'e StoidóoAvz (Sou/iawk DINSDAG 24 FEBRUARI 1925 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN 16e Jaargang. No. 4877 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden IQ cent per week 12.50 per kwartaal. Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. L™ per post I 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver ghaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- etaling- Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd dagsblad 9 'Jt. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewon» advorlentlSn 30 conl por regoL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet dubbele Tan het tarief berekend. Kleine adverianlMn, Tan ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hour en ver. huur, koop en verkoop 10.50. aomm»r bestaat Bit twea iden. De politieke actie. i Katholieke kiezers doen goed nota te eD van de circulaire, die het bestuur ,1e R.-K. Kamer-Centrale Leiden heeft aden. Men zie ons tweede blad. is zij nog geen lid der locale Katho- Kiesvereeniging zijn en zich niet ze e r edig op een dezer dagen daarvoor bij hestuur der locale aanmelden, dan is leneenenmale uitgesloten, zij ook maar eenigen invloed |en kunnen uitoefenen bij de samenstel ler definitieve Katholieke candidaten- waarop zooals in het verledene i weer heel hot Katholieke i r s c o r p s zich in éénheid vereeni- Want, zooals bekend, alleen zij, pi zijn van de R.-K. Kiesver. hebben zeggenschap bij de beantwoording van raag: wie de candidaten der Katho- Staatspartij zullen zijn. die medezeggenschap is in onze par is men een vergelijking trekt met an- partijen, niet zoo heel gering, j het lezen van bovenbedoelde circu- bemerken we, hoe pover het ledental Kiesver. te Leiden afsteekt bij dat de andere Kiesver. in den Kieskring. d er hier zoovelen, die als blindelings leiding vertrouwen stellen?Maar lan zelfs zouden zij om de Katholieke ieke zaak te steunen lid der Kiesver. en zijn. Of zijn er misschien onder ons folc onverschilligen Hoe 't ook zij,' [ering aantal leden der Kath. Kiesver. Kath. Leiden niet tot eer. - BUITENLAND België. De vrijspraak' van De Man. t 0. M. en de advocaten van de bur ke partij hebben bij het hof van cas te Brussel cassatie aangeteekend te- het vrijsprekend vonnis van De Man daarmede gepaard gaatide verwer van den schadevergoedingseischvan I francs van de burgerlijke partij. Duitschlana. Marx over zijn politiek. in ui t b r e i d i n g naar links noch naar r e c.h t s. provinciale bestuur van de West- le Centrumspartij is gisteren te d bijeengekomen. Op de vergadering minister-president Marx over de kkeling van de politieke verhoudin- het rijk en in Pruisen na de aan- mg van de Dawes-wetten. Marx het uitbreiden der regeering meer rechts of meer naar links verkeerd, •ak zich uit voor een middenweg. De der Duitsche Volkspartij na de ver gen van 7 December tot uitbreiding geering naar rechts is de aanleiding st tot zijn aftreden-als rijkskanselier, jre deelneming der Duitsch-Natio- de regeering achtte hij volkomen' loten en een kanselierschap Tirpitz 'gt zou een catastrophe voor Duitsch- leteekenen. rent de ontwikkeling der gebeurte- in Pruisen verklaarde Marx, dat I als zijn plicht had beschouwd, zich ter beschikking te stellen, waar de dit noodig achtte. Hij had er naar >fd een kabinet te vormen, dat rustte zoo breed mogelijke basis van de h-Nationalen af tot de sociaal-demo toe. Deze poging is mislukt door itsche Volkspartij die groote coalitie eer wenschte. Hem bleef daarop over een kabinet te vormen uit het an en de democraten. Hij protesteer- krachtig tegen, dat men dit kabinet ibinet van de coalitie van Weimar [enoemd; er was in het geheel geen e- «Aan Severing houd ik vast", zoo arde Marx, „uit overwegingen van dandsche en buitenlandsche politiek" persoon -van Severing draait op •genblik alles: Marx achtte hem op genblik onontbeerlijk en zal zich te- heengaan verzetten. Hij vroeg fffland te noemen, die zoo in staat in het binnenland de rust te hand- ,J® Severing. Aan dit kabinet heeft «dag zijn vertrouwen ontzegd en 1 is het afgetreden, vergadering nam ten slotte een re- waarin^ de houding van de jSfractie van het Centrum werd •keurd en de vergadering haar ver- uitsprak in de Centrumsfractie ^Bruisischen Landdag. Voorts ver- vergadering, dat de afgevaar- Jge-Hagermann zijn mandaat 5»f« ^en en uiting aan hare dat het partijbestuur al dege- ïbben partij zal zetten, die zich schul- ügbaar gemaakt aan feiten, welke niet Pet Centrum. zijn met de grondbeginselen Uitsluiting van metaalbewerkers te Bielefeld. De arbeiders van de vijf groote fabrieken te Bielefeld (Westfalen), waaronder de Dürkopp-fabriek, die 7000 man in dienst heeft, hebben het werk neergelegd. Daar op werden alle arbeiders van de metaal industrie in Bielefeld, in totaal 19.000 man uitgesloten. Rijkspresident Ebert 'geopereerd. Naar wij vernemen is rijkspresident Ebert lijdende aan een blindedarmontste king; een operatie werd dringend noodza kelijk geacht en de bekende Berlijnsche chirurg, Diehl, zou nog hedennacht deze operatie verrichten. Volgens de grondwet moet ingeval van ziekte van den president een plaatsvervan ger benoemd worden. Als zoodanig is aan gewezen rijkskansier dr. Luther. Enge'and. Baldwin over de Singapore-basis. Baldwin heeft in het Lagerhuis geant woord op een aan hem gestelde vraag of hij eenig vertoog had ontvangen, dat de ge voelens vertolkte van het Japansche volk, inzake de Engelsche marinebasis in Sin gapore. Hij deelde daaromtrent mede, dat te de zer zake de .-Japansche publieke opinie eenige achterdacht had gekoesterd en in de werken te Singapore een bewijs had ge zien van gebrek ban vertrouwen van En gelsche zijde omtrent de vredelievende be doelingen van zijn vroegeren bondgenoot, doch in Japansche officieeele en andere welingelichte kringen was men er ten volle van overtuigd, dat de verbetering van de marine-basis te Singapore een normale ontwikkeling was van de Engelsche marine politiek. Door den grooten afstand tus- schen Singapore en Japan, die ongeveer 2400 mijlen bedraagt, kan deze basis niet beschouwd worden als een bedreiging van Japan. Daarenboven zijn de beide landen formeel verbonden door hunne gemeen schappelijke belangen bij de handhaving van den' vrede ingevolge het Verdrag van Washington en door de historische vriend schapsbanden. Lloyd George heeft ook griep. Het laatste slachtoffer van de alom in Engeland heerschende griep is Lloyd George. Deze is plotseling ongesteld gewor den, terwijl hij aan hot station te Bir mingham wachtte, om naar Londen te gaan. Hij ging naar zijn hotel terug en toen hij daar den thermometer aanlegde, bleek hij flink koorts te hebben. Naar ge meld wordt, gaat zijn toestand heden al weer vooruit. Italië. Nieuwe fascistische excessen. O u d-m inister Sforza mishandeld. Na een te Milaan gehouden vergadering, waaraan werd deelgenomen door bij de op positie aangesloten richtingen, werd aan den vroegeren minister van Buitenland sche Zaken Sforza en den socialistischen afgevaardigde Durati, toen zij na afloop der vergadering door een aantal studenten werden herkend, een ovatie gebracht. Daarop stormden evenwel een aantal fas cisten toe; een hunner sloeg Sforza met de vuist op het hoofd, zoodat Sforza de wo ning van Durati moest binnenvluchten. Het vrouwenkiesrecht in Italië. Evenals de regcering van Engeland en België, ziet ook de Italiaansche regeering der fascisten zich gesteld voor het vraag stuk van het vrouwenkiesrecht. Twee jaar geleden reeds verzochten de Italiaansche kiesrechtvrouwen Mussolini, zich over het vraagstuk uit te spreken. Mussolini ver klaarde zich toen vóór uitbreiding van het kiesrecht, doch achtte het tijdstip onge schikt, daar de emancipatie van de Ita liaansche vrouw nog achter stond bij die in Engeland, Amerika en andere noorde lijke landen, waar het kiesrecht aan de vrouw was verleend. Hij was daarom van oordeel, dat de emancipatie van de Ita liaansche vrouw het beste gediend was door te beginnen met het verleenen van het kiesrecht aan de vrouw voor de pro vinciale en gemeentelijke bestuurslicha men. Mussolini stelde tot het onderzoe ken van dit vraagstuk vijftien maanden geleden een uit zeven leden bestaande com missie in. Deze commissie nu heeft vol gens een bericht uit Rome aan de „Daily Tel." rapport uitgebracht. Vier dezer le den verklaarden zich tegen het vrouwen kiesrecht, de drie andere, de jongste le den der commissie, baron Acerbo, afge vaardigde Michele Bianchi en de vroegere minister Alessio, er voor. Rusland. Een Engelsch rapport. Toestanden onder de Sovjets. Zooals men weet, heeft een delegatie van Britsche vakvereenigingen een studie reis gemaakt door Rusland en van die reis een rapport opgestedd, dat gister in Engeland gepubliceerd ifl. In dat rapport komt de delegatie tot de conclusie, dat het Sovjetregiem in Engeland niet kan worden toegepast. Enkele markante bijzonderhe den worden in het rapport medegedeeld, o.a., dat het staande roode leger thans 563.000 man sterk is, terwijl het in Ja nuari 1921 5.300.000 man telde. Men heeft thans een stelsel! van „territoriale dienst" met een oefentijd van zes weken en een diensttijd van vier jaar. Veel zorg wordt besteed aan de technische vorming der of ficieren en aan de politieke ontwikkeling der minderen. Aangaande de woningtoestanden wordt medegedeeld, dat de toestanden indertijd bij een bezoek aan de olievelden van Ba koe zoo slecht waren als geen der com missieleden "ooit in eenig ander land had aangetroffen. Vele menschen woonden te zamen in leemen hutten, waar een Engel sche boer zijn vee niet zou "hebben gestald, omdat hij dan wegens dierenmishandeling zou zijn gestraft. Op het oogenblik laat de regeering echter van de winst, de de pe- troleuïnvelden opleveren, nieuwe huizen houwen en men kan volgens de commissie deze verandering zonder overdrijvmg een revolutie in de woningtoestanden van het to1! noemen. De delegatie erkent, dat politieke vrijheid in Rusland ten eenen male ontbreekt en dat pers, openbare vergaderingen, scholen, universiteiten en leger onder zeer stren ge controle staan. Men kan niet anders zeg gen dan dat de dictatuur van het proletariaat, die in Rusland be staat, onvere enigbaar is met West-Europeesche b-e grippen van democratie. Ofschoon de Russi sche communisten ontkennen, dat hui? po litieke grondheg.nselen een w'.jz:ginT heb ben ondergaan, is de delega'ie van oordeel, dat het stelsel door een reeks ingewikkelde compromissen zoodanig is gewijzigd, dat tegenwoordig eerder van een vorm van staatssocialisme of staatkapitalisme, dan van communisme kan worden gesproken. Nopens de vakvereenigingen zegt het rapport, dat-deze con t./joot déel van - haar invloed op de leiding der bedrijven en op de verdeeling der productie hebben verlo ren, en dat zij zich tegénwoordig weer moeten beperken tot de regeling van ar beidstijden en loonen. Het aantal vakver- een'gingsleden, dat in Juli 1921 3% mil- lioen bedroeg, is in October 1922 gedaald tot 414 millioen; daarna is het weer geste gen, zoodat do vakvereeniigingen in Octo ber" 1923 6034.000 leden telden. Het stakingsrecht bestaat, doch het kan alleen worden gebruikt als profest tegen machtsovertreding van het staatsbestuur, dat als de eenige werkgever moot worden beschouwd. De delegatie spreekt de bewering tegen, dat de geestesrichting der Sovjet-regeering specifiek Joodsch zou zijn. De invloed der Joden moet worden toegeschreven aan him intelligentie en aan hun bekwaamheden als staatsambtenaren. Aangaande de rechten der vrouw deelt het rapport mede, dat hoewel abortus door onbevoegden strafbaar is, vrouwen zich tot de staatsziekenhuizen kunnen wenden om abortus te verlangen, ind:en zij kunnen bewijzen dat zij niet in staat zijn haar kind op te voeden, dat haar gezondheid in gevaar is, of dat zij een openbare func tie zouden moeten opgeven. Do desbetreffende bepalingen zijn zeer onduidelijk, zoodat de regeering thans een nieuwe wet voorbereidt. De vrouwen hebben volkomen dezelfde erchten als do mannen. Echtscheiding kan steeds worden verkregen wanneer beide partijen dit wenschen. Het onwettige kind is volkomen met het wettige gelijkgesteld. Na een scheid'ng heeft de vader de ver pachting, een derde van zijn inkomen ter beschikking te stel'en voor zijn kinderen, totdat deze den leeftijd van 17 jaar heb ben bereikt. Aan het wettelijk huwelijk zijn geen bij zondere plichten en rechten verbonden, zoodat dit zijp be teekenis -heeft verloren. Deze toestand, gepaard gaande met de woningtoestanden, heeft het familieleven als zoodanig doen verdwijnen. De zedeloosheid is echter, volgens de de legatie, niet meer zoo erg als tijdens den burgeroorlog. Prostitutie is streng verbo den en in dergelijke gevallen wordt zoowel de man a's de vrouw gestraft. Personen, die den leeft'jd van 17 jaar hebben bereikt en niet werken, -wanneer zij gezond zijn, moeten ahe poh't'eke en sociale rechten missen. Zij hebben voot alles het maximum te betalen en kunnen uit hun woning worden gezet om plaats te maken voor arbeiders. Marokko. De strijd in Marokko Groote activiteit in het 0 o s t e q. Een communiqué uit Marokko meldt, dat de toenemende activiteit der Rif-Ka- bylen, de laatste dagen gemeld, geleid heeft tot een aanval over een tamelijk groot front tusschen Fondak en Bel Abbas. De Spaansche troepen boden met de hulp van reserves krachtigen tegenstand. Zij werden gesteund door de artillerie uit de naastbij liggende posten. De Rif-be woners werden ten slotte met aanzienlijke verliezen afgeslagen. De Spaansche ver liezen zijn gering. Uit de Westelijke zone valt niets te melden. Primo de Rivera heeft verklaard, dat bovengenoemde aanval van weinig of geen beteekenis is. Hij heeft zijn vertrek naar Marokko opnieuw uitgesteld tot begin Maart. China Gevecht met zeeroovers Talrijke dooden Volgens een bericht uit Macao is de Portugeesche schoener „Dogola" door tachtig Chineesche zeeroovers overvallen, die echter werden teruggeslagen. Bij het hevige gevecht, dat daarbij ontstond, wer den aan beide zijden 39 -man gedood, ter wijl 40 personen over boord werden ge worpen. Men neemt aan, dat dezen in de golven zijn omgekomen. Japan De nieuwe kieswet Groote onrust voor en in het par1emenstgebouw Nimmer aanschouwdo tooneelen hebben zich, zooals reeds in 't kort gemeld, te Tokio afgespeeld, ter gelegenheid van de indiening der nieuwe kieswet bij het par lement. Dank zij de maatregelen der auto riteiten, die een cordon van politieagenten en gendarmes rondom de parlementsge bouwen hadden opgesteld, kon voorkomen worclen, dat duizenden tegenstanders van het vrouwenkiesrecht, die zich verzameld hadden in het Sjibapark, de gebouwen binnendrongen. Een heftige botsing heeft ondanks de aanwezigheid der politie plaats gehad voor het gebouw der „Janan Advertiser". De leiders der relletjes zijn gearresteerd. Ook in het parlement heerschte groote onrust toen de wet werd ingediend. De be- -roering duurde tot na middernacht, toen de wet naar een speciale commissie ver wezen werd. BINNENLAND DE WEELDE-BELASTING. In De Tijd van gisteravond wijdt de Haagsohe briefschrijver een brief van lof aan Minister Colijn. waarin hij om. zegt: Het tekort is weggewerkt en de be lastingverlaging waaraan ten slotte niemand geloofde staat voor de deur De critiok is natuurlijk weer vaardig tegen zijn weeldebelasting, (spatieering van ons. Red. L Crt), maar laat men eens eerlijk zijn: wie heeft sinds het woord is uitgesproken, niet erom ge roepen. Men werkte dan ook wel er aan, maar het ging niet. Zoo'n belas ting bleek te moeilijk in practijk on het publiek grinnikte: moeilijk och, men wil ze niet. Minister Colijn vraagt niet naar moeilijk Hij zegt: het moet en het zal en hij komt er mee. Dat het daarom niet deugen zou, wie heeft daaraan getwijfeld? Wan neer deugt het wel bij ons, goede Hol landers. Een kinderaftrek van f 300 voor elk kind, zonder limiet. Natuur lijk niet heelcmaal naar den zin, maar eerlijk gezegd, heeft niemand op zoo iets kloeks durven hopen. Bij vier en dertig honderd gulden de e©Tste gul den belasting bij acht kinderen. Kom, wij weten het allen, al willen wij het niet bekennen, zoo'n ingrijpenden maatregel ten bate van het groot ge zin eischt een man als Minister Colijn alleen, om aan te durven hem voor te stellen, In hetzelfde nummer van De T ij d, op dezelfde bladzijde is de critiek tegen Co- lijn's weeldebelasting vaardig! critiek van de „Tijd"-redaotie zelf, die o.m. sohrijft: De vermindering van de successie rechten en de halveering van de ver dedigingsbelasting beoogen de kapi taalvorming in de hand te werken. Uit den aard der zaak zullen zij rechtstreeks alleen aan de kapitaal krachtigen slechts indirect en na ver loop van tijd aan de gemeenschap ten goede komen. Van de verhooging van den aftrek voor gehuwden on kinderen zullen vooral de gesalarieerden, de arbeiders en de werknemende middenstand, profiteeren. De handeldrijvende middenstand vindt bij deze verlaging slechts indi rect baat. En het is dezelfde handel drijvende middenstand, die een groot deel van de nieuw© lasten zal hebben te dragen. Men zegt nu wel: het is een ver haalbare belasting; het nieuwe zegel recht van 10 of 5 percent behoeft niet door den leverancier, doch door den HET VOORNAAMSTE NIEUWS, BUITENLAND. Een uiteenzetting van Marx over zijrt politiek. Rijkspresident Ebert geopereerd. Bijzonderheden uit het rapport der den legatie van Britsche vakvereenigingen over Rusland. BINNENLAND. Verschilende uitingen over de voorgestel de weeldebelasting. Een adres van de „De Hollandsche foo ien" aan de electriciteitsfabrleken inzake electrificatie van de molens (2de blad). Onze Geïllustreerde Paaina De photo-pagina bevat o.m.: Toebereidse len intern, bloemententoonstelling te Heem< stede De voetbalwedstrijd A. S. C.— Feijenoord De kunstschilder Floris» Arntzenius t De in de Waalhaven te Rotterdam gezonken „Johanna Maryke", bij welk ongeval zes personen het leven' verloren. kooper te worden betaald; maar da middenstanders zullen een aanzienlijk deel van het gelag voor him rekening krijgen door ten eerste een verminde ring van den omzet, en ten tweede, de kosten van administratie voor do inning van het nieuwe zegelrecht. Over dit laatsté denke men niet te licht I In „De Nederlandsche Hanze" komt mr. Hubar er tegen op, dat de Regeering nu wel verschillende belastingen wijzigt, maar niet de personeele belasting. „Waarom zoo vragen wij blijft nu achterwege een herstel aan den midden stand van e©n sinds tientallen van jaren bestaade grove onbillijkheid, om niet te zeggen onrechtvaardigheid in den druk der personeele belasting op winkels, hotels, café's, enz?" Het gemeentebestuur van Schiedam heeft zich met een adres tot de Tweede Kamer gericht, door, liever naar de voor gestelde vermindering van belastingdruk, te streven naar verlaging van de gemeen telijke belastingen, en wel doordat heb Rijk een grooter deel der gemeentelijke uitgaven voor zijn rekening neemt. Behalve de Kleermakers-Patroons-ver. heeft ook reeds de Vct tot* bevordering van het automobilisme V. B A. te 's-Gra- venhage zich met een adres tot de Tweede Kamer gericht, om, liever dan naar de voor belasting niet aan te ne^n. Er zullen wel meer vereenigingen vol gen! Naar de „Tel." verneemt, stelt de Nij- verheidsraad een enqueto in naar de even- tueele gevolgen van do doorvoering der weeldebelasting. De Tweede Kamer-verkiezingen De Katholieke candidaten te Haarlem. In een vergadering van de R. K. Kies- vereeniging te Haarlem werd de vroegere secretaris, de heer Broekhuizen, die 23 - jaar lang deel van het bestuur uitgemaakt heeft, bij monde van den voorzitter dr. Th Th. Koot, gehuldigd en hem namens de Kiesvereeniging een schoorsteenstel ge schonken. De voorloopigc candidaatstelling had tot uitslag, dat in alphabetische volgorde zullen worden ingediend: mr. J. B. Bo- mans 186 stemmen, mevr. Bronsveld-Vi- tringa 172 stemmen, Von Frijtag Drabhe 118 stemmen; Chris Jansen 145 stemmen, en Prof. Veraart 123 stommen. De samenstellinq van den R. K. Partijraad. Gemeld wordt, dat de Bureau vergade ring van den Ned. B. K. Middenstands bond eenige dagen geleden besloten heeft zich te wenden, tot den Raad van Overleg met het verzoek om de R. K. organisaties van werkgevers, van den Ned. R. K. Mid denstandsbond eenige middenstanders, boeren en arbeiders gezamentijk te doen aandringen-bij de Commissie-Kooien, om bij de samenstelling van den R. K. Partij raad rekening te houden met genoemde sociale organisaties. Het 25-jariq bestaan van het Canisius- College te Nijmegen. Het zilveren feest van het Canisius-Col- lege zal dezen zomer luisterrijk gevierd worden, zoowel door de tegenwoordige-* als door de oud-leerlingen. Uit heide groe pen zijn reeds Comité's gevormd. De oud- leerlingen zullen in de maand Augustus een groote réunie houden, waarvoor allen, wier adres het Comité kent, eene uitnoo- diging zullen ontvangen. Daar het bijeen-*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1