ZATERDAG 28 FEBRUARI 1925 16e Jaargang. No. 4881 l\j DeA0ONNEMENTSPRIJSbedraagtbijvooruitbetaling M Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Hfl yOVl eye\1. 1 O Cfk1„_t„ b, O» Leiden ij* cent per weea <>oU per kwartaaL In onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL inco per post I 2.95 per kwartaaL iet'Geïllustreerd Zonthtgsblad is voor de Abonné's ver mijdbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.,. met Geïllustreerd ijrabiad 9 L-t. (BoU^O/fit Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regei. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. n Kleine adverl.ntfën, van ten hoogst© 30 woorden, waarin betrekkingen wewden aangeboden of gevraagd, huur en ver buur, koop en verkoop IO.SO. git nummer bestaat uit wijf bladen, waaronder het Geïl lustreerd Zonriagblad. 90 Een na-beschouwing. De crediteuren-vergadering l-l itoiits tegei prijtti ris irdijiJei, 10' laarlemsche Hanzebank, Donderdag te inJ eiden gehouden, heeft een niet onbevre- 9' jgend verloop gehad. Er is nu een crediteuren-commissie in- steld, die bij een minnelijke liquidatie jze met Directie (en Commissarissen) zal egelen. Ook als het, onverhoopt, tot een 2f| jillissement zou komen ook dan zou ®!H[éze commissie, meenen we, nog goede liensten kunnen bewijzen in het belang Sn crediteuren. Deze commissie zal hebben na te gaan rat is het h e d en van de Hanzebank en at er zal kunnen gebeuren in de to e- st, en daarover een rapport uit- lell#reD--en- Kaast de'ze commissie is nog bestaande ïf n werkende een reeds eerder ingestelde Efi oamissie die meer tot haar taak liceft rapport uit te brengen over bet ver- dei), over het door Commissarissen en irectie gevoerde beleid, p.j. Beide rapporten worden met belang- ïU oiling tegemoet gezien. Het eerste, om- at het van zeer veel, wellicht van beslis- ïnden invloed zal ?ijn voor de vraag, of dan niet een- faillissement zal worden Jtgesproken. Het tweede, omdat daar- lenil oor °PhelderinS zal worden gebraol.it in ngen, waarover hier en daar wordt ge- ompeld en gemopperd. Ter vergadering nu van j.l. Donderdag de stemming over het algemeene ge- oedelijk en welgezind waarover men ch 'volstrekt niet verwondert, als men denkt, dat critici zich veiliger wanen in eino kringetjes, dan op zulk een verga ring; dat m.a.w. dee tot nu toe starre penstanders van minnelijke liquidatie jn verzet liever uitvieren, als ze onder hunnen zijn, dan op een vergadering lar ter zake kundigen* hen van ant- iord kunnen dienen. Zooals gezegd, was de stemming ter jadering goed tebejammeren was een tweetal Amsterdamsche ad- aiYh caten, de heeren Witteman en Schaap- ld, vrij hoekig waren in hun optreden, lardoor hun houding nog al afstak bij Bt van vier aanwezige en het woord- erende niet-Katholieko advocaten. Te jammeren niet zoozeer op zichzelf, als )1 omdat het ging om zaken, die toch ren van een ondergeschikte beteekenis, waarover men z'n ontevrednheid pas- ad in een veel gemoedelijker vorm had innen uiten. De hoofd-directeur der Hanzebank, de er Perquin, was de woordvoerder na tos Hanzebank en Hanze. De Commis- rissen der Hanzebank bleven bij deze legenheid bcscheidenlijk op den ach ter end, terwijl ook bet hoofdbestuur van Hanze, sprekend door zijn voorzitter," heer Struycken, hèèl weinig aan do irgadering had mede te deelen. De heer «rquin was in zijn betoog klaar en rus- één keer werd bij geïrriteerd'" door jWB i! neen-schuddend knikken uit een Am- I irdamsche groep, toen hij zijn meening te I Banen gaf, dat de commissie van credi teuren goed zou doen, zich te laten voor alen door den accountant van de Ianzebank. Sympathiek, zéér sympathiek was wat afgevaardigde van Zeeland, de heer imons, namens de Zeeuwsche crediteuren iet aandrang vroeg, n.l. om bij de afwik- eiing met de debiteuren de Christelijke laslenliefde niet te veronachtzamen. as dunkt, dat de aanwezige geest, advi- ,ur van de Hanze, rector Jansen, alleen ai t a c ti s ch e redenen heeft nagelaten, 't word te onderstreepen. En wij willen vertrouwen, dat het ook die tactische redenen zijn ge- welke den hoofddirecteur, de heer wquin, min of meer stelling deed nemen genover deze Ghristelijken wensch van eeland. Zaken zijn ^ken maar de Katholieke Èginselen blijven in alle omstandigheden a*r eischen stellen voor het zaken-doenI Men begrijpe ons niet verkeerd en ter 'duidelijking van dien wensch van Zee- ilfl wij twee opmerkingen maken: Eerstens, naastenliefde verwarro men met onberedeneerde goedzakkigheid onzakelijke teergevoeligheid, weedens, de plicht der naastenliefde ringt eerder als men te beschikken heeft Sold van zichzelf den over geld van Meren, in dit geval van crediteuren. vooropgesteld, mag worden veron- frsteld, moet als zeker worden aangeno- n> dat bij een minnelijke liquidatie de ^missie, directie en hestuur Hanzebank den, goed-begrepen, wensch. van Zee- m *n rek<-ning houden. Zulks betee- volstrekt niet per se dat de 'ren dan minder zullen ontvangen RAi II trdui ai! f if er '1, U° |aendiïU1^. aau minder zullen ontvangen 1 «pil zii bij een faillissement zouden Wn Eerstens niet, omdat bij een niet le forsche wijze van optreden meermalen meer is te bereiken, dan bij een geforceer de, en vervolgens niet, omdat ook bij een faillissement een curator niet altijd of over het algemeen niet een onmensch is zoo als een der advocaten ter vergadering, mr. Van Roy het uitdrukte. Bij een minnelijke liquidatie zullen de uitvoerders heel goed hebben toe te zien, wanneer zij voor debiteuren advocaten- hulp noodig hebben, zij als advocaat kie zen den juisten man op de juiste plaats en niet zoo maar dengene, die hun door de omstandigheden als wordt opgedron gen. Het zal iemand moeten zijn, die den naam van procureur, d.w.z. verzor ger van de belangen der crediteuren, èn van Katholiek met eere draagt. Wij hopen deze na-beschouwing spoedig te kunnen doen volgen door gunstige be richten over het verloop van de Hanze- bank-crisis. BUITENLAND Duitschland. PRESIDENT EBERT OVERLEDEN. Een onverwacht einde. Naar ons hedenmorgen draadloos uit Berlijn gemeld wordt, is rijkspresident Ehert in den vroegen morgen overleden. Hoewel niet verheeld werd, dat de toe stand yan den Duitscken rijks-president Ehert ernstig was de president had na zijn operatie aan de blindedarm buikvlies- ontsteking gekregen kwam de tijding van zijn dood nog vrij onverwacht. Voor al omdat de ochtendbladen van hedenmor gen berichten bevatten, dat de toestand van den president vooruitgaande was. Do ziekte schijnt evenwel hedennacht een noodlottigen keer te hebben genomen en de dood heeft do presidentskeuzc met eeni- ge maanden vervroegd. Want 30 Juni van dit jaar zou de ambts tijd van Ebert verstreken zijn. Friedrich Ebert werd in Februari 1919 door de Nationale Vergadering te Weimar tot president van de Duitsche republiek ge kozen. In de 6 jaar, dat hij president ge weest is, heeft Ebert zich steeds bescheiden op den achtergrond gehouden en hoewel hij sociaal-democraat was, getoond, dat hij boven de partijen stond. Een toespraak vhn Hitler in den Bürgerbraukeller. Een geweldige toeloop. Hitier sprak gisteravond voor den eer sten keer na zijn ontslag uit do vesting in het openbaar, en wel in een Völkische vergadering in de Bürgerbraukeller. De toeloop was zoo geweldig, dat reeds in den voormiddag een groote menigte in de zaal aanwezig was Tegen zes uur waren reeds duizenden in den Keiler aanwezig, die Kriebel, Esser en Streicher levendig begrootten toen deze de zaal binnenkwa men. Frankrijk. De modus vivendi met Berlijn. De voornaamste punten. In de gistermorgen gehouden minister raad is de Fransche minister van Han del, Raynaldy, gemachtigd de onderhan delingen met de Duitsche delegatie voort te zetten op de basis, welke is vastgesteld in de door de heide presidenten der dele gaties gehouden briefwisseling. De „Information" doet, met het oog op den goeden voortgang, die betreffende de onderhandelingen te constateeren valt, mededeeling, dat de tekst van het ant woord, hetwelk Raynaldy, op de laatste nota van Trendelenburg geven zal, de grondige verwachting wekt, dat weldra de vereischte handteekeningen onder het eerste principieele accoord, dat de grond lijnen van het voorloopig verdrag stipu leert, zullen kunnen worden gezet. Gedurende het provisorium van negen maanden, waarvan de uitwerking nog verscheidene weken vragen zal, zal Duitschland in beginsel aan Frankrijk toestaan: le. De clausule van meest begunstiging van het grootste deel zijner artikelen, met uitzondering van een beperkte hoeveel heid bepaalde koopwaren; 2o. Reductie van douanerechten van een reeds opgestelde lijst artikelen, waaromtrent een volledig accoord nog moet bereikt worden; 3e. Opheffing van de verbodsbepalingen betreffende den invoer' van een zeker aantal artikelen; 4e. De voorkeurregeling voor producten uit Elzas-Lotharingen. Duitschland zal zijnerzijds gedurende den modus vivendi de garantie van het verminderingstarief voor een zeker aan tal producten krijgen en een middentarief voor een andere serie artikelen. Wat het dcfintieve verdrag betreft zal Duitschland eveneens de positio van meest begunstigde natie krijgen voor ze kere artikelen. Aan Frankrijk zou in ruil de algemeene clausule van meest begun stiging worden toegestaan en tevens ta riefsverlaging en garantie voor handels vrijheid, terwijl behouden zal blijven het voorkeursrecht voor producten uit Elzas- Lotharingen. Fransche troepen in Marokko. Uit het feit, dat in het voorloopig twaalfde deel der begrooting over Maart door de Fransche regeering ook een bui tengewoon crediet van 4,5 millioen francs wordt verlangd, maken de Parijsche bla den de gevolgtrekking, dat in verband met de troepenzendingen, die de laatste weken naar Marokko hebben plaats ge had groote militaire operatiën in deze kolonie te wachten zijn. Denemarken. Het dreigende drukkersconflict. De stakingsorder opgeschort Nadat de arbeiders het bemiddelings voorstel in het arbeidsconflict bjj do druk kerijen, waaronder die der nieuwsbladen, verworpen hadden, heeft de officieele be middelaar de partijen wederom bijeenge roepen; het resultaat der besprekingen was, dat do stakingsorder is opgeschort. Indien na een bepaalden tijd geen rege ling is bereikt, kan de staking binnen 24 uur worden afgekondigd. Bulgarije. De onrust in het land. Belangrijke arrestaties van communisten. De politio heeft, op grond van een uit gebreid onderzoek, den leider van de Bulgaarschê Tsjeka en twee leden van het uitvoerend comité gevangengenomen. Zij bekenden medegewerkt te hebben tot de dcK>dvonnisseafflHME9Étt laatsten tijd over politieke, personen zijn uitgesproken, en betrokken te zijn bij den moord op Milef. Het onderzoek duur nog voort. Krachtige maatregelen der regeering. Het ontwerp tot wijziging van de wet tot beslissing van den staat is gisteren in eerste lozing door de Kamer aangeno men. Onmiddelijk na aanneming van de wet zal de staat van beleg in do aan Jocgo-Slavië grenzende gebieden worden afgekondigd en zullen krijgsraden wor den ingesteld. Ter bestrijding van de overvallen der gewapende henden heeft de regeering oen bedrag van 81 millioen leva uitgetrokken. Uit het geheime archief van den chef der communistische Tsjeka blijkt.dat voor bolsjewistische propaganda 300.000.000 leva te zijner beschikking stonden. Bij zijn arrestatie werden 35,000 leva en 60.000 dinar in beslag genomen. Roemenië. Het conflict met Duitschland. Verklaringen van minister Duca. Uit Boekarest wordt gemeld: De Roc- meensche minister van huitenl. zaken Du ca heeft in de commissie voor huitenland- scho aangelegenheden een rede gehouden over do buitenlandsche politiek van Roe menië. Naar aanleiding van het conflict met Duitschland wees hij er op, dat Roemenië er in geen geval op staat, economische re presailles tegenover Duitschland toe te passen. De Roemeensche regeering wenscht nog een politiek noch een econo misch conflict met Duitschland, doch zij kan niet toelaten, dat het goed recht van Roemenië wordt geschonden. Na deze rede sprak de minister de persvertegenwordigers, onder wie ook de Duitsche, toe. Ook tot hen zeide hij, dat Roemenië gaarne tot een overeenstem ming bereid is. Het is onjuist, dat Roe menië een volledige schadeloosstelling voor de door de Banca Generala uitgege ven bankbiljetten heeft verlangd. Integen deel. Het is bereid tot een vergelijk. Het kan er echter niet in berusten, dat Duitschland, nadat het reeds vier jaar over zulk een vergelijk heeft onderhan- deld, thans plotseling verklaart, dat het Roemenië niets schuldig is. Als Duitsch land bij deze opvatting blijft, kan de Roe meensche regeeriug niets anders doen dan haar toevlucht nemen tot represailles %Het „Berl. Tageblatt" heeft deze ver klaring te bevoegder plaatse in de Wil- helmstrasse voorgelegd, waar men er wat het eerste gedeelte betreft een zeer gun- stigen indruk van heeft gekregen. Men verheugt zich, dat Roemenië bereid is tot bijlogging van het conflict, maar wijst er op, dat Duitschland op grond van de overeenkomst van Londen niet in staat is afzonderlijke betalingen aan voormalige vijanden te doen. Het plan van Dawes bepaalt, aan welke verplichtingen Duitsch land in do toekomst tegenover alle geal lieerde en geassocieerde mogendheden heeft te voldoen. Daarbuiten kan Duitsch land niets betalen. Dit is het principe van het plan van Dawes, de hoeksteen van de liQele toekomstige lierstelpolitiek, de basis waarop het heele plan van Dawes is ge baseerd. Ook Duitschland is bereid zoo mogelijk een overeenkomst met Roemenië te tref fen, doch alleen binnen het kader van het plan van Dawes. Do Duitsche regeering heeft zich te dien einde tot de Commissie van Herstel gewend, wier taak liet thans is de mogelijkheden van zulk een overeen komst na. te paan. Te Berlijn hoopt men, dat Roemenië dit onderzoek der C. v. H. niet door dwangmaatregelen zal belem meren. Polen. De oorlogsbeqrooling. Een v c r li o o g i n g met 110 millioen. In de gehouden zitting der begrotings commissie uit de Seim schelste de minister van oorlog in een iange rede den organi- satorschen arbeid in het Poolsche leger. Aan het slot zijner verklaringen kwam de minister met den voor de conmi ssie verrassenden eisch voor den dag om de militaire begrooting voor 1925 van 655 millioen zloty te verlioogen tot 765 mil lioen. Voor 70 van de 110 millioen, die meer noodig waren, had de minister-pre ssent volgens Sikorski reeds dekking ge vonden, zoodat nog slechts 40 nvllioen door nieuwe belastingen moesten worden - opgebracht. In geval eener verwerping van dit voorstel kon hij de verantwoordelijk heid voor do nationale defensie niet langer op zich nemen en moest hij daaruit z:jn consequenties trekken. Daarop werd een voorstel aangenomen om een der partijlei ders met den minister van fmanciën om trent de e:schen van den minister van oor log in "overleg te doen treden. Rusland. De nieuwe verkiezingen. De verliezen der communisten Do nieuwe verkiezingen in sovjet-Rus land hebben een opvallende vermindering van het aantal communistische afgevaar digden en een vermeerder1 ng van het aan tal afgevaard'gden van den beziltenden boerenstand (Kulaken) opgeleverd. Opmer ken jk is ook de st jging in 't aantal geko zen vrouwelijke afgevaard:gden. In officieele sovjetkringen neemt men dezen uitslag uiter':jk vrij kaïn op. daar deze, naar men daar van meen;ng is, de basis van het sovjelbewind n'et zal onder mijnen. In do toetreding van onpartijdige c'ementen uit het volk z en de sovjet-auto riteiten. naar z j verklaren, een gunstig verschijnsel; den vermeerderden invloed van de Kulaken achten zij van. voorbij- -gannden aard. Turkije. Da opstand der Keerden. Successen der Turken. Naar de „Tag" uit Angora verneemt, worden de gewapende henden, die de stad Kaï-poet bezet hadden, teruggeworpen en verdreven. De opstandelingen, zoo wordt verder gezegd, wijken in wanorde terug en worden kracht:g .vervolgd. Men nam een zekeren Sjeik Achmed gevangen. De bevol king nam aan de achtervolging deel, d'o zich thans uilstrekt over het geheele ge- b'ed van den opstand. De „Time§" meldt uit Constant'nopel: De telegrammen, wo'ke gister te Angora ontvangen z'jn luiden gunstiger voor de Turksche regeering. De opstandelingen z'jn door de inwoners uit Karpoet verdre ven en tevens wordt gemeld, dat D'arbckir A'-ehana en Ma'at:a nimmer door de re- hellen veroverd z jn. Er is sprake van, dat de dagbladen, d'e aansnrakeMjk zijn voor deze valsche bereiden zullen gestraft wor den en men verwacht met belangsfelbng af. we'ke maatregelen genomen nd'en wor den tegnn de „Jumsuriet". die de val van deze 3 plaatsen gemetd heeft Griekenland. De kwestie van het patriarchaat. Het officieele vertrouwen vermindert. De „Times" meldt uit Athene, dat het offic:eele vertrouwen in een spocd'ge op lossing van het conf,:ct met Turkije inza ke het patriarchaat thans minder groot is, aangez'en er aanw:jzingen zijn, dat An gora do compromis-formule jvet goed keurt Amerika. iniLanen-cpstand in Panama. San Bias verklaart zich onaf h a n k e 1 ij k. In het San Blas-gebied in de buurt van het kanaal zijn de Indianen in opstand ge- HET VOORNAAMSTE NIEUWS» BUITENLAND. Hedenmorgen is de Duitsche rijkspre sident Ebert overleden. De voornaamste inhoud van de modus vivendi tusschen Frankrijk en Duitsch land. De Roemeensche minister Duca over het DuitschRoemeensch conflict. De opstand in Koerdistan. Gunstiger berichten voor de Turken. Een Indianen-opstand in panama. BINNENLAND. De Minister-President heeft in de Eerste Kamer verklaard, dat d^ Reoee- rinn niet zal kunnen medewerken aan sa laris-verbeteringen voor de ambtenaren, waarmede belangrijke uitgaven gemoeid zouden zijn. Wethouderscrisis aan financiën te Rotter dam, doordat de Raad de voordracht van B. en W. inzake pensioen-aftrek gemeente personeel heeft verworpen. De candidaatstelling voor dc Tweede Kamer in den Rijkskieskring LeHen. - komen naar aanleiding van beweerde wreedheden en andere evressen van do z:jde der autoriteiten van Panama. Het bericht doet do ronde, dat de India nen meer dan twintig inwoners van Pana ma, onder w c een neef van den gouver neur van San Bias, hebben gedood. Do Indianen hebben hun onafliankol'ik- lieid uitgeroepen en de Vereen;gde Risten verzocht een protectoraat over hen te aan vaarden. Do Amerikaanse he kru;ser „Cle veland" is naar het gebied van den opstand vertrokken Senatoren van Indiana „op de v'ucht". Obstructie tegen een kieswet- herziening. Verleden jaar verhinderden cen'ge rc- publikeinsche loden van do wetgevende vergadering van New York de doorvoering van een welsvoorsle', door d'on staal 'o ontvluchten en z ch net zoo lang in Mas sachusetts op te houden totdat de z'tt ng' van het parlement werd gesloten. Dit voorbee'd hebben Donderdagavond 18 democratische Senaatsloden van Indiana gevolcd, ten einde een kioswo'herzien te he'etlen. Zoodra zij de vergadering had den verlaten, werd hun een deu^waa d*r achterna gezonden met een mand at van den Senaat,'strekkende lot hun arros»a' Te Marion (Tnd'nna) kroeg do deurwaar der een paard, alsmede hnln van de p'.i.a - seliike recherche tof opspring vnn de v r- dwenon senatoren, die innrddols een 'op vlucht hadden gezo"!»t in den nal»ir:"on staal Olr'o Naar gemeld wo dt. z;:n inm dd^'s do senatoren teruggekeerd, daar hun verze kerd werd, dat de wet n:et zou worden aangenomen fsiur-maiéD EERSTE KAMER Overzicht. Dc lieer S t c nb u i s (S. D h ren zijn politieke rede vervolgd. Van hetgeen do socialistische m. ow Pothuis—Smit over Decnschc wetge ving had te zeggen, behoeven wo niets te vertellen. De heer Blomjous (R. K) hield een warm pleidooi voot liet behoud der clu'is- tcl'jko coalitie. Van den lieer Slotemakcr o Bruine (C. II) kregen we een best rij- ding to hooren van ce ontwapening- en van do socialisatie-lcuze. De heer W i 11 o r t van Hoogl 1 (R K) nam het nog eens op voor de :^t Michaëlbeweging, waaraan hij een vrucht bare werking in de katholieke Staatspartij toeschreef. Strijd tegen de coalitie of sa mengaan met de sociaal-democraten is nimmer het doel van deze. beweging weest. betoogde hij Even nog kwam minister R u i j s d ef- Beerenbrouck aan het woord moar lang genoeg om de hoop der ambtenaren, dat hun salarissen zouden verbeterd wor den, in zooverre, den bodem in te slaan, dat'zij nu weten, dat de regeering voor loopig geen wijzigingen wil aanbrengen, die veel geld kosten In November, aldus de premier, heeft de regeering meege ecld, dat het bij een ruimer vloeien der midde len nit uitgesloten was. dat andere zaken, dio finaneieele uitgaven vragen, eerder >n aanmerking kwamen dan de salarissen. Nu op dit oogenblik de index-cijfers weer in dalende richting gaan, vinde do regee ring geen reden om op die verklaring te rug te komen. Er zal naar aanleiding van deze mede- dceling nog wel een woordje in Eerste cn i in Tweede Kamer worden gesproken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1