke of staatkundige Hog dan grieft dat ons. En, hoewel icend, dat wij in dat alles niet allies ai bereikt wat te bereiken is, -wijzen dat verwijt afl En zéker mogcu wij absolute stelligheid beweren, dat een hier of daar niet is ontstaan als g e v o 1 g van onze Katholieke be- v!en maar veeleer ondanks die be den. wat men den Katholieken al m te mogen verwijten, zeker niet een aan charitas, aan ware naas- fde. En daarop kunnen wij, in het van persoonlijke tekortkomingen, als toen trotsch zijn. Niet de weten- of de kunst of wat dan ook, maar el de heeft Christus gesteld als ken- ?d van de waarheid Zijner navol- „Aan uwe liefde zal men erkennen,, gij Mijne navolger zljt". ezo gedachte aan de cliaritas-practijk, de liefde-beoefening in de Katholieke welke zich door allo eeuwen heen aangepast aan alle uooden, rees bij op, toen wij lazen over de reorgani- van het R. K. Huisvestings-Comité. e9E verslag in het tweede blad), ai Leeft wei eens gezegd: dat R. K. ireehngs-comité h'ekt zich het lot aan irai tenia ndsclie kinderen, terwijl er in het eigen land ook zooveel ax le is. Maar men vergat daarbij: eer dat men het -eerste kan doen, terwijl om het laatste niet behooft. te worden laten, en vervolgens dat de nood in buitenland ontzaglijk veel grooter, aïgemeener is geweest dan in het land iai' nu, nu de toestand in het builen- aan het verboteren is, nu gaat het 1. Huisvestingsconrté zich meer spe- de zorg voor de Nederlantlscho kin- q aantrekken. zooals reeds is medegedeeld, en in het vorslag in dit nummer kan hebben wij nu een organisatie voor lijke huisvesting van zwakke Neder- Ischo kinderen een organisatie, kant llaar, zoo perfect in orde, a's men wenschen kan, een organisatie, rdoor de Katholieken op dit terrein practisclie cbaritas vooraan komen te sl Is een heerlijk werk, dat nu het R. K. itestingscomité gaat uitbreiden het reeds beperkt gedaan: de uitzeni wakke Ncderlandsche kinderen naar :nen, waardoor zij op kracht kunnen we licht ook voor het latere leve rondheid zullen behouden en waarbij le be'angen van hun z'ol zullen wor- behartigd en verzorgd. nu dan ook het R. K. Huisves- -Com té den steun erlangen, die het deze, vooral in den oorlogstijd, gehad t Steun doordat velen zich bere'd ver in een kind in hun gezin op to ne- ve'en, niet uisluitend maar vooral I platteland; steun doordat velen met donatie het sympathieke werk der i oiging steunen. BUBTE^LffiKD De Veiligheidskwestie. Duitschland en de Volkenbond. Een onvoorwaardelijke toetreding? ivas verneemt, dat volgens berichten Mijn Duitschland van zins zou zijn •ff voorwaarde of voorbehoud toe- te vragen tot den Volkenbond, informatie te Berlijn kon men in gelichte politieke kringen de juistheid bovenstaand Havas-bericht tot dusver "iet bevestigen. 'eiband hiermede kan echter worden tooreerd, dat het antwoord van den tohond op Duitschlands bezwaren ten fbto van do toetreding van dit land tot Bond, in Duitsche regeeringskringen fliet-ongunstigen indruk heeft gemaakt Os besprekingen over het Pact. B u i t s c h e voorstellen niet concreet genoeg, de komst van de Fleuriau, den ge- van Fraukrijk te Londen naar Parijs, J1 ®en le mogen besluiten, dat sinds ^tsle onderhoud van Herriot met ^Maiu, een nieuwe phase is inge treden. Algemeen wordt verondersteld, dat deze pkaso is aangebroken door Duitsch lands gewijzigde houding ten opzichte van don Volkenbond. Berlijns meer gunstige gezindheid in deze kwestie kan eon mach tige aansporing zijn voor een verhaasting der onderhandelingen over bet door Ber lijn voorgestelde garantie-pact. London oefent in dezen aandrang uit, doch Parijs blijft voorloopig nog terughoudend. Te Parijs verklaart men, dat bet op het oogen- blik nog om niets anders gaat dan om het eens le worden over de te volgen proce dure voor het onderzoek van liet Duitsclio voorstel. Frankrijk verwerpt deze voor stellen niet a priori als basis voor onder handelingen. Men erkent, dat het zeker be lang beeft de gedwongen uitvoering van cen verdrag te vervangen door cen for mule, die goedschiks wordt aanvaard, op ïoorwaardo evenwel, dat daarvan geen ge bruik zal worden gemaakt, om verschil lende essentieele clausules af to breken of zekero mogendheden op te offeren. Voor overhaasting acht Parijs echter in het .geheel geen reden aanwezig, vooral niet omdat men van meening is dat het nog niet duidelijk is. of Frankrijk en En geland het reeds eens zijn geworden over de controle van het gedemilitariseerde Rijnland n over do interpretatie van art. 44 van liet Vredesverdrag, dat bepaalt, dat elke handeling van Duitschland, waardoor inbreuk gemaakt wordt de de demilitari- satio van het Rijnland, als cen vijandige daad zou worden beschouwd. Frankrijk urij, vastgesteld hebben, dat deze vijande lijke daad tegelijkertijd cen casus belli be- teekent, doch Engeland wil zich daartoe niet zonder meer verhinden. Vervolgens is men te Parijs van mee- ning, dal het Duitsche voorstel nog niet voldoende concreet is en teveel ruimte voor ornstigen twijfel laat. Een pact van negen? Volgens den heer de Fleurian den Fran- schen gezant te Londen, is het Britsche kabinet bereid een uitgebreider Pact dan het Pact van Zeven in overweging te nemen Dit uitgebreider pact zou niet dlleen Polen en Tsjecho-Slowakije, doch ook 'Jocgo- Slavic en Roemenië omvatten. Duitschland. Politieke crisis te Berlijn. Duitseh-Nationalen contra Lu therS tresemau, Tusschen de Rijksregeering en de Duitsch-Nationalen is een ernstig conflict uitgebroken, dat betrekking heeft zoowel op kwesties van binnenlandsche als van buitenlandsclie politiek, en dat zich zoozeer heeft toegespitst, dat men bijna van een critieken toestand kan spreken. Do eerst komende dagen zullen reeds de beslissing moeten brengen of het kabinet-Luthor ook nog verder op den steun van de Duitsch- Nationalen 'rekenen kan, of dat het zal moeten aftreden. De beide vraagstukken, welke tot het conflict leidden, zijn lo. de onderhande lingen met do Entente over het garantie pact en 2o. het valorisatievraagstuk. in de laatste dagen begon do Duitsch- Nationalo pers zich op hartstochtelijke wijze tegen het garantiepact uit te laten, omdat daarin het terugkrijgen van Elzas- Lotharingen verzaakt wordt, door de be sliste garantie van Frankrijks Oostgrens door Duitschland. Ook in Duitsch-Natio- nale vergaderingen werd heftig tegen het garantie-voorstel, geageerd, totdat do agi tatie ten slotte oversloeg op de Duitsch- Nationale Rijksdagfractie, die zich in de beide afgeloopen dagen met het garantie- voorstel bezig hield. Dezo fractie besloot eenstemmig, de zwaarste- bedenkingen tegen de politiek van den minister van Buitenlandseke Zaken uit te spreken en zich het recht voor te behouden, eventueel tegen het garantie-verdrag to stemmen, als zou dit worden afgesloten. In het valorisatie-vraagstuk zijn do Duitsch-Nationalen besloten voorstellen te doen, welke inderdaad verder gaan dan de toezeggingen, die de rijksregeering meent te kunnen doen. De scherpe aanvallen van de Duitsch- Nationalen richten zich in den vorm tegen den minister van Buitenlandscho Zaken, dr. Stresemann, in werkelijkheid echter ook tegen den rijkskanselier, want dr. Luther is de eigenlijke vader van de valo- risatiewet, en wat de buitenlandsche poli tiek betreft, volkomen met Stresemann in overeenstemming. De onderhandelingen van Buitenlandsche Zaken met de Entente- regeeringen zijn in overleg met en onder •goedkeuring van den rijkskanselier gevoerd Naar wij vernemen, heeft de rijkskanse lier de Duitsch-Nationalen niet in twijfel gelaten en de Duitsch-Nationale Rijksdag- fractio voor de beslissing gesteld, de poli tiek verder te ondersteunen of niet. De aanval van de DuitschrNationalon hangt ongetwijfeld samen met de ontwik keling van den politieken toestand in Prui sen, waar hun hoop op de verovering van de politieke macht niet vervuld is, zoodat de Rijksdagfractie or niet zooveel belang meer bij heeft in de regeering van Luther vertegenwoordigd te zijn en de verant woordelijkheid voor de regeeringspolitiek incdc te dragen. Men veronderstelt n.l., dat de Duitsch-Nationalen or niet zoozeer waarde aan hechten, in het Rijk te rogee ren, als zij ook niet in Pruisen de macht in handen hebben. De crisis ïn Pruisen De Duitsch-Nationalen eischen L a n d d a g-o n t b in n d i n g De Duitsch-Nationale fractie van den Pruisischen Landdag heeft een motie inge diend, waarin onmiddellijke ontbinding van den Landdag wordt geëischt. De nieuwe verkiezingen zouden tegen' 20 April moeten worden uitgeschreven. Frankrijk. Na de Kamerdebatten. Een slechte pers voor de x e g e o r i n g. De „Croix" wijst op <len onormen indruk van verontwaardiging, die uit het geheele land opgaat. Het blad (rekt de conclus:e, dat het debat de Katholieken heeft aange spoord om goed te begrijpen, him gedrags lijn uitsluitend te inspireeren op het orde- woord, door het episcopaat gegeven. Do regeering heeft een buitengewoon slechte pers. Do gematigde linksche bladen toonen zic-h ten zeerste verbolgen over de noodelooze beleedigingen, den Katholieken in binnen- en buitenland in het aangez-'cht geslingerd. Do geheele peTS, behoudens dan de socialistische bladen en enkele kar- telbladen, spreekt over den minister-presi dent en over den kamer-president met een waren afschuw en nooit hebben wij tegen een regeerngspersoon zulke scherp afkeu rende woorden hooren uitspreken, schrijft de Parijsche correspondent van do „Msb." Do „Figaro", conslateerend dat Herriot heel zijn rol van woordvoerder van den -staat vergeten hoeft, zegt, dat wel gebleken is, dat tusschen meerderheid en minder heid door den gewoM 'gen haat, die gewekt is, het niet meer mogelijk is, samen te werken noch elkander te zien en di't moet vroeg of Iaat tot kameri.atbinding leiden. Andere bladen.-wijzen op, dat men te doen heeft met do laatste «stuiptrekkingen van het combisme en dat do weerzin, door het optreden van Herriot gewekt, het anti- olercalisme voor goed tegen den grond werpt. De „Avenir' wijst erop, dat een schouwspel zoo afzichtelijk a^s gisteren in lange jaren niet in de kamer gez'en was. Do „Gaulois" trekt de conclusie dat het kamerdebat bewezen heeft hoezeer de ver garing van het episcopaat noodig was. Het christen-Frankrijk is in gevaar en het was voldoende de brullende, met vertrok ken gezichten hu'lende vergaderng met haar dreigende gebaren en haar uitdruk king van woede te zien om te begrijpen, welk een gif gedegen is in do groote woor den, die de sectarischen gebruiken om de onzijdigheid te verdedigen. De „Éclair" toont aan, dat het relletje geheel met voor bedachten rade geschie'd is. Do patroU:ische organisaties doen een beroep op het volk, om zich te veteenigen tegen de dictatuur van de radicalen en so- cialisten. Denemarken. De groote uitsluiting. Meer dan 100.000 betrokkenen. De werkgevers-organisatie heeft besloten de uits'uiting uit te breiden tot verschil lende andere industrieën, en wel te begin nen met 28 Maart. Het totaal aanial arbe;ders, dat dan bij de uitsluiting betrokken wordt, zal tus schen de 100.000 en 110.000 bedragen. Rusland. Steun van Moskou. Uit Hal'fax (Nieuw Schotland), meldt de „Labour Herald", dat een bedrag van vijf duizend do1 air is ontvangen van de Roode Vakinternationale en van den All-Russi- schen mijnwerkersbond ter ondersteuning van do stakers in Nieuw Schotland. In een te'egram uit Moskou, dat tegelijk met de gift is verzonden,' wordt er op aangedron gen, dat de mijnwerkers hunnen strijd te gen de exploitatie en onderdrukking zul'en voortzetten en het besluit met den oproep: Lang leve de internationale solidariteit van de arbeidersklasse. (Wij meenden, dat er nog hongersnood heerschfe in Rus^nd en dat de regeorin; geen geld bescliikbaar had om de talrijke gevangenen te eten te geven. Red.) Bulgarije. Een communistisch complot. Aan Atheensche bladen wordt uit Sofia gemold, dat de politie een communist'sche samenzwering tegen koning Boris ontdekt heeft en talrijke personen arresteerde. Turkije. De cpsland der Koerden. Het energiek optreden van Angora. De correspondent van de „Yossische Ztg." te Angora heeft cen onderhoud gehad met Kliemal Eddin Sama Paclia, den Turkschen gezant te Berlijn en tijdelijk naar Klein-Azië geroepen om den Koer* denopstand te dempen. De Pacha verklaarde, dat zijn overkomst overbodig was, daar de onderdrukking van den opstand reeds verzekerd is. Hij hoopt derhalvo weer spoedig op zijn diplomat! e- ken post terug te keeren. Aanvankelijk echter, zoo meende hij, liet de situatie zich zeer ernstig aanzien. Het vermoeden was gowettigd, dat het oproer tot ernstige conflicten met het buitenland zou leiden. Bovendien werden oud-Turk- sche kringen er van verdacht de hand in het spel te hebben. Het zeer eneTg-'eke op treden van Angora heeft de beweging ech ter spoedig don kop ingedrukt en Eddin Sama Pacha hoopt, dat allen vijanden van Angora de lust nu zall zijn vergaan de vijandelijkheden tegen het nieuwe bewind te openen. Palestina. Balfours bezoek aan Jerusalem. Uitgebreide veiligheids-, maatregelen. De „Sunday Express", die scherpe cri- tiek oefent op het bezoek van lord Balfour aan Palestina en op de Britsche Z:onist;- sche politiek, verneemt, dat uitgebreide maatregelen genomen zijn ter bescherming van de persoonlijke veiligheid van lord Balfour tegen mogelijke gebeurtenissen. Een speciale garde zal op weinig opvallen de, maar niet minder doeltreffende wijze Balfour beschermen. Een aantal zware houten barricades zijn vervaardigd met schietgaten voor machinegeweren, welko gemakkelijk op alle gewenschte plekken kunnen worden opgesteld. Aan de „Times'' wordt uit Jeruzalem ge- me'd: Zoowel do Arabische Executieve als do Nationale Partij blijven voortgaan sta kingsproclamaties in de plaatselijke pers te publiceeren met het oog op Balfour's aankomst a.s. D:nsdag. Naar gemeld wordt heeft de regeering de troepen gewaarschuwd, zich gereed lo benden naar Jeruzalem te komen, o.a. een compagnie van het öde rog'ment lanciers uit Egyte. Wat deze compagnie betreft heet het echter, dat het liier om cen nor male overplaatsing gaat. Do leerlingen van het rcgeerings'nstituut ter opleiding van onderwijzers hebben op enkele uitzonderingen na besloten te sta ken. De Grieksch-Orthodoxe jeugdgroep heeft bij den orthodoxen patrarch het ver zoek ingediend, to weigeren Balfour te ont moeten en hem den toegang tot de heilige Christehjko plaatsen te ontzeggen. BINNENLAND DE STILLE OMGANG Een steeds stijgend aantal deelnemers In den nacht van Zaterdag op Zondag is te Amsterdam weer de jaarlijksche StiFe Omgang gehouden waardoor deze nacht, zooals Pastoor Cronibag het Zater dagavond tot de Leidsche deelnemers zei- de, na den Kerstnacht de schoonste, de in drukwekkendste is van het geheele jaar. Van uit Leiden zijn niet minder dén 1100 deelnemers naar Amsterdam getogen! Zaterdagavond om half Uien was de kerk van do Harlebrug geheel gevuld met Room- scho mannenEen schouwspel op den laten donkeren avond vol zonneglans; voor het Roomsche hart cen licht-weelde als op een zomerdag, wanneer de zon op vollo middaghoogte slaat. Neen, in breede lagen van hét Katholieke volk hoerscht niet do knechtende heer schappij van do stof, maar daar leeft nog breed-uit de heerlijke vrijheid der k'nde- ren Gods, zich u tend in belangstelbng voor het' geestelijke, mee-voelen met het godsdienstig-mooie. Daar is in het leven van hot Katholieke volk nog reine zonne- vreugde! Toen het Allerheiligste Zaterdagavond voor het korto Lof in do Hartebrugskork was uitgesteld brak het los uit dio honder den m'anneharten: Kuielt Christenschaar voor het zoen-altaar: Uw God is daar! Do zeereerw. Pastoor hield onder het Lof een korte toespraak, waarin hij do deel nemers aan de St llo Omgang verzocht, in de stilto van do nacht, bij hun aanbidding van het Heilig Sacrament, te overwegen de vermaning door Paus en Bisschoppen en Priesters zoo herhaa'delijk gegeven: Meer mannen- en jongens aan de Commu niebank. Aan do Communiebank zullen zij de kracht putten, om het geloof to beleven en to bel:jden, in a'le omstandigheden. Na het Lof begaven de honderden zich naar den trein, om in Amsterdam de stichtende uren van stillen omgang en aanb dding te gaan gen'eten. Aan do stations Warmond, Voorhout, en Piet-Gijzonbrug (Noordwijkerhout) kwamen de deelnemers ut deze plaatsen in den trein. Bij aankomst in de stad van het H. Mi rakel le circa middernacht, stelden do declncmors zich vóór het Centraal-Station in rijen van vier op, om zich gezamenlijk to begeven naar de Mozes en Aaronkerk, HET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND. Besprekingen Inzake het voorgestelde veiligheidspact. Duitschland zou onvoon waardelljk tot den Volkenbond willen toef treden. Een scherpe oppositie van de Duitsclii natlonalen togen de politiek van Luthor eq Stresemann. Herrlots rede In de Kamer heeft eed slechte pers. Uitgebreide veiligheidsmaatregelen bl| het bezoek van lord Balfour aan Jeruzalem BINNENLAND. Wederom een grooter deelname aan deq Stillen Omgang. Do Koningin en de Prins zijn Zaterdag uit Zwitserland teruggekeerd Hun a.s. zilveren huwelijksfeest. De reorganisatie van het R.-K. Huls- vestingscomité (2de blaf" De houding van den Ned. R.-K. Mid denstandsbond tegenover de Weeide-helas^ ting (2de blad). Geen collectief contract in het scbiiders-i bedrijf (2de blad). De arbeidstijd in het SJagersbedrijf flv durende de weken vóór Paschen. LEIDEN. Vijf-en-twintig-jarig Priesterfeest Pater A. J. M. v. d. Donk O. F. M. Vergadering van den Kring Leiden R.-< K. Bond van Melkveehouders en aldaar door een nachtelijke aanbidding zich voor to bereiden voor den heiligen bedetocht. Tijdens deze plechtigheid hield de WelEcrw. directeur, pater Frigge, een prédikatio over het H. Sacrament. Nadat vervolgens nog enkele liederen waren go- zongen, begaf men zich naar het Spui, al waar de weg cons door den priester met het Allerheiligste en thans door zooveel duizenden Roomsche mannen betreden, een aanvang neemt. In devote stilte traden allen daar voort langs KalverMraat en Nieuwendijk, langs Prins Hendrikkade, Warmoesstraat on Nes, om tenslotte nog eenmaal een rondgang te maken om de plek, waar vroeger do Oinlezijds-kapel stond. Na het voleinden van don tocht werd weder in do volmaakste orde naar dft Mozes en Aaronkerk gegaan, waar Pater Frigge en Pastoor Floor uit Stompwijk een H. Mis opdroeeen, waaronder de IT. Com- munie werd uitgereikt door Pater do Jong uit Katwijk en Kapelaan Versteeg uit Voorschoten. Onderwijl werden eenigo ker kelijke gezangen uitgevoerd door do zan gers van de verschillende koren uit Leiden en Omgeving, onder leiding van den heer Theelen Met een indrukwekkende plechtigheid het door allen met gestrekte armen bidden .van bet Kruisgebed werd de bedevaart besloten. To circa 4 uur begaf men zich. naar de daarvoor aangewezen gelegenhe den, om het ontbijt to gebruiken Om 6.20 uur vertrokken alten w.-der go*- zamenlijk uit Amsterdam. Voor de keurige regplïng en liet nlleszini tactisch optreden, hetgeen dezen bedetocht zoo uitnemend deed verloopen, komt den WclEerw. directeur en het Bestuur zee* zeker een woord van lof toe. Wat de totale deelneming betreft, deze is zeer zeker aanzienlijk grooter geweest, dan vorig© jaren? Zelfs uit Sncek en Vcnln waren bedevaartgangers naar de H. Stede gekomen. Er was zelfs een oogenblik gevaar dat door de overweldigende drukte er stagnatie zou komen. Maar dank zij de uitmuntende organisatie is alles regelmatig verloopen. Om 2 uur 's namiddags word in de St Willibrord een groote vergadering gehou den, waar gesproken werd door mr. Krop man, den heer Poelhekke en kapelaan van Alphen. Het grooto kerkgebouw op den Amstei^ dijk was geheel gevuld met gcloovigen. „Allerzielen." De opvoering van Heyerman's „Aller zielen" is den laatsten tijd, vooral ook in Noord-Holland, aan de ordo geweest. Ver schillende burgemeesters verboden do op voering Zoo ook to Anna Paulowna. Een der raadsleden stelde eenigo vragen daarom trent, waarop de burgemeester, de heer G. Lovink, antwoordde. In de daarop vol gende discussie verklaarde deze Protes ten tscho burgemeester o.m., dat hij zich do ergernis dor Katholieken kon begrijpen. Hij zeide verder, dat hij voorzoover het in zijn vermogen lag, of het een klein of een groot percentage der bevolking betreft, zal zien te voorkomen, dat iemand in zijn ge voelens wordt getroffen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1